LEXNAVARRA
42/2009 FORU DEKRETUA, MAIATZAREN 4KOA, NAFARROAKO FORU KOMUNITATEAN KARROZERIAKO TEKNIKARI TITULUAREN EGITURA ETA CURRICULUMA EZARTZEN DITUENA 
BON N.º 100 - 14/08/2009
- Atariko
- 1. artikulua. Xedea.
- 2. artikulua. Identifikazioa.
- 3. artikulua. Lanbide erreferentea eta lanbide jarduera.
- 4. artikulua. Curriculuma.
- 5. artikulua. Lanbide moduluak eta prestakuntza unitateak.
- 6. artikulua. Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzatik ziklora sartzeko bideak.
- 7. artikulua. Ziklotik beste ikasketa batzuetara pasatzea.
- 8. artikulua. Baliozkotzeak eta salbuespenak.
- 9. artikulua. Lanbide moduluen eta gaitasun unitateen arteko korrespondentzia.
- 10. artikulua. Irakasleak.
- 11. artikulua. Irakaslekuak eta ekipamenduak.
- Lehen Xedapen Gehigarria. Tituluaren baliokidetasunak.
- Bigarren Decapen Gehigarria. Beste lanbide trebakuntza batzuk.
- Xedapen Iragankor Bakarra. Aurreko tituluko ikasleen eskubideak eta trantsizio prozesua.
- Xedapen Indargabetzaile Bakarra. Arauak indargabetzea.
- Azken Xedapenetan Lehena. Ezarpena.
- Azken Xedapenetan Bigarrena. Indarra hartzea.
1. ERANSKINA. LANBIDE ERREFERENTEA
2. ERANSKINA. CURRICULUMA
3. ERANSKINA. PRESTAKUNTZA UNITATEAK
4. ERANSKINA. BALIOZKOTZEAK ETA SALBUESPENAK
5. ERANSKINA. LANBIDE MODULUEN ETA GAITASUN UNITATEEN ARTEKO KORRESPONDENTZIA
6. ERANSKINA. IRAKASLEAK
7. ERANSKINA. IRAKASLEKUAK
Lanbide Kualifikazioei eta Lanbide Heziketari buruzko ekainaren 19ko 5/2002 Lege Organikoak Kualifikazioen Katalogo Nazionalaren definizioan aurrera egitea ahalbidetu du. Lanbide sektore edo arlo bakoitzerako kualifikazio batzuk zehaztu dira katalogoan, hiru mailatan antolatuak, eta horiexek osatzen dute lanbide heziketako tituluen curriculumaren muina.
Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoak lanbide ikasketen antolaketa eta haien egituraren eta antolamenduaren printzipio orokorrak arautzen ditu hezkuntza sistemaren barnean. Etapa, maila eta ikasketa mota guztiak eredu koherente batean biltzen ditu, zeinean heziketa zikloek eginkizun garrantzitsuak betetzen baitituzte, lanbide gaitasunen, gaitasun pertsonalen eta gizarte gaitasunen garapenari lotuak, eta, funtsean, lanbide kualifikazioaren, lan munduan sartzearen eta helduen bizitzan parte hartzearen esparruetan kokatuak.
Foru dekretu honen bidez, Karrozeriako teknikari titulua eskuratzea ahalbidetzen duen erdi mailako heziketa zikloaren egitura eta curriculuma ezartzen dira. Hezkuntza sistemako Lanbide Heziketaren antolamendu orokorra ezartzen duen abenduaren 5eko 1538/2006 Errege Dekretuaren 17. artikulua aplikatuz, eta Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko abuztuaren 10eko 13/1982 Lege Organikoaren 47. artikuluan Nafarroako Foru Komunitateari arlo honetan ematen zaizkion eskumenak erabiliz, honako curriculum honek otsailaren 8ko 176/2008 Errege Dekretua garatzen du, Karrozeriako teknikari titulua ezarri eta horren gutxieneko ikasketak finkatzen dituen dekretua, hain zuzen.
Bestalde, Nafarroako Foru Komunitateko hezkuntza sistemaren esparruan Lanbide Heziketaren antolamendua eta garapena arautzen dituen maiatzaren 26ko 54/2008 Foru Dekretuak Lanbide Heziketako tituluetako curriculuma garatzeko eredu bat definitu du, estrategia eta arau berriak ekarri dituena enpresara hobeki egokitzeko, ikasketen antolaketa malgutzeko, ikastetxeen curriculum-autonomia areagotzeko eta ikasleei prestakuntza zabalagoa emateko.
Horregatik, Karrozeriako teknikari tituluaren curriculuma Nafarroako Foru Komunitaterako egokitu eta garatzean, kontuan hartu dira maiatzaren 26ko 54/2008 Foru Dekretu horrek onetsi dituen diseinuari buruzko jarraibideak.
2
Arau multzo honetan ondoko elementuak jorratzen dira, titulu honetako curriculuma osatzen baitute: lanbide erreferentea, curriculuma, ikasketen antolaketa eta sekuentziazioa, sarbideak eta ezarpenerako baldintzak.
Titulu honen lanbide erreferenteak, arau honen 3. artikuluan aurkeztu eta 1. eranskinean garatzen denak, oinarrizko bi alderdi ditu: tituludunaren lanbide profila, eta haren lan ingurunea izanen den produkzio sistema. Lanbide profilaren barnean, haren gaitasun orokorra zein den definitzen da eta erreferentzia gisa hartu diren hiru lanbide kualifikazioak azaltzen dira. Hiru lanbide kualifikazio horiek, alegia, Ibilgailuak pintatzea, Ibilgailuen karrozerietako egituraz kanpoko elementuak mantentzea eta Ibilgailuen karrozerien egiturak mantentzea, denak ere otsailaren 20ko 295/2004 Errege Dekretuan arautuak, hainbat gaitasunek definitzen duten lanbide jarduketarako gune batean biltzen dira. Gune horrek, euskarri gisa gehitu diren lanbide moduluekin batera, badu zabaltasun nahikoa eta behar adinako espezializazioa teknikari honek lana lortu ahalko duela bermatzeko.
Produkzio sistemari dagokionez, zenbait zehaztapen ezartzen dira, Nafarroarako elementu bereizgarriekin, tituludun hauek beren lanean eta lanbidean izanen duten inguruneari buruz. Gutxienez ere bi dimentsio osagarri dituen sistema batean kokatzen da ingurune hori. Lehenbizikoa geografikoa da, tituludun hauen lanbide jarduera Estatuko eta atzerriko beste zona batzuekin loturik dagoelako eta zona horiek elkarri eragiten diotelako. Bigarrena denboraren dimentsioa da, eta lanbideak etorkizunean izanen duen bilakaerari buruzko ikuspegi prospektiboa dakar.
3
Laugarren artikulua, berari loturik dagoen 2. eranskinarekin batera, Nafarroan arautzen den titulazioaren curriculum-osagaiaz ari da eta bi zatitan banaturik dago. Alde batetik titulu honen helburuak daude, eta bestetik lanbidearen ikaskuntzaren muina osatzen duten lanbide moduluen garapena eta iraupena. Lanbide modulu guztien curriculumak badu orientabide didaktikoen atala. Orientabide horiek moduluen ikuspuntuari, koordinazioari eta sekuentziazioari eta lan unitateen eta irakaskuntza-ikaskuntza jardueren tipologiari eta definizioari dagozkie.
4
Arau honen esparruan moduluen erreferentziazko sekuentziazioa arautzen da zikloko bi kurtsoetan, bai eta lanbide modulu bakoitza prestakuntza unitatetan zatitzeko modua ere. Zatiketa horrek, prestakuntza eskaintza arruntetan irakaskuntza-ikaskuntza jardueren antolaketa errazteaz gainera, bide ematen du lanbide prestakuntzaren beste eskaintza batzuei ekiteko; horien xedea langileen hobekuntza izan daiteke, edota gaitasuna ebaluatu eta onartzeko prozedurak eta prestakuntza eskaintzak berak bat egiten duten ibilbideen diseinua. Elementu hori 5. artikuluan eta 3. eranskinean garatzen da.
5
Sarbideei eta baliozkotzeei dagokienez, 6. artikuluak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzatik heziketa ziklo honetara sartzeko bideak arautzen ditu, 7. artikuluak zehazten du nola pasa daitekeen beste ikasketa batzuetara Karrozeriako teknikari titulurako heziketa zikloa amaitu eta gero, 8. artikuluak baliozkotzeak eta salbuespenak arautzeko esparrua definitzen du, eta 9. artikuluak (5. eranskinean garatua) lanbide moduluen eta titulu honetako kualifikazioetako gaitasun unitateen arteko korrespondentziak ezartzen ditu, haiek egiaztatu, baliozkotu edo salbuesteko.
6
Azkenik, foru dekretu honek arautzen duen azken elementua 10. eta 11. artikuluetan eta dagozkien 6. eta 7. eranskinetan deskribatzen da, izan ere heziketa ziklo hau ezartzeko baldintzez ari baitira horiek guztiak. Baldintza horiek irakasleen profilari eta behar diren irakasleku eta ekipamenduen ezaugarriei buruzkoak dira.
Horrenbestez, Hezkuntzako kontseilariak proposaturik, eta Nafarroako Gobernuak 2009ko maiatzaren 4ko bilkuran harturiko erabakiarekin bat,
DEKRETATU DUT:
Foru dekretu honen xedea da Karrozeriako teknikari tituluaren egitura eta curriculum ofiziala ezartzea Nafarroako Foru Komunitatean. Titulu hori Garraioa eta Ibilgailuen Mantentze-lanak lanbide arlokoa da.
2. artikulua . Identifikazioa.
Karrozeriako teknikari titulua ondoko elementuen bidez identifikatzen da:
a) Izena: Karrozeria.
b) Maila: 2-Erdi Mailako Lanbide Heziketa.
c) Iraupena: 2.000 ordu.
d) Lanbide arloa: Garraioa eta Ibilgailuen Mantentze-lanak.
e) Europako erreferentea: HNSN-3 (hezkuntzaren nazioarteko sailkapen normalizatua).
3. artikulua . Lanbide erreferentea eta lanbide jarduera.
Foru dekretu honen 1. eranskinean zehazten dira tituluaren lanbide profila, gaitasun orokorra, kualifikazioak eta gaitasun unitateak, lanbide gaitasunak, gaitasun pertsonalak eta sozialak, bai eta produkzio sistemaren erreferentzia, haren Nafarroako ingurunea eta haren prospektiba ere, maiatzaren 26ko 54/2008 Foru Dekretuaren 21. artikuluan ezarritakoari jarraituz.
1. Karrozeriako heziketa zikloaren helburu orokorrak eta hura osatzen duten lanbide moduluak foru dekretu honen 2. eranskinean ageri dira.
2. Heziketa ziklo hau ematen duten lanbide heziketako ikastetxeek programazio didaktiko bat prestatuko dute, zikloko ikasketak osatzen dituzten lanbide moduluetako bakoitzerako. Programazio hori lan unitateen bitartez garatu eta zehaztuko da.
5. artikulua . Lanbide moduluak eta prestakuntza unitateak.
1. Heziketa ziklo hau osatzen duten lanbide moduluak foru dekretu honen 2.B) eranskinean garatu dira, otsailaren 8ko 176/2008 Errege Dekretuaren 10. artikuluan ezarritakoarekin bat.
2. Lanbide modulu horiek bi ikasturtetan antolatuko dira, foru dekretu honen 2.B) eranskinean ezarritako denbora banaketaren arabera. Maiatzaren 26ko 54/2008 Foru Dekretuaren 16.2 artikuluan dauden arauekin bat, denbora banaketa horrek erreferentziazko balioa izanen du heziketa ziklo hau ematen duten ikastetxe guztientzat, eta Hezkuntza Departamentuaren baimena beharko da hartan edozein aldaketa egiteko.
3. Lanbide moduluak foru dekretu honen 3. eranskinean ezarritako prestakuntza unitateetan antolaturik eman ahalko dira, bizitzan zeharko prestakuntza sustatze aldera. Lanbide modulu bakoitza osatzen duten prestakuntza unitateen edukiek modulu horretako eduki guztiak bildu behar dituzte.
4. Prestakuntza unitateen ziurtapenak Nafarroako Foru Komunitatean soilik izanen du balioa. Modulu bereko prestakuntza unitate guztiak gaindituz gero, ikasleak lanbide moduluaren ziurtapenerako eskubidea izanen du. Ziurtapenak Estatu osoan izanen du balioa.
6. artikulua . Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzatik ziklora sartzeko bideak.
1. Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren 31. eta 41. artikuluetan eta maiatzaren 26ko 54/2008 Foru Dekretuaren 7. artikuluan ezarritakoarekin bat, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako graduatu titulua dutenak sartu ahal izanen dira Karrozeriako erdi mailako heziketa zikloan.
2. Halaber, maiatzaren 26ko 54/2008 Foru Dekretuaren 7. artikuluak xedatzen duenez, baldintza akademikoak betetzen ez dituztenak ere Lanbide Heziketan sartzen ahal dira, Nafarroako Foru Komunitateko Hezkuntza Departamentuak araututako proba bat gainditzen badute. Erdi mailako heziketa zikloetan bide horretatik sartzeko, hamazazpi urte eduki behar dira gutxienez, proba egiten den urtean beteak.
7. artikulua . Ziklotik beste ikasketa batzuetara pasatzea.
1. Karrozeriako teknikari tituluak zuzeneko sarbidea ematen du erdi mailako beste edozein heziketa ziklotarako, onarpenerako ezartzen diren baldintzekin betiere.
2. Karrozeriako teknikari tituluak sarbidea ematen du, hemezortzi urte eduki eta proba bat gaindituz gero, salbuespenak salbuespen, goi mailako heziketa ziklo guztietarako, otsailaren 8ko 176/2008 Errege Dekretuaren 13.2 artikuluan ezarritako eran.
3. Karrozeriako teknikari tituluak bide ematen du Batxilergoaren edozein modalitatetara sartzeko, maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren 44.1 artikuluan eta abenduaren 15eko 1538/2006 Errege Dekretuaren 16.3 artikuluan xedatutakoarekin bat.
8. artikulua . Baliozkotzeak eta salbuespenak.
1. Espainiako Hezkuntza Sistemaren Antolamendu Orokorrari buruzko urriaren 3ko 1/1990 Lege Organikoaren babesean Karrozeriako teknikari tituluan ezarritako lanbide moduluen eta maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren babesean Karrozeriako teknikari tituluan ezarritakoen arteko baliozkotzeak foru dekretu honen 4. eranskinean ageri dira.
2. Lanerako prestakuntza eta orientazioko eta Enpresa eta ekimeneko moduluei dagokienez, otsailaren 8ko 176/2008 Errege Dekretuaren 14. artikuluan ezarritakoari jarraituko zaio.
3. Abenduaren 15eko 1538/2006 Errege Dekretuaren 49. artikuluan xedatutakoarekin bat, Lantokietako prestakuntzako moduluaren salbuespen osoa edo partziala lortu ahalko da lan esperientziaren bitartez, betiere Karrozeriarekin zerikusia duen lanbideren batean aritu izana frogatzen bada artikulu horretan adierazten den eran.
9. artikulua . Lanbide moduluen eta gaitasun unitateen arteko korrespondentzia.
1. Lanbide Kualifikazioei eta Lanbide Heziketari buruzko ekainaren 19ko 5/2002 Lege Organikoaren 8. artikuluan ezarritakoaren arabera egiaztaturiko gaitasun unitateen eta Karrozeriako teknikari titulurako ikasketak osatzen dituzten lanbide moduluen arteko korrespondentziak, haiek baliozkotzeko edo salbuesteko erabiliko direnak, foru dekretu honen 5.A) eranskinean ageri dira.
2. Halaber, titulu bereko ikasketak osatzen dituzten lanbide moduluen eta gaitasun unitateen arteko korrespondentziak, haiek egiaztatzeko erabiliko direnak, foru dekretu honen 5.B) eranskinean zehazten dira.
1. Heziketa ziklo honetako ikasketak osatzen dituzten lanbide moduluetan irakaslanean aritzea Bigarren Hezkuntzako katedradunei, Bigarren Hezkuntzako irakasleei eta Lanbide Heziketako irakasle teknikoei dagokie. Foru dekretu honen 6.A) eranskinean ezarritako espezialitateetakoak izan behar dute.
2. Irakasleei eskatzen zaizkien titulazioak, oro har, otsailaren 23ko 276/2007 Errege Dekretuaren 13. artikuluan ezarritakoak dira. Dekretu horren bidez, Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoan aipatzen diren irakasle kidegoetan sartzeko eta espezialitate berriak eskuratzeko erregelamendua onesten da eta lege organiko horren hamazazpigarren xedapen iragankorrean aipatzen den sarrera-araubide iragankorra arautzen da. Irakaslanari dagokionez aurrekoen baliokideak diren titulazioak, irakasleen espezialitate desberdinetarako, foru dekretu honen 6.B) eranskinean ageri dira.
3. Eskatzen diren titulazioak eta titulua osatzen duten lanbide moduluak emateko bete behar diren gainerako baldintzak, ikastetxe pribatuetako edo Hezkuntzakoak ez diren administrazioen zentro publikoetako irakasleentzat, foru dekretu honen 6.C) eranskinean azaltzen dira.
11. artikulua . Irakaslekuak eta ekipamenduak.
1. Heziketa ziklo honetako ikasketak emateko behar diren irakaslekuak foru dekretu honen 7. eranskinean ezarritakoak dira.
2. Irakaslekuek azalera nahikoa izanen dute haietako bakoitzean ematen diren lanbide moduluei dagozkien irakaskuntza-jarduerak garatu ahal izateko. Gainera, baldintza hauek bete beharko dituzte:
a) Irakaslekuaren azalera zehazteko, kontuan hartuko da zenbat lagunentzako den. Azalera nahikoa izanen da irakaskuntza-ikaskuntza jarduerak behar adinako ergonomia eta mugikortasunarekin egin ahal izateko.
b) Irakaslekuetan altzari, ekipamendu eta lanerako tresna osagarrietarako nahikoa leku izanen da.
c) Irakaslekuetan erabiltzen diren makina eta ekipamenduetarako segurtasun tarte edo eremuak errespetatu beharko dira.
d) Laneko arriskuen prebentzioari buruzko arauak, lanpostuko segurtasunari eta osasunari buruzkoak eta gainerako arau aplikagarriak beteko dira.
3. Hainbat ikasle taldek erabili ahal izanen dituzte irakaslekuak, heziketa ziklo eta hezkuntza etapa berekoak izan edo ez.
4. Irakaslekuek ez dute nahitaez itxituraz bereizirik egon behar.
5. Irakasleku bakoitzean behar adina ekipamendu jarri behar da ikasleei ikaskuntzaren emaitzen lorpena eta irakaskuntzaren kalitatea bermatzeko. Gainera, ekipamenduek baldintza hauek beteko dituzte:
a) Ekipamendu, makina eta abarrekoek ongi ibiltzeko behar duten instalazioa edukiko dute. Segurtasunari eta arriskuen prebentzioari buruzko arauak eta aplikatu behar diren gainerakoak beteko dituzte.
b) Ekipamenduen kopurua eta ezaugarriak ikasle kopuruaren araberakoak izanen dira, eta ikaskuntzaren emaitzak lortzea ahalbidetuko dute, irakasleku bakoitzean ematen diren lanbide moduluetako ebaluazio irizpideak eta edukiak kontuan izanik.
6. Hezkuntza Departamentua arduratuko da irakasleku eta ekipamenduen kopurua eta ezaugarriak egokiak izan daitezen modulu bakoitzeko ikaskuntza-emaitzen araberako irakaskuntza eta ikaskuntza prozesuak garatzeko, eta ikasketen eboluzioak sortzen dituen eskarietara egokitu daitezen, horrela ikasketen kalitatea bermatuko baita.
Lehen Xedapen Gehigarria. Tituluaren baliokidetasunak.
1. Otsailaren 8ko 176/2008 Errege Dekretuaren hirugarren xedapen gehigarriaren arabera, Karrozeriako teknikari tituluak, zeinaren curriculuma foru dekretu honetan arautzen baita, eta jarraian aipatzen diren teknikari laguntzaileen tituluek ondorio profesional berak sortuko dituzte:
a) Automobilen Txapa-konpontzailea (Metala).
b) Txapa eta Pintura (Metala).
c) Automobilen Karrozeria (Automozioa).
d) Karrozeria (Automozioa).
e) Ibilgailuen Txapa eta Pintura (Automozioa).
2. Halaber, Nafarroako Foru Komunitatean Karrozeriako teknikari tituluari dagokion erdi mailako heziketa zikloaren curriculuma ezartzen duen martxoaren 3ko 52/1997 Foru Dekretuaren bidez araututako Karrozeriako teknikari tituluak ere foru dekretu honetan curriculuma arautzen zaion izen bereko tituluak bezalako ondorio akademiko eta profesionalak izanen ditu.
Bigarren Decapen Gehigarria. Beste lanbide trebakuntza batzuk.
Lanerako prestakuntza eta orientazioko moduluak trebakuntza ematen du laneko arriskuen prebentzioko oinarrizko jardueretarako behar diren lanbide erantzukizunak hartzeko (horiek Prebentzio Zerbitzuen Erregelamendua onesten duen urtarrilaren 17ko 39/1997 Errege Dekretuan ezarrita daude), baldin eta moduluak gutxienez 45 eskola ordu baditu, otsailaren 8ko 176/2008 Errege Dekretuaren hirugarren xedapen gehigarriaren 3. zenbakian ezarritakoarekin bat.
Xedapen Iragankor Bakarra. Aurreko tituluko ikasleen eskubideak eta trantsizio prozesua.
Martxoaren 3ko 52/1997 Foru Dekretuan ezarritako Karrozeriako teknikari tituluari dagozkion ikasketak osorik egin ez dituztenek trantsizio epe bat izanen dute hura eskuratzeko. Nafarroako Foru Komunitateko Hezkuntza Departamentuak titulu hori eskuratzeko prozedurak erraztuko ditu, horretarako ezarriko den arau-esparruan.
Xedapen Indargabetzaile Bakarra. Arauak indargabetzea.
1. Indarrik gabe utzi da martxoaren 3ko 52/1997 Foru Dekretua, Nafarroako Foru Komunitatean Karrozeriako teknikari tituluari dagokion erdi mailako heziketa zikloaren curriculuma ezartzen duena, ezertan galarazi gabe foru dekretu honen xedapen iragankorrean ezarritakoa.
2. Indarrik gabe utzi dira foru dekretu honetan xedatutakoari aurka egiten dioten maila bereko edo apalagoko xedapen guztiak.
Azken Xedapenetan Lehena. Ezarpena.
Nafarroako Foru Komunitateko Hezkuntza Departamentuak 2009-2010 ikasturtetik aurrera ezarri ahal izanen du foru dekretu honetan arautzen den curriculuma.
Azken Xedapenetan Bigarrena. Indarra hartzea.
Foru dekretu honek Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta biharamunean hartuko du indarra.
1. ERANSKINA. LANBIDE ERREFERENTEA
A) LANBIDE PROFILA
a) Lanbide profila.
Karrozeriako teknikari tituluaren lanbide profila zehazten duten alderdiak ondokoak dira: gaitasun orokorra, lanbide gaitasunak, gaitasun pertsonalak eta gaitasun sozialak, eta Lanbide Kualifikazioen Katalogo Nazionaleko kualifikazioetatik eta gaitasun unitateetatik titulu honetan biltzen direnen zerrenda.
b) Gaitasun orokorra.
Hona hemen zertan den titulu honetako gaitasun orokorra: ibilgailua konpontzeko, osagarriak muntatzeko eta ibilgailua eraldatzeko lanak egitea karrozeriaren, txasisaren, kabinaren eta ekipamendu edo tresnen arloetan, ezarritako prozedura eta denborei lotuz eta kalitateari, segurtasunari eta ingurumenaren babesari buruzko zehaztapenak betez.
c) Kualifikazioak eta gaitasun unitateak.
Karrozeriako teknikari tituluan biltzen diren kualifikazioak eta gaitasun unitateak honako hauek dira:
-TMV044-2: Ibilgailuak pintatzea, ondoko gaitasun unitate hauek biltzen dituena:
UC0122-2: Ibilgailuen gainazalak prestatu, babestu eta berdintzea.
UC0123-2: Gainazalak txukuntzea.
-TMV046-2: Ibilgailuen karrozerietako egituraz kanpoko elementuak mantentzea, ondoko gaitasun unitate hauek biltzen dituena:
UC0127-2: Ibilgailuaren elementu aldagarriak aldatu edo/eta konpontzea.
UC0128-2: Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak konpontzea.
UC0129-2: Ibilgailuaren egituraz kanpoko elementu finkoak aldatu edo/eta konpontzea osorik nahiz zati batean.
-TMV045-2: Ibilgailuen karrozerien egiturak mantentzea, ondoko gaitasun unitate hauek biltzen dituena:
UC0124-2: Ibilgailuaren elementu finkoak aldatzea osorik nahiz zati batean.
UC0125-2: Ibilgailuaren egitura konpontzea.
UC0126-2: Metalezko elementuen konformazioa eta garrantzizko eraldaketak egitea.
d) Lanbide gaitasunak, gaitasun pertsonalak eta sozialak.
1. Konponketa prozesuak zehaztea eskuliburu eta katalogoetako informazio teknikoa interpretatuz, lanbidean ongi aritzeko arauei jarraikiz.
2. Ibilgailuen egituretan deformazioak bilatu eta diagnostikatzea, ezarritako prozedurei eta lanbidean ongi aritzeko arauei jarraituz.
3. Ibilgailuaren karrozeriaren elementuak, juntura desmuntagarrien bidez muntatuak, aldatu eta ahokatzea.
4. Karrozeriaren elementu metalikoak eta sintetikoak konpontzea, ezarritako teknikak eta prozedurak erabiliz.
5. Karrozeriaren elementuak edo horien zatiak aldatzea eta ahokatzea juntura finkoen bidez, teknika egokiak aplikatuz.
6. Ibilgailuaren gainazalak prestatu, babestu eta txukuntzea, prozedura zehatzak aplikatuz.
7. Karrozeriaren egiturazko elementu finkoen deformazioak konpontzea, behar diren ekipamenduak erabiliz eta teknika egokiak aplikatuz.
8. Bere esku-hartzeen emaitzak egiaztatzea, fabrikatzaileak ezarritako kalitate estandarrekin erkatuz.
9. Makina eta ekipamenduetan lehen mailako mantentze-lanak egitea, mantentze-lanen fitxan adierazten den moduan eta ezarritako maiztasunarekin.
10. Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena zaintzeko prozedurak aplikatzea, araudian ezarritakoari jarraituz.
11. Enpresaren helburuak betetzea, taldekideekin elkarlanean aritzea eta erantzukizunaren eta tolerantziaren printzipioei jarraituz aritzea.
12. Arazoak konpontzea eta bakarkako erabakiak hartzea, bere eskumeneko eremuan ezarritako arau eta prozedurei jarraituz.
13. Lanpostu desberdinetara eta lan egoera berrietara moldatzea, produkzio prozesuetako teknologiaren eta antolamenduaren aldaketen ondorioz.
14. Bere eskubideak baliatzea eta lan harremanek dakartzaten eginbeharrak betetzea, indarra duen legerian ezarritakoarekin bat.
15. Bere lanbide karrera kudeatzea, enplegurako, autoenplegurako eta ikasteko aukerak aztertuz.
16. Enpresa txiki bat sortu eta kudeatzea; produktuen bideragarritasunari, produkzioaren plangintzari eta merkaturatzeari buruzko azterlana egitea.
17. Bizitza ekonomiko, sozial eta kulturalean modu aktiboan parte hartzea, jarrera kritiko eta arduratsuarekin.
B) PRODUKZIO SISTEMA
a) Lanbide eta lan ingurunea.
Profesional honek ibilgailuak egin eta mantentzen dituzten industrietan egiten du lan, hain zuzen ere karrozeria arloan, automobilen, ibilgailu astunen, traktoreen, nekazaritzako, erauzte industrietako, eraikuntzako, herri lanetako eta trenbideetako makineriaren azpisektoreetan, baita beste produkzio sektore batzuetan ere, honelako lanak egiten badira: txapa lanak, karrozerien eraldaketa eta egokitzapena, nekazaritzako, erauzte industrietako eta eraikuntzako makineria-ekipamenduen eta ibilgailu astunen eraldaketa eta muntaketa, zuntzezko elementuen eta elementu konposatuen eraikuntza eta konponketa, eta pintura.
Hauek dira jarduera eta lanpostu aipagarrienak:
-Automobilen, ibilgailu astunen, traktoreen, nekazaritzako, erauzte industrietako, eraikuntzako eta herri lanetako makinen eta trenbideko materialen txapa- eta karrozeria-konpontzailea.
-Ibilgailuetako beiren instalatzailea eta osagarrien muntatzailea.
-Automobilen, ibilgailu astunen, traktoreen, nekazaritzako, erauzte industrietako, eraikuntzako eta herri lanetako makinen eta trenbideko materialen karrozerien pintatzailea.
b) Nafarroako lurralde ingurunea.
Nafarroako automozio sektoreak, karrozeria espezialitatean, funtsezko eta garrantzi handiko eginkizuna betetzen du Komunitatearen ekonomian, batez ere automobilak, autobusak eta nekazaritzako, herri lanetako eta trenbideko makinak fabrikatzearekin zerikusia duten produkzio sektoreetan, baita haien mantentze-lan eta konponketei loturik dauden produktu eta zerbitzuen sektoreetan ere. Zabala eta askotarikoa da produkzio jarduerari laguntzeko zerbitzuak ematea xede duten lanen sorta. Dudarik gabe azken atal horrek biltzen du, bereziki, Karrozeriako teknikarigaiaren profila.
Ez da ahantzi behar, bestalde, espezialista honek egiten dituen zenbait eragiketa (adibidez, beste askoren artean, txapa lan orokorrak, pinturazko estaldurak eta gainazalen pertsonalizazioa) noizean behin egiteko prestaturik dauden langileen eskaria badagoela orotariko enpresa askotan, automozioarekin zuzeneko loturarik ez badute ere, eta ikasleei ematen zaien oinarrizko prestakuntza tekniko orokorrak beste eremu batzuetan espezializatu ahal izateko bermea eta baimena ematen diola tituludunari, ateak irekiz teknologiaren etorkizuneko eboluzioan eta produkzio prozesu berritzaileetan parte hartu ahal izateko.
c) Prospektiba.
Titulu honetako lanbide profilean nabari den eboluzioak, produkzio sektorearen barnean, material berrietara jotzen du (aleazio berriak, material konposatuak, besteak beste) eta karrozeriak osatuko dituzten elementu berrietara. Material arinagoak erabiliko dira eta horrenbestez ibilgailuen kontsumoa baretu eta kutsadura gutxitu eginen da; ibilgailuen osagaiak lotu edo mihiztatzeko metodo berriak eta gainazalak korrosioaren kontra tratatzeko prozesu berriak etorriko dira, bai eta akaberetako pinturen efektu berriak ere. Ekipamendu sofistikatuagoak erabiliko direla aurreikusten da. Horiekin zehaztasuna handituko da karrozeria, txasis, kabina eta ekipamendu edo tresnak mantentzeko lanetan.
Ibilgailuen segurtasun aktiboan eta pasiboan arau berriak aplikatzearen ondorioz kalitate maila hobea eskatuko da mantentze-lanetan eta, beraz, horiek zorrotzago kontrolatu beharko dira; berariazko kalitate arauak ulertu eta behar bezala aplikatzea izanen da oinarria.
Enpresa egiturak eraberritu eginen dira eta nabarmen haziko dira ekipamendu ondasunak erosteko inbertsioak, izan ere makineriaren berrikuntzak eta ezarpenak garrantzi handia izanen baitute.
Lantegietan segurtasun planak garatuko dira, segurtasunari, prebentzioari eta ingurumen-babesari buruzko araudia aplikatzearekin batera. Hondakin eta agente kutsatzaileen tratamenduari eta kudeaketari egokituko zaizkio eta zorrotzago eskatuko da haiek aplikatu eta betetzeko.
2. ERANSKINA. CURRICULUMA
A) HEZIKETA ZIKLOAREN HELBURU OROKORRAK
a) Informazioa eta, oro har, hizkuntza sinbolikoa interpretatzea, eta horiek karrozeria arloko mantentze eta konpontze eragiketekin erlazionatzea, nolako zerbitzua egin behar den zehazteko.
b) Behar diren makina, tresna eta erremintak eta segurtasun baliabideak aukeratzea, haien ezaugarriak eta aplikazioak identifikatuz, karrozeria arloan mantentze prozesuak egiteko.
c) Deformazioak identifikatzea eta konpontzeko aukerak aztertzea, berriz konformatzeko prozesua zehazte aldera.
d) Elementu metalikoak eta sintetikoak konformatzeko teknikak aztertzea eta amaierako produktuaren ezaugarriekin erlazionatzea, haiek aplikatzeko.
e) Junturak egiteko metodoak identifikatzea, eta elementu finkoak eta aldagarriak lotzeko eta mihiztatzeko behar diren erresistentzia eta funtzionaltasun ezaugarriekin erlazionatzea.
f) Korrosioaren kontra babesteko eta zuzenketa geometrikoak eta gainazalarenak egiteko prozeduren ezaugarriak jakitea eta lotutako etapen sekuentzia identifikatzea, ibilgailuen gainazalak babestu, prestatu eta berdintzeko.
g) Kolorimetria arauak azaltzea eta lortu nahi den kolorearekin erlazionatzea, zehaztutako ezaugarriak dituzten pinturak prestatzeko.
h) Baliabide aerografikoen eta pintatzeko kabinaren funtzionamendua deskribatzea eta lortu nahi den amaierako itxurarekin erlazionatzea, ibilgailuen gainazalak txukuntzeko eta dituzten akatsak konpontzeko.
i) Egituren kotak zehaztea eta ibilgailuen fabrikatzaileen ezaugarri-fitxetako zehaztapen teknikoekin erlazionatzea, deformazioak zehazteko.
j) Tenkatzeko ekipamendu eta osagarriak aztertzea eta haien aplikazioak ezagutzea, ibilgailuen egituren konformazioa egiteko.
k) Laneko arriskuei eta ingurumen-arriskuei aurrea hartzeko prozedurak deskribatzea, eta definitutako kasuetan arau estandarizatuak betetzeko zer egin behar den adieraztea.
l) Produkzio prozesu bateko lan jarduerak baloratzea, eta prozesu orokorrari produkzioaren helburuak lortzeko zer-nolako ekarpena egiten dioten azaltzea.
m) Ikasteko eta lan egiteko aukerak identifikatu eta baloratzea eta lan merkatuko eskaintzak eta eskariak aztertzea nork bere lanbide karrera kudeatzeko.
n) Negozio aukerei antzematea, merkatuko eskariak identifikatuz eta aztertuz, enpresa txiki bat sortu eta kudeatzeko.
o) Gizarteko eragile aktiboa den aldetik dituen eskubideak eta betebeharrak ezagutzea, eta herritar demokratiko gisa parte hartzeko baldintza sozialak eta lan arlokoak arautzen dituen lege-esparrua aztertzea.
B) LANBIDE MODULUAK
a) Izena, iraupena eta sekuentziazioa .
Karrozeriako teknikariaren curriculumeko lanbide moduluen zerrenda ematen da jarraian, izena, iraupena eta denbora banaketa zehazturik.
| KODEA | IZENA | ORDUAK, GUZTIRA | ESKOLAK ASTEAN | IKASMAILA |
| 0007 | Interpretazio grafikoa | 130 | 4 | 1. |
| 0091 | Trazadura, ebaketa eta konformazioa | 190 | 6 | 1. |
| 0092 | Mekanizazioa | 220 | 7 | 1. |
| 0093 | Giro naturaleko soldadura | 320 | 10 | 1. |
| 0096 | Lanerako prestakuntza eta orientabideak | 100 | 3 | 1. |
| 0094 | Giro babestuko soldadura | 260 | 12 | 2. |
| 0095 | Muntaketa | 220 | 10 | 2. |
| 0006 | Metrologia eta saiakuntzak | 110 | 5 | 2. |
| 0097 | Enpresa eta ekimena | 70 | 3 | 2. |
| 0098 | Lantokiko prestakuntza | 380 | Enpresaren ordutegian | 2. |
b) Lanbide moduluen garapena.
Lanbide modulua: Elementu aldagarriak.
Kodea: 0254.
Iraupena: 220 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Elementu aldagarri torlojutuak, grapatuak eta errematxatuak muntatzen ditu, eskatutako teknikak eta prozedurak aplikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Behar den dokumentazio teknikoa interpretatu da eta esku hartzen duten parametroak zehaztu dira.
b) Ibilgailuetan erabiltzen diren hari motak identifikatu dira.
c) Errematxe mota desberdinak lotu behar diren materialekin erlazionatu dira.
d) Muntatu behar den ordezko elementua behar bezala kokatu da, ondoren elementu torlojutuen edo errematxatuen bidez finkatzeko.
e) Muntatu beharreko elementuak finkatzeko erabilitako torlojuetan, behar diren finkatze sistemak erabili dira.
f) Muntatu beharreko elementuak finkatzeko erabilitako torlojuetan, behar diren estutze-momentuak aplikatu dira.
g) Grapatutako estalki eta osagarriak muntatu eta desmuntatu dira, lotura-grapak askatuz, horretarako behar diren tresnekin.
h) Errematxeak jarri dira, egindako zulaketaren kotak eta perdoiak kontuan hartuz.
i) Elementua muntatu eta gero ongi funtzionatzen duela egiaztatu da.
j) Landutako elementuak erabili eta muntatu bitartean arreta berezia agertu da.
2. Itsatsitako elementu aldagarriak muntatzen ditu, eskatutako teknikak eta prozedurak aplikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Kola, azeleratzaile eta mastikak sailkatu egin dira eta lotu behar diren materialekin erlazionatu dira, material motaren arabera.
b) Itsatsitako elementuak desmuntatu dira, ezarritako eragiketa-sekuentziari jarraituz.
c) Itsatsitako elementuen lotuneak behar bezala prestatu dira.
d) Itsatsitako elementuak lotzeko produktuen nahasketak egin dira, fabrikatzaileen zehaztapenei jarraituz.
e) Itsatsitako elementuak lotzeko produktuak behar bezala eman dira.
f) Elementuak itsatsi dira, bai eta eskatutako kalitatea lortu ere.
g) Itsatsitako eta ahokatutako beirak desmuntatu, muntatu eta aldatu dira, parametroak doituz arauek agintzen duten bezala.
h) Muntatu ondoren urik ez dela sartzen egiaztatu da.
i) Eragiketa guztiak dokumentazio teknikoko zehaztapenei jarraituz egin dira.
j) Elementua muntatu eta gero ongi funtzionatzen duela egiaztatu da.
k) Segurtasun arauak bete eta errespetatu dira egindako eragiketa guztietan.
3. Esekidura, direkzio, transmisio eta balazta sistemetako eta motopropultsio multzoko elementu mekanikoak aldatzen ditu, muntatu eta desmuntatzeko zehaztapenak interpretatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Gurpilak osatzen dituzten elementu guztien funtzioak deskribatu dira, bai eta esekidura, direkzio, balazta eta transmisio sistemenak eta motopropultsio ekipamenduarenak ere.
b) Motopropultsio ekipamenduaren osagaiak desmuntatu, muntatu eta aldatu dira.
c) Motopropultsio ekipamendua desmuntatu, muntatu eta aldatu da.
d) Karrozeriaren deformazioek esekidura, direkzio, transmisio eta balazta sistemetan ukitutako elementu sinpleak desmuntatu, muntatu eta aldatu dira.
e) Direkzio, konbergentzia, aitzinamendu, irteera eta erortze angeluen doikuntzak egin dira.
f) Lasaiera, zarata edo bibraziorik ez dagoela egiaztatu da.
g) Gurpilak eta pneumatikoak desmuntatu, muntatu eta aldatu dira.
h) Gurpilak orekatu dira.
i) Balaztak purgatu dira.
j) Behar diren ekipamenduak eta baliabideak hautatu dira.
k) Lan metodoa hautatu da, eta esku hartzen duten parametroak zehaztu.
l) Eragiketak dokumentazio teknikoko zehaztapenei jarraituz egin dira.
m) Egindako lanetan, lotura mota bakoitzari dagozkion sistemak erabili dira torlojuak finkatzeko.
n) Ezarritako estutze-momentuak aplikatu dira.
ñ) Elementuen amaierako erabilgarritasuna egiaztatu da.
o) Eragiketetan ezarritako segurtasun arauak, pertsonalak eta ingurumenekoak, bete eta errespetatu dira.
4. Hozte, klimatizazio, sarrera eta ihes sistemetako elementu mekanikoak aldatzen ditu, zehaztapen teknikoak interpretatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Hozteko sistema, klimatizaziokoa eta motorreko sarrera eta ihes sistemak osatzen dituzten elementuen funtzioak deskribatu dira.
b) Behar den dokumentazio teknikoa interpretatu da.
c) Behar diren ekipamenduak eta baliabideak hautatu dira.
d) Lan metodoa hautatu da, eta esku hartzen duten parametroak zehaztu.
e) Hozte, klimatizazio, sarrera eta ihes sistemetako elementu sinpleak desmuntatu, muntatu eta aldatu dira.
f) Hozgarria aldatu da.
g) Aire girotuaren eta klimatizazioaren zirkuitua gas egokiaz bete da.
h) Hozte eta klimatizazio sistemetako zirkuituetan jariorik ez dagoela egiaztatu da.
i) Hozte zirkuituaren funtzionamendu-tenperatura egiaztatu da.
j) Klimatizazio zirkuituak ongi funtzionatzen duela egiaztatu da.
k) Klimatizazio sistemako zirkuituan jariorik ez dagoela egiaztatu da.
l) Ihes eta sarrera multzoan jario, aire-sarrera eta bibraziorik ez izateko behar diren estutzeak eta doiketak egin dira.
m) Eragiketak dokumentazio teknikoko zehaztapenei jarraituz egin dira.
n) Elementuaren amaierako erabilgarritasuna egiaztatu da.
ñ) Eragiketetan ezarritako segurtasun arauak, pertsonalak zein ingurumenekoak, bete eta errespetatu dira.
5. Argiztapen, maniobra, ixte eta jasotze sistemetako elementuak aldatzen ditu, zehaztapen teknikoak interpretatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Argiztapen, maniobra, ixte eta jasotze sistemak osatzen dituzten elementuen funtzioak deskribatu dira.
b) Behar den dokumentazio teknikoa interpretatu da.
c) Behar diren ekipamenduak eta baliabideak hautatu dira.
d) Lan metodoa hautatu da, eta esku hartzen duten parametroak zehaztu.
e) Argiztapen eta maniobra sistemetako elementu sinpleak desmuntatu, muntatu eta aldatu dira.
f) Argiztapen sistemak doitu dira, parametroak egokituz arauek agintzen duten bezala.
g) Ixte eta jasotze mekanismoak desmuntatu eta muntatu dira.
h) Eragiketak dokumentazio teknikoko zehaztapenei jarraituz egin dira.
i) Elementuaren amaierako erabilgarritasuna egiaztatu da.
j) Erreminta, tresna eta ekipamenduen oinarrizko mantentze lanak egin dira, zehaztapen teknikoei jarraituz.
k) Eragiketetan ezarritako segurtasun arauak, pertsonalak eta ingurumenekoak, bete eta errespetatu dira.
6. Airbag-ak eta segurtasun uhalen tenkagailuak desmuntatu, muntatu edo/eta aldatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Airbag-aren funtzionamendua ezagutzen da.
b) Segurtasun uhalek tenkagailu mekanikoekin eta tenkagailu piroteknikoekin nola funtzionatzen duten deskribatu da.
c) Airbag-ak eta segurtasun uhalen tenkagailuak desmuntatu, muntatu edo/eta aldatzen dira.
d) Uhalak eta airbag-a desmuntatzeko eta muntatzeko teknikak.
e) Eragiketak dokumentazio teknikoko zehaztapenei jarraituz egin dira.
f) Eragiketetan ezarritako segurtasun arauak, pertsonalak eta ingurumenekoak, bete eta errespetatu dira.
Edukiak.
Elementu aldagarri torlojutuak, grapatuak eta errematxatuak muntatzea.
-Karrozeria motak.
-Karrozeria osatzen duten elementuak.
-Elementuak aldatzeko metodoak. Materialak eta ekipoak.
-Zehaztapen teknikoak.
-Muntatze eta desmuntatze prozesua.
-Elementu osagarriak eta estalkiak lotzeko prozedurak.
-Juntura torlojudunak.
-Osagai torlojutuak muntatu eta desmuntatzea.
-Elementu osagarriak juntura torlojudunetan, zirrindolak, hari-finkagailuak.
-Lotura grapatuak.
-Lotura giltzatuak.
-Lotura errematxatuak.
-Doikuntzak eta egiaztapenak.
-Arriskuak. Prebentziorako arauak.
Itsatsitako elementu aldagarriak muntatzea.
-Lotura itsatsiak.
-Zehaztapen teknikoak.
-Itsatsitako elementu aldagarriak muntatu eta desmuntatzeko prozesua.
-Lotunea prestatzea.
-Erabiltzen diren produktuak.
-Beirak: finkatzeko sistemak, aldatzeko tresna, material, teknika eta prozedurak.
-Arriskuak. Prebentziorako eta ingurumena babesteko arauak.
Esekidura, transmisioa, direkzioa, balaztak eta motopropultsio multzoko elementuak muntatzea eta desmuntatzea.
-Esekidura sistema: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Transmisio sistema: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Direkzio sistema: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Motopropultsio multzoa: elementuak, ezaugarriak eta funtzionamendua.
-Balaztatzeko elementuak: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Gurpila osatzen duten elementuak.
-Pneumatikoaren identifikazioa.
-Gurpil eta pneumatikoak desmuntatzea eta muntatzea.
-Gurpilak orekatzea.
-Pneumatikoak konpontzea. Arriskuak.
-Danborrezko balaztak eta diskozko balaztak. ABS balaztak.
-Eragintza sistemak.
-Serbolaguntza.
-Balaztak purgatzea.
-Desmuntatzeko eta muntatzeko behar diren ekipamenduak.
-Ezaugarriak eta funtzionamendua.
-Muntatzeko eta desmuntatzeko teknikak.
-Dokumentazio teknikoa interpretatzea.
-Direkzioa lerrokatzea.
-Doikuntzak eta egiaztapenak.
-Arriskuak. Prebentziorako eta ingurumena babesteko arauak.
Hozte eta klimatizazio sistemak eta motorreko sarrera eta ihes sistemak desmuntatzea eta muntatzea.
-Motor termikoaren funtzionamenduari buruzko oinarrizko ezagutza.
-Hozte sistema, klimatizazioa, motorreko sarrera sistema (elikatze sistemak ezagutzea, diesela zein gasolinazkoa) eta ihes sistema: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Desmuntatzeko eta muntatzeko behar diren ekipamenduak: ezaugarriak eta funtzionamendua.
-Muntatze eta desmuntatze teknikak.
-Hozgarria hustu eta aldatzea.
-Klimatizazio zirkuituko gasa aldatzea.
-Ihesik ez dagoela egiaztatzea.
-Motorraren funtzionamendu-tenperatura egiaztatzea.
-Klimatizazio sistemaren funtzionamendurako tenperaturak eta presioak egiaztatzea.
-Arriskuak. Prebentziorako eta ingurumena babesteko arauak.
Argiztapen, maniobra, ixte eta jasotze sistemak desmuntatzea eta muntatzea.
-Elektrizitateari buruzko oinarrizko ezagutza.
-Argiztapen, maniobra, ixte eta jasotze sistemak: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Desmuntatzeko eta muntatzeko behar diren ekipamenduak: ezaugarriak eta funtzionamendua.
-Muntatze eta desmuntatze teknikak.
-Doikuntzak eta egiaztapenak.
-Ekipamenduen lehen mailako mantentzea.
-Arriskuak. Prebentziorako eta ingurumena babesteko arauak.
Airbag-a eta segurtasun uhal piroteknikoak.
-Airbag-a.
-Tenkagailu mekanikoak eta piroteknikoak dituzten segurtasun uhalak.
-Uhalak eta airbag-a desmuntatzeko eta muntatzeko teknikak.
-Arriskuak. Prebentziorako eta ingurumena babesteko arauak.
Orientabide didaktikoak.
Lanbide modulu honek biltzen duen prestakuntza beharrezkoa da ibilgailuen elementu aldagarriak mantentzeko lanak egin ahal izateko.
Funtzio horrek honelako alderdiak biltzen ditu:
-Desmuntatu behar diren elementuak identifikatzea.
-Dokumentazio teknikoan dauden jarraibideak interpretatzea.
-Desmuntaketak, konponketak eta muntaketak egitea, zehaztapen teknikoei jarraituz.
-Elementua muntatu eta gero ongi funtzionatzen duela egiaztatzea.
Funtzio horri lotutako lanbide jarduerak ondokoetan aplikatzen dira:
-Karrozeriak konpondu edo eraldatzeko prozesuak, horietan beharrezkoa bada elementu osagarriak eta estalkiak desmuntatu, muntatu eta aldatzea.
-Karrozeriak konpondu edo eraldatzeko prozesuak, horietan beharrezkoa bada instalazio elektrikoetako elementu sinpleak desmuntatu, muntatu eta aldatzea.
-Karrozeriak konpondu edo eraldatzeko prozesuak, horietan beharrezkoa bada ibilgailuaren hainbat sistematako elementu mekaniko sinpleak desmuntatu, muntatu eta aldatzea.
Irakasleen lana errazte aldera, ikaskuntza-irakaskuntza prozesuan jarduteko ildoak, moduluko ikaskuntza emaitzak lortzea ahalbidetu behar dutenak, hiru multzotan laburbildu litezke, ondoko gai hauen inguruan:
1. Proposaturiko jarduerarako lan ekipamendu egokiak aukeratzea eta ongi erabiltzea. Jarduketa ildo honen bidez ikasleek ikasi behar dute zer ekipamendu erabiltzen diren karrozeriak osatzen dituzten elementuak desmuntatu, muntatu eta konpontzeko lanetarako.
Jarduketa ildo hau gauzatzeko jarduera hauek proposatzen dira:
-Proposaturiko jardueretako bakoitzean erabiltzen diren lan ekipamenduen ezaugarriak azaltzea.
-Elementu aldagarriak aldatzeko erabiltzen diren makina aipagarrienak deskribatzea.
-Ekipamenduen erabilera egokia erakustea, haiek erabiliz.
-Erreminta eta ekipamenduen eskuliburu teknikoak aztertzea, haiek guztiak behar bezala erabili eta mantentzeko.
-Ikasleek praktikak egitea, zeinetan beharrezkoa izanen baita hainbat makina eta erreminta erabiltzea berariaz prestaturiko praktikaldi laburretan.
2. Karrozeriako elementuak desmuntatu, konpondu eta muntatzea. Jarduketa ildo honen bitartez ikasleek karrozerietako elementu aldagarriak desmuntatu, konpondu eta muntatzeko prozesuen nondik norakoak ikasi behar dituzte.
Jarduketa ildo hau gauzatzeko jarduera hauek proposatzen dira:
-Irakasleak karrozeria mota guztien ezaugarriak azaltzea.
-Karrozerien osagaien mekanismoek nola funtzionatzen duten identifikatu eta erakustea: sarrailak eta mekanismoak, beira-igogailuak eta mekanismoak, sabai lerragarriak, beira zabukariak, esekidura sistema, direkzioa, balaztak, klimatizazioa, motopropultsio multzoa, segurtasun uhal piroteknikoak, airbag-ak, etab.
-Osagarri, kolpe-leungailu, edergarri eta abarrekoak nola finkatzen diren ondorioztatzea.
-Elementu aldagarriak aldatzeko prozesuei lotutako sinbologia deskribatzea.
-Elementu aldagarriak finkatzeko metodoak azaltzea, ikus-entzunezko bitartekoak erabiliz.
-Piezak torlojuen bidez lotzeko metodoa azaltzea, piezak torlojuz lotzea.
-Piezak lotzea errematxaketaren teknika erabiliz.
-Karrozerietako elementuak nola itsasten diren azaldu eta erakustea, elementuak itsastea.
-Ikasleek karrozerietako elementuak desmuntatu, konpondu eta muntatzeko praktikak egitea.
3. Landu dituzten elementuen egiaztapenak egitea. Jarduketa ildo honen bidez ikasleek moduluko edukiei osoki heldu behar diete, osotasun batetik abiatzen den eta ezarritako kalitate estandarrak bete behar dituen produktu bukatu batean amaitzen den prozesu gisa.
Jarduketa ildo hau gauzatzeko jarduera hauek proposatzen dira:
-Ikasleek burututako prozesuaren amaierako egiaztapena egitea eta zer alderdi hobetzen ahal diren adieraztea.
-Ikasle bakoitzak bere akatsak zuzentzeko jarduerak.
-Irakasleak akabera egiaztatzea eta azken emaitza fabrikatzaileen fitxa teknikoetako eskakizunekin erkatzea.
Jarduketa ildo horiek guztiek prestatzeko eta burutzeko zeharkako faktoretzat eduki beharko lukete laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko tekniken aplikazioa, teknika horiek pertsonen segurtasuna eta ingurumenaren zaintza bermatu behar baitituzte, arloko araudi aplikagarrian ezarritakoarekin bat.
Irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan erabili beharreko metodologiari dagokionez, komeniko litzateke modulua lan unitatetan zatitzea, abiapuntu gisa, eta unitateotan kontzeptuzko, prozedurazko eta jarrerazko edukiei modu integratuan ekitea, nahiz horietako baten bat izanen den unitateko programazioaren hariarena eginen duena.
Arau orokor gisa, gomendatzen da ikasteko jarduerak eta horien ebaluazioak sortzea prozedurazko edukien inguruan.
Kontzeptuzko eta jarrerazko edukiak bi etapatan eransten ahal zaizkie prozedurazko eduki nagusiei. Lehen etapan, eredu edo jarraibide den prozedurari ekin aurrekoan, irakasleak praktika hori abian jartzeko ezinbesteko alderdiak azalduko lituzke, trabak eta hutsak azaltzen joan daitezen utziz, gainerakoa "bidean" erakusten joateko.
Gomendagarria da irakasleek ahalik eta baldintza egiazkoenetan egitea ereduzko prozedurak, esku-hartze edo konponketa egoki baten adierazgarri diren xehetasunak zorrotz zainduz. Horri dagokionez, mailak ahalbidetzen duen guztietan, prozesuak eskuliburu teknikoen bitartez burutu daitezen hobetsiko da, ikasleak haien jarraipenera ohitu daitezen.
Esan daiteke bi pertsona direla lantaldeak osatzeko kideen kopuru egokia, banakako ekarpenetarako aukerak ematen dituelako eta nahikoa delako talde lanaren balioak sustatzeko. Irakasleak adi ibili behar du, lanaren zama, baita erantzukizuna ere, portzentaje berdintsuetan bana dadin bi kideen artean, eta bikoteak aldatuko ditu, behar izanez gero. Nolanahi ere, prozesuaren amaieran ikasleek beren trebetasunak bakarka erakustea komeni da.
Nahiz eta, espezialitatearen ezaugarriengatik, ikastetxeetan gero eta ohikoagoa den lantegiaren barnean maketa didaktikoekin eta elementu edo sistema estatikoekin lan egitea, komeni da saiatzea ikasleek ahalik eta jarduera gehien egin ditzaten ibilgailuetan. Horrela gertutik ikusiko dute etorkizuneko lanbide jardueran egin beharko dituzten lanak benetan nolakoak diren.
Jarduera horiek egiten dituzten bitartean funtsezkoa izanen da arretaz begiratzea nola ikasten duten. Hala ere, proba idatziak, teoriko-praktikoak edo erabat praktikoak ere egin daitezke, barneratze gradua ikusi eta, hala behar denean, programaren nondik norakoa zuzentzeko.
Gomendatzen da modulu honetan amaierako ebaluazioaren oinarritzat hartzea irakaskuntza prozesu osoan bildutako informazioa eta moduluko ikaskuntzaren emaitzen balorazio orokorra egitea.
Lanbide modulua: Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak.
Kodea: 0255.
Iraupena: 290 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Metalezko elementuen deformazioak diagnostikatzen ditu eta horiek konpontzeko teknikak eta prozedurak hautatzen.
Ebaluazio irizpideak:
a) Ikaskuntza prozesuak egiteko erabiltzen ari diren instalazioak deskribatu dira.
b) Konpondu beharreko material metalikoen (altzairuak eta aluminioak, besteak beste) ezaugarriak eta osaera identifikatu dira.
c) Txaparen konformazioan erabiltzen diren ekipamendu eta erreminten ezaugarriak eta erabilera azaldu dira.
d) Deformazioaren maila eta kaltearen mota zehazteko behar diren ekipamenduak aukeratu dira.
e) Deformazioa identifikatu da, diagnostiko-teknika desberdinak aplikatuz (begi hutsez, ukituta, lixatuta, silueta-orrazia, besteak beste).
f) Kaltea bere graduaren eta tamainaren arabera sailkatu da (arina, ertaina edo handia).
g) Kaltea bere kokalekuaren arabera sailkatu da (iristen erraza, iristen zaila eta iritsiezina).
h) Kaltearen arabera, zein pieza aldatu edo konpondu behar diren zehaztu da.
i) Diagnostikoak planteatu den deformazioaren mugak seinalatzen dituela egiaztatu da.
j) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
2. Altzairuzko elementuak konpontzen ditu jatorrizko forma eta kotetara itzuliz, teknika eta prozedura egokien bitartez.
Ebaluazio irizpideak:
a) Deformazioaren arabera behar diren material, ekipamendu eta baliabideak hautatu dira.
b) Deformazioaren maila eta mota diagnostikatu dira.
c) Konpontzeko metodoa zehaztu da, kalte motaren arabera.
d) Iristen errazak diren deformazioak konpondu dira, altzairua konformatzeko eta mailukatzeko elementu berariazkoak erabiliz.
e) Material soberakina bildu da, beroaren aplikazioaren eta mailukaketaren bidez.
f) Iristen zailak diren elementu metalikoak konpondu dira funtzio anitzeko ekipamenduaren bidez, inertzia-mailuarekin eta bentosekin.
g) Elementu iritsiezinak konpondu dira, leiho bat irekiz (loturak irekiz) edo inertzia-mailua erabiliz, funtzio anitzeko ekipamenduarekin.
h) Deformazioa konpondu da, hagaxken bidez, deformazio motarako hagaxka egokia hautatu ondoren.
i) Elementuak berriz ere jatorrizko formak eta neurriak dituela egiaztatu da, elementua doituz.
j) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
3. Aluminiozko elementuak konpontzen ditu jatorrizko forma eta kotetara itzuliz, teknika eta prozedura egokien bitartez.
Ebaluazio irizpideak:
a) Deformazioaren arabera behar diren material, ekipamendu eta baliabideak hautatu dira.
b) Deformazioaren maila eta mota diagnostikatu dira.
c) Konpontzeko metodoa zehaztu da, kalte motaren arabera.
d) Deformazioak konformatu dira aluminioa mailukatzeko elementuen bitartez, gainazalaren tenperatura aurretiaz egokituta eta aluminioa akabatuz.
e) Aluminiozko elementuen mailatuak konformatu dira, bernoak eta esparragoak, argon-giroko soldadura eta kondentsadorearen deskarga bidezko soldadura erabiliz, gainazalaren tenperatura egokitu eta gero.
f) Deformazioa konpondu da bentosa eta inertzia-mailua erabiliz, gainazalaren tenperatura egokitu eta gero, eta jatorrizko forma berreskuratu da.
g) Gainazalaren tenperatura egokitu da identifikatzaile termikoak erabiliz.
h) Aluminiozko gainazalen deformazioak hagaxka-sistemen metodoaren bidez zuzendu dira, deformazio motarako hagaxka egokia aukeratuta.
i) Egindako eragiketen bidez jatorrizko forma eta neurriak berreskuratu direla egiaztatu da, elementua doituz.
j) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
4. Elementu sintetikoen deformazioak diagnostikatzen ditu eta horiek konpontzeko teknikak eta prozedurak hautatzen.
Ebaluazio irizpideak:
a) Automobiletan gehien erabiltzen diren plastikoen ezaugarriak, osaera, motak eta izaera identifikatu dira.
b) Material plastikoen eta konposatuen propietateak identifikatu dira.
c) Material plastikoen motak saiakuntzen bidez identifikatu dira.
d) Elementu bat osatzen duten material plastikoak identifikatu dira, mikrofitxak eta grabatutako ikurrak baliatuz.
e) Kalte mota identifikatu da, diagnostiko-teknika desberdinak aplikatuz (begi hutsez, ukituta, lixatuta, silueta-orrazia, besteak beste).
f) Kaltearen arabera, zein pieza aldatu edo konpondu behar diren zehaztu da.
g) Diagnostikoak deformazioaren mugak seinalatzen dituela egiaztatu da.
h) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
5. Material plastikoz eta konposatuz egindako elementuak konpontzen ditu, jatorrizko forma eta neurriak emanez.
Ebaluazio irizpideak:
a) Konpondu behar den elementu plastiko edo konposatuaren ezaugarriak eta osaera identifikatu dira.
b) Konponketa egiteko behar diren ekipamendu, baliabide eta materialak aukeratu dira.
c) Dokumentazio teknikoa eta horri lotutako sinbologia interpretatu dira, elementua konpontzeko metodoa zehazteko.
d) Elementuaren kaltearen maila zehaztu da.
e) Hausturarik gabeko deformazioak konpondu dira material termoplastikoetan, beroa emanez.
f) Elementu termoplastiko bat soldadura bidez konpondu da, beroa emanez.
g) Material termoplastikoak soldadura kimikoaren bidez konpondu dira.
h) Material termoplastikozko elementu bat itsaspenaren bidez konpondu da.
i) Elementu termoegonkorrak konpondu dira, erretxina, katalizatzailea eta manta erabiliz, piezaren neurriak lortu arte.
j) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
Edukiak.
Elementu metalikoen deformazioen diagnostikoa.
-Material metalikoa eta haren ezaugarriak identifikatzea.
-Elementuaren diagnostikoa egitea eta aldatu ala konpondu behar den erabakitzea.
-Diagnostikorako teknikak: begi hutsez, ukituz, lixatuz, forma-orraziarekin, besteak beste.
-Kaltea sailkatzea bere hedadura, sakontasuna eta kokalekua kontuan hartuz.
-Elementuak konformatzeko eragiketak, deformazio motaren arabera.
-Instalazioak, baliabideak eta erremintak erabiltzean bete behar diren segurtasun eta higiene arauak, banakakoak eta taldekoak.
Altzairuzko txapak konpontzea.
-Elementuak konformatu aurretik prestatzeko teknikak.
-Txaparen mailatuak kentzeko, txapa mailukatzeko eta akabatzeko eragiketen bitartez altzairua konformatzea.
-Txapa-konpontzailearen erreminta, tresna eta ekipamendu berariazkoak. Funtzio anitzeko makinak.
-Mailatuak kentzeko eta konformatzeko teknikak, kokalekuaren arabera: iristen errazak, iristen zailak, iritsiezinak edo toki itxian daudenak.
-Beroa erabiliz txapa biltzeko teknikak.
-Elementuen konformazioa egiaztatzeko eta haiek doitzeko teknikak.
-Instalazioak, baliabideak eta erremintak erabiltzean bete behar diren segurtasun eta higiene arauak, banakakoak eta taldekoak.
-Hondakinen tratamendua.
Aluminiozko txapak konpontzea.
-Aluminiozko panelen konponketan kontuan hartu beharreko arauak.
-Erabiltzen diren tratamendu mekaniko eta termikoak.
-Konponketa metodoak aluminiozko gainazaletan.
-Konpontzeko prozesu eta teknikak.
-Tenperatura egokitzea aluminio lanetan.
-Aluminiozko txapa biltzeko prozedura.
-Aluminiozko karrozeriak konpontzeko erreminta, tresna eta ekipamendu berariazkoak.
-Instalazioak, baliabideak eta erremintak erabiltzean bete behar diren segurtasun eta higiene arauak, banakakoak eta taldekoak.
-Hondakinen tratamendua.
Elementu sintetikoen deformazioen diagnostikoa.
-Material plastiko eta konposatuen propietateak. Haien erabilera automobiletan.
-Material plastikoak lortzeko metodoak.
-Material termoplastikozko piezak lortzeko prozesuak.
-Material termoegonkorrezko piezak lortzeko prozesuak.
-Elastomeroei buruzko ezagutza.
-Material konposatuak: karbono-zuntza, zuntz zeramikoa eta beste batzuk.
-Instalazioak, baliabideak eta erremintak erabiltzean bete behar diren segurtasun eta higiene arauak, banakakoak eta taldekoak.
-Hondakinen tratamendua.
Elementu plastiko eta konposatuen konponketa.
-Material sintetikoa identifikatzea: mikrofitxak, saiakuntzak, ikur normalizatuak, besteak beste.
-Plastikoak konformazio bidez konpontzea.
-Termoplastikoak soldaduraz konpontzea beroa emanez.
-Termoplastikoak soldadura kimikoaren bidez eta itsasgarriak erabiliz konpontzea.
-Termoplastikoak egitura-itsaspenaren bidez konpontzea.
-Konponketen akatsak eta horien kausak.
-Material sintetikoen konponketan erabiltzen diren erreminta, tresna eta ekipamenduak.
-Konponketa prozesua material sintetikoetan.
-Termoegonkorrak itsaspen bidez konpontzea. Erretxina eta zuntz berariazkoak.
-Material sintetikoen konponketan erabiltzen diren material eta produktuak.
-Konponketarako txantiloi eta euskarriak egitea.
-Material sintetikoak konpontzeko prozesuetan eta instalazio, baliabide eta erremintak erabiltzean bete behar diren segurtasun eta higiene arauak.
-Hondakinen tratamendua.
Orientabide didaktikoak.
Lanbide modulu honek biltzen duen prestakuntza beharrezkoa da ibilgailuen karrozerietako elementu metaliko eta sintetikoak konpontzeko lanak egin ahal izateko. Modulu honen edukia eta ikaskuntza batez ere praktikoak dira. Ikasleen prestakuntzarako ezinbesteko eta oinarrizko modulua da Karrozeria zikloaren barnean.
Zuzeneko lotura du zikloko beste modulu tekniko guztiekin, bereziki ikasleek trebezia eta gaitasun gero eta handiagoa hartzen dutelako ibilgailuak osatzen dituzten elementuetako deformazioak diagnostikatu eta konpontzeko orduan.
Modulu hau osatzen duten edukiak azterturik, ondorioztatzen ahal da bi multzo handi daudela, neurri handian bata bestetik askeak. Lehen multzoa elementu metalikoen konponketari buruzkoa da, eta bigarrena elementu sintetikoen konponketari buruzkoa.
Aurrekoa gorabehera, eta modulua eman behar duten irakasleen lana erraztea helburu, zazpi lan unitate egin daitezela proposatu liteke. Horietako bakoitza batez ere prozedurari begira antolatuko litzateke, nahiz eta denek izanen lituzketen, neurri handiagoan edo txikiagoan, kontzeptuzko osagaiak, alde batera utzi gabe ikasleek modulu osoari buruz agertzen dituzten jarrerak baloratzearen garrantzia izugarria.
Lan unitateen zerrenda sekuentziatua:
UT1: Elementu metaliko eta sintetikoak konpontzeko prozesuaren atarikoak. Instalazioak eta ekipamendua.
UT2: Irits daitekeen tokietan dauden elementu metalikoak konpontzea.
UT3: Kalte txikiak dituzten elementu metaliko iritsiezinak konpontzea.
UT4: Toki itxian dauden elementu metalikoak konpontzea.
UT5: Ibilgailuetan erabiltzen diren material plastikoak.
UT6: Material termoplastikozko elementuak konpontzea.
UT7: Material termoegonkorrezko elementuak konpontzea.
Horrela ezarritako lan unitate bakoitzak berariazko xedea du ikaskuntza adierazgarri bat lortze aldera, zeinean ikasleek moduluan lehenago aipatutako gaitasunak edo ikaskuntzaren emaitzak eraiki eta lortuko baitituzte.
UT1 lan unitatea modulurako hurbilketa da. Ikasleak elementu metaliko eta sintetikoak konpontzeko prozesuan sarrarazten ditu, jarduerak zein diren erakusten die, eta langai izanen dituzten instalazio eta bitartekoekin trebatzen ditu, teknikak, prozesuaren faseak eta maizenik azaltzen diren arriskuak ezagutaraziz.
Helburu hori ongi betetzeko, elementu metaliko eta sintetikoekin ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Elementu horien konponketari lotutako jarduerak azaltzea.
-Horrelako elementuen konponketan egiten diren lan prozesuak azaltzea.
-Elementu horiek konpontzeko lantegiko ohiko instalazioak eta ekipamendua identifikatzea.
-Elementu horiek konpontzeko lanen arriskuak ezagutzea.
UT2 unitatearen bitartez ikasleek gaitasuna hartu behar dute piezaren barnealdetik iristen errazak diren elementu metalikoen konponketak egiteko, elementu metalikoaren konformaziorako hainbat teknika eta metodo erabiliz, batez ere agiri teknikoen interpretazioa eta ikaskuntza prozesuko sekuentziak egiteko behar diren ekipamendu, erreminta eta tresnen erabilera egokia direla medio.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Txapazko elementuetan deformazioak diagnostikatzeko metodoak azaltzea.
-Deformazio motak eta horien ezaugarriak aztertzea.
-Erabili beharreko konponketa metodoa deskribatzea, elementuraino iristeko zer aukera dagoen kontuan hartuta.
-Irits daitekeen tokietan dauden elementu metalikoak konpontzeko prozesuan bete beharreko lan faseak azaltzea.
-Irits daitekeen tokietan dauden elementu metalikoak konpontzeko eragiketetan beharko diren erreminta, ekipamendu eta tresnak aukeratu eta prestatzea.
-Irits daitekeen tokietan dauden elementu metalikoak konformatzeko eragiketak egitea.
UT3 lan unitatearen bitartez ikasleek gaitasuna hartu behar dute elementu edo piezaren barnealdetik irispide zaila duten elementu metalikoen kalte txikiak konpontzeko. Horretarako konponketa prozesuak ezagutu eta aplikatu behar dituzte, agiri teknikoak interpretatu, eta behar bezala erabili behar dituzte ikaskuntza prozesuko sekuentziak egiteko behar diren ekipamendu, erreminta eta tresnak.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Irispide zaila eta kalte txikiak dituzten elementu metalikoetako deformazioen motak eta ezaugarriak deskribatzea.
-Erabili beharreko konponketa metodoa deskribatzea, elementuak duen deformazio motaren arabera.
-Irispide zaila eta kalte txikiak dituzten elementu metalikoak konpontzeko prozesuan bete beharreko lan faseak azaltzea.
-Barnealdetik irispide zaila eta kalte txikiak dituzten elementu metalikoak konpontzeko eragiketetan beharko diren ekipamendu eta tresnak aukeratu eta prestatzea.
-Elementu metalikoen konponketari buruzko dokumentazio teknikoa eta berariazko eskuliburuak interpretatzea.
-Piezaren barnealdetik irispide zaila eta kalte txikiak dituzten elementu metalikoak konpontzeko eragiketak egitea.
UT4 lan unitatearen bidez ikasleek gaitasuna hartu behar dute elementuaren barnealdetik irispiderik ez duten elementu metaliko itxietan konponketak egiteko. Prozesu horretan zehar, pieza aldatu ala konpondu erabaki beharko dute noiz edo noiz. Aurreko unitateetan bezala, helburu horiek lortzeko honako bide hauek erabili beharko lirateke: konponketa prozesuak ezagutu eta aplikatzea, dokumentazio teknikoa interpretatzea, eta ikaskuntza prozesuko sekuentziak egiteko behar diren ekipamendu, erreminta eta tresnak behar bezala erabiltzea.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Deformazio motak eta horien ezaugarriak, barnealdetik irispiderik ez duten elementu metaliko itxietan.
-Deformatutako elementua konpondu edo aldatzea.
-Erabili beharreko konponketa metodoa deskribatzea, irispiderik gabeko elementu metalikoak duen deformazioaren arabera.
-Irispiderik gabeko elementu metaliko itxiak konpontzeko prozesuan bete beharreko lan faseak azaltzea.
-Irispiderik gabeko elementu metalikoak konpontzeko eragiketetan beharko diren ekipamendu eta tresnak aukeratu eta prestatzea.
-Elementu metalikoen konponketari buruzko dokumentazio teknikoa eta berariazko eskuliburuak interpretatzea.
-Piezaren barnealdetik irispiderik ez duten elementu metaliko itxiak konpontzeko eragiketak egitea.
UT5 lan unitateak ikasleei aurrean jartzen dizkie elementu sintetikoen konponketan aurkituko dituen material plastikoak. Horretarako, ikasleek ibilgailuen elementuen fabrikazioan gehien erabiltzen diren materialak, lorpen metodoak eta propietate nahiz ezaugarri nagusiak ezagutu behar dituzte, saiakuntzak eginda.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Ibilgailuen elementuen fabrikazioan erabiltzen diren plastikozko piezak nola fabrikatzen diren azaltzea, ikus-entzunezko baliabideak erabiliz.
-Ibilgailuetan erabiltzen diren material plastikoek (termoplastikoak eta termoegonkorrak) zein ezaugarri eta propietate dituzten azaltzea.
-Ibilgailuetan gehien erabiltzen diren material plastikoak identifikatzeko praktikak.
-Ibilgailuetan gehien erabiltzen diren termoplastikoak zertan diren azaltzea.
-Ibilgailuetan gehien erabiltzen diren termoegonkorrak zertan diren azaltzea.
-Ibilgailuetan erabiltzen diren material plastikoak eta horien propietate mekanikoak identifikatzeko saiakuntzak egitea.
UT6 lan unitatean ikasleek material termoplastikozko elementuak konpontzeko gaitasuna hartu behar dute, eta hauek izanen dira bideak: konponketarako prozedura eta metodoak ezagutu eta aplikatzea, ibilgailuaren dokumentazio teknikoa interpretatzea, konpondu beharreko materiala eta konponketa produktuak identifikatzea, ikaskuntza prozesuko faseak egiteko behar diren ekipamendu, erreminta eta tresnak behar bezala erabiltzea, eta taldeko nahiz banakako segurtasun eta higiene arauak betetzea.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Material termoplastikozko elementuetan deformazioak diagnostikatzeko metodoak azaltzea.
-Elementu termoplastikoak konpontzeko prozesuak azaltzea.
-Erabili beharreko konponketa metodoa deskribatzea, elementuak duen deformazio motaren arabera.
-Elementu termoplastikoak konpontzeko prozesuan bete beharreko lan faseak azaltzea.
-Elementu termoplastikoak konpontzeko eragiketetan beharko diren ekipamendu eta tresnak aukeratu eta prestatzea.
-Elementu termoplastikoen konponketari buruzko sinbologia, dokumentazio teknikoa eta berariazko eskuliburuak interpretatzea.
-Elementu termoplastikoak konpondu eta konformatzeko eragiketak egitea beroa emanez.
-Elementu termoplastikoak konpontzeko eragiketak egitea azetonak, itsasgarri bereziak eta egitura-itsaspena baliatuz.
-Elementu termoplastikoetan junturak eta konponketak egitea soldadura bidez.
UT7 lan unitatean ikasleek material termoegonkorrezko elementuak konpontzeko gaitasuna hartu behar dute, eta hauek izanen dira bideak: konponketarako prozedura eta metodoak ezagutu eta aplikatzea, ibilgailuaren dokumentazio teknikoa interpretatzea, konpondu beharreko materiala eta konponketa produktuak identifikatzea, ikaskuntza prozesuko faseak egiteko behar diren ekipamendu, erreminta eta tresnak behar bezala erabiltzea, eta taldeko nahiz banakako segurtasun eta higiene arauak betetzea.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Material termoegonkorrezko elementuetan deformazioak diagnostikatzeko metodoak azaltzea.
-Elementu termoegonkorrak konpontzeko prozesuak azaltzea.
-Erabili beharreko konponketa metodoa deskribatzea, elementuak duen deformazio motaren arabera.
-Elementu termoegonkorrak konpontzeko prozesuan bete beharreko lan faseak azaltzea.
-Elementu termoegonkorrak konpontzeko eragiketetan beharko diren ekipamendu eta tresnak aukeratu eta prestatzea.
-Elementu termoegonkorren konponketari buruzko sinbologia, dokumentazio teknikoa eta berariazko eskuliburuak interpretatzea.
-Elementu termoegonkorrak erretxinarekin eta zuntz bereziekin itsatsiz konpontzeko eragiketak egitea.
Ebaluatzeko moduari dagokionez, kontuan hartu beharko lirateke bai kontzeptuei buruzko alderdiak, bai prozedurei eta jarrerei buruzkoak. Kontzeptuzko alderdiak ebaluatzeko proba teorikoak (kontrolak) egin litezke, bai eta lan edo proiektuak ere, banakakoak nahiz taldekoak, ikasleek horietan beren ezagupenak interpretatu ditzaten behar den informazioaren eta dokumentazio teknikoaren bitartez. Prozedurazko alderdiak jardueren garapenean oinarrituko lirateke. Jardueren jarraipena eginen litzateke, prozesuen aplikazio egokiari eta ikaskuntza praktiken garapenari dagokienez. Azkenik, jarrerazko alderdiak lan saio guztietan kontrolatu beharko lirateke, ikasleak agintzen zaizkion lanen aurrean agertzen duen jokaera, eragiketen ordena eta zehaztasuna, segurtasun eta higienerako arropa eta ekipamenduen erabilera eta ikaskide nahiz irakasleekiko portaera behatuz, ikastetxeko instalazio eta materialen errespetua ahantzi gabe.
Alderdi horietako bakoitzari amaierako kalifikazioan zenbateko proportzioa esleitu behar zaion erabakitzea Departamentuaren esku dago. Nolanahi ere, modulu hau bereziki praktikoa denez, prozedurazko alderdiei portzentaje handiagoa esleitu beharko litzaieke kontzeptuzko eta jarrerazko alderdiei baino.
Lanbide modulua: Elementu finkoak.
Kodea: 0256.
Iraupena: 290 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak:
1. Soldaturiko elementu finkoak desmuntatzen ditu, desmuntatzeko teknikak aztertuz eta ezarritako prozesuei jarraituz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Karrozeria, txasisa edo kabina eta ekipamenduak osatzen dituzten elementuen piezakatzea deskribatu da eta elementuen funtzioa juntura motarekin erlazionatu da.
b) Soldadura-puntuak eta -kordoiak ebakitzeko behar diren ekipamenduak hautatu dira.
c) Dokumentazio teknikoa interpretatu da, junturak eta ebaketa-puntuak zehazteko.
d) Ikurrak eta horiek ibilgailuan irudikatzen dituzten junturak elkarrekin erlazionatu dira.
e) Elementu finkoak aldatzeko aplikatuko den metodoa zehaztu da.
f) Soldadura-puntuak eta -kordoiak kendu dira, ekipamendu eta tresna egokiak erabiliz.
g) Ebaketarako zehazturiko guneak eta indartze guneak identifikatu dira.
h) Ebakia marratu da, lotura mota (gainjarrerazkoa, topekakoa, indartze lotura, besteak beste) kontuan hartuz.
i) Egindako ebaketa lanak arau teknikoetan ezarritako zehaztapenekin bat datozela egiaztatu da.
j) Lan eremua behar bezain garbi eta ordenaturik eduki da.
k) Makina eta erremintak behar bezala kontserbatu eta prestatu dira, ongi funtziona dezaten.
l) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
2. Elementu finko itsatsiak eta kakoztatuak aldatzen ditu, lotura mota behar diren ekipamendu eta materialekin erlazionatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Elementuak desmuntatu eta muntatzeko erabiltzen diren prozedurak deskribatu dira.
b) Aldatu beharreko elementua identifikatu da, bai eta erabilitako lotura mota ere.
c) Egitura-itsasgarrien ezaugarriak eta erabilera deskribatu dira.
d) Itsasgarridun loturak desmuntatu dira.
e) Lotuneei korrosioaren kontrako tratamenduak eman zaizkie.
f) Kola prestatu da eta elementua itsatsi da, lehortze partzialaren eta ontzearen epeak errespetatuz eta baliabide egokiak erabiliz kola prestatu eta emateko prozesuetan nahiz immobilizazioan.
g) Elementu finkoak kakoztatu dira eta aldatu beharreko pieza kakoztatuak banandu dira.
h) Itsatsitako eta kakoztaturiko loturetan beharrezkoak diren estankotasun tratamenduak aplikatu dira.
i) Mihiztaturiko elementuek ibilgailuaren neurriei eta formari buruzko zehaztapenak betetzen dituztela egiaztatu da.
j) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
3. Soldatzeko ekipamenduak hautatzen ditu, eta horien ezaugarriak eta egin behar diren lotura motak deskribatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Soldatze prozesuetan erabiltzen den sinbologia eta ibilgailuetan erabiltzen diren soldatzeko ekipamenduei dagokiena deskribatu dira.
b) Ibilgailuetan erabiltzen diren soldadura motak deskribatu dira (topekakoa eta gainjarrerazkoa, besteak beste).
c) Soldatzeko teknikak deskribatu dira.
d) Ekipamenduen funtzioak, ezaugarriak eta erabilera deskribatu dira.
e) Soldatzeko makina aukeratu da, egin beharreko loturarako egokia (MIG-MAG, MIG-Brazing, aluminiorako soldadura sinergikoa, besteak beste).
f) Material gehigarria eta desoxidatzaileak lotu beharreko materialarekin eta erabili beharreko soldadura motarekin erlazionatu dira.
g) Makina doitzeko parametroak deskribatu dira, loturaren eta materialaren arabera.
h) Lan sekuentziak deskribatu dira.
i) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
4. Elementu finkoak muntatzeko lotunea prestatzen du, zer soldadura mota eta prozedura erabili behar diren aztertuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Lotu beharreko guneak garbitu dira, dituzten hondarrak kenduz.
b) Pieza berria kokatzeko hutsunea konformatu da.
c) Ingurualdearen tenperatura egokitu da hutsunea konformatzeko aluminiozko piezetan, eta berariazko erreminta erabili da.
d) Lotura guneak profilatu dira eta ertzak prestatu dira, egin behar den loturaren arabera.
e) Lotura gunean herdoilaren aurkako masilla eta aprestuak ezarri dira.
f) Loturetarako indargarriak prestatu dira, dokumentazio teknikoko zehaztapenei jarraituz.
g) Pieza berriak jarri dira, dokumentazioan zehaztutako lasaierak, doikuntzak eta simetriak errespetatuz.
h) Elementu berriak alboetako piezekin lerrokaturik daudela egiaztatu da.
i) Makina eta erremintak behar bezala kontserbatu eta prestatu dira, ongi funtziona dezaten.
j) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
5. Ibilgailuaren elementu finkoak soldatzen ditu, soldatzeko prozedura hautatu ondoren, fabrikatzaileak zehaztutako ezaugarrien arabera.
Ebaluazio irizpideak:
a) Soldatzeko ekipamenduak eta material gehigarriak aukeratu dira, lotu beharreko elementuen oinarrizko materialaren arabera.
b) Ekipamenduen parametroak doitu dira eta ekipamenduak abiarazi dira, kontuan izanik zein diren lotu beharreko piezak eta material gehigarriak, eta emaitzak ikusi ahala doikuntza horiek zuzendu dira.
c) Piezak soldatu dira elektrodo estaliko arkuzko soldadura elektrikoaren bidez.
d) Piezak soldatu dira MIG-MAG eta MIG-Brazing soldaduraren bidez, loturak zenbateko erresistentziari eutsi behar dion kontuan hartuz.
e) Aluminiozko piezak soldatu dira soldadura sinergikoaren bidez, aldez aurretik ingurualdearen tenperatura egokituta.
f) Piezak soldatu dira puntuzko soldaduraren bidez, elektrodoak lotu beharreko piezen arabera aukeratuta.
g) Piezak lotu dira soldadura oxiazetilenikoaren bidez, zehaztapen teknikoei jarraituz.
h) Piezak soldatu dira TIG soldaduraren bidez, oinarrizko materialari dagokion material gehigarria erabiliz.
i) Kordoiak eta puntuak akabatu dira, teknika, makina eta osagarri egokienak erabiliz, eskatutako akabera lortu arte.
j) Egindako soldadurek ezarritako baldintzak betetzen dituztela egiaztatu da, sarpenari, urtzeari, porositateari, homogeneotasunari, koloreari eta erresistentziari dagokienez; akatsak beren kausekin erlazionatu dira eta behar diren zuzenketak egin dira.
k) Pieza berriek multzoari bere jatorrizko neurriak eta ezaugarri geometrikoak itzuli dizkiotela egiaztatu da.
l) Ekipamenduak soldatze prozesuetarako prestatzeko lanak egin dira: makinetako kontsumigarriak aldatzeko eragiketak, mantentzea, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
m) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
Edukiak.
Soldatutako elementu finkoak desmuntatzea.
-Ibilgailuen fabrikatzaileek elementuen aldaketarako erabiltzen duten sinbologia:
-Ebakitzeko zehaztutako aldeak.
-Indartze aldeak.
-Lotura mota (gainjarrerazkoa, topekakoa, indartze lotura, besteak beste).
-Kakoztaturiko elementuak.
-Soldatutako elementuak.
-Karrozeriaren, txasisaren, armazoiaren, kabinaren eta ekipamenduen piezakatzea osatzen duten elementuak.
-Elementuak duen deformazioaren arabera elementu osoa edo zati bat aldatu behar den erabakitzeko parametroak.
-Elementu finkoak desmuntatzeko, ebakitzeko eta punta mozteko erabiltzen diren makinak: zulatu eta punta mozteko makinak, zerra pneumatiko eta elektrikoak, karraskatzeko makinak etab.
-Elementuak ebakitzeko eta punta mozteko erreminta eta tresnak: punta mozteko barauts eta fresak, zizelak, zerrak etab.
-Elementu finkoak desmuntatzeko prozesuak: desmuntatu beharreko elementuak identifikatu eta bilatzea, haiek banantzeko baliabide eta teknikak hautatzea.
-Ordezkapen partzialetarako elementuen marraketa.
-Eskuliburu teknikoetako jarraibideak eta lan aginduak interpretatzea.
-Laneko arriskuei aurrea hartzea eta ingurumena babestea.
Itsatsitako eta kakoztaturiko elementu finkoak aldatzea.
-Elementu finkoak itsasgarrien bidez lotzea. Lotura motak eta ezaugarriak.
-Egitura-itsasgarriak: motak, ezaugarriak, prestaketa, ontzea, etab.
-Korrosioa lotura prozesuetan.
-Lotura mota desberdinetarako babesak.
-Zigilatze eta estankotasun tratamenduak.
-Itsasgarriak prestatzeko eta ezartzeko tresnak.
-Immobilizatzeko eta ontzeko tresnak.
-Itsaste prozesuak.
-Aldatu beharreko pieza kakoztatzeko eta banantzeko prozesuak.
-Laneko arriskuei aurrea hartzea eta ingurumena babestea.
Soldatzeko ekipamenduen eta egin daitezkeen loturen hautapena.
-Soldatze prozesuetan erabiltzen den sinbologia.
-Ibilgailuetan erabiltzen diren soldadura motak: MIG-MAG soldadura, puntuzko soldadura elektrikoa, TIG soldadura, MIG-Brazing-a, aluminiorako soldadura sinergikoa, elektrodo estaliko soldadura elektrikoa, soldadura oxiazetilenikoa.
-Soldatzeko erabiltzen diren ekipamenduak: ezaugarriak, funtzioa, funtzionamendua, prozesuetako doikuntza-parametroak, ekipamenduen osagai nagusiak.
-Mantentze lanak, ekipamenduen kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Soldadura mota bakoitzaren oinarriak: bakoitzaren ezaugarriak eta aplikazio egokienak.
-Soldadura mota bakoitzean erabiltzen diren material gehigarriak: ezaugarriak, parametroak, aplikazioak eta identifikazioa.
-Gasak eta desoxidatzaileak: ezaugarriak, parametroak, aplikazioak, identifikazioa, manipulazioa, biltegiratzea eta segurtasun neurriak.
-Lotura motak soldatze prozesuetan, eta egin behar diren prestaketak, materialen, lodieren eta soldatze metodoen arabera.
-Soldatzeko teknikak.
-Makinak babesteko gailu eta bitartekoen egoera egiaztatzea.
-Laneko arriskuei aurrea hartzea eta ingurumena babestea.
Lotunea prestatzea.
-Pieza zaharraren hondarrak karrakatzea eta garbitzea.
-Hutsunea zuzendu eta egokitzea.
-Indargarriak markatu eta muntatzea.
-Gainjarri behar diren ertzak perfilatu eta konformatzea.
-Piezaren ertzak prestatu eta korrosioaren kontrakoak ematea.
-Pieza finkatzea.
-Lasaierak kontrolatzea eta neurriak eta forma geometrikoak berreskuratu direla egiaztatzea.
-Laneko arriskuei aurrea hartzea eta ingurumena babestea.
Elementuak soldadura bidez lotzea.
-Ekipamenduak soldatze prozesuetarako prestatzea: ekipamenduetako kontsumigarriak aldatzeko eragiketak, mantentzea, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Ekipamenduen parametroak doitzea, lotu beharreko materialen eta lortzen diren emaitzen arabera.
-Material gehigarriak, oinarrizko materialaren arabera.
-Puntuzko soldadura elektrikoaren prozesuak eta teknikak.
- MIG-MAG soldaduraren prozesuak eta teknikak.
-TIG soldaduraren prozesuak eta teknikak.
-MIG-Brazing soldaduraren prozesuak eta teknikak.
-Elektrodo estaliko soldadura elektrikoaren prozesuak eta teknikak.
-Soldadura oxiazetilenikoaren prozesuak eta teknikak.
-Kordoiak eta puntuak akabatzea: teknikak, makinak eta osagarriak.
-Tenperaturaren aplikazioa aluminioan, prozesu motaren arabera.
-Aluminiozko elementuak soldadura sinergikoaren bidez soldatzea.
-Soldadurek izan behar dituzten ezaugarriak.
-Soldatze prozesuetako akatsak. Ikuskapena, emaitzen "autokontrola" eta kausak.
-Laneko arriskuei aurrea hartzea eta ingurumena babestea.
Orientabide didaktikoak.
Lanbide modulu honek biltzen duen prestakuntza beharrezkoa da elementu finkoak konpontzeko lanak egin ahal izateko. Honelako alderdiak biltzen ditu:
-Elementuak mihiztatzeko eta banantzeko metodoak.
-Erabiltzen diren material eta ekipamenduak.
-Soldadura mota desberdinak egitea.
-Korrosioaren aurkako tratamenduak eta zigilatze tratamenduak lotuneetan.
Funtzio horri lotutako lanbide jarduerak ondokoetan aplikatzen dira:
-Automobil, motozikleta, nekazaritzako makina, herri lanetako makina eta trenbideko makinen elementu finkoak muntatu eta desmuntatzea.
-Elementu erdi finkoak desmuntatu eta muntatzea.
-Egitura finkoak eraberritzea.
-Eraldaketa gehigarriak.
-Konponketa prozesuak zehaztea eskuliburu eta katalogoetako informazio teknikoa interpretatuz, lanbidean ongi aritzeko arauei jarraikiz.
Moduluaren ikaskuntza-emaitzak lortzea ahalbidetzen duten irakaskuntza-ikaskuntza prozesuko jarduketa lerroak gai hauen ingurukoak izanen dira:
-Elementu finkoak banantzeko prozesuak burutzea.
-Banantzeko behar diren metodo eta ekipamenduak aukeratzea.
-Ekipamendu eta erreminten erabilera eta oinarrizko mantentze lanak.
-Lotura prozesuak burutzea.
-Lotzeko material eta ekipamenduak aukeratzea.
-Soldadura ekipamenduen erabilera eta oinarrizko mantentze lanak.
-Laneko arriskuen prebentzioa.
Azpimarratu behar da titulu honetan modulu praktikoek lotura estu-estua dutela elkarrekin, dela "horizontala" (ibilgailuaren karrozeria konpontzeko lanetan elkar osatuz egiten diren prozesuen arteko lotura), dela "bertikala" (karrozeria erabat konpondu arte hurrenez hurren egiten diren prozesuak).
Ikuspegi "horizontaletik", modulu honek zerikusi handia du Elementu metaliko eta sintetikoak, Elementu aldagarriak eta Ibilgailuaren egitura-elementuak moduluetako praktikekin. Lehenbiziko bietan, Karrozeriako teknikarigaiak elementuak konpondu eta aldatzeko lanak eginen ditu, deformazioen norainokoari antzemanen dio Elementu metaliko eta sintetikoak moduluari esker, eta traba egiten duten edo honda daitezkeen elementuak desmuntatuko ditu Elementu aldagarriak moduluari esker. Ibilgailuaren egitura-elementuak moduluarekin, berriz, elkarren mendekotasuna egiturazko elementuak osorik edo zati batean aldatzeko lanetan datza. Neurtzeko teknikak eta lotu beharreko piezen fabrikatzaileek ezarritako kotetan kokatzeko teknikak jakin behar dira lan horiek egin ahal izateko. Bestalde, ez ditugu ahaztu behar Oinarrizko mekanizazioko moduluak euskarri gisa eskaintzen dituen edukiak, honako gai hauek direla-eta, batik bat: berotzean metalek agertzen dituzten portaera eta ezaugarriak, irudikapen grafikoen interpretazioa, eta piezen marraketa. Elementu finkoak banandu, lotu eta mihiztatzeko behar diren trebetasunak dira horiek guztiak.
Lotura "bertikalari" dagokionez, dudarik gabe kalitate handia behar da geroago karrozerietako piezen gainazalen akabera egiteko. Horregatik, elementu finkoak aldatzen direnean betiere gainazaleko uniformetasun maila nahikoa (hots, oso handia) lortu beharko da, Gainazalen prestaketa moduluko zereginetan gainazala konpondurik utzi ahal izan dadin, pintatzeko prest (Gainazalen txukunketa modulua). Soldatutako eta kakoztaturiko loturen gainean korrosioaren kontra aldez aurretik hartzen diren neurriak ere gogoratu behar ditugu; horiek zabalago garatuko dira Gainazalen prestaketa moduluan.
Moduluaren edukiek osatzen dituzten multzo didaktikoen hurrenkerari dagokionez, ibilbide didaktiko gomendagarria litzateke, arrazoi logikoengatik, lehendabizi jorratzea soldadura bidezko loturen inguruko euskarri-edukiak eta horiekin batera doazen edukiak, ekipamenduei eta lotuneen prestaketari buruzkoak. Geroago ekinen litzaieke soldaturiko elementu finkoak desmuntatzeaz eta itsatsitako eta kakoztaturiko elementu finkoak aldatzeaz diharduten edukiei.
Soldadurari buruzko multzo didaktikorako diseinatu beharreko jarduerei dagokienez, hurrengoak egin litezke:
-Soldatzeko tekniken atarikoak: irakasleek ereduzko praktika bat egitea eta babes eta segurtasun neurriak aplikatzea.
-Ikasleek praktikak egitea txapa gero eta meheagoekin, karrozerietan ohikoa den lodierara (1,2 eta 0,8 mm bitartekoa) iritsi arte, eta tarteka eduki teorikoak handitzea.
-Emaitzak eta hutsak aztertzea, ikasle aurreratuenei praktika konplexuagoak ezartzea (piezen kokapenak, lodiera txikiak etab.), eta trebetasun apalagoak dituzten ikasleen ezagutza indartzea.
Bigarren gai multzoan (elementu finkoen aldaketa), ondoko jarduera hauek gomendatzen dira:
-Ebaki eta banantzeko tekniken atarikoak: irakasleek ereduzko praktika bat egitea eta babes eta segurtasun neurriak aplikatzea.
-Ikasleek praktikak egitea pieza txikietan (ebakitzea eta lotzea). Elementu aldagarrien (kapot, ate eta abarrekoak) indargarriak ere balia daitezke, eduki teorikoak handitzeko saioekin tartekaturik. Praktikak korapilatzen jarraituko litzateke kokapen zehatzagoa behar duten pieza handiagoekin (atzeko babesa) eta ebaki-lotura luzeagoak dituztenekin (atzeko hegalak), kakoztaturiko elementuekin eta kokapenari dagokionez eskakizun handiak dituzten egitura-elementuekin (aurreko txasis-langa...).
-Emaitzak eta hutsak aztertzea, ikasle aurreratuenei praktika konplexuagoak ezartzea eta trebetasun apalagoak dituzten ikasleen ezagutza indartzea. Kurtsoaren amaierarako ikasleek nahikoa autonomia lortu behar dute irakasleek aldez aurretik eginbeharrei buruzko azalpen laburra ematea besterik behar ez izateko.
Erabili beharreko metodologiari dagokionez, modulua neurri handian prozedurazkoa da dudarik gabe. Horregatik, praktiken garapen egokiak irakaskuntza-ikaskuntza jardueren helburu nagusia izan beharko luke. Laguntza-edukiak, hau da, kontzeptuzkoak eta jarrerazkoak, praktikak egokiro egiteko beharrezkoak izan ahala erantsiko lirateke. Hain zuzen ere prozedurazko edukiak garatzen direnean izanen litzateke komenigarria parte hartzeko jarduketa bat sustatzea, betiere buruz ikastea saihestuta, noski.
Aurkezpenek eta hurrenez hurreneko lan unitateen sarrerak motibazioa lortzea izanen lukete helburu. Horretarako irakasleak erakustaldiak eta kasu praktikoen azalpenak egin beharko ditu. Gero, lantegiko jarduerak hasitakoan, ezagutza teorikoak pixkanaka handitu eta prozedura konplexuagoak aplikatuko lirateke.
Beharrezkoa da, halaber, hasieratik garatzea ikasle taldearen ordena, garbitasuna, ardura eta lanbideko jardun egokia agerrarazten dituzten jarrera eta portaerak.
Modulua emateko baliabideei dagokienez, komeniko litzateke erabilera anitzeko gela bat izatea multimedia proiektagailu batekin eta ikasleentzako ordenagailuekin (euskarri informatikoko materialak, hala nola CDak eta DVDak, erabiltzeko aukera eta guzti), bai eta ibilgailuen fabrikatzaileen dokumentazio teknikoa ere. Halaber, moduluaren berezitasunengatik, ezinbestekoa da ondoko baliabide hauek, besteak beste, izanen dituen lantegi bat erabiltzea: aire konprimatuaren harguneak, soldadura mota guztietarako ekipamenduak, ebakitzeko eta punta mozteko erreminta, tresna eta makinak, ikasle taldeak behar dituen adina, praktiketarako ibilgailuak, 3 eta 0,8 mm bitarteko txapak, eta soldadurako elementu kontsumigarriak (gasak emateko materialak etab.).
Prozedurazko eta jarrerazko edukiak ebaluatzeko bitarteko gisa hobe da lantegian proposaturiko jarduerak berak hartzea, ahal den neurrian banakakoak, eta aparteko kasuetarako uztea azterketa praktikoak.
Eduki teorikoen kasuan idazlanak edo probak proposatuko lirateke, zeinetan ikasleek, bakarka, planteatutakoari zuzen erantzuteko informazioa bilatu eta barneratu beharko duten.
Lanbide modulua: Oinarrizko mekanizazioa.
Kodea: 0260.
Iraupena: 100 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak:
1. Piezen krokisak marrazten ditu berariazko sinbologia interpretatuz eta irudikapenerako konbentzionalismo egokiak aplikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Piezen bistak esku hutsez marraztu dira.
b) Krokisaren bistak, sekzioak eta xehetasunak interpretatu dira eta hartan zer informazio dagoen zehaztu da.
c) Elementuen sinbologia berariazkoa erabili da.
d) Kotak irudikatu dira.
e) Krokisa egitean neurriei buruzko zehaztapenak eta eskalak aplikatu dira.
f) Krokisa txukun eta garbi egin da.
g) Egiaztatu da krokisaren neurriak bat datozela egin beharreko piezak, elementuak edo eraldaketak neurtzeko prozesuan lortutakoekin.
2. Mekanizatu behar diren piezak tratatzen ditu, krokis eta planoetako zehaztapenak neurketa-ekipamenduen doitasunarekin erlazionatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Neurketa-ekipamenduak (kalibrea, palmerra, konparadoreak, garraiagailuak, goniometroak) identifikatu dira eta kalatu eta zeroan jarri dira hala behar izan den kasuetan.
b) Neurketa-ekipamenduek nola funtzionatzen duten azaldu da eta tresna horiek egin beharreko neurriekin erlazionatu dira.
c) Neurketa sistema metrikoa eta anglosaxoia deskribatu dira eta nonius eta hautemate kontzeptuak interpretatu dira.
d) Krokis eta planoak egokiro aztertu eta interpretatu dira neurketa eta marraketa egiteko.
e) Sistema metriko hamartarreko eta sistema anglosaxoiko neurrien arteko bihurketaren kalkulua egin da.
f) Barneko neurketak, kanpokoak eta sakonerarenak egin dira, tresna egokiarekin eta eskatutako doitasunarekin.
g) Piezen marraketa egiteko behar diren tresnak aukeratu dira (erregela graduatuak, eskuairak, konpasa, gramila, marragailua, granetea, mailua, marmola) eta prestatu egin dira.
h) Marraketa egin da, pieza egiteko modu egoki eta zehatzean.
i) Marraketaren neurriak krokis eta planoetan emandakoekin bat datozela egiaztatu da.
3. Piezak eskuz mekanizatzen ditu, neurketarako teknikak krokis eta planoetan emandako neurrien perdoiekin erlazionatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Ibilgailuetan gehien erabiltzen diren material metalikoen (burdinurtua, altzairuak eta aluminioaren aleazioak, besteak beste) ezaugarriak azaldu dira.
b) Mekanizatzeko behar diren erremintak identifikatu dira.
c) Karraka motak sailkatu dira beren kosken eta formaren arabera, egin behar duten lana kontuan hartuz.
d) Zerra orriak aukeratu dira ebaki beharreko materiala kontuan hartuz.
e) Egin behar diren eragiketen hurrenkera zehaztu da.
f) Txirbil-harroketaz ebakitzeko erreminta motak materialekin, akaberekin eta lortu nahi diren formekin erlazionatu dira.
g) Krokis eta planoak egokiro aztertu eta interpretatu dira pieza egiteko.
h) Agindutako neurriak eta forma eman zaizkio piezari, teknika egokiak aplikatuz (karrakaketa eta ebaketa, besteak beste).
i) Txapa guraizeekin ebaki da, guraizeak ebaketen arabera hautatu ondoren.
j) Eskatzen diren kalitate irizpideak errespetatu dira.
4. Piezak kanpotik eta barnetik hariztatzen ditu, behar diren kalkuluak eta eragiketak eginez.
Ebaluazio irizpideak:
a) Zulatze prozesua eta makinetan doitu beharreko parametroak deskribatu dira, zulatu behar den materialaren arabera.
b) Barautsaren abiadura kalkulatu da, zulatu behar den materiala eta zulatzeko makinaren diametroa kontuan hartuta.
c) Zulatzeko makinaren diametroa kalkulatu da piezak barnetik hariztatzeko.
d) Zulatzeko makinen funtzionamenduaren parametroak doitu dira.
e) Zuloak egin dira agindutako tokietan eta lubrifikazio egokiarekin.
f) Abeilanaketa egin da, zuloa eta bertan sartu beharreko elementua kontuan hartuz.
g) Hagaxka aukeratu da, torlojua egiteko burututako kalkuluak kontuan hartuz.
h) Barneko eta kanpoko hariztatze eragiketetan sekuentzia zuzenari jarraitu zaio eta behar bezalako lubrifikazioa egin da.
i) Elementu hariztatuen neurriak eta hari-bitarteak agindutakoak direla egiaztatu da.
j) Segurtasunari eta ingurumenari buruzko irizpideak errespetatu dira.
5. Elementu metalikoen loturak egiten ditu soldadura bigunez eta kasu bakoitzean erabilitako teknikak deskribatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Soldadura bigunaren ezaugarriak eta propietateak deskribatu dira.
b) Lotunea prestatu da eta hondarrak kendu zaizkio.
c) Material gehigarria aukeratu da oinarrizko materialaren eta egin beharreko loturaren arabera.
d) Egin nahi den loturarako desoxidatzaile egokiak aukeratu eta prestatu dira.
e) Soldatzeko baliabideak hautatu dira, egin nahi den soldaduraren arabera.
f) Soldagailuak eta lanparatxoak piztu dira, segurtasun irizpideei jarraituz.
g) Elementuak lotu eta hutsarteak bete dira, eta eskatutako erresistentzia eta homogeneotasun ezaugarriak lortu direla egiaztatu da.
Edukiak.
Piezen krokisak egitea.
-Oinarrizko marrazketa teknikoa.
-Planoen normalizazioa.
-Sinbologia, normalizazioa.
-Oinplanoa, aurretiko bista, profila, bistak eta sekzioak.
-Akotazioa.
-Krokisak egiteko teknikak.
Piezen marraketa.
-Metrologiaren oinarriak. Neurri sistemak.
-Magnitudeak eta unitateak.
-Zuzeneko neurketarako tresnak.
-Konparazio bidezko neurketarako tresnak, neurgailuen hautematea.
-Noniusaren teoria.
-Neurri motak.
-Marraketa piezagintzan.
-Marraketaren xedea, faseak eta prozesuak.
-Marraketan erabiltzen diren tresnak.
-Marratze eragiketak.
Eskuzko mekanizazioa.
-Ibilgailuetan gehien erabiltzen diren material metalikoen (burdinurtua, altzairuak, aluminioaren aleazioak) ezaugarriak.
-Materialen saiakuntzak.
-Tratamendu termikoak.
-Karrakatzearen xedea.
-Karrakaren erabilera eta karraka motak, beren formaren eta kosken arabera.
-Karrakatzeko teknikak.
-Materialak esku-zerraz ebakitzea.
-Zerra orriak: ezaugarriak, motak, egin behar den lanaren arabera nola aukeratu.
-Zerratze eragiketak.
-Xafla guraizeez ebakitzea: guraize motak.
-Xafla guraizeez ebakitzeko prozesuak.
Hariztatzeko teknikak.
-Zulaketaren xedea.
-Zulatzeko makinak.
-Zulatu nahi den materialaren arabera kontuan hartu behar diren parametroak.
-Barautsak, horien motak eta atalak, nola zorrozten diren.
-Zulatzeko prozesua.
-Abeilanaketa.
-Torloju motak.
-Harien atalak. Hari motak eta horien erabilera.
-Hari sistemak.
-Harien normalizazioa eta irudikapena.
-Barneko eta kanpoko hariak egiteko kalkuluak.
-Harien neurketa.
-Hariak egiteko prozesuak.
Soldadura bigunaren bidez loturak egitea eta piezak betetzea.
-Soldatzeko ekipamenduak: soldagailuak eta lanparatxoak.
-Material gehigarriak.
-Desoxidatzaile erabilienak.
-Oinarrizko metala prestatzea.
-Eztainuztaketa.
-Soldadurak egiteko eta piezak betetzeko prozesuak.
Orientabide didaktikoak.
Oinarrizko mekanizazioko lanbide modulua ekarpen berria da Karrozeriako teknikari tituluaren lehenagoko arauketen aldean. Osagaiak muntatu eta mantentzeko lanak, oinarrizko mekanizazioko eragiketak barne, egiteko behar den informazioa biltzen du.
Modulu hau zeharkakoa da eta elementu osagarri gisa eratua dago, baina aldi berean behar-beharrezkoa da beste modulu batzuetako edukiak osatzeko, bereziki Elementu aldagarriak modulukoak.
Muntaketa eta mantentze lanei lotutako mekanizazio eta lotura teknikek honelako alderdiak biltzen dituzte:
-Plano eta krokisen interpretazioa.
-Materialen ezaugarriak eta tratamenduak.
-Mekanizazioa egitea.
-Teknika egokien aplikazioa.
Funtzio horri lotutako lanbide jarduerak ondokoetan aplikatzen dira:
-Elementu aldagarrien eta osagarrien desmuntaketan eta muntaketan.
-Planoak eta krokisak interpretatu behar diren prozesu guztietan.
-Elementuak neurtzeko eta ordezpen partzialak egiteko prozesuetan, ebaketarako marraketa egiten bada.
Irakasleen lana errazte aldera, ikaskuntza-irakaskuntza prozesuan jarduteko ildoak, moduluko ikaskuntza emaitzak lortzea ahalbidetu behar dutenak, sei multzotan laburbildu litezke, ondoko gai hauen inguruan:
1. Materialen ezaugarriak eta tratamenduak. Jarduketa ildo honen bitartez ikasleek ikasi behar dute zein ezaugarri dituzten material metalikoek, nolako tratamenduak erabili behar diren haien propietateak hobetzeko eta zein diren ibilgailuetan gehien erabiltzen diren aleazioak.
Jarduketa ildo hau gauzatzeko honako jarduera hauek proposatzen dira:
-Material metalikoen osaera, ezaugarriak, aleazioak, eta propietateak hobetzeko eman ahal zaizkien tratamendu termiko nahiz termokimikoak deskribatzea.
-Saiakuntzak egitea altzairu mota bakoitzaren ezaugarriak zehazteko.
-Material metalikoak galdatzeko prozesuen azalpena eta erakustaldia egitea lantegi-gelan.
-Automobiletan erabiltzen diren material metalikoen motak deskribatzea, ikus-entzunezko baliabideak eta lagin fisikoak erabiliz.
-Altzairuen tratamendu termikoak eta termokimikoak azaltzea eta egitea.
-Tenplaketa teknika deskribatzea eta pieza bat tenplatzea.
-Marruskadura aurkako metalak aztertzea eta horien inguruko praktikak egitea.
2. Plano eta krokisak egitea, irudikapen grafikoaren sinbologia eta normalizazioa aplikatuz. Metrologiako teknikak neurtze prozesuetan aplikatzea, kasuan kasuko neurketa-ekipamendu egokiak erabiliz. Jarduketa ildo honen bitartez, ikasleek neurgailuak ongi erabil ditzaten eta pieza baten krokisa eta marraketa osa ditzaten lortu nahi da.
Jarduketa ildo hau gauzatzeko honako jarduera hauek proposatzen dira:
-Neurri sistemak aztertzea, hamartarra eta ingelesa. Zuzeneko eta konparazio bidezko neurketa tresnak, eskuaira, erregela graduatua, kalibreak, torloju mikrometrikoak aztertu eta erabiltzea.
-Oinarrizko kontzeptuak ezagutzea: perdoia eta neurgailuaren egokitzapena egin beharreko neurketarako.
-Elementuen irudikapen grafikoari buruzko kontzeptuak eta arauak azaltzea.
-Piezen neurketak egitea, ondoren irudikatzeko.
-Pieza desberdinen irudikapen grafikoa.
-Piezen akotazioa eta planoen interpretazioa.
-Pieza bat marratzea, ondoren egiteko.
3. Eskuzko mekanizazioa eta marraketa, piezak, doikuntzak eta elementuen sekzioak lortzeko. Jarduketa ildo honen bitartez lortu nahi da ikasleek karrakatze eta zerratze prozesuak eskuz egin ditzaten, planoan edo krokisean emandako zehaztapenei lotuz.
Jarduketa ildo hau gauzatzeko honako jarduera hauek proposatzen dira:
-Zerratze prozesua deskribatzea, zerra arkua eta orria hautatzea.
-Zerra arku eta orri desberdinak aztertzea, lagin fisikoak erabiliz.
-Pieza ebakitzea, krokisean edo planoan emandako kotei jarraituz.
-Karrakak aztertzea.
-Karraka motak deskribatzea lagin fisikoen bitartez.
-Egin beharreko piezaren planoa/krokisa aztertu eta karraka egokienak aukeratzea.
-Karrakatze eragiketak egitea krokisean edo planoan emandako kotei lotuta, akaberaren arauak kontuan hartuz.
4. Zulatze, hariztatze eta errematxatze lanak egitea desmuntaketa eta muntaketa prozesuetan. Jarduketa ildo honen bitartez lortu nahi da ikasleek zulatze, hariztatze eta errematxatze lanak dituzten piezak egin ditzaten eta elementuak desmuntatu eta muntatu ditzaten agindutako estutze-momentuak aplikatuz, hala behar den kasuetan.
Jarduketa ildo hau gauzatzeko honako jarduera hauek proposatzen dira:
-Zulatze prozesuaren analisia egitea, barautsak aztertu eta zorroztea.
-Hariztatze prozesua eta hari sistemak zertan diren azaltzea.
-Errematxatzeko eta grapatzeko teknikaren azterketa teorikoa. Errematxatzea eta grapatzea: prozesua, funtzioa eta burutzapen praktikoa.
-Erabili beharreko erreminten deskribapena: zulatzeko makinak, hariztatzeko ardatzak eta terrailak, ardatz-etxeak, errematxatzeko makinak, zorrozteko esmeril harriak, eskuaira, kalibrea.
-Ikasleek praktikak egitea: zulaketa, zulo eta hagaxken hariztaketa eta errematxaketa.
-Barautsak zorroztea.
5. Loturak egitea eta landu diren gune metalikoak betetzea, soldadura bigunaren bidez. Helburua da ikasleek lotura finkoak egin ditzatela soldadura bigunaren bidez, emandako zehaztapenei atxikiz, eta aurretik landutako gune metalikoak soldadura bigunaren bidez bete ditzatela. Horretarako, soldatzeko teknikak ezagutu behar dituzte eta soldatzeko ekipamenduak erabiltzen ikasi behar dute lotura mota desberdinak egiteko, planoan edo krokisean emandako zehaztapenei loturik eta erabilerari eta segurtasunari buruzko arauak betez.
Jarduketa ildo hau gauzatzeko honako jarduera hauek proposatzen dira:
-Soldatzeko prozesua deskribatzea.
-Soldadura bigunerako ekipamenduaren ezaugarriak azaltzea, ikus-entzunezko baliabideak eta lagin fisikoak erabiliz.
-Soldatu beharreko piezak nola prestatu behar diren eta soldatzeko ekipamendua nola doitu eta prestatu behar den azaltzea.
-Irakasleak soldadurako praktikak egitea ikasle taldearen aurrean, eta prozesuan hartu behar diren segurtasun neurriak azaltzea.
-Ikasleek soldadurako praktikak egitea.
6. Elementu torlojutuak eta errematxatuak muntatu eta desmuntatzea. Lanbide modulu hau zeharkakoa da, biltzen duen informazioa beharrezkoa baita gainerako moduluetan muntaketa eta desmuntaketa lanak egin ahal izateko. Beraz, jarduketa ildo hau zikloko beste modulu batzuetan garatuko da, eta oso bereziki elementu aldagarrien moduluan.
Jarduketa ildo horiek guztiek prestatzeko eta burutzeko zeharkako faktoretzat eduki beharko lukete laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko tekniken aplikazioa, teknika horiek pertsonen segurtasuna eta ingurumenaren zaintza bermatu behar baitituzte, arloko araudi aplikagarrian ezarritakoarekin bat.
Irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan erabili beharreko metodologiari dagokionez, komeniko litzateke modulua lan unitatetan zatitzea, abiapuntu gisa, eta unitateotan kontzeptuzko, prozedurazko eta jarrerazko edukiei modu integratuan ekitea, nahiz horietako baten bat izanen den unitateko programazioaren hariarena eginen duena.
Jarraibide orokor gisa, gomendatzen da ikasteko jarduerak eta horien ebaluazioak sortzea prozedurazko edukien inguruan.
Kontzeptuzko eta jarrerazko edukiak bi etapatan eransten ahal zaizkie prozedurazko edukiei. Lehen etapan, eredu edo jarraibide den prozedurari ekin aurrekoan, irakasleak praktika hori abian jartzeko ezinbesteko alderdiak azalduko lituzke, trabak eta hutsak azaltzen joan daitezen utziz, gainerakoa "bidean" erakusten joateko.
Gomendagarria da irakasleek ahalik eta baldintza egiazkoenetan egitea ereduzko prozedurak, esku-hartze edo konponketa egoki baten adierazgarri diren xehetasunak zorrotz zainduz. Horri dagokionez, mailak ahalbidetzen duen guztietan, prozesuak eskuliburu teknikoen bitartez burutu daitezen hobetsiko da, ikasleak haien jarraipenera ohitu daitezen.
Jakina, ikastetxeak ekipamendu ahalik eta eguneratuena eskuratu beharko du, ikasleek ez dezaten alderik sumatu etorkizunean izanen duten lanpostuan. Irakasleak azpimarratu eginen ditu tresna horiek arretaz erabiltzeko hartu behar diren neurriak, erabiltzaileen esperientziarik eza eta tresnak erosi nahiz konpontzeko kostu handia kontuan hartuta.
Nahiz eta, espezialitatearen ezaugarriengatik, ikastetxeetan gero eta ohikoagoa den lantegiaren barnean maketa didaktikoekin eta elementu edo sistema estatikoekin lan egitea, komeni da saiatzea ikasleek ahalik eta jarduera gehien egin ditzaten ibilgailuetan. Horrela gertutik ikusiko dute etorkizuneko lanbide jardueran egin beharko dituzten lanak benetan nolakoak diren.
Azkenik, gomendatzen da modulu honetan amaierako ebaluazioaren oinarritzat har dadila irakaskuntza prozesu osoan bildutako informazioa, eta modulu honetako ikaskuntzaren emaitzen balorazio orokorra egin dadila. Horretarako, komenigarria litzateke ebaluazio tresna egokiak diseinatzea lortu behar diren gaitasunen gaineko informazioa bildu ahal izateko, haietan esku hartzen duten hiru jakintza moten bitartez, ahal dela.
Modulua: Enpresa eta ekimena.
Kodea: 0262.
Iraupena: 60 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Ekimenari lotutako ahalmenak ezagutzen ditu, eta lanpostuetatik eta enpresa jardueretatik sortzen diren eskakizunak aztertzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Aintzat hartu da banakako ekimenak, sormenak, prestakuntzak eta lankidetzak duten garrantzia, enplegatu gisa nahiz enpresaburu gisa ekinbideetan arrakasta lortzeko ezinbesteko baldintzak diren aldetik.
b) Berrikuntza eta nazioartekotze kontzeptuak eta horiek gizartearen aurrerabidearekin eta pertsonen ongizatearen gehikuntzarekin duten lotura identifikatu dira.
c) Ekimenaren kultura zer den eta enpleguaren eta gizarte ongizatearen iturri gisa zer nolako garrantzia duen aztertu da.
d) Karrozeria sektorean abiatzen den enpresaburu baten ekimenaren nondik norakoa aztertu da.
e) Arrisku kontzeptua aztertu da, ekimen ororen ezinbesteko osagai gisa, eta enpresa plan baten bitartez arriskua gutxitzeko aukera ere bai.
f) Enpresaburu kontzeptua eta enpresa jarduera garatzeko behar diren baldintzak eta jarrerak aztertu dira.
2. Enpresa txiki bat sortzeko aukera definitzen du, ingurunearen gaineko eragina baloratuz eta balio etikoak kontuan hartuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Karrozeria arloko negozio ideia zehatz bat definitu da, abiapuntutzat hartuko dena enpresa plana egiteko.
b) Enpresaren ingurune orokorraren osagai nagusiak identifikatu dira; bereziki, ingurune ekonomikoa, soziala, demografikoa, kulturala, politikoa, legezkoa, teknologikoa eta nazioartekoa.
c) Negozio ideiaren egokitasuna, ase gabeko beharrak, ideiak dakarren berrikuntza edo hobekuntza, merkatuan bete nahi den nitxoa edo hutsunea eta ideiaren esparru den sektorearen prospektiba baloratu dira, hori guztia enpresa plana egiteko abiapuntu izanen baita.
d) Aztertu da ea enpresaren jardueran zer nolako eragina duten enpresak erabiltzaileekin, hornitzaileekin, lehiakideekin eta bitartekariekin dituen harremanek, horiek baitira berariazko ingurunearen edo mikroingurunearen osagai nagusiak.
e) Karrozeria arloko ETE (enpresa txiki edo ertain) batek bere mikroingurunean eta makroingurunean dituen mehatxuak eta aukerak identifikatu dira, AMIA (ahuleziak, mehatxuak, indarrak eta aukerak) azterketa baten barnean.
f) Enpresa-kultura eta irudi korporatiboa zer diren eta enpresaren helburuei nola dauden loturik aztertu da.
g) Enpresen erantzukizun sozialaren fenomenoa eta enpresaren estrategiaren osagai gisa duen garrantzia aztertu dira.
h) Karrozeria enpresa baten balantze soziala egin da eta enpresa horien kostu sozial nagusiak deskribatu dira, bai eta sortzen dituzten onura sozialak ere.
i) Karrozeria arloko enpresetan, balio etiko eta sozialak kontuan hartzen dituzten praktika onak identifikatu dira.
j) Enpresaren estrategia deskribatu da, enpresaren helburuekin lotuz, eta marketing plana zehaztu da.
3. Produkzioaren, antolaketaren eta giza baliabideen plana egiten du enpresarentzat, eta bideragarritasun ekonomiko eta finantzarioaren azterlana ere bai.
Ebaluazio irizpideak:
a) Enpresa bateko oinarrizko eginkizunak deskribatu dira, eta sistema kontzeptua aztertu da enpresari aplikatuta.
b) Fase hauek definitu dira: produkzioa edo zerbitzua, produkziorako estrategiak eta kalitaterako estrategiak.
c) Ikerketa, garapen eta berrikuntza (I+G+B) arloko ekintzen beharra baloratu da.
d) Antolaketaren eta langileriaren eredua definitu da, produkzioaren edo zerbitzuaren beharrak edo/eta merkatuaren eskakizunak kontuan harturik.
e) Horniduraren funtsezko alderdiak definitu dira: hornitzaileak aukeratzea eta materialak aukeratzea.
f) Jarduerarako egin behar diren inbertsioak identifikatu eta baloratu dira, bai eta finantzabideak ere.
g) Karrozeria arloko ETE baten bideragarritasun ekonomiko eta finantzarioaren azterlana egin da.
h) Kontabilitateko oinarrizko kontzeptuak aztertu dira.
i) Kontabilitateko informazioa aztertzeko oinarrizko teknikak deskribatu dira, batez ere enpresaren kaudimenari, likideziari eta errentagarritasunari dagokienez.
j) Ahuleziak eta indarrak aztertu dira, AMIA azterketa osatuz.
k) Produkzio planaren inguruko guztia eta bideragarritasun ekonomiko-finantzarioaren gaineko azterlana enpresa planean sartu dira.
l) Karrozeria arloko ETE bat sortzeko erabakia aurrera eramatearen egokitasuna baloratu da.
4. Karrozeria enpresa bat sortu eta abian jartzeko urratsak egiten ditu, forma juridikoa hautatuz eta hari lotutako legezko betebeharrak identifikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Enpresaren forma juridiko guztiak aztertu dira.
b) Enpresaren jabeek, hautaturiko forma juridikoaren arabera, zenbaterainoko lege-erantzukizuna duten zehaztu da.
c) Enpresaren forma juridiko desberdinetarako ezarritako tratamendu fiskalak bereizi dira.
d) Indarra duen legeriak ETE bat eratzeko eskatzen dituen tramiteak aztertu dira.
e) Erreferentziako tokian karrozeria enpresak sortzeko eskuratzen ahal diren laguntza guzti-guztien bilaketa egin da.
f) Forma juridikoaren hautapena, administrazio tramiteak, laguntzak eta diru-laguntzak enpresa planean sartu dira.
g) ETE bat abian jartzeko aholkularitza eta kudeaketa administratiboa enpresatik kanpo lortzeko bideak identifikatu dira.
5. ETE baten kudeaketa administratibo eta finantzarioko oinarrizko jarduerak egiten ditu, kontabilitate eta zerga betebehar nagusiak identifikatzen ditu eta agiriak betetzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Kontabilitateko informazioa gordetzeko teknikak aztertu dira.
b) Karrozeria enpresa baten zerga betebeharrak definitu dira.
c) Zerga egutegiko zerga motak bereizi dira.
d) Karrozeria arloko ETE batentzat merkataritzako eta kontabilitateko oinarrizko agiriak bete dira (fakturak, albaranak, eskabide orriak, kanbio letrak, txekeak eta beste batzuk), eta agiri horiek enpresan egiten dituzten zirkuituak deskribatu dira.
Edukiak.
Enpresa ekimena:
-Berrikuntza eta garapen ekonomikoa. Berrikuntzaren ezaugarri nagusiak karrozeria arloan.
-Kultura ekintzailea, gizartearen behar gisa.
-Ekintzaileen gako-faktoreak: ekimena, sormena eta prestakuntza.
-Ekintzaileen jarduna, karrozeria arloko ETE bateko enpresaburu eta enplegatu gisa.
-Ekimenaren arriskua.
-Enpresaburu kontzeptua. Enpresa jarduerarako baldintzak. Izaera ekintzailea.
Enpresa eta bere ingurunea:
-Enpresa plana: negozio ideia karrozeriaren arloan.
-Karrozeria arloko ETE baten ingurune orokorraren eta berariazkoaren azterketa.
-Karrozeria arloko ETE batek bere ingurunearekin eta gizarte osoarekin dituen harremanak.
-Enpresa nazioartean. Europar Batasunean askatasunez kokatzeko eskubidea.
-AMIA azterketa: mehatxuak eta aukerak.
-Marketin plana.
Enpresako produkzioaren, antolaketaren eta giza baliabideen plana, eta bideragarritasun ekonomiko eta finantzarioaren azterlana.
-Enpresa, sistema gisa. Enpresaren oinarrizko eginkizunak.
-Produkzio prozesuaren edo zerbitzuaren deskribapen teknikoa. Giza baliabideak.
-Karrozeria arloko ETE baten bideragarritasun ekonomikoa eta bideragarritasun finantzarioa.
-Kontabilitatearen kontzeptua eta oinarrizko alderdiak.
-Kontabilitateko informazioa aztertzea.
-AMIA azterketa: ahuleziak eta indarrak.
-Enpresa plana: produkzio plana, bideragarritasun ekonomiko eta finantzarioaren azterlana.
Enpresa bat sortu eta abian jartzea:
-Enpresa motak. Forma juridikoak. Frankiziak.
-Forma juridikoa hautatzea.
-Fiskalitatea enpresetan: Nafarroako Foru Komunitateko zerga sistemaren berezitasunak.
-Enpresa bat eratzeko administrazio tramiteak.
-Enpresa bat eratzeko aholku ematen duten erakundeak.
-Enpresa plana: forma juridikoaren hautapena, administrazio tramiteak eta laguntzen eta diru-laguntzen kudeaketa.
Administrazio eginkizunak:
-Kontabilitate eragiketak: enpresaren informazio ekonomikoaren erregistroa.
-Enpresen zerga betebeharrak.
-Agiri ofizialak aurkezteko baldintzak eta epeak.
-Karrozeria arloko enpresa baten kudeaketa administratiboa.
Orientabide didaktikoak.
Modulu honen bidez ikasleek oinarrizko trebetasunak lortzen dituzte beren ekimena garatzeko enpresaren esparruan, hala autoenpleguan nola inoren konturako lanean erantzukizunak eta eginkizunak beren gain hartzeko garaian.
Metodologia teoriko-praktikoa erabili beharko litzateke, bereziki azpimarratuz, azken horretan, irakaskuntza-ikaskuntza prozesu osoa, ondokoak direla medio:
-Karrozeria sektoreari buruzko informazio iturriak erabiltzea.
-Kasu praktikoen eta talde-dinamiken bitartez, ekintzaileen jarrerak ulertu eta baloratzea, eta karrozeria sektorean haien beharra norainokoa den zehaztea.
-Enpresaburuekin, enpresa elkarte eta sindikatuen ordezkariekin eta administrazioekin harremanak izatea, jarduera osagarrien bidez (solasaldiak, bisitak etab.), ikasleen espiritu ekintzailea eta sektorearen ezagutza sustatzeko.
-Sektoreko ETEentzako kudeaketa administratiboko programak erabiltzea.
-Karrozeria sektorearekin zerikusia duen enpresa plan baten proiektua egitea, negozioa abian jartzearen alderdi guztiak biltzen dituena: bideragarritasuna, produkzioaren eta giza baliabideen antolaketa, merkataritzako ekintza, administrazio eta finantza kontrola, eta gizarte erantzukizunaren justifikazioa.
Enpresa eta ekimena moduluaren garapenean edukiek duten hurrenkera sekuentziazio irizpide logikoen ondorio da, eta honela banatu liteke ikasturteko hiruhilekoen artean:
-Ikasleek ez dute ezagutzen lan eginen duten sektorearen errealitatea. Horregatik, hasierako jarduerek sektore horretara hurbildu behar dituzte eta lanbide jardueran behar diren ekintzarako gaitasunak zein diren erakutsi behar diete.
-Hurrengo urratsean, ikasleei negozioaren ideia definitzeko erronka ezartzen ahal zaie. Horretarako, inguruko mehatxuak eta aukerak baloratu behar dituzte eta enpresaren helburuak planteatu, bai eta horiek lortzeko estrategiak eta ekintzak ere.
-Helburuak eta horiek lortzeko bideak definiturik, ikasleek enpresa plana egin dezakete, enpresa eratzeko prozesuan aurrera jarraitu ala ez erabakitzeko.
-Aurrera eginez gero, ikasleek enpresarentzako forma juridiko egokiena hautatzearekin zerikusia duten jarduerak egin beharko lituzkete, eta enpresaren kudeaketa administratiboari dagozkion alderdi nagusiak ezagutu.
Modulu honetako ikaskuntzaren emaitzak lortzeko askotariko jarduerak daude aukeran. Hona hemen batzuk:
-Autodiagnostikorako hainbat motatako testak egitea, ondokoak baloratzeko: negozio ideiaren inguruko proiektuaren heldutasun maila, ekintzaile baten gaitasun eta trebetasun orokorrak, eta produktua edo zerbitzua salduko den merkatuari buruzko ezagutza.
-Bai enpresa barnean bai gizarte ingurunean praktika onak aplikatzeari buruz ikertzea.
-Enpresa plana egitea, ondoko jarduketen bitartez:
Planaren helburuak ezartzea.
Ekintzailearen gaitasunak eta kualifikazioak identifikatzea enpresa proiektuari dagokionez. Behar izanez gero, prestakuntza planifikatzea.
Produktuaren edo zerbitzuaren oinarrizko ezaugarriak, asetzen dituen beharrak, berezitasunak, xede duen merkatua, bezeroengana iristeko erabiliko diren bideak eta beste datu interesgarri batzuk deskribatzea.
Merkatuaren azterketa egitea: eskariaren analisirako inkesta prestatzea eta lortzen diren datuak aztertzea. Inguruko lehia aztertzea. Produktu edo zerbitzu bera merkaturatzen duten enpresen zerrenda eta konparazio-azterketa egitea.
Marketing plana egitea, banaketa bideak, prezio politikak eta sustapen estrategiak azalduz.
Produkzio prozesua diseinatzea: beharko diren azpiegitura eta instalazioen azterlana egitea, fabrikazioaren edo zerbitzuaren prozesua diseinatzea, horniduraren aurreikuspena egitea eta izakinak baloratzeko metodo desberdinekin ariketak egitea.
Egindako proiektuaren arabera enpresan beharko diren lanpostuak identifikatzea, bakoitzaren eginkizunak azaltzea eta hori guztia grafikoki adieraztea organigrama batean.
Hasierako inbertsioa osatzen ahal duten oinarrizko kontzeptuak eta horiek finantzatzeko eskura dauden bideak jakinik, haien aurreikuspena egitea, proposaturiko enpresa proiektuaren beharrak asetzeko.
Salerosketa kasuak garatzea, enpresa jarduerarako oinarrizko agiriak erabiliz: eskabidea, albarana, faktura, txekea, ordainagiria eta kanbio letra.
Emaitza desberdinak dituzten egoera-balantzeak aztertzea.
Zailtasun maila desberdinetako egoera-balantzeak egin eta finantza-adierazleen bitartez aztertzea.
AMIA sistemaren bidez zenbait egoera aztertzea, gero sistema hori enpresa proiektuari aplikatzeko.
-Forma juridiko bakoitzaren alde onak eta txarrak identifikatzea, prestatu den enpresa proiektuari aplikatzeko.
-Enpresa planean eragina duten eraketa eta administrazio tramite berariazkoak eta orokorrak banan-banan azaltzea.
-Nahitaezkoak diren kontabilitate eta zerga betebeharrak identifikatzea.
-Zergen arloan Estatuko arauek Nafarroako Foru Komunitatekoekin dituzten desberdintasunak azaltzea.
Modulu honen edukietarako ikus-entzunezko baliabideak edota Internet erabilita, ikaskuntza eta irakaskuntza prozesua azkarragoa eta eraginkorragoa izanen da. Pixkanaka ikasleek beren kabuz ebatzi ahal izanen dituzte proposatzen zaizkien jarduketak eta egoerak.
Gomendagarria da, halaber, ikasleak taldekatzearen teknika erabiltzea proposaturiko jarduerak egiteko eta, kasua bada, azalpen jarduerak egiteko. Teknika horrek talde lanaren estrategiak aplikatzea ahalbidetuko luke. Estrategia horiek aztergai izanen dira Lanerako prestakuntza eta orientazioa moduluan.
Bestalde, Lanerako prestakuntza eta orientazioa eta Enpresa eta ekimena moduluek elkarrekin lotura estua dute, lanpostuen deskribapena, kontratuak, hitzarmen kolektiboak, nominak, gastu sozialak eta beste gai batzuk azaltzen dituzten edukietan, hain zuzen ere. Hortaz, bikoizketak saihestearren, bi lanbide modulu horiek ematen dituzten irakasleen arteko koordinazioa beharrezkoa litzateke.
Azkenik, komenigarria litzateke koordinazioa izatea Enpresa eta ekimena moduluko irakasleen eta irakasle teknikoen artean, ondoko gaietan, adibidez:
-Enpresaburuekin harremanak izatea, ikasleek hurbiletik ezagutu ahal dezaten beren prestakuntzaren helburu den eta ziur aski lana emanen dien sektorearen errealitatea.
-Ikasleek enpresa plana egiteko eskatzen dituzten datuak: produkzio prozesua, instalazioa, enpresa hornitzaileen zerrendak, materialen prezioak eta beste batzuk.
Lanbide modulua: Gainazalen prestaketa.
Kodea: 0257.
Iraupena: 200 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Korrosioaren kontrako tratamenduak aukeratzen ditu, babes geruzak babestu behar diren guneekin erlazionatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Karrozeriako altzairuzko panelen ezaugarriak eta altzairuaren babes beharra ezagutzen dira.
b) Material metalikoetako korrosio fenomenoak deskribatu dira.
c) Korrosio bidezko eraso faktoreak deskribatu dira.
d) Babes aktiborako eta pasiborako prozeduren diagramak egin dira.
e) Korrosio saiakuntza desberdinen nondik norakoak azaldu dira.
f) Ibilgailuen fabrikazioan erabiltzen diren korrosioaren kontrako tratamenduak deskribatu dira.
g) Ibilgailuetan korrosioak jo ohi dituen aldeak sailkatu dira.
h) Ibilgailuen konponketan korrosioaren kontra erabiltzen diren babesak deskribatu dira.
i) Korrosioaren kontrako produktuak aukeratu dira, babestu beharreko gunearen arabera.
2. Korrosioaren kontrako babesak ezartzen ditu, produktuak prestatu eta ezartzeko prozedurak azterturik.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jota dauden eta tratamendua behar duten gune eta elementuak identifikatu dira.
b) Dokumentazio teknikoa interpretatu da, eta sinbologia eta zehaztapenak erabili beharreko tratamenduekin erlazionatu dira.
c) Erabili beharreko teknika hautatu da, babestu nahi den gainazal edo elementuaren arabera.
d) Desugerketak egin dira eta gainazalak prestatu dira.
e) Behar diren ekipamenduak aukeratu eta prestatu dira, agindutako parametro doikuntza eginez.
f) Zinkeztapen elektrolitikoko eragiketak egin dira gainazal metalikoetan.
g) Inprimazioak prestatu dira, proportzionaltasun eta biskositate arauak erabiliz.
h) Inprimazio fosfatatzaileak eman dira, produktuen fabrikatzailearen dokumentazio teknikoa kontuan hartuta.
i) Inprimazioak eman dira, zehaztapen teknikoei jarraituz.
j) Produktuak erabiltzeko arauak errespetatu dira.
3. Gainazalak prestatzen ditu neurriak eta formak berdintzeko, eta aukeratutako teknika justifikatzen du.
Ebaluazio irizpideak:
a) Tratatu behar diren gainazalak garbitu eta koipegabetu dira.
b) Tratamendua emanen zaien guneak prestatu dira, pintura zaharraren ertzak eta koska kenduz.
c) Produktuak prestatu dira, nahasturen proportzioaren arauei jarraituz.
d) Produktuak eman dira, geruzen lodiera eta geruzak lehortzeko denbora begiratuz.
e) Masillak jarri dira, gainazal mota kontuan hartuz.
f) Ekipamendu, toki eta erreminta egokiak erabili dira.
g) Masilla jarritako aldeak lixatu dira, gainazal mota eta erabili beharreko urratzailea kontuan hartuz.
h) Lixaketa-gidariak erabili dira berdinketa prozesuetan.
i) Egiaztatu da akaberak betetzen dituela ezarritako kalitate-estandarrak.
4. Prestagaiak ematen ditu, tratatu behar den gainazalaren ezaugarriak kontuan hartuta.
Ebaluazio irizpideak:
a) Prestagai mota hautatu da, horren sailkapena eta tratatu beharreko gainazalaren ezaugarriak kontuan hartuz.
b) Estaldurak inguruko aldeak estaltzen dituela egiaztatu da.
c) Behar diren ekipamenduak aukeratu dira eta funtzionamenduaren parametroak doitu dira.
d) Nahastura egin da (prestagaia, katalizatzailea, diluitzailea), fabrikatzaileak adierazitako proportzioa errespetatuz.
e) Produktuak aplikatzerakoan zein biskositate behar duen begiratu da.
f) Gainazala prestatu da, lixatuz, koipegabetuz eta hautsa kenduz.
g) Aurrez pintatutako prestagaiak, lodiera handikoak eta "hezea hezearen gainean" motakoak eman dira, lurruntze denborak errespetatuz.
h) Mahukaren ezaugarriek eragindako presio galerak egiaztatu dira.
i) Prestagaia pistolaz emateko teknikak erabili dira.
j) Lehortzeko eta akaberako teknika desberdinak erabili dira.
k) Beharrezko lixaketak egin dira, neurrien eta formaren ezaugarri egokiak eta akatsik gabeko gainazala lortu arte.
l) Masilla fina jartzeko teknikak erabili dira han-hemenkako ukitu txikietarako.
m) Egiaztatu da prestagaia jaso duen gainazalak betetzen dituela txukuntze geruzak emateko beharrezkoak diren kalitate baldintzak.
5. Zarataren aurkako, betetzeko eta zigilatzeko estaldurak ematen ditu, produktuaren ezaugarriak produktuak ibilgailuan duen kokapenarekin erlazionatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Dokumentazio teknikoa interpretatu da, bertako sinbologia prozesuen garapenarekin erlazionatuz.
b) Baliabideak aukeratu dira eta funtzionamendu-parametroak doitu dira.
c) Azpiei estaldura eman zaie eta akabera desberdinak lortu dira, ihinztatzeko teknikaren arabera.
d) Hartxintxarraren kontrako estaldura leunak eta zimurtsuak eman dira, ibilgailuaren kolorea kontuan hartuz.
e) Zigilatzaileetarako pistolak aukeratu dira.
f) Barrunbeak babesteko argizariak eman dira eta iragazgaiztea lortu da.
g) Poliuretano-aparrak eman dira, zehaztutako aldeetan.
h) Soldadura-kordoiei estaldurak eman zaizkie.
i) Zarataren kontrako xaflak jarri dira, zehaztutako aldeetan.
j) Fabrikatzaileak emandako kalitate-zehaztapenak bete dira.
6. Laneko arriskuei aurrea hartzeko arauak eta ingurumena babestekoak betetzen ditu; arriskuak eta horiei aurrea hartzeko neurri eta ekipamenduak identifikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Gainazalak prestatzeko lantegiko material, erreminta, tresna eta makinak erabiltzearen arrisku desberdinak eta arriskugarritasun maila identifikatu dira.
b) Pintura arloko lanak egitean hartu behar diren segurtasun neurriak eta banakako nahiz taldeko babes neurriak zein diren zehaztu da.
c) Gainazalak prestatzeko prozesuetako material, erreminta, makina eta ekipamenduak erabiltzean gerta daitezkeen istripuen kausarik ohikoenak identifikatu dira.
d) Instalazio eta ekipamenduen ordena eta garbitasuna aintzat hartu dira arriskuei aurrea hartzeko lehenbiziko faktore gisa.
e) Sortutako hondakinak sailkatu egin dira, gaika biltzeko.
f) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
Edukiak.
Korrosioaren aurkako tratamenduak aukeratzea.
-Korrosioa zer den. Korrosioa material metalikoetan.
-Korrosioaren kontrako tratamenduak fabrikazioan.
-Ibilgailuaren korrosioaren faktoreak: gune primarioak, langaren korrosioa, barneko eta kanpoko korrosioa, esekidura sistemaren euskarriak, bisagrak eta ateak.
-Estankotasuna.
-Korrosioaren aurkako babesa (aktiboa, pasiboa).
-Korrosio saiakuntzak: laburrak, luzeak.
-Zinkezko estalduren ezaugarriak.
-Burdin aleazioak babesteko kontuan hartu beharrekoak.
-Fabrikazioan korrosioaren aurka babesteko eta berdinketarako aplikatzen diren prozesuak.
-Konponketan gainazalak babestu eta berdintzeko erabiltzen diren produktuak.
Korrosioaren aurkako babeserako teknikak.
-Korrosioaren aurkako babesak konponketan.
-Desugertzeko teknikak.
-Kataforesia eta galbanizazioa.
-Zinkeztapen elektrolitikoa. Zinkeztapen elektrolitikorako ekipamenduak. Zink disoluzioak prestatzea. Zinkeztapen elektrolitikorako teknikak.
-Inprimazioak. Inprimazio fosfatatzaileak. Epoxi inprimazioak.
-Aktibatzaileak eta katalizatzaileak.
-Piktogramak.
Gainazalak prestatu eta berdintzea.
-Garbiketarako ekipamendua, erabiltzen diren teknikak.
-Masilla betegarriak, espatulaz jartzen direnak eta pistolaz jartzen direnak: motak, ezaugarriak eta emateko modua.
-Lehortzeko eragiketak eta prozesua, labean, infragorriz eta ultramorez.
-Prestaketa eremuko instalazioak eta zerbitzuak.
-Urratzaileekin lan egiteko arau orokorrak.
-Lixatzea. Lixatze prozesua. Urratzaileak. Lixatzeko ekipamenduak. Lixatzeko makinak.
-Makinen bidezko lixaketaren mugimendua eta arrastoak.
-Hautsa xurgatzeko ekipamenduak.
-Lixaketa-gidariak, desberdintasun teknikoak.
-Gainazalak berdintzeko prozesurako ekipamendu eta erremintak.
Prestagaiak ematea.
-Prestagaiak emateko prozesua.
-Gehigarriak, katalizatzaileak eta disolbatzaileak.
-Nahasketak egitea.
-Aurrez pintatutako prestagaiak.
-Erabilera anitzeko prestagaiak.
-Lodiera handiko prestagaiak.
-"Hezea hezearen gainean" prestagaia.
-Prestagaia pistolaz emateko teknika. Presio beherakadak.
-Prestagaiak emateko kabinak.
-Pistola aerografikoak.
-Pistolak garbitzeko makinak.
-Produktua lehortzeko ekipamenduak eta teknikak.
Estaldurak eta zigilatzaileak ematea.
-Dokumentazio teknikoa interpretatzea.
-Estaldurak eta zigilatzaileak emateko ekipamendu eta erremintak: zigilatzaileetarako eskuzko pistola, pistola pneumatikoa, besteak beste.
-Azpietarako babesa: estaldurak, ihinztatzeko teknikak. Hartxintxarraren aurkako estaldurak.
-Soldadurarako estaldura aerosol eran.
-Soldadurarako estaldura, brotxaz eman daitekeena.
-Barrunbeen babesa.
-Kordoi aurreformatuen eta egiturazko masillen bidezko babesa.
-Zaraten kontrako babesa: poliuretano aparrak eta zarataren kontrako xaflak, besteak beste.
-Estankotasunerako produktuak.
Laneko arriskuei aurrea hartzea eta ingurumena babestea.
-Ekipamendu eta makinetako prozesu eta eragiketen arriskuak.
-Pintura lantegiko arriskuak.
-Arriskuaren kausak identifikatzea lantegiko jarduera praktikoetan.
-Substantzia arriskutsuak identifikatzea.
-Prebentzio bideak.
-Prebentzio eta babes kolektiboak.
-Norberaren babeserako ekipamenduak.
-Seinaleak lantegian.
-Segurtasuna lantegian.
-Segurtasun fitxak.
-Ingurumenaren kudeaketa.
-Hondakinak biltegiratu eta kanporatzea.
Orientabide didaktikoak.
Lanbide modulu honek daukan informazioa beharrezkoa da ikasleek ibilgailuen korrosioaren kontrako tratamenduak eta gainazalak berdintzekoak prestatu eta eman ahal ditzaten. Funtzio hori ardatz nagusietakoa da karrozeria konpontzeko prozesu osoan. Izan ere, gainazalak behar bezala prestatzearen eta korrosioa saihestearen mende egonen da amaierako emaitzetan merkatu gero eta lehiakorragoak eskatzen dituen kalitate-estandarrak lortzea. Horregatik, garrantzitsua da modulu honetan jarreraren inguruko alderdiak azpimarratzea, horien laguntzaz ikasleak ohar daitezen zein garrantzitsuak diren lanaren txukuntasuna, norberaren ahalegina eta talde lana, etengabeko hobekuntza lortu eta lan munduan nabarmentzeko.
Irakasleen lana errazte aldera, ikaskuntza-irakaskuntza prozesuan jarduteko ildoak, moduluko ikaskuntza emaitzak lortzea ahalbidetu behar dutenak, lau multzotan laburbildu litezke, ondoko gai hauen inguruan:
1. Korrosioaren aurkako babesak ematea. Jarduketa ildo honen bitartez, ikasleak ibilgailuetan korrosio guneak identifikatzeko eta korrosioaren aurkako babesak emateko gai izan daitezen lortu nahi da. Horretarako, ibilgailuetan korrosioak jo ohi dituen aldeak identifikatu behar dituzte eta korrosioaren aurkako babesak emateko prozedurak erabiltzen ikasi behar dute.
Jarduketa ildo honen helburua ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Lantegian dauden karrozeriak arretaz aztertzea eta haien kontserbazio egoera egiaztatzea, herdoilari dagokionez.
-Ikasleek herdoila aztertzea karrozeriako gune ahulenetan.
-Karrozeriak dituen korrosio guneak bilatzea, begiratuz eta ukituz.
-Korrosioa aurkitzea karrozeriako lotura soldatuetan, gogoan izanik korrosioak errazago jotzen dituela soldatutako aldeak.
-Herdoilaren kalteak baloratzea.
-Pieza bat herdoiltzen denean hartu behar diren neurriak hartzea.
-Piezek herdoilaren kontrako babesik baduten begiratzea.
-Konpondutako pieza bati herdoilaren kontrako inprimazioak ematea.
2. Masillaren aplikazioa, piezak lixaketaren bidez konformatzeko. Jarduketa ildo honen bitartez ikasleek masilla, gogortzaile eta gehigarri erabilienen osaera eta ezaugarriak ezagutu behar dituzte, horiek identifikatzen jakin behar dute eta egin beharreko lanaren arabera zein erabili behar den ikasi behar dute. Halaber, ildo honetan sartu beharko lirateke fabrikatzailearen dokumentazio teknikoaren interpretazioarekin, segurtasun arauekin eta babes pertsonalekin zerikusia duten alderdiak ere.
Jarduketa ildo honen helburua ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Inprimazioak lixatzeko ale egokiaren hautapenaren identifikazioa.
-Hainbat motatako lixak muntatzea makina desberdinetan.
-Beira-zuntzezko gainazalak lixatzeko ekipamendua ongi aukeratzea.
-Hautsa xurgatzen duten makinak erabiltzea, eta lixaketan hautsaren xurgapena garrantzitsua eta beharrezkoa dela ohartzea.
-Konexioak behar bezala erabiltzea eta lixatzeko ekipamenduak abian jartzea, ondoren erabiltzeko.
-Biraketa-abiadurak egokitzea, lixatzeko makinetan, landu beharreko gainazalaren arabera.
-Masilla lixatzeko prozesu oso bat burutzea, lixak ongi erabiliz akabera ona lortzeko. Horrela ikaslea masillak lixatzeko tekniketan trebatuko da.
-Prestagaia eman zaion gainazal batean lixaketa egokia egitea. Ikasleei ohartarazi behar zaie gainazal horrexetan emanen dela akaberako pintura.
-Lixatzeko ekipamenduak mantendu eta kontserbatzea, ongi funtziona dezaten.
3. Estaldurak, zigilatzaileak, aparrak eta zarataren kontrako xaflak aukeratu eta jartzea. Jarduketa ildo honen bitartez ikasleek produktuak ezagutu behar dituzte eta konponketetan edo gainerako lan praktikoetan nola erabiltzen diren ikasi behar dute.
Jarduketa ildo honen helburua ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Ate-panelen muntaketan zigilatzaile ateragarriak aplikatzea.
-Loturetan butilozko zigilatzailea ematea, 3 mm-koa, haien tartearengatik eta hezetasuna metatzeko arrisku handiagoagatik.
-Akabera-praktikak, fabrikako akaberatik ahalik eta hurbilenak. Zigilatzaileak brotxaz emanen dira, piezen loturak zigilatzeko.
-Bi osagai dituzten poliuretanozko zigilatzaileak karrozeriako loturetan erabiltzen trebatzeko praktikak.
-Eskuz aplikatzeko kordoi zigilatzaileak egitea, eta ohartzea horiek beharrezkoak direla hegalen eta gurpil ertzen arteko loturetan.
-Eskuz ematen den zigilatzaile horren erabileran trebatzeko praktikak egitea, eta ohartzea hura erabili beharra dagoela hegalen eta gurpil ertzen arteko loturetan, bibraziorik ez izateko.
-Tartedun junturetan zigilatzaileak ematea.
-Tarte horietan hezetasuna metatu dadin eragoztea.
4. Inprimazio eta prestagaiak aukeratu eta ematea. Jarduketa ildo honen bitartez ikasleek inprimazio, prestagai, isolatzaile-zigilatzaile, diluitzaile eta gehigarri erabilienen osaera eta ezaugarriak ezagutu behar dituzte, horiek identifikatzen jakin behar dute eta egin beharreko lanaren arabera zein erabili behar den ikasi behar dute. Jakintza ildo honetan sartu beharko lirateke prozesuen ezagutza eta fabrikatzailearen dokumentazio teknikoaren interpretazioa ere, eta, halaber, kasuan kasuko prozedura egokiak egiten jakitea, produktu eta erreminta edo tresna egokiak, segurtasun arauak eta babes pertsonalak erabiliz.
Jarduketa ildo honen helburua ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Inprimazioa eman behar zaion gunea prestatzea.
-Gainazala distiragabetzea (urarekin eta lehorrean).
-Inprimazioa ematea metodo desberdinen bitartez, tresna eta ekipamendu egokiak erabiliz.
-Prestagai kantitate bat prestatzea erabili behar diren produktuekin, pisuak eta bolumenak neurtuta.
-Pieza bati prestagaia ematea, euskarria prestatzea eta teknika egokiak erabiltzea.
-Pistola erabiltzea gainazal mota desberdinetan, hainbat teknika erabiliz (angelua eta planoak).
-Lixatzeko hainbat metodo erabiltzea eta ikasleak guztietan trebatzea.
-Pistola-ekipamenduak mantentzea.
Jarduketa ildo horiek guztiek prestatzeko eta burutzeko zeharkako faktoretzat eduki beharko lukete laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko tekniken aplikazioa, teknika horiek pertsonen segurtasuna eta ingurumenaren zaintza bermatu behar baitituzte, arloko araudi aplikagarrian ezarritakoarekin bat.
Horrez gain, eta jarduketa ildo bakoitzerako proposaturiko jarduerak alde batera utzirik, gomendagarria litzateke, eskura dauden baliabideen eta denboraren arabera, eskolaz kanpoko jarduerak programatzea; adibidez, bisitak egin daitezke automobilen eta automobiletarako pinturen fabriketara edota sektoreko azoketara. Jarduera horiek, oro har, ikasleentzat oso motibatzaileak izaten dira, noizbait beren lantokiak izan daitezkeen enpresetan beren begiz ikusten baitituzte ikastetxean programatzen eta lantzen ari diren kontzeptu eta jarduera berberak.
Ebaluazioari dagokionez, garrantzitsua litzateke dena ebaluatzea, bai arlo bakoitzean esku hartzeko oinarri diren alderdi kontzeptual eta teorikoak, baita prozedurazkoak ere, hau da, ikasitakoa esku-hartze praktikoetan erabiltzeko gaitasuna. Halaber garrantzitsua da jarreraren inguruko alderdiak aintzat hartzea; horien garrantzia azpimarratu da jarraibide didaktiko hauen hasieran.
Kontzeptuzko alderdiei dagokienez, proba objektiboak (azterketak) erabiltzea gomendatzen da, baita ikasleak egindako lanak, informazioaren eta baliabideen bilaketa, analisi-sintesiak eta abarrekoak ere.
Prozedurazko alderdiak ebaluatzeko, ikaslearen garapenaren eta bilakaeraren ikuspegia lor dezakegu hurrenez hurreneko praktikak eginez eta horiek kontrolatuz, prozesuen aplikazio zuzenari eta amaierako zuzentasun graduari dagokienez.
Jarrerazko alderdiez den bezainbatean, ikasleen jarduketen eta portaeraren ikuspegi ebaluatzailea lortzeko, aski izan liteke sistematikoki behatzea ikasleak agintzen zaizkion lanen aurrean agertzen duen jokaera, segurtasun eta higienerako arropen erabilera eta ikaskide nahiz irakasleekiko portaera, alde batera utzi gabe ikastetxeko instalazio eta materialen errespetua.
Modulu honek heziketa zikloko gainerakoekin duen loturari buruz, azkenik, esan behar da modulu honetan garatu eta aplikatu behar direla lehenbiziko kurtsoko Elementu aldagarriak, Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak eta Elementu finkoak moduluetan ikasitako teknikak. Modulu horietan lortutako gaitasunak eta ezagutzak erakutsi beharko dituzte ikasleek: mailatuak kentzeko teknikak, plastikoen konponketa, automobilaren atalak desmuntatzeko eta muntatzeko elementuak, eta soldatzeko ekipamenduen erabilera.
Modulu honek lotura berezia du Gainazalen txukunketa moduluarekin, osagai batzuk berdinak dituztelako (ekipamenduak, pistolak, maskaratzea, pintura-kabinak, besteak beste), eta, gainera, Gainazalen txukunketa moduluko ikaskuntzaren emaitzak lortu ahal izateko beharrezkoa delako honako honen gaiak aldez aurretik ikastea.
Lanbide modulua: Ibilgailuaren egitura-elementuak.
Kodea: 0258.
Iraupena: 180 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Egiturazko deformazioak diagnostikatzen ditu ibilgailuetan, aplikatutako kargak eragindako ondorioekin erlazionatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Karrozeria, txasis eta kabina motak deskribatu eta identifikatu dira, baita horiek osatzen dituzten egiturazko elementuen piezakatzea ere, eta elementu horien erresistentzia fabrikazio-materialarekin eta talkaren aurrean duten portaerarekin erlazionatu da.
b) Karga mota desberdinen pean ibilgailu baten egiturak nolako deformazioak izan ditzakeen azaldu da.
c) Programaturiko deformazio guneak eta horiek energia xurgapenerako, esfortzuen transmisiorako eta egitura-segurtasunerako duten garrantzia identifikatu eta azaldu dira.
d) Egiturek zenbait talka motaren aurrean izanen duten segurtasuna eta portaera baloratzeko probak zer baldintzetan egiten diren azaldu da. (Homologaziorako crash test-ak)
e) Kalteak diagnostikatzeko metodo eta ekipamenduak deskribatu dira eta kontrolatu behar diren deformazioekin erlazionatu dira.
f) Ikuskapena egin da, egiturazko kalterik badagoen zehazteko, karrozeriaren kanpoaldeko arrastoen bitartez.
g) Ibilgailuaren egituran egiaztatu behar diren parametroak identifikatu dira.
h) Behar den dokumentazio teknikoa interpretatu da.
i) Zehaztutako parametroen neurketak egin dira lerrokagailuarekin eta hagadun konpasarekin, maketetan edo deformazioren bat duten benetako ibilgailuetan.
j) Neurketa prozesuan lortutako datuak dokumentazio teknikoko datuekin erkatu dira.
k) Kalteak diagnostikatu dira, horien norainokoa eta ukitutako elementuak zehaztuz, eta egin beharreko konponketa prozesu zehatza azaldu da.
l) Deformatutako aldeak hiru dimentsioetan akotatu dira.
2. Karrozeria, txasisa edo kabina bankadan finkatzen du, behar diren baliabideak erabiliz eta konpondu behar diren deformazioak bankadaren zehaztapen teknikoekin erlazionatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Karrozeriak izandako deformazioa zehaztu da.
b) Ibilgailutik behar diren elementuak desmuntatu dira bankadan jarri aurretik.
c) Karrozeria kokatu eta ainguratzeko tresnak aukeratu dira.
d) Dokumentazio teknikoa aukeratu da eta datu teknikoak interpretatu dira.
e) Finkapen eta kontrol puntuak zuzen zehaztu dira, deformazioen eta egin beharreko konponketaren arabera.
f) Finkatze guneak eta oratzeko barailak garbitu dira.
g) Ibilgailua bankadan kokatu da zehaztapen teknikoei jarraituz.
h) Karrozeria, txasisa edo kabina zehaztutako ainguratze puntuetan lotu da.
i) Ibilgailua jasotzeko eta bankadan ainguratzeko lanetan hartu behar diren segurtasun neurriak eta banakako nahiz taldeko babes neurriak aplikatu dira.
j) Jarduera egitean azaldu diren arazoak modu egokian konpondu dira.
3. Karrozeriak, txasisak edo kabinak dituen deformazioak neurtzen ditu eta neurketarako erabilitako teknikak eta ekipamenduak deskribatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Bankada orokorraren osagaiak eta kontrol positiboko bankadarenak identifikatu dira eta betetzen duten funtzioarekin erlazionatu.
b) Neurtzeko sistemak deskribatu dira (neurgailu mekanikoak, optikoak, informatizatuak, galgak, besteak beste).
c) Dokumentazio tekniko egokia aukeratu da.
d) Zenbait bankada motaren edo neurtzeko ekipamendu motaren neurketa-fitxak interpretatu dira.
e) Neurketa-ekipamendua kalibratu eta doitu da.
f) Neurketa-ekipamendua neurtu beharreko deformazioaren arabera kokatu da.
g) Erreferentzia puntuak identifikatu dira fitxa teknikoen arabera kotak neurtzeko.
h) Aurretik identifikatutako kotak neurtu dira.
i) Lortutako balioak fitxa teknikoko balioekin erkatu dira.
j) Karrozerian, txasisean edo kabinan izandako desbiderapenak kalkulatu dira.
4. Tenkatzeko norabide zuzenak eta esfortzuen aplikazio puntuak zehazten ditu, deformazioa eta tenkatzeko etapak aztertuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Dokumentazio tekniko egokia aukeratu da.
b) Tenkatzeko tresnak eta ekipamenduak identifikatu dira, bankada orokorretarako eta kontrol positiboko bankadetarako.
c) Tresna eta ekipamenduak betetzen duten funtzioarekin erlazionatu dira.
d) Erabili behar diren tresna eta ekipamenduak aukeratu dira, egin beharreko esfortzuaren neurria, ainguratzeko modua eta trakzio-tiragailu mota gomendagarriena kontuan hartuz.
e) Tiratze eta kontratiratzeen aplikazio puntuak zehaztu dira, lortu behar den egituraren forma kontuan hartuz.
f) Tiratze eta kontratiratzeen norabideak zehaztu dira, tenkatze prozesuko etaparen arabera.
g) Laneko arriskuei aurrea hartzeko arauak eta segurtasunekoak aplikatu dira.
5. Tenkatzeko ekipamendu eta tresnekin karrozeria konformatzen du, kasu bakoitzean behar diren teknikak eta prozedurak erabiliz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Kontuan hartu da garrantzitsua dela deformatutako gunearen barne-tentsioak behar bezala ezabatzea eta, halaber, tenkatze fasean piezak ez luzatzea.
b) Tenkatzeko tresna eta ekipamenduak zehaztutako puntuetan kokatu dira.
c) Eskatutako segurtasun baliabideak jarri dira.
d) Tiratze eta kontratiratzeak egin dira egituran, benetako neurriak eta fabrikatzailearen kontrol fitxetan ezarritakoak bat etorri arte.
e) Tenkatzearen nondik norakoa kontrolatu da, beste deformazio batzuk ez sortzeko.
f) Tenkatze fase bakoitza amaitutakoan txaparen tentsioak arindu dira.
g) Konpondu edo aldatu behar diren piezak identifikatu dira.
h) Egindako eragiketetan erabilera-arauak aplikatu dira, ezarritako segurtasun arauak kontuan hartuz.
i) Lan eremua behar bezain garbi eta ordenaturik eta oztoporik gabe eduki da.
6. Karrozeriak, txasisak edo kabinak berriz ere bere jatorrizko neurriak dituela egiaztatzen du, lortutako neurriak fabrikatzailearen fitxa teknikoetan emandakoekin erkatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Karrozeriako guneek berriz ere jatorrizko kotak dituztela egiaztatu da.
b) Direkzioaren eta atzeko zubiaren kotak fabrikatzaileak ezarritakoak direla egiaztatu da.
c) Egiaztatu da, konponketaren ondoren, zehaztutako aldeek badituztela oraindik deformazio gune urgarriak.
d) Konponketa zehaztapen teknikoei jarraituz egin dela egiaztatu da.
e) Konpondutako aldeak ikuskatzeko arreta berezia agertu da.
f) Neurketak eta probak egiteko ekipamenduak kontuz erabili dira kalterik ez eragiteko.
Edukiak.
Egiturazko deformazioen diagnostikoa.
-Ibilgailuetan erabiltzen diren karrozeria motak: kroskobakarra, autosostengatzailea, armazoia, txasis-plataforma, beste batzuen artean. Egiturazko ezaugarriak.
-Karrozeria mota horien piezakatzea osatzen duten egiturazko elementuak.
-Ibilgailuen egiturazko piezetan erabiltzen diren materialak.
-Karrozeriaren modulukako osaera.
-Karrozerien egiturazko segurtasuna eta portaera. Homologaziorako crash test-ak.
-Ibilgailuen egituren dokumentazio teknikoa. Ibilgailuaren fabrikatzailearen sinbologia. Bankadaren fabrikatzailearen sinbologia.
-Estatika. Indar sistemak. Konposizioa eta deskonposizioa. Ondoriozko indarra eta ondoriozko momentuak.
-Kargapeko karrozeriaren deformazioa hiru dimentsioetan.
-Kalteak diagnostikatzeko metodo eta ekipamenduak.
-Ibilgailuaren kalteak aztertzea begiratuz eta ukituz.
-Ibilgailuaren simetria egiaztatzea. Ibilgailuaren egituran egiaztatu behar diren parametroak.
-Parametroak neurtzea lerrokagailuarekin, hagadun konpasarekin eta abarrekin.
Karrozeria bankadan jartzea.
-Kokatu eta ainguratzeko tresnak.
-Dokumentazio teknikoa interpretatzea.
-Kokatu eta ainguratzeko prozedurak.
-Ainguratze puntuak zehaztea.
-Karrozeria bankadan finkatzeko teknikak.
-Banakako eta taldeko segurtasun eta babes neurriak.
Deformazioen neurketa.
-Tenkatzeko tresnei eta bankadei buruzko ezagutza.
-Bankadak (orokorra eta kontrol positibokoa).
-Neurketa-ekipamenduak kalibratu eta doitzea.
-Neurtzeko teknikak. Bankaden fitxak interpretatzea.
-Neurgailuak.
-Neurketak egiteko erreferentzia puntuak zehaztea.
-Neurketak egitea tresnak eta ekipamenduak erabiliz (neurgailu mekanikoak, optikoak, informatizatuak, galgak, besteak beste).
Tiratzeak eta kontratiratzeak zehaztea.
-Dokumentazio teknikoa interpretatzea.
-Tenkatzeko tresna eta ekipamenduak bankada orokorretarako eta kontrol positiboko bankadetarako.
-Trakzio-tiragailuen motak (bektoriala, tenkatze dorreak, eskuairak, besteak beste).
-Tiratze eta kontratiratzeen aplikazio puntuak zehaztea.
-Tiratze eta kontratiratzeen norabide zuzenak.
-Tiragailuen kokapena.
-Segurtasun neurriak eta laneko arriskuen prebentzioa.
Karrozeriak bankadan konpontzea.
-Deformatutako egituretako tentsioak eta gaintentsioak.
-Tenkatzeko tresnak kokatzea.
-Segurtasun elementuak tenkatze lanetan.
-Nola erabili bankada, tiratzeak eta kontratiratzeak egitean.
-Tenkatzearen nondik norakoaren kontrola.
-Ezarritako segurtasun arauak.
-Karrozeriak bankadetan tenkatu eta konformatzeko lanen arriskuak (trakzio ekipamenduen erabilera).
-Ordena eta garbitasuna prozesuetan.
Konponketaren egiaztapena.
-Egiaztapenak egitea neurgailuak erabiliz.
-Norabide-kotak neurtzea.
-Deformazio progresiboko gune urgarriak.
-Konpondutako aldeen azterketa.
Orientabide didaktikoak.
Modulu honen xede orokorra da ikasleek oinarrizko trebetasunak har ditzatela karrozeria, txasis edo kabina baten egiturak dituen deformazioak tenkatu eta konformatzeko, egiturazko kalteak diagnostikatu eta neurtu ondoren.
Karrozeriaren egiturazko elementuen kalteak diagnostikatu eta konpontzeko eginkizunak honelako alderdiak biltzen ditu:
-Karrozeriaren egiturazko elementuetan gerta daitezkeen kalteen identifikazioa.
-Kalteak diagnostikatzea eta desbiderapenak neurtzea bankadan.
-Kalteak konpontzea (tenkaketa eta konformazioa) eta emaitzak egiaztatzea.
Funtzio horri lotutako lanbide jarduerak ondokoetan aplikatzen dira:
-Automobilen eta ibilgailu astunen karrozerien konponketan.
-Nekazaritzako, erauzte industrietako eta herri lanetako makinen karrozerien konponketan.
-Motozikleten eta trenbideko material gurpildunen karrozerien konponketan.
Modulua eman behar duten irakasleen lana erraztea helburu, bost lan unitate egin daitezela proposatu liteke. Horietako bakoitza batez ere prozedurari begira antolatuko litzateke, nahiz eta denek izanen lituzketen, neurri handiagoan edo txikiagoan, kontzeptuzko osagaiak, alde batera utzi gabe ikasleek modulu osoari buruz agertzen dituzten jarrerak baloratzearen garrantzi izugarria.
Lan unitateen zerrenda sekuentziatua:
UT1: Ibilgailuen egiturak.
UT2: Egiturazko deformazioen diagnostikoa.
UT3: Neurtzeko sistemak eta bankadak.
UT4: Ibilgailuen neurketak bankadetan.
UT5: Ibilgailuen konponketa eta konformazioa bankadetan.
Horrela ezarritako lan unitate bakoitzak berez zentzua du, helburuak, edukiak, irakaskuntza-jarduerak eta horiek ebaluatzeko prozedura definitzea ahalbidetuko baitu. Lan unitateen multzoak moduluko ikaskuntzaren bitartez emaitza egokiak lortzea ahalbidetu behar du.
UT1: Ibilgailuen egiturak:
Lan unitate honen bitartez lortu nahi da ikasleek jakin dezatela nolako funtzioak eta portaera izan behar dituzten ibilgailuaren egiturazko piezek, eta beren ingurunearekin, materialekin, instalazioekin eta lanerako baliabideekin treba daitezela.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Fabrikatzaileen piezakatzeetan eta lantegiko karrozerietan ondokoak identifikatzea: txasis-egitura mota, egiturazko piezak, programaturiko deformaziorako aurreikusitako guneak eta indartze guneak.
-Dokumentazioa bilatzea, bai aldizkari teknikoetan bai Interneten, karrozerien egiturazko piezak fabrikatzeko material eta prozesuei buruz.
-Ibilgailuen talka-probetan lortu diren segurtasun-balorazioen emaitzak iruzkintzea eta ibilgailu bakoitzari eman zaizkion kalifikazioak eta eskaini diren analisiak ezagutzea.
UT2: Egiturazko deformazioen diagnostikoa:
Lan unitate honen bitartez lortu nahi da, funtsean, ikasleak gai izan daitezela hondatutako karrozeria baten egitura-egoera egiaztatzeko eta haren konponketan egin beharreko eragiketen sekuentzia planteatzeko. Ibilgailuaren kalteak estetikoak baizik ez diren edo egiturazko zatiak ere ukituta dauden zehazteko gauza izan behar dute, egiturazko kalteak bankadan konpondu beharko lirateke eta.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Istripua izandako karrozeria bat aztertzea, begiratuz eta ukituz (zimurrak, lasaierak, desplazamenduak eta abar zehaztea).
-Ibilgailuaren simetria egiaztatzea. Hagadun konpasa erabiltzea.
-Direkzioaren angeluak egiaztatzea. Lerrokagailua erabiltzea.
UT3: Neurtzeko sistemak eta bankadak:
Lan unitate honen bidez, ibilgailuak bankadan tenkatu eta konformatzeko (konpontzeko) prozesuetan erabiltzen diren ekipamendu eta tresna guztiei buruzko ikuspegi orokorra eman nahi da. Neurtzeko ekipamendu eta bankaden erabilera ere justifikatuko da.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Bankadak osatzen dituzten elementu eta ekipamenduen deskribapen orokorra.
-Interneten informazio eguneratua bilatzea fabrikatzaile nagusiek merkaturatzen dituzten bankada modeloei eta neurgailu motei buruz.
-Lantegi mota desberdinetarako aukeratu beharreko bankada motaren eta neurketa sistemaren azalpen arrazoitua.
-Ibilgailuak finkatzea (ainguratzea) lantegian erabiltzen diren bankada mota desberdinetan.
UT4: Ibilgailuen neurketak bankadetan:
Unitate honen bitartez ikasleek nahiko trebe erabili behar dituzte lantegian dauden neurgailu mota guztiak, eta gai izan behar dute istripua izandako karrozeria baten deformazioa ongi zehazteko.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Hainbat motatako bankada-fitxak azaldu eta interpretatzea (neurgailu mekanikoak, neurgailu optikoak eta neurgailu elektronikoak).
-Neurketak egitea lantegian dauden neurgailu mota guztiekin, ondoko eragiketak eginez: neurgailua bankadan kokatzea, neurgailua kalibratu eta doitzea, eta deformazioa akotatzea.
UT 5: Ibilgailuen konponketa eta konformazioa bankadetan:
Lan unitate honen bidez ikasleek trebetasun eta abileziak lortu eta lan-metodoak ikasi behar dituzte ibilgailuen egiturak deformatzen dituzten kolpe mota desberdinak konpondu edo konformatzeko modu guztiei buruz.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Egituren lantegian erabiltzen diren bankada mota guztietan tenkatze eta konformazio eragiketak egitea, honako hauek, besteak beste:
Neurketak egiteko erreferentzia planoak zehaztea.
Deformazioa neurtzea.
Tiragailu eta kontratiragailuak planteatu eta kokatzea.
Egitura tenkatu eta konformatzea. Barneko tentsioak ezabatzea.
Konponketa egiaztatzea (egiturak berriz ere jatorrizko kotak dituela egiaztatzea).
Egiturak konpontzeko modu aipagarrienak azaltzea.
Egiturak konpontzeko lanen arriskuak azaltzea eta beren kausekin erlazionatzea.
Konformazio prozesuetan segurtasunerako eta laneko arriskuei aurrea hartzeko neurriak aplikatzea.
Ordena eta garbitasuna lanetan.
-Egitura bat edo egitura zati bat konpontzeko prozesu osoa egitea. Jarduera mota honen helburua litzateke ikasleek prozesu oso bat egitea, konponketan esku har dezaketen ahalik eta teknika gehien aplikatuz. Horretarako, egiturazko deformazio mota jakin batetik abiaturik, ondoren aipatzen diren teknika guztiak bilduko lituzkeen prozesu bat garatu beharko lukete:
Dokumentazio teknikoa.
Lanaren antolaketa.
Ekipamenduak, tresnak eta bankada prestatzea.
Deformazioak diagnostikatzea.
Ibilgailua bankadaren gainean jartzea eta hura finkatzeko eta ainguratzeko tresnak kokatzea.
Tiragailu eta kontratiragailuak kokatzea.
Egitura tenkatu eta konformatzeko eragiketak.
Konponketa egiaztatzea.
Zehaztutako lan unitate horiek barnean eduki beharko lituzkete, prozedurazko edukiek hala behar dutenean, laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko neurri guzti-guztien azalpena eta aplikazioa, neurri horiek pertsonen segurtasuna eta ingurumenaren zaintza bermatu behar baitituzte, arloko araudi aplikagarrian ezarritakoarekin bat.
Ez da ahaztu behar modulu honetan garrantzitsua dela ikasleen heldutasun eta erantzukizun maila, egin behar dituzten eragiketen segurtasunari begira. Izan ere, oso indar handiak erabiltzen dira egiturak bankadan konformatzeko tiraldietan eta horregatik funtsezkoa da laneko arriskuei aurrea hartzeko eta babes pertsonaleko teknikak ezagutu eta aplikatzea, eragiketa horietan pertsonen segurtasuna bermatuko baitute.
Horrez gain, eta jarduketa ildo bakoitzerako proposaturiko jarduerak alde batera utzirik, gomendagarria litzateke eskolaz kanpoko jarduerak programatzea; adibidez, bisitak egin daitezke inguruko karrozeria lantegiren batera, bertatik bertara ikusteko instalazioak eta lanerako erabiltzen diren ekipamenduak, eta azalpen txiki batzuk jasotzeko lan metodoei eta ekipamenduen erabilerei buruz. Jarduera horiek, oro har, ikasleentzat oso motibatzaileak izaten dira, noizbait beren lantokiak izan daitezkeen enpresetan (lantegietan) beren begiz ikusten baitituzte ikastetxean programatzen eta lantzen ari diren kontzeptu eta jarduera berberak.
Baliabideen erabilerari dagokionez, komenigarria litzateke ikasgelan ordenagailu bat izatea, bideo-proiektagailuarekin, edukiak aurkezpen informatikoen bitartez azaldu ahal izateko eta karrozeriak bankadan konpontzeko lan prozesu batzuk eta ekipamenduen erabilera ikusteko. Ikasgela horrek Interneterako konexioa izan beharko luke, zenbait web orritako informazioa azaldu eta iruzkindu ahal izateko, hala nola karrozerien konponketarako ekipamenduen (bankadak, neurgailuak, tiratzeko tresnak etab.) fabrikatzaile nagusien web orriak, informazio tekniko eguneratua etab. Horrela irakaskuntza prozesua azkarragoa eta eraginkorragoa izanen da. Aurrekoa gorabehera, eta modulu hau bereziki praktikoa denez, eskola ordu gehienak egituren lantegian eginen dira. Lantegi horrek hainbat motatako bankadak eta karrozerien kotak neurtzeko sistemak eduki beharko lituzke, mota bakoitzeko bat gutxienez (mekanikoa, optikoa eta elektronikoa), beren dokumentazio teknikoarekin. Dokumentazioak euskarri informatikoa izanen du eta aldian behin eguneratu beharko da.
Ebaluazioari dagokionez, kontuan izanik, gorago esan bezala, modulu hau praktikoa dela, prozedurazko alderdien balorazioak leku nabarmena izan beharko luke ebaluazioan. Horrek esan nahi du garrantzitsua dela ikasleek nola ikasten duten begiratzea jarduera praktikoak egiten dituzten bitartean, oharrak hartuz. Hala ere, komenigarria izan daiteke, ikaskuntzaren sekuentziako zenbait unetan, proba idatziak edo praktikoak egitea, ikasleen barneratze gradua ikusteko.
Modulu honek heziketa zikloko gainerakoekin duen loturari buruz, azkenik, azpimarratu behar da modulu honen eta lehen kurtsoko Elementu finkoak moduluaren arteko lotura, azken horretan egiturazko elementuen gaineko lan-prozesu batzuk egiten baitira (adibidez, txasis mutur bat aldatzea, estribu bat partzialki aldatzea, etab.). Egiturazko elementu horien deformazioa ebaluatzen eta neurtzen ikasi beharko dute ikasleek modulu honetan, bai eta, geroago, haiek konformatzen eta kokapen egokia egiaztatzen ere.
Lanbide modulua: Gainazalen txukunketa.
Kodea: 0259.
Iraupena: 200 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak:
1. Lan egiteko erabiltzen diren instalazioak eta bitartekoak ezagutzen ditu, txukuntze prozedurak aukeratzen ditu eta pinturak emateko tekniken ezaugarriak dakizki.
Ebaluazio irizpideak:
a) Lanerako erabiltzen diren instalazio eta bitartekoak deskribatu eta erakutsi dira.
b) Gainazalak txukuntzeko lantegiaren antolaketa eta funtzionamendua azaldu dira.
c) Karrozeria bat fabrikan pintatzeko prozesua azaldu da.
d) Karrozeria bat gainetik pintatzeko eragiketen sekuentzia deskribatu da.
e) Gainazalak txukuntzeko prozesuak azaldu dira, hainbat motatako estaldura-oinarri eta -materialekin erlazionatuz.
f) Prozesuetarako behar diren ekipamendu, tresna eta erremintak identifikatu dira.
g) Aplikaziorako teknika hautatu da eta aukeratutako ekipamenduen ezaugarriak azaldu dira.
h) Gainetik pintatuko diren estaldura motak identifikatu dira.
i) Mota guztietako akabera-pinturen eta laken osaera, ezaugarriak eta propietateak azaldu dira.
j) Ibilgailuaren pintura mota identifikatu da, behar den dokumentazio teknikoa aukeratzeko.
k) Hondakinak tratatzeko ildo nagusia deskribatu eta erakutsi da.
l) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
2. Ihinztatuko ez diren aldeak maskaratzen ditu, erabili beharreko prozedurak eta materialak aukeratuta.
Ebaluazio irizpideak:
a) Maskaratu behar diren aldeak identifikatu dira.
b) Maskaratzeko behar diren material, tresna eta erremintak aukeratu dira.
c) Maskaratze partzialak eta osoak egin dira.
d) Barnealdeak eta kanpoaldeak maskaratu dira.
e) Beira eta ispiluak maskaratu dira.
f) Ertzak kontu bereziz maskaratu dira.
g) Sortutako hondakinak sailkatu egin dira, gaika biltzeko.
h) Maskaratze lanak erabili behar diren produktuekiko bateragarritasun baldintzak betetzen dituela egiaztatu da.
i) Maskaratze lanak behar adinako babesa ematen duela eta eskatutako kalitatea duela egiaztatu da.
j) Eragiketa horretan sortutako hondakinak tratatzeko berariazko ildoa deskribatu, erakutsi eta aplikatu da.
k) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
3. Pintura prestatzen du, ibilgailua agindutako koloreaz pintatzeko, kolorimetriako teknikak aplikatuz, eta pintura, katalizatzaile eta diluitzaileen nahastura egokiak lortzen ditu, pinturen fabrikatzaileek emandako zehaztapenekin bat.
Ebaluazio irizpideak:
a) Pintura eta berniz mota guztien propietateak azaldu dira, haien lehorketaren, aplikazioaren eta efektuaren arabera.
b) Koloreak zirkulu kromatikoan nola banatzen diren eta hori nola erabiltzen den azaldu da.
c) Oinarrizko koloreak nahastuz beste kolore batzuk lortzeko metodoak azaldu dira.
d) Kolorearen kodea identifikatu da, fabrikatzailearen dokumentazio teknikoa, ibilgailuaren plaka eta pintura-fabrikatzaileen kolore karta erabiliz.
e) Pintura-fabrikatzaileek emandako dokumentazio teknikoa interpretatu da, produktuen ezaugarriak identifikatuz.
f) Nahasketa egiteko behar diren produktuak aukeratu dira.
g) Produktuak nahastu dira proportzioen eta biskositatearen arauei jarraituz, balantza elektroniko konputerizatua, mikrofitxa edo ordenagailua erabiliz.
h) Kolorea doitzeko probak egin dira, behar diren saiakuntzak eginez ganbera kromatikoan.
i) Pintura aktibatu eta katalizatu da, zehaztapen teknikoei jarraituz, eta agindutako biskositatea lortu da.
j) Eragiketa horretan sortutako hondakinak tratatzeko berariazko ildoa deskribatu, erakutsi eta aplikatu da.
k) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
4. Karrozeriaren elementuak pintatzen ditu, pinturaren eta ibilgailuaren fabrikatzaileek zehaztutako teknikak aplikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Ekipamendu aerografikoa egokitu eta doitu da, erabili beharreko pintura motaren arabera.
b) Pintura-kabinako funtzionamendu parametroak doitu dira, zehaztapen teknikoei jarraituz.
c) Ekipamendu aerografikoaren orratza, jario-mokoa eta pita aukeratu dira, ekipamenduaren parametroak kontuan hartuz (grabitatea, xurgapena, presioa edo HVLP).
d) Pintura eman aurretik edo geruzen artean gainazala nola garbitzen edo prestatzen den azaldu da eta garbiketa edo prestaketa hori egin da.
e) Pistolaz pintatu da, gainazalarekiko distantziari, perpendikulartasunari, abiadurari, eskuaren hedapenari eta katuaren irekierari eutsiz, eta geruza batetik bestera behar adina denbora itxaron da.
f) Beroaren, erradiazio infragorriaren eta ultramorearen bidez pintura azkar lehortzeko sistemak aplikatu dira.
g) Lausotzeak egin dira pieza batean, bitan edo hirutan, eta pieza berean edo pintatutako piezetatik albokoetara kolore aldaketarik ez nabaritzea lortu da.
h) Pintura lehortu da, horretarako ekipamenduak erabiliz.
i) Emandako pinturak ibilgailuaren pinturaren zehaztapenak betetzen dituela egiaztatu da.
j) Prozesuetan eskatzen diren kalitate irizpideak bete dira.
k) Ekipamenduak, materiala eta instalazioak erabiltzeko arauak errespetatu dira.
l) Eragiketa horretan sortutako hondakinak tratatzeko berariazko ildoa deskribatu, erakutsi eta aplikatu da.
m) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
5. Pintaketa akatsak zuzentzen ditu, horiek eragin dituzten kausak konponketan aplikatutako teknikekin erlazionatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Pinturaren akatsa aurkitu da eta hura konpontzeko zein prozesu eginen den erabaki da.
b) Akatsak zuzentzeko prozesuetarako behar diren ekipamendu, tresna eta erremintak erabili dira.
c) Teknika ezegokia erabiltzeak eragindako akatsak konpondu dira.
d) Gainazala gaizki prestatzeak eragindako akatsak konpondu dira.
e) Faktore klimatiko, mekaniko, industrial eta biologikoek eragindako akatsak konpondu dira.
f) Konpondutako gainazala leundu da eta distira eman zaio, eskatutako kalitate mailara bihurtuz.
g) Ekipamenduak, materialak eta instalazioak erabiltzeko arauak errespetatu dira.
h) Eragiketa horretan sortutako hondakinak tratatzeko berariazko ildoa deskribatu, erakutsi eta aplikatu da.
i) Laneko segurtasun eta osasunari buruzko arauak eta ingurumen eraginari buruzkoak aplikatu dira.
6. Idazkunak eta zerrendak egiten ditu eta aukeratutako teknika eta prozedura justifikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Egin behar den pertsonalizazioaren bozetoa prestatu da.
b) Marrazteko tresna eta instrumentuak trebetasunez erabili dira.
c) Prozesuaren faseak zehaztu dira bozetoaren arabera.
d) Ebaki eta zuritutako biniloarekin errotuluak egin dira, ondoren itsasteko.
e) Eranskailuak ongi kokatu dira ibilgailuaren enkoadraketa orokorrean.
f) Prozesua hautatu da eta biniloak jarri dira.
g) Behar diren agiri teknikoak, ekipamenduak eta bitartekoak hautatu dira.
h) Idazkun edo zerrendak itsatsi behar zaizkion gainazala prestatu da.
i) Prestatu beharreko kolorea edo koloreak identifikatu dira.
j) Koloreak egin dira.
k) Idazkunak eta zerrendak lortzeko pintaketa egin da.
l) Lanaren emaitza egindako bozetoarekin bat datorrela egiaztatu da.
m) Eragiketa horretan sortutako hondakinak tratatzeko berariazko ildoa deskribatu, erakutsi eta aplikatu da.
n) Laneko arriskuei aurrea hartzeko eta ingurumena babesteko araudia bete da egindako eragiketetan.
Edukiak.
Txukuntzeko prozedurak, instalazioak eta ekipamendua.
-Lanerako instalazioak, baliabideak eta erremintak.
-Pintaketa prozesuak: pintaketa fabrikazioan, pintaketa konponketan.
-Pinturen fabrikazioa. Aurredispertsioa. Ehotzea.
-Konponketarako pinturak: osaera.
-Akabera-pinturak.
-Pinturaren oinarrizko edukiak.
-Pintura motak, lehortzeko moduaren arabera: oxidazioa, lurruntzea eta erreakzio kimikoa.
-Pintura motak, emateko moduaren arabera: geruza bakarrean, bi geruzatan, hiru geruzatan, lau geruzatan. Hondo koloredunekin eta halakorik gabe.
-Pintura motak, efektuaren arabera: kolore lauak, metalizatuak, mika-nakar itxurakoak. Efektu bereziak.
-Akaberako pinturen gehigarriak.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboak instalazio, baliabide eta erreminten erabileran eta produktuen tratamenduan.
-Hondakinen tratamenduak.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Maskaratzea.
-Maskaratze prozesuen gaineko kontzeptuak.
-Gainazalak estaltzeko produktuak.
-Maskaratzeko papera.
-Plastikoak eta mantak.
-Gurpil-estalkiak.
-Maskaratzeko zinta eta burletak.
-Maskaratzeko likidoak.
-Sistema emaileak.
-Ekipamendu osagarria.
-Barnealdeen maskaratzeak.
-Kanpoaldeen maskaratzeak: osoak eta partzialak.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboa produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamendua.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Akaberako pinturak prestatzea.
-Kolorearen funtzioa. Kolorearen pertzepzioa. Argia, begia, objektua.
-Funtsezko koloreak eta osagarriak: koloreen konbinazioa.
-Zirkulu kromatikoa.
-Ibilgailuaren pinturaren identifikazioa.
-Pintura egiteko prozesua.
-Kolore doikuntzak.
-Kolorimetria. Kolorimetriaren oinarrizko printzipioak.
-Kolorea karrozerian.
-Koloreak nahastu eta berdintzeko jarraibide praktikoak.
-Pintura egiteko erabiltzen diren tresna eta ekipamenduak.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboa produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamenduak.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Akaberako pinturak ematea.
-Pinturak emateko erabiltzen diren ekipamenduak.
-Infragorri eta ultramoreen bidezko lehortze azkarra.
-Pintaketa prozesuak.
-Ibilgailu osoak pintatzeko prozesua.
-Gainazal handiak pintatzeko prozesua.
-Lausotzea eta horren aplikaziorako teknikak.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboa produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamenduak.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Pintaketa akatsak konpontzea.
-Pinturaren akats eta kalteak pintura emateko teknika ezegokiaren ondorioz.
-Pinturaren akats eta kalteak instalazioaren erruz.
-Pinturaren akatsak beste kausa batzuen ondorioz.
-Pinturaren kalteak kanpoko faktoreen ondorioz.
-Pintura leuntzea eta distira ematea.
-Pinturaren akatsak ezabatzeko prozesua.
-Erabiltzen diren produktuak.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboa produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamenduak.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Idazkunak eta zerrendak egitea.
-Aerografoa: motak, ezaugarriak eta erabilera.
-Material osagarria eta horren erabilera.
-Idazkunak, zerrendak, lerro degradatuak eta lausotuak egiteko prozesuak.
-Gainazalean objektuak irudikatzea.
-Bektorizazio programak errotulaziorako.
-Ebakitzeko plotterrak.
-Binilo itsaskorrak egin eta ezartzea.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboak produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamenduak.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Orientabide didaktikoak.
Lanbide modulu honek ibilgailuen konponketan gainazalak txukuntzeko lanak egin ahal izateko beharrezkoa den informazioa dauka, eta ondoko alderdiak biltzen ditu, labur azalduta:
-Instalazioak, makineria, tresnak eta erremintak ezagutzea.
-Ihinztatu behar ez diren gainazalen babesa.
-Pintura-nahasketa egitea.
-Kolorea identifikatu, neurtu eta lortzea.
-Jatorrizko kolorea eta karrozeriarena berdintzea.
-Pintaketa prozesuak.
-Lausotzeko teknikak.
-Akatsen azterketa eta konponketa.
-Ibilgailuen pertsonalizazioa.
-Ibilgailuen egiazko konponketa.
-Laneko segurtasuna, higienea eta osasuna.
-Hondakinen tratamenduari buruzko arauak.
-Joerak fabrikazioan eta konponketan.
Funtzio horri lotutako lanbide jarduerak ondokoetan aplikatzen dira:
-Automobil, motozikleta, aireontzi, nekazaritzako makina, herri lanetako makina eta trenbideko makinen pintaketan.
-Gainazal metalikoen pintaketan.
-Aleaziozko gainazal metalikoen pintaketan.
-Gainazal sintetiko edo konposatuen pintaketan.
-Gainazalen txukunketan eta pertsonalizazioan.
Modulu hau nabarmenki praktikoa da eta, horregatik, lantegi-geletan kokatuko da funtsean. Hala ere erabilera anitzeko gela bat beharrezkoa du azalpen teorikoetarako.
Hura garatu eta sekuentziatzeko kontuan hartu dira, aldi berean, eduki mota desberdinak, eta ahalegina egin da ez daitezen konpartimentu itxiak izan, elkarren arteko loturarik gabekoak, horrek ikaskuntza prozesua baldintzatu bailezake. Hori Gainazalen prestaketa moduluari ere badagokio, prozesuen ikuspegi orokor eta bateratua lortu nahi delako.
Edukien egiturak erakusten digunez, kontzeptu-prozedurazko zazpi multzo nagusi daude (multzo teoriko-praktikoak). Egia da, hala ere, ondorioztatu litekeen ildo orokorra prozedurazko alderdien nagusitasuna dela, aurrekoen oinarri diren alderdi teoriko edo kontzeptualen aldean.
Multzo horien laburpena eman beharko litzaieke ikasleei ikasturte hasieran. Zazpi lan unitatetan egituratu litezke multzook, honako hurrenkera honetan:
UT1: Gainazalak txukuntzeko prozedura. Instalazioak eta ekipamendua.
UT2: Gainazal eta ibilgailuetan erabiltzen diren pintura eta laken ezaugarriak eta osaera.
UT3: Maskaratzeko teknikak.
UT4. Pinturagintzan koloreak nahasteko teknikak.
UT5: Gainazalak pintatzeko prozesu eta prozedurak.
UT6: Gainazalen pintaketaren akatsen identifikazioa eta konponketa.
UT7: Ibilgailuen eta gainazalen pertsonalizazioa.
Komenigarria litzateke, programazio mailan, zortzigarren multzo bat gehitzea, nabarmenki prozedurazkoa (praktikoa), gainazalak txukuntzeko prozesu osoa bilduko lukeena (ikaskuntzaren emaitzak sendotu eta elkarrekin lotzeko xedearekin).
Horrela ezarritako lan unitate bakoitzak berariazko xedea du ikaskuntza adierazgarri bat lortze aldera, zeinean ikasleek lehenago aipatutako gaitasunak edo ikaskuntzaren emaitzak eraiki eta lortuko baitituzte.
UT1 lan unitateak moduluaren testuinguruan kokatuko ditu ikasleak, gainazalak txukuntzeko prozesuaren atarian jarriz, jarduera aipagarrienak zein diren erakutsiz, non mugitu behar duten jakinaraziz eta beren ingurunearekin trebatzeko prestatuz (lanerako instalazio eta bitartekoak, tekniken ezagutza, prozesuaren faseak eta gainazalak txukuntzeko lanetan ohikoenak diren arriskuak).
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Gainazalak txukuntzeko lantegietako instalazioak deskribatzea.
-Gainazalak txukuntzeko lantegietako ekipamendua nolakoa den azaltzea.
-Gainazalak txukuntzeko lanetako prozesu eta faseen deskribapena eta sekuentzia.
-Gainazalak txukuntzeko lanetan istripuak izateko arriskuaren kausa ohikoenak deskribatzea.
-Errentagarritasuna eta baliabideen erabilera egokia. Produktu sukoiak. Babeserako bitartekoak.
UT2 unitateak ibilgailu eta gainazaletan erabili ohi diren pinturen propietateak eta ezaugarriak erakutsiko dizkie ikasleei, horien ezagutza dela bide: izaera, sailkapena eta osaera, bai eta ibilgailu eta gainazaletan gehien erabiltzen diren pinturen identifikazioa ere, dokumentazio teknikoaren bitartez.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Ibilgailuen gainazalak txukuntzeko prozesuetan erabiltzen diren pintura eta disolbatzaileen propietateak eta ezaugarriak azaltzea.
-Pinturak eta produktuak identifikatzea piktogramen eta dokumentazio teknikoaren bidez.
-Irakaslearen galdera sortei erantzutea bakarka eta idatziz, gai hauen inguruan:
Pintura motak bereiztea beren ezaugarrien arabera.
Pinturen oinarrizko edukien azalpena.
Pintura motak bereiztea lehortzeko moduaren arabera.
Gehigarri eta abarrekoen garrantzia deskribatzea.
-Ibilgailuaren pintura mota identifikatzea, disolbatzailearen teknikaren bidez, esmalte sintetikoak, nitrozelulosazkoak eta akrilikoak bereizteko.
-Pintura lixatzearen teknika aplikatzea, geruza bakarrekoa, bikoa eta hirukoa bereizteko.
UT3 unitatearen bitartez hauxe lortu nahi da: ikasleak ibilgailuak maskaratzeko prozedurak egiteko gai izatea eta horretarako zein produktu eta material erabili behar diren jakitea.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Gainazalak maskaratzeko lanetako prozesu eta faseen deskribapena eta sekuentzia.
-Zinta itsaskorrak ezagutzea beren kalitatearen, elastikotasunaren, zabaleraren eta itsasteko indarraren arabera, eta bakoitza zertarako den jakitea.
-Maskaratzeko paperak ezagutzea. Interesgarria litzateke hori maskaratze eragiketa burutzeko denborekin eta hondakinen sorrerarekin erlazionatzea.
-Maskaratzeko film eta xaflak ezagutzea. Interesgarria litzateke hori maskaratze eragiketa burutzeko denborekin eta hondakinen sorrerarekin erlazionatzea.
-Maskaratzaile likidoak ezagutu eta erabiltzea.
-Aparrezko burletak ezagutu eta erabiltzea.
-Azalak, bolante-estalkiak, alfonbrak eta gurpil-estalkiak ezagutu eta erabiltzea.
-Gainazalak maskaratzeko behar diren ekipamendu, tresna eta erremintak aukeratzea.
-Maskaratze prozesu bat egitea:
Osoak.
Partzialak.
Barnealdekoak.
Kanpoaldekoak.
Beirak.
UT4 unitatearen bidez ikasleek gai izan behar dute edozein kolore zehaztasunez identifikatzeko, parametro adierazgarrienak interpretatuz, eta, halaber, kolore hori prestatzen jakin behar dute oinarrizko koloreetatik abiatuta. Hori ondokoak identifikatuz lor daiteke: kolorea, parametro bereizgarriak, sistema, bere geruzei dagokienez, aplikazio teknika bera eta ekipamenduen erabilera.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Kolorearen teoriaren, argi-espektroaren eta argiaren deskonposizioaren deskribapena.
-Kolore oinarrizkoen eta osagarrien eta zirkulu kromatikoaren teoriaren azalpena.
-Ibilgailuaren kolorearen identifikazioa, erreferentziarekin eta erreferentziarik gabe, kolore karten bitartez.
-Kolorimetriako praktikak egitea eta kolorea zuzentzea geruza bakarrekoetan, geruza bikoetan eta perla koloreetan.
-Kolore zuzenketak egitea erregelak aplikatuz (gehitu: oinarri iluna, formulako oinarri nagusia, oinarri argia, oinarri zikinak edo kolore osagarriak), argitzeko, iluntzeko, biziagotzeko eta moteltzeko.
-Kolore zuzenketak egitea metalizatuetan, kolore metaliko bat imitatzean diferentziak eman ditzaketen bost puntuak kontuan hartuz:
Tonalitatea.
Intentsitatea.
Argitasuna.
Aluminioaren tamainaren lodiera.
Flop-a (kolore diferentzia bi angelutan).
UT5 unitatearen bitartez ikasleek gai izan behar dute gainazalen txukuntze lanak egiteko pinturak emateko ekipamendu aerografikoak erabiliz (geruza bakarrekoak, geruza bikoak, perla kolorekoak etab.). Pintura ongi egiteko kontrolatu behar diren tekniken eta parametroen ezagutzaren bitartez lortu nahi da hori.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Ondokoak azaltzea, gainazalak txukuntzeko erabiltzen diren lantegiko ekipamendu eta erremintetatik abiatuta:
Tresnaren atalak.
Funtzionamendua.
Aplikazioak.
Doitu behar diren parametroak.
Oinarrizko mantentze lanak.
-Aplikazio aerografikoak eta geruza bakarreko, geruza biko eta perla koloreko pinturenak egitea.
-Adabaki edo lausotzeak egitea aplikazio aerografikoetan eta geruza bakarreko, geruza biko eta perla koloreko pintura aplikazioetan.
-Adabaki edo lausotzeak egitea aplikazio aerografikoetan eta geruza bakarreko, geruza biko eta perla koloreko pintura aplikazioetan pieza batean, bitan eta hirutan.
-Ibilgailu osoa pintatzeko prozesua.
-Gainazalak txukuntzea euskarrietan:
Metalikoak (altzairua eta aluminioa).
Plastikoak (zurrunak eta malguak)
-Pinturaren gehigarriak aplikatzea, hala nola:
Testura-emaileak.
Distiragabetzaileak.
Elastikotzaileak.
UT6 unitatearen bidez ikasleek pintatze prozesuetako ohiko akatsak (erorguneak, laranja azala etab.) identifikatzen eta zuzentzen ikasi behar dute. Hori lortzeko, ikasleei pintaketaren ohiko akatsak ezagutzen, aztertzen eta beren kausekin lotzen irakatsi behar zaie. Akatsak zuzentzeko teknika eta prozedurak ere ezagutu beharko dituzte, eta horiekin lan egin.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Ohiko akatsak eragiten dituzten kausen azterketa eta analisia.
-Ohiko akatsak zuzentzeko prozesuak.
-Gainazal pintatuak leuntzea eta distira ematea.
UT7 unitatearen xedea hauxe litzateke: ikaslea gai izatea ibilgailu eta euskarrietan pertsonalizazio prozesuak egiteko. Helburu horiek lortu nahi dira degradatze prozesuen, apainketarako bestelako tekniken, materialen, pintura berezien eta binilo itsaskorrak egin eta ezartzeko prozesuen ezagutza oinarritzat hartuta.
Helburu hori ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egin litezke, besteak beste:
-Ibilgailuak pertsonalizatzeko metodo eta teknikak azaltzea.
-Karrozeriaren gainean objektuak irudikatzea.
-Pertsonalizazio prozesuak egiteko behar diren bitarteko, ekipamendu, tresna eta produktuak identifikatu eta aukeratzea.
-Pertsonalizazio aerografikoko prozesuak egitea:
Air brush metodoa.
Pantailaren metodoa.
Kartelaren teknika.
Txantiloiaren teknika.
-Karrozeriaren gainazalak pertsonalizatzeko pintura bereziak.
-Karrozeriaren gainazalean zerrendak pintatzea.
-Karrozerian eta beiretan eranskailuak itsastea, enkoadraketa eta ezartzeko prozesua kontuan hartuz, urarekin edo urik gabe.
Unitateek ez dute ez luzeegiak ez laburregiak izan behar, ikasten dena nahiko sendoa izan dadin, berez zentzua duena, baina ez dezan desmotibatu edo desorientatzeko adina iraun.
Gaitasun-helburuen multzo bat ezar daiteke unitate bakoitzerako. Helburu horiek ebaluazio irizpideetako gaitasun sinpleen artetik aukeratuak izanen dira, eta tarteko eskailera-mailarena eginen dute. Hartara ikasleak berriz ere kokatuko ditugu moduluaren zentzuan eta prozesu logikoan.
Oso komenigarria litzateke kurtsoaren amaieran praktika bat edo gehiago egitea, aurretik jorratutako lan unitate guztietan lortutako gaitasunen integratzaile eta bateratzaile gisa, kontrolatu beharreko parametro hauekin:
-Pintura mota zehaztea.
-Maskaratze prozesuak.
-Pinturaren erreferentzia zehaztea.
-Gainazala eta pintura prestatzea.
-Ekipamenduak aukeratzea eta pinturak ematea, aukeratutako teknikaren arabera.
-Pinturaren akatsak ezabatzeko prozesua.
-Ibilgailua pertsonalizatzea, aukeratutako parametroen arabera.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboak produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamenduak eta arauen ezagutza.
Ebaluazioari dagokionez, garrantzitsua litzateke dena ebaluatzea, bai arlo bakoitzean esku hartzeko oinarri diren alderdi kontzeptual eta teorikoak, baita prozedurazko alderdiak, ikasitakoa aplikatzeko gaitasuna eta esku-hartze praktikoak ere, sekula ahaztu gabe jarreraren inguruko alderdiak.
Kontzeptuzko alderdien ebaluaziorako, proba objektiboak (azterketak) erabil litezke, eta, halaber, ikasleak egindako lanak, informazioaren eta baliabideen bilaketa, analisia eta sintesia, etab.
Prozedurazko alderdien ebaluazioan, ikaslearen garapenaren eta bilakaeraren ikuspegia lor dezakegu hurrenez hurreneko praktikak eginez eta horiek kontrolatuz, prozesuen aplikazio zuzenari eta amaierako zuzentasun graduari dagokienez.
Jarrerazko alderdiez den bezainbatean, ikasleen jarduketen eta portaeraren ikuspegi ebaluatzailea lortzeko, aski izan liteke sistematikoki behatzea ikasleak agintzen zaizkion lanen aurrean agertzen duen jokaera, eragiketen ordena eta zorroztasuna, segurtasun eta higienerako arropen erabilera eta ikaskide nahiz irakasleekiko portaera, alde batera utzi gabe ikastetxeko instalazio eta materialen errespetua.
Azkenik, irakasle taldearen koordinazioa funtsezkoa da zikloa ongi garatzeko eta, halaber, ikasleek zikloan lortu behar dituzten gaitasunak lortzeko. Horregatik, koordinazioak garrantzi eta eragin handia izanen du bai hasieran, baita zikloan zehar eta amaieran ere.
Lanbide modulua: Lanerako prestakuntza eta orientazioa.
Kodea: 0261.
Iraupena: 90 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Enplegu aukerak hautatzen ditu, laneratzeko bideak eta ikasteko alternatibak identifikatuz bizitzan zehar.
Ebaluazio irizpideak:
a) Norberaren nortasuna, asmoak, jarrerak eta prestakuntza baloratu dira erabakiak hartzeko.
b) Karrozeriako teknikarientzako enplegu eta lan sorgune nagusiak identifikatu dira tokiko, eskualdeko, Estatuko eta Europako eremuetan.
c) Tituluaren profilarekin zerikusia duen lanbide jarduerarako zer nolako gaitasunak eta jarrerak eskatzen diren zehaztu da.
d) Karrozeriako teknikariaren lanbide profilarekin zerikusia duten prestakuntza- eta lanbide-ibilbideak identifikatu dira.
e) Etengabeko prestakuntzak laneratu ahal izateko eta produkzio prozesuaren eskakizunetara moldatzeko gakoa den aldetik duen garrantzia baloratu da.
f) Lana bilatzeko prozesuan zein teknika erabiltzen diren zehaztu da.
g) Tituluarekin zerikusia duten lanbide sektoreetan autoenplegurako dauden aukerak aurreikusi dira.
2. Talde lanaren estrategiak aplikatzen ditu eta estrategia horien eraginkortasuna eta eragimena baloratzen ditu erakundearen helburuei begira.
Ebaluazio irizpideak:
a) Talde lanaren onurak baloratu dira Karrozeriako teknikariaren profilarekin zerikusia duten lan egoeretan.
b) Egiazko lan egoera batean eratzen ahal diren lantaldeak identifikatu dira.
c) Lantalde eraginkorraren ezaugarriak zehaztu dira eraginkortasunik gabeko lantaldeen aldean.
d) Lanbide sektorean lantaldearen funtzionamendua hobetzeko behar diren gizarte trebetasunak baloratu dira.
e) Lantaldeetan erabiltzen diren agiriak identifikatu dira: deialdiak, aktak eta aurkezpenak.
f) Lantaldeko kideen eginkizunen eta iritzien aniztasun beharrezkoa positiboki baloratu da.
g) Taldeko kideen artean gatazkak sortzen ahal direla eta hori erakundeen ezaugarrietakoa dela aitortu da.
h) Gatazka motak eta horien iturriak identifikatu dira, bai eta gatazkak konpontzeko prozedurak ere.
3. Lan harremanetatik sortzen diren eskubideak erabili eta betebeharrak bete egiten ditu, eta badaki horiek bereizten lan kontratuetan eta hitzarmen kolektiboetan.
Ebaluazio irizpideak:
a) Lan zuzenbideko kontzeptu nagusiak identifikatu dira.
b) Enpresaburu eta langileen arteko harremanetan esku hartzen duten erakunde nagusiak bereizi dira.
c) Lan harremanetatik sortzen diren eskubideak eta betebeharrak zehaztu dira.
d) Kontratazio mota nagusiak sailkatu dira eta zenbait kolektiboren kontratazioa sustatzeko neurriak identifikatu dira.
e) Indarra duen legerian lana eta familiako bizitza ongi uztartzeko ezarrita dauden neurriak baloratu dira.
f) Soldaten ordainagiria aztertu da eta hura osatzen duten elementu nagusiak identifikatu dira, tartean langilearen kotizazio oinarriak eta langileari eta enpresaburuari dagozkien kuotak.
g) Lan harremanak aldatzearen, etetearen eta amaitzearen kausak eta ondorioak identifikatu dira.
h) Gatazka kolektiboetako neurriak eta gatazkak ebazteko prozedurak aztertu dira.
i) Karrozeriako teknikari tituluarekin zerikusia duen lanbide sektoreari aplikatu beharreko hitzarmen kolektibo batean itundutako lan baldintzak zehaztu dira.
j) Lanaren antolaketaren ingurune berriak bereizten dituzten ezaugarriak identifikatu dira.
4. Gizarte Segurantzaren sistemak estaltzen dituen egoeretan zer nolako babesak dauden zehazten du eta prestazio motak identifikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Gizarte Segurantzaren eginkizuna baloratu da, herritarren bizi kalitatea hobetzeko zutabe nagusia den aldetik.
b) Gizarte Segurantzaren sistemako araubideak identifikatu dira.
c) Gizarte Segurantzaren sistemak estaltzen dituen egoerak banan-banan aipatu dira.
d) Enpresaburuak eta langileak Gizarte Segurantzaren sistemaren barnean dituzten betebeharrak identifikatu dira.
e) Inguruko herrialde nagusietan Gizarte Segurantzaren arloan dauden aldeak identifikatu dira.
f) Gizarte Segurantzaren sistemako prestazioak sailkatu dira eta baldintzak identifikatu dira.
g) Legezko langabezia egoerak zehaztu dira zenbait kasu praktikotan.
h) Ikasleen ezaugarriei dagozkien langabezia-prestazioen iraupena eta zenbatekoa kalkulatu dira, kotizaziopeko oinarrizko prestazioak eta laguntzako prestazioak bereiziz.
5. Laneko arriskuei aurrea hartzeko oinarrizko arau-esparrua identifikatzen du eta prebentzioaren kulturak enpresako arlo eta jarduera guztietan duen garrantzia baloratzen du.
Ebaluazio irizpideak:
a) Laneko arriskuei aurrea hartzeko oinarrizko araudia identifikatu da.
b) Laneko arriskuen prebentzioaren arloko eskubide eta betebehar nagusiak zein diren zehaztu da.
c) Lan baldintzen eta langilearen osasunaren arteko lotura azaldu da.
d) Izan daitezkeen arrisku faktore ohikoenak sailkatu dira.
e) Arrisku faktoreen ondorioz gerta daitezkeen lanbide-kalteak (lan istripuak eta lanbide eritasunak) sailkatu eta deskribatu dira.
6. Enpresan laneko arriskuen prebentzioaren kudeaketan parte hartzen duten eragileak identifikatzen ditu, laneko arriskuei aurrea hartzeko araudian ezarritako irizpideei jarraituz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Enpresan prebentzioa kudeatzeko moduak sailkatu dira, laneko arriskuei aurrea hartzeko araudian ezarritako irizpideen arabera.
b) Prebentzioan parte hartzen duten eragile guztien erantzukizunak identifikatu dira.
c) Arriskuen prebentzioaren arloan langileek enpresan ordezkaritza izateko bideak zein diren zehaztu da.
d) Laneko arriskuen prebentzioarekin zerikusia duten erakunde publikoak identifikatu dira.
7. Bere jardueraren arriskuak ebaluatzen ditu, lan baldintzak eta bere lan inguruneko arrisku faktoreak aztertuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Karrozeria sektoreko jarduerak dituen arrisku faktoreak eta horietatik etor daitezkeen kalteak identifikatu dira.
b) Karrozeriako teknikariaren lan inguruneetan ohikoenak diren arrisku egoerak sailkatu dira.
c) Enpresako arriskuen ebaluazioa egin da, arriskuak identifikatu eta baloratu dira, prebentzio neurriak proposatu dira eta horien eraginkortasunaren jarraipena eta kontrola egin da.
d) Karrozeriako teknikariaren lanbide profilarekin zerikusia duten lan inguruneetan prebentzioari begira garrantzia duten lan baldintzak zein diren zehaztu da.
8. Enpresa txiki bateko arriskuei aurrea hartzeko plana egiten parte hartzen du, lan inguruneko arrisku egoeren azterketatik abiaturik, eta prebentzio neurriak aplikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Karrozeriako teknikariaren lanbide sektorearekin zerikusia duen lantoki bateko prebentzio planaren edukia definitu da.
b) Aintzat hartu da garrantzitsua dela enpresan prebentzio plana izatea, larrialdietan egin beharreko jarduketen sekuentzia barne.
c) Enpresa txiki edo ertain batentzako larrialdi eta ebakuazio plana proiektatu da.
d) Kalteak beren sorburuan saihesteko eta saihestezinak diren ondorioak leuntzeko aplikatu behar diren prebentzio eta babes neurriak definitu dira.
e) Mota guztietako segurtasun seinaleen esanahia eta eremua aztertu dira.
f) Larrialdietan jarduteko protokoloak aztertu dira.
g) Zaurituak larritasunaren arabera sailkatzeko teknikak identifikatu dira.
h) Lehen sorospenetarako oinarrizko teknikak identifikatu dira, istripuaren lekuan aplikatu behar direnak kalte mota desberdinei aurre egiteko. Halaber, botika-kutxaren osagaiak eta erabilera azaldu dira.
i) Langilearen osasuna zaintzeko betekizunak eta baldintzak eta horiek prebentzio neurri gisa duten garrantzia zehaztu dira.
Edukiak.
Lan bilaketa aktiboa:
-Lanbide karrerarako interesak, gaitasunak eta motibazio pertsonalak aztertzea.
-Erabakiak hartzeko prozesua.
-Karrozeriako teknikariaren lanbide sektorea definitu eta aztertzea, inguruko lurralde eremuan nahiz Estatu mailan.
-Sektoreko enpresa txiki, ertain eta handietan lana bilatzeko prozesua haren eraginpeko lurralde eremuan, Estatuan eta Europar Batasunean. Eures sarea.
-Europan ikasteko eta lan egiteko aukerak.
-Etengabeko prestakuntzak Karrozeriako teknikariaren lan eta lanbide ibilbiderako duen garrantzia baloratzea.
-Informazio hori ematen duten tokiko, eskualdeko, Estatuko eta Europako erakundeen identifikazioa.
-Karrozeriako teknikariarekin zerikusia duten prestakuntza ibilbideak identifikatzea tokiko, eskualdeko, Estatuko eta Europako eremuetan.
-Lana bilatzeko teknikak eta tresnak: curriculum vitae ereduak, Europako curriculum vitae-a eta lan elkarrizketak. Europar Batasunean langileen mugikortasuna errazten duten beste agiri batzuk: Europass mugikortasun agiria, Ziurtagiriaren Gehigarri Europarra eta Europako Hizkuntzen Zorroa.
-Autoenplegua baloratzea laneratzeko hautabide gisa.
Gatazkaren kudeaketa eta lantaldeak:
-Talde lanak erakundearen eraginkortasunari begira dituen alde onak eta txarrak baloratzea.
-Karrozeria sektoreko lantalde motak, betetzen dituzten eginkizunen arabera.
-Lantalde eraginkorraren ezaugarriak.
-Gizarte trebetasunak. Ahozko eta bestelako komunikaziorako teknikak.
-Lan bileretan erabiltzen diren agiriak: deialdiak, aktak eta aurkezpenak.
-Lantaldean parte hartzea. Kideek har ditzaketen rolen azterketa.
-Gatazka: gatazkaren ezaugarriak, iturriak eta etapak.
-Gatazka konpondu edo ezabatzeko metodoak: bitartekotza, adiskidetzea, arbitrajea, epaiketa eta negoziazioa.
Lan kontratua:
-Lan zuzenbidea.
-Banakako lan harremanen azterketa.
-Lan kontratuaren modalitateak eta kontratazioa sustatzeko neurriak.
-Lan harremanek sortzen dituzten eskubideak eta betebeharrak.
-Lan baldintzak. Soldata, lan denbora eta atsedena.
-Soldataren ordainagiria.
-Lan kontratuaren aldaketa, etetea eta amaiera.
-Langileen ordezkaritza.
-Karrozeriako teknikariaren lanbide eremuari aplikatu beharreko hitzarmen kolektibo baten azterketa.
-Lan gatazka kolektiboak.
-Lana antolatzeko ingurune berriak: azpikontratazioa, urrutiko lana eta beste batzuk.
-Langileentzako onurak antolamendu berrietan: malgutasuna, onura sozialak eta beste batzuk.
Gizarte Segurantza, lana eta langabezia:
-Gizarte Segurantzaren sistema, elkartasun sozialaren oinarrizko printzipio gisa.
-Gizarte Segurantzaren sistemaren egitura.
-Enpresaburuek eta langileek Gizarte Segurantzaren arloan dituzten betebehar nagusiak: afiliazioa, altak, bajak eta kotizazioa.
-Gizarte Segurantzaren ekintza babeslea.
-Gizarte Segurantza gure inguruko herrialde nagusietan.
-Langabezia-babesa: kontzeptua eta babesten ahal diren egoerak.
Laneko segurtasun eta osasunaren arau-esparrua eta oinarrizko kontzeptuak:
-Prebentzioaren kulturaren garrantzia jardueraren fase guztietan.
-Lanaren eta osasunaren arteko loturaren balorazioa.
-Lanbide arriskua. Arrisku faktoreen azterketa.
-Arrisku egoera bakoitzaren ondorioz langilearen osasunak nolako kalteak izan ditzakeen zehaztea.
-Laneko arriskuei aurrea hartzeko oinarrizko arau-esparrua.
-Laneko arriskuen prebentzioaren arloko eskubideak eta betebeharrak.
Prebentzioaren kudeaketan parte hartzen duten agenteak eta haien erantzukizunak:
-Aurreneurrien kudeaketaren antolaketa enpresan.
-Langileen ordezkaritza prebentzioaren arloan.
-Laneko arriskuen prebentzioaren arloko erantzukizunak.
-Laneko arriskuen prebentzioarekin zerikusia duten erakunde publikoak.
Lanbide arriskuen ebaluazioa:
-Enpresako arriskuen ebaluazioa, prebentzio jardueraren oinarrizko elementu gisa.
-Segurtasun baldintzei lotutako arriskuen azterketa.
-Inguruneko baldintzei lotutako arriskuen azterketa.
-Baldintza ergonomiko eta psikosozialei lotutako arriskuen azterketa.
-Berariazko arriskuak sektoreko industrian.
-Arriskuaren balorazioa.
Arriskuen prebentzioaren plangintza eta prebentzio eta babes neurrien aplikazioa enpresan:
-Prebentzioaren plangintza enpresan. Prebentzio plana eta horren edukia.
-Prebentzio neurriak hartzea: horien plangintza eta kontrola.
-Banakako eta taldeko prebentzio eta babes neurriak.
-Larrialdi eta ebakuazioetarako planak lan inguruneetan.
-Karrozeria sektoreko ETE batentzako larrialdi plana egitea.
-Larrialdietan jarduteko protokoloa.
-Larrialdi medikoa eta lehen sorospenak. Oinarrizko kontzeptuak eta aplikazioa.
-Langileei prestakuntza ematea larrialdietako planei buruz eta lehen sorospenetarako teknikei buruz.
-Langileen osasuna zaintzea.
Orientabide didaktikoak.
Modulu honen bidez ikasleek oinarrizko trebetasunak eta jarrerak bereganatzen dituzte lan munduan sartzeko eta beren lanbide karrera berdintasun baldintzetan garatzeko, karrozeria sektorean, hala Espainiako lurraldean nola Europan.
Edukien hurrenkerari dagokionez, kontuan izanik ikastetxeak egokienak iruditzen zaizkion erabakiak hartzeko eskumena duela, lan arloko legeriari eta Gizarte Segurantzari buruzko edukiak jorratu litezke lehenik, ikasleak motibatu ohi dituztelako; horrela ikasleek moduluari buruzko jarrera positiboa hartuko dute.
Jarraian laneko segurtasunaren eta osasunaren inguruko edukiak aurkez litezke, eta gero gatazkaren kudeaketari eta lantaldeei ekin. Azkenik lan bilaketari buruzko multzoa jorratu liteke, ikasleak lan merkatuan sartu aurreko urrats gisa.
Modulu honetako ikaskuntzaren emaitzak lortzeko askotariko jarduerak daude aukeran. Hona hemen batzuk:
-Norberaren izaerari eta gizarte trebetasunen garapenari buruzko orientazio probak eta dinamikak egitea, prestakuntzaren eta asmoen arteko koherentzia pertsonala egiaztatzeko.
-Norberaren karrera planifikatzea: epe ertain eta luzerako lan helburuak ezartzea, beharrekin eta lehentasunekin bateragarriak. Helburu errealistak ezartzea, oraingo prestakuntzarekin eta proiektatuarekin koherenteak, eta nork bere ikaskuntzaren ardura hartzea.
-Lana bilatzen laguntzen ahal diguten bitartekoak eta erakundeak identifikatzea, bai gure ingurune hurbilenean, bai Europan, horretarako tresna egokiak erabiliz (Eures sarea, Europass, Ploteus eta beste batzuk).
-Lana bilatzeko behar den dokumentazioa garatzea: curriculum vitae-a, lan elkarrizketak, test psikoteknikoak eta beste batzuk.
-Jardueraren bat bakarka eta taldean egitea eta emaitzak konparatzea.
-Gatazka egoera bat simulatzea eta konponbide desberdinak aurkeztea.
-Sektoreko langileei eragiten dien lan arloko araudia identifikatzea.
-Langileen Estatutuaren edukia zikloari dagokion sektoreko hitzarmen kolektibo batekin alderatzea.
-Negoziazio kolektiboko prozesu bat simulatzea, langileen eta enpresaburuen interesak bateratzeko bide gisa.
-Zailtasun maila desberdinetako soldata-ordainagiriak egitea.
-Gizarte Segurantzak babesten dituen egoerak identifikatzea.
-Zikloa eginda eskuratzen ahalko diren lanpostu ohikoenetan gerta daitezkeen arrisku egoerak aztertzea, aurreneurriak proposatzea eta ezarri beharreko aurreneurrien plangintza diseinatzea, hori guztia indarra duen araudiari jarraituz.
-Sektoreko enpresak ikusteko bisitak programatu eta egitea, ikasleek produkzio sektorearen errealitatea ezagutu ahal dezaten.
Modulu honen edukietarako ikus-entzunezko baliabideak edota Internet erabilita, ikaskuntza eta irakaskuntza prozesua azkarragoa eta eraginkorragoa izanen da. Pixkanaka ikasleek beren kabuz ebatzi ahal izanen dituzte proposatzen zaizkien jarduketak eta egoerak.
"Lanerako prestakuntza eta orientazioa" eta "Enpresa eta ekimena" moduluen edukietako batzuk elkarri estu lotuta daude. Ekintzaileen ezaugarrien azterketa, lanpostuen deskribapena, kontratuak, hitzarmen kolektiboak, nominak eta gastu sozialak, besteak beste, bi moduluetan aztertzen dira kontrako ikuspegietatik begiratuta, eta hori ikasleentzat guztiz baliagarria izan daiteke ekintzaile gisa edo inoren konturako langile gisa lan munduan ongi moldatzeko.
Halaber arreta eman beharko litzaioke lantegi, laborategi eta abarretan ematen diren moduluekiko loturari, lan osasunaren eta segurtasunaren arloko prestakuntza osatze aldera.
Lanbide modulua: Lantokietako prestakuntza.
Kodea: 0263.
Iraupena: 370 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Enpresaren egitura eta antolamendua identifikatzen ditu, eta muntatzen edo konpontzen dituen instalazioen produkzioarekin eta merkaturatzearekin erlazionatzen.
Ebaluazio irizpideak:
a) Enpresaren antolamendu-egitura eta enpresako arlo bakoitzaren eginkizunak identifikatu dira.
b) Enpresaren sare logistikoa osatzen duten elementuak identifikatu dira; hornitzaileak, bezeroak, produkzio sistemak, biltegiratzea eta beste batzuk.
c) Produkzio prozesuko lan prozedurak identifikatu dira.
d) Langileen gaitasunak produkzio jardueraren garapenarekin erlazionatu dira.
e) Sareko elementu bakoitzak enpresaren jardueraren garapenerako duen garrantzia interpretatu da.
f) Merkatuaren ezaugarriak, bezero eta hornitzaile mota eta horiek enpresaren jardueraren garapenean izan dezaketen eragina erlazionatu dira.
g) Jarduera honetan ohikoenak diren merkaturatze bideak identifikatu dira.
h) Enpresaren egituraren alde onak eta txarrak azaldu dira, bestelako enpresa erakundeekin konparatuta.
2. Bere lanbide jardueran ohitura etiko eta lan ohitura egokiak aplikatzen ditu, lanpostuaren ezaugarrien eta enpresan ezarritako prozeduren araberakoak.
Ebaluazio irizpideak:
a) Ondokoak ezagutu eta justifikatu dira:
-Lanpostuak langileari eskatzen dizkion prestasuna eta denbora.
-Lanposturako behar diren jarrera pertsonalak (puntualtasuna, enpatia, besteak beste) eta profesionalak (ordena, garbitasuna, segurtasuna, ardura, besteak beste).
-Lanbide jardueran arriskuei aurrea hartzeko beharrezkoak diren jarrerak eta pertsonak babesteko neurriak.
-Lanbide jardueraren kalitateari dagozkion jarrera-eskakizunak.
-Lantaldearekiko harremanei eta enpresan ezarritako harreman hierarkikoei buruzko jarrerak.
-Lan esparruan egindako jardueren dokumentazioarekin zerikusia duten jarrerak.
-Laneratzeko eta lan munduan berriz sartzeko prestakuntza beharrak profesionalaren ondo egitearen esparru zientifiko eta teknikoan.
b) Lanbide jardueran laneko arriskuei aurrea hartzeko aplikatu behar diren arauak eta Laneko Arriskuei Aurrea Hartzeko Legearen funtsezko alderdiak identifikatu dira.
c) Norbanakoak babesteko ekipoak erabili dira, lanbide jardueraren arriskuen arabera eta enpresaren arauak betez.
d) Egindako jardueretan ingurumenaren errespetuzko jarrera argia agertu da eta hari lotutako barne eta kanpo arauak aplikatu dira.
e) Lanpostua edo jarduera egiten den gunea ongi antolatua, garbi eta oztoporik gabe eduki da.
f) Jasotako jarraibideak interpretatu eta bete dira eta esleitutako lanaren ardura hartu da.
g) Egoera bakoitzeko arduradunarekin eta taldekideekin komunikazio eta harreman eraginkorrak ezarri dira eta tratu atsegin eta adeitsua eman zaie.
h) Taldeko gainerako kideekin koordinaturik lan egin da eta gertatzen den aldaketa, behar garrantzitsu edo ustekabeko ororen berri eman zaie.
i) Norberaren jardueraren garrantzia aintzat hartu da eta enpresaren produkzio prozesuen garapenean esleitutako zereginen aldaketetara moldatzeko eta eginkizun berrietan integratzeko beharra baloratu da.
j) Konpromiso arduratsua hartu da zeregin eta jarduera guztietan arauak eta prozedurak aplikatzeko.
3. Egiazko lan egoeretan deformazioak eta matxurak identifikatzen ditu, magnitudeak neurtuz, kausak eta ondorioak behatuz eta zehaztapenei jarraituz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Diagnostikoa egiteko ekipamendu eta baliabideak aukeratu dira eta prest jarri dira.
b) Dokumentazio teknikoa interpretatu da, sinbologia eta neurriak ibilgailuan egin beharreko egiaztapenekin erlazionatuz.
c) Neurketetan lortutako datuak interpretatu dira, zehaztapen teknikoetan emandakoekin erkatuz.
d) Diagnostikoa egin da, ekipamendu eta baliabideak erabiliz eta zehaztapen teknikoei jarraituz.
e) Zein elementu aldatu edo konpondu behar diren zehaztu da, diagnostikoaren zehaztapenak kontuan harturik.
f) Lantaldearekin bat egin du, ekimena eta interesa agertuz.
4. Material metalikoz eta sintetikoz egindako elementu finkoak eta aldagarriak konpontzen eta aldatzen ditu, kasuan kasuko teknika eta baliabide egokiak erabiliz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Matxura eta deformazioak konpontzeko diagnostikoa egin da, dokumentazio teknikoa, neurgailuak eta kontrol instrumentuak erabiliz.
b) Txapa berriz konformatzeko eragiketak egin dira eta agindutako forma eta neurriak lortu dira, eskatutako kalitatearekin.
c) Material plastikoz eta konposatuz egindako elementuak konpondu dira, teknika egokiak aplikatuz.
d) Elementu finko osoak edo horien zatiak aldatu dira; horretarako lotura soldatuak egin dira, lotura motari buruzko zehaztapenak eta erresistentzia-ezaugarriak betez.
e) Ibilgailuen karrozerietako elementu aldagarriak muntatu, desmuntatu, aldatu eta konpondu dira eta kasu guztietan jatorrizko ezaugarri teknikoak berreskuratu dira.
f) Egindako konponketek eskatutako kalitatea dutela egiaztatu da.
g) Baliabide, ekipamendu eta tokiak erabiltzeko arauak bete dira, tresnak prestatu dira eta parametroak doitu dira.
h) Segurtasunari, laneko arriskuei eta ingurumenaren gaineko eraginari buruzko arauak aplikatu eta bete dira.
5. Ibilgailuen egiturazko elementuak konpontzen ditu bankadan, eta jatorrizko neurriak eta ezaugarriak itzultzen dizkie.
Ebaluazio irizpideak:
a) Karrozeriak duen deformazioa aztertu da eta hura konpontzeko egin behar diren eragiketen sekuentzia zehaztu da.
b) Ibilgailua bankadan kokatu da eta behar diren ainguraketak egin dira hura finkatzeko, bankadaren eta ibilgailuaren fabrikatzaileek emandako zehaztapenei jarraituz.
c) Neurriak hartzeko behar diren erreferentzia puntuak zehaztu dira, ibilgailuak duen deformazioa kontuan hartuta.
d) Ibilgailuaren egituran tiratze eta kontratiratzeak egin dira, deformazioak zuzentzeko eta jatorrizko neurriak eta forma berreskuratzeko.
e) Egitura konformatzeko eta hondatutako elementuak aldatzeko eragiketak egin dira, fitxa teknikoak interpretatuz.
f) Karrozeria tenkatzeko prozesuetan erabiltzen diren erreminta, tresna eta ekipamenduekin lan egin da.
g) Lanak txukun eta garbi egin dira eta hitzartutako denborak errespetatu dira.
6. Ibilgailuen gainazalak prestatzen eta txukuntzen ditu, produktuak prestatu ondoren, baliabide egokiak erabiliz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Karrozeriak maskaratzeko prozesuak egin dira, ihinztatuko ez diren aldeak babesturik.
b) Gainazalak garbitu eta koipegabetzeko eragiketak egin dira.
c) Azpien estaldurak, barrunbeetarako argizari babesleak eta zigilatzaileak ezarri dira eta ibilgailuen jatorrizko ezaugarriak berreskuratzea lortu da.
d) Gainazalak lixatu dira, lixaren alea modu egokian mailakatuz.
e) Ibilgailuaren kolorea eta aldaera identifikatu dira.
f) Ibilgailuaren koloreko pintura prestatu da.
g) Prestatzeko eta txukuntzeko produktuak eman dira.
h) Hondakinak sailkatu dira, enpresak erabiltzen dituen irizpideen arabera biltzeko.
i) Enpresako pertsonen arteko harremanetarako arauak bete dira prozesu guztietan.
Lanbide modulu honek lagundu egiten du titulu honetako gaitasunak eta helburu orokorrak osatzen, ikastetxean lortu direnak alegia, edo ikastetxean nekez lor daitezkeen gaitasun bereizgarriak garatzen.
3. ERANSKINA. PRESTAKUNTZA UNITATEAK
A) NOLA ANTOLATU DIREN MODULUAK PRESTAKUNTZA UNITATETAN
| 0254 LANBIDE MODULUA: ELEMENTU ALDAGARRIAK (220 h) | ||
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (h) |
| 0254-UF01(NA) | Elementu aldagarri torlojutuak, grapatuak eta errematxatuak muntatzea | 20 |
| 0254-UF02(NA) | Itsatsitako elementu aldagarriak muntatzea | 20 |
| 0254-UF03(NA) | Esekidura, transmisio, direkzio eta balazta sistemak desmuntatzea eta muntatzea | 50 |
| 0254-UF04(NA) | Motopropultsio multzoa eta horren elementuak desmuntatzea eta muntatzea | 30 |
| 0254-UF05(NA) | Hozte eta klimatizazio sistemak eta motorreko sarrera eta ihes sistemak desmuntatzea eta muntatzea | 40 |
| 0254-UF06(NA) | Argiztapen, maniobra, ixte eta jasotze sistemak desmuntatzea eta muntatzea | 30 |
| 0254-UF07(NA) | Airbag-a eta segurtasun uhal piroteknikoak | 30 |
| 0255 LANBIDE MODULUA: METALEZKO ELEMENTUAK ETA ELEMENTU SINTETIKOAK (290 h) | ||
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (h) |
| 0255-UF01(NA) | Irispidea duten altzairuzko elementuak diagnostikatu eta konpontzea karrozerian | 60 |
| 0255-UF02(NA) | Irispiderik ez duten altzairuzko elementuak diagnostikatu eta konpontzea karrozerian | 60 |
| 0255-UF03(NA) | Aluminiozko elementuak diagnostikatu eta konpontzea karrozerian | 40 |
| 0255-UF04(NA) | Plastiko deformatuak beroaren eta soldaduraren bidez diagnostikatu eta konpontzea karrozerian | 50 |
| 0255-UF05(NA) | Plastikoak soldadura kimikoaren eta itsaspenaren bidez diagnostikatu eta konpontzea karrozerian | 40 |
| 0255-UF06(NA) | Material termoegonkorrezko elementuak diagnostikatu eta konpontzea karrozerian | 40 |
| 0256 LANBIDE MODULUA: ELEMENTU FINKOAK (290 h) | ||
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (h) |
| 0256-UF01(NA) | Soldadura oxiazetilenikoa ibilgailuetan | 30 |
| 0256-UF02(NA) | Mig Mag soldadura ibilgailuetan | 50 |
| 0256-UF03(NA) | Tig soldadura ibilgailuetan | 30 |
| 0256-UF04(NA) | Elektrodo estaliko soldadura elektrikoa ibilgailuetan | 20 |
| 0256-UF05(NA) | Erresistentziazko puntuzko soldadura elektrikoa ibilgailuetan | 20 |
| 0256-UF06(NA) | Aluminio gaineko soldadura sinergikoa ibilgailuetan | 20 |
| 0256-UF07(NA) | Ibilgailuaren egiturazko elementu finkoak aldatzea | 60 |
| 0256-UF08(NA) | Ibilgailuaren egituraz kanpoko elementu finkoak aldatzea | 60 |
| 0260 LANBIDE MODULUA: OINARRIZKO MEKANIZAZIOA (100 h) | ||
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (h) |
| 0260-UF01(NA) | Metrologika, piezen krokisak eta marraketa | 20 |
| 0260-UF02(NA) | Eskuzko mekanizazioa eta hariztaketa | 60 |
| 0260-UF03(NA) | Soldadura bigunaren bidezko loturak | 20 |
| 0262 LANBIDE MODULUA: ENPRESA ETA EKIMENA (60 h) | ||
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (h) |
| 0262-UF01(NA) | Enpresa ekimena: negozio ideiak | 20 |
| 0262-UF02(NA) | Enpresaren azterketa ekonomiko-finantzarioa | 20 |
| 0262-UF03(NA) | Enpresa abian jartzea | 20 |
| 0257 LANBIDE MODULUA: GAINAZALEN PRESTAKETA (200 h) | ||
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (h) |
| 0257-UF01(NA) | Korrosioaren aurkako babeserako teknikak I | 20 |
| 0257-UF02(NA) | Korrosioaren aurkako babeserako teknikak II | 20 |
| 0257-UF03(NA) | Ibilgailuaren gainazalak prestatu eta berdintzea: masilla ematea | 30 |
| 0257-UF04(NA) | Ibilgailuaren gainazalak prestatu eta berdintzea: lixatzea | 30 |
| 0257-UF05(NA) | Prestagaiak karrozerian | 60 |
| 0257-UF06(NA) | Estaldurak eta zigilatzaileak karrozerian | 20 |
| 0257-UF07(NA) | Laneko arriskuei aurrea hartzea eta ingurumena babestea karrozerian | 20 |
| 0258 LANBIDE MODULUA: IBILGAILUAREN EGITURA-ELEMENTUAK (180 h) | ||
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (h) |
| 0258-UF01(NA) | Ibilgailuen deformazioak diagnostikatzea | 40 |
| 0258-UF02(NA) | Ibilgailuen egiturak konpontzeko erabiltzen diren bankadak eta neurketa sistemak | 20 |
| 0258-UF03(NA) | Ibilgailuen egitura deformatuak bankada finko edo mugikorrean konpontzea | 40 |
| 0258-UF04(NA) | Ibilgailuen egitura deformatuak errail gaineko bankadan konpontzea | 40 |
| 0258-UF05(NA) | Ibilgailuen egitura deformatuak tiratze azkarreko bankadan konpontzea | 40 |
| 0259 LANBIDE MODULUA: GAINAZALEN TXUKUNKETA (200 h) | ||
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (h) |
| 0259-UF01(NA) | Gainazaletan eta ibilgailuetan erabiltzen diren pinturak eta lakak | 20 |
| 0259-UF02(NA) | Maskaratzeko teknikak karrozerian | 30 |
| 0259-UF03(NA) | Kolore nahasketak ibilgailuen pinturak prestatzeko | 30 |
| 0259-UF04(NA) | Ibilgailuen gainazalak pintatzea | 60 |
| 0259-UF05(NA) | Gainazalen pintura leuntzea eta distira ematea | 20 |
| 0259-UF06(NA) | Ibilgailuen eta gainazalen pertsonalizazioa | 40 |
| 0261 LANBIDE MODULUA: LANERAKO PRESTAKUNTZA ETA ORIENTAZIOA (90 h) | ||
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (h) |
| 0261-UF01(NA) | Laneko arriskuen prebentzioaren oinarrizko maila | 30 |
| 0261-UF02(NA) | Lan harremanak eta Gizarte Segurantza | 40 |
| 0261-UF03(NA) | Laneratzea eta gatazken ebazpena | 20 |
B) PRESTAKUNTZA UNITATEEN GARAPENA
Lanbide modulua: Elementu aldagarriak
Iraupena: 220
Kodea: 0254
Prestakuntza unitatea: Elementu aldagarri torlojutuak, grapatuak eta errematxatuak muntatzea.
Kodea: 0254 - UF01 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Karrozeria motak.
-Karrozeria osatzen duten elementuak.
-Elementuak aldatzeko metodoak. Material eta ekipamenduak.
-Zehaztapen teknikoak.
-Muntatze eta desmuntatze prozesua.
-Elementu osagarriak eta estalkiak lotzeko prozedurak.
-Juntura torlojudunak.
-Osagai torlojutuak muntatu eta desmuntatzea.
-Elementu osagarriak juntura torlojudunetan, zirrindolak, hari-finkagailuak.
-Lotura grapatuak.
-Lotura giltzatuak.
-Lotura errematxatuak.
-Doikuntzak eta egiaztapenak.
-Arriskuak. Prebentziorako arauak.
Prestakuntza unitatea: Itsatsitako elementu aldagarriak muntatzea.
Kodea: 0254 - UF02 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Lotura itsatsiak.
-Zehaztapen teknikoak.
-Itsatsitako elementu aldagarriak muntatu eta desmuntatzeko prozesua.
-Lotunea prestatzea.
-Erabiltzen diren produktuak.
-Beirak: finkatzeko sistemak, aldatzeko tresna, material, teknika eta prozedurak.
-Arriskuak. Prebentziorako eta ingurumena babesteko arauak.
Prestakuntza unitatea: Esekidura, transmisio, direkzio eta balazta sistemak desmuntatzea eta muntatzea.
Kodea: 0254 - UF03 (NA).
Iraupena: 50 ordu.
-Esekidura sistema: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Transmisio sistema: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Direkzio sistema: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Balaztatzeko elementuak: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Gurpila osatzen duten elementuak.
-Pneumatikoaren identifikazioa.
-Gurpil eta pneumatikoak desmuntatzea eta muntatzea.
-Gurpilak orekatzea.
-Pneumatikoak konpontzea.
-Direkzioa lerrokatzea.
-Danborrezko balazten eta diskozko balazten azterketa. ABS balaztak.
-Balaztei eragiteko sistemak.
-Serbobalaztak.
-Balaztak purgatzea.
-Sistemetako elementuak desmuntatzeko eta muntatzeko behar diren ekipamenduak.
-Muntatze eta desmuntatze teknikak.
-Dokumentazio teknikoa interpretatzea.
-Doikuntzak eta egiaztapenak.
-Arriskuak. Prebentziorako eta ingurumena babesteko arauak.
Prestakuntza unitatea: Motopropultsio multzoa eta horren elementuak desmuntatzea eta muntatzea.
Kodea: 0254 - UF04 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Motopropultsio multzoa osatzen duten elementuak ezagutzea. Ezaugarriak eta funtzionamendua.
-Ibilgailuaren propultsio ekipamendua desmuntatzeko eta muntatzeko teknikak.
-Elementuak desmuntatzeko eta muntatzeko behar diren ekipamenduak.
-Muntatze eta desmuntatze teknikak.
-Dokumentazio teknikoa interpretatzea.
-Doikuntzak eta egiaztapenak.
-Arriskuak. Prebentziorako eta ingurumena babesteko arauak.
Prestakuntza unitatea: Hozte eta klimatizazio sistemak eta motorreko sarrera eta ihes sistemak desmuntatzea eta muntatzea.
Kodea: 0254 - UF05 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Motor termikoaren funtzionamenduari buruzko oinarrizko ezagutza.
-Hozte sistema, klimatizazioa, motorreko sarrera sistema (elikatze sistemak ezagutzea, diesela zein gasolinazkoa) eta ihes sistema: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Desmuntatzeko eta muntatzeko behar diren ekipamenduak: ezaugarriak eta funtzionamendua.
-Muntatze eta desmuntatze teknikak.
-Hozgarria hustu eta aldatzea.
-Klimatizazio zirkuituko gasa aldatzea.
-Ihesik ez dagoela egiaztatzea.
-Motorraren funtzionamendu-tenperatura egiaztatzea.
-Klimatizazio sistemaren funtzionamendurako tenperatura eta presioak egiaztatzea.
-Arriskuak. Prebentziorako eta ingurumena babesteko arauak.
Prestakuntza unitatea: Argiztapen, maniobra, ixte eta jasotze sistemak desmuntatzea eta muntatzea.
Kodea: 0254 - UF06 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Elektrizitateari buruzko oinarrizko ezagutza.
-Argiztapen, maniobra, ixte eta jasotze sistemak: funtzioa, osagaiak, ezaugarriak.
-Desmuntatzeko eta muntatzeko behar diren ekipamenduak: ezaugarriak eta funtzionamendua.
-Muntatze eta desmuntatze teknikak.
-Doikuntzak eta egiaztapenak.
-Arriskuak. Prebentziorako eta ingurumena babesteko arauak.
Prestakuntza unitatea: Airbag-a eta segurtasun uhal piroteknikoak.
Kodea: 0254 - UF07 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Airbag-a.
-Tenkagailu mekanikoak eta piroteknikoak dituzten segurtasun uhalak.
-Uhalak eta airbag-a desmuntatzeko eta muntatzeko teknikak.
-Arriskuak. Prebentziorako eta ingurumena babesteko arauak.
Lanbide modulua: Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak
Iraupena: 290
Kodea: 0255
Prestakuntza unitatea: Irispidea duten altzairuzko elementuak diagnostikatu eta konpontzea karrozerian.
Kodea: 0255 - UF01 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Material metalikoa eta haren ezaugarriak identifikatzea.
-Elementuaren diagnostikoa egitea eta aldatu ala konpondu behar den erabakitzea.
-Diagnostikorako teknikak: begi hutsez, ukituz, lixatuz, forma-orraziarekin, besteak beste.
-Kaltea sailkatzea bere hedadura, sakontasuna eta kokalekua kontuan hartuz.
-Elementuak konformatu aurretik prestatzeko teknikak.
-Elementuak konformatzeko eragiketak, deformazio motaren arabera.
-Txaparen mailatuak kentzeko, txapa mailukatzeko eta akabatzeko eragiketen bitartez altzairua konformatzea.
-Txapa-konpontzailearen erreminta, tresna eta ekipamendu berariazkoak.
-Mailatuak kentzeko eta konformatzeko teknikak, irispide errazarekin eta irispide zailarekin.
-Beroa erabiliz txapa biltzeko teknikak.
-Elementuen konformazioa egiaztatzeko eta haiek doitzeko teknikak.
-Instalazioak, baliabideak eta erremintak erabiltzean bete behar diren segurtasun eta higiene arauak, banakakoak eta taldekoak.
-Hondakinen tratamendua.
Prestakuntza unitatea: Irispiderik ez duten altzairuzko elementuak diagnostikatu eta konpontzea karrozerian.
Kodea: 0255 - UF02 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Material metalikoa eta haren ezaugarriak identifikatzea.
-Elementuaren diagnostikoa egitea eta aldatu ala konpondu behar den erabakitzea.
-Diagnostikorako teknikak: begi hutsez, ukituz, lixatuz, forma-orraziarekin, besteak beste.
-Kaltea sailkatzea bere hedadura, sakontasuna eta kokalekua kontuan hartuz.
-Elementuak konformatu aurretik prestatzeko teknikak.
-Elementuak konformatzeko eragiketak, deformazio motaren arabera.
-Txapa-konpontzailearen erreminta, tresna eta ekipamendu berariazkoak. Funtzio anitzeko makinak.
-Mailatuak kentzeko edo konformatzeko teknikak irispiderik gabe edo gune itxietan.
-Beroa erabiliz txapa biltzeko teknikak.
-Elementuen konformazioa egiaztatzeko eta haiek doitzeko teknikak.
-Instalazioak, baliabideak eta erremintak erabiltzean bete behar diren segurtasun eta higiene arauak, banakakoak eta taldekoak.
-Hondakinen tratamendua.
Prestakuntza unitatea: Aluminiozko elementuak diagnostikatu eta konpontzea karrozerian.
Kodea: 0255 - UF03 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Material metalikoa eta haren ezaugarriak identifikatzea.
-Elementuaren diagnostikoa egitea eta aldatu ala konpondu behar den erabakitzea.
-Diagnostikorako teknikak: begi hutsez, ukituz, lixatuz, forma-orraziarekin, besteak beste.
-Elementuak konformatu aurretik prestatzeko teknikak.
-Elementuaren diagnostikoa egitea eta aldatu ala konpondu behar den erabakitzea.
-Elementuak konformatzeko eragiketak, deformazio motaren arabera.
-Aluminiozko karrozeriak konpontzeko erreminta, tresna eta ekipamendu berariazkoak.
-Aluminiozko panelen konponketan kontuan hartu beharreko arauak.
-Erabiltzen diren tratamendu mekaniko eta termikoak.
-Konponketa metodoak aluminiozko gainazaletan.
-Konpontzeko prozesu eta teknikak.
-Tenperatura egokitzea aluminio lanetan.
-Aluminiozko txapa biltzeko prozedura.
-Instalazioak, baliabideak eta erremintak erabiltzean bete behar diren segurtasun eta higiene arauak, banakakoak eta taldekoak.
-Hondakinen tratamendua.
Prestakuntza unitatea: Plastiko deformatuak beroaren eta soldaduraren bidez diagnostikatu eta konpontzea karrozerian.
Kodea: 0255 - UF04 (NA).
Iraupena: 50 ordu.
-Material plastiko eta konposatuen propietateak. Haien erabilera automobiletan.
-Material plastikoak lortzeko metodoak.
-Material termoplastikozko piezak lortzeko prozesuak.
-Elastomeroei buruzko ezagutza.
-Material sintetikoa identifikatzea: mikrofitxak, saiakuntzak, ikur normalizatuak, besteak beste.
-Diagnostikorako teknikak: begi hutsez, ukituz, lixatuz, forma-orraziarekin, besteak beste.
-Material sintetikoen konponketan erabiltzen diren erreminta, tresna eta ekipamenduak.
-Konponketa prozesua material sintetikoetan.
-Plastikoak konformazio bidez konpontzea.
-Termoplastikoak soldaduraz konpontzea beroa emanez.
-Konponketen akatsak eta horien kausak.
-Instalazioak, baliabideak eta erremintak erabiltzean bete behar diren segurtasun eta higiene arauak, banakakoak eta taldekoak.
-Hondakinen tratamendua.
Prestakuntza unitatea: Plastikoak soldadura kimikoaren eta itsaspenaren bidez diagnostikatu eta konpontzea karrozerian.
Kodea: 0255 - UF05 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Material plastiko eta konposatuen propietateak. Haien erabilera automobiletan.
-Diagnostikorako teknikak: begi hutsez, ukituz, lixatuz, forma-orraziarekin, besteak beste.
-Material sintetikoen konponketan erabiltzen diren erreminta, tresna eta ekipamenduak.
-Material sintetikoen konponketan erabiltzen diren material eta produktuak.
-Konponketa prozesua material sintetikoetan.
-Termoplastikoak soldadura kimikoaren bidez eta itsasgarriak erabiliz konpontzeko eragiketak.
-Termoplastikoak egitura-itsaspenaren bidez konpontzea.
-Konponketen akatsak eta horien kausak.
-Instalazioak, baliabideak eta erremintak erabiltzean bete behar diren segurtasun eta higiene arauak, banakakoak eta taldekoak.
-Hondakinen tratamendua.
Prestakuntza unitatea: Material termoegonkorrezko elementuak diagnostikatu eta konpontzea karrozerian.
Kodea: 0255 - UF06 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Material plastiko eta konposatuen propietateak. Haien erabilera automobiletan.
-Material konposatuak: karbono-zuntza, zuntz zeramikoa eta beste batzuk.
-Material termoegonkorrezko piezak lortzeko prozesuak.
-Diagnostikorako teknikak: begi hutsez, ukituz, lixatuz, forma-orraziarekin, besteak beste.
-Material sintetikoen konponketan erabiltzen diren erreminta, tresna eta ekipamenduak.
-Material sintetikoen konponketan erabiltzen diren material eta produktuak.
-Konponketarako txantiloi eta euskarriak egitea.
-Konponketa prozesua material sintetikoetan.
-Termoegonkorrak itsaspen bidez konpontzea. Erretxina eta zuntz berariazkoak.
-Material sintetikoen konponketan erabiltzen diren material eta produktuak.
-Konponketarako txantiloi eta euskarriak egitea.
-Konponketen akatsak eta horien kausak.
-Instalazioak, baliabideak eta erremintak erabiltzean bete behar diren segurtasun eta higiene arauak, banakakoak eta taldekoak.
-Hondakinen tratamendua.
Lanbide modulua: Elementu finkoak
Iraupena: 290
Kodea: 0256
Prestakuntza unitatea: Soldadura oxiazetilenikoa ibilgailuetan.
Kodea: 0256 - UF01 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Soldatze prozesuetan erabiltzen den sinbologia.
-Soldatzeko erabiltzen diren ekipamenduak: ezaugarriak, funtzioa, funtzionamendua, prozesuetako doikuntza-parametroak, ekipamenduen osagai nagusiak, mantentze eragiketak, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Soldadura mota bakoitzaren oinarriak: bakoitzaren ezaugarriak eta aplikazio egokienak.
-Soldadura mota bakoitzean erabiltzen diren material gehigarriak: ezaugarriak, parametroak, aplikazioak eta identifikazioa.
-Gasak eta desoxidatzaileak: ezaugarriak, parametroak, aplikazioak, identifikazioa, manipulazioa, biltegiratzea eta segurtasun neurriak.
-Lotura motak soldatze prozesuetan, eta egin behar diren prestaketak, materialen, lodieren eta soldatze metodoen arabera.
-Soldadura ekipamenduetako babes elementuak: gasen arriskuen kontrako babesa, makinak babesteko gailu eta bitartekoen egoera egiaztatzea.
-Soldatzeko teknikak.
-Ekipamenduak soldatze prozesuetarako prestatzea: ekipamenduetako kontsumigarriak aldatzeko eragiketak, mantentzea, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Ekipamenduen parametroak doitzea, lotu beharreko materialen eta lortzen diren emaitzen arabera.
-Material gehigarriak, oinarrizko materialaren arabera.
-Soldadura oxiazetilenikoaren prozesuak eta teknikak.
-Soldadurek izan behar dituzten ezaugarriak.
-Soldatze prozesuetako akatsak. Ikuskapena, emaitzen "autokontrola" eta kausak.
-Laneko segurtasuna eta osasuna.
Prestakuntza unitatea: Mig Mag soldadura ibilgailuetan.
Kodea: 0256 - UF02 (NA).
Iraupena: 50 ordu.
-Soldatzeko erabiltzen diren ekipamenduak: ezaugarriak, funtzioa, funtzionamendua, prozesuetako doikuntza-parametroak, ekipamenduen osagai nagusiak, mantentze eragiketak, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Soldadura mota bakoitzean erabiltzen diren material gehigarriak: ezaugarriak, parametroak, aplikazioak eta identifikazioa.
-Gasak eta desoxidatzaileak: ezaugarriak, parametroak, aplikazioak, identifikazioa, manipulazioa, biltegiratzea eta segurtasun neurriak.
-Soldadura ekipamenduetako babes elementuak: arrisku elektrikoen eta gasen arriskuen kontrako babesa, makinak babesteko gailu eta bitartekoen egoera egiaztatzea.
-Ekipamenduak soldatze prozesuetarako prestatzea: ekipamenduetako kontsumigarriak aldatzeko eragiketak, mantentzea, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Ekipamenduen parametroak doitzea, lotu beharreko materialen eta lortzen diren emaitzen arabera.
-Puntuzko soldadura elektrikoaren prozesuak eta teknikak.
-MIG-Brazing soldaduraren prozesuak eta teknikak.
-Soldatze prozesuetako akatsak. Ikuskapena, emaitzen "autokontrola" eta kausak.
-Laneko segurtasuna eta osasuna.
Prestakuntza unitatea: Tig soldadura ibilgailuetan.
Kodea: 0256 - UF03 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Soldatzeko erabiltzen diren ekipamenduak: ezaugarriak, funtzioa, funtzionamendua, prozesuetako doikuntza-parametroak, ekipamenduen osagai nagusiak, mantentze eragiketak, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Soldadura mota bakoitzean erabiltzen diren material gehigarriak: ezaugarriak, parametroak, aplikazioak eta identifikazioa.
-Ekipamenduak soldatze prozesuetarako prestatzea: ekipamenduetako kontsumigarriak aldatzeko eragiketak, mantentzea, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Ekipamenduen parametroak doitzea, lotu beharreko materialen eta lortzen diren emaitzen arabera.
-TIG soldaduraren prozesuak eta teknikak.
-Soldatze prozesuetako akatsak. Ikuskapena, emaitzen "autokontrola" eta kausak.
-Laneko segurtasuna eta osasuna.
Prestakuntza unitatea: Elektrodo estaliko soldadura elektrikoa ibilgailuetan.
Kodea: 0256 - UF04 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Soldatzeko erabiltzen diren ekipamenduak: ezaugarriak, funtzioa, funtzionamendua, prozesuetako doikuntza-parametroak, ekipamenduen osagai nagusiak, mantentze eragiketak, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Soldadura mota bakoitzean erabiltzen diren material gehigarriak: ezaugarriak, parametroak, aplikazioak eta identifikazioa.
-Soldadura ekipamenduetako babes elementuak: arrisku elektrikoen kontrako babesa, makinak babesteko gailu eta bitartekoen egoera egiaztatzea.
-Ekipamenduak soldatze prozesuetarako prestatzea: ekipamenduetako kontsumigarriak aldatzeko eragiketak, mantentzea, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Ekipamenduen parametroak doitzea, lotu beharreko materialen eta lortzen diren emaitzen arabera.
-Elektrodo estaliko soldadura elektrikoaren prozesuak eta teknikak.
-Soldatze prozesuetako akatsak. Ikuskapena, emaitzen "autokontrola" eta kausak.
-Laneko segurtasuna eta osasuna.
Prestakuntza unitatea: Erresistentziazko puntuzko soldadura elektrikoa ibilgailuetan.
Kodea: 0256 - UF05 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Soldatzeko erabiltzen diren ekipamenduak: ezaugarriak, funtzioa, funtzionamendua, prozesuetako doikuntza-parametroak, ekipamenduen osagai nagusiak, mantentze eragiketak, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Ekipamenduak soldatze prozesuetarako prestatzea: ekipamenduetako kontsumigarriak aldatzeko eragiketak, mantentzea, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Ekipamenduen parametroak doitzea, lotu beharreko materialen eta lortzen diren emaitzen arabera.
-Puntuzko soldadura elektrikoaren prozesuak eta teknikak.
-Soldatze prozesuetako akatsak. Ikuskapena, emaitzen "autokontrola" eta kausak.
-Laneko segurtasuna eta osasuna.
Prestakuntza unitatea: Aluminio gaineko soldadura sinergikoa ibilgailuetan.
Kodea: 0256 - UF06 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Soldatzeko erabiltzen diren ekipamenduak: ezaugarriak, funtzioa, funtzionamendua, prozesuetako doikuntza-parametroak, ekipamenduen osagai nagusiak, mantentze eragiketak, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Ekipamenduak soldatze prozesuetarako prestatzea: ekipamenduetako kontsumigarriak aldatzeko eragiketak, mantentzea, kontserbazioa eta gorabehera txikien konponketa.
-Ekipamenduen parametroak doitzea, lotu beharreko materialen eta lortzen diren emaitzen arabera.
-Tenperaturaren aplikazioa aluminioan, prozesu motaren arabera.
-Aluminiozko elementuak soldadura sinergikoaren bidez soldatzea.
-Soldatze prozesuetako akatsak. Ikuskapena, emaitzen "autokontrola" eta kausak.
-Laneko segurtasuna eta osasuna.
Prestakuntza unitatea: Ibilgailuaren egiturazko elementu finkoak aldatzea.
Kodea: 0256 - UF07 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Ibilgailuen fabrikatzaileek elementuen aldaketarako erabiltzen duten sinbologia.
-Ebakitzeko zehaztutako aldeak.
-Indartze aldeak.
-Lotura mota (gainjarrerazkoa, topekakoa, indartze lotura, besteak beste).
-Soldatutako elementuak.
-Karrozeriaren piezakatzea osatzen duten elementuak: txasisa, bastidorea, kabina eta ekipamenduak.
-Elementuak duen deformazioaren arabera elementu osoa edo zati bat aldatu behar den erabakitzeko parametroak.
-Elementu finkoak desmuntatzeko, ebakitzeko eta punta mozteko erabiltzen diren makinak (zulatu eta punta mozteko makinak, zerra pneumatiko eta elektrikoak, karraskatzeko makinak etab.): ezaugarriak, funtzionamendua, erabilera, lan parametroak, mantentzea eta kontserbazioa.
-Elementuak ebakitzeko eta punta mozteko erreminta eta tresnak: punta mozteko barauts eta fresak, zizelak, zerrak etab.: ezaugarriak, zorroztea eta mantentzea.
-Elementu finkoak desmuntatzeko prozesuak: desmuntatu beharreko elementuak identifikatu eta bilatzea, haiek banantzeko baliabide eta teknikak hautatzea (punta moztea, ebakiak...)
-Ordezkapen partzialetarako elementuen marraketa.
-Eskuliburu teknikoetako jarraibideak eta lan aginduak interpretatzea.
-Pieza zaharraren hondarrak karrakatzea eta garbitzea.
-Hutsunea zuzendu eta egokitzea.
-Indargarriak markatu eta muntatzea.
-Gainjarri behar diren ertzak perfilatu eta konformatzea.
-Pieza finkatzea.
-Lasaierak kontrolatzea eta neurriak eta forma geometrikoak berreskuratu direla egiaztatzea.
-Ertzak prestatzeko, profilatzeko, garbitzeko eta loturak akabatzeko makinak eta tresnak (disko-makinak, arrabotatzeko makinak, disko urratzaileak, haria ateratzeko aliketak eta beste batzuk): ezaugarriak, erabiltzeko teknikak, mantentzea eta kontserbazioa).
-Kordoi eta puntuak akabatzea, teknikak, makinak eta osagarriak.
-Laneko segurtasuna eta osasuna.
Prestakuntza unitatea: Ibilgailuaren egituraz kanpoko elementu finkoak aldatzea.
Kodea: 0256 - UF08 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Kakoztaturiko elementuak.
-Elementu finkoak itsasgarrien bidez lotzea. Lotura motak eta bakoitzaren ezaugarriak.
-Egitura-itsasgarriak: motak, ezaugarriak, prestaketa, ontzea, etab.
-Korrosioa lotura prozesuetan.
-Lotura mota desberdinetarako babesak.
-Zigilatze eta estankotasun tratamenduak.
-Itsaste prozesuak. Itsasgarriak prestatzeko eta ezartzeko tresnak. Immobilizatzeko eta ontzeko tresnak.
-Aldatu beharreko pieza kakoztatu eta banantzeko prozesuak.
-Piezaren ertzak prestatu eta korrosioaren kontrakoak ematea.
-Laneko segurtasuna eta osasuna.
Lanbide modulua: Oinarrizko mekanizazioa
Iraupena: 100
Kodea: 0260
Prestakuntza unitatea: Metrologika, piezen krokisak eta marraketa.
Kodea: 0260 - UF01 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Oinarrizko marrazketa teknikoa.
-Planoen normalizazioa.
-Sinbologia, normalizazioa.
-Oinplanoa, aurretiko bista, profila, bistak eta sekzioak.
-Akotazioa.
-Krokisak egiteko teknikak.
-Metrologiaren oinarriak. Neurri sistemak.
-Magnitudeak eta unitateak.
-Zuzeneko neurketarako tresnak.
-Konparazio bidezko neurketarako tresnak, neurgailuen hautematea.
-Noniusaren teoria.
-Neurri motak.
-Marraketa piezagintzan.
-Marraketaren xedea, faseak eta prozesuak.
-Marraketan erabiltzen diren tresnak.
-Marratze eragiketak.
Prestakuntza unitatea: Eskuzko mekanizazioa eta hariztaketa.
Kodea: 0260 - UF02 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Ibilgailuetan gehien erabiltzen diren material metalikoen (burdinurtua, altzairuak, aluminioaren aleazioak) ezaugarriak.
-Materialen saiakuntzak
-Tratamendu termikoak.
-Karrakatzearen xedea.
-Karrakaren erabilera eta karraka motak, beren formaren eta kosken arabera.
-Karrakatzeko teknikak.
-Materialak esku-zerraz ebakitzea.
-Zerra orriak: ezaugarriak, motak, egin behar den lanaren arabera nola aukeratu.
-Zerratze eragiketak.
-Xafla guraizeez ebakitzea: guraize motak.
-Xafla guraizeez ebakitzeko prozesuak.
-Zulaketaren xedea.
-Zulatzeko makinak.
-Zulatu nahi den materialaren arabera kontuan hartu behar diren parametroak.
-Barautsak, horien motak eta atalak, nola zorrozten diren.
-Zulatzeko prozesua.
-Abeilanaketa.
-Torloju motak.
-Harien atalak. Hari motak eta horien erabilera.
-Hari sistemak.
-Harien normalizazioa eta irudikapena.
-Barneko eta kanpoko hariak egiteko kalkuluak.
-Harien neurketa.
-Hariak egiteko prozesuak.
Prestakuntza unitatea: Soldadura bigunaren bidezko loturak.
Kodea: 0260 - UF03 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Soldatzeko ekipamenduak: soldagailuak eta lanparatxoak.
-Material gehigarriak.
-Desoxidatzaile erabilienak.
-Oinarrizko metala prestatzea.
-Eztainuztaketa.
-Soldatzeko prozesuak.
Lanbide modulua: Enpresa eta ekimena
Kodea: 0262
Iraupena: 60 ordu
Prestakuntza unitatea: Enpresa ekimena: negozio ideiak.
Kodea: 0262 - UF01 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Berrikuntza eta garapen ekonomikoa. Berrikuntzaren ezaugarri nagusiak karrozeria arloan.
-Ekintzaileen gako-faktoreak: ekimena, sormena eta prestakuntza.
-Ekintzaileen jarduna, karrozeria arloko ETE bateko enpresaburu eta enplegatu gisa.
-Ekimenaren arriskua.
-Enpresaburu kontzeptua. Enpresa jarduerarako baldintzak. Izaera ekintzailea.
-Enpresa plana: negozio ideia karrozeriaren arloan.
-Karrozeriaren arloko ETE baten ingurune orokorraren eta berariazkoaren azterketa.
-Karrozeriaren arloko ETE batek bere ingurunearekin eta gizarte osoarekin dituen harremanak.
-Enpresa nazioartean. Europar Batasunean askatasunez kokatzeko eskubidea.
-AMIA azterketa: mehatxuak eta aukerak.
-Marketin plana.
Prestakuntza unitatea: Enpresaren azterketa ekonomiko-finantzarioa.
Kodea: 0262 - UF02 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Enpresa, sistema gisa. Enpresaren oinarrizko eginkizunak.
-Produkzio prozesuaren edo zerbitzuaren deskribapen teknikoa. Giza baliabideak.
-Karrozeriaren arloko ETE baten bideragarritasun ekonomikoa eta bideragarritasun finantzarioa. Inbertsio plana. Finantzaketa plana.
-Errentagarritasun atalasea.
-Kontabilitatearen kontzeptua eta oinarrizko alderdiak.
-Kontabilitateko informazioa aztertzea.
-AMIA azterketa: ahuleziak eta indarrak.
-Enpresa plana: produkzio plana, bideragarritasun ekonomiko eta finantzarioaren azterlana.
Prestakuntza unitatea: Enpresa bat abian jartzea.
Kodea: 0262 - UF03 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Enpresa motak. Forma juridikoak. Frankiziak.
-Forma juridikoa hautatzea.
-Fiskalitatea enpresetan: Nafarroako Foru Komunitateko zerga sistemaren berezitasunak.
-Enpresa bat eratzeko administrazio tramiteak.
-Enpresa bat eratzeko aholku ematen duten erakundeak.
-Enpresa plana: forma juridikoaren hautapena, administrazio tramiteak eta laguntzen eta diru-laguntzen kudeaketa.
-Kontabilitate eragiketak: enpresaren informazio ekonomikoaren erregistroa.
-Enpresen zerga betebeharrak.
-Agiri ofizialak aurkezteko baldintzak eta epeak.
-Karrozeria arloko enpresa baten kudeaketa administratiboa.
Lanbide modulua: Gainazalen prestaketa
Iraupena: 200 ordu
Kodea: 0257
Prestakuntza unitatea: Korrosioaren aurkako babeserako teknikak I.
Kodea: 0257 - UF01 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Korrosioa zer den. Korrosioa material metalikoetan.
-Korrosioaren kontrako tratamenduak fabrikazioan.
-Ibilgailuaren korrosioaren faktoreak: gune primarioak, langaren korrosioa, barneko eta kanpoko korrosioa, esekidura sistemaren euskarriak, bisagrak eta ateak.
-Estankotasuna.
-Korrosioaren aurkako babesa (aktiboa, pasiboa).
-Korrosio saiakuntzak: laburrak, luzeak.
-Zinkezko estalduren ezaugarriak.
-Burdin aleazioak babesteko kontuan hartu beharrekoak.
-Fabrikazioan korrosioaren aurka babesteko eta berdinketarako aplikatzen diren prozesuak.
-Konponketan gainazalak babestu eta berdintzeko erabiltzen diren produktuak.
Prestakuntza unitatea: Korrosioaren aurkako babeserako teknikak II.
Kodea: 0257 - UF02 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Korrosioaren aurkako babesak konponketan.
-Desugertzeko teknikak.
-Kataforesia eta galbanizazioa.
-Zinkeztapen elektrolitikoa. Zinkeztapen elektrolitikorako ekipamenduak. Zink disoluzioak prestatzea. Zinkeztapen elektrolitikorako teknikak.
-Inprimazioak. Inprimazio fosfatatzaileak. Epoxi inprimazioak.
-Aktibatzaileak eta katalizatzaileak.
-Piktogramak.
Prestakuntza unitatea: Ibilgailuaren gainazalak prestatu eta berdintzea: masilla ematea.
Kodea: 0257 - UF03 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Garbiketarako ekipamendua, erabiltzen diren teknikak.
-Masilla betegarriak, espatulaz jartzen direnak eta pistolaz jartzen direnak: motak, ezaugarriak eta emateko modua.
-Lehortzeko eragiketak eta prozesua. Infragorriak.
-Prestaketa eremuko instalazioak eta zerbitzuak.
Prestakuntza unitatea: Ibilgailuaren gainazalak prestatu eta berdintzea: lixatzea.
Kodea: 0257 - UF04 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Urratzaileekin lan egiteko arau orokorrak.
-Lixatzea. Lixatze prozesua. Urratzaileak. Lixatzeko ekipamenduak. Lixatzeko makinak.
-Lixaketaren mugimendua eta arrastoak makina birakariekin, orbitalekin eta birakari-orbitalekin.
-Hautsa xurgatzeko ekipamenduak.
-Lixaketa-gidariak, produktu desberdinak.
-Gainazalak berdintzeko prozesurako ekipamendu eta erremintak.
Prestakuntza unitatea: Prestagaiak karrozerian.
Kodea: 0257 - UF05 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Prestagaiak emateko prozesua.
-Gehigarriak, katalizatzaileak eta disolbatzaileak.
-Nahasketak egitea.
-Aurrez pintatutako prestagaiak.
-Erabilera anitzeko prestagaiak.
-Lodiera handiko prestagaiak.
-"Hezea hezearen gainean" prestagaia.
-Prestagaia pistolaz emateko teknika. Presio beherakadak.
-Prestagaiak emateko kabinak.
-Pistola aerografikoak.
-Produktua lehortzeko ekipamenduak eta teknikak.
Prestakuntza unitatea: Estaldurak eta zigilatzaileak karrozerian.
Kodea: 0257 - UF06 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Dokumentazio teknikoa interpretatzea.
-Estaldurak eta zigilatzaileak emateko ekipamendu eta erremintak: zigilatzaileetarako eskuzko pistola, pistola pneumatikoa.
-Azpietarako babesa: estaldurak, ihinztatzeko teknikak. Hartxintxarraren aurkako estaldurak.
-Soldadurarako estaldura aerosol eran.
-Soldadurarako estaldura, brotxaz eman daitekeena.
-Barrunbeen babesa.
-Kordoi aurreformatuen eta egiturazko masillen bidezko babesa.
-Zaraten kontrako babesa: poliuretano aparrak eta zarataren kontrako xaflak, besteak beste.
-Estankotasunerako produktuak.
Prestakuntza unitatea: Laneko arriskuei aurrea hartzea eta ingurumena babestea karrozerian.
Kodea: 0257 - UF07 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Pintura lantegiko arriskuak.
-Ekipamendu eta makinetako prozesu eta eragiketen arriskua.
-Arriskuaren kausak identifikatzea lantegiko jarduera praktikoetan.
-Substantzia arriskutsuak identifikatzea.
-Prebentzio bideak.
-Prebentzio eta babes kolektiboa.
-Norberaren babeserako ekipamenduak.
-Seinaleak lantegian.
-Segurtasuna lantegian.
-Segurtasun fitxak.
-Ingurumenaren kudeaketa.
-Hondakinak biltegiratu eta kanporatzea.
Lanbide modulua: Ibilgailuaren egitura-elementuak
Iraupena: 180 ordu
Kodea: 0258
Prestakuntza unitatea: Ibilgailuen deformazioak diagnostikatzea.
Kodea: 0258 - UF01 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Ibilgailuetan erabiltzen diren karrozeria motak: kroskobakarra, autosostengatzailea, armazoia, txasis-plataforma, beste batzuen artean. Egiturazko ezaugarriak.
-Karrozeria mota horien piezakatzea osatzen duten egiturazko elementuak.
-Ibilgailuen egiturazko piezetan erabiltzen diren materialak. Karrozeriaren modulukako osaera.
-Ibilgailu baten egiturako puntu urgarriak eta indartze guneak identifikatzea.
-Karrozerien egiturazko segurtasuna eta portaera. Homologaziorako crash test-ak.
-Ibilgailuen egituren dokumentazio teknikoa. Ibilgailuaren fabrikatzailearen sinbologia. Bankadaren fabrikatzailearen sinbologia.
-Kargapeko karrozeriaren deformazioa hiru dimentsiotan.
-Estatika. Indar sistemak. Konposizioa eta deskonposizioa. Ondoriozko indarra eta ondoriozko momentuak.
-Kalteak diagnostikatzeko metodo eta ekipamenduak.
-Ibilgailuaren kalteak aztertzea begiratuz eta ukituz.
-Ibilgailuaren simetria egiaztatzea. Ibilgailuaren egituran egiaztatu behar diren parametroak.
-Parametroak neurtzea lerrokagailuarekin eta hagadun konpasarekin.
-Segurtasunerako eta laneko arriskuei aurrea hartzeko neurrien aplikazioa.
Prestakuntza unitatea: Ibilgailuen egiturak konpontzeko erabiltzen diren bankadak eta neurketa sistemak.
Kodea: 0258 - UF02 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Bankada motak ezagutzea. Fabrikatzaileak eta merkatuko modeloak.
-Neurketa sistemen motak (mekanikoak, optikoak eta elektronikoak).
-Tenkatzeko ekipamenduak eta tresneria.
-Kokatu eta ainguratzeko tresnak.
-Ibilgailua bankadan kokatu eta ainguratzeko prozedurak. Karrozeria bankadan finkatzeko teknikak.
-Ainguratze puntuak zehaztea.
-Dokumentazio teknikoa interpretatzea.
-Banakako eta taldeko prebentzio eta babes neurriak.
Prestakuntza unitatea: Ibilgailuen egitura deformatuak bankada finko edo mugikorrean konpontzea.
Kodea: 0258 - UF03 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Neurtzeko teknikak. Bankaden fitxak interpretatzea.
-Egitura bankadan finkatzea.
-Neurgailua bankadan kokatzea.
-Mota desberdinetako neurketa-ekipamenduak kalibratu eta doitzea.
-Neurketak egiteko erreferentzia puntuak zehaztea.
-Deformazioa neurtzea neurketa-ekipamendu desberdinekin.
-Dokumentazio teknikoa interpretatzea.
-Tenkatzeko tresna eta ekipamenduak bankada orokorretarako eta kontrol positiboko bankadetarako.
-Trakzio-tiragailuen motak (bektoriala, tenkatze dorreak, eskuairak, besteak beste).
-Tiratze eta kontratiratzeen aplikazio puntuak zehaztea.
-Tiratze eta kontratiratzeen norabide zuzenak.
-Tiragailuen kokapena.
-Egitura tenkatu eta konformatzea.
-Deformatutako egituretako tentsioak eta gaintentsioak.
-Tenkatzeko tresnak kokatzea.
-Segurtasun elementuak tenkatze lanetan.
-Nola erabili bankada, tiratzeak eta kontratiratzeak egitean.
-Tenkatzearen nondik norakoaren kontrola.
-Ezarritako segurtasun arauak.
-Karrozeriak bankadetan tenkatu eta konformatzeko lanen arriskuak (trakzio ekipamenduen erabilera).
-Ordena eta garbitasuna lanetan.
-Konponketa egiaztatzea (egiturak jatorrizko kotak berreskuratu dituela egiaztatzea) neurketa-ekipamenduak erabiliz.
-Norabide-kotak neurtzea.
-Deformazio progresiboko gune urgarriak.
-Konpondutako aldeen azterketa.
Prestakuntza unitatea: Ibilgailuen egitura deformatuak errail gaineko bankadan konpontzea.
Kodea: 0258 - UF04 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Neurtzeko teknikak. Bankaden fitxak interpretatzea.
-Egitura bankadan finkatzea.
-Neurgailua bankadan kokatzea.
-Mota desberdinetako neurketa-ekipamenduak kalibratu eta doitzea.
-Neurketak egiteko erreferentzia puntuak zehaztea.
-Deformazioa neurtzea neurketa-ekipamendu desberdinekin.
-Dokumentazio teknikoa interpretatzea.
-Tenkatzeko tresna eta ekipamenduak bankada orokorretarako eta kontrol positiboko bankadetarako.
-Trakzio-tiragailuen motak (bektoriala, tenkatze dorreak, eskuairak, besteak beste).
-Tiratze eta kontratiratzeen aplikazio puntuak zehaztea.
-Tiratze eta kontratiratzeen norabide zuzenak.
-Tiragailuen kokapena.
-Egitura tenkatu eta konformatzea.
-Deformatutako egituretako tentsioak eta gaintentsioak.
-Tenkatzeko tresnak kokatzea.
-Segurtasun elementuak tenkatze lanetan.
-Nola erabili bankada, tiratzeak eta kontratiratzeak egitean.
-Tenkatzearen nondik norakoaren kontrola.
-Ezarritako segurtasun arauak.
-Karrozeriak bankadetan tenkatu eta konformatzeko lanen arriskuak (trakzio ekipamenduen erabilera).
-Ordena eta garbitasuna lanetan.
-Konponketa egiaztatzea neurketa-ekipamenduak erabiliz.
-Norabide-kotak neurtzea.
-Deformazio progresiboko gune urgarriak.
-Konpondutako aldeen azterketa.
Prestakuntza unitatea: Ibilgailuen egitura deformatuak tiratze azkarreko bankadan konpontzea.
Kodea: 0258 - UF05 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Neurtzeko teknikak. Bankaden fitxak interpretatzea.
-Egitura bankadan finkatzea.
-Neurgailua bankadan kokatzea.
-Mota desberdinetako neurketa-ekipamenduak kalibratu eta doitzea.
-Neurketak egiteko erreferentzia puntuak zehaztea.
-Deformazioa neurtzea neurketa-ekipamendu desberdinekin.
-Dokumentazio teknikoa interpretatzea.
-Tenkatzeko tresna eta ekipamenduak bankada orokorretarako eta kontrol positiboko bankadetarako.
-Trakzio-tiragailuen motak (bektoriala, tenkatze dorreak, eskuairak, besteak beste).
-Tiratze eta kontratiratzeen aplikazio puntuak zehaztea.
-Tiratze eta kontratiratzeen norabide zuzenak.
-Tiragailuen kokapena.
-Egitura tenkatu eta konformatzea.
-Deformatutako egituretako tentsioak eta gaintentsioak.
-Tenkatzeko tresnak kokatzea.
-Segurtasun elementuak tenkatze lanetan.
-Nola erabili bankada, tiratzeak eta kontratiratzeak egitean.
-Tenkatzearen nondik norakoaren kontrola.
-Ezarritako segurtasun arauak.
-Karrozeriak bankadetan tenkatu eta konformatzeko lanen arriskuak (trakzio ekipamenduen erabilera).
-Ordena eta garbitasuna lanetan.
-Konponketa egiaztatzea neurketa-ekipamenduak erabiliz.
-Norabide-kotak neurtzea.
-Deformazio progresiboko gune urgarriak.
-Konpondutako aldeen azterketa.
Lanbide modulua: Gainazalen txukunketa
Iraupena: 200 ordu
Kodea: 0259
Prestakuntza unitatea: Gainazaletan eta ibilgailuetan erabiltzen diren pinturak eta lakak.
Kodea: 0259 - UF01 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Lanerako instalazioak, baliabideak eta erremintak.
-Pintaketa prozesuak: pintaketa fabrikazioan, pintaketa konponketan.
-Pinturen fabrikazioa. Aurredispertsioa. Ehotzea.
-Konponketarako pinturak: osaera.
-Akabera-pinturak.
-Pinturaren oinarrizko edukiak.
-Pintura motak, lehortzeko moduaren arabera: oxidazioa, lurruntzea eta erreakzio kimikoa.
-Pintura motak, emateko moduaren arabera: geruza bakarrean, bi geruzatan, hiru geruzatan, lau geruzatan. Hondo koloredunekin eta halakorik gabe.
-Pintura motak, efektuaren arabera: kolore lauak, metalizatuak, mika-nakar itxurakoak. Efektu bereziak.
-Akaberako pinturen gehigarriak.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboak instalazio, baliabide eta erreminten erabileran eta produktuen tratamenduan.
-Hondakinen tratamendua.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboa produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamendua.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Prestakuntza unitatea: Maskaratzeko teknikak karrozerian.
Kodea: 0259 - UF02 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Maskaratze prozesuen gaineko kontzeptuak.
-Gainazalak estaltzeko produktuak.
-Maskaratzeko papera.
-Plastikoak eta mantak.
-Gurpil-estalkiak.
-Maskaratzeko zinta eta burletak.
-Maskaratzeko likidoak.
-Sistema emaileak.
-Ekipamendu osagarria.
-Barnealdeen maskaratzeak.
-Kanpoaldeen maskaratzeak: osoak eta partzialak.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboa produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamendua.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Prestakuntza unitatea: Kolore nahasketak ibilgailuen pinturak prestatzeko.
Kodea: 0259 - UF03 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Kolorearen funtzioa. Kolorearen pertzepzioa. Argia, begia, objektua.
-Funtsezko koloreak eta osagarriak: koloreen konbinazioa.
-Zirkulu kromatikoa.
-Ibilgailuaren pinturaren identifikazioa.
-Pintura egiteko prozesua.
-Kolore doikuntzak.
-Kolorimetria. Kolorimetriaren oinarrizko printzipioak.
-Kolorea karrozerian.
-Koloreak nahastu eta berdintzeko jarraibide praktikoak.
-Pintura egiteko erabiltzen diren tresna eta ekipamenduak.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboa produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamendua.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Prestakuntza unitatea: Ibilgailuen gainazalak pintatzea.
Kodea: 0259 - UF04 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Pinturak emateko erabiltzen diren ekipamenduak.
-Infragorri eta ultramoreen bidezko lehortze azkarra.
-Pintaketa prozesuak.
-Ibilgailu osoak pintatzeko prozesua.
-Gainazal handiak pintatzeko prozesua.
-Lausotzea eta horren aplikaziorako teknikak.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboa produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamendua.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Prestakuntza unitatea: Gainazalen pintura leuntzea eta distira ematea.
Kodea: 0259 - UF05 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Pinturaren akats eta kalteak pintura emateko teknika ezegokiaren ondorioz.
-Pinturaren akats eta kalteak instalazioaren erruz.
-Pinturaren akatsak beste kausa batzuen ondorioz.
-Pinturaren kalteak kanpoko faktoreen ondorioz.
-Pintura leuntzea eta distira ematea.
-Pinturaren akatsak ezabatzeko prozesua.
-Erabiltzen diren produktuak.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboa produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamendua.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Prestakuntza unitatea: Ibilgailuen eta gainazalen pertsonalizazioa.
Kodea: 0259 - UF06 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Aerografoa: motak, ezaugarriak eta erabilera.
-Material osagarria eta horren erabilera.
-Idazkunak, zerrendak, lerro degradatuak eta lausotuak egiteko prozesuak.
-Gainazalean objektuak irudikatzea.
-Bektorizazio programak errotulaziorako.
-Ebakitzeko plotterrak.
-Binilo itsaskorrak egin eta ezartzea.
-Segurtasun eta higiene pertsonal eta kolektiboa produktuen erabileran eta tratamenduan.
-Hondakinen tratamendua.
-Joera eguneratuak prozesuetan.
Lanbide modulua: Lanerako prestakuntza eta orientazioa
Iraupena: 90 ordu
Kodea: 0261
Prestakuntza unitatea: Laneko arriskuen prebentzioaren oinarrizko maila.
Kodea: 0261 - UF01 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Prebentzioaren kulturaren garrantzia jardueraren fase guztietan.
-Lanaren eta osasunaren arteko loturaren balorazioa.
-Lanbide arriskua. Arrisku faktoreen azterketa.
-Detektaturiko arrisku egoera bakoitzaren ondorioz langilearen osasunak nolako kalteak izan ditzakeen zehaztea.
-Laneko arriskuei aurrea hartzeko oinarrizko arau-esparrua.
-Laneko arriskuen prebentzioaren arloko eskubideak eta betebeharrak.
-Aurreneurrien kudeaketaren antolaketa enpresan.
-Langileen ordezkaritza prebentzioaren arloan.
-Laneko arriskuen prebentzioaren arloko erantzukizunak.
-Laneko arriskuen prebentzioarekin zerikusia duten erakunde publikoak.
-Enpresako arriskuen ebaluazioa, prebentzio jardueraren oinarrizko elementu gisa.
-Segurtasun eta ingurumen baldintzei, baldintza ergonomikoei eta psikosozialei lotutako arriskuen azterketa.
-Arriskuaren balorazioa.
-Prebentzio neurriak hartzea: horien plangintza eta kontrola.
-Banakako eta taldeko prebentzio eta babes neurriak.
-Prebentzio plana eta horren edukia.
-Larrialdi eta ebakuazioetarako planak lan inguruneetan.
-ETE batentzako larrialdi plana egitea.
-Larrialdietan jarduteko protokoloa.
-Larrialdi medikoa eta lehen sorospenak. Oinarrizko kontzeptuak.
-Langileei prestakuntza ematea larrialdietako planei buruz eta lehen sorospenetarako teknikei buruz.
-Langileen osasuna zaintzea.
Prestakuntza unitatea: Lan harremanak eta Gizarte Segurantza.
Kodea: 0261 - UF02 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Lan zuzenbidea.
-Banakako lan harremanen azterketa.
-Lan kontratuaren modalitateak eta kontratazioa sustatzeko neurriak.
-Lan harremanek sortzen dituzten eskubideak eta betebeharrak.
-Lan baldintzak. Soldata, lan denbora eta atsedena.
-Soldataren ordainagiria.
-Lan kontratuaren aldaketa, etetea eta amaiera.
-Langileen ordezkaritza.
-Lanbide esparru jakin batean aplikatu behar den hitzarmen kolektiboaren azterketa.
-Lan gatazka kolektiboak.
-Lana antolatzeko ingurune berriak: azpikontratazioa, urrutiko lana eta beste batzuk.
-Langileentzako onurak antolamendu berrietan: malgutasuna, onura sozialak eta beste batzuk.
-Gizarte Segurantzaren sistema, elkartasun sozialaren oinarrizko printzipio gisa.
-Gizarte Segurantzaren sistemaren egitura.
-Enpresaburuek eta langileek Gizarte Segurantzaren arloan dituzten betebehar nagusiak: afiliazioa, altak, bajak eta kotizazioa.
-Gizarte Segurantzaren ekintza babeslea.
-Gizarte Segurantza gure inguruko herrialde nagusietan.
-Langabezia-babesa: kontzeptua eta babesten ahal diren egoerak.
Prestakuntza unitatea: Laneratzea eta gatazken ebazpena.
Kodea: 0261 - UF03 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Lanbide karrerarako interesak, gaitasunak eta motibazio pertsonalak aztertzea.
-Erabakiak hartzeko prozesua.
-Lanbide sektore jakin bat definitu eta aztertzea, inguruko lurralde eremuan nahiz Estatu mailan.
-Sektoreko enpresa txiki, ertain eta handietan lana bilatzeko prozesua haren eraginpeko lurralde eremuan, Estatuan eta Europar Batasunean. Eures sarea.
-Europan ikasteko eta lan egiteko aukerak.
-Etengabeko prestakuntzak lan eta lanbide ibilbiderako duen garrantzia baloratzea. Informazio hori ematen duten tokiko, eskualdeko, Estatuko eta Europako erakundeen identifikazioa.
-Tokiko, eskualdeko, Estatuko eta Europako prestakuntza ibilbideak identifikatzea.
-Lana bilatzeko teknikak eta tresnak: curriculum vitae ereduak, Europako curriculum vitae-a eta lan elkarrizketak. Europar Batasunean langileen mugikortasuna errazten duten beste agiri batzuk: Europass mugikortasun agiria, Ziurtagiriaren Gehigarri Europarra eta Europako Hizkuntzen Zorroa.
-Autoenplegua baloratzea laneratzeko hautabide gisa.
-Talde lanak erakundearen eraginkortasunari begira dituen alde onak eta txarrak baloratzea.
-Lantalde motak, betetzen dituzten eginkizunen arabera.
-Lantalde eraginkorraren ezaugarriak.
-Gizarte trebetasunak. Ahozko eta bestelako komunikaziorako teknikak.
-Lan bileretan erabiltzen diren agiriak: deialdiak, aktak eta aurkezpenak.
-Lantaldean parte hartzea. Kideek har ditzaketen rolen azterketa.
-Gatazka: gatazkaren ezaugarriak, iturriak eta etapak.
-Gatazka konpondu edo ezabatzeko metodoak: bitartekotza, adiskidetzea, arbitrajea, epaiketa eta negoziazioa.
4. ERANSKINA. BALIOZKOTZEAK ETA SALBUESPENAK
1/1990 Lege Organikoaren babesean Karrozeriako teknikari tituluan ezarritako lanbide moduluen eta 2/2006 Lege Organikoaren babesean Karrozeriako teknikari tituluan ezarritakoen arteko baliozkotzeak.
| HEZIKETA ZIKLOKO LANBIDE MODULUAK (1/1990 HSAOL): | HEZIKETA ZIKLOKO LANBIDE MODULUAK (2/2006 HLO): |
| KARROZERIA | KARROZERIA |
| Elementu higigarriak. | 0254. Elementu aldagarriak. |
| Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak. | 0255. Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak. |
| Elementu finkoak. | 0256. Elementu finkoak. |
| Gainazalen prestaketa. | 0257. Gainazalen prestaketa. |
| Ibilgailuaren egitura-elementuak. | 0258. Ibilgailuaren egitura-elementuak. |
| Gainazalen txukunketa. | 0259. Gainazalen txukunketa. |
| Administrazioa, kudeaketa eta merkaturatzea enpresa txikietan. | 0262. Enpresa eta ekimena. |
| Lantokiko prestakuntza. | 0263. Lantokietako prestakuntza. |
5. ERANSKINA. LANBIDE MODULUEN ETA GAITASUN UNITATEEN ARTEKO KORRESPONDENTZIA
A) GAITASUN UNITATEEK LANBIDE MODULUEKIN DUTEN KORRESPONDENTZIA, HORIEK BALIOZKOTZEKO.
| EGIAZTATUTAKO GAITASUN UNITATEAK | BALIOZKOTZEN AHAL DIREN LANBIDE MODULUAK |
| UC0122-2: Ibilgailuen gainazalak prestatu, babestu eta berdintzea. | 0257. Gainazalen prestaketa. |
| UC0123-2: Gainazalak txukuntzea. | 0259. Gainazalen txukunketa. |
| UC0124-2: Ibilgailuaren elementu finkoak aldatzea osorik nahiz zati batean. UC0129-2: Ibilgailuaren egituraz kanpoko elementu finkoak aldatu edo/eta konpontzea osorik nahiz zati batean. | 0256. Elementu finkoak. |
| UC0125-2: Ibilgailuaren egitura konpontzea. | 0258. Ibilgailuaren egitura-elementuak. |
| UC0126-2: Metalezko elementuen konformazioa eta garrantzizko eraldaketak egitea. UC0128-2: Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak konpontzea. | 0255. Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak. |
| UC0127-2: Ibilgailuaren elementu aldagarriak aldatu edo/eta konpontzea. | 0254. Elementu aldagarriak. |
B) LANBIDE MODULUEK GAITASUN UNITATEEKIN DUTEN KORRESPONDENTZIA, HORIEK EGIAZTATZEKO.
| GAINDITUTAKO LANBIDE MODULUAK | EGIAZTATZEN AHAL DIREN GAITASUN UNITATEAK |
| 0254. Elementu aldagarriak. | UC0127-2: Ibilgailuaren elementu aldagarriak aldatu edo/eta konpontzea. |
| 0255. Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak. | UC0128-2: Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak konpontzea. |
| UC0126-2: Metalezko elementuen konformazioa eta garrantzizko eraldaketak egitea. | |
| 0256. Elementu finkoak. | UC0129-2: Ibilgailuaren egituraz kanpoko elementu finkoak aldatu edo/eta konpontzea osorik nahiz zati batean. |
| UC0124-2: Ibilgailuaren elementu finkoak aldatzea osorik nahiz zati batean. | |
| 0257. Gainazalen prestaketa. | UC0122-2: Ibilgailuen gainazalak prestatu, babestu eta berdintzea. |
| 0258. Ibilgailuaren egitura-elementuak. | UC0125-2: Ibilgailuaren egitura konpontzea. |
| 0259. Gainazalen txukunketa. | UC0123-2: Gainazalak txukuntzea. |
6. ERANSKINA. IRAKASLEAK
A) IRAKASLEEN ARLOAK.
| LANBIDE MODULUA | IRAKASLEEN ESPEZIALITATEA | KIDEGOA |
| 0254. Elementu aldagarriak. | Ibilgailuen Mantentze-lanak. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| 0255. Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak. | Ibilgailuen Mantentze-lanak. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| 0256. Elementu finkoak. | Ibilgailuen Mantentze-lanak. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| 0257. Gainazalen prestaketa. | Ibilgailuen Mantentze-lanak. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| 0258. Ibilgailuaren egitura-elementuak. | Ibilgailuen Mantentze-lanen Antolaketa eta Prozesuak. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
| 0259. Gainazalen txukunketa. | Ibilgailuen Mantentze-lanak. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| 0260. Oinarrizko mekanizazioa. | Ibilgailuen Mantentze-lanak. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| 0261. Lanerako prestakuntza eta orientazioa. | Lanerako Prestakuntza eta Orientazioa. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
| 0262. Enpresa eta ekimena. | Lanerako Prestakuntza eta Orientazioa. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
B) IRAKASLANARI DAGOKIONEZ BALIOKIDEAK DIREN TITULAZIOAK
| KIDEGOAK | ESPEZIALITATEAK | TITULAZIOAK |
| Bigarren Hezkuntzako irakasleak. | Lanerako Prestakuntza eta Orientazioa. | -Enpresa Zientzietako diplomaduna. -Lan Harremanetako diplomaduna. -Gizarte Laneko diplomaduna. -Gizarte Hezkuntzako diplomaduna. -Kudeaketa eta Administrazio Publikoko diplomaduna. |
| Ibilgailuen Mantentze-lanen Antolaketa eta Prozesuak. | -Itsas Nabigazioko diplomaduna. -Ontzietako Irrati-elektronikako diplomaduna. -Ontzietako Makinetako diplomaduna. -Aeronautikako ingeniari teknikoa, espezialitate guztiak. -Nekazaritzako ingeniari teknikoa, espezialitate guztiak. -Basogintzako ingeniari teknikoa, espezialitate guztiak. -Meategietako ingeniari teknikoa, espezialitate guztiak. -Ontzietako ingeniari teknikoa, espezialitate guztiak. -Herri Lanetako ingeniari teknikoa, espezialitate guztiak. -Industria ingeniari teknikoa, espezialitate guztiak. | |
| Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. | Ibilgailuen Mantentze-lanak. | -Automozioko goi mailako teknikaria edo bestelako titulu baliokideak. |
C) IKASTETXE PRIBATUETARAKO BEHAR DIREN TITULAZIOAK.
| LANBIDE MODULUAK | TITULAZIOAK |
| 0254. Elementu aldagarriak. 0255. Metalezko elementuak eta elementu sintetikoak. 0256. Elementu finkoak. 0257. Gainazalen prestaketa. 0259. Gainazalen txukunketa. 0260. Oinarrizko mekanizazioa. | -Lizentziaduna, ingeniaria, arkitektoa edo kasuan kasuko graduko titulua, edo beste titulu baliokide batzuk. -Diplomaduna, ingeniari teknikoa, arkitekto teknikoa edo kasuan kasuko graduko titulua, edo beste titulu baliokide batzuk. -Automozioko goi mailako teknikaria edo bestelako titulu baliokideak. |
| 0258. Ibilgailuaren egitura-elementuak. 0261. Lanerako prestakuntza eta orientazioa. 0262. Enpresa eta ekimena. | -Lizentziaduna, ingeniaria, arkitektoa edo kasuan kasuko graduko titulua, edo irakaslanari dagokionez baliokideak diren beste titulu batzuk. |
7. ERANSKINA. IRAKASLEKUAK
Irakaslekuak:
-Balio anitzeko gela.
-Txapa lantegia.
-Pintura lantegia.
-Kolorimetria laborategia.
-Ibilgailuaren egituren lantegia.
