(ir al contenido)

navarra.es

Castellano | Euskara | Français | English

LEXNAVARRA


Versión para imprimir
Versión en castellano

10/2010 FORU LEGEA, maiatzaren 10ekoa, Nafarroan etxebizitza izateko eskubideari buruzkoa Nota de Vigencia

BON N.º 60 - 17/05/2010

ZIOEN AZALPENA

1

Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko abuztuaren 10eko 13/1982 Lege Organikoaren 44. artikuluak etxebizitzaren arloko foru eskumena aitortzen du, lurraldearen antolamenduaren eta hirigintzaren arlokoekin batera, eta izaera esklusiboa ematen dio.

Eskumen esklusibo hori erabiliz, Nafarroako Parlamentuak hainbat legezko arau onetsi ditu azken urte hauetan etxebizitza duin eta egoki bat izateko eskubidea, Espainiako Konstituzioaren 47. artikuluan aitortua dagoena, Nafarroan baliatu ahal izateko.

Horri dagokionez, aipagarriak dira ekainaren 8ko 7/1989 Foru Legea, Etxebizitzaren eta Lurzoruaren arloan Esku hartzeko Neurriei buruzkoa, abenduaren 21eko 14/1992 Foru Legea, Etxebizitza arloko Jarduketa Babesgarriak Finantzatzeko Sistema eta Motak arautzen dituena, abenduaren 20ko 35/2002 Foru Legea, Lurraldearen Antolamenduari eta Hirigintzari buruzkoa, ekainaren 24ko 8/2004, Nafarroan Etxebizitzari Babes Publikoa Emateari buruzkoa, eta azkenik, ekainaren 5eko 6/2009 Foru Legea, Hirigintza eta Etxebizitzaren arloan Urgentziazko Neurriak Hartzekoa. Lege horiek guztiek, zeinek bere garaiko egoera sozio-ekonomikoari erantzuna emanez, erakutsi dute Nafarroako herritarrek etxebizitza babestuen arloan dituzten beharrei erantzuteko tresna egokiak izan direla.

Bestalde, Nafarroako Foru Komunitatean etxebizitza arloan jorratu den politikaren ondorioz, gaur egun Nafarroa da biztanle bakoitzeko etxebizitza babestu eraikiaren ehunekorik altuena duen autonomia erkidegoa, etxebizitza babestu bakoitzeko eskatzaile gutxien duen estatuko erkidegoa eta etxebizitza babestuak eraikitzeko erreserbatzen den lurzoruaren azalera handienetakoa duen estatuko erkidegoetako bat. Gainera, etxebizitzak zaharberritzeko laguntza ekonomikoak emateko egindako ahaleginak ez du parerik Espainia osoan. Horri guztiari esker, Nafarroa erkidego aitzindaria da etxebizitzaren arloan.

Dena dela, Nafarroan Etxebizitzari Babes Publikoa Emateari buruzko ekainaren 24ko 8/2004 Foru Legearen balioa eta eraginkortasuna onartuta ere, eta ongi jakin arren etxebizitza babestua sustatzea izan dela Nafarroako Gobernuak gizarte politikaren arloan izan duen lehentasunezko jarduketa arloetako bat, helburu batzuk bete gabe daude oraindik eta proposamen gehiago egin behar dira foru erkidegoak aurrera egin dezan konponbideak emateko eta etxebizitza babestuaren gaur egungo eskaeraren 100eko 100i erantzuteko konpromisoan, garbi izanik etxebizitza, Espainiako Konstituzioak aitortutako eskubidea duen ondasun bat izateaz gainera, pertsonen eta familien bizitza eta lanbide proiektua nabarmenki baldintzatu eta, are gehiago, muga ditzakeen elementu bat ere badela. Horregatik, Nafarroako Gobernuak eta Nafarroako Alderdi Sozialistak 2008-2010 urteetako Etxebizitzarako Itun Soziala sinatu zuten 2008ko uztailaren 24an.

2

Etxebizitzarako Nafarroako Itun Sozial horren helburu nagusiak, laburbilduz, hauek dira: etxebizitza babestu berriak eraikitzeko lurzorua sortzea, Nafarroako lurralde osoan zentzuz banatua; alokairuaren eta etxeak zaharberritzearen kultura sustatzea, horretarako laguntza ezberdinak emanez; adosbideak bilatzea Nafarroako Gobernuaren eta toki entitateen arteko lankidetza hobetu eta handitzeko, abian jartzen diren neurriek arrakasta lortzeko ezinbesteko giltzarriak baitira; eta azkenik, krisi ekonomikoari erantzuna ematea.

Hirigintza eta Etxebizitzaren arloko Urgentziazko Neurriak Hartzeko ekainaren 5eko 6/2009 Foru Legea onestearekin, proposatutako helburu horiek lortzeko lehenbiziko urratsak eman ziren. Dena dela, aurrera egin beharra dago eta, horretarako, neurri gehiago hartu behar dira etxebizitza bat izateko eskubidea benetan erabilia izan dadin.

3

Foru lege hau sei titulutan banatzen da eta hirurogeita hamalau artikulu, hamar xedapen gehigarri, hamar xedapen iragankor, xedapen indargabetzaile bat eta sei azken xedapen ditu.

4

I. tituluan foru legearen xedea, helburua eta printzipioak biltzen dira, baita etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarriak eta Nafarroako Administrazio Publikoek etxebizitzaren arloan egiten dituzten jarduketak gidatu behar dituzten printzipioak ere. Gainera, kontzeptu batzuen definizioak jasotzen dira, foru legearen alderdi batzuk argitzeko eta aplikazioa errazteko asmoz. Azkenik, etxebizitzaren arloko eskaerak ebazteko administrazio epeak finkatzen dira, administrazio prozedura erkideari buruzko estatuaren oinarrizko araudian isiltasuna noren aldekoa den erabakitzeko ezarritako betebeharrak betetzeko asmoz.

5

II. tituluan etxebizitza babestuaren kontzeptua, ezaugarriak eta tipologiak arautzen dira, hala nola etxebizitzaren arloa sustatzeko jarduera publikoaren edukia.

Titulu honetan aipatzekoa da etxebizitza babestuen motak murriztu direla. Babes ofizialeko etxebizitza mota bakarra finkatu da; horrez gainera, aplikatuko den baremo berrian etxebizitzaren beharra askotariko egoerekin lotzen da, egoera ekonomikoaz gainera, gizarte eta familia egoerak ere aintzat hartzen baitira; eta etxebizitzen erreserbak errenta tarteen arabera egitea aurreikusi da, gizarteratzea errazteko eta errentaren maila dela-eta gertatzen diren bereizketak saihesteko. Legeak, gainera, diru-laguntza gehiago aurreikusten ditu, errenta baxuenak dituzten sektoreei araubide berezia desagertzeagatik konpentsazioak emateko.

II. kapituluan nabarmentzekoa da Okupatu gabeko Etxebizitzak Alokatzeko Bitartekotza Programaren araudia. Programa horri "Alokairuen Boltsa" ere esaten zaio eta hutsik dauden etxebizitzak merkatuan jartzeko ekimen bat da. Hala ere, etxebizitza bat programa horretan sartzea ez da jabearen/errentatzailearen eskubide gisa hartu behar inola ere.

Azkenik, sustapenaren teknika lehenesten da etxebizitza behar egiaztatua dagoen eremuetan okupatu gabe dauden etxebizitzak merkatuan jar daitezen lortzeko, Alokairuen Boltsaren bitartez.

6

III. tituluan etxebizitza babestuen esleipen hartzaileak hautatzeko sistema arautzen da: betebeharrak, etxebizitza babestua jabetzan edo alokairuan lortzeko baremoak, sustapen jakin bateko etxebizitzak banatzeko erreserbak eta errenta tarteak eta, azkenik, Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuaren diseinua.

Azkeneko urteotan lortutako esperientziari esker, ezaguna da etxebizitza babestuaren eskatzailearen profila. Hortaz, araudi berriaren asmoa da betebehar orokorrak profil horretara egokitzea. Horregatik, etxebizitza babestu bat lortzeko eskatzen diren gutxieneko diru-sarrerak handitu dira eta hartarako gehieneko diru-sarrerak, berriz, murriztu.

Hala ere, etxebizitza babestu bat lortzeko gutxieneko betebeharrak betetzetik salbuesteko egoera batzuk arautzen dira, esleitu gabeko etxebizitzarik egon ez dadin eta zenbait giza talderen egoera bereziei erantzuteko.

Lehenbizikoz, etxebizitza babestuaren alokairuaren araubideak berariazko tratamendua izanen du. Hona hemen haren alderdirik aipagarrienak:

-Alokairuaren araubideko kalifikazioa babes ofizialeko etxebizitzek hartzen ahal dute, bakar-bakarrik.

-Horrelako etxebizitzak lortzeko gutxieneko diru-sarrera batzuk finkatzen dira berariaz.

-Salerosketako araubidean sartzeko aurreikusita zeuden erreserbak handitzen dira, izan ere, batetik, genero-indarkeriaren biktimentzat erreserbatzen diren etxebizitzen kopurua 100eko 6ra igotzen da eta, bestetik, gizarte integraziorako etxebizitzen beharra duten pertsonentzat honelako etxebizitzen erreserba berariazko bat aurreikusten da.

-Etxebizitzak lortzeko baremo berri eta bakarra ezartzen da.

Hori horrela, foru legeak alokairua lehenesten du, gazteak izateagatik edo beren familia egoeragatik, lan eta familia proiektu egonkor bat ez duten pertsonentzat, beren errenta maila edo egoera sozio-ekonomikoa dela-eta, norberaren ostatu beharrei erantzuteko alokairua aukera benetako eta baliagarritzat jotzen duten pertsonentzat eta, orobat, beren egoera profesionala edo pertsonala dela-eta, mugikortasuna hobetsi eta lurralde honetan errotu nahi ez duten eskatzaileentzat. Etxebizitzak jabetzan emateko, berriz, lan bizitzan antzinatasuna frogatzen dutenak lehenesten dira, etxebizitza finantzatzeko nolabaiteko egonkortasun eta gaitasun ekonomikoa dutelako, baita etxebizitza bat erosteko aurrezkietan ahalegin ekonomiko bat egin dutenak eta alokairua etxebizitza bat jabetzan hartu aurreko urrats gisa aukeratu dutenak ere.

Azkenik, etxebizitza babestuak esleitzeko prozeduraren lerro batzuk ezartzen dira. Horri dagokionez, nabarmentzekoa da 90 m²-tik gorako etxebizitzak 3 kide edo gehiagoko familiei esleituko zaizkiela bakar-bakarrik, eta etxebizitzak esleitzeko prozedurari beste fase bat gehitzen zaio, hots, kontratuak sinatzeko baimena ematea. Fase berri hau ezarriz, kontrolatu nahi da, salerosketa edo alokairu kontratua sinatu aurretik, eskatzaileak gutxieneko betebeharrak betetzen dituela eta baremoan puntuatzeko eskubidea ematen dioten ataletako eskakizunak ere betetzen dituela, aurreko sisteman atzemandako disfuntzioak saihesteko asmoz.

Araudi berrian, Zentsua sortzen da bi helbururekin: batetik, etxebizitza babestuaren eskaeraren gaineko informazio guztia zentralizatzea eta botere publikoei lan hori erraztea, eta bestetik, etxebizitza babestua esleitzeko sistema erabat publiko, arin eta gardena ezartzea. Zentsuan izena ematea ezinbesteko betebeharra izanen da etxebizitza babestu bat lortu ahal izateko, eta etxebizitza babestuko sustapen guztiak, oro har, aurretik izena eman duten pertsonen artean esleituko dira. Eskatzailearen ardura izanen da bere datuak eguneraturik izatea eta bere izen-ematea berritzea. Sistemak abian dauden sustapen guztiei buruzko informazio guztia bidaliko die etxebizitza babestuaren eskatzaileei, informazio hori etxebizitza babestu bat lortzeko garrantzitsua baldin bada.

Zentsuaren diseinua ikusita, etxebizitzari buruzko azterlan, proposamen eta proiektuak prestatzeko oso tresna erabilgarria izanen da. Gainera, etxebizitza babestuak esleitzeko ezarritako betebeharrak betetzearen gaineko kontrola eta jarraipena egitea bermatuko du eta behar diren bermeak eman eta eskatzaileen kudeaketak erraztuko ditu.

7

Foru lege honen IV. titulua etxebizitzen zaharberritzeaz aritzen da. Jarduera horrek gure herri eta hirietako biztanleen bizi-kalitatea hobetzen laguntzen du, eraikuntza berriak baino enplegu gehiago sortzen du eta Nafarroako Lurralde Estrategian ezarrita dagoen helburu bat lortzen laguntzen du, hots, erkidego hau lurralde kultu eta orekatua bilakatzea; kultua, bizitegien ondare arkitektonikoa zaindu eta hobetzen duelako, eta orekatua, lurzorurik kontsumitzen ez duelako, eraikinen irisgarritasun unibertsala eta eragimen energetikoa handitzen duelako eta dauden azpiegituren eta ekipamenduen aprobetxamendua optimizatzen duelako, pertsonak bizi diren auzo, herri eta giro beretan finkatzen baititu, deserrotzea saihestuz. Zaharberritzeko jarduketa klasikoez gainera, zaharberritze lan iraunkorrak lehenesten dira, eta etxebizitzen eta eraikinen zaharberritze bakartuetatik herri eta hirietako bizitegi-multzoen zaharberritze handira igarotzen da. Aldaketa horrek zaharberritze lanaren kontzeptu-aurrerapena dakar.

8

V. tituluan luze eta zehatz ezartzen dira etxebizitzen salmenten eta alokairuen publizitatean bete beharreko baldintzak eta sustatzaileen beharkizunak etxebizitzen erosleei eta errentariei eman beharreko informazioan, eta Interneten etxebizitzari buruzko web-gune informatibo bat sortu eta eguneratu beharra finkatzen da. Horrela, kontsumitzailea babestuagoa egonen da, harreman juridikoaren alderdirik ahulena baita.

Kontsumitzaileak eta Erabiltzaileak Babesteari buruzko ekainaren 20ko 7/2006 Foru Legean bildutako aurreikuspenen ildotik, foru lege honek Kontsumoko Arbitraje Sistema sustatzeko aipamena egiten du, etxebizitza babestuaren arloan izan litezkeen kexak konpontzeko bide gisa.

9

VI. tituluak hiru kapitulu ditu eta etxebizitza babestuaren arloko iruzurren kontrolaz eta prebentzioaz jarduten du.

Tituluaren hasieran etxebizitza babestuen araubidearen iraupen epea finkatzen da. Hori horrela, etxebizitza babestuaren gaineko aurreko araudiari jarraipena ematearen bidea aukeratu da, gaur egungo egoera ekonomikoa ikusita aukerabide egokia baita etxebizitza babestuen sustapen pribatuak errazteko, izan ere, horrelako etxebizitzei muga gehiegi jarriz gero eskariak behera egin dezake.

Iruzurrari aurrea hartzeko baliabide eraginkorra izan denez, etxebizitza babestuen erabilera-egintzen kontrol publikoa egiteko sistemarekin segituko da. Sistema horrek etxebizitza babestuen lehenengo eta ondorengo eskualdaketak egin aurretik jakinarazi beharra ezartzen du, Foru Administrazioari lehentasunez eskuratzeko eskubidea erabiltzeko erraztasunak emateko, hala badagokio. Gainera, etxebizitza babestuaz doan xedatzeko debekua ezartzen du aldi baterako.

Dena dela, etxebizitza babestuak erabiltzaileen beharretara hobeki egokitzeko (kokapena, azalera, diseinua...), etxebizitza babestuak trukatzeko negozio juridikoaren bidea irekitzen da, eta eragiketa horietan balizko iruzur estaliei aurrea hartzeko zenbait betebehar eta kautela ezartzen dira.

Jabetzaren eginkizun soziala ez betetzeagatik egiten den nahitaezko desjabetzearen figurak, 8/2004 Foru Legean aurreikusiak, foru lege honetan hartzen du babesa, eta haren araudia zabaltzen da, kausa gehiago sartzen baitira.

Azkenik, ezin dugu ahaztu etxebizitza duin eta egoki batez gozatzeko eskubidea erabiliko bada, etxebizitza erabiltzeko erraza izan behar dela, hau da, ezgaitasunen bat duten pertsonek trabarik gabe benetan gozatu ahal izateko modukoa. Erabilerraztasun unibertsal hori lortzeko asmoz, batez ere bizitzetarako erabiltzen diren eraikinetan oztopo arkitektonikoak kendu eta irisgarritasuna hobetzea sartzen da nahitaezko desjabetzea egiteko arrazoi gisa eta horrela arautzen da.

Azkeneko kapituluan ikuskapenak, legezkotasunaren defentsa eta berrezarkuntza eta zehapen araubidea arautzen dira.

Aipatzekoa da, lehen aldiz, etxebizitzaren arloko ikuskapen lana, haren eginkizunak eta lan horren ondoriozko akten edukia arautzen direla. Lan horietan Foruzaingoaren laguntza aurreikusten da. Etxebizitzaren arloko iruzurraren aurka borrokatzeko eta, bereziki, etxebizitza babestuen erabilera kontrolatzeko, beharrezkoa da argindarra, ura, gasa eta telefonia banatzen dituzten hornidura enpresen lankidetza. Horregatik, Administrazioak eskatuz gero, etxebizitzak benetan okupatuak ote dauden egiaztatzeko garrantzitsuak diren datu eta aurrekari guztiak jakinarazi beharko dizkiote. Ordain gisa, etxebizitza babestua aldi batez okupatu gabe izateko administrazio baimena eskatzeko aukera ematen da. Horrela, behar adina justifikatzen diren kasuetan, etxebizitza babestua ohiko bizileku iraunkor gisa erabiltzeko betebeharra bete ezin dutenei bide hori irekiko zaie, alokatzea aukera baliozkoa ez den kasuetarako, etxebizitza okupatu gabe edukitzea aldi baterako kontua izanen baita. Hori hala izanik ere, baimen horren eskaera interesdunek egin behar dute etxebizitza arloan eskumena duen departamentuak ikuskapen lana egin aurretik.

Foru legeak arau-hausteen taula handitzen du, 8/2004 Foru Legearen indarraldian administrazio zehapena jartzeko modukotzat jo ziren jokabideak gehitzen baitira. Horrez gainera, zehapen prozeduraren araubide juridikoa zehaztu eta sakonago azaltzen da, arau-hausteen erantzukizuna eta arau-hauste independenteak eta lotuak arautzen baitira. Eta etxebizitzen arloko betebeharrak betetzen ez dituztenei isun koertzitiboak ezartzeko aukera jasotzen da.

10

Administrazio publikoen eskumenei dagokienez, legeak aukera ematen die toki entitateei, beren autonomiaren esparruan, etxebizitzaren arloan dagozkien eskumenak erabil ditzaten, eta gaikuntza ematen du udalaren jabetzako lurretan egiten diren etxebizitza babestuaren sustapenetan udalak etxebizitza guztien 100eko 15era arte eskura ditzan gero alokairuan eman edo lagatzeko, etxebizitzaren arloko udal politikan finkatzen dituen helburuen arabera.

11

Erregelamendu bidez garatu bitartean, legeak aldi baterako araubide bat aurreikusten du zenbait kasutarako (konparazio batera, etxebizitza babestu bat aldi batez okupatu gabe edukitzeko administrazio baimena lortzeko arrazoiak ezartzea edo etxebizitza babestu bat lortu ahal izateko gutxieneko diru-sarrerak finkatzea), baita foru lege honen onespenaren ondorioz sortzen diren beste egoera edo jarduketa batzuetarako ere, esate baterako, legeak indarra hartu aurretik hasi diren esleipen prozeduren deialdi publikoetarako.

12

Azkeneko lehenengo xedapenak 35/2002 Foru Legearen 52. artikulua aldatzen du, etxebizitza babestuaren gutxieneko estandarra handitzeko. Horrenbestez, Iruñerriko udalez gaindiko planeamenduaren esparruan dauden udalerrien plan orokorretan 100eko 70era igoko da, etxebizitza babestuaren eskaera hortxe kontzentratzen baita, eta lurraldeko gainerako tokietan 100eko 50ean geldituko da, orain bezala. Hala ere, objektiboki aztertuta, urbanizazioko jarduketa bideraezina bada, ehunekoa 100eko 70etik 100eko 50era jaistea aurreikusten da.

Era berean, estandar horren barreneko banaketa aldatzen da, babes ofizialeko etxebizitzak eraikitzeko erreserbatu beharreko ehunekoa etxebizitza babestu guztien 100eko 70ean finkatzen baita.

Dena dela, Iruñerritik kanpora dauden 10.000 biztanletik gorako udalei aukera ematen zaie etxebizitza babestuaren gutxieneko estandarra ez betetzeko, justifikatzen badute etxebizitza babestuaren beharra ez dela, nahitaez, etxebizitzetarako aurreikusitako eraikigarritasunaren araberakoa. Era berean, hirigintzako kudeaketa errazteko asmoz, estandarra ez betetzeko beste salbuespen bat aurreikusten da, hots, proposatzen den gehikuntza 20 etxebizitzatakoa edo gutxiagokoa bada eta hiri-lurzoru finkatuan egin nahi badira.

Azkenik, aipagarria da udalek beren udal plan orokorraren berrikuspenaren hasiera bateko onespenarekin batera azterlan bat aurkeztu beharko dutela plan berrian aurreikusitako etxebizitza babestuen tipologiari eta tamainari buruz, dagoen eskaria kontuan hartuta.

I. TITULUA

Xedapen Orokorrak

1. artikulua. Xedea.

Foru lege honek helburu hauek ditu:

a) Konstituzioaren 47. artikuluan jasota dagoen eskubidea, hots, etxebizitza duin eta egoki bat izatekoa, Nafarroan bermatzen laguntzea eta, horretarako, etxebizitza babestuaren eskaintza arautzea, benetako beharrei ahalik eta hobekien egoki dadin.

b) Irisgarritasun unibertsala eta ororentzako diseinua sustatzea.

c) Herritar guztiek etxebizitza bat izateko eskubideak erabateko funtsa izateko behar diren baldintzak, neurriak eta prozedurak ezartzea.

d) Etxebizitza babestuen araubide juridikoa eta haiek esleitu, kudeatu eta kontrolatzeko betebeharrak ezartzea, Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuaren bitartez.

e) Era berean, etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarriak arautzeaz gain, foru lege honek haren legezko araubidearen zenbait alderdi ere finkatzen ditu, baita eraikuntzaren kalitatea sustatzeko, iruzurra kontrolatu eta hari aurrea hartzeko eta legezkotasuna berrezartzeko neurri batzuk ere.

2. artikulua. Jarduketa babesgarriak.

1. Honako hauek dira Nafarroako administrazio publikoek etxebizitza arloan babestutako jarduketak, erregelamenduz ezarriko diren baldintzetan:

a) Lurzorua eskuratu, sustatu eta urbanizatzea, bertan etxebizitza babestuak egiteko asmoz.

b) Lurzorua eskuratzea, bertan errentaren gehieneko prezioa mugatua izanen duten alokairuko etxebizitzak sustatzeko asmoz.

c) Etxebizitza babestuak sustatzea, norberak erabiltzeko, saltzeko edo errentan emateko.

d) Etxebizitza edo eraikinak zaharberritzea eta horien obra osagarriak eta urbanizazio obrak, baita ondasun higiezinak erostea gero zaharberritzeko edo eraisteko, betiere ekipamenduetarako espazio libreak lortzeko asmoz egiten bada.

e) Etxebizitza babestuak edo Foru Komunitateko Administrazioaren bultzada duten jarduketa edo programetan erabilitako etxebizitzak eskuratu, errentan eman eta esleitzea Nota de Vigencia.

f) Ingurumen irizpideak edo bioeraikuntzako, energia aurrezpenerako eta arkitektura bioklimatikoko irizpideak kontuan hartzen dituzten obra eta proiektuak egitea.

g) Etxebizitza erabiliak salerostea, betiere haien prezioa ez bada prezio tasatuko etxebizitzen metro karratuari dagokion preziotik gorakoa.

h) Etxebizitzak egokitzea, kontuan izanda irisgarritasun unibertsala eta ororentzako diseinua.

i) Zuzkidurazko bizitokiak sustatzea Nota de Vigencia.

2. Etxebizitza babestuak eraikitzeko lanak eta etxebizitzen zaharberritze lan babestuak kasuan-kasuan aplikatzekoa den hirigintzako legediari eta planeamenduari jarraikiz egin beharko dira, eta lehenago, beharrezkoak diren udal lizentzia eta administrazio baimen guztiak lortu beharko dira.

3. artikulua. Etxebizitzaren arloko printzipio gidariak.

Nafarroako administrazio publikoek etxebizitzaren arloan izanen duten esku-hartzea printzipio hauek gidatuko dute:

a) Gizarte arlokoak:

- Benetako beharren araberako etxebizitzen eskaintza egokia egitea.

- Etxebizitzen eta haien inguruaren kalitatea hobetzea.

- Kopuru aldetik nahikoa den etxebizitza babestuaren eskaintza lortzea, lurraldearen eta tipologiaren ikuspegitik eskaintza orekatua, gizartetik baztertuak edo bazterturik gelditzeko arriskuan dauden giza taldeei arreta berezia ematen diona.

- Hirietako eta herrietako auzoetan eta bizitegi-sektoreetan aniztasuna eta gizarte kohesioa sustatzea, hiri integrazio egokia bermatzeko asmoz eta arrazoi sozioekonomikoak, demografikoak, kulturalak, erlijiosoak, ezgaitasun batekin lotutakoak edo bestelako edozein dela kausa gertatzen diren segregazio, bazterkeria edo diskriminazio kasuei aurrea hartzeko asmoz.

b) Ingurumenaren eta garapen iraunkorraren eta orekatuaren arlokoak:

- Gaur egun etxebizitzetarako dagoen ondasun higiezinen parkea zaintzea, zaharberritzea, eraberritzea edo berritzea.

- Aurrezpen eta efizientzia energetikoa.

- Etxebizitzen parkearen ingurumen iraunkortasuna. Iraungarritasunaren, lurraren okupazioaren kontrolaren eta mugikortasun iraunkorraren irizpideak saritzea eta ekartzea.

- Lurzorua egoki erabiltzen dela kontrolatzea, berriztatzen ez den baliabidea baita.

- Eraikinak natur ingurunean hobeki integratzea.

- Herritarrek etxebizitza duin, egoki eta eskuragarri bat izan dezatela ahalbidetzea, pertsona guztientzako diseinuaren printzipioaren arabera asmatua; zaratarik gabeko etxebizitza eta, orobat, aplikatzekoa den legediak onartzen dituen gehieneko mugak gainditzen dituzten immisio kutsatzailerik gabea, eta ingurumen eta paisaia egoki batean kokatua.

c) Administrazio arlokoak:

- Zerbitzu eraginkorra ematea eta Administrazioa herritarrengandik hurbil izatea.

Administrazio prozedurak eta kudeaketa arloko jarduerak arrazionalizatu eta arintzea.

- Administrazioaren jarduketa gardena eta publikoa izatea, foru lege honek herritarrei esleitzen dizkien eskubideak benetan erabili ahal izatea bermatzeko.

- Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren organoen eta erakunde publikoen arteko lankidetza eta koordinazioa bultzatzea, baita beste administrazio publiko batzuen artekoa ere.

- Politika publikoen emaitzen eta kudeaketaren kontrola, erantzukizuna, arintasuna, eragimena baliabide publikoak esleitu eta erabiltzeko orduan, eraginkortasuna helburuak betetzean, plangintza eta programazioa.

- Ekonomia, nahikotasuna, egokitasuna eta baliabideak helburuen arabera arrazionalizatzea.

- Administrazioaren jarduera erraztea eta arrazionalizatzea.

- Giza-taldeen interesak ordezkatzen dituzten elkarteen parte hartzea, herritarren ordezkaritza organoen bitartez.

3 bis artikulua. Etxebizitza eskuratzeko eskubide subjektiboa eta interes orokorreko zerbitzu soziala Nota de Vigencia.

1. Nafarroan erroldatuta dagoen pertsona orok eskubidea du tamainari eta kalitateari dagokienez etxebizitza duin eta egokia edukitzeko eta hartaz bakean gozatzeko. Etxebizitzaren arloan eskumenak dituzten Nafarroako administrazio publikoak eskubide hori gauzatzeaz eta babesteaz arduratuko dira.

2. Etxebizitza eskuragarririk ez badago, eskubide horren gauzatzea bermatuko da errentamenduagatiko kenkari fiskalen sistema baten bitartez; kenkari horiek aurrez ordainduko dira, foru lege honetan eta Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko Foru Legearen testu bateginean ezarritakoari jarraituz.

3. Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioari zuzenean exigitu ahalko zaio aurreko apartatuetan aurreikusitako eskubidearen gauzatzea.

4. Etxebizitza duin eta egokirako eskubidearen gauzatzea eta babesa ahalbidetzera zuzendutako jarduera oro interes orokorreko zerbitzu sozialtzat joko da.

3 ter artikulua. Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasuna (ERREGEROSNA) Nota de Vigencia.

Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasuna (ERREGEROSNA) izeneko adierazlea sortzen da, eta honako balio hau izanen du:

a) 2017ko ekitaldi fiskalerako: 8.120. euro.

b) 2018ko ekitaldi fiskalerako: 8.266,16. euro.

c) Hurrengo ekitaldi fiskaletarako, haren zenbatekoa urtero eguneratuko da urtarrilean; horretarako, honako hauen arteko balio handiena hartuko da: aurreko urtean Nafarroako Kontsumoko Prezioen Indizeak (KPI) izandako urteko batez besteko igoera, eta Nafarroako batez besteko soldatena, halakoak kalkulatuz datu eskuragarriak dituzten azken lau hiruhilekoetako Lan Kostuari buruzko Hiruhileko Inkestako soldata-kostu arruntaren arabera. Balio berria etxebizitzaren arloko eskumenak dituen zuzendaritza nagusiko titularraren ebazpen baten bidez onetsiko da, eta Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratuko da.

3 quater artikulua. Etxebizitza eskuratzeko eskubidea bermatzeko kenkari fiskalen sistema Nota de Vigencia.

1. Etxebizitza eskuratzeko eskubidea bermatzeko kenkari fiskalak, foru lege honen 3. bis artikuluko 2. apartatuak aipatzen dituenak, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko Foru Legearen testu bateginaren 68. quinquies artikuluan ezarritakoak dira. Testu bategin hori ekainaren 2ko 4/2008 Legegintzako Foru Dekretuaren bidez onetsi zen. Urtero, pixkanaka handituko da Emantzipaziorako errentamenduaren kenkaria eskuratu ahal izateko gehieneko adina 35 urte bete arte, adin hori barne.

2. Etxebizitza babestuaren eskatzaileen errolda kudeatzen duen ente bereki nahiz kanpoko berak kudeatuko du etxebizitza eskuratzeko eskubidea bermatzeko kenkari fiskalen sistema hori. Aurrekoa gorabehera, etxebizitza arloko eskumena duen zuzendaritza nagusiari dagokio kudeaketaren ondoriozko egintzak eta ebazpenak jaulkitzea.

3. quinquies artikulua. Etxebizitza bat eskuratu eta bertan bizitzen jartzeko aukera berdina guztientzat Nota de Vigencia.

1. Pertsona guztiek modua izan behar dute etxebizitza bat eskuratu eta bertan bizitzen jartzeko, baldin harreman juridiko bakoitzean aplikatzekoak diren zuzenbidezko eta kontratuzko baldintzak betetzen badituzte, zuzeneko nahiz zeharkako diskriminaziorik edo jazarpenik pairatu gabe.

2. Lehenengo apartatuak aipatzen duen arauari jarraituz, administrazio publikoak behartuta daude egoki diren neurriak hartzera, sektore publikoko nahiz sektore pribatuko pertsona guztiei eta eragile guztiei aplikatzekoak direnak.

3. Bigarren apartatuak aipatzen duen babeste-ekintzaren berariazko xede dira honako egoera eta jarduketa hauek:

a) Zuzeneko diskriminazioa, zeina gertatzen baita pertsona batek etxebizitzarekin zerikusia duen zertzeladaren batean jasotzen duen tratua bestelakoa denean beste pertsona batek antzeko egoera batean jasotzen duenaren aldean; betiere, tratu-desberdintasunak ez badauka helburu zilegi bat, objektiboki eta zentzutasunez justifikatzen duena desberdintasun hori, eta helburu horren lorpenerako erabilitako baliabideak egokiak eta beharrezkoak badira.

b) Zeharkako diskriminazioa, zeina gertatzen baita itxuraz neutroa den arau-xedapen, plan, hitzarmen- nahiz kontratu-klausula, itun indibidual, aldebakarreko erabaki, irizpide edo jokamolde batek pertsona bati etxebizitzarako eskubidearen baliatzean desabantaila partikular bat ekartzen diotenean beste pertsona batzuen aldean. Ez dago zeharkako diskriminaziorik baldin jarduketak helburu zilegi bat badu, jarduera hori objektibotasunez eta zentzutasunez justifikatzen duena, eta helburu hori erdieste aldera erabilitako bitartekoak egokiak eta beharrezkoak badira.

c) Higiezin-jazarpena, halakotzat ulerturik zuzenbide-abusuzko egintza edo ez-egintza oro, xede duena pertsona jazarriari enbarazu egitea bere etxebizitzaren erabilera baketsuan, eta hari etsaitasunezko giroa sortzea ikuspegi materialetik, pertsonaletik edo sozialetik, azken bateko jomuga delarik hari bere nahiaz bestelako erabaki bat harraraztea etxebizitzan egoteko daukan eskubideari buruz. Lege honen ondorioetarako, higiezin-jazarpena diskriminazioa da. Etxebizitzaren jabeek errentamenduko errenta kobratzeari justifikaziorik gabe ezetza ematea higiezin-jazarpenaren zantzua da.

4. artikulua. Lege kontzeptuak.

1. Behin-behineko kalifikazioa administrazio egintza bat da, zeinaren bidez Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioak aitortzen baitu bukatu gabe dagoen etxebizitza babestuen sustapen batek edo egin gabe dagoen zaharberritze lan batek behin betiko kalifikazioa lor dezakeela sustatzaileak aurkeztutako dokumentazioaren arabera eta aplikagarrian den araudia betez bukatzen bada.

2. Behin betiko kalifikazioa administrazio egintza bat da, zeinaren bidez Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioak aitortzen baitu etxebizitza babestuen sustapen bat edo etxebizitzak zaharberritzeko lan bat bukatua dagoela eta aplikagarria den araudi juridiko, ekonomiko eta teknikoa betetzen duela.

3. Norberaren erabilerarako etxebizitza babestuaren sustatzailea da berak bakarrik edo beste batzuekin batera elkarte edo kooperatiba bat eratuz etxebizitza bat bere familia unitatearen ohiko bizileku gisa erabili eta gozatzeko asmo hertsiarekin eraikitzeko lanak erabaki, bultzatu, programatu eta norberaren edo besteren baliabideekin finantzatzen dituen pertsona fisikoa. Aurreko hori gorabehera, etxebizitza babestuaren sustapen batean beharrezkoa denean Etxebizitza babestuaren eskatzaileen zentsuan izena emanda egotea baremozko esleipena egin ahal izateko, ez da onartuko sustatzaileak edo sustatzaileek elkarte edo kooperatiba gisa jarduterik Nota de Vigencia.

4. Etxebizitza-sustatzailetzat hartzen da edozein pertsona fisiko zein juridiko, publiko zein pribatu, banaka zein taldean, bere baliabideen edo besterenen bitartez, eraikuntza-obrak erabaki, sustatu, programatu eta finantzatzen dituena, beretzat nahiz gero besterentzeko, edo besteri entregatu nahiz lagatzeko, edozein tituluren arabera.

Sustatzaile publikotzat hartuko dira administrazio publikoak, haien sozietate instrumentalak eta sozietate publikoak, ulertuta azken horiek direla sozietateak, non administrazio publiko baten edo haren erakunde publikoen partaidetza, zuzenekoa nahiz zeharkakoa, kapital sozialaren gehiengo osoa baita.

Sustatzailearen eginkizunak ez dira eraikitzailearenak bezalakoak, izan ere, eraikitzaileak bere gain hartzen du lan guztiak edo zati bat proiektuaren arabera burutzea, bere langile eta materialak edo besteren batenak erabiliz. Hala ere, sustatzailearen eta eraikitzailearen eginkizunak pertsona fisiko edo juridiko berak egin ditzake Nota de Vigencia.

5. Familia sarrera ponderatuak finkatuko dira koefiziente batzuk aplikatuz eta horretarako irizpide hauek erabiliko dira: familia unitateko kideen kopurua, adina, ezgaitasunen bat duten pertsonarik ote dagoen familian eta, hala badagokio, erregelamenduz finkatzen diren beste irizpide batzuk, betiere gehikortasun irizpideak kontuan hartuz.

6. Familia unitatearen kontzeptua pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren araudian agintzen den bera izanen da, aplikatzekoa den araudian aurreikusten diren salbuespenak salbuespen.

7. Foru lege honen ondorioetarako, kanpoan bizi diren nafar egoiliarrak hauek izanen dira:

a) Espainiako nazionalitatea izan eta Espainiatik kanpora bizi arren, Espainian izandako azkeneko erroldatzea Nafarroako udalerri batean izan dutenak.

b) Espainiako herritarrak, Espainian izandako azkeneko erroldatzea Nafarroako udalerri batean izan dutenak, baldin eta atzerrira joan baldin badira aldi baterako, joan-etorri askearen eskubidea baliatuz joan direnak barne.

c) Jatorrizko espainiarrak, Espainian izandako azkeneko erroldatzea Nafarroako udalerri batean izan dutenak, baldin eta egoitza finkatzeko asmoz Espainiara itzuli badira eta itzuli baino lehen Espainiako nazionalitatearen jabe badira.

d) Aurretik aipatutakoen familiakoak, hau da, legez bereizita ez dauden bikoteetako ezkontidea edo bikotekide egonkorra eta lehenengo maila bitarteko oinordekoak, ezgaitasunen bat aitortua badute edo 21 urtetik beherakoak badira, edo, zaharragoak izanik ere, haien kargura eta ekonomikoki ere haien menpe baldin badaude.

8. Gizarte integraziorako etxebizitzak dira gizarte babes handiena behar duten biztanleentzat Nafarroan dauden etxebizitzak, Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren gizarte integraziorako etxebizitzen jarduketa edo programetan parte hartzen duten pertsonek eskuratu edo errentan hartzen dituztenak edo, bestela, toki entitateekin eta/edo irabazi-asmorik gabeko entitateekin sinatutako hitzarmenen bidez administrazio honek aitortzen dituen etxebizitzak, eta orobat, hitzarmen baten bidez Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioarekin gizarte integraziorako etxebizitzen jarduketa edo programetan laguntzen duten toki entitateek edo irabazi-asmorik gabeko entitateek eskuratzen dituzten etxebizitzak, gero alokairuari lotuak gelditzeko badira.

9. Zuzkidurazko bizitokitzat joko dira titulartasun publikoko ekipamendu komunitario haiek zeinak zerbitzu publikoko helburuz sustatuak baitira, xede harturik gizatalde jakin batzuek bizitoki duina eskuratzeko duten zailtasun-egoera zehatzei txandakakotasunez erantzutea.

Zilegi izanen da bizitoki horien sustatzaile izatea lurzatien titular diren administrazio publikoak edo, lagapen-kasuan, enpresa publikoak; zilegi izanen da, halaber, bizitokien gaineko administrazio-emakidak eratzea hirugarren pertsonen alde, horiek izan daitezen bizitokiak eraiki, birgaitu eta kudeatuko dituztenak.

Zuzkidurazko bizitokiak zuzkidurazko ekipamendu publiko gisa garatze aldera, administrazio publikoek zilegi izanen dute beharrezkoak diren lurzoruak eskuratzea lurralde-antolamendu eta hirigintzaren alorreko araudi indardunari jarraikiz, edo beste administrazio publiko batzuekiko hitzarmen bitartez. Foru-titulartasun publikoko zuzkidurazko bizitokiak Lurzoru Publikoaren Foru Bankuan jasota egonen dira.

Erregelamenduz ezarriko da Nafarroako Gobernuaren titulartasuneko zuzkidurazko bizitokien eskuratze, funtzionatze eta jendeztatzeari aplikatzekoa zaien araubide juridikoa. Modu berean onetsi ahalko da Nafarroan zuzkidurazko bizileku orok kalitate, diseinu eta barne-antolaeraren aldetik bete behar dituen baldintzen zehaztapena, bai eta horien eraikuntza eta erabilera ikuskatu eta kontrolatzeko prozeduren araubidea ere.

Ustiategi bakarreko irizpideari jarraituz antolatuko dira, eta ez da posible izanen bizitokiaren barne-banaketa egitea jabetza horizontalaren araubidean. Horrek ez du ezertan galaraziko zuzkidurazko bizitoki horrek eraikina partekatzea beste hirigintza-erabilera desberdin batzuekin; kasu horretan, zuzkidurazko bizitokia ezaugarrituko da jabetza horizontalaren araubide berean sartutako beste elementuetatik bereizitako elementu pribatibo gisa, hala nola etxebizitza, lokal edo aparkalekuetatik Nota de Vigencia.

5. artikulua. Dirulaguntza jasotzen duten jarduketa babesgarri guztiei aplikatu beharreko betekizunak eta denborazko baldintza Nota de Vigencia.

1. Baldin Nafarroako Gobernuaren dirulaguntza bat hartu duen etxebizitza baten jabetza edo hura erabili eta gozatzeko eskubidea edozein tituluren bidez laga edo eskualdatzen bada etxebizitza horren edo zaharberritze babestuko obren behin betiko kalifikazioaren egunetik hasita hamar urte igaro baino lehen, lagatzaile edo eskualdatzaile horrek dirulaguntza guztia itzuli beharko dio Nafarroako Gobernuari, berandutza-interesa gehituta. Baldin eskualdaketak etxebizitzaren jabeetako batzuen eskubideak ukitzen baditu, kasu horretan itzuli beharrekoa izanen da eskualdatzen den zatiaren eskubideek jabetzaren osotasunean egiten duten partaidetza-ehunekoaren araberakoa. Bigarren eskualdaketaren bidez esleitzen diren etxebizitzen kasuan, hamar urteko epearen kontaketa hasiko da etxebizitzaren jabaria eskuratzaile berriari eskualdatzeko eskrituraren egunetik aurrera.

Apartatu honetan aurreikusten dena ez da aplikatzekoa izanen Alokairu Poltsan sartzen diren etxebizitza hutsen erabilera lagatzearen kasuetan.

2. Halaber izanen da itzuli beharrekoa jasotako laguntzen zati proportzionala baldin eta etxebizitzaren esleipena titularkide bati egiten bazaio etxebizitzaren edo birgaitze babestuko obren behin betiko kalifikazio-egunetik zortzi urte igaro baino lehenago, ezkonduen banantze-, dibortzio- edo bikote egonkor baten bereizte-prozesuen ondorioz.

3. Artikulu honetan xedatutakoa ez da aplikatuko lagapena "mortis causa" gertatzen denean, ez eta alokairuan emateko behin betiko kalifikazioa hartu duten etxebizitza babestuen espedienteetan sartuta dauden eraikin osoen titulartasuna eskualdatzen denean ere, baldin eta, azken kasu horretan, eskualdaketak baimena jasotzen badu etxebizitza-arloan eskumena duen departamentuarengandik.

Halaber, artikulu honetan xedatutakoa ez da aplikatuko etxebizitza babestua edo gizarte-integrazioko etxebizitza ordainean emana zaionean hartzekodunari edo haren taldeko edozein sozietateri, edo hipoteka-betearazpeneko prozeduraren bidez nahiz judizioz kanpoko salmenta bidez eskualdatzen denean.

Apartatu honetan jaso diren aurreikuspenek ez diete aldaketarik ekarriko ez etxebizitzaren kalifikazioaren araubide juridikoari ez eta hari aplikatu beharreko gainerako baldintzei ere.

6. artikulua. Eskaerak ebazteko administrazio epea Nota de Vigencia.

Nafarroako Foru Komunitateko administrazioak Herri Administrazioen Araubide Juridikoari eta Administrazio Prozedura Erkideari buruzko Legean xedatzen denaren arabera ebatzi eta jakinaraziko ditu kalifikazioen, deskalifikazioen, kontratu ikus-onespenen eta dirulaguntza-ematearen gainean izapidetzen diren eskaera guztiak, jarraian txertaturik dagoen taulan agertzen diren zertzeladen arabera:

PROZEDURAJAKINARAZTE-­EPEAISILTASUNAREN ESANAHIA
Etxebizitza babestuen eta etxebizitza-birgaitzeen behin-behineko kalifikazioa.3 hilabeteEzespena
Etxebizitza babestuen eta etxebizitza-birgaitzeen behin betiko kalifikazioa.3 hilabeteEzespena
Etxebizitza egokirako eskaera, foru lege honen 33. artikuluaren araberakoa.6 hilabeteEzespena
Etxebizitza babestuak erosteagatik diru-kopuruak kontura jasotzeko baimena.3 hilabeteBaiespena
Etxebizitza babestua esleitzeko eta alokatzeko kontratua sinatzeko baimena.2 hilabeteBaiespena
Jakinarazpenak, foru lege honek aurreikusten duen lehentasunez erosteko eta atzera eskuratzeko eskubidea baliatzearen ondorioetarakoak.60 egunUko egitea
Etxebizitza babestuak salerosteko, esleitzeko edo errentan emateko kontratuak ikus-onestea.2 hilabeteEzespena
Zuzeneko laguntza ekonomikoak ematea babestutako etxebizitzen sustatzaileei, erosleei, erabiltzaileei eta esleipen-hartzaileei, eta etxebizitzak birgaitzeko.6 hilabeteEzespena

II. TITULUA

Etxebizitza babestuaren kontzeptua, ezaugarriak eta tipologia, eta etxebizitza arloa sustatzeko jarduera publikoa

I. KAPITULUA

Etxebizitza babestuaren kontzeptua, ezaugarriak eta tipologia

7. artikulua. Etxebizitza babestuaren kontzeptua Nota de Vigencia.

1. Etxebizitza babestua da, azalerari, ororentzako diseinuari, bizigarritasunari, helburuari, erabilerari, kalitateari eta gehieneko prezioari buruz foru lege honetan eta haren xedapen osgarrietan ezartzen diren betebeharrak betetzeaz gainera, babes publikoko araubide bati lotzeko dagokion kalifikazioa jasotzen duena.

Araubide juridikoaren, onura ekonomikoen eta jabetza eskubidea mugatzearen ondorioetarako, etxebizitza babestuaren kontzeptuaren barrenean sartuko dira, orobat, behin betiko kalifikazioan ondorio horiexetarako agertzen diren gainerako elementuak, hala nola garajeak, trastelekuak, lokalak eta gainerako elementu asimilagarriak.

2. Foru lege honetan ezarritakoaren arabera, hauek dira etxebizitza babestuen motak:

a) Babes ofizialeko etxebizitza.

b) Prezio tasatuko etxebizitza.

3. Babes ofizialeko etxebizitzak honela kalifikatuko dira:

- Jabetza-araubidekotzat. Horien titulartasuna erabatekoa nahiz azalera-eskubideduna izan ahalko da.

- Errentamendu-araubidekotzat.

- Errentamendu ordainerrazeko araubidekotzat.

- Erabilera-lagapeneko araubidekotzat.

Prezio tasatuko etxebizitzak erabateko nahiz azalera-eskubidezko jabetza-araubidekotzat bakarrik sailkatu ahalko dira.

4. Babes ofizialeko etxebizitzatzat hartuko dira behar den kalifikazioa lortzen dutenak, legez eta erregelamenduz horretarako ezarritako betekizunak betetzeagatik. Babes ofizialeko etxebizitzen metro koadro erabilgarriaren amaiera-prezioa ez da ezein kasutan handiagoa izanen etxebizitza bera den horretarako eta erantsitako garajerako modulu haztatu indarduna halako 1,30 baino. Era berean, beste eranskin batzuetarako erabiltzen den metro koadro erabilgarriaren gehieneko prezioa ez da handiagoa izanen tipologia honetako etxebizitzetarako erabiltzen den metro koadro erabilgarriaren gehieneko prezioaren 100eko 40 baino.

Lurzoruaren eta urbanizatzearen kostuak gehienezko salmenta-prezioan izanen duen eragina, erregelamenduz ezarritakoaren arabera, ez da handiagoa izanen 100eko 17,5 baino, edo 100eko 30 baino, sustapenaren xedea alokairuko etxebizitzak direnean, planeamenduak babes ofizialeko etxebizitzak sustatzeko erreserbatu ez dituen lurzatietan eraikiak. Aurreikuspen hauek ez zaizkie aplikatuko administrazio publikoek edo haien mendeko sozietate publikoek sustaturiko etxebizitza-jarduketei.

5. Prezio tasatuko etxebizitzatzat hartuko dira etxebizitza babestuaren mota honetarako legez eta erregelamenduz ezarritako betebeharrak betetzeagatik behar den kalifikazioa lortzen duten etxebizitzak. Prezio tasatuko etxebizitzen metro koadro erabilgarriaren azkeneko prezioa ez da izanen etxebizitza horietarako eta erantsitako garajerako indarra duen modulu ponderatua baino 1,50 aldiz handiagoa. Era berean, beste eranskinetarako erabiltzen den metro koadro erabilgarriaren gehieneko prezioa ez da izanen tipologia honetako etxebizitzetarako erabiltzen den metro koadro erabilgarriaren gehieneko prezioaren 100eko 40tik gorakoa.

Lurzoruaren eta urbanizazioaren kostuak salmentako gehieneko prezioaren gainean izanen duen eragina ez da 100eko 20tik gorakoa izanen, erregelamenduz ezarritakoari jarraikiz.

6. Babes publikoa jaso ahalko dute, ezartzen diren ondorioetarako, etxebizitza indibidualaren eta kolektiboaren tarteko erdibide moduko bizitoki direnek; konparazio batera, elkarlaneko etxebizitzek, edo 60 urte beteta dituzten pertsonentzako, ezgaitasunen bat dutenentzako edo beren ezaugarriengatik aholkuzko duten beste kolektibo batzuentzako tutoretzapeko apartamentuek edo laguntzadun bizitokiek Nota de Vigencia.

7. Era berean, zehaztuko diren ondorioetarako, babes publikoa lortzen ahalko dute etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak ezartzen dituen betebeharrak betetzen dituzten etxebizitzek, baldin eta erabiltzen dituzten eraikuntza teknikak direla-eta material kutsagarri gutxiago erabiltzen badituzte eta konfort handiagoa, eragimen energetikoa eta natur baliabideak aurreztea badakarte, bai eta pertsona ororentzako usagarritasuna ematen dioten osagai guztiak biltzen dituztenek ere.

8. Salerosteko eta errentan emateko kontratu pribatuetan etxebizitza bakoitza babes publikoko zein modalitatekoa den agertuko da.

9. Etxebizitzen kalifikazioak barne har dezake eraikin oso bat edo horren parte bat, berria nahiz lehendik dagoena, eta eraikintzat ulertzen da etxebizitza-ezkaratz oso bat. Eraikin berean egon ahalko dira:

- Etxebizitza babestuaren mota desberdinak, hirigintza-araudiak horretarako modua ematen badu; kasu horretan, lurzoruaren eta urbanizatzearen kostuaren gehieneko jasanarazpenaren baldintza izanen da zein eta prezio tasatuko etxebizitzei aplikatzen zaiena.

- Etxebizitza libreak eta babestuak, baldin hirigintza-araudiak horretarako modua ematen badu. Kasu horretan, lurzoru- eta urbanizatze-kostuaren gehieneko jasanarazpenaren baldintza ez da aplikatzekoa izanen.

Era berean, lurzoruaren eta urbanizazioaren kostuaren gehieneko jasanarazpenaren betebeharra ez da aplikatzekoa izanen lehenagotiko eraikin, establezimendu edo lokal baten osotasunaren edo parte baten erabilera aldatzetik abiatuta sorturiko etxebizitza babestuen kasuan.

10. Errentamenduko araubidekotzat edo errentamendu ordainerrazeko araubidekotzat kalifikaturiko babes ofizialeko etxebizitzen kasuan, haiek errentamendurako izatearen iraupena hogeita bat urtekoa izanen da gutxienez ere, haien behin betiko kalifikazioaren egunetik aurrera zenbatuta. Gutxieneko epe hori igarota, zilegi izanen da salmentara atereak izatea, etxebizitza babestuen bigarren eskualdaketan jabetza eskuratzeko baldintzekin, eta, lehenbiziko eskualdatzean bakar-bakarrik, prezio tasatuko etxebizitzei aplikatzekoa zaien gehieneko prezioa aplikatuta.

11. Erosteko aukeradun errentamenduko araubidekotzat kalifikaturiko babes ofizialeko etxebizitzen kasuan, haien errentamendu-erabileraren iraupena hogeita bat urtekoa izanen da gutxienez ere, haien behin betiko kalifikazioaren egunetik aurrera zenbatuta, horrek ezertan eragotzi gabe erosteko aukera egikaritzea. Gutxieneko epe hori eros-aukera egikaritu gabe igarota, zilegi izanen da salmentara atereak izatea, etxebizitza babestuen bigarren eskualdaketan jabetza eskuratzeko baldintzekin, eta prezio tasatuko etxebizitzei aplikatzekoa zaien gehieneko prezioa aplikatuta. Erosteko aukera egikaritu izanez gero, zilegi izanen da eskualdatuak izatea, etxebizitza babestuen bigarren eskualdaketan jabetza eskuratzeko baldintzekin, eta prezio tasatuko etxebizitzei aplikatzekoa zaien gehieneko prezioa aplikatuta.

12. Aurreko bi apartatuetan aipatzen diren etxebizitza horiek babes publikoaren araubideren bat mantenduko dute, era mugagabean.

8. artikulua. Destinoa.

1. Etxebizitza babestuak bizileku ohiko eta iraunkor gisa erabiliko dira. Inolaz ere ez da onartuko etxebizitza edo haren geletakoren bat bigarren etxebizitzarako edo turismo-egonaldirako erabiltzea.

Etxebizitza babestuak behin betiko kalifikazioa eman eta gehienez sei hilabetera okupatu beharko dira, salbu eta jabetzaren eskualdatzea hiru hilabete baino gehiagoz atzeratzen bada, eta hori sustatzaileari edo erosleaz nahiz esleipen-hartzaileaz bestelako pertsona edo entitate bati egotzi beharreko arrazoiengatik izan bada.

Etxebizitza babestu bat alokairuan hartzen bada edo bigarren nahiz ondorengo eskualdatzean bidez erosi bada, bai eta etxebizitza babestuaren salerosketarako kontratuaren izenpetzea behin betiko kalifikazioaren ondorengoa den kasuetan ere, etxebizitza okupatzeko gehieneko epea hiru hilabetekoa izanen da, kontatzen hasita alokairu kontratua sinatzen den egunetik edo salerosketa kontratuaren eskritura publikoa egiten den egunetik aurrera Nota de Vigencia.

2. Helbide iraunkortzat hartuko da bizitzeko benetan erabiltzen den tokia.

3. Etxebizitza ohiz okupatzen dela ulertuko da urtean gutxienez bederatzi hilabetez okupatzen bada, salbu eta okupatu gabe edukitzeko administrazio baimena dagoen kasuetan.

4. Etxebizitza babestua okupatu gabe edukitzeko administrazio baimena ematea justifikatzen duten arrazoiak erregelamenduz finkatuko dira.

9. artikulua. Azalera.

1. Babes ofizialeko etxebizitzen azalera erabilgarria 90 metro koadrokoa edo hortik beherakoa izanen da, edo 120 metro koadrokoa, familia ugarientzat baldin badira.

2. Prezio tasatuko etxebizitzen azalera erabilgarria 120 metro koadrokoa edo hortik beherakoa izanen da, edo 140 metro koadrokoa, familia ugarientzat baldin badira.

3. Aurreko hori gorabehera, landa inguruneetan dauden babes ofizialeko edo prezio tasatuko etxebizitzek, gainera, 100 metro koadro bitarteko eranskinak izaten ahalko dituzte etxebizitzari lotuak, landa ingurunearen beharretarako erabiltzeko. Prezio tasatuko etxebizitzen kasuan, eranskinak 120 metro koadro artekoak izaten ahalko dira, erregelamenduz ezartzen denaren arabera. Horretarako, landa inguruneko etxebizitzatzat hartuko dira nekazaritzan ari direla justifikatzen dutenek sustatzen dituzten familia bakarreko etxebizitzak, norberaren erabilerarako direnean.

4. Gazteentzako errentamendu-apartamentu babestuen azalera erabilgarria zenbatetsiko da etxebizitza babestuei aplikatzekoa den araudi orokorrean xedatuari jarraituz, eta etxebizitzen azalerari gehituko zaio apartamentu bakoitzaren azalera pribatibotik kanpo kokatuta dauden sukalde, jangela, egongela eta erabilera amankomuneko aretoen azalerei dagokien parte proportzionala. Apartamentuek babes ofizialeko etxebizitzetarako ezarrita dauden gutxieneko diseinu-baldintzak bete beharko dituzte Nota de Vigencia.

10. artikulua. Salmentarako eta errentarako gehieneko prezioa Nota de Vigencia.

1. Etxebizitza babestutzat kalifikatzeak berarekin dakar gehienezko prezio mugatu bati loturik egotea edozein xedatze-, errentatze- edo eskuratze-egintza.

1. Gehieneko salmenta-prezioa.

a) Etxebizitzaren arloko eskumena duen departamentuko buruari dagokio etxebizitza babestuen eta haien eranskinen gehieneko salmenta-prezioa finkatzea, foru lege honetan xedatutakoaren arabera; eta Gardentasunari eta Gobernu Irekiari buruzko ekainaren 21eko 11/2012 Foru Legean xedatuaren araberako parte-hartze sozialeko prozesu bat garatu beharko da hura onetsi aurretik.

b) Etxebizitza babestuen gehieneko salmenta-prezioa modulu ponderatugabearen eta ponderatuaren arabera finkatzen da.

c) Modulu ponderatua aplikatu ahal izanen zaie, gutxienez, etxebizitza berri babestuen eraikuntzari, zaharberritze-jarduketei eta eraikibidean diren etxebizitza babestuak erosteko lehentasunari eta atzera eskuratzeari, edo lehenbiziko eskualdaketakoei behin betiko kalifikazioaren ondoko lehen urtearen barnean.

Modulu ponderatugabea etxebizitza babestuen gehieneko salmenta-prezioa zehazteko erabiliko da, honako kasu hauetan:

1. Urtebete baino lehenagotik, jabetza araubidean behin betiko kalifikatu diren etxebizitzetan.

2. Gizarteratze-programetan sarturiko etxebizitzetan.

3. Bigarren eskualdaketan lehentasunez erosteko edo atzera eskuratzeko eskubidearen xede diren etxebizitzak, edo lehenbiziko eskualdaketan, behin betiko kalifikazioaz geroztik urtebete baino gehiago igaro bada.

4. Etxebizitza babestuen bigarren eta hurrengo eskualdaketak.

5. Erregelamenduz zehazten diren beste batzuk, hala egiten bada.

Gehieneko salmenta-prezioen moduluak urtero ezarriko dira, eta etxebizitzaren metro koadro erabilgarri bakoitzeko euro kopuruan adieraziko dira.

Etxebizitza babestuen eta haien eranskinen metro koadro erabilgarri bakoitzeko gehieneko salmenta-prezioak kalkulatzen dira modulua kasuko koefizientearekin biderkatuz.

Nafarroako Gobernuak zonen araberako koefizienteak ezartzen ahalko ditu, zona batetik bestera kostuetan egon litezkeen desberdintasunak baloratu ahal izateko.

d) Moduluak urtero eguneratuko dira, urte bakoitzeko urtarrilaren 1etik aurrerako eraginez, babes ofizialeko etxebizitzen (BOE) gehieneko salmenta-balioa formula hau erabiliz kalkulatuta:

VMu = ((1.27 + H/100) x PEMu) / (0.755 - (F + Co + B)/100), hau da:

VMu = gehieneko salmenta-balioa, babes ofizialeko etxebizitzaren metro koadro erabilgarri bakoitzeko.

H = Obra-proiektuaren eta -zuzendaritzaren lansari teknikoen kostua, exekuzio materialaren aurrekontuaren gaineko ehunekoan adierazia. Kostu horren balio normala %7koa izanen da. Zilegi izanen da horri %1 gehitu edo kentzea, justifikazio tekniko baten bitartez.

PEMu = Exekuzio materialaren aurrekontua, eurotan, metro koadro erabilgarri bakoitzeko. Hori kalkulatzeko, sustapen baten guztizko azalera erabilgarritzat joko da etxebizitza eta garajeetarako azalera erabilgarri guztizkoen eta trasteleku eta lokaletarakoen %40aren batura.

F = Sustatzailearen finantza kostuak, gehieneko salmenta-prezioaren gaineko ehunekotan adieraziak (VM). Kostu horren balio normala %4koa izanen da. Zilegi izanen da horri %1 gehitu edo kentzea, justifikazio tekniko baten bitartez.

Co = merkaturatze-kostuak, gehieneko salmenta-prezioaren gaineko ehunekotan adieraziak (VM). Kostu horren balio normala %2koa izanen da. Zilegi izanen da horri %1 gehitu edo kentzea, justifikazio tekniko baten bitartez.

B = Sustatzailearen etekina, gehieneko salmenta-prezioaren gaineko ehunekotan adierazia (VM). Kostu horren balio normala %11koa izanen da. Zilegi izanen da horri %1 gehitu edo kentzea, justifikazio tekniko baten bitartez.

Aldagai horiek zehazteko, lehentasunez hartuko dira kontuan babes ofizialeko etxebizitzen sustapen publikoak. Era berean, etxebizitzaren arloko eskumena duen departamentuan kalifikazioa jasotzeko aurkezten diren babes ofizialeko etxebizitzen sustapenei buruzko datuak ere erabil daitezke. Horretarako, departamentu horrek sustatzaileei eskatzen ahalko die aurkez dezatela obra amaierako ziurtagiria, edo formulan aurreikusitako aldagaiak kalkulatzeko interesekoak izan daitezkeen beste datu batzuk.

e) Modulu ponderatua.

Babes ofizialeko etxebizitzaren metro koadro erabilgarri bakoitzeko gehieneko balioa zehaztu ondoren, modulu ponderatua kalkulatuko da balio hori zatituz babes ofizialeko etxebizitzen eta haien eranskinen metro koadro erabilgarri bakoitzeko gehieneko salmenta-prezioak zehazteko ezarritako koefizientearekin.

f) Modulu ponderatugabea.

Modulu ponderatugabearen balioa modulu ponderatuaren balioaren ehuneko 96koa izanen da.

g) Babes ofizialeko etxebizitzen azalera-eskubideak eskualdatzeko kontratuei aplikatzekoa zaien gehieneko salmenta-prezioa izanen da babes ofizialeko etxebizitza berri edo erabilientzat, kasuan kasu, erabateko jabetza eskualdatzeko ezarritakoaren % 95ekoa.

Etxebizitzaren alorrean eskumena duen departamentuko kontseilariaren foru agindu bidez onetsiko da kasuko baliogabetze-taula, azalera-eskubidea eratu zenetik iragandako urteen kopuruaren araberakoa eta/edo aipatu azalera-eskubidea iraungitzeko oraindik iragan behar diren urteen kopuruaren araberakoa. Taula hori aplikatuko da hasierako gehieneko prezio aipatuaren gainean.

h) Kooperatibek sustaturikoak diren erabilera-lagapeneko araubideko babes ofizialeko etxebizitzen kasuan, kooperatiba horietako bazkideek hipoteka-mailegua amortizatzeko ordaindu beharreko kuotak ezin izanen du gainditu errentamendu ordainerrazeko araubideko babes ofizialeko etxebizitzentzat ezarritako gehieneko errentamendu-prezioa. Behin mailegu hori amortizatuta dagoenean, kuotak behar adinakoa beharko du izan kanona ordaintzeko, kasua bada. Ezin izanen da gainditu gehieneko errentamendu-prezio hori. Erabilera-eskubidearen aurrerantzeko eskualdatzeei dagokienez, kostu-balioak ezin izanen du gainditu babes ofizialeko araubidekoak diren salmenta-etxebizitzentzat ezarritako gehienekoa.

2. Gehieneko errenta-prezioa.

a) Foru lege honek indarra hartzen duenetik aurrera, gehieneko errenta-prezioa, etxebizitza-errentamenduko kontratu berriei aplikatzekoa izanen dena noiz eta etxebizitza horiek araubide bereziko babes ofizialekoak direnean, edo foru lege honen arabera kalifikaturiko babes ofizialekoak, edo jabe partikularrek errentan emandako etxebizitza babestu behin betikoz jabetza-araubidekotzat kalifikatuak, izanen da 5,40 eurokoa etxebizitzaren metro koadro erabilgarriko, 60 eurokoa garajearen azaleraren osotasunerako, eta 2 eurokoa trastelekuaren eta gainerako eranskinen metro koadro erabilgarriko.

Nafarroako Lurralde Estrategiako 10. Eremuko 10.4 azpieremuan kokatu gabeko 10.000 biztanle baino gutxiagoko udalerrien kasuan, gehieneko errenta-prezioa izanen da 5,1 eurokoa etxebizitzaren metro erabilgarriko, 60 eurokoa garajearen azaleraren osotasunerako eta 2 eurokoa trastelekuaren eta gainerako eranskinen metro koadro erabilgarriko.

b) Aurreko letran ezarritako gehieneko errenta-prezioak aplikatu eginen zaizkie foru lege hau indarrean sartu aurretik sinatuak diren etxebizitza babestuaren errentamenduko kontratuen berriztatzeei, zeinak Administrazioaren ikus-onetsirako indar-hartze data horretatik aurrera aurkezten diren.

Arestian xedatua ez zaie aplikatuko etxebizitza babestuaren errentamendu-kontratuen luzapenei, kasuko kontratuan ezarritako errenta-eguneratzearen formulari lotuta baitaude. Horri dagokionez, errentamendu-kontratuaren luzapentzat ulertuko da, soil-soilik, 4 urterainoko gehieneko eperako egiten dena, Hiri Errentamenduei buruzko azaroaren 24ko 29/1994 Legeko 9. eta 10. artikuluetan xedatuari jarraituz.

c) Goiko a) letran etxebizitza babestuetarako ezarritako gehieneko errenta-prezio ofizialak urtero eguneratuko dira; horretarako, indarreko prezioari aplikatuko zaio aurreko hamabi hilabeteetako Kontsumoko Prezioen Indizeen Sistemako Indize Orokor Nazionalaren portzentajezko aldaketa, urte bakoitzeko azaroaren 30ean ezagunak diren azken datuak harturik. Aurrekoa gorabehera, foru lege hau indarrean sartu ondotik sinatzen diren errentamendu-kontratuetako errenta-prezioaren eguneratzea eginen da aplikatzekoa den oinarrizko araudiari jarraituz.

d) Araubide orokorreko babes ofizialeko etxebizitzen, prezio tasatuko etxebizitzen eta prezio itunduko etxebizitzen errentamendurako kalifikaturiko sustapenetako gehieneko errenta-prezioa izanen da aurretik aplikatzekoa zen araudiaren arabera ezarri beharrekoa.

e) Ezin izanen da abalik edo berme gehigarririk eskatu etxebizitza babestua alokatzeko kontratua egiteko.

f) Errentamendu ordainerrazeko araubidekoak diren babes ofizialeko etxebizitzen errentamendu-kontratuei aplikatzekoa zaien hasierako hilabete-errentaren gehieneko prezioa izanen da 8,25 euro/etxebizitzaren m² erabilgarri; 72,47 euro garaje-plazagatik; eta 2,41 euro/ trastelekuaren eta gainerako eranskinen m² erabilgarri. Prezioa % 2 eguneratuko da urterik urte.

Errentamendu ordainerrazeko araubidea duten babes ofizialeko etxebizitzen errentamendurako kontratuei aplikatzekoa zaien hasierako hileroko errentaren gehieneko prezioa izanen da 8,25 euro/etxebizitzaren m² erabilgarri; 72,47 euro garaje-plazako; eta 2,41 euro/trastelekuaren eta gainerako eranskinen m² erabilgarri. Prezioa % 2 eguneratuko da urterik urte.

II. KAPITULUA

Etxebizitza arloa sustatzeko jarduera publikoa

1. atala

Etxebizitzaren arloko sustapen lanaren helburuak eta neurriak

11. artikulua. Helburu orokorrak.

Nafarroako Administrazio Publikoek arlo hauek bultzatu eta sustatuko dituzte bereziki:

a) Etxebizitza babestua eraikitzea.

b) Etxebizitza babesturako izanen den lurzorua lortu eta urbanizatzea; udalekin itunak sinatzen saiatuko dira, lurzoru hori zerbitzuez egoki hornitzeko.

c) Etxebizitzak eta hiri-eremuak zaharberritzea.

d) Okupatu gabe dauden etxebizitzak alokatzea.

e) Alokairuko etxebizitzak sustatzea.

f) Etxebizitza ekologikoa, bioeraikuntzaren eta bioklimatismoaren bidez.

g) Alokairu sistema publikoari lotutako etxebizitza-parke publikoa handitzea, etxebizitzak eskuratuz Nota de Vigencia.

12. artikulua. Erosteko aukera duen errentamendua.

1. Foru lege honetan aurreikusitako ondorioetarako, erosteko aukera duen errentamendutzat hartuko da, etxebizitza babestua epe mugatu batean eta legez mugatutako prezio baten truk erabili eta gozatzeko eskubideaz gainera, jabetzan eskuratzeko aukera ere duen modalitatea, betiere prezioari eta epeei dagokienez ezartzen diren baldintzetan.

2. Erosteko aukera duten errentamenduetan, azkenean erosteko aukera baliatzen bada, alokairuaren kontzeptupean egindako ordainketak erosketaren konturako ordainketa konputagarri gisa har daitezke, erregelamenduz ezartzen diren baldintzetan eta neurrian.

13. artikulua. Etxebizitzak alokatzeko bitartekotza publikoko programa: Alokairu Poltsa Nota de Vigencia.

1. Nafarroako administrazio publikoek etxebizitza-alokairua sustatuko dute, Alokairu Poltsan sar daitezen.

2. Etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak zilegi izanen du etxebizitzak merkatuko prezioetan bereganatzea, errentan nahiz erabilera-lagapenean, gero berriz alokairuak edo beste erabilera-lagapen batzuk eskaini ahal izateko, prezio babestuetan, kasuko prezio-diferentziak ordainduz.

Kudeatzea bitarteko propioen nahiz besterenen bidez egin ahalko da, eta ez da aplikatzekoa izanen ente instrumental baten ardurapean utzarazten duen erregelamenduzko betebeharra. Era berean, ente instrumental bati nahitaez enkargua egin beharrari buruzko gainontzeko erreferentziak ez dira aplikatzekoak izanen.

3. Kudeaketa eginen da erregelamenduz ezarritako baldintzei eta artikulu honek xedatuari jarraikiz:

a) Etxebizitza babestuaren eskaeraren arabera, Alokairuen Poltsan sartuko diren etxebizitzak zein herritakoak izanen diren zehazten ahalko da.

b) Alokairu Poltsara sartu ahalko dira bizigarritasun-zedula duten etxebizitza erabiliak, baldin eta instalazio elektrikoa gaurkotuta badute eta haien gainerako instalazioak eta zainketa-egoera egokiak direla-eta alokairuan berehala jartzeko moduan badaude. Azken betebehar hori ken daiteke, kontuan harturik etxebizitzaren jabearen inguruabar pertsonalak edo ondasun higiezinen merkatuaren helburuak.

c) Etxebizitza errentan emateko ezarritako epea bukaturik, etxebizitzaren alokairua kudeatzeaz arduratzen den erakundeak jabeari itzuliko dio etxebizitza, jaso zuen egoera berean eta maizterrik gabe, non eta jabeak ez duen adierazten maizterra hartzearekin ados dagoela.

d) Etxebizitza errentan emanen da babes ofizialeko etxebizitzetarako ezarritako prezioa gainditu gabe.

e) Etxebizitza arloko eskumena duen departamentuak maizterrei dirulaguntza emanen die babes ofizialeko etxebizitzetarako aurreikusitako baldintzekin, betebeharrekin eta prozedurekin.

14. artikulua. Gazteentzako programak.

1. Nafarroako Gobernuak eta udalek etxebizitza babestuak sustatuko dituzte gazteentzako berariazko programen esparruan. Programa horiek eskatzaileen araberako neurriak dituzten etxebizitzen hasiera bateko alokairua eta, ondoren, hauetako aukerabideren bat edo gehiago uztartuko dituzte:

a) Alokatutako etxebizitza erosteko aukera, hasiera bateko alokairua esleitzeko aintzat hartutako egoera pertsonal eta ekonomikoak funtsean aldatu ez badira.

b) Beste etxebizitza babestu bat jabetzan esleitzea, esleipena egiten denean onuradunak duen egoera pertsonal eta ekonomikoa eta irisgarritasun eta ororentzako diseinukoa ikusita ezaugarri eta neurri egokiak dituena, lurzoru publikoen sustapenetan etxez aldarazi beharrekoentzat ezarritako erreserben bidez, betiere kasuko etxebizitza babestua izateko eskatzen diren gutxieneko betebeharrak betetzen dituztela frogatu ondoren.

2. Gazteentzako programa berariazko hauen esparruan alokatzen diren etxebizitzak esleitu aurretik, foru lege honen III. tituluko II. kapituluan ezarrita dagoen nahitaezko baremoa aplikatuko da, eta ezartzen den adin-muga ezin izanen da gainditu.

3. Hasierako alokairuaren iraupena dagokion programan xedatutakoaren araberakoa izanen da, baina ez du gaindituko alokairuaren kontratua sinatzen denean ohiko etxebizitza eskuratzeko aurrezki-kontuetan (zerga kenkaria egiteko eskubidea ematen dutenetan) onartzen den gehieneko indarraldia.

Etxebizitza jabetzan hartu ahal izateko, nahitaezkoa izanen da aipatutako aurrezki-kontuan abonuak egin izana, kasuan kasuko programan kopuruei eta epeei dagokienez ezartzen denari jarraikiz.

15. artikulua. Zaharberritzearen sustapena Nota de Vigencia.

1. Nafarroako administrazio publikoek, zeinek bere eskumenen arabera, etxebizitzak zaharberritzea sustatuko dute, eraikinen eraikuntza-osagaiak eta egiturazkoak lehengoratu, sendotu, aldatu edo hedatzera zuzendutako jarduketen bitartez, bertan bizi behar dutenek baliatu ahal izan ditzaten, etxeen balio arkitektoniko, historiko edo kulturala zainduz betiere, kontuan hartuz genero-irizpideak, irisgarritasun unibertsala eta denontzako diseinua, bai eta zaharberritze ekologikoko prozesuak ere, bioeraikuntzaren, bioklimatismoaren eta efizientzia energetikoaren alorretako irizpideak gehituko dituztenak, bereziki klima-aldaketari aurre egiteko onesten diren xedapen orokorrekin lerrokatuta egonik karbono urriko ekonomia batean oinarrituriko energia-eredu berri bateranzko trantsizioa errazten dutenak. Helburu horiek betetzeko ezarriko da garapen jasangarriko helburuekin lerrokatuta egon daitezela, bai eta Nafarroako Foru Komunitatean onetsitako plan eta estrategia desberdinekin ere; besteak beste, Irisgarritasun Plana, Desgaitasun Plana, Inklusio Plana, Ekonomia Zirkularreko estrategia eta Hondakin Plana, Amiantoa Kentzeko Plan Zuzendaria eta Energia Plan.

Zaharberritze handiko eta taldekako edo baterako zaharberritze lanak sustatuko dira, bai eta zaharberritze lehenetsikotzat kalifikaturiko eremuetako jarduketak ere.

2. Nafarroako administrazio publikoek, zeinek bere eskumenen esparruan jardunez, herritarrei emanen dizkiete zaharberritze babestuaren alorrean babesteko modukoak diren jarduketak egiteko beharrezkoa eta behar adinakoa den informazioa eta sostengu- eta aholku-emate integraleko zerbitzuak.

3. Etxebizitza-parkearen mapa bat eginen da, eraikuntza-irizpideetan eta irizpide sozioekonomikoetan oinarrituta, eta lehentasuna emanen zaie eremu behartsu gisa edo larrialdiko zaharberritzearen premiadun eremu gisa aurreko sailkapenaren arabera deklaratutakoei. Haietan diruz lagunduko da egin beharreko obren aurrekontu babesgarriaren ehuneko ehuneraino, erregelamenduz zehazten diren kasuetan eta baldintzekin, edo aplikatzekoak diren oinarri arautzaileek xedatzen dutenari jarraituz, aurrekontu-ekitaldi bakoitzak ezartzen duen mugaraino.

4. Halaber, jaso beharreko dirulaguntzaren zenbatekoa zehazterakoan, kontuan hartuko da hirigintza-planetan katalogatutako ondasun higiezin jakin batzuen izaera babestua.

5. Era berean, ahalegin berezia eginen da izaera tradizionaleko familia bakarreko etxebizitza bakartuaren tipologiaren zaharberritzea sustatzeko landa eremuetako hiri arloan, dinamika guztiz positiboa baita despopulazio-arazo larriak dituzten zonaldeetarako.

2. atala

Laguntza publikoak

16. artikulua. Etxebizitza babestua eskuratzeko laguntzak.

1. Etxebizitza babestuaren arloko jarduketa babesgarrietarako legez edo erregelamenduz ezartzen diren laguntzak honelako modalitateetan sailkatuko dira:

a) Finantza erakundeak mailegu kualifikatuak ematea sustatzaileari, eskuratzaileari edo esleipen-hartzaileari. Mailegu horien amortizazio-epea ez da 35 urtetik gorakoa izanen.

b) Mailegu kualifikatuen subsidiazioa. Horiei dagokienez Nafarroako Gobernuak hartzen dituen konpromiso ekonomikoak ez dira 23 urtetik gorakoak izanen, eta horren barrenean dago 3 urte bitarteko gabealdia eta 20 urte bitarteko amortizazio-epea, erregelamenduz ezartzen denari jarraikiz.

c) Funts galdurako diru-laguntzak.

d) Salmenta-prezioan edo errenta-sarian murrizketak edo deskontuak.

e) Zerga arloko salbuespenak, kenkariak eta arinketak.

f) Jarduketa babesgarrien prezioa finantzatzeko lagungarria den beste edozein laguntza.

2. Norberaren erabilerarako etxebizitza babestuak eskuratu edo sustatzeko eta, orobat, etxebizitzak zaharberritzeko familia ugariei ematen zaizkien laguntzak oro har ematen direnak baino handiagoak izanen dira.

III. TITULUA

ETXEBIZITZA BABESTUA LORTZEKO BALDINTZAK Nota de Vigencia

I. KAPITULUA

ETXEBIZITZA BABESTUEN SUSTAPENETAN PARTE HARTU AHAL IZATEKO BETEBEHARRAK

17. artikulua. Etxebizitza babestua lortzeko betebehar orokorrak.

Edozein delarik ere eskurapen-titulua, honako hauek dira etxebizitza babestu bat lortzeko eta finantzaketa publikoa izateko gutxieneko betebeharrak:

1. Etxebizitza-beharra dagoela frogatzea, Titulu honen artikuluetan ezarritakoaren arabera.

2. Etxebizitzaren eskuratzaileak, esleipen-hartzaileak, norberaren erabilerarako sustatzaileak, errentariak edo onuradunak ohiko bizileku iraunkorrerako erabiltzea etxebizitza.

3. Etxebizitzaren esleipen-hartzailea edo errentaria Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuan inskribaturik egotea.

4. Etxebizitzaren eskuratzaileak, esleipen-hartzaileak, norberaren erabilerarako sustatzaileak, errentariak edo onuradunak etxebizitza-araubide bakoitzerako eta laguntza-mota bakoitzerako kasuan kasu ezartzen diren diru-ahalmeneko betekizunak bete ditzala, bakoitzak dituen familia diru-sarreren eta, hala badagokio, ondarearen arabera.

5. Etxebizitzaren eskuratzailea, esleipen-hartzailea, norberaren erabilerarako sustatzailea, errentaria edo onuraduna, edo familia-unitatearen beste edozein kide, barne harturik seme-alaba amankomunekin batera bizi den bizikidea, nahiz eta ezkontza-loturarik edo bikote egonkorrik ez egon, ez izatea beste etxebizitza baten edo haren zati alikuota baten jabariaren titularra, ez eta hura erabili edo gozatzeko eskubide baten titularra ere, salbu eta bi betebehar hauek batera betetzen badira:

a) Erregelamenduz ezartzen diren inguruabarren arabera, etxebizitza hori ez izatea egokia familia-unitatearen beharretarako.

b) Etxebizitza edo haren zati alikuota Nafarroako Gobernuari, eginkizun horiek hartzen dituen Nafarroako Gobernuaren sozietate instrumental bati, etxebizitza kokatzen den udalari edo udal horren sozietate instrumental bati eskaintzea. Etxebizitza baten jabetza soila edo haren zati alikuota eskaintzen bada, esleipen-hartzaileak, aipatu den eskaintza egin aurretik, modu fede-emaile baten bidez frogatu beharko du etxebizitza-zati alikuota gainerako titularkideei eskaini zaiela, edo kasua bada, jabetza soila, haren gozamendunari. Era berean, ezkontideak banantzeko edo dibortziatzeko epai baten ondorioz etxebizitza erabiltzeko debekua bi urtetik gora ezarrita izateagatik etxebizitza desegokia duten titularren kasuan, etxebizitzaren jabeak modu fede-emaile baten bidez frogatu beharko du etxebizitzaren erabilera esleitua duen pertsonari eskaini zaiola etxebizitza.

Etxebizitza libreak badira, eskaintzetan, bi prezio hauetatik altuena erabiliko da:

Katastroko balioari dagokion balio bera.

Ponderatu gabeko modulua 1,1 koefizientearekin eta etxebizitzaren azalera erabilgarriarekin biderkatzearen ondoriozko balioa.

Etxebizitza librea familia ugari baten bizilekua denean eta hark etxebizitza babestu bat eskuratzeko behar adina diru-sarrerarik ez duenean, zilegi izanen da etxebizitza librearen prezioa igotzea erregelamendu bidez ezarritako betekizun eta baldintzekin, baina prezio hori ez da ezein kasutan izanen merkatuko prezioan salduta lor litekeena baino handiagoa.

Babes publikoko araubideren baten pean dauden etxebizitzen kasuan, bigarren eskualdaketan aplikagarri den gehieneko prezioan eskainiko dira.

6. Etxebizitzaren eskuratzaileak, esleipen-hartzaileak, norberaren erabilerarako sustatzaileak, errentariak edo onuradunak, edo haren familia-unitateko beste edozein kidek, barne harturik seme-alaba amankomunekin batera bizi den bizikideak, nahiz eta ezkontza-loturarik edo bikote egonkorrik ez egon, azken bost urteetan eskualdatu ez izana etxebizitzaren baten edo horren zati alikuotaren gaineko jabari osoa edo erabilera- edo gozatze-eskubide bat. Betebehar horretatik salbu daude 100.000 eurotik gorako diru-sarrerak sortu ez dituzten eskualdaketak.

7. Etxebizitzaren eskuratzaileak, esleipen-hartzaileak, norberaren erabilerarako sustatzaileak, errentariak edo onuradunak bere burua betebeharretara lotzeko legezko gaitasuna izatea, eta Nafarroako udalerriren batean erroldatuta egotea.

Atzerriko nafar egoiliarrek, Espainian egindako azkeneko erroldatzea Nafarroako udalerri batean egin bazuten, ez dute erroldatze-betebehar hori bete beharko.

18. artikulua. Etxebizitza babestua lortzeko betebehar espezifikoak.

1. 17. artikuluan ezarritako betebehar orokorrez gainera, hauek dira babes ofizialeko etxebizitza bat lortzeko betebehar espezifikoak:

a) Jomuga diren pertsonen familia-dirusarrera ponderatuak txikiagoak izatea ERREGEROSNA-Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasunaren adierazlea bider 4,5 baino.

Errentamendu-araubideko etxebizitzen kasuan, jomuga diren pertsonen familia-dirusarrera ponderatuak egon beharko dira b) apartatuan eskatzen den gutxienekoaren eta ERREGEROSNA-Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasunaren adierazlea bider 2,5 eginda lortzen den emaitza baino txikiagoen artean.

Errentamendu ordainerrazeko araubideko etxebizitzen kasuan, jomuga diren pertsonen familia-dirusarrera ponderatuak handiagoak izan beharko dira ERREGEROSNA-Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasunaren adierazlea bider 2,5 baino, eta txikiagoak adierazle hori bider 4,5 baino.

b) Jomuga diren pertsonen gutxieneko diru-sarrerak 19.000 euro baino gehiagokoak izatea jabetza-araubidean, errentamendu ordainerrazeko araubidean eta erabilera-lagapeneko araubidean, eta 5.000 euro baino gehiagokoak, errentamendu-araubidean.

2. Era berean, hauek dira prezio tasatuko etxebizitza bat lortzeko betebehar espezifikoak:

a) Jomuga diren pertsonen familia-dirusarrera ponderatuak txikiagoak izatea ERREGEROSNA-Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasunaren adierazlea bider 6,5 baino.

b) Jomuga diren pertsonen gutxieneko diru-sarrerak handiagoak izatea 24.000 euro baino, jabetza-araubidean.

3. Diru-sarrerak eta familia-dirusarrera ponderatuak zenbatuko dira lege honek eta Etxebizitzaren arloko Jarduketa Babesgarriak arautzen dituen irailaren 18ko 61/2013 Foru Dekretuak edo horren ordez ematen den erregelamendu-arauak xedatuari jarraikiz.

Betiere kontatuko dira seme-alaba amankomunekin batera bizi diren bizikideen familia-dirusarrerak ere, nahiz eta ez egon ezkontza-loturarik edo bikote egonkorrik.

19. artikulua. Gutxieneko betebehar batzuk betetzetik salbuesteko kasuak.

Erregelamenduz ezartzen ahal diren beste salbuespen batzuk ezertan galarazi gabe, hauek dira etxebizitza babestua lortzeari dagokionez foru lege honetan ezarritako gutxieneko betebehar jakin batzuk betetzetik salbuesteko kasuak:

a) Esleipen prozesua egin ondoren, Zentsuan inskribaturik dauden eskatzaileen kopurua esleitu beharreko etxebizitza babestuena baino txikiagoa den sustapenetan, etxebizitza guztien edo batzuen esleipena hutsik gelditu dela adierazten denetik hiru hilabete igaro ondoren, sustatzaileak eskatzen ahalko dio etxebizitzaren arloko eskumena duen departamentuari eskatzaileak gutxieneko diru-sarrerak frogatzeko betebeharretik salbuesteko, bai eta Nafarroako udalerri batean erroldatuta eta Zentsuan egoteko betebeharretik ere.

b) Gutxieneko diru-sarrerak frogatzearen betebeharretik salbuetsita daude etxebizitza babestua 26. artikuluaren a), b), e) eta f) letretako erreserbaren bidez lortzen duten eskatzaileak, bai eta foru lege honen 29.1 artikuluan aurreikusitako erreserba berezien bidez lortzen dutenak ere.

c) Etxebizitza babestua alokairu-araubidean lortzen duten genero-indarkeriaren biktimei ez zaie eskatuko beste etxebizitza baten edo haren zati alikuota baten jabariaren titularrak edo hura erabili eta gozatzeko eskubidearen titularrak ez izatea agintzen duen betebeharra, ez eta etxebizitza babestua etxez aldarazi behar izateagatiko erreserbaren bidez eskuratzen dutenei ere, beti ere konpromisoa hartzen badute etxebizitza hutsen alokairurako bitartekaritza publikoko programa edo Alokairu Poltsari lagatzeko eskubide horien xede duten etxebizitza.

II. KAPITULUA

ETXEBIZITZA BABESTUAREN ESKATZAILEEN ZENTSUA

20. artikulua. Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsua.

1. Etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak, zehazten dituen bitarteko propioen edo besterenen bidez, zentsu bat sortu eta eguneraturik eramanen du, helburu hauekin: etxebizitza babestuak esleitzea, etxebizitza babestuaren eskariaren eta sustapenen gaineko datuak eta baremoei buruzko informazioa zentralizatzea, eta orobat, etxebizitzaren arloan azterlanak, proposamenak eta proiektuak prestatzeko interesekoak diren datuak biltzea. Datu horiek erabiliko dira higiezin-merkatuko eskariaren bilakaera eta merkatu horren egoera aztertzeko, foru lege honen hirugarren xedapen gehigarrian ezarritako ondorioetarako.

2. Aurrekoa gorabehera, zilegi izanen da Nafarroako administrazio publikoen titulartasunekoak edo haien menpeko sozietate publikoen titulartasunekoak diren etxebizitza babestuak prekario-araubidean esleitzea denboraldi baterako, ohiz kanpoko zenbait inguruabar aintzat harturik, haien errentamendu- edo jabetza-araubideko esleipena behin-behinekoz eragozten dutenak; horretarako, beharrezkoa izanen da haien onuradunak gizarteratze edo gizarte-laguntzako jarduketa berariazkoetan sartuta egotea, etxebizitzak kokatuta dauden udalak edo Nafarroako Gobernuak eginikoak.

3. Etxebizitza alorreko eskumena duen departamentuak jendaurrean jarriko ditu, foru lege honen 37. artikuluan arautzen den webgunearen bidez, eskueran dituen informazioak, sustapen bakoitzean egindako erreserbei, baremoei, etxebizitza-kopuruari, etxebizitzak emateko aurreikusitako datei eta sustapenaren beste ezaugarri batzuei buruzkoak. Datu horiek eguneraturik eta eskueran edukiko dira abian diren sustapen guztietarako.

21. artikulua. Izena emateko eskabidea.

1. Foru lege honetan etxebizitza babestua lortzeko gutxieneko betebeharrak betetzen dituzten pertsonek beste inork ez du eskubiderik Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuan izena emateko. Izen-emateak ez du sortzen, bere horretan, foru lege honek edo bera garatzeko araudiak aurreikusitakoez bestelako eskubiderik, eta berarekin ez dakar etxebizitza babestuaren esleipen automatikorik.

2. Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuan izena emateko eskabidea behar bezala beteta aurkeztuko da, xede horrekin prestatuko den formularioari jarraikiz, eta telematikoki eginen da, baldin eta jabetza-araubideko, errentamendu-araubideko nahiz errentamendu ordainerrazeko araubideko etxebizitza babestua eskatzen bada. Hala ere, inskripzioa presentzialki egitea ere ahalbidetuko da, errentamendu-araubideko etxebizitzetarako eskaeren kasuan.

3. Pertsona bat bera ezin da etxebizitza-eskatzaile gisa agertu Zentsuan izena emateko eskabide bat baino gehiagotan, eta eskabide bakoitzeko gehieneko eskatzaile-kopurua bi eskatzailekoa izanen da. Baldintza horiek ez badira betetzen, eskatzailea edo eskatzaileak baztertuak izanen dira.

4. Izena emateko eskaeran nahitaez adierazi beharko da zer eremu geografiko edo udalerritako etxebizitza babestua esleitua izatea nahi den, bai eta etxebizitza-tipologia eta haren araubidea ere.

5. Zentsuan izena ematearekin, etxebizitza babestuaren eskatzaileak erantzukizuna hartzen du aurkezten dituen datuen eta eskatzen duen puntuaren egiazkotasunari buruz, bai eta etxebizitza lortzeko gutxieneko betebeharrak betetzeaz ere.

6. Izena emateko eskabidea aurkezteak berarekin dakar baimena ematea etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuari eta, kasua bada, Zentsua kudeatzen duen organoari, Nafarroako Gobernuko gainerako departamentuei edo beste administrazio publiko batzuei datuak eskatu ahal izan diezazkieten, etxebizitza esleitu eta laguntzak emateko orduan muntadun direnak.

7. Izena emateko eskaeran datuak ezkutatzea edo aitorpen faltsuak egitea, bai eta dokumentu-faltsutzea ere, behar besteko arrazoi izanen dira eskatzaile-zentsutik kanporatuak izateko, zehaztuko diren ondorioekin.

22. artikulua. Zentsuan irautea.

1. Izen-ematea bi urtean behin berritu beharko da. Izen-ematea indarrean dagoen bitartean, Zentsuan dauden eskatzaileek Zentsuaren kudeaketa-organoari jakinarazi beharko dizkiote beren egoera pertsonalean, familiakoan edo ekonomikoan izaten diren aldaketen datu guztiak, betekizunetan eta eskaeren baremazioan eraginik izan badezakete. Jakinarazpena aldaketa horiek gertatu eta bi hilabeteko epean egin beharko da. Betebehar hori betetzen ez bada, eskatzailea Zentsutik baztertuko da, betiere horren berri ez emateagatik eskatzaileak onuraren bat lortzen baldin badu baremazioan.

2. Eskaeren baremazioa zentsuan agertzen diren datuetan oinarrituz ateratzen den puntuazioaren arabera eginen da behin-behinekoz, deusetan galarazi gabe kontratua sinatzeko edo, kasua bada, ikus-onesteko baimena eman aurretik datu horiek egiaztatuak izatea.

3. Eskatzaileen Zentsutik baztertua izanez gero, eskatzaileak bertan ezin izanen du berriz izena eman gutxienez hiru hilabete igaro arte, salbu eta foru lege honetako 24. artikuluaren 1. apartatuaren a) azpiapartatuan ezarritako kasuan.

23. artikulua. Izena eman beharra esleipena egiteko.

1. Etxebizitza babestuen esleipena eginen da, bakar-bakarrik, erregelamenduz ezarriko den antzinatasunarekin Zentsuan etxebizitza babestuaren eskatzaile gisa izena eman duten eskatzaileen artean.

2. Erregelamenduz garatzen dena deusetan galarazi gabe, kasu hauetan ez da beharrezkoa izanen Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuan izena ematea:

a) Etxez aldarazi behar diren pertsonak.

b) Partikularren arteko bigarren eskualdaketa baten ondorioz, etxebizitza babestuen erosleak eta errentariak.

c) Norberak erabiltzeko, familia bakarreko etxebizitza bat egin duten sustatzaileak.

d) Gizarte integraziorako berariazko programetan sartuta dauden pertsonak.

e) Etxebizitza babestuak elkarrekin trukatzen dituzten pertsonak.

f) 7. artikuluaren 6. apartatuan aurreikusitako mota berezietara biltzen diren pertsonak, salbu eta 60 urtez gorako pertsonentzako edo desgaitasunen bat duten pertsonentzako alokairuzko apartamentuen sustapenen kasuan.

g) Irabazi-asmorik gabeko elkarte pribatuen erabilera-lagapeneko araubidedun babes ofizialeko etxebizitzen sustapenetan sartzen diren pertsonak, eta kasuko etxebizitza-esleipen prozeduraren ondoren etxebizitza huts gisa deklaraturiko etxebizitzak eskuratzen dituztenak.

3. Salerosketa-araubidekotzat kalifikaturiko etxebizitzen kasuan, zilegi izanen da esleipenetik salbuetsia izatea eskatzea, eskatzaileen zentsuan izena emandako pertsonen artean, baldin eta esleikizun diren etxebizitza babestuen guztizko kopurua hirukoa edo txikiagoa bada. Etxebizitza alorreko eskumena duen zuzendari nagusiaren ebazpen bitartez salbuespena xedatzen bada, erosleek ez dute eskubiderik izanen etxebizitza babestuaren eskuratzaileentzat edo esleipen-hartzaileentzat aurreikusitako dirulaguntzak lortzeko.

24. artikulua. Zentsutik baztertzea.

1. Hauek dira Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsutik baztertzeko arrazoiak, erregelamenduz ezartzen diren beste batzuk ukatu gabe:

a) Eskatzailearen esanbidezko borondatea.

b) Etxebizitza babestu baten salerosketa-, esleipen- edo errentamendu-kontratuaren ikus-onespena.

c) Esleitua izandako etxebizitza babestu bati arrazoi justifikaturik gabe uko egitea, erregelamenduz ezarri adina aldiz. Era berean, uko egitea justifikatzen duten arrazoiak zeintzuk diren ezarriko da.

d) Zentsuan izena emateko eskubidea izateko baldintzak gerora gertatutako arrazoiengatik ez betetzea.

e) Izen ematea ezeztatzea, gero egiaztatzeagatik zentsuan egoteko baldintzak ez zirela hasieratik bete.

f) Zentsuko inskripzioaren indarraldia ez berritzea, foru lege honen 22. artikuluan ezarritako bi urteko epean.

g) Etxebizitza babestuaren eskatzaile gisa, eskaera batean baino gehiagotan agertzea.

h) Izena emateko eskaeran datuak ezkutatzea edo aitorpen faltsuak egitea, hala nola agiriak faltsutzea.

i) Eskatzailearen egoera pertsonalean, familiartekoan edo ekonomikoan izaten diren aldaketei buruzko datuak ez jakinaraztea hori gertatzen denetik bi hilabeteko epean, eskatutako betebeharretan edo eskaeren baremazioan eragina badute, betiere horren berri ez emateagatik eskatzaileak onuraren bat lortzen baldin badu baremazioan.

2. Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsutik baztertzearen ondorioak erregelamenduz arautuko dira.

3. Aurreko apartatuetan xedatua gorabehera, eskatzailea baztertua izanen da:

a) Kasuko etxebizitza-esleipeneko prozeduraren hasieratik hiru urteko epean zehar, baldin uko egiten badio bere lehentasunen araberakoa izan eta jabetza-araubidekotzat kalifikatua den etxebizitza bati.

b) Kasuko etxebizitza-esleipeneko prozeduraren hasieratik bi urteko epean zehar, baldin uko egiten badio bere lehentasunen araberakoa izan eta errentamendu-araubidekotzat edo errentamendu ordainerrazeko araubidekotzat kalifikatua den etxebizitza bati".

III. KAPITULUA

ESLEIPEN-PROZEDURA

1. ATALA

URRETIAZKO XEDAPENAK

25. artikulua. Esleipensistema.

1. Etxebizitza babestuak esleituko dira aurretiaz Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuan inskribatuta dauden pertsonen artean, honako erregela hauei jarraikiz:

a) Jabetza osoko araubidekoak nahiz azalera-eskubidekoak diren etxebizitza babestuak foru lege honen 26. artikuluan jasotako erreserben arabera atxikiko dira, eta 28. artikuluan jasotako baremoari jarraikiz esleituko dira.

b) 29.1 artikuluan aipaturiko erreserba berezien barrenean jasota dauden errentamendu-araubideko eta errentamendu ordainerrazeko araubideko etxebizitza babestuak 30. artikuluan ezarritako baremoa aplikatuz izanen dira esleituak. Etxebizitza erreserba berezi horien bidez lortu duten eskatzaileek ezin izanen dute parte hartu c) apartatuan aipatutako erreserba orokorretan sartutako etxebizitzak esleitzeko egiten den hautespen-prozesuan.

c) 29.2 artikuluan aipaturiko erreserba orokorren barrenean jasota dauden errentamendu-araubideko eta errentamendu ordainerrazeko araubideko etxebizitza babestuak zozketa bidez izanen dira esleituak.

2. Nafarroako Lurralde Estrategiako 10. eremuko 10.4 azpieremuan kokatuta ez dauden 10.000 biztanle baino gutxiagoko udalerrietan, etxebizitza arloko departamentu eskudunak baremoa aplikatzetik edo zozketatik eta zentsuan inskribatu beharretik salbuetsi ahalko ditu kasuan kasuko udalaren erroldan urtebeteko antzinatasun etengabea duten pertsonek ez bestek osatutako elkarte eta kooperatibek sustaturiko etxebizitzak.

25.bis artikulua. Erreserbei buruzko kontzeptuak.

Foru lege honetan ezarritako ondorioetarako:

1. Mugitzeko desgaitasun larritzat jotzen da beheko gorputz-adarrak ukitzen dituena, horren ondoriozko desgaitasun-maila 100eko 40koa edo handiagoa bada.

2. Terrorismoaren biktimatzat hartzen dira 100eko 65eko edo gehiagoko desgaitasuna dakarten ondorioak pairatzen dituzten pertsonak, bai eta hildakoen ezkontideak eta haien lehen mailako ahaideak ere, betiere ondorio horiek ofizialki ekintza terroristatzat aitortu direnenak izan badira.

3. Genero-indarkeriaren biktimatzat hartzen dira Nafarroako Gobernuaren departamentu eskudunak gai horri buruzko legeria espezifikoa aplikatuz halakotzat aitortzen dituen pertsonak. Erregelamenduz arautuko dira pertsona horiek jabetza edo errentamendua eskuratu ahal izateko inguruabarrak. Aurrekoa gorabehera, jabetza araubideko etxebizitza babestuak lortu ahal izateko, beharrezkoa izanen da edozein organo jurisdikzionalen epai irmoa egotea, pertsona hori genero-indarkeriaren biktima izan dela deklaratzen duena. Epai hori emana izan beharko da genero-indarkeriaren biktima etxebizitzaren esleipen-hartzaile suertatzen den esleipen prozedura hasi aurreko bost urteen barruan. Genero-indarkeriaren biktimen familia-dirusarrerak haztatzeko orduan, kontuan hartuko dira desgaitasuna duten edo 65 urte baino gehiagokoak diren pertsonei aplikatzekoak zaizkien xedapen berak.

25.ter artikulua. Etxebizitzen banaketa, erreserben arabera.

Foru lege honetan jasotako erreserben araberako etxebizitza-banaketa honela eginen da:

Lehena. Ehun zenbakia zati sustapeneko etxebizitzen kopuru osoa eginen da. Zatidura hori foru lege honen 26. eta 29. artikuluen arabera erreserba bakoitzari dagozkion ehunekoei aplikatuko zaie, zatitzaile gisa. Hortik ateratzen den zifra osoa izanen da hasiera batean bakoitzari esleitzen zaion etxebizitza-kopurua.

Gutxienez etxebizitza bat dagokien erreserbak baizik ez dira gaituko.

Bigarrena. Horrela atxiki gabe gelditzen diren jabetza-araubideko etxebizitza babestuak atxikiko zaizkio Nafarroako edozein udalerritan erroldatuta daudenentzako erreserbari, ezertan galarazi gabe 26.h) artikuluan ezarritakoa.

Erreserba bereziei atxiki gabe geratzen diren errentamendu-araubideko eta errentamendu ordainerrazeko araubideko etxebizitza babestuak erreserba orokorrei atxikiko zaizkie.

Hirugarrena. Sustapenetan ez da espazio- edo denbora-zatiketarik onartuko, erreserben eraginkortasunari itzurtzeko asmoa antzematen bada.

2. ATALA

ABETZA-ARAUBIDEKO ETXEBIZITZAK

26. artikulua. Erreserbak.

Jabetza osoko araubideko edo azalera-eskubidedun araubideko etxebizitza babestuak honako erreserba hauen arabera atxikiko dira, esleituak izateko diren sustapenetako etxebizitzen kopuru osoari dagokionez:

a) Desgaitasuna duten pertsonak. % 6. Etxebizitza horiek esleitu ondoren, eta horien egitea amaituta ez baldin badago, horien eraikuntza esleipen-hartzailearen beharrizan berariazkoetara egokituko da.

b) Aurreko erreserbaren barrenean, adjudikatu beharreko etxebizitzak bi edo gehiago direnean, sustapenean dauden etxebizitzen ehuneko lau mugikortasunaren desgaitasun larria duten pertsonentzat erreserbatuko dira. Horrelako eskatzailerik ez badago, etxebizitzak desgaitasuna duten gainerako pertsonentzat izanen dira.

c) Familia ugariak: % 3.

d) Terrorismoaren biktimak: % 3.

e) Genero-indarkeriaren biktimak: % 3.

f) Hirigintzagatiko etxe-aldaketek ukituriko pertsonak: aplikagarri den hirigintzako planeamenduaren esparruaren barrenean jarduten duen administrazioak kasuan-kasuan hartzen dituen ebazpenen arabera, edo erakunde eskudunek horretarako sinatzen dituzten hitzarmenen arabera.

g) Nafarroako edozein udaletan erroldatuak, baldin eta ez badaude h) letrako erreserban sarturik: gainerakoa % 100 osatu arte.

h) Hala badagokio, sustapena egiten den udalerriko erroldan gutxienez hiru urteko antzinatasun etengabea dutenak, benetako bizilekua bertan izanda. Udal batek edo udal-sozietate publiko batek edo sozietate publiko batek sustaturiko babes ofizialeko etxebizitzen kasuan, horiek kokatuta daudenean lehen udalaren titulartasunekoak izan eta helburu honekin eskualdatuak izan ziren lurzoruetan, Udalak zilegi izanen du udalerrian erroldaturiko pertsonentzat erreserbaturiko etxebizitzen kopurua erabakitzea.

i) 50 etxebizitzako edo gehiagoko sustapenetan, % 2ko erreserba bat aurreikusiko da kategoria bereziko familia ugarientzat (5 seme-alaba edo gehiago).

27. artikulua. Errentatarteak.

Aurreko artikuluaren g) eta h) letretan jasotako erreserben barrenean, etxebizitzak honako portzentaje hauen arabera banatuko dira:

1. Jabetza osoko araubidekoak diren etxebizitza babestuak:

a) Eskatzaileen diru-sarrerak direnean exijituriko gutxienekoaren eta ERREGEROSNA-Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasunaren adierazlea bider 3,5aren arteko familia-dirusarrera ponderatuak, babes ofizialeko etxebizitzen % 60 eta prezio tasatukoen % 20.

b) Eskatzaileen familia-dirusarrera ponderatuak direnean ERREGEROSNA-Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasunaren adierazlea bider 3,5 baino gehiagokoak, babes ofizialeko etxebizitzen % 40 eta prezio tasatukoen % 80.

2. Jabetza-araubideko etxebizitza babestuak, azalera-eskubidedunak:

a) Eskatzaileen diru-sarrerak direnean exijituriko gutxienekoaren eta ERREGEROSNA-Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasunaren adierazlea bider 2,5era bitarteko familia-dirusarrera ponderatuen artekoak, babes ofizialeko etxebizitzen % 30 eta prezio tasatukoen % 20.

b) Eskatzaileen familia-dirusarrera ponderatuak direnean ERREGEROSNA-Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasunaren adierazlea bider 2,5aren eta bider 4,5aren artekoak, babes ofizialeko etxebizitzen % 70 eta prezio tasatukoen % 80.

28. artikulua. Baremoa.

Aurreko artikuluetako zehaztapenen arabera erreserba bakoitzean errenta-tarte bakoitzeko eskatzaileei dagozkien etxebizitzak zehaztu ondoren, jabetza osoko nahiz azalera-eskubideko jabetza-araubideko etxebizitza babestuen esleipena honako puntuazio hauen arabera eginen da:

1. Etxebizitza-beharrizan frogatua: 55 puntu gehienez, honela banaturik:

a) Zazpi puntu, eskaera sinatzen duen eskatzaile bakoitzeko eta haien familia-unitateetako kide bakoitzeko. Apartatu honetan xedatutakoaren ondorioetarako, eskatzailearen familia-unitatearen parte izanen dira ondorengo ahaide adingabeak, haien guraso-ahala eskatzailearen esku baldin badago, partekatua denean ere.

b) 10 puntu, etxebizitza libre edo babestu baten titularra izan eta bertan bizitzeagatik, aipatu etxebizitza desegokia denean haren azaleragatik, haren banaketagatik edo desgaitasun bat duen eskatzailearen beharretara nahiz familia-unitateko kide desgaituren baten beharretara moldatu gabe egoteagatik, erregelamendu bidez ezartzen denarekin bat.

c) 10 puntu, etxebizitza-errentamendurako kontratu bat legez eta idatziz formalizatuta edukitzeagatik Alokairu Sistema Publikoaren barrenean.

d) 5 puntu, idatziz eta legez formalizatuta edukitzeagatik etxebizitza errentan hartzeko kontratua, Alokairurako Sistema Publikotik kanpo.

e) Bi puntu, beste familia unitate batzuen etxebizitzan bizitzeagatik.

f) Bi puntu, alokairuko etxebizitza batean legez bizitzeagatik idatzizko kontraturik gabe, lagapenez edo partekatuta.

b), c), d), e) eta f) apartatuetako puntuazioak ez zaizkio bata besteari metatuko eskaera berean.

2. Aurrezpen-kontu, kontu korronte, gordailu edo antzeko produktu finantzario baten titulartasuna, azken bost urtean, bertako saldoa 10.000 euro edo gehiagokoa denean urte bakoitzeko abenduaren 31n: urteko 3 puntu, gehienez ere 15 puntu bitarte.

3. Nafarroako udalerri batean edo gehiagotan etenik gabe erroldatuta egoteagatik: 4 puntu, 4 urte baino gehiagokoa bada; 8 puntu, 8 urte baino gehiagokoa bada. Azken 10 urteetako erroldatzeak bakarrik hartuko dira kontuan.

4. Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioak jaulkitako familia gurasobakarraren agiriaren titular izateagatik: 7 puntu.

3. ATALA

ERRENTAMENDU-ARAUBIDEKO ETA ERRENTAMENDU ORDAINERRAZEKO ARAUBIDEKO ETXEBIZITZAK

29. artikulua. Alokairuerreserbak.

Errentamendu-araubideko eta errentamendu ordainerrazeko araubideko etxebizitza babestuak honako erreserba hauen arabera atxikiko dira, esleituak izateko diren sustapenetako etxebizitzen kopuru osoari dagokionez:

1. Erreserba Bereziak, honela banaturik:

a) Gizarte-integrazioko etxebizitzaren bat behar duten pertsonak: % 5. Erreserba hori handiagotu edo txikiagotu ahalko du etxebizitza-alorrean eskudun den departamentuak, antzematen diren premien arabera. Era berean, zilegi izanen da erreserba hori abiaraztea etxebizitza babestuak hasiera batean esleitzean halako erreserbarik aurreikusita ez zeukaten sustapenetan.

b) Desgaituak: % 6. Etxebizitza horiek esleitu ondoren, eta horien egitea amaituta ez baldin badago, horien eraikuntza esleipen-hartzailearen beharrizan berariazkoetara egokituko da. Suertatzen den esleitu beharreko etxebizitza-kopurua bi edo gehiagokoa denean, sustapenean dauden etxebizitzen ehuneko lau mugikortasunaren desgaitasun larria duten pertsonentzat erreserbatuko dira. Horrelako eskatzailerik ez badago, etxebizitzak desgaitasuna duten gainerako pertsonentzat izanen dira.

c) Familia ugariak: % 3.

d) Terrorismoaren biktimak: % 3.

e) Genero-indarkeriaren biktimak: % 6.

f) Hirigintzagatiko etxe-aldaketek ukituriko pertsonak: aplikagarri den hirigintzako planeamenduaren esparruaren barrenean jarduten duen administrazioak kasuan-kasuan hartzen dituen ebazpenen arabera, edo erakunde eskudunek horretarako sinatzen dituzten hitzarmenen arabera.

g) 50 etxebizitzako edo gehiagoko sustapenetan, % 2ko erreserba bat aurreikusiko da kategoria bereziko familia ugarientzat (5 seme-alaba edo gehiago)".

2. Erreserba orokorrak.

1 apartatuan zehazturiko erreserba berezietan sartu ez diren etxebizitzak honela atxikiko dira:

a) 35 urteko edo hortik beherako edo 60 urteko edo hortik gorako adina duten pertsonak: etxebizitzen % 50. Horietatik, % 40 atxikiko zaizkie sustapenaren kokaleku den udalerrian gutxienez ere bi urteko antzinatasunez eta etenik gabe benetako bizilekua duten erroldatuei.

b) Gainerakoa, esleitu beharreko sustapenetako etxebizitzen guztizko kopuruaren % 100era iritsi arte: etxebizitza horien % 40 atxikiko zaizkie sustapenaren kokaleku den udalerrian gutxienez ere bi urteko antzinatasunez eta etenik gabe benetako bizilekua duten erroldatuei.

30. artikulua. Erreserba berezietarako baremoa.

29.1 artikuluan aipaturiko erreserba berezietako bakoitzaren barrenean jasota dauden errentamendu-araubideko eta errentamendu ordainerrazeko araubideko etxebizitza babestuak foru lege honen 28. artikuluan ezarritako puntuazio-baremoa aplikatuz izanen dira esleituak.

30.bis artikulua. Erreserba orokorretarako zozketa.

1. 29.2 artikuluan aipaturiko erreserba orokorretako bakoitzaren barrenean jasota dauden errentamendu-araubideko eta errentamendu ordainerrazeko araubideko etxebizitza babestuak zozketa publikoz, telematikoki eta notario aurrean esleituko dira, hautaturiko logela-kopuruaren arabera.

2. Zozketa egiteko, bertan parte hartzeko zenbaki bat atxikiko zaio prozesuan sartuta dagoen pertsona edo familia-unitate bakoitzari, eta kode alfanumeriko bat, sustapeneko etxebizitza bakoitzari.

3. Prozeduran bilduta dauden pertsonen kopuruak gainditu egiten badu sustapeneko etxebizitzen kopurua, zozketa egin ondoren itxaron-zerrenda bat prestatuko da, eta bertako partaide izanen dira zozketan parte hartu ondoren etxebizitzarik eskuratu ez dutenak.

4. ATALA

ESLEIPEN-PROZEDURAREN BILAKAERA

31. artikulua. Esleipenprozedura.

1. Etxebizitza babestuak esleitzeko prozedurak urtero martxoaren 1ean, apirilaren 1ean, irailaren 1ean eta abenduaren 1ean hasiko dira, eta prozeduran data horien aurreko egunera arte behin-behineko kalifikazioa jaso duten jabetza araubideko etxebizitza guztiak sartuko dira.

2. Eskaera bakoitza baloratuko da eskatzaileak, horretarako eskatzen zaizkion betebeharrak betetzeagatik, parte hartzeko eskubidea duen erreserba guztietan.

Mugitzeko desgaitasun larria duten pertsonentzako erreserbaren barreneko etxebizitza bereziki moldatua eskuratu nahi dutenei eta familia ugarientzakoak diren 90 metro koadro erabilgarri baino gehiagoko etxebizitza nahi dutenei, esleitu eginen zaizkie horiek, baita beste erreserba batzuetan aukeratuak izaten badira ere.

3. Errenta-tarte altuenean esleitu gabe uzten diren etxebizitzak beherago dagoen hurrengo errenta-tartekoei gehituko zaizkie, eta alderantziz.

4. Puntuazio-berdinketa izanez gero, familia-sarrera ponderatu txikienak dituzten eskatzaileen alde eginen da; eta berdinketak iraun egiten badu, desgaitasunari eta familiaren osaerari buruzko irizpideak baliatuko dira esleipena egiteko.

5. 90 metro koadro erabilgarri baino gehiagoko etxebizitza babestuak familia-unitatean gutxienez 3 kide dituzten eskatzaileei edo mugikortasun-muga larriak dituzten ezgaituei, bereziki gurpil-aulkiak erabiltzen dituztenei, esleituko zaizkie, salbu eta esleipen-prozedura bukatutakoan etxebizitzak esleitu gabe gelditzen badira.

6. Eskaera-baremazioaren prozesua bidezkoa den kasuetan bukatutakoan, baldin eskatzaile-kopurua handiagoa bada esleitu beharreko etxebizitza-kopurua baino, hamar eguneko epea emanen da foru lege honen 37. artikuluan aurreikusitako webgunean argitaratutako iragarki baten bidez, eskatzaileek alegazioak egiteko.

7. Etxebizitza arloan eskumena duen departamentuak, kasua bada aurkezten diren alegazioak ebatzi ondoren, esleipen-hartzaileen behin-behineko zerrendan dauden pertsonekin salerosketa- edo errentamendu-kontratuak sinatzeko baimena emanen du.

8. Etxebizitza babestuen esleipen-prozesuetan, eskatzaileak aurretiaz aukeratu duen sustapen zehatzean edo aukeratu dituen sustapen zehatzetan bakarrik parte hartu ahalko du.

Horretarako, sistema telematiko bat antolatuko da, esleipenerako prozeduran parte hartzeko eskubidea duten eskatzaileek aukeratu dezaten zein sustapen zehatz hautatu nahi duten edo dituzten, aldez aurretik sustapen horietako eskaintzaren gaineko azalpen zehatza eman denean.

32. artikulua. Kontratuen ikusonespena.

1. Erosketa- edo errentamendu-kontratuen ikus-onespenean, etxebizitzaren esleipen-hartzaileak frogatu beharko du foru lege honetan etxebizitza lortzeko eskatutako gutxieneko betebeharrak betetzen dituela eta baremoaren aplikazioaren ondoriozko puntuazioa zuzen lortu duela, hori guztia erregelamenduz ezartzen diren datak erreferentzia gisa hartuta.

Egiaztatuz gero eskatzaileak etxebizitza lortzeko gutxieneko betebeharren bat betetzen ez duela edo baremoaren aplikazioaren ondoriozko puntuazioa bidegabeki lortu dela, edo datuak ezkutatu badira, edo izena emateko eskabidean aitorpen faltsuak sinatu badira edo agiriak faltsutu badira, kontratuaren ikus-onespena ukatuko da, ebazpen arrazoitu baten bidez.

2. Era berean, kontratuak ikus-onestearekin, bermatuko da etxebizitzen sustatzaileak bete egin dituela foru lege honetan etxebizitzen salmenta edo errentamendurako ezarritako informazio-betebeharrak.

33. artikulua. Trukatze bidezko esleipenprozedura, etxebizitza babestua desegokia izateagatikoa.

1. Azaleragatik, familia-unitateko kide desgaitu baten beharrizanetara teknikoki moldatu ezinagatik edo, kasua bada, banaketagatik desegokia den etxebizitza babestu baten titularrak diren pertsonek zilegi izanen dute, etxebizitza babestuak lehenbiziko eskualdaketaren bidez jabetzan lortzeari dagokionez foru lege honek ezartzen dituen betebeharrak betetzen badituzte, esleitu zaien etxebizitza babestua beren beharrei egokitzen zaien beste batekin truka dakien eskatzea. Horretarako, etxebizitza arloan eskumena duen departamentuak eskatzaileari beste etxebizitza babestu egoki bat esleitzea ebatziko du. Etxebizitza hori udalerri berean edo gehienez hogei kilometroko erradioko eremuan egonen da, etxebizitza desegokitik lerro zuzenean neurtua. Nafarroako Gobernuari, etxebizitza hori bereganatzeari dagokionez, legezko gehieneko prezioa aplikatuko zaio.

2. Artikulu honetan aurreikusitako ondorioetarako, eskatzaileak etxez aldarazitakoentzako erreserbako partaidetzat hartuko dira.

3. Eskatzaileak uko egiten badio eskaintzen zaion etxebizitza egokiari, ezin izanen du artikulu honetan ezarritakoaren babesean beste etxebizitza trukerik eskatu, ukoaren egunetik hasita hamabi hilabete igaro arte.

4. Egiaztatzen denean eskatzailea erakunde terrorista baten jomugan dagoela edo genero indarkeriaren biktima dela, eta etxebizitza-aldaketa beharrezkoa dela haren segurtasuna hobeki babesteko, zilegi izanen da artikulu honetan jasotako ahalmena egikaritzea arau orokor gisa ezarritakoez bestelako kokaleku- eta epe-baldintzetan, kasu bakoitzean ebazten denari jarraikiz".

5. Erregelamendu bidez ezarriko dira etxebizitza desegokien baldintzak, etxebizitza babestu handiago bat lortzeari dagokionez. Erregelamendu horretan salbuespenak edo egokitzapenak ere ezartzen ahalko dira, bizikidetza-unitate jakinentzat edo zaurgarritasun bereziko egoeretarako.

IV. TITULUA

Etxebizitzak eraiki, zaindu eta mantentzeko baldintzak

34. artikulua. Eraiki eta zaharberritzeko baldintza teknikoak.

1. Nafarroako Gobernuak ahalmena du etxebizitza babestuen kalitate teknikoa eta diseinua bermatzeko berariazko arau teknikoak emateko. Hori horrela, etxebizitza baten kalitatetzat hartuko da etxebizitzaren erabiltzaileen beharrei erantzuteko eduki behar dituen ezaugarrien eta prestazioen multzoa, unean-unean egokiak diren segurtasun eta konfort estandarretara moldatuak, kontuan izanda, betiere, irisgarritasun unibertsalaren eta ororentzako diseinuaren printzipioak.

2. Era berean, Nafarroan eraiki edo zaharberritzen diren etxebizitza guztiei bizigarritasun zedula emateko eskatuko zaizkien arau teknikoak ezartzen ahalko ditu, eraikuntzari buruzko oinarrizko legedian xedatutakoari lotuz.

3. Bizigarritasun zedulak emateko eskumena udalen esku uzten ahalko da.

4. Arau teknikoek, besteak beste, alderdi hauek arautzen ahalko dituzte: arrisku eta eragozpenei aurrea hartzeko neurriak, igogailuak, isolamendu termiko eta akustikoa, etxebizitzen orientazioa, argiztapena eta aireztapena, eguzki aprobetxamendu pasiboa, energia berriztagarrietarako elementu aktiboak sartzea (panel termiko eta fotovoltaikoak, konparazio batera), eraikuntza elementuak muntatu eta desmuntatzeko erraztasuna, energia berriztagarrien berezko iturriak, halakorik bada, eta hondakinen gaikako bilketa eta pertsona ororentzako usagarritasuna ziurtatzeko beharrezkoak diren osagaiak. Horrela, Europar Batasuneko zuzentarauetatik eta Eraikuntzari buruzko Kode Teknikotik datozen eraikuntza arauak Nafarroan aplikatzeko tresna izanen dira.

5. Etxebizitza babestuetan, eraikuntza teknikei, kutsatzen ez duten materialen erabilerari, konfortari, eragimenari eta natur baliabideen aurrezpenari buruz bete beharreko baldintzak izanen dira, bakar-bakarrik, estatuaren oinarrizko legediaren eta foru lege honen esparruan horrelako etxebizitzetarako Nafarroako Gobernuak ezartzen dituenak.

6. Erregelamenduz ezartzen diren baldintzetan, baimena ematen ahalko da etxebizitzen barreneko moldaketak egiteko, etxebizitza babestuen esleipen hartzaileen beharretara moldatzeko.

7. Etxebizitza-tipologia duten eraikinetan kokatutako higiezinen jabeek, eraikinak aldi berean beste erabilera batzuk izanda ere, frogatu beharko dute higiezin horiek zein egoeratan dauden, gutxienez ere eraikinaren kontserbazio-egoerari dagokionez eta irisgarritasun unibertsalari buruzko araudi indarduna betetzeari dagokionez, bai eta haien efizientzia energetikoko graduari dagokionez ere, eraikinen ebaluazio-txostenaren bitartez, zeina araututa baitago azaroaren 12ko 108/2014 Foru Dekretuan edo hura ordezten duen arauan.

Betebeharra familia bakarreko etxebizitzetara ere hedatuko da, halakotzat ulerturik isolatuta daudenak edo horizontalki atxikita daudenak, nahiz eta azken horiek sestra azpiko solairuan garajeak edo trasteleku mankomunatuak partekatu, baldin eta 75 urte edo gehiagoko antzinatasuna badute, foru lege honen hamahirugarren xedapen iragankorrean aurreikusitako egutegiari jarraituz Nota de Vigencia.

8. Nafarroako Foru Komunitatean, Lehendik dagoen Eraikinaren Liburua derrigorrez osatu beharko da Eraikinen Ebaluazio Txostena izateko betebeharra duten etxebizitza-tipologia kolektiboko eraikin guztietan. Lehendik dagoen Eraikinaren Liburua Nafarroako Eraikinak Ebaluatzeko Erregistro Orokorrean inskribatu beharko da. Lehendik dagoen Eraikinaren Liburua zaindu, eguneratu, eskualdatu eta kontsultatzeko baldintzak Eraikinaren Liburua arautzen duen 322/2000 Foru Dekretuaren 2. eta 3. artikuluetan ezarritakoak izanen dira Nota de Vigencia.

9. Edozein etxebizitzaren bizigarritasun-zedula emateko edo berritzeko, eraikinen ebaluazio-txostena eduki beharko da, “Gai” edo “Gai akats arinekin” emaitza duena, hura eskatzekoa denean eta eraikina familia unitate, pertsona fisiko edo juridiko bakar baten jabetzakoa denean. Era berean, bizigarritasun-zedula ez da eman edo berrituko eraikinak, titulartasuna kontuan hartu gabe, Eraikinen Ebaluazio Txostena egina badu eta haren emaitza “Ez gai” edo “Ez gai behin-behinekoz” denean” Nota de Vigencia.

35. artikulua. Etxebizitzen eta eraikinen zaharberritzea.

1. Etxebizitzen eta eraikinen zaharberritzearen helburua da herritarren bizi kalitatea hobetzea, gaur egun etxebizitzetarako dagoen ondasun higiezinen parkea berreskuratuz, horrela etxebizitza horien ezaugarri, betebehar eta onurak eraikuntza berriko etxebizitzek dituztenekin parekatuz joan daitezen.

2. Zaharberritze lanak eraikinaren elementu komunetan eta etxebizitza bakoitzaren elementu pribatiboetan egin daitezke eta, erregelamenduz ezarriko diren beste alderdi batzuen artean, honako helburu hauek lortzeko izanen dira: eraikin baten egitura edo eginkizunak, edo biak batera, moldatzea edo egokitzapena hobetzea, energia kontsumoa aurreztea, espazio bizigarria lortzea edo hobetzea erregelamenduz ezartzen diren mugen barrenean, bizigarritasun baldintzak ematea edo hobetzea, espazio libreak edo patioak denen erabilerarako egokitzea, arkitektura, historia edo ingurumen aldetik dituen balioak zaindu eta mantentzea, hirigintza planeamendua garatzean egin beharreko eraikinen eraispenak, dauden etxebizitzak bereizi edo banandu ondoren etxebizitza berriak sortzea, irisgarritasun unibertsala eta ororentzako diseinua, oztopo arkitektoniko eta sentsorialak kenduz, igogailuak jartzea eta, kasua bada, indarreko araudiari egokitzea.

3. Zaharberritze lanetan bilatuko da planeamenduan eta kultur ondareari buruzko foru legedian katalogaturik dauden edo balio historiko-artistikoa duten ondasunen ezaugarri arkeologikoak mantendu edo berreskuratzea eta, betiere, lanak egiten diren inguruko eraikinen berezko ezaugarrietara moldatzea.

4. Nafarroako Gobernuak etxebizitzak zaharberritzeko jarduketa normalizatuak bultzatu eta sustatuko ditu eta, orobat, zaharberritze lan handiak, hots, bizitegi-multzoak hobetzekoak, horien barrenean badaude etxebizitzen eraikinetako lanak, haien eragimen energetikoa hobetzen dutenak, eta ingurua urbanizatzeko lanak, eta betiere lan horiek etxebizitza arloan eskumena duen departamentuak onesten dituen esku-hartze orokorreko proiektuen barrenean badaude.

V. TITULUA

Etxebizitzei buruzko informazioa eta publizitatea

I. KAPITULUA

Etxebizitzen arloko informazioa eta publizitatea

36. artikulua. artikulua. Informazio eta publizitate arloan bete beharrekoak Nota de Vigencia.

1. Etxebizitzen ezaugarri materialei, etxebizitzen zerbitzu eta instalazioei eta erosteko eta errentan emateko baldintza juridiko eta ekonomikoei buruzko informazioa eta publizitatea ematean fede onez, objektibotasunez eta egiazkotasunez jokatuko da, funtsezko daturik edo hartzaileak nahas ditzakeen daturik eman gabe utzi gabe. Nolanahi ere, publizitatearen xedeko etxebizitzak proiektuan, eraikitze fasean edo bukatuta dauden zehaztuko da.

2. Etxebizitza babestuei buruzko publizitatean eskaintzen diren ezaugarri eta baldintzak, gero, erosleak edo errentariak eska ditzake, kontratuan haien berariazko aipamenik ez badago ere.

3. Etxebizitza babestuen publizitatean eta informazioan betebehar hauek bete beharko dira:

a) Etxebizitza babestuen salmenta, alokairua edo kostu bidezko edozein tituluren bitartez lagapena formalizatzean, titulu honen II. kapituluan adierazitako informazioa eman beharko da.

b) Etxebizitza babestuen sustatzaileek eta haien salmentan dihardutenek beren enpresa edo lanbide jardueran sinatzeko proposatzen duten kontratuari buruzko informazioa eman beharko diete haiek erosi nahi dituztenei, gutxienez sinatu baino bost egun lehenago.

c) Debekatuta dago etxebizitza babestuen publizitatea egitea behin-behineko kalifikazioa lortu baino lehen.

4. Publizitateak, gutxienez, honako erreferentzia hauek eduki beharko ditu.

a) Sustatzailearen identifikazioa eta eraikinaren kokagunea.

b) Etxebizitzaren azalpena, azalera erabilgarria, azalera eraikia elementu komunen zati proportzionala kontuan hartuta eta, halakorik bada, etxebizitzari lotutako elementuak, bidezkoa denean.

c) Salmentaren edo errentamenduaren prezioa, bai eta oinarrizko finantzaketa-baldintzak eta etxebizitza-alokairuko prezioen erreferentzia-indizea ere, bidezkoa denean Nota de Vigencia.

d) Kontura ematen diren diru kopuruak bermatzen dituen finantza erakundea edo aseguru konpainia.

e) Eginiko etxebizitza-errentamenduko azken kontratuetan adostutako errenta Nota de Vigencia.

37. artikulua. Etxebizitza babestuaren arloko informazioa emateko webgunea.

1. Nafarroako Gobernuak Interneteko web-gune bat sortu eta eguneraturik izanen du, etxebizitza arloan eskumena duen departamentuaren menpe, etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarri guztiei buruzko informazio orokorra emateko. Web-gune horretan Nafarroako Gobernuaren zerbitzuen Ataritik sartuko da.

2. Etxebizitzaren arloko informazioaren web-gunean administrazio tramiteak baliabide telematikoak erabiliz egiteko aukera emanen zaie herritarrei, Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioan administrazio elektronikoa ezartzeko apirilaren 4ko 11/2007 Foru Legean ezarritakoari jarraikiz.

3. Era berean, erregelamenduz ezartzen denaren arabera, web-gune horren bidez herritarrek aukera izanen dute Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuan izena emateko eta zentsuaren gaineko alderdi guztietan administrazioarekiko harremanak bideratzeko.

II. KAPITULUA

Etxebizitzen salmentan eta errentamenduan eman beharreko informazioa

38. artikulua. Azalera.

1. Publizitatearen xedeko etxebizitzen azalera adieraziko da metro koadro erabilgarritan eta, elementu komunen zati proportzionala kontuan hartuta, metro koadro eraikitan, ongi zehaztuz beti bi horietatik zein den. Azalera erabilgarria aipatzen denean, jabetza horizontalaren araubideko eraikinetan ez da kontatuko etxebizitza bakoitzari esleitzen zaion elementu komunen zati proportzionala.

2. Publizitatean, ongi zehaztuko da adierazten den azaleraren barrenean etxebizitzaren mugetatik kanpo dauden eranskinen azalera ote dagoen. Hala bada, eranskinen kokagune zehatzari eta haien azalera erabilgarriari buruzko informazioa bereiz eman beharko da.

39. artikulua. Etxebizitzen salmentan eman beharreko informazioa.

1. Sustatzaileek etxebizitzen ezaugarriei buruzko oinarrizko informazioa eman beharko diete lehenbiziko eskualdaketan etxebizitza eskuratzen dutenei edo esleipen hartzaileei. Nahitaez honako datu hauek jakinarazi beharko dituzte:

a) Sustatzaileari buruzko datuak: izena edo sozietate-izena, helbidea eta merkataritza erregistroko inskripzioa.

b) Baldintza ekonomikoak: guztirako prezioa eta horren barrenean sartzen diren kontzeptuak, adieraziz tasak, zergak eta eroslearen konturako gainerako gastuak aintzat hartu ote diren; garbi adierazi beharko da ezin zaizkiola inola ere erosleari egotzi eta salmenta prezioaren barrenean sartu obra berriaren deklarazioari eta banaketa horizontalari dagozkion gastuak, ez eta zamak ezereztekoak eta legezko xedapenen arabera saltzaileari dagozkion antzeko beste batzuk ere; ordaintzeko modua, hasierako ordainketarik ba ote den adieraziz, epekako ordainketak, ordainketa berezirik ote dagoen adieraziz, eta hipoteka maileguari dagokion diru kopurua eta jaso daitezkeen diru-laguntzengatik dagoen kenkaria; hasierako sarrerarik ba ote dagoen adieraztea; kontura ordaindutako kopuruen kobraketa aseguratzeko bermeak, adieraziz erakunde bermatzailea zein den eta, aplikagarria den arauaren arabera, diru-sarrerak zein kontu berezitan egin behar diren.

c) Etxebizitzaren funtsezko ezaugarriak: Kokapen planoa, etxebizitzaren plano akotatua, eskalan egina, eta memoria bat, honako alderdi hauek jasoko dituena: azalera erabilgarrien neurriak; legedi aplikagarrian ezartzen diren kalitate mailak betetzen ote diren; eranskinei eta etxebizitzei lotutako elementuen ezaugarriak, bereizirik azalduta jaso beharko direnak; eraikuntzan erabilitako materialak eta kalitate maila, etxebizitzaren orientazio nagusia, isolamendu termiko eta akustikoaren maila; energia aurrezteko neurriak eta etxebizitzaren zerbitzu eta instalazioak, hala etxebizitza bakoitzarenak nola eraikin osoarenak edo higiezin-konplexuarenak; etxebizitza hartzen duen eraikinaren proiektuaren energia-ziurtagiria, etxebizitza bukatu gabe badago, edo bukatutako eraikinaren eragimen energetikoaren ziurtagiria, etxebizitza bukatua badago. Orobat informatu beharko da zer osagai duten etxebizitzak nahiz inguruneak irisgarritasun unibertsalaren eta ororentzako diseinuaren arloan.

d) Ondasun higiezinaren egoera juridikoa: orubearen eta, halakorik bada, etxebizitzaren erregistro-titulartasunaren egiaztapena; etxebizitzaren karga eta gainkargen egoera; jabeen elkartearen gastu orokorrak ordainduak daudela egiaztatzea, hura formalizatua baldin badago.

e) Egoera administratiboa: eraikitzeko lizentziaren kopia, behin-behineko kalifikazioaren zedularen kopia, edo kasua bada, behin betiko zedularena, bukatuak dauden etxebizitza babestuak badira, eta bizigarritasun zedula, etxebizitza libreen kasuan.

2. Etxebizitzaren erosleak saltzaileari eskatzen ahalko dio proiektu teknikoa eta haren aldaketak eta zuzendaritza fakultatiboaren obra bukaerako ziurtagiria erakuts diezazkion. Era berean, eskubidea izanen du obra berriaren deklarazioaren eta banaketa horizontalaren eskritura ikusteko, jabeen elkartearen estatutuekin batera, egiletsiak daudenean.

3. Proiektu edo eraikuntza fasean dagoen etxebizitza bat eskualdatzen bada, aipatutako betebeharrez gainera, etxebizitza emateko epeak ere adierazi behar dira.

4. Etxebizitza bat bigarren edo ondorengo eskualdaketa batean saltzen denean ematen den informazioan, alderdi hauek jakinarazi beharko dira:

a) Saltzailearen identifikazio datuak eta, kasua bada, lanbide edo enpresa jarduera baten esparruan, etxebizitzaren saltzailearen eta eroslearen arteko bitartekari lana egiten duen pertsona fisikoaren edo juridikoaren identifikazio datuak.

b) Baldintza ekonomikoak: guztirako prezioa eta horren barrenean sartzen diren kontzeptuak, baita ezartzen diren finantziazio baldintzak ere, halakorik bada.

c) Etxebizitzaren funtsezko ezaugarriak: azalera erabilgarriaren edo eraikiaren egiaztapena; partaide kuota, halakorik bada; eranskinak eta etxebizitzari lotutako elementuak; lurzatiaren zedula.

d) Ondasun higiezinaren egoera juridikoa: etxebizitzaren erregistro-titulartasunaren egiaztapena; etxebizitzaren karga eta gainkargen egoera; jabetza horizontaleko araubidearen funtsezko ezaugarriak, hala badagokio, eta finkaren administratzaileak luzatutako ziurtagiria, saltzaileak Jabeen Elkartearen ordainketak eguneratuak dituela adierazteko, jabetza horizontaleko araubideari lotutako etxebizitzetan, baita Jabeen Elkarteak hartutako akordio guztiak ere, salerosketaren unean eroslearentzat garrantzi ekonomikoa baldin badute.

40. artikulua. Etxebizitzen errentamenduan eman beharreko informazioa.

1. Etxebizitza errentan ematean, hartzaileari etxebizitzaren funtsezko ezaugarri fisiko eta juridikoei buruzko informazioa eman behar zaio, baita kontratuaren oinarrizko baldintzei buruzkoa ere.

2. Hain zuzen ere, gutxieneko informazioan alderdi hauek aipatuko dira:

a) Etxebizitzaren azalpena, azalera erabilgarria adieraziz; etxebizitzaren zerbitzuen, instalazioen eta horniduren azalpena.

b) Errentaren guztizko prezioa eta errentariak bere gain harturiko beste kopuru batzuena, likidazioaren aldizkakotasuna adieraziz, bai eta etxebizitza-alokairuaren prezioen erreferentzia-indizea ere Nota de Vigencia.

c) Errentamenduaren epea.

d) Errentamenduaren epearen bitartean, errentaren prezioa eguneratzeko modua.

e) Fidantza eta errentariari eskatzen zaizkion beste berme batzuk.

f) Etxebizitzaren nahiz ingurunearen irisgarritasun unibertsalaren maila eta ororentzako diseinuaren maila.

g) Eginiko etxebizitza-errentamenduko azken kontratuetan adostutako errenta Nota de Vigencia.

3. Gainera, errentamendu-araubidekotzat kalifikaturiko etxebizitza babestuen kasuan, errentatzaileak betebehar hauek izanen ditu:

a) Errentamendu-kontratuaren ikus-onespena lortzen den unetik aurrera, errentariari ahalbidetu beharko dio, gutxienez ere 15 eguneko epez, balizko matxuren berri emateko erreklamazioak aurkeztea, haiek konpongarriak izan nahiz ez izan, halatan etxebizitzak jasotze-emate unean duen egoera adierazia gera dadin. Matxuren nolakotasunaren arabera, etxebizitzaren egoerari buruzko argazki-erreportaje bat erantsi ahalko da, frogagarri. Etxebizitza-alorreko eskumena duen departamentuko titularrak emandako foru agindu bidez, etxebizitza jaso eta emateari buruzko akta-ereduak ezarri ahalko dira.

b) Errentariak kontzeptu guztiengatik ordaindu beharreko guztizko errenta-prezioaren behin betiko kalkulua egitea. Auzotarren erkidegoa eratu zenetik urtebete pasa gabe badago, horren berri eman beharko zaio maizterrari, eta erkidego-gastuak gutxi gorabeherakoak direla jakinarazi. Erkidego-gastuak haien egiazko zenbatekoari doitzen joan beharko zaizkio, doikuntza hori erkidegoaren urte bakoitzeko kontuekin justifikatuz.

Halaber, errentatzailea behartuta dago eraikinaren Obra Berriaren Deklarazioan ezarrita dagoen gastu orokorren banaketaren berri ematera, horretarako zehaztuz gastu hori osatzen duten kontu-sailak eta gastua etxebizitzen artean banatzeko modua.

c)Auzotarren erkidegoaren kostuen berri ematea, bai eta hornidura ezberdinena ere, modurik ez dagoenean kostu horiek kontagailu bidez esleitzeko; halaber jakinaraztea zein den egozte-metodoa edo kostua, zenbateko finko baten bidez ezarria denean.

d) Emandako balizko diru-laguntzei buruz informatzea. Horretarako, errentatzaileak errentarien eskueran utziko du Administrazioaren ikus-oneste eginbidearen kopia bat.

e) Errentariei jakinaraztea zein datatan amaituko den errentan harturiko etxebizitzaren babes-araubidea.

f) Errentamendu-kontratuaren indar-hartze egunetik aurrera sorturiko hornidura-gastuengatik baizik ez kobratzea.

g) Zerbitzu- edo hornidura-gastuen kobrantza banakotzea. Horretarako, errentariak ordaindu beharreko zerbitzu-gastuen kalkulua haren kontsumo berekien arabera eginen da. Ez da zerbitzu-gasturik kobratuko ez bada kontsumorik egiten, salbu eta errentatzaileak edo hirugarrenek emandako zerbitzuren baten horniduran kostu finkoak daudenean, errentariak zerbitzua erabili nahiz ez erabili. Kostu finko horiek berariaz adierazi beharko dira errentamendu-kontratuan edo kontratu horri erantsitako dokumentuan. Halaber, errentatzaileak errentarien eskueran ipiniko ditu haien etxebizitzetan eginiko kontsumoei dagozkien fakturak, bai eta eraikinaren elementu amankomunei dagozkien hornidura-zerbitzuen ematetik eratorritako fakturak ere.

h) Errentarien eskueran iragarki-ohol bat utzi, informazio muntaduna eskainiko duena.

i) Etxebizitza-arloan eskudun den departamentuari eraikinaren elementu amankomunen kudeaketatik eratorritako urtealdi-kontuen kopia bat bidaltzea. Informazio hori urtero argitaratuko da etxebizitza-arloko informazio-webgunean Nota de Vigencia.

41. artikulua. Etxebizitza babestuak salerosi edo errentan emateko kontratuaren edukia.

1. Salerosi eta errentan emateko kontratuaren baldintza partikularretan foru lege honetan aurreikusitakoaren arabera erosleari emandako informazioaren edukia jaso beharko da. Etxebizitzaren azalera eroslearen kaltetan aldatzen bada, erosleak eskubidea izanen du prezioaren beherapen proportzionala egin diezaioten edo balio bereko kalte-ordain bat jasotzeko, deusetan galarazi gabe kontratua suntsiarazteko duen ahalmena, legedi zibilean ezarritakoaren arabera bidezkoa denean.

2. Etxebizitza babestuak salerosi edo errentan emateko kontratuetan nahitaez sartu beharreko klausulak erregelamenduz ezarriko dira.

3. Etxebizitza babestuaren eskualdatzaileak esleipen-hartzaileari, erosleari edo errentariari nahitaez eman beharreko dokumentazioa ere erregelamenduz ezarriko da.

4. Azalera-eskubidea eskualdatzeko kontratuetan, inguruabar hori esanbidez eta bereiz adieraziko da, kontratuaren orrialde bakoitzaren goiburuan edo orrialde-oinean. Berariazko epigrafe batean, azalpen argi eta ulergarri bat jaso beharko da azalera-eskubidetzat zer jotzen den esplikatzeko, eta halaber zehaztu beharko dira horren epealdia, jabetza osoa eskuratzearekiko zer alde dagoen, bai eta azalera-eskubidearen indarraldian zehar gertatuko den balio-galera ere Nota de Vigencia.

III. KAPITULUA

Kontsumoko Arbitraje Sistema

42. artikulua. Kontsumoko Arbitraje Sistema.

1. Etxebizitzaren arloan kontsumitzaileek edo erabiltzaileek egiten dituzten kexa edo erreklamazioen ebazpena Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Defentsari buruzko ekainaren 20ko 7/2006 Foru Legean aurreikusitako Kontsumoko Arbitraje Sistemaren menpe jartzen ahalko da.

2. Nafarroako Administrazio Publikoek, etxebizitzaren arloko kexa eta erreklamazioak ebazteko orduan, Kontsumoko Arbitraje Sistemaren erabilera sustatuko dute.

3. Aurreko idatz-zatian xedatutakoaren ondorioetarako, etxebizitza babestuak eraikitzeko asmoz administrazio publikoek lurzorua besterentzeko egiten dituzten lehiaketetan, balioetsiko da lizitaitzaileak Kontsumoko Arbitraje Sistemari lotzeko konpromisoa.

V. bis TITULUA

Etxebizitza hutsak egotea saihesteko tresna administratiboak Nota de Vigencia

I. KAPITULUA

Etxebizitza hutsak. Halakoak deklaratzeko prozedurak

42. bis artikulua. Etxebizitza hutsen definizioa.

1. Titulu honen ondorioetarako, etxebizitzatzat hartzen da eraikin oro zeinak, alde batera utzirik beraren gaineko titulartasunaren portzentajea eta jabetza osoan nahiz indibisoan edukitakoa den, bere exekuzio-egoerarengatik legezko baimen guztiak baititu egiazki jendeztatua izateko, edo legezko baimen horiek eskatuak izateko moduan baitago; eta, aplikatzekoa den hirigintza-planeamenduaren arabera, zehazturiko erabileratzat bizitokitarakoa baitu, edo bizitokitarako erabilera baimenduta baitauka erabilera-aldaketako hirigintza-lizentzia egokiaren bitartez, hiri-lurzoru edo lurzoru urbanizagarri gisa sailkatutako lurzoru batean. Aurrekoa ulertuko da baimen horiek eskatzeko betebeharra ezertan galarazi gabe Nota de Vigencia.

2. Etxebizitza bat hutsik egotearen presuntzioa aplikatuko da bizitoki-erabilera eman zitzaion azken egunetik hasita urtebeteko epean ez bazaio ematen, elkarren segidako sei hilabete baino gehiagoz, antolamendu juridikoak edo hirigintza-planeamenduak ezarritako bizitoki-erabilera. Eragin horietarako, bizitoki-erabilerarako azken eguntzat hartuko da bizitoki-erabilerako gutxienez ere sei hilabete jarraituko aldiari amaiera ematen dion azken eguna. Bizitoki gisa sekula erabili ez diren etxebizitzetarako, epe hori kontatzen hasiko da haien exekuzio-egoerak egiazko okupaziorako legezko baimenak eskatzeko bidea ematen duenetik aurrera; edo, baimen horiek jada eman badira, ematearen jakinarazpenetik aurrera. Legezko baimenak eskatu bai baina oraindik eman ez diren kasuan, haiek emateko epea deskontatuko da.

3. Honako hauek ez dira etxebizitza hustzat joko:

a) Ohiko etxebizitzak. Izaera hori ulertuko zaie titularren ohiko bizileku iraunkorra direnei, halakotzat deklaratzen direlako pertsona fisikoen errentaren gaineko zergari dagokionez. Pertsona fisikoen errentaren gaineko zergari buruzko aitorpenik ez badago, titularren erroldako bizitoki gisa agertzen direnak, Nafarroako udalerri batean. Aurreko datu horiek aplikatzea posible ez den kasuetan, ur-, argindar- eta, kasua bada, gas-horniduretan kontsumorik handiena duena.

b) Pertsona fisikoen etxebizitzak, aisialdi edo jolaserako erabilera dutenak. Halakotzat jotzen dira titularraren bigarren bizitokia direnak. Ondorio horietarako izaera hori izanen du bakar bakarrik etxebizitza batek pertsona edo familia unitate bakoitzeko. Pertsona edo familia unitate bat bi etxebizitzaren titularra bada, ulertuko da aisialdi edo jolaserako erabilerako etxebizitza dela aurreko puntuari jarraikiz ohiko etxebizitzaren izaerarik ez duena. Pertsona edo familia-unitate bat hiru etxebizitzaren edo gehiagoren titularra bada, ulertuko da aisialdi edo jolaserako erabileradun etxebizitza dela, ohiko etxebizitzaren izaerarik ez dutenetatik, ur-, argindar- eta, kasua bada, gas-horniduretan kontsumoa edukirik katastro-balio handiena duen etxebizitza.

c) Turismoaren arloko legedian araututako erabilera baterako eraikinak, kasuko hirigintza lizentziak eta irekitzeko lizentziak badituzte, turismoaren arloko lege indardunetan eta kasuan kasu aplikatzekoak diren gainerako baimen sektorialetan exijitzen diren baldintzez gainera.

d) Sasoika eginiko errentamendua tarteko, hiri finken moduan egiazki erabiltzen diren etxebizitzak, dela udaldietarako, dela beste edozein alditarako, bai eta kasuko finkan industria, merkataritza edo artisautza jarduera bat edo jarduera profesional bat edo josteta, laguntza, kultura nahiz irakaskuntza jarduera bat gauzatzeko eginiko kontratua dutenak ere, betiere jarduera horietan aritzeko behar diren lege baldintzak betetzen badira eta, gutxienez ere, urtebetean hogeita hamar egun baino gutxiagokoa ez den okupazioa badute.

e) Nafarroako Foru Komunitatetik kanpo dauden etxebizitzak.

f) etxebizitza haiek zeinak, lurraldearen antolamendu eta hirigintzaren alorrean indarrean dagoen araudiaren arabera, ordenamenduz kanpoko egoeran egon eta bizigarritasun-zedularik ez baitute Nota de Vigencia.

4. Pertsona fisikoen titulartasunekoak diren etxebizitza hutsen kasuan, ez da zehapen ahalmen hau baliatuko, foru lege honetan ezarritako terminoetan.

5. Foru lege honetan araututako zehapen ahalmenaz baliatzearen eraginetarako, etxebizitza hustzat hartuko da modu erregularrean nahiz irregularrean eratutako pertsona juridiko baten titulartasunekoa dena soilik. Titulartasuntzat joko da bai etxebizitzaren jabari osoa izatea, bai haren gaineko jabekidetasunaren partaidetza gehiena izatea.

6. Etxebizitza hutsik dagoela deklaratzen duen ebazpena titulu honetan araututako kontradikzio-prozeduraren bitartez eman beharko da, betiere administrazio-prozedurari buruzko oinarrizko arauetan ezarritakoaren arabera.

42. ter artikulua. Etxebizitza hutsik izatearen zantzuak.

1. Besteak beste, honakoak izanen dira etxebizitza bat hutsik dagoela jotzeko kontuan hartuko diren zantzuak:

a) Biztanle-erroldako datuak eta bizilagun edo okupatzaileen beste erregistro publiko batzuetako datuak.

b) Ur, gas eta elektrizitate hornikuntzarik ez izatea edo haietan kontsumo anormalki txikiak izatea, hurrengo ataletan ezarritakoaren arabera.

c) Posta eta jakinarazpenak beste helbide batzuetan jasotzea.

d) Komunikazio telefoniko eta informatikoetarako beste toki batzuk erabiltzeko ohitura izatea.

e) Etxebizitzaren titularraren aitorpenak edo egintzak.

f) Bizilagunen deklarazioak.

g) Etxebizitzaren titularra den pertsonak justifikaziorik gabe ezezkoa ematea etxebizitzaren arloko departamentu eskudunak egiaztapenak egiteari, horretarako inolako kausa sinesgarririk sumatzen ez denean eta etxebizitza hutsik egotearen beste aztarnaren batzuk ere badirenean.

2. Hornigaien kontsumoari dagokionez, kontuan hartuko da etxebizitza bakoitzeko eta urte bakoitzeko ohiko batez bestekoa, erreferentziako herrian zerbitzua ematen duten enpresa hornitzaileek emandako balioetatik ateratzen dena. Halako daturik ez badago, hurrengo ataletan adierazitako balioak erabili ahalko dira. Atal horiek erregelamendu bidez aldatu edo gaurkotu ahalko dira.

3. Ur kontsumoa, zeinak, kasuko zerbitzu hornitzaileek informazio zehatzagoa ematen ez duten bitartean, aukera ematen baitu etxebizitza hutsik dagoela jotzeko:

- Etxebizitza eta hilabete bakoitzeko 0,21 metro kubiko baino txikiagoa.

- Etxebizitza eta urte bakoitzeko 2,47 metro kubiko baino txikiagoa.

4. Elektrizitate kontsumoa, zeinak, kasuko zerbitzu hornitzaileek informazio zehatzagoa ematen ez duten bitartean, aukera ematen baitu etxebizitza hutsik dagoela jotzeko:

- Etxebizitza eta hilabete bakoitzeko 24 kilowatt/ordu baino txikiagoa.

- Etxebizitza eta urte bakoitzeko 291 kilowatt/ordu baino txikiagoa.

42. quater artikulua. Etxebizitza hutsei buruzko informazioaren arloko betebeharrak eta informazio horren edukia.

1. Pertsona fisiko edo juridikoak, publiko edo pribatuak, behartuta egonen dira Foru Komunitateko Administrazioari ematera, bai eta etxebizitzak ezarrita dauden lekuko toki entitateei ere, dagozkion eskumenak eskuordetuta badituzte, haietako edozeinek eskatuta, etxebizitza hutsen edo egoera horien ardura duten pertsonen edo entitateen azterketan, zuzenean nahiz zeharka eragin lezaketen inolako datu, txosten, aurrekari eta egiaztagiriak. Halaber, Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioa behartuta egonen da etxebizitzak ezarrita dauden lekuko toki entitateei ematera, dagokion eskuordetza lortu badute, etxebizitza hutsen edo egoera horien ardura duten pertsonen edo entitateen azterketan, zuzenean nahiz zeharka eragin lezaketen inolako datu, txosten, aurrekari eta egiaztagiriak Nota de Vigencia.

2. Eragin horretarako, informazio-eskarian, zeina, nolanahi ere, egokia, pertinentea eta ez-gehiegizkoa izanen baita, zehaztuko da hura zenbateraino den beharrezkoa arlo horretako ikuskapen-ahalmenak garatzeko, eta hura oinarritzen duten lege-xedapenak zehaztuko dira.

3. Horretarako bidaltzen den informazio-eskariak helburu izan dezake, bai etxebizitza jakin batzuen huts-egoera banaka ikertzea, bai informazio-eskaria egiteko garaian aurredefinituta ez zeuden baina Administrazioak ikuskatze-ahalmenak baliatzeko beharrezkoak izan daitezkeen inguruabarrak argitzea, etxebizitzaren arloko biurteko ikuskatze-planaren helburu, lehentasun eta lurralde-esparruen edo esparru subjektiboen arabera.

4. Eskatutako informazioa euskarri informatikoan gordetzen denean, euskarri horretantxe eman beharko da, hala eskatzen bada.

5. Ur, elektrizitate eta gas zerbitzuen hornidurarako konpainiek, etxebizitzaren arloko departamentu eskudunak edo etxebizitzak ezarrita dauden lekuko toki entitateek, dagozkion eskumenak eskuordetuta badituzte, halakorik eskatzen dutenean, bidaliko dute behar den informazioa -ukitutako pertsonen adostasunik gabe ere eta datuen babesari buruzko arauetan ezarritakoari loturik-, eskarian zehaztuko diren etxebizitzek dauzkaten batez besteko kontsumoei dagokienez. Eskatzen badira, berariaz adierazitakoez beherako kontsumoak dituzten etxebizitzen edo etxebizitza-multzoen zerrendak bidaliko dira, zerrenda horietan jasotako etxebizitzak kokatuta daudeneko bide, kale edo plazaren izena adierazita, eta zehaztuz, halaber, kontratuaren eta etxebizitzaren titularraren izen-abizenak edo sozietate-izena, bai eta pertsona titularraren helbidea eta IFZa edo sozietatearen IFKa ere. Horretarako, aipatutako departamentuaren edo toki entitatearen eskaria izan ahalko da kokapen zehatzei buruzkoa, kale, bide edo haien multzo bati buruzkoa edo grafikoki nahiz deskriptiboki berariaz mugatutako esparruei buruzkoa Nota de Vigencia.

6. Etxebizitzaren arloko departamentuari aurrez eskatu ondoren eta soilik foru lege honen esparruko eskumenez baliatzeari dagokionez, udalek departamentuari informazioa igorriko diote -ukitutako pertsonen adostasunik gabe ere eta datuen babesari buruzko arauetan ezarritako terminoetan- udalaren azken zentsuari edo biztanle-erroldari buruz, errolda-orrien arabera inor inskribaturik ageri ez den etxebizitzei dagokienez. Horietako bakoitzaren kasuan adieraziko da, gutxienez ere, zehazki non dagoen kokatuta, katastroan zein erreferentzia duen eta titularraren edo titularren izen-abizenak, sozietate-izena, IFKa edo IFZa eta helbidea.

7. Urtean behin, urte bakoitzaren abenduaren 31ko datuekin, eta Etxebizitzaren arloko departamentu eskudunak eskatuta noiznahi, finantza-entitateek eta haien higiezin-filialek, aktiboen kudeaketarako entitateek -banku-berregituratzetik heldu direnak barne- eta higiezin-entitateek, edozein dela ere haien helbide soziala, informazioa bidaliko dute -ukitutako pertsonen adostasunik gabe ere eta datuen babesari buruzko arauetan ezarritako terminoetan-, ondorio hauetarako finkatzen den esparru zehatzari dagokionez, hutsik dauden beren titulartasuneko etxebizitzei buruz, eta haietarako bakoitzaren kasuan, honakoak adieraziko dituzte: kokaleku zehatza, katastroko erreferentzia, finkak erregistroan duen zenbakia, izena, abizena, sozietate-izena, IFZa edo IFKa. Etxebizitza babestua baldin bada, berariaz zehaztu beharko da hori, kalifikazioari buruzko espediente-zenbakia adierazita. Etxebizitzaren arloko departamentu eskudunak jasotako informazioa ematen ahalko die toki entitateei, dagozkion eskumenak eskuordetuta badituzte, etxebizitzak ezarrita dauden lekuari buruz Nota de Vigencia.

8. Artikulu honetan aipatzen diren komunikazioak hogeita hamar eguneko epean igorri beharko zaizkio departamentu edo toki entitate eskatzaileari, informazio-eskaria jasotzen denetik edo aurreko apartatuan adierazten den datatik hasiz kontatuta Nota de Vigencia.

42. quinquies artikulua. Etxebizitza bat hutsik dagoela deklaratzeko prozeduraren izapidetzea Nota de Vigencia.

1. Etxebizitza bat hutsik dagoela deklaratzeko prozedura hasteko, izapidetzeko eta ebazteko eskumena etxebizitzaren arloko departamentu eskudunari dagokio. Eskumen hori, aurrez eskatuta, eskuordetu ahalko zaie hura baliatzeko behar adina baliabide dituztela ziurtatzen duten toki entitateei. Etxebizitzaren arloko departamentu eskudunak eskumena izanen du, nolanahi ere, kasuan-kasuan instruitzen diren zehapen-prozedurak hasi, izapidetu eta ebazteko.

2. Prozedura aurrera eramanen da erregistroko titularra den pertsonarekin edo, hura ez badago, etxebizitzaren edo etxebizitza-multzoaren katastro-titularra den pertsonarekin. Halaber, pertsona interesduntzat hartuko dira, kasua bada, eskubide errealen eta egoera juridikoen titularrak, Jabetzaren Erregistroan inskribatu eta ohar bidez jasotakoak; hori, halere, ez da eragozpena izanen eskubide edo interes legitimoen titularrei komunikazioak bidaltzeko.

3. Etxebizitza edo etxebizitza-multzoa pro indiviso araubidean pertsona titular batzuena edo nortasun juridikorik gabeko erkidego edo entitate batena baldin bada eta haren lege-ordezkaria zein den ez bada ezagutzen, pro indiviso-ko titularretako bakoitza eta erkidegoa osatzen duten pertsonetako bakoitza, daukan erantzukizun solidarioari erreparatuta, ordezkaritzat joko da, prozedura hau izapidetzearen ondorioetarako; hori, halere, ez da eragozpena izanen gainerako kotitularrei edo erkidegoko pertsonei komunikatzeko.

4. Prozedura hasiko da etxebizitzaren arloko departamentu eskudunaren organo egokiaren edo, kasua bada, toki entitatearen erabakiaren bidez.

5. Kontradikzio-prozedurari hasiera emateko erabakian, etxebizitza hutsik egoteari buruzko aztarnak zehaztuko dira, hain zuzen prozedura irekitzeko bidea ematen dutenak, bai eta titularrari edo titularrei eskaintzen zaizkien sustapen neurriak ere, haiei etxebizitza errentan ematea edo haren zaharberritze babestua erraztera bideratuak, eta entzute-tramiteari hasiera emanen zaio, hura jakinarazten denetik hamar egunez. Epe horretan interesdunek komenigarritzat jotzen dutena alegatu ahalko dute eta egokitzat jotzen dituzten probak aurkeztu edo proposatu ahalko dituzte.

6. Interesdunek egiaztatzen edo justifikatzen badute etxebizitza hutsik egoteari buruzko aztarnarik ez dagoela kontradikzio-prozedura hasteko arrazoia ematen duenik, amaitze-ebazpena emanen da, eta ildo horretatik egindako alegazioak baietsiko dira; gero prozedura artxibatzeko aginduko da.

7. Alegaziorik aurkezten ez bada edo interesdunen alegazioek prozedura hastea eragin zuten aztarnak, etxebizitza hutsik egotearenak, aldarazten ez badituzte, eta sustapen-neurriak onartzen ez badira, etxebizitza hutsik deklaratzen duen ebazpena emanen da, eta hura Etxebizitza Hutsen Erregistroari jakinaraziko zaio, haren inskripzioa egin dezan.

8. Etxebizitzaren errentamendua erraztera bideratutako sustapen neurri bat edo batzuk onartzen badira eta hiru hilabeteko gehieneko epean etxebizitzan egiazki bizitzeko konpromisoa baldin badago, prozedura eteteko ebazpena emanen da ebazpenaren gehieneko epea zenbatzearen eraginetarako.

9. Etxebizitzaren zaharberritzea erraztera bideratutako sustapen neurri bat edo batzuk onartzen badira eta hiru hilabeteko gehieneko epean etxebizitzaren zaharberritze babestuaren behin-behineko kalifikazioa eskatzeko konpromisoa baldin badago, prozedura eteteko ebazpena emanen da ebazpenaren gehieneko epea zenbatzearen eraginetarako.

10. Etxebizitzan sei hilabetetik gorako epean egiazki bizi izan dela edo zaharberritze babestuaren behin-behineko kalifikazioaren eskaera egin dela ziurtaturik, prozedura artxibatzeko ebazpena emanen da. Hala egiten ez bada, aurreko apartatuetan adierazitako epeak iragan badira jabeak komunikatu gabe egiazko biztantzearen egoera hasia dela, edo biztantze-aldi hori sei hilabetekoa baino laburragoa bada, edo etxebizitzaren zaharberritze babesturako eskaera aurkeztu ez bada, prozedurari jarraipena emanen zaio etxebizitza hutsik dagoela deklaratzen duen ebazpena emanez. Ebazpen hori Etxebizitza Hutsen Erregistroari igorriko zaio, inskribatua izan dadin.

Birgaituak diren etxebizitzen kasuan, beharrezkoa izanen da eskaturiko birgaitze-lanak egin izanaren froga ematea, eta frogatzea etxebizitzak egiazki biztanleak izan dituela sei hilabete baino gehiagoko denbora-epean. Obrak egin eta amaitzeko epea izanen da kasuko obra-lizentzian aipatutakoa, edo, kasua bada, hirigintza-araudian ezarritakoa. Baldin eta obrak ez badira epe horretan egiten, prozedurari jarraipena emanen zaio, etxebizitza huts deklaratzen duen ebazpena jaulkiz. Ebazpen hori Etxebizitza Hutsen Erregistroari igorriko zaio, inskribatua izan dadin.

Etxebizitza hori Alokairu Poltsari lagatzeko konpromisoa dagoenean, beharrezkoa izanen da frogatzea aipatu lagapena egiazki formalizatu dela gehienez ere sei hilabeteko epean, kasuko kontratua sinatuz. Hartutako konpromisoa ez bada betetzen, prozedurari jarraipena emanen zaio, etxebizitza huts deklaratzen duen ebazpena jaulkiz. Ebazpen hori Etxebizitza Hutsen Erregistroari igorriko zaio, inskribatua izan dadin Nota de Vigencia.

11. Etxebizitza bat hutsik dagoela deklaratzeko kontradikzio-prozedura ebazteko eta haren ebazpena jakinarazteko gehieneko epea urtebetekoa izanen da, ireki zenetik kontatzen hasita. Hura iraganda, iraungi eginen da.

II. KAPITULUA

Etxebizitza hutsen erregistroa

42. sexies artikulua. Etxebizitza Hutsen Erregistroa Nota de Vigencia.

1. Etxebizitza Hutsen Erregistroa sortzen da, foru lege honetan aurreikusitako kasuak gertatzeagatik hustzat deklaratu diren etxebizitzak kontrolatzeko eta jarraitzeko tresna gisa. Erregistro horretarako sarbidea izanen dute etxebizitzak hutsik daudela deklaratzeko ebazpenek, bai eta huts-egoeran eragina duten jarduketak edo inguruabarrak islatzen dituzten bestelako ebazpenek ere.

2. Etxebizitzen arloko departamentu eskudunak Etxebizitza Hutsen Erregistroa egiazki eratzeak berarekin ekarriko du titulartasun publikoko datu-fitxategi bat sortzea, izaera pertsonaleko datuak babesteari buruzko araudian aurreikusitako ondorioetarako, betiere horrelako fitxategiak sortzeari buruz araudi indardunean ezarritakoari jarraituz.

3. Nafarroako Etxebizitza Hutsen Erregistroa Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorrean sartzen da, eta haren antolaketa eta funtzionamendua foru lege honen VII. tituluan xedatutakoak arautzen ditu, titulu honetan jasotako espezialitateak ezertan kendu gabe.

4. Nafarroako Etxebizitza Hutsen Erregistroko inskripzioak honako eragin hauek izanen ditu:

a) Kasuko udaleko etxebizitza hutsen erroldan sartzea, Nafarroako Toki Ogasunei buruzko Foru Legean jasotako aurreikuspenen arabera.

b) Oinarria izatea da kasuko zehapen- edo desjabetzapen-espedientea irekitzeko, hala dagokionean.

c) Informazioa eta estatistika-datuak ematea politika publikoen zerbitzuan den informazio-tresna gisa balio dezan.

5. Etxebizitza baten Nafarroako Etxebizitza Hutsen Erregistroko inskripzioa deuseztatzeko aurrez eskatuko da ziurta dadila hartan egiazki bizi izan dela sei hilabetez, etenik gabe. Etxebizitzan egiazki bizitzen dela ziurtatzen ez bada, interesdunari 10 egun balioduneko entzunaldi-epea emanen zaio; epe hori iraganik, ebazpena emanen da inskripzioa mantentzeko edo, kasua bada, deuseztatzeko, eta Nafarroako Etxebizitza Hutsen Erregistroari igorriko zaio.

Erregistro edo katastroetako titularren erantzukizuna izanen da inskripzioan jasotako datuetan eragiten duen edozein aldaketa jakinaraztea, edo Erregistroko inskripzioa bera, eta gertatutako aldaketa ziurtatzen duten dokumentuak edo frogak aurkeztu beharko dira.

6. Egiaztatze- eta kontrol-jarduerak, etxebizitzaren arloko departamentu eskudunak hutsik dauden etxebizitzak badaudela zehaztearen eraginetarako; eta, ezertan kendu gabe hala eskatzen duten toki entitateei eskuordetza ematea, eginen dira etxebizitzaren arloko kontrol eta ikuskapenerako biurteko planean ezartzen den plangintzaren arabera.

III. KAPITULUA

Etxebizitza hutsak egon daitezen saihesteko sustapen-jarduketak

42. septies artikulua. Etxebizitzen erabilera soziala sustatzeko politikak eta jarduketak Nota de Vigencia.

1. Foru Komunitateko Administrazioak Etxebizitzen Parke Publiko bat sortuko du, etxebizitza bat eskuratzeko zailtasunak dituzten pertsonei etxebizitzak errentan emateko. Pertsona horiei dauzkaten diru-sarreren araberako errenta bat exijituko zaie. Parkea honakoek osatuko dute:

a) Desjabetutako etxebizitzek, edo erabilera desjabetu zaien etxebizitzek, foru lege honetan ezarritakoaren arabera.

b) Foru Komunitateak xede horretarako eskura edo susta ditzakeen etxebizitzek.

c) Modu automatikoan, Foru Komunitateko Administrazioaren titulartasunekoak edo erabilerakoak diren etxebizitza guztiek, edozein dela ere arrazoia, beste xederik ez badute.

2. Administrazio publikoek, zuzenean edo entitate publiko instrumentalen bitartez, bitartekari lanak egin ahalko dituzte hutsik dauden etxebizitzen esparruan, haien okupazioa errazte aldera, jabeen eta etxebizitza eskatzen duten pertsonen edo bizikidetasun-unitateen arteko errentamenduak hitzartzeko formulak sustatzearen eta erraztearen bitartez.

Etxebizitzen errentamenduaren merkaturako bitartekaritza neurri gisa, alokairuko etxebizitza-poltsen programak egin ahalko dira; hitzarmenak egin ahalko dira etxebizitza hutsen jabeak diren pertsona juridikoekin edo fisikoekin, haiek errentamenduaren merkatuan integratzeko; eta erabilgarri dauden eta prezio egokia duten errentamendu araubideko etxebizitzen parkea handitzeko beste edozein neurri ere hartu ahalko da.

Erregelamendu bidez ezarriko da zein kalitate-baldintza eta ezaugarri eduki beharko dituzten etxebizitza horiek, bai eta errentamendu-eskatzaileen eta errentarien ezaugarriak ere; halaber, ezarriko da administrazio eskudunak zein baldintzatan segurtatuko dituen errenten kobrantza bermatzearekin lotutako gorabeherak, defentsa juridikoa eta sortutako kalteen konponketa, hutsik dauden etxebizitzen jabeei segurtasun juridiko egokia emate aldera.

Halaber, maizterren segurtasun juridikoa bermatze aldera, etxebizitzak administrazio eskudunari eskaini ahalko zaizkio, azken horrek bere kasa nahiz edozein ente publikoren, partaidetza publikoa duten sozietateen, fundazioen eta irabazi asmorik gabeko entitateen bitartez kudea dezan haien errentamendua, honakoak bermatzearen truke: haien mantentzea, etxebizitza-erabilera iraunkor eta egiazkoa emanen zaiela, errenten kobrantza, defentsa juridikoa eta kalteen konponketa. Horretarako, kasuko aseguru polizak kontratatuko dira, ezertan galarazi gabe sektoreko legedian eta etxebizitza planetan eraikuntzari dagokionez aurreikusten diren neurri berariazkoak, jabetza nahiz edukitza modalitateetan.

3. Etxebizitza hutsak errentan emateko programei estaldura egokia ematearen ondorioetarako, administrazio publikoek, sustapen-neurri gisa, etxebizitza horiek bizilekutarako okupatzeari berezko zaizkion arriskuen aseguratzea hitzartu ahalko dute, hartara honakoak bermatzeko: errentaren kobrantza, eragindako kalteak, erantzukizun zibila, etxeko laguntza eta defentsa juridikoa. Foru Komunitateak etxebizitzen errentamenduaren merkatuan gauzatuko dituen bitartekaritza programei dagokienez, erregelamenduzko xedapen baten bidez arautuko dira kasuko aseguru polizak kontratatzeko baldintzak.

4. Foru Komunitateko Administrazioak diru-laguntzak emanen ditu hutsik dauden etxebizitzak egiazki okupatzen laguntzeko, kontuan izanda kontu publikoek ekitaldi bakoitzerako finkatzen dituzten aurrekontuko diru-kopuruak. Diru-laguntza horiek emanen zaizkie jabeei eta errentariei eta bitartekaritza-entitateei. Diru-laguntzak etxebizitza planetan jasotako programen bitartez bideratuko dira. Hori, halere, ez da eragozpena izanen zenbait kasutan diru-laguntza bereziak emateko, interes publikoko, sozialeko, ekonomikoko edo humanitarioko arrazoiak egiaztatzen direnean edo behar bezala justifikatuta dauden bestelako arrazoiak daudenean, deialdiak egitea zailtzen dutenak. Betiere, aplikatzekoa den araudian ezarritako baldintzak bete beharko dira.

5. Etxebizitzen titularrek, pertsona fisikoak nahiz juridikoak izan, beren etxebizitzak eskaintzen dituztenean errentamendurako bitartekaritza programa publikoetan sartzeko, honako onurak izanen dituzte:

a) Kasua bada, etxebizitzan egiazki norbait bizi dela justifikatzeko epea eten eginen da, etxebizitza hutsik dagoela deklaratzeko kontradikzio-prozeduraren barruan.

b) Kasuko etxebizitza baldin bada pertsona juridiko batek eskuratua lehengo jabeak hipoteka-kreditu baten ordainean emanda, hipoteka-subrogazioa duen salerosketa baten bitartez edo gisako negozio juridiko baten bidez, errenta jasoko duela bermatuko da etxebizitza hori bitartekaritza programan sartzen den egun beretik. Kasu horietan, etxebizitza hori programan sartu ahalko da maizterrak mantenduz, beraiek hori eskatzen badute.

c) Foru Komunitateko Administrazioak, programaren kudeaketarako ezartzen den organo edo ente instrumentalaren bitartez, errentaren ordainketa bermatuko dio etxebizitzaren titularrari, baita etxebizitza eman bezala itzuliko zaiolako bermea eman ere.

VI. TITULUA

Iruzurraren kontrola eta prebentzioa

I. KAPITULUA

Mugapenak etxebizitza babestuak erabiltzeko, gozatzeko eta xedatzeko

43. artikulua. Babesaraubidearen iraupena Nota de Vigencia.

1. Etxebizitza babestuen araubideak iraupen mugagabea edukiko du. Ez da onartuko etxebizitza babestuak garaiz aurretik deskalifikatzerik.

2. Erabilera-lagapeneko araubidekotzat kalifikaturiko babes ofizialeko etxebizitzen babes-araubidearen iraupena mugagabea izanen da.

44. artikulua. Debekuak eta mugak doan xedatzeko ahalmenari.

1. Debekatuta dago etxebizitza babestuez doan xedatzea behin betiko kalifikazioa eman eta hurrengo bost urteetan. Debeku horrek etxebizitza babestuaren jabetzaren eskualdaketak eta hura erabili eta gozatzeko eskubide errealak hartzen ditu.

2. Etxebizitza babestuen jabetzaren eta hura erabili eta gozatzeko eskubide errealen doaneko eskualdaketak egiteko, behin betiko kalifikazioa egin zenetik bost urte igaro ondoren, etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuaren aldez aurreko baimena beharko da, saltzeko prezioa eta errenta mugatuak dauden bitartean.

3. Artikulu honetan xedatutakoaren ondorioetarako, honako hauek ez dira doaneko eskualdaketatzat hartuko:

a) Jabetzaren edo eskubide errealen eskualdaketak, ondarearen betearazpenaren edo banaketaren prozeduren ondoriozkoak badira.

b) Mortis causa eskurapenak.

c) Ezkontza baten bananketaren edo dibortzioaren ondorioz edo bikote egonkor bat bereiztearen ondorioz, titularkide baten alde egiten diren esleipenak, eta orobat, ezkontza sozietateari edo bikote egonkorraren ondare komunari egiten zaizkion ekarpenak.

45. artikulua. Eskualdaketen jakinarazpena.

1. Salmentaren prezioa eta errenta mugatua duten etxebizitza babestuen jabetzaren edo haien gaineko eskubide errealen lehenengo eta ondorengo eskualdaketak etxebizitza arloan eskumena duen departamentuari jakinarazi beharko zaizkio.

Sustatzailearengandik eroslearenganako lehenengo eskualdaketan, kontratua ikus-onesteko aurkeztea aldez aurrek jakinarazpenaren ordezkotzat hartuko da.

2. Eskualdaketa kostu bidezkoa bada, jakinarazpenean prezioa eta ordaintzeko proiektatutako modua eta eskualdaketaren funtsezko baldintzak adieraziko dira, hala nola erosketako interesdunen identifikazio datuak. Gainera, berariaz adierazi beharko da etxebizitza babestua gozatzeko eskatzen diren baldintzak betetzen direla. Orobat jakinaraziko da ea etxebizitza errentan emana dagoen ala ez, edo haren erabileran eragina izan dezakeen beste edozein eragozpenik edo mugapenik ba ote dagoen.

Etxebizitza alorreko departamentu eskudunak zilegi izanen du informazioaren edukia egiaztatzeko botereak egikaritzea, bai eta etxebizitzen kontserbazio-egoera ikuskatzekoak ere Nota de Vigencia.

3. Jakinarazpenaren ondorioak sei hilabeteko epean iraungiko dira, jakinarazpena egiten denetik hasita. Lehentasunez erosteko eskubidea erabiltzen ez bada, besterentzea jakinarazpen horrek indarra duen artean egiten ahalko da, salbu eta eskualdatzeko baimena ukatzen bada arrazoi bidez.

Jabetza Erregistroan inskribatu aurretik, egiaztatu beharko da jakinarazpena eskatutako baldintzetan egiteko betebeharra bete dela eta lehentasunez erosteko eskubidea erabiltzeko ezarritako epeak igaro direla.

4. Eskualdatzaileak jabetzaren edo eskubide errealaren eskualdaketa formalizatzen duen agiriaren kopia eman beharko dio etxebizitza arloan eskumena duen departamentuari, formalizatzen den egunetik bi hilabeteko epean gehienez.

5. Saltzeko prezioa eta errenta mugatuak dituzten etxebizitza babestuen errentamendu kontratuak etxebizitza arloan eskumena duen departamentuan aurkeztu beharko dira, ikus-onetsiak izan daitezen.

46. artikulua. Eskritura publikoa bihurtzea eta Jabetza Erregistroan inskribatzea.

Notarioek eta jabetza-erregistratzaileek etxebizitza babestuen eskualdaketen eskriturak baimendu edo inskribatzeko, hala doaneko eskualdaketak nola kostu bidezkoak, eskatuko dute eskualdatzaileak froga dezala bete duela aurreko artikuluan ezarritako baldintzak etxebizitzaren arloko departamentu eskudunari jakinarazteko betebeharra eta, orobat, etxebizitza babestua hirugarrenei eskualdatzeko administrazio baimena eman izana, halakorik behar bada, edo departamentu horrek lehentasunez erosteko eskubideari uko egin izanaren adierazpena.

47. artikulua. Etxebizitza babestuen trukatzea.

1. Etxebizitza babestuen trukea egiteko prozedura erregelamenduz arautuko da.

2. Dena dela, betebehar hauek bete beharko dira:

a) Etxebizitzaren titulartasunak Jabetza Erregistroan inskribatuta egon beharko du, trukean interesa duten pertsonen izenean.

b) Lehenago, etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuari baimena eskatu beharko zaio.

c) Trukea egiteko interesa duten pertsonek etxebizitza babestuak bigarren eskualdaketetan lortzeko ezarritako gutxieneko betebeharrak bete beharko dituzte.

d) Ezin da trukerik egin trukearen xedeko etxebizitzen behin betiko kalifikazioaren egunetik hasita hiru urte igaro arte.

e) Nolanahi ere, etxebizitzen prezioa izanen da trukea egiten den urtean indarra duen ponderatu gabeko moduluaren araberako gehieneko prezioa.

3. Etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak ahalmena izanen du trukea ukatzeko, baldin eta kokapenagatik, etxebitzak deskalifikatzeko epeagatik, antzinatasunaren arabera etxebizitzak duen egoeragatik edo beste arrazoi batzuengatik trukatu beharreko etxebizitzen artean desoreka nabarmena dagoela sumatzen badu.

48. artikulua. Gainprezioak ezartzeko debekua.

Debekaturik dago beste edonolako gainprezio, sari edo diru-kopururik jasotzea, babes publikoaren edozein araubideri lotutako etxebizitza baten erosleak edo errentariak foru lege honen arabera eta hura garatzeko xedapenen arabera ordaindu beharrekoez gainera.

49. artikulua. Lehentasunez erosi eta atzera eskuratzeko eskubideak Nota de Vigencia.

1. Salmenta prezioa eta errenta mugatuak dituzten etxebizitza babestuetan eta, orobat, haien eranskinetan, Nafarroako Gobernuak lehentasunez erosteko eskubidea eta atzera eskuratzeko eskubidea erabiltzen ahalko ditu bizien artean egiten diren kostu bidezko lehenengo eta ondorengo eskualdatzeetan.

2. Horretarako, etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak zilegi izanen du izendatzea, eskubide horietaz baliatuta lortutako etxebizitzaren onuradun gisa, sozietate instrumental bat, erakunde publiko bat, irabazi-asmorik gabeko entitate bat edo etxebizitza babestuaren eskatzaile den pertsona edo familia-unitate bat, Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuan izena emanda dagoena edo etxebizitza babestua desegokia izateagatiko esleipenerako prozeduran, zeina foru lege honen 33. artikuluan jasotzen baita, eskatzaile dena Nota de Vigencia.

3. Eskubide horiek egoki erabiltzeko eta lehentasunez erositako etxebizitzak gero esleitzeko, Nafarroako Gobernuari eskaintzen zaizkion edo hari eskualdatu nahi zaizkion etxebizitzak errentamenduetatik edo edozein erabilera-lagapenetatik libre egon beharko dira.

50. artikulua. Lehentasunez erosteko eskubidea baliatzeko prozedura Nota de Vigencia.

1. Etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak etxebizitza babestuak lehentasunez erosteko legezko eskubidea erabiltzen ahalko du dagokion jakinarazpena egin eta biharamunetik hasita hirurogei eguneko epean, salbu eta jakinarazpenari zerbait falta baldin bazaio edo akatsen bat baldin badu.

Baldin departamentuak etxebizitzaren jabe nahiz edukitzaile diren pertsonei errekerimendua egiten badie dokumentazio osagarria, etxebizitzan dauden pertsonei buruzko informazioa eta haien tituluak aurkezteko, edo etxebizitzaren kontserbazio-egoera ikuskatzeko, aipatu epea eten eginen da errekerimenduaren jakinarazpenetik hasi eta ikuskapen-jarduketa egiten den edo kasuko dokumentazioa jasotzen den arte.

2. Etxebizitza babestuaren jabetza osoa eskualdatzen baldin bada, etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak, lehentasunez erosteko eskubidearen erabileraz ezer erabaki baino lehen, egiaztatu beharko du Eskatzaileen Zentsuan ea eskualdatu nahi den etxebizitza kokatzen den udalerri berean etxebizitza babestuaren eskatzailerik dagoen.

3. Etxebizitzaren eskualdatzailea behartuta egonen da ikuskapen-zereginak aurrera eramateko beharrezkoa den laguntza ematera.

4. Lehentasunez erosteko legezko eskubideaz baliatzeko epea bukatu baino lehen, etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak interesdunari jakinarazten ahalko dio dagokion eskubideari uko egiten diola. Horrelakoetan, eskualdaketa berehala egiten ahalko da, non eta lehentasunez erosteko eskubidea hitzarmenez ezarrita ez dagoen.

5. Etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak lehentasunez erosteko eskubidea edo atzera eskuratzeko eskubidea erabiltzen baldin badu, eskubide hori erabiltzeko egintzan zehaztuko du etxebizitzaren onuradun gertatzen den sozietate instrumentala, erakunde publikoa, irabazi-asmorik gabeko erakundea edo familia-unitatea eskuratze-prezioa ordaintzeaz arduratu beharko dela, zenbateko hori etxebizitzaren eta, halakorik baldin badago, eranskinen saltzaileari zuzenean ordainduz.

51. artikulua. Atzera eskuratzeko eskubidea erabiltzeko prozedura.

1. Etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuari etxebizitza babestua atzera eskuratzeko legezko eskubidea aitortzen zaio. Honelako kasuetan erabiltzen ahalko du:

a) Foru lege honen 45. artikuluan aurreikusitako jakinarazpena egiten ez bada.

b) Jakinarazpena egiteko ezarritako betebeharren bat betetzen ez bada.

c) Jabetzaren edo eskubide errealaren eskualdaketa egiten bada foru lege honen 45. artikuluan aurreikusitako jakinarazpenaren ondorioak iraungi ondoren, edo jakinarazitako baldintzetan ez beste batzuetan egiten bada eskualdaketa.

d) Jabetzaren edo eskubide errealaren eskualdaketa departamentuak lehentasunez erosteko eskubidea erabiltzeko duen epearen barrenean egiten bada.

2. Eskubide hori erabiltzeko bi hilabeteko epea izanen du, etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuan etxebizitzaren jabetzaren edo eskubide errealaren eskualdaketa formalizatzeko agiriaren kopia aurkezten denetik kontatuta, edo, kasua bada, etxebizitza babestuaren eskualdaketaren berri jakiten den unetik hasita.

51. bis artikulua. Lehenespenez eskuratzeko eskubideen egikaritzea zenbait eskualdaketa berezitan Nota de Vigencia.

1. Nafarroako Gobernuari dagozkio lehentasunez erosi eta atzera eskuratzeko eskubide legezkoak etxebizitzaren eta horren eranskinen lehenbiziko eta geroagoko inter vivos eskualdatzeetan, honako etxebizitza-eskualdaketetan:

a) Hipoteka-bermedun zor bat ordaintze aldera eginiko ordain-emate bidez eskuratutako etxebizitzen eta haien eranskinen eskualdaketak.

b) Hipoteka-betearazpeneko prozesu judizial batean edo notarioaren egoitzan eginiko salmenta estrajudizialeko prozedura batean eskuratutako etxebizitzen eta haien eranskinen eskualdaketak.

c) Gutxienez ere bost etxebizitzakoak diren eraikinen eskualdaketak, erabilera nagusia bizitokitarakoa denean, eta are eragiketa hori egiten denean higiezinekiko jarduerari loturiko helburu soziala duten merkataritza-sozietateetako akzioen edo partaidetzen salmentaren bitartez.

d) Hamar etxebizitza edo gehiagoren eta haien eranskinen baterako multzo-eskualdaketak, eta are eragiketa hori egiten denean higiezinekiko jarduerari loturiko helburu soziala duten merkataritza-sozietateetako akzioen edo partaidetzen salmentaren bitartez.

2. Lehentasunez erosi eta atzera eskuratzeko legezko eskubide aipatu horiek etxebizitza alorreko departamentu eskudunak egikaritu beharko ditu, titulu honetako xedapenei jarraikiz. Bereziki izanen dira aplikatzekoak 45.2, 45.3, 45.4, 46, 49.2, 50 eta 51. artikuluek xedatzen dutena. Horretarako, Nafarroako aurrekontu orokorretan urteko zenbateko bat egonen da, 2023an milioi bat eurokoa gutxienez ere, eta handituko de 2025ean 2 milioi egiteraino, eta eskuratutako etxebizitzak Nafarroako Gobernuaren etxebizitza arloko politika sozialen betera bideratuko dira. Behin kreditua agortuta, eskuratzen direnak eskainiko zaizkie etxebizitza babestua eskatu duten pertsonei behin etxebizitzaren babes-epea modu mugagabean luzatuta.

II. KAPITULUA

Nahitaezko desjabetzea

52. artikulua. Desjabetzearrazoiak Nota de Vigencia.

Jabetzaren funtzio soziala ez betetzeagatiko nahitaezko desjabetzea justifikatzeko moduko arrazoi izan ahalko da honako egitate hauetako edozein:

a) Etxebizitza babestua ohiko bizileku iraunkor gisa egiazki erabiltzeko errekerimendu bati jaramonik ez egitea.

b) Etxebizitza babestua ohiko bizileku iraunkor gisa erabili gabe edukitzea urtebete baino gehiagoz, baldin eta ez bada lortu okupatu gabe edukitzeko administrazio-baimen nahitaezkoa.

c) Etxebizitza babestua lortzeko eskatutako datuak faltsutzea.

d) Etxebizitza bat bertan bizi gabe edukitzea, hori foru lege honen indarrez zigortzen den arau-hauste oso astuna den kasuetan.

e) Etxebizitza babestuetarako lursailak urbanizatzeko edo haietan eraikitzeko ezarrita dauden epeak ez betetzea. Epe horiek izanen dira lurrak kokaturik dauden udalerriko Udal Plan Orokorrean ezarrita daudenak, eta, horrelakorik ezean, lurraldearen antolamenduari eta hirigintzari buruzko foru araudian ezarritakoak.

f) Errentamendu babestuko sustapen gisa kalifikatu diren eta babes araubideko aldia oraindik bukatu ez zaien etxebizitzen sustapenak alokairu sistema publikoari lotuta mantentzeko betebeharra ez betetzea Nota de Vigencia.

53. artikulua. Desjabetzetitulua Nota de Vigencia.

Desjabetzea gaitzen duen titulua, zeinak halaber zehazten baitu badagoela nahitaezko desjabetzea egiteko moduko arrazoia aurreko artikuluetan jasotako kasuetan, izanen da administrazio-bideko ebazpen irmoa, foru lege honetan tipifikaturiko arau-hausteagatiko zehapena erabakitzen duena. Beharrezkoa izanen da zehapena ezartzen duen ebazpenak desjabetzea esanbidez xeda dezala neurri osagarri gisa, dela jabetza osoarena, dela erabilerarena; azken kasu horretan, Hiri Errentamenduei buruzko azaroaren 24ko 29/1994 Legeak ohiko etxebizitzaren alokairurako ezartzen duen gutxieneko denboraz, legezko luzapenak barne, etxebizitzaren titularra pertsona fisikoa edo juridikoa izatearen arabera.

54. artikulua. Efektuak Nota de Vigencia.

1. Desjabetzearen onuraduna etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentua izanen da, edo horrek hautatzen duen erakunde publiko edo sozietate instrumentala.

2. Desjabetze-prozedura bukatu ondoren, etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak edo horretarako hautatzen den erakunde publiko edo sozietate instrumentalak esleituko du etxebizitza, foru lege honen bigarren xedapen gehigarrian ezarritakoari jarraikiz. Erabilera-desjabetzearen kasuan, etxebizitza sartua izanen da etxebizitza hutsen alokairurako bitartekaritza publikoaren programa edo Alokairu Poltsan, zeina aipatua agertzen baita foru lege honen 13. artikuluan.

55. artikulua. Oztopo arkitektonikoak kentzeko eta irisgarritasun unibertsala eta ororentzako diseinua hobetzeko desjabetzea.

1. Bereziki etxebizitzetarako erabiltzen diren eraikinetan eta hirigintzako antolamenduak ezartzen dituen baldintzetan, sektoreko legedia aplikagarrian ezartzen den irisgarritasun unibertsala eta ororentzako diseinua lortzeko behar diren zerbitzu eta instalazioak egokitu beharra nahitaezko desjabetzea egiteko bidezko arrazoitzat hartzen ahalko da.

2. Administrazio desjabetzailea kasuan kasuko udala izanen da, eta onuraduna Jabeen Elkartea, edo kasuan kasuko obrak burutzeko gehiengo nahikoa duena. Onuradunak eskatu beharko du desjabetzea, frogatuz udal lizentzia duen edo lor dezakeen proiektu bat sustatzen duela eta obrak ezin direla hasi, ukitutako ondasun eta eskubide guztiak eskuratu ez dituelako.

3. Desjabetzearen aurreikuspena jasotzen duen proiektua Plan Berezi baten bidez tramitatuko da, eta txosten tekniko bat eta memoria bat erantsi beharko dira. Memorian desjabetzearen beharra frogatu eta zehaztu beharko da, dauden jarduketa ildo guztiak aztertu beharko dira eta, desjabetzeaz aparte, beste aukera bideragarririk ez dagoela justifikatu beharko da. Gainera, desjabetu beharreko ondasun eta eskubideen azalpen material eta juridikoa eginen da.

4. Plan Berezia onesteak berarekin dakar, inplizutuki, ukitutako ondasun eta eskubideak okupatu beharra eta haien onura publikoa deklaratzea.

III. KAPITULUA

Ikuskapena, legezkotasunaren defentsa eta berrezarpena eta zehapen araubidea

56. artikulua. Printzipio orokorrak.

1. Nafarroako Gobernuak eta udalek prebentzio jarduketei lehentasuna emanen diete.

2. Zehapen araubidearen helburu nagusia izanen da arau-hauste gehiago egin ez dadin laguntzea. Hortaz, administrazio publikoek behar diren baliabideak jarriko dituzte, ofizioz edo alderdi batek eskatuta jarri diren zehapenen berri jendeari emateko, datuen babesari buruzko legediarekin bateragarria den neurrian.

1. atala

Ikuskapena eta legezkotasuna berrezartzea

57. artikulua. Ikuskapen lana.

1. Etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak administrazio unitate edo organo bat sortuko du eta hari esleituko dio, berariaz, foru lege honetan eta hura osatzeko edo garatzeko xedapenetan ezarritakoa betetzen dela begiratzeko ikuskapen lana.

Hori helburu, ikuskapen lanez arduratuko den administrazio unitateak administrazio prozedurari buruzko legedian eta hirigintzaren eta etxebizitzaren arloko legeetan foru administrazioari aitortzen zaizkion ahalmen guztiak izanen ditu, eta bertako langileak agintaritzako agentetzat hartuko dira dagozkien eginkizunetan aritzen direlarik.

2. Artikulu honen 1. idatz-zatian aurreikusitako administrazio unitateak, jasotzen dituen salaketei buruz ikertzeaz gainera, ofiziozko ikuskapen jarduketa sistematikoak ere eginen ditu aldizka, foru lege honetan eta hura garatzeko edo osatzeko xedapenetan ezarritakoa betetzen dela begiratzeko.

Unitate horrek, halaber, Etxebizitzaren arloko Kontrol eta Ikuskapenerako Biurteko Planaren aurreikuspenak gauzatuko ditu, eta bere jarduketaren emaitzei buruzko txostenak prestatuko ditu.

3. Era berean, koordinazio organo bat eratuko da, barne, ogasun eta etxebizitza arloetan eskumena duten departamentu guztien parte-hartzea izanen duena, Organo horrek Etxebizitzaren arloko Kontrol eta Ikuskapenerako Biurteko Planaren helburuak finkatzen eta horien betetze-maila ebaluatzen lagunduko du.

58. artikulua. Ikuskapen aktak.

1. Etxebizitzako ikuskatzaileek egiten dituzten aktak agiri publikotzat hartuko dira eta haiek formalizatzea dakarten gertakarien frogatzat hartuko dira, kontrakoa egiaztatzen ez bada behintzat.

2. Ikuskapen aktetan, gutxienez, honako hauek adieraziko dira: ikuskapenaren tokia, eguna eta ordua, ustezko arau-hausteen eta behaketaren inguruabarren azalpen zehatza, ikuskapenean parte hartu zuten foru administrazioko funtzionarioen edo langileen nortasun datuak eta, ikuskatzailearen iritziz, garrantzizkoa izan daitekeen egitezko beste edozein inguruabar, ikuskapenean egondakoen identifikazio datuak barne direla, halakorik egon bada.

Ikuskatzaileak nahi izanez gero, arau-haustearen behin-behineko kalifikazio juridikoa, ustez hautsitako legezko edo erregelamenduzko agindua eta, legezkotasuna zaintzeko, egokiak liratekeen behin-behineko edo behin betiko neurrien proposamena ere jasoko dira.

59. artikulua. Eginkizunak Nota de Vigencia.

Etxebizitzako ikuskatzaileei eginkizun hauek dagozkie:

a) Foru lege hau, bere garapenerako xedapenak eta, oro har, Nafarroako Foru Komunitatean etxebizitzari buruz aplikatu beharreko araudia betetzen ote diren ikertzea eta egiaztatzea, eta horretarako behar diren neurketa eta froga guztiak egitea.

b) Etxebizitzak hutsik egoteari buruzko aztarnak berariaz egiaztatzea.

c) Indarreko legedia betetzen dela bermatzeko behin-behineko eta behin betiko neurriak hartzeko proposamenak egitea, horren barne direla legezkotasuna babestu eta berrezartzeko neurri-proposamenak.

d) Zehapen espedienteak irekitzeko eta legezkotasuna babestu eta berrezartzeko bidezkoak diren neurriak hartzeko proposamenak egitea.

60. artikulua. Foruzaingoaren laguntza.

Foru lege honetan aurreikusitako betebeharrak eraginkorrak izan daitezen, etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak foruzaingoaren laguntza eska dezake, beharrezkoa denean.

61. artikulua. Nahitaezko betearazpena.

Foru lege honetan aurrekusitako zehapenez gainera, Administrazioak behar diren neurriak har litzake hautsitako legezkotasuna berrezartzeko eta eragindako kalte-galerak ordaintzeko. Horren ondorioetarako, hartzen diren ebazpenen betearazpena eta legezkotasunaren berrezarpena administrazio prozedurari buruzko oinarrizko legedian aurreikusitako edozein bide erabiliz egin daitezke.

62. artikulua. Isun hertsagarriak.

1. Etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak isun hertsagarriak jartzen ahalko ditu foru lege honetan eta bertan xedatzen dena betetzeko ematen diren administrazio ebazpenetan ezartzen diren eginbeharrak benetan bete daitezen.

2. Isun hertsagarria jarri aurretik, idatzizko errekerimendu bat eginen da, non adieraziko baitira eginbeharra betetzeko epea eta jar litekeen isunaren zenbatekoa. Betiere, epea eginbeharra betetzeko nahikoa izanen da. Hilabete-hilabetero ordaintzeko hamabi isun bitarte ere jar daitezke, 600 eta 6.000 euro artekoak, aurreikusitako neurrien arabera.

3. Edonola ere, azkeneko isun hertsagarriaren ondorioz eginbeharra betetzeko ezartzen den borondatezko epea bukatuta, interesdunari eskatutako eginbeharra subsidiarioki bete dezake foru administrazioak, interesdunaren ondarearen kontura.

4. Isun hertsagarriak zehapen gisa jar daitezkeen bestelako isunekin bateragarriak dira, independenteak baitira.

5. Isun hertsagarriak ordaindu ezean, premiamendu bidez eskatzen ahalko dira.

2. atala

Zehapen araubidea

1. azpiatala

Arau-hausteak

63. artikulua. Administrazio arauhausteak.

1. Etxebizitzaren arloko administrazio arau-hausteak dira foru agindu honetan ezarritako aginduak urratzen dituzten egintzak eta ez-egiteak, bertan tipifikatuak eta zehatuak baldin badaude.

2. Arau-hauste bat egitearen ondoriozko administrazio erantzukizunak bateragarriak dira arau-hausleari legezkotasuna berrezartzeko eta eragindako kalteak ordaintzeko eskatzearekin.

3. Etxebizitzaren arloko arau-hausteak arinak, larriak eta oso larriak izan daitezke.

64. artikulua. Arauhauste arinak.

Hauek dira arau-hauste arinak:

1. Etxebizitza babestuen Eraikinaren Liburuan ez formalizatzea legez eskatutako datuak edo liburu hori ez aurkeztea legedia aplikagarriak ezartzen duen momentuan.

2. Etxebizitza babestuen salerosketa edo errentamendu kontratuak sinatzeko epea ez betetzea.

3. Etxebizitza babestuen eraikuntza lanetan aginduen eta bisiten libururik ez izatea.

4. Etxebizitza babestuak behin betiko kalifikazioa eman aurretik okupatzea, Administrazioaren berariazko baimena izan gabe.

5. Etxebizitzaren erabiltzaileei ura, gasa edo argindarra banatzea, etxebizitza babestuaren kalifikazio zedula, bizigarritasun zedula edo horren baliokidea aurretik aurkeztu gabe.

6. Etxebizitza babestua ohiko bizitoki iraunkor gisa ez erabiltzea ezarritako epeetan, okupatu arte urtebete baino gutxiago igarotzen bada.

7. Okupatzen ari zen etxebizitza babestua okupatu gabe edukitzea administrazio baimenik izan gabe, hiru hilabetetik gora baina sei hilabetetik behera.

8. Foru lege honen V. tituluko I. eta II. kapituluetan aurreikusita dagoen informazioa ez ematea publizitate-xede diren etxebizitzetan, edo horiek erosi edo errentan emateko, noiz eta ez-emate horrek ez baitu kontratuaren funtsezko baldintzen gaineko nahasdurarik sortzen Nota de Vigencia.

9. Etxebizitza babestuen errentamendurako kontratuak ez aurkeztea bisatzeko, horretarako ezarritako epean Nota de Vigencia.

10. Eraikuntzaren laborategietan egiten diren aldaketa ez-funtsezkoen nahitaezko jakinarazpena ez egitea, aldaketa horiek egiaztapenaren baldintzak aldatzen ahal badituzte, baita egiaztapen liburuaren eta kontraste edo kalibrazio programen eguneratzea ere.

11. Etxebizitza babestuen salerosketa edo esleipen kontratuak berandu eramatea ikus-onestera, bidezko arrazoirik izan gabe.

12. Etxebizitza babestu bat edo etxebizitzetarako laguntza publikoa lortzeko datuak faltsutzea edo Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuan izena emateko eskaeran datuak ezkutatzea edo aitorpen faltsuak sinatzea, betiere datuak faltsutzea, ezkutatzea edo aitorpen faltsua aurkeztea ez bada erabakigarria izan esleipena egiteko, deusetan galarazi gabe arrazoi horregatik ukatzea salerosketa edo errentamendu kontratuaren ikus-onespena.

13. Etxebizitza babestuaren eskualdatzaileak ez betetzea jabetzaren edo eskubide errealaren eskualdaketa formalizatzeko agiriaren kopia etxebizitzaren arloko departamentu eskudunari aurkezteko eginbeharra. Horretarako bi hilabeteko epea du gehienez, foru agindu honetan ezarrita dagoen bezala.

14. Foru lege honetan ezarritako edozein jarduketa babesgarriz baliatzeko aurkeztu behar diren planoak, memoriak edo beste edozein agiri ez izatea errealitatearen araberakoak.

15. Foru agindu honetan tipifikatutako ustezko arau-hausteen gaineko salaketa ausarkeriaz aurkeztea eta salaketa faltsua egitea.

16. Etxebizitza babestuetan obrak baimenik gabe egitea, betiere etxebizitzaren azalera erabilgarria handitzen ez badute eta legeztatzeko aukera baldin badago.

17. Foru lege hau ustez hausteagatik tramitatzen diren jarduketetan arrazoirik gabe ez aurkeztea edo horrelakoetan agiri akastunak aurkeztea.

18. Etxebizitza babestuen gaineko publizitatea egitea behin-behineko kalifikazioa izan baino lehen.

19. Etxebizitza babestuen errentamenduetan, hala nola haien logelen eta/edo eranskinen errentamenduetan eta azkeneko horien salmentetan, gainprezioak edo baimendurik ez dauden diru kopuruak jasotzea.

20. Etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuan ez aurkeztea etxebizitza babestu bateko logela bat eta/edo haren beste eranskin bat alokatzeko kontratua.

21. Etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuan ez aurkeztea etxebizitza babestu baten edozein eranskinen salerosketa kontratua.

22. Eraikuntzaren kalitate-kontrolerako entitate gisa aritzen hasi aurreko jakinarazpenean emandako datuen aldaketen berri ez jakinaraztea, edo erantzukizuneko aitorpenean sartutako datuenak, eraikikuntzaren kalitate-kontrolerako entsegu-laborategien kasuan, jakinarazten ez diren datuak ez badira funtsezkotzat jotzen jarduera egiteko.

23. Ez betetzea Nafarroako Etxebizitza Errentamenduko Kontratuen Erregistroan inskribatzeko betebeharra, foru lege honetan ezarria Nota de Vigencia.

65. artikulua. Arauhauste larriak Nota de Vigencia.

Hauek dira arau-hauste larriak:

1. Etxebizitza babestu bat edo etxebizitzetarako laguntza publikoa lortzeko eskatutako datuak faltsutzea, datuak ezkutatzea edo aitorpen faltsuak egitea etxebizitzan egiazki bizitzeari buruz edo etxebizitza babestuaren eskatzaileen zentsuan izena emateko eskaeran, betiere datuak faltsutzeak edo ezkutatzeak edo aitorpen faltsua aurkezteak eragin erabakigarria izan badu eman diren administrazio-ebazpenetan, deusetan galarazi gabe etxebizitzaren nahitaezko desjabetzea egitea.

2. Etxebizitza babestuen jabeei eta errentariei ezarritako betebeharren betetzea egiaztatze aldera Administrazioak egindako errekerimenduei ez erantzutea Nota de Vigencia.

3. Etxebizitza babestuen salerosketa kontratuak edo jabetzan esleitzekoak ikus-onestera ez eramatea.

4. Etxebizitza babestuen jabetza, haien zati alikuota edo haien gaineko eskubide errealak eskualdatzeko negozio juridikoak egitea aplikagarria den araudian eskatutako betebeharrak bete gabe.

5. Etxebizitza babestu bat errentan ematea aplikagarria den araudian eskatutako betebeharrak betetzen ez dituen norbaiti.

6. Etxebizitza babestuaren behin betiko kalifikazioaren zedulan eranskin gisa agertzen ez den lokal bat etxebizitzarekin batera saltzea edo errentan ematea.

7. Etxebizitza gisa saldu edo errentan ematea bertan bizitzeko baldintza objektiboak betetzen ez dituzten higiezinak edo lokalak.

8. Etxebizitza babestuen salerosketetan gainprezioak edo baimenduta ez dauden diru kopuruak jasotzea.

9. Etxebizitza babestua ohiko bizitoki iraunkor gisa ez erabiltzea ezarritako epeetan, okupatu arte urtebete edo gehiago igarotzen bada.

10. Etxebizitza babestua legez baimendu ezin diren erabileretarako erabiltzea.

11. Okupatzen ari zen etxebizitza babestua okupatu gabe edukitzea administrazio baimenik izan gabe, sei hilabetez edo denbora gehiagoz.

12. Etxebizitza babestua ez okupatzea ezarritako epean.

13. Administrazio eskudunak egindako errekerimenduan ezarritako epean etxebizitza babestua ez desokupatzea.

14. Foru lege honen V. tituluko II. kapituluan etxebizitza babestuak erosi edo errentan emateko aurreikusita dagoen informazioa ez ematea, ez-emate horrek kontratuaren funtsezko baldintzen gaineko nahasterik sortzen badu.

15. Etxebizitza babestuetarako nahitaezko aseguruak ez kontratatzea.

16. Etxebizitza babestuen eraikuntzari eta etxegintzari buruzko arau teknikoak edo instalazioei, materialei, produktuei, isolamenduei, suteen kontrako babesari edo bizigarritasunari buruzkoak urratzea.

17. Planeamenduan aurreikusitakoaren arabera, etxebizitza babestuaren kalifikazioa jaso beharko lukeen etxebizitza bat halakotzat hartzea galaraztea.

18. Zazpigarren artikuluko bederatzigarren puntuari atxiki zaizkion espediente mistoetan jasota ez dauden etxebizitza babestuen eraikuntzan atzemandako behar bezala frogaturiko eraikuntza-gabezia edo ezkutuko akatsengatik egiten diren errekerimenduetan ezarrita dauden betebeharrak urratzea, egitez nahiz ez-egitez, baldin gabezia edo akats horiek, behin betiko kalifikazioaren egunaren hurrengo hiru urteetan salatuak izanik, ez badaude etxegintza-antolamenduari buruzko oinarrizko legedian aipatzen diren aseguruen estaldurapean Nota de Vigencia.

19. Etxebizitza babestuak behin erabiltzaileen esku utzi ondoren, bertan hornidura zerbitzuak (ura, argindarra, saneamendua, berokuntza eta, halakorik bada, igogailua) jartzeko lanak ez erraztea, sustatzaileari egozten ahal zaizkion arrazoiengatik. Horrelakoetan, sustatzaileek beren gain hartuko dute sustapenean parte hartu duten gainerako eraikuntza-agenteen egintzen eta ez-egiteen gaineko erantzukizuna.

20. Etxebizitza babestuetan obrak baimenik gabe egitea, betiere etxebizitzaren azalera erabilgarria handitzen badute edo legeztatzeko aukerarik ez badago.

21. Etxebizitza babestuak esleitzea foru lege honetan ezarritako esleipen prozedura larriki edo behin eta berriz urratuz.

22. Etxebizitza babestuak eraikitzeko obrak onetsitako proiektuan aurreikusitako modua nabarmen aldatuz egitea.

23. Etxebizitza babestuak eraikitzeko obretan aginduzko kalitate-kontrolak ez egitea.

24. Etxebizitza zaintzeko edo zaharberritzeko betebeharrak ez betetzea edo hari bizigarritasun baldintzak kentzea, horri buruzko errekerimendu administratiboari erantzuten ez zaionean.

25. Eraikuntzaren kalitate-kontrolerako entsegu-laborategi gisa edo eraikuntzaren kalitate-kontrolerako entitate gisa aritzea aplikagarria den oinarrizko estatu-legedian eskatutako oinarrizko baldintzak bete gabe.

26. Eraikuntzaren kalitate-kontrolerako entitate gisa aritzen hasi aurreko jakinarazpenean emandako datuen aldaketen berri ez jakinaraztea, edo erantzukizuneko aitorpenean sartutako datuenak, eraikuntzaren kalitate-kontrolerako entsegu-laborategien kasuan, jakinarazten ez diren datuak funtsezkotzat jotzen badira jarduera egiteko.

27. Babestutako etxebizitzen sustapenean behin betiko kalifikazioa eskatzeko ezarritako gehieneko epeak ez betetzea, ez eta luzapenak ere, eman baldin badira, berdin delarik azkenean kalifikazio hori lortzea etxebizitzen adjudikazio-hartzaileen eta erosleen eskubideak eta interesak baloratzean Nota de Vigencia.

28. Etxebizitza baten publizitatea egitea haren salerosketarako edo errentamendurako, etxebizitza babestua dela zehaztu gabe Nota de Vigencia.

29. Etxebizitza babestu baten publizitatea egitea haren salerosketarako edo errentamendurako, baimendutako gehienekoa baino goragoko prezioarekin Nota de Vigencia.

30. Etxebizitza babestu baten edo haren geletakoren baten alokairuari buruzko publizitatea egitea, egonaldi turistikoetarako Nota de Vigencia.

31. Etxebizitza babestu bat edo haren edozein gela erabiltzea egonaldi turistikoetarako alokairurako Nota de Vigencia.

32. Iraungitako bizigarritasun-zedularen berritzea ez eskatzea, pertsona juridiko batek jabari osoa, partaidetzaren gehiengoa edo erabilera nahiz gozamenerako eskubide erreal bat dueneko etxebizitzen kasuan Nota de Vigencia.

33. Adierazpen faltsuak egitea, edo eskubide ekonomikoak, babes eskubideak edo bizigarritasun eskubideak aitortzen dituen ebazpen administratibo bat lortzeko behar diren dokumentu edo ziurtagiriak faltsutzea, arau-hausleen edo hirugarren batzuen aldeko egintza bat lortze aldera, interesdunen aldekoa ez den exekuzio-agindu edo beste egintzaren bat saiheste aldera, edo foru lege honetan jasotako sustapen neurriak lortze aldera Nota de Vigencia.

34. Administrazioak lehentasunez erosi edo atzera eskuratzeko eskubidea baliatzeko etxebizitza-ikuskapena eragoztea edo horretarako laguntza egokia ez ematea Nota de Vigencia.

35. Etxebizitza-edukitzaile Handien Erregistroan inskribatzeko betebeharra ez betetzea Nota de Vigencia.

36. Administrazioari datuak ematea errefusatzea, informazio-, kontrol- edo ikuskapen-eginkizunak eragoztea edo ez erraztea, edo honako erregistro hauetan inskribatuak izan beharreko datuak egokiro jakinarazteko betebeharrak ez betetzea: Etxebizitza Hutsen Erregistroa, Nafarroako Etxebizitza-errentamenduko Kontratuen Erregistroa eta Etxebizitza-edukitzaile Handien Erregistroa Nota de Vigencia.

37. Foru lege honetan edo bere garapenerako arauetan ezarritako beste edozein baldintza, betebehar edo debeku urratzea, arau-hauste astunago gisa kalifikatuta ez dagoenean Nota de Vigencia.

66. artikulua. Arauhauste oso larriak Nota de Vigencia.

Hauek dira arau-hauste oso larriak:

1. Urtebetez etxebizitzan egiazki ez bizitzea foru lege honetan ezarritako moduan; betiere, etxebizitzaren titularra pertsona juridiko bat denean, eta pertsona juridiko horrek etxebizitzaren jabetza osoa badu edota, etxebizitzaren jabekide izanda, partaidetzaren gehiengoaren titularra bada. Arau bera aplikatuko zaie sozietate irregularrei Nota de Vigencia.

2. Behin betiko kalifikazioz errentamendu-araubidekoa den etxebizitza babestua egiazki errentan ez ematea, hori posible denetik hiru hilabeteko epean, salbu eta behar bezala justifikaturiko arrazoi bat tartean denean Nota de Vigencia.

3. Etxebizitza babestuak edo etxebizitzarako laguntza publikoak lortzeko eskatzen diren datuak faltsutzea, datuak sustatzaile batek faltsutu baditu balizko erosle bati edo gehiagori mesede egiteko iruzur bidez, deusetan galarazi gabe esleipenak ofizioz berrikustea, faltsutze hori esleipena egiteko erabakigarria izan baldin bada.

4. Planeamenduan aurreikusitakoaren arabera etxebizitza babestuen kalifikazioa jaso beharko luketen etxebizitza batzuk halakotzat kalifikatzea galaraztea.

5. Eraikuntzari eta etxegintzari buruzko arau teknikoak edo instalazioei, materialei, produktuei, isolamenduei, suteen kontrako babesari edo bizigarritasunari buruzkoak urratzea, urraketa horren ondorioz arrisku larriko egoerak edo osasunaren kalterako egoerak sortu badira.

6. Eraikuntzaren kalitate-kontrolerako entsegu-laborategi gisa edo eraikuntzaren kalitate-kontrolerako erakunde gisa aritzea, lehendik egin gabe behar den erantzukizuneko aitorpena edo jakinarazpena, hurrenez hurren.

7. Etxebizitzaren erabilera lagatzeko kontratua ez formalizatzea, legez ezarritako epean, etxebizitza hutsen alokairurako bitartekaritza publikoaren programa edo Alokairu Poltsa kudeatzen duen entitatearekin, etxebizitza babestua eskuratu ahal izateko baldintza hori betetzea beharrezkoa denean, legeak hala agintzeagatik Nota de Vigencia.

8. Errentamendu babestuko kalifikazioa duten etxebizitzen sustapenak alokairu sistema publikoari lotuta ez mantentzea haien babes araubideak dirauen bitartean Nota de Vigencia.

9. Foru lege honetako 3. quinquies artikuluaren arabera jazarpen edo diskriminaziozkoak diren ekintzak edo ez-egiteak aurrera eramatea Nota de Vigencia.

2. azpiatala

Zehapenak

67. artikulua. Zehapenak.

1. Foru lege honetan adierazitako arau-hausteengatik honako zehapen hauek jarriko dira:

a) Arau-hauste arinak: 300dik 3.000 euro bitarteko isuna.

b) Arau-hauste larriak: 3.001etik 30.000 euro bitarteko isuna.

c) Arau-hauste oso larriak: 30.001etik 300.000 euro bitarteko isuna.

Diru kopuru horiek erregelamenduz berrikusi eta eguneratzen ahalko dira.

2. Gutxienez inguruabar astungarri bat gertatzen bada, zehapen osagarri gisa, hauek ezartzen ahalko dira:

a) Arau-hauslea desgaitzea etxebizitza babestuen sustapenak egiteko edo laguntza publikoekin egiten diren eraikuntza edo zaharberrikuntza jarduketak egiteko, gehienez ere urte batez, hiru urtez edo bost urtez, arau-haustea arina, larria edo oso larria den, hurrenez hurren.

b) Arau-hauslea desgaitzea etxebizitza babestu baten esleipen-hartzaile, eskuratzaile edo onuradun izateko, gehienez ere urte batez, hiru urtez edo bost urtez, arau-haustea arina, larria edo oso larria den, hurrenez hurren.

c) Gainprezioa, saria eta, oro har, bidegabeki jasotako beste edozein diru kopuru eman zuen pertsonari itzultzea.

d) Etxebizitza eta lotutako eranskinak nahitaez desjabetzea, foru lege honen 52. artikulutik 54.era bitarte adierazitakoari jarraikiz.

3. Egindako arau-hausteari esker lortutako onura isunaren zenbatekotik gorakoa bada, isuna handituko da, lortutako onura berdindu arte, gutxienez, eta halako bi egin arte, gehienez.

4. Etxebizitza babestuak edo laguntza publikoak lortzeko ezarritako baldintzak ez betetzea dakarten arau-hausteak eginez gero, gainera, bidegabeki jasotako laguntzak itzuli beharko dira, zenbatekoak eguneratu ondoren.

5. Erantzukizuna larriagotzeko edo arintzeko honako hauek hartuko dira kontuan:

a) Arau-hausteak etxebizitzen segurtasunerako edo erabiltzaileen osasunerako duen garrantzia.

b) Arau-hausteari esker lortutako onura ekonomikoak.

c) Gertakarien oihartzuna gizartean.

d) Arau-haustearen asmoa.

e) Administrazioari edo erabiltzaileei eragindako kalteak.

f) Hurrengo bi urteetan izaera bereko beste arau-hauste bat egitea, administrazio bidean indarra duen ebazpen baten bidez deklaratua.

g) Berreslea izatea.

3. azpiatala

Prozeduraren arauak

68. artikulua. Arauhausteen erantzukizuna.

1. Foru lege honetan tipifikatutako arau-hausteen erantzuleak dira arau-haustetzat hartzen diren egitateak, egitez edo ez-egitez, egin dituzten pertsona fisikoak edo juridikoak.

2. Etxebizitzaren arloko legezko xedapenetan ezarritako betebeharrak betetzea pertsona fisiko edo juridiko bati baino gehiagori baldin badagokio, horiek guztiek erantzunen dute solidarioki egiten dituzten arau-hausteengatik eta ezartzen zaizkien zehapenengatik.

3. Arau-hauste administratiboa pertsona juridiko bati egozten bazaio, kasuan kasuko gidaritza edo zuzendaritza erakundeak osatzen dituzten pertsona fisikoak erantzuletzat har daitezke, dagokion araubide juridikoan ezarritakoaren arabera.

69. artikulua. Preskripzio epeak.

1. Foru lege honetan tipifikatutako arau-hausteak eta zehapenak epe hauetan preskribituko dira:

a) Arau-hausteak: arinak, urtebetera, larriak, bi urtera, eta oso larriak, hiru urtera.

b) Zehapenak: arau-hauste arinengatik jartzen direnak, urtebetera, arau-hauste larriengatikoak, bi urtera, eta arau-hauste oso larriengatikoak, hiru urtera.

2. Arau-hausteen preskripzio epea arau-hausteak egin ziren egunetik hasiko da kontatzen, edo noiz egin ziren jakiterik ez badago, espedientea irekitzea ekarri zuten kanpoko aztarnak azaldu ziren egunetik. Epe hori etenen da interesdunak espedientea ireki dela jakiten duenean edo jarduketak organo judizial eskudunari edo Fiskaltzari igortzen zaizkionean.

3. Zehapenen preskripzio epea kontatzen hasiko da jakinarazten diren egunetik. Epe hori etenen da betearazpen prozeduraren hasiera zehatuari jakinarazten zaionean, zuzenean edo ediktu baten bidez.

4. Legezkotasuna berrezartzeko egintza hamar urtera preskribituko da.

70. artikulua. Kautelazko neurriak.

Hauek dira kautelazko neurriak:

1. Eraikuntza obrak geldiarazteko agindua, sustatzaileari errekerimendua egin ondoren.

2. Obrako materialak edo makineria eramatea.

3. Lokala edo obra prezintatzea.

4. Argindarraren, uraren edo gasaren hornidura etetea legez kontra erabiltzen ari diren lokal edo etxebizitzetan.

5. Bermeak edo fidantzak eskatzea.

6. Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsutik baztertzea.

7. Foru lege hau garatzeko arauetan, administrazio prozedura erkideari buruzko legedian eta sektoreko legedian halakotzat hartzen diren beste neurri batzuk.

71. artikulua. Prozedura.

1. Etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuak du etxebizitzaren arloan zehatzeko eta ikuskapenak egiteko ahalmena: Horretako, foru lege honetan eta xedapen osagarrietan xedatutakoa betearazten dela begiratuko du.

2. Foru lege honetan edo garapenerako arauetan berariaz ezarrita ez dagoen orotan, foru legedi orokorrean edo, horrelakorik ez badago, estatuko legedian administrazio prozedura erkideari buruz ezarritako zehapen prozedura aplikatuko da.

72. artikulua. Etxebizitza hutsei buruzko neurriak Nota de Vigencia.

1. Etxebizitzan foru lege honek ezarritako moduan egiazki ez bizitzearen arau-hauste oso astunagatik ezarritako zehapena arau-hauste arinetarako aurreikusten diren zenbatekoetara jaitsi ahalko da baldin eta zehaturiko pertsonak justifikatzen badu zehapen-prozedura bukatu baino lehen amaiera eman diola etxebizitzan ez bizitzearen egoerari, edo konpromisoa hartzen badu ebazpen zehatzailea irmo bilakatzearen ondoko hiru hilabeteetan eginen duela hori. Interesdun batek konpromiso hori idatziz adierazten baldin badu, zehapen-betearaztea etenda geratuko da, harik eta beste ebazpen bat ematen den arte, non, konpromisoaren betetzea egiaztatuta, inguruabar hori deklaratu eta zehapena gutxituko den.

2. Foru lege honetan ezarritako moduan etxebizitzari bizitoki-erabilera ez ematearen arau-hauste oso astun horri desjabetze-zehapenik ezarri ez zaionean, entitate titularrari betiere eskatuko zaio egoera horri amaiera eman diezaion sei hilabeteko epean gehienez, eta ohartaraziko zaio hala egiten ez badu isun hertsagarriak ezarriko zaizkiola edo etxebizitzaren jabetza nahiz erabilera desjabetzeko prozedurari ekin ahalko zaiola.

73. artikulua. Arauhauste independenteak edo lotuak.

Arau-hauste baten baino gehiagoren erantzuleen kasuan, egindako arau-hauste bakoitzari dagokion zehapena jarriko zaie, salbu eta arau-hausteen artean zergati-ondorio gisako lotura baldin badago, kasu horretan zehapen bakarra jarriko baitzaie, altuena hain zuzen.

74. artikulua. Delitutzat edo hutsegitetzat har daitezkeen jokabideak.

1. Zehapena jartzeko eskumena duen organoaren iritziz, arau-haustea delitutzat edo hutsegitetzat har badaiteke, organo judizial eskudunari edo Fiskaltzari jakinaraziko dio, eta zehapen prozedura segitzeari uko eginen dio, agintari judizialek ebatzi arte.

2. Era berean, administrazio organoak prozedura etenen du baldin eta zehapen prozedura administratiboa hastea ekarri duten egintza berberengatik zigor prozesu bat tramitatzen ari dela jakiten badu.

3. Zigor arloko zehapenak zehapen administratiboa jartzea galaraziko du, baina ez, ordea, legezkotasuna berrezartzeko eta eragindako kalteak ordaintzeko neurriak hartzea.

Delitu edo hutsegiterik dagoenik erabakitzen ez bada, jarraipena emanen zaio zehapen prozedura administratiboari, hala badagokio, jurisdikzio eskudunak frogatutzat hartzen dituen egintzetan oinarrituz.

VII. TITULUA

Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorra Nota de Vigencia

I. KAPITULUA

Xedapen orokorrak

75. artikulua. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorra.

1. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorra sortzen da, titularitate publikoarekin, izaera administratibokoa eta etxebizitzaren arloan eskuduna den departamentuari atxikia.

2. Titulu honetan xedatutakoak eta hori garatzeko eman daitezkeen xedapenek arautuko dituzte Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorraren antolaketa eta funtzionamendua.

76. artikulua. Helburuak eta xedeak.

1. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorra Nafarroako etxebizitzen egoerari buruzko informazioa biltzen duen tresna da, eta helburu eta xede nagusi hauek ditu:

a) Erregistro bakar batean zentralizatzea Nafarroako etxebizitzei buruzko datuak.

b) Nafarroako etxebizitzen egoeraren jarraipena egiteko tresna izatea.

c) Beste administrazio publiko batzuei bermatzea beren eskumenak kudeatzeko behar dituzten datuak eskura ditzaketela.

d) Politika publikoen zerbitzura dagoen tresna informatiboa izatea, foru lege honen 3. artikuluan ezarritako printzipioekin bat.

e) Etxebizitza arloko azterlan, proposamen eta proiektuak egiteko datu interesgarriak emateko bitartekoa izatea.

f) Nafarroako Gobernuaren eta toki entitateen etxebizitza arloko politika diseinatzeko behar den informazioa ematea.

g) Lur-ondasunen Erregistroarekin eta Nafarroako katastroekin koordinatzea eta elkar osatzea, bai eta Hiri-birgaitzeari, -berroneratzeari eta -berrikuntzari buruzko ekainaren 26ko 8/2013 Legearen lehen xedapen gehigarrian zehaztutako informazio sistema orokor eta integratuarekin eta sortuko liratekeen beste batzuekin ere.

77. artikulua. Jarduketak.

Aurreko artikuluan ezarritako helburuak eta xedeak betetzeko, erregistroa kudeatzeaz arduratzen den organoak lan hauek eginen ditu:

a) Modu iraunkorrean, integratuan eta eguneratuan izanen du eskura erregistroko informazio guztia, foru lege honetan jasotako aurreikuspenekin bat.

b) Edozein administrazio publikok edo haren menpeko erakundeek emandako informazioa gordeko du, erregistroaren kudeaketarako interesgarria baldin bada.

c) Lur-ondasunen Erregistroan eta Birgaitzeari, Hiri-berroneratzeari eta Berrikuntzari buruzko ekainaren 26ko 8/2013 Legearen lehen xedapen gehigarrian zehaztutako informazio sistema orokor eta integratuan sartuko ditu eskatzen diren datuak.

d) Erregistroan dauden datu publikoei buruzko informazio publikoa eskuratzeko aukera bermatuko du, Foru Komunitateko Administrazioak horretarako ezartzen dituen bitartekoen bidez.

78. artikulua. Esparrua eta edukia.

1. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorrean sartuko dira Nafarroako Foru Komunitatean dauden etxebizitzak. Horretarako, etxebizitzatzat hartuko da etxebizitzaren arloan aplikatzekoa den legeetan ezartzen dena.

2. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorrean sarturik egonen dira, gutxienez, etxebizitza bakoitzari buruzko datu hauek:

a) Posta eta katastroko helbidea, azalera, adina eta kokapena, geoerreferentziatua.

b) Nafarroako Lur-ondasunen Erregistroan titular gisa ageri den pertsona.

c) Bizigarritasun zedula edo agiri administratibo baliokidea.

d) Etxebizitzaren babes mota, babestua baldin bada, eta erabilerarako edo sarbiderako araubidea.

e) Etxebizitzaren eraikinak ba ote duen Lehendik dagoen Eraikinaren Libururik eta/edo Eraikinen Ebaluazio Txostenik Nota de Vigencia.

f) Efizientzia energetikoaren ziurtagiria.

g) Etxebizitza erosi, alokatu edo zahar-berritzeagatik lortutako laguntza publikoak, baldin badaude.

h) Errentan emandako etxebizitza babestuen kasuan, datu hauek jasoko dira, gutxienez: etxebizitza errentan eman duen sustatzailearenak, errentariarenak eta onartu diren laguntza publikoenak.

i) Zantzuen arabera, hutsik dauden etxebizitzak. Etxebizitza hutsik egotearen zantzu horiek zehazteko, etxebizitzan inor erroldaturik ote dagoen egiaztatzen ahalko da, edo bertan jarduera ekonomikorik betetzen ote den. Beste zantzu batzuk ere har litezke kontuan.

j) Izenpeturiko errentamendu-kontratuen datuak, foru lege honen IX. Tituluan adierazten den moduan.

k) Etxebizitzaren arloko eskumena duen departamentuaren iritziz interesekoak diren beste datu batzuk Nota de Vigencia.

3. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorra Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioan dauden datuekin sortu eta elikatuko da, bai eta beste administrazio publiko batzuetan eta haien menpeko erakundeetan har daitezkeenekin.

79. artikulua. Publikoki eskuragarria den informazioa.

1. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorrean dauden datuei buruz publikoki eskuragarria den informazioa foru lege honetan ezarritakoak arautuko du.

2. Bereziki, honako hau joko da publikoki eskuragarria den informaziotzat:

a) Etxebizitzaren posta eta katastroko helbidea, azalera, adina eta kokaleku geoerreferentziatua.

b) Etxebizitzak indarrean dagoen bizigarritasun-zedula edo administrazio-dokumentu baliokidea baldin badu. Horri dagokionez, indarrean dauden bizigarritasun-zedulen kopia lortu ahalko da etxebizitzaren jabetza edo etxebizitza okupatzeko titulu zilegi bat izatea frogatu behar izan gabe Nota de Vigencia.

c) Etxebizitzaren babes mota, babestua baldin bada, eta erabilerarako edo sarbiderako araubidea.

d) Etxebizitzaren eraikinak Lehendik dagoen Eraikinaren Libururik eta/edo Eraikinen Ebaluazio Txostenik ba ote duen, eta hala bada, zein den haren emaitza Nota de Vigencia.

e) Efizientzia energetikoaren ziurtagiria.

f) Etxebizitza erosi, alokatu edo zahar-berritzeagatik lortutako laguntza publikoak, baldin badaude.

g) Etxebizitzaren jatorria, etxebizitza hori banketxe batek exekutatutako utzarazpen batetik heldu denean”.

h) Etxebizitzaren arloko eskumena duen departamentuak ezartzen duena, datuen babesa arautzen duten legeekin bat.

3. Etxebizitzaren arloko departamentu eskudunak eskura jarriko du artikulu honetan aipatzen den informazioa, ezartzen diren bitartekoak erabiliz.

80. artikulua. Datuen babesa.

1. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorrari dagozkion fitxategiak arau hauei lotuko zaizkie: 15/1999 Lege Organikoa, abenduaren 13koa, datu pertsonalen babesari buruzkoa, eta 1720/2007 Errege Dekretua, abenduaren 21ekoa, lege hori garatzen duen erregelamendua onesten duena. Aplikatu beharrekoa izanen da, halaber, Datu pertsonalak dituzten fitxategi informatizatuak, Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren eta haren erakunde autonomoen esku daudenak, arautzen dituen uztailaren 26ko 143/1994 Foru Dekretuan fitxategi berrien sorrerari buruz xedatutakoa.

2. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorraren fitxategiaren arduradunak behar diren neurriak hartuko ditu teknika, kudeaketa eta antolamendu aldetik, datuen isilekotasuna, segurtasuna eta osotasuna bermatzeko, eta, halaber, behar diren neurri guztiak hartuko ditu ukitutako pertsonek beren eskubideak erabili ahal ditzaten, Datu Pertsonalak Babesteari buruzko abenduaren 13ko 15/1999 Lege Organikoan eta aplikatu behar diren gainerako arauetan xedatu bezala.

II. KAPITULUA

Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorra sortu eta zaintzea

81. artikulua. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorra sortzea.

1. Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioak, etxebizitzaren arloko eskumena duen departamentuaren bidez, Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorra osatuko du egun duen informazioa baliatuz, gutxienez ere foru lege honen 78. artikuluan ezarritako edukiarekin bat datorrena.

2. Etxebizitzak izan ditzaketen higiezinak identifikatzeko, etxebizitzaren arloko eskumena duen departamentuak bere artxiboetan eta Nafarroako Lurralde Aberastasunaren Erregistroan dauden datuak erabiliko ditu, eta, horretarako, haren laguntza eska dezake.

82. artikulua. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorra zaintzea.

1. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorraren zainketaren xedea izanen da bertan dauden etxebizitzei buruzko datuak mantentzea eta etengabe eguneratzea.

2. Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioa arduratuko da egun erregistroan dauden datuen zainketa egokiaz. Horretarako, ahalegina eginen da foru lege honetan xedatutakoaren arabera garrantzizko informazioa izan dezaketen datu baseak eta artxiboak, eta, bestetik, Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorrarekin integratzeko.

3. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorra sortu eta zaintzeko lanetarako beharrezkoa den informazioa elkarri emanen diete administrazio publikoek, kasuko teknika eta baliabide elektroniko, informatiko eta telematikoak erabiliz, eta ukitutakoen baimena ez da beharrezkoa izanen, datu pertsonalei dagokienez.

4. Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorraren zainketaren arloan, Foru Komunitateko Administrazioari dagokio, etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuaren bidez, honako lan hauek betetzea, oro har:

a) Erregistroan dauden datuak kudeatu eta eguneratzea etengabe.

b) Egun dauden datuak aldatzeko proposamenak jaso eta gainbegiratzea, erregistroaren zainketa egokian laguntzen duten beste entitate edo pertsonek halakoak bidaltzen dituztenean.

c) Bere lana koordinatzea Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren edo beste edozein administrazio publikoren beste organo batzuekin, erregistroaren kudeaketarako interesa duten datuak izan ditzaketenean.

d) Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren edo beste edozein administrazio publikoren organoen laguntza eskatzea, Erregistroaren kudeaketarako interesa duten datuak izan ditzaketenean.

e) Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren edo beste edozein administrazio publikoren organoekin lan egitea Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorreko datuetan interesa izan dezaketenean.

5. Etxebizitzaren arloko eskumena duen departamentuari dagokio beharrezkoak diren neurri guztiak ezartzea, antolaketa mailakoak nahiz teknikoak, erregistroaren egiazkotasuna, isilekotasuna, osotasuna, eskuragarritasuna eta zainketa bermatzeko.

83. artikulua. Laguntza eman beharra.

1. Pertsona orok, natural nahiz juridiko, publiko nahiz pribatu, du Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorrari laguntzeko betebeharra, kasuko unitate administratiboak horretarako eskaera egiten duenean, eta, horretarako, erregistroaren zainketarako eta mantentzerako behar diren datu, txosten edo aurrekari guztiak emanen dizkio. Aurrekoa gorabehera, laguntza hori eskatzen ahalko da, soilik, behar-beharrezkoa denean, eskatutako datu, txosten edo aurrekariak ez daudelako Administrazioaren artxibo eta erregistroetan.

2. Administrazioak eta gainerako entitate publikoak, eta, oro har, eginkizun publikoak betetzen dituztenak behartuta daude Nafarroako Etxebizitzen Erregistro Orokorrari ematera erregistroaren mantentze eta eguneratze lanetarako beharrezkoak diren eta etxebizitzaren arloko eskumena duen departamentuak, bai xedapen orokorren bitartez, bai eskaera zehatzen bitartez, eskatzen dituen datu, txosten edo aurrekari garrantzizkoak.

3. Artikulu honetan aurreikusitako ondorioetarako, datu pertsonalak eman behar direnean ez da ukitutakoen baimenik beharko.

VIII. TITULUA

Herritarren partaidetza eta administrazio-antolaketa etxebizitza-arloan Nota de Vigencia

I. KAPITULUA

Herritarren partaidetza etxebizitza-arloan

84. artikulua. Herritarren partaidetza.

1. Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioak, etxebizitza-arloko departamentu eskudunaren bitartez, herritarren partaidetza eta lankidetza sustatuko ditu etxebizitza-alorrean, ekainaren 21eko 11/2012 Foru Legean, Gardentasunari eta Gobernu Irekiari buruzkoan, eta hori garatzen duen araudian xedatuari jarraituz.

2. Horretarako, departamentu eskudunak etxebizitza-arloan prestatzen dituen plan eta proiektuak etxebizitza-arloko informazio-webgunean argitaratu beharko dira, ezertan galarazi gabe Gardentasunari eta Gobernu Irekiari buruzko ekainaren 21eko 11/2012 Foru Legean edo hori garatzeko araudian xedatuari jarraituz ezartzen diren berriemate-bideak.

3. Aurreko idatz-zatian aipaturiko argitaratzeak helburutzat izanen du herritarrek ezagut dezatela prestatze-fasean dauden plan eta proiektuen edukia, halatan ekarpenak, alegazioak edo iradokizunak aurkeztu ahal izan ditzaten, kasuko plan edo proiektuaren behin betiko testua idazten denean aintzat hartuak izateko.

85. artikulua. Nafarroako Etxebizitza Plana.

1. Nafarroako Etxebizitza Plana honako helburuak dituen tresna da:

a) Foru Komunitatean etxebizitza-arloan aurrera eraman beharreko ekintza publiko ezberdinak planifikatu, sistematizatu eta antolatzea.

b) Herritarren partaidetza bideratzea eta posible egitea etxebizitza-arloko politika publikoen taxuketan.

2. Nafarroako Etxebizitza Planak honako adierazle hauek aztertu eta jasoko ditu gutxienik:

a) Nafarroako Foru Komunitatean dauden etxebizitzen kopurua eta haien edukitza-araubidearen zenbatespena.

b) Eraikitako etxebizitza-parkearen egoeraren analisia, bai eta zaharberritzeari, berroneratzeari eta berrikuntzari dagokienez dauden premiena ere. Horretarako, lehentasuna emanen zaio hiriguneetan kokaturiko etxebizitza-multzoen berroneratze- edo berrikuntza-premiak antzemateari.

c) Dauden etxebizitzen okupazio-maila eta erabilera-eredu ezberdinen analisia (nagusia, bigarrena eta hutsa).

d) Populazioaren osotasunak etxebizitzari dagokionez dituen premiak eta herritarrek tamaina, kokaleku, tipologia edo edukitza-araubideari dagokienez adierazten dituzten zaletasunen azterketa.

e) Administrazio edo enpresa publikoen titulartasunekoak izanik erabilerarik ez duten eta gizarte-politikei loturiko etxebizitzetarakoak izan daitezkeen lursailen eta eraikinen zenbatespena.

f) Nafarroako Foru Komunitatearen datu demografikoen, horien bilakaera-aurreikuspenaren eta gauzatu beharrekoak diren politiketan aurreikuspen horrek duen eraginaren analisia.

g) Jadanik planifikatuta dagoen eta garatu, urbanizatu edo eraikuntza-lana egiteke duen etxebizitzetarako lurzoruaren analisia.

h) Herritarren etorkizuneko etxebizitza-beharrizanak asetze aldera hirigintza-garapen berrietan sartzeko modukoa den lurzoruaren analisia.

3. Nafarroako Etxebizitza Plana prestatzeko erabili ahalko dira horretarako intereseko datuak gorde ditzakeen edozein erregistro publikotan eskuragarri dauden datuak.

4. Etxebizitza-arloan eskudun den departamentuak horrekin loturiko eskumenak dituzten gainerako departamentuekin lankidetzan taxutuko du Nafarroako Etxebizitza Plana.

Taxutze-prozedura horretan zehar herritarren parte-hartzea ziurtatuko da, dela nork bere izenean eginikoa, dela etxebizitzarekin zerikusia duten interesen ordezkaritza duten elkarteen bitartezkoa, bai eta toki entitateena ere, tartean dauden interes publikoak eta pribatuak ezagutze eta haztatze aldera.

Etxebizitza Plana Nafarroako Gobernuaren Erabaki baten bidez onetsiko da.

II. KAPITULUA

Etxebizitza-arloko administrazio-antolamendua

86. artikulua. Nafarroako Etxebizitza Kontseilua.

1. “Nafarroako Etxebizitza Kontseilua” izenpean, Nafarroako Gobernuarentzako etxebizitza-arloko kontsulta- eta aholkularitza-organoa eratzen da.

2. Kontseilua etxebizitza-arloko eskumena duen departamentuari atxikiko zaio, eta, erregelamendu bidez ezartzen denaren arabera, honako hauen ordezkariek osatuko dute: Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioa, Toki Administrazioa, kontsumitzaile eta erabiltzaileak, Nafarroako Gazteriaren Kontseilua, etxebizitza-arloan interesak dituzten eragile ekonomiko eta sozialak, zehaztuko diren kolektibo profesionalak eta eginkizun nagusi gisa kolektibo behartsuen etxebizitzarako eskubidearen sustapenaz arduratzen diren irabazi asmorik gabeko erakundeak. Kontseiluaren lehendakaritza etxebizitza-arloko eskumena duen departamentuburuarena izanen da.

Kontseilua osatzerakoan genero-parekotasunerantz joko da.

3. Kontseiluak honako eginkizun hauek izanen ditu:

a) Nafarroako Etxebizitza Planaren taxuketaren jarraipena egitea.

b) Nafarroako Etxebizitza Planaren edukiari buruzko irizpen bat ematea Nafarroako Gobernuak hura onetsi aurretik.

c) Etxebizitza-arlokoak diren izaera orokorreko xedapenen proiektuei eta horien aldaketei buruzko irizpen ez-lotesle bat ematea.

d) Etxebizitzarekin lotutako edozein gaitan proposamenak eta iradokizunak egitea.

e) Arloan eskudun diren administrazioetako edozeinek eskatzen dizkion etxebizitza-arloko txosten eta kontsulta guztiak egin eta erantzutea, hurrenez hurren.

f) Etxebizitzaren sektorean diharduten eragileen etengabeko elkarrizketa sustatzea.

g) Erregelamendu bidez ezartzen den beste edozein.

87. artikulua. Etxebizitza arloko bitartekaritzazerbitzua.

1. Etxebizitza arloko bitartekaritza-zerbitzuaren helburu nagusia da pertsona fisikoak artatzea, orientatzea eta aholkatzea, pertsona horiek ustekabeko kaudimengabeziako egoera objektiboan edo kaudimengabezia-arriskuan baldin badaude, aurreikusezinak diren zailtasun ekonomikoengatik edo, aurreikusgarriak izanik ere, saihestezinak direnak, ezinezko egiten dutenak haiek hartutako ordainketa-betebeharrak betetzea, eta balizko ondorio gisa dakartenak hipoteka-bermearekin kargatutako ohiko etxebizitza galtzeko arriskua, edo errentan harturiko etxebizitzaren uzte itundugabea.

Helburu hori betetzeko, Nafarroako Gobernuak zilegi izanen du gai hauei buruzko orientazioa eta aholkuak halaber ematen dituzten toki entitateekin hitzarmenak sinatzea.

2. Etxebizitza-alorreko bitartekaritza-zerbitzua, bere printzipio gidarietan eta bitartekarien jardunean, uztailaren 6ko 5/2012 Legeari lotuko zaio, gai zibil eta merkataritzakoetako bitartekaritzari buruzkoari.

3. Etxebizitza-arloko bitartekaritza-zerbitzuak honako eginkizun hauek beteko ditu batik bat:

a) Orientazioa, informazioa eta aholkularitza eskaintzea hipoteka-kredituaren ez-ordaintzetik heldutako ondorioei buruz.

b) Pertsonei edo familiei orientazioa eta laguntza ematea entitate finantzario eta hartzekodunekiko harremanean, alderdi guztien beharrizanei erantzunen dieten akordio negoziatuak lortzen saiatuz.

c) Familia-ekonomiako planak taxutzeari ekitea, zerbitzu integral eta koordinatu gisa, bai eta zor-berregituraketarako planen taxuketari ere.

d) Hipoteka-exekuzioaren alternatibak bilatzea, negoziazioaren eta bitartekaritzaren bidez.

e) Hipoteka ez ordaintzeagatiko etxegabetzearen ondorioak samurtzea Alokairu-poltsarekin eta Etxebizitza Sozialen Foru Funtsarekin koordinatuz, bestelako etxebizitzak eskaini ahal izatea ezertan galarazi gabe.

f) Beharrezkoak diren ekintzak egitea etxebizitza galdu ondotik geratzen den zor ordaindugabea murrizteko akordioak negoziatzeko, kaudimengabezia ekonomikora kondenatzeak dakarren bazterketa-arriskua halatan ekiditeko.

g) Etxebizitza-alokairuan bitartekaritza soziala sustatzea, bai eta bitartekaritza komunitarioa ere.

h) Etxebizitza-arloko eskabideak eta kexak jasotzea.

i) Urtealdi-oroitidazki bat argitaratzea, bere bitartekaritzen onarpen-maila jasoko duena.

j) Bere ardurapean ipintzen zaion beste edozein zeregin, bere eginkizunekin zerikusia duena.

4. Nafarroako Gobernuak, etxebizitza arloko departamentu eskudunaren bidez, lankidetza-hitzarmen egokiak bultzatuko ditu Nafarroako Foru Komunitatearen esparruan lan egiten duten edo Nafarroan etxebizitzak dituzten finantza-entitateekin eta SAREBekin, helburu honetarako:

- Ohiko etxebizitzaren gaineko hipoteka-maileguak edo kredituak konpentsatzeko edo ordainean emateko erabakiak lortu ondoren erabilgarri dagoen etxebizitza bat eskuratu baino lehen edo mailegu-hartzaileak hipoteka-mailegua ordaindu ezin izatearen ondorioz erabilgarri dagoen etxebizitza baten salerosketa sinatu baino lehen, eskuratzaileak, banketxe bat bada, ukituei eskaini ahalko die alokairu sozialerako proposamen bat, eskuratzeak edo salerosketak ukitzen dituenak baldin badira etxebizitzarako berezko aukerarik ez duten eta Nafarroan Etxebizitza Izateko Eskubideari buruzko maiatzaren 10eko 10/2010 Foru Legearen 17. artikuluan etxebizitza babestua eskuratzeko baldintza orokorrak betetzen dituzten pertsonak edo familia-unitateak.

- Hipoteka betearazteko edo alokairua ez ordaintzeagatik uzteko edozein demanda judizial aurkeztu baino lehen, auzi-jartzailea banketxe bat bada, ukituei eskaini ahalko die alokairu sozialerako proposamen bat, prozedurak ukitzen dituenak baldin badira etxebizitzarako berezko aukerarik ez duten eta gizarte bazterketako arriskuaren parametroen barruan dauden pertsonak edo familia-unitatea Nota de Vigencia.

88. artikulua. Hobaridun alokairua eskaintzeko betebeharra Nota de Vigencia.

1. Hipoteka-exekuzioko edozein demanda judizial aurkeztu aurretik, bai eta ohiko etxebizitzaren gaineko hipoteka-maileguak edo -kredituak konpentsatzeko edo horietarako ordain-emateetarako akordioak lortzearen ondoriozko etxebizitza bat eskuratu aurretik, edo halako etxebizitza bat erosi aurretik zeinaren salmentaren arrazoia baita mailegu-hartzaileari ezinezkoa izatea hipoteka-mailegua itzultzea, orduan eskuratzaileak, baldin eta finantza-entitate bat edo haren higiezin-filialetakoren bat bada, edo aktiboen kudeaketarako entitate bat, banku-berregituraketatik eratorritako aktiboak barne, edo higiezin-entitate bat, haren egoitza soziala edozein izanik ere, hobaridun-alokairu baten proposamena egin beharko die ukituriko pertsonei, baldin eta eskuraketak edo salerosketak eragiten badu etxebizitza-alternatiba propiorik ez izanik zaurgarritasun sozialeko egoerakotzat aintzat hartuak izateko legezko baldintzak betetzen dituzten pertsonengan edo familia-unitateengan.

2. Pertsonak edo familia-unitateak zaurgarritasun sozialeko egoeran daudela ulertuko da haiek babes ofizialeko etxebizitzen errentamenduagatiko dirulaguntzen hartzaile izateko baldintzak beterik gizarte-zerbitzu eskudunek emandako aldeko txostena dagoenean. Txosten hori gehienez ere hilabeteko epean jaulki beharko da.

3. Hobaridun alokairutzat joko da:

a) Kasuko etxebizitza foru lege honetako 13. artikuluan aipaturiko Alokairu Poltsaren programarako eskaintzea, ukituriko pertsona edo familia-unitateei errentan emateko asmoz.

b) Prozedurak ukitzen duen etxebizitzaren errentamendua eskaintzea, errentamendurako kalifikaturiko babes ofizialeko etxebizitza baten baldintzetan, nahitaezkoa izanik alokairu-kontratua Administrazioaren ikus-onetsirako aurkeztea, babes ofizialeko etxebizitzetarako ezarritako modu berean.

4. Artikulu honen bitartezko hobaridun alokairu baten onuradun potentzial diren pertsonek edo familia-unitateek honakoa eskatu beharko dute:

a) Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuan inskribatuak izatea.

b) Behin zentsu horretan inskribaturik, alokairu babestu baten onuradunak izan ahal izatearen aitorpena, etxebizitza alorreko eskumena duen departamentuari zuzendutako eskabide baten bitartez.

89. artikulua. Ohiko etxebizitzaren errentamendua ez ordaintzeagatik hobaridun alokairua eskaintzeko betebeharra Nota de Vigencia.

1. Ohiko etxebizitzaren alokairua ez ordaintzeagatiko inolako utzarazpen-demanda judizial aurkeztu baino lehen, aurreko artikuluan aipatuak izanik etxebizitzaren jabe diren pertsona juridikoek frogatu beharko dute errentamendu-kontratuaren titular diren pertsona edo familia-unitateei eskaini egin dietela hobaridun alokairu baterako proposamena, aipatu artikuluan adierazitako zertzeladen eta baldintzen araberakoa.

2. Aurreko apartatuak xedatzen duena ez da aplikatuko honako kasuetakoren bat gertatuz gero:

a) Demanda aurkeztu aurreko urtean, alokairu-errenta pagatzeko laguntza ekonomiko publikoak edo foru lege honen 3. bis artikuluko 2. apartatuak aipatzen dituen kenkari fiskalak, etxebizitza-eskuratze eskubidea bermatzekoak, izan dituzten maizterrak direnean.

b) Maizterrak izatea, etxebizitza bat errentan hartuta dutenak, hileroko errenta handiagoa duena foru lege honen 3. bis artikuluko 2. apartatuak aipatzen dituen etxebizitza-eskuratze eskubidearen bermerako kenkari fiskalak eskatzeko baimenduta dagoen gehieneko hileroko errenta halako 1,1 bat baino.

c) Maizterrak izatea, etxebizitza bat errentan hartuta dutenak, errentamendu babestuagatiko dirulaguntzak eskatzeko modua ematen duena.

3. Pertsona juridikoek 88. artikuluan jasotzen den hobaridun alokairu bat eskaintzeko betebeharra ez betetzeak ukitutako pertsonek etxebizitza arloan ardura duen departamentura jotzeko aukera izanen dute, erregelamendu bidez ezartzen den prozedura hasteko.

89. bis artikulua. Ohiko etxebizitzaren errentamendukontratua amaitzeagatik hobaridun alokairua eskaintzeko betebeharra Nota de Vigencia.

Ohiko etxebizitzaren alokairu-kontratu amaitutzat jo aurretik, 88. eta 89. artikuluetatik aplikatzekoa den moduan, aurreko artikuluan aipatuak izanik etxebizitzaren jabe diren pertsona juridikoek frogatu beharko dute errentamendu-kontratuaren titular diren pertsona edo familia-unitateei eskaini egin dietela hobaridun alokairu baterako proposamena, aipatu artikuluan adierazitako zertzeladen eta baldintzen araberakoa.

IX TITULUA

NAFARROAKO ETXEBIZITZA ERRENTAMENDUKO KONTRATUEN ERREGISTROA Nota de Vigencia

90. artikulua. Nafarroako Etxebizitza Errentamenduko Kontratuen Erregistroaren eraketa, ezaugarriak eta kudeaketa.

1. Nafarroako Etxebizitza Errentamenduko Kontratuen Erregistroa eratzen da, izaeraz administratiboa eta deklaratiboa, eta nolakotasunez elektronikoa. Nafarroako Etxebizitza Erregistroan txertatuta egonen da, eta bertan inskribatu beharko dira Foru Komunitatearen lurraldean kokatuta dauden etxebizitzen errentamendu-kontratu guztiak, berdin delarik ohiko etxebizitzarako errentamendu-kontratuak nahiz denboraldiko errentamendurakoak izatea Nota de Vigencia.

2. Nafarroako Etxebizitza Errentamenduko Kontratuen Erregistroak frogatzen du inskribatze-betebeharra bete izana, eta sinaturiko kontratuen datuak jasotzen ditu.

3. Nafarroako Etxebizitza Errentamenduko Kontratuen Erregistroa kudeatzea etxebizitza-alorraren gaineko eskumena daukan zuzendaritza nagusiari dagokio, baina horrek ez du ezertan galarazten zuzendaritza horrek sozietate publiko edo ente instrumental baten ardurapean utzi ahal izatea kudeaketa hori.

91. artikulua. Nafarroako Etxebizitza Errentamenduko Kontratuen Erregistroan inskribatzea.

1. Kontratuak inskribatuko dira errentatzaileak hala eskatuta edo etxebizitza-eskumena duen departamentuak ofizioz jardunez.

2. Errentatzailearen ekimenez inskribatuko dira etxebizitza libreen gainean eginiko kontratu guztiak. Dena den, errentariaren ekimenez inskribatuko dira errentatzaileari egotzi ahal zaion arrazoi batengatik inskribatu gabe utzi diren kontratuak, ezertan galarazi gabe errentatzaileak hartu ahal izan duen erantzukizuna.

3. Ofizioz inskribatuko dira etxebizitza libre nahiz babestuaren gainean eginak izanik etxebizitza-alorreko departamentu eskudunaren ikus-onetsi administratiboa jaso behar duten kontratu guztiak.

4. Inskripzioa eginen da etxebizitza-alorreko webgune tematikoan xede horrekin euskera ipinitako aplikazio informatikoaren bitartez.

92. artikulua. Nafarroako Etxebizitza Errentamenduko Kontratuen Erregistroan inskribatzeko eskaera.

1. Errentatzaileak kasua denean inskripzioa eskatzeko epea hilabetekoa izanen da, kontratu-formalizatzearen datatik zenbatzen hasita.

2. Kontratuak indarrean dirauen bitartean, errentariak zilegi izanen du inskripzioa eskatzea.

3. Oro har, eskabidea bitarteko elektronikoz aurkeztu behar da, xede horrekin eskueran ipinitako aplikazioaren bidez, eta bertan adierazitakoari jarraikiz. Hala ere, modu presentzialean aurkeztu ahalko dute administrazioarekin modu telematikoan komunikatzerakoan zailtasun egiaztatuak dituzten pertsona fisikoek.

93. artikulua. Inskripzioidazpena Nota de Vigencia.

Inskripzio-idazpenean jasota utziko dira formalizaturiko errentamendu-kontratuen datuak, hala nola:

a) Finkaren kokalekua identifikatzeko datuak: udalerria, katastro-erreferentzia, kalearen izena, finkaren zenbakia, eskailera, solairua eta atea.

b) Etxebizitza mota: kolektiboa edo familia bakarrekoa.

c) Azalpena, ohartarazten duena ea etxebizitza hori inolako babes publikoren pean dagoen, edo bitartekaritzarako nahiz etxebizitza libreak lagatzeko programa publikoren batean sartuta dagoen; baiezkoan, babes publikoaren mota, edo bitartekaritza- nahiz lagapen-programa publikoarena, eta kasuko identifikazio-zenbakia.

d) Errentamendu mota: ohiko etxebizitza edo aldietakoa.

e) Kontratugileen identifikazioa: izena eta abizenak edo sozietate-izena, helbidea, identifikazio fiskaleko zenbakia, nortasun-agiriaren zenbakia edo, kasua bada, atzerritarraren identifikazio zenbakia edo pasaporte-zenbakia.

f) Kontratu-formalizazioaren eguna.

g) Kontratu-indarraldiaren eguna.

h) Adosturiko errenta.

i) Inskripzio-eguna.

j) Kontrol-zenbakia.

k) Fidantzaren zenbatekoa.

l) Beharrezkotzat jotzen den beste edozein.

94. artikulua. Inskripzioziurtagiria.

1. Inskripzioa egin ondoren, bertan jasotako datuak biltzen dituen agiri bat jaulkiko da.

2. Agiri horrek kontratua Erregistroan inskribatu izanaren frogagiri gisa balioko du, ezertan galarazi gabe Administrazioak agiriko datuei buruzko argigarriak eskatu ahal izatea.

95. artikulua. Inskripzioaren aldaketa.

1. Jatorrizko kontratuko baldintzen aldaketak, barne harturik itundutako errentaren denboran zeharreko eguneraketak, errentatzailea behartuko du inskripzioa aldatzera eta agiri berri bat jaulkitzera Nota de Vigencia.

2. Dena den, errentariaren ekimenez aldatuko dira errentatzaileari egotzi ahal zaion arrazoi batengatik aldatu gabe utzi diren kontratuak, ezertan galarazi gabe errentatzaileak hartu ahal izan duen erantzukizuna.

96. artikulua. Inskripzioaren ezereztea.

1. Erregistraturiko errentamendu-kontratua bukatu denean, aginduzkoa da inskripzioa ezereztea, errentatzailearen ekimenez, betiere kontratu-bukaera frogatu ondoren.

2. Ezerezte-idazpenean jasota utziko dira, gutxienez ere, kontratu-azkentzearen eguna eta inskripzioaren ezereztearen eguna. Muntadun jotzen diren beste datu batzuk ere jaso ahalko dira Nota de Vigencia.

96.bis artikulua. Erregistrorako sarbidea Nota de Vigencia.

Zilegi izanen da kontsulta egitea errentei eta higiezinetik eratorritako gastu orokorrei buruz erregistroan dauden datuak, bai eta bertan inskribatuta dauden errentamendu-kontratuetako eguneratze-klausulak ere.

Sarbide-eskaerak arrazoituta egon beharko dira, eta administrazio-prozedura erkideari buruzko araudiari jarraikiz aurkeztu beharko dira. Betiere izanen zaie aplikagarri izaera pertsonaleko datuen babesari buruzko araubidea.

96.ter artikulua. Etxebizitzaerrentamendurako fidantzak gordailutzeko betebeharra Nota de Vigencia.

1. Etxebizitza-errentatzaile diren pertsona fisiko edo juridikoek etxebizitza-alorreko departamentu eskudunean gordailutu beharko dute Hiri Errentamenduei buruzko Legeak aipatzen duen fidantza, zeinaren kopurua izanen baita errentako hileroko bat, noiz eta etxebizitza ohiko bizileku iraunkor gisa alokatzen denean, edo errentako bi hileroko, urtebeteko edo gehiagoko denboraldirako alokatzen denean.

Gordailua doakoa izanen da, eta ez du interesik edo diru-sarrerarik sortuko gordailu-egile den errentatzailearen alde.

2. Errentamendu-kontratuaren azkentzearen jakinarazpenak ofizioz emanen dio hasiera fidantza gordailutua itzultzeko prozedurari. Itzultze hori gehienez ere aipatu jakinarazpena egiten denetik hiru hilabeteko epean egin beharko da. Interesdun den gordailu-egileari egoztekoa ez den kausaz epe hori ez bada errespetatzen, haren aldeko interesak sortuko dira, diruaren legezko interesa aplikatzetik eratortzen den zenbatekoan.

3. Fidantza gordailutzeko betebeharretik salbuesten dira administrazio publikoak eta haien erakunde autonomoak, zuzenbide publikoko entitateak, haien mendeko diren gainerako ente publikoak eta pertsona fisiko edo juridikoak, noiz eta kontratuaren xedea baita etxebizitza babestu bat, errentamendurako kalifikatua eta administrazioak ikus-onestearen betebeharrari lotua.

4. Fidantza-gordailutzea Nafarroako Zerga Ogasunaren zuzenbide publikoko diru-sarreratzat joko da. Aurrekoa ezertan galarazi gabe, Nafarroan etxebizitzaren arloko eskumena duen departamentuak zilegi izanen du gordailuturik dauzkan fidantzen zenbatekoa erabiltzea etxebizitza-alorreko jarduketa babesgarriak finantzatzeko, eta diru-eskuragarritasunari eutsi beharko dio gordailuan utzitako fidantzen itzultzea bermatzeko moduan, baliabide horien % 15 baino gutxiagokoa ez den zenbatekoan.

5. Erregelamenduz zehaztuko dira fidantza-gordailutze prozedurak, bai eta horren kudeaketa, itzulketa eta kontrola ere. Bide beretik zabaltzen edo murrizten ahalko da fidantzak gordailatzeko betebeharretik salbuetsitako pertsonen multzoa, bai eta aurreko apartatuak aipaturiko itzultze-erreserbaren bermearen nahitaezko portzentajea ere.

X TITULUA

TENTSIOPEKO MERKATUAREN ZONALDEAK Nota de Vigencia

97. artikulua. "Tentsiopeko Etxebizitza Merkatuaren Zonalde" deklaratzea Nota de Vigencia.

1. Nafarroako Gobernuan etxebizitza-alorreko eskumenak dituen departamentuak zilegi izanen du eremu jakin batzuk "Tentsiopeko Etxebizitza Merkatuaren Zonalde" deklaratzea, egoki diren urrats publikoak bideratze aldera, herritarrei etxebizitzarako duten eskubidearen egikaritze efektiboa erraztuko dietenak, abiapuntutzat harturik prezio ordainerrazeko etxebizitzen eskuragaiztasunerako arriskua, eta kontuan izanik suertatzen diren lurralde-premia desberdinak.

2. "Tentsiopeko Etxebizitza Merkatuaren Zonalde" deklaratzeko, honako arau hauei jarraituko zaie:

a) Deklarazioaren aurretik, prestatze-prozedura bat beharko da, bideratuta egonen dena deklarazio horren xede den eremuko etxebizitza-merkatuaren egoerari buruzko informazioa lortzera, zenbait adierazle barne harturik, hala nola mota desberdinetako etxebizitzen alokairu- eta salmenta-prezioenak eta horiek denboran zehar izandako bilakaerarenak, eta etxebizitzetan bizi diren familien errenta erabilgarriaren mailarenak eta horrek denboran zehar izandako bilakaerarenak, halatan eta etxebizitza-prezioekin batera neurtu ahal izatearren familiek etxebizitza duin eta egokia eskuratzeko egin beharra daukaten ahalegin ekonomikoaren bilakaera.

b) Gero, informazio-izapide bat eginen da, zeinaren bidez jendaurrean paratuko baita deklarazioa oinarritzeko asmoz erabili nahi den informazio guztia, barne direla populazioaren eta familien espazio-banaketari, egiturari eta dinamikari buruzko azterlanak, bai eta eskaintzaren eta etxebizitza-prezio eta -moten araberako zonifikazioa ere, edo beste edozein azterlan, modua emanen duena gizarte- eta lurralde-kohesioari kalte egiten dioten desorekak eta bereizketa sozioespazialeko prozesuak agerian jarri edo prebenitzeko. Informazio publikoaren izapidea gauzatuko da Nafarroako Gobernuaren Gobernu Irekiaren Atarian informazioa bi hilabetez jendaurreratuz, iragarkia Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratzen denetik kontatuta. Epe horretan, herritarrek alegazioak aurkeztu ahalko dituzte.

c) Lurralde-eremu baten "Tentsiopeko Etxebizitza Merkatuaren Zonalde" deklarazioa etxebizitza-alorrean eskudun den Nafarroako Gobernuko departamentuaren titularraren foru agindu bitartez eginen da, zeina arrazoituta egon beharko baita aipagai harturik eremu horretako etxebizitza-merkatuak bere edozein modalitatetan ohiko etxebizitzarako eskaria egokiro eta betiere zentzuzko prezioan asetzeko dituen akats edo eskastasunak, gogoan izanik bai nolako egoera sozioekonomikoan dagoen bertako egoiliar den biztanleria, bai eta zein diren dinamika demografikoak ere, eremu bakoitzaren lurralde-berezitasunak aintzat hartuta. Indarrean sartzeko, beharrezkoa izanen du "Nafarroako Aldizkari Ofizial"ean argitaratua izatea. Jakinarazi eginen zaio etxebizitza-alorrean eskudun den ministerioari.

3. "Tentsiopeko Etxebizitza Merkatuaren Zonalde" deklaraziorako beharrezkoa izanen da oroitidazki batek hori datu objektiboen bitartez justifikatzea, oinarritzat harturik arrisku berezia dagoela, egoiliar diren biztanleentzat eta familia berrien sorkuntzaren dinamikak ere kontuan harturik, eskuratzeko moduko baldintzetan dauden etxebizitzen hornidura nahikorik ez egotekoa, honako inguruabar hauetako bat gertatzeagatik:

a) Lurralde-eremu horretan hipotekaren edo alokairuaren kostuak pertsonaren edo bizikidetza-unitatearen aurrekontuan duen batez besteko zama, gehi oinarrizko hornidurak eta gastuak, handiagoa izatea familien batez besteko errentaren ehuneko hogeita hamar baino.

b) Lurralde-eremu horretan etxebizitzaren erosketa- edo alokairu-prezioak aurreko bost urteetan izandako hazkunde metatuaren ehunekoa gutxienez ere hiru portzentaje-puntu gehiagokoa izatea Nafarroako Foru Komunitateko Kontsumoko Prezioen Indizearen hazkunde metatuaren ehunekoa baino.

4. Etxebizitzaren arloan eskumena duen Nafarroako Gobernuko departamentuak, "Tentsiopeko Etxebizitza Merkatuaren Zonalde" deklarazioarekin batera edo horren ondoren, berariazko plan bat onetsiko du, deklarazioan agerian geraturiko desorekak zuzentzeko beharrezkotzat jotzen diren neurriak proposatuko dituena, bai eta betetze-egutegi bat ere. Departamentuak zilegi izanen du kasuko eremuan dauden udalekin elkarlan-formulak adostea, bermatuko dutenak udal horiek parte-hartzea izanen dutela, administrazio publiko bakoitzak bere eskumenen esparruan jokatuz betiere, apartatu honek aipatzen duen berariazko planeko proposamenaren prestaketan, garapenean eta finantzaketan.

Neurri horiek etxebizitza-alorreko eskumenak dituen ministerioarekin koordinatu ahalko dira, Etxebizitzarako Eskubidearen aldeko maiatzaren 24ko 12/2023 Legeak ezartzen dituen nondik norakoen arabera.

5. Lurralde-eremu batentzat "Tentsiopeko Etxebizitza Merkatuaren Zonalde" deklarazioa onesten duen foru aginduak ezarriko du ezen lurralde-eremu batek "Tentsiopeko Merkatuaren Zonalde" gisa duen deklarazioaren indarraldia hiru urtekoa izanen dela.

Arauak ezartzen duen indarraldia iraganik, eta hasierako deklarazioa oinarritu zuten inguruabarrak gertatzen badira, zilegi izanen da aipatu indarraldia urtebeteko epeka luzatzea.

6. "Tentsiopeko Etxebizitza Merkatuaren Zonalde" gisa deklaratuta ez dauden udalek zilegi izanen dute etxebizitza alorrean eskudun den departamentuari eskatzea, behar bezala justifikatuz eta arrazoituz, hasiera eman dakion artikulu honen bigarren apartatuak jasotako aurretiazko informaziorako prestatze-prozesuari, egiaztatze aldera ea betetzen ote diren "Tentsiopeko Etxebizitza Merkatuaren Zonalde"tzat hartuak izateari begira arau honek ezartzen dituen betekizunak. Eskaera hori ezin izanen da berriz egin hiru urte baino gutxiagoko denbora-epean.

7. Zilegi izanen da erregelamenduz egokitzea foru lege honek tentsiopeko etxebizitza-merkatuaren zonatzat artikulu honi jarraituz deklaratutako eremuetarako ezartzen dituen dirulaguntzak eta gehieneko errenta- eta salmenta-prezioak Nota de Vigencia.

98. artikulua. Etxebizitzamerkatuaren tentsiopeko guneetan prezioei eustea.

1. Tentsiopeko etxebizitza-merkatuaren zonalde deklaratutako lurralde eremuetan kokatzen diren etxebizitzen errentamendu-kontratuetan, aipatu deklarazioa egin aurretik hitzartu baziren, kontratu berriaren hasieran adosturiko errenta bakarrik handitu ahalko da, aurreko kontratuaren errenta urteko eguneratzeko klausula aplikatzetik datorrenetik harago, gehienez ere ehuneko 10, guztira, indarra zuzen azken errentaren gainean ondoko kasu hauetan:

a) Etxebizitza zaharberritzeko jarduketa baten xede izan bada Pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren Erregelamendua onetsi zuen maiatzaren 24ko 174/1999 Foru Dekretuaren 40. artikuluaren 8. apartatuan aurreikusten den moduan eta jarduketa amaitu bada errentamendu-kontratu berria egin den egunaren aurreko bi urteetan.

b) Errentamendu-kontratu berria egin den egunaren aurreko bi urteetan etxebizitza zaharberritzeko edo hobetzeko jarduketak amaitu badira, non egiaztatu den energia primario ez-berriztagarriaren ehuneko 30eko aurrezpen bat, etxebizitzaren energia-efizientziaren bi ziurtagiri bidez, bata jarduketaren ondokoa eta bestea aurrekoa eta aipatu jarduketaren eguna baino bi urte lehenago erregistratuta, gehienez ere.

c) Errentamendu-kontratu berria egin den egunaren aurreko bi urteetan irisgarritasuna hobetzeko jarduketak amaitu badira, behar bezala egiaztatuak.

d) Errentamendu-kontratua hamar urte edo gehiagoko aldirako sinatu bada, edo bestela, luzatzeko eskubide bat ezarri bada, errentariak borondatez erabili ahalko duena kontratua aukeran luzatzeko modu eta baldintza berberekin, hamar urte edo gehiagoko aldirako.

Eta hori guztia aipatu deklarazioa indarrean dagoen denbora guztian.

2. Aurreko apartatuan xedatutakoa ezertan ukatu gabe, tentsiopeko etxebizitza-merkatuaren zonalde deklaratutako lurralde eremuetan dauden etxebizitzen errentamendu-kontratuetan, errentatzailea edukitzaile handia den pertsona juridikoa bada, edukitzaile handi gisa ulertuta hamar etxebizitza edo gehiagoren jabe edo gozamendun den pertsona fisiko edo juridiko oro, alokairu-kontratuaren hasieran adosturiko errentak ez du gaindituko alokairu jasangarritasunaren indizeen sistemari jarraikiz aplikatzekoa den gehieneko muga. Eta hori guztia aipatu deklarazioa indarrean dagoen denbora guztian.

3. Aurreko apartatuetan xedatutakoa aplikatzetik sortzen diren errentak handitu ahalko dira kontratu bakoitzean aurreikusitako urteko eguneraketarako klausulei jarraikiz.

99. artikulua. Etxebizitzaedukitzaile Handien Erregistroa Nota de Vigencia.

1. Etxebizitza-edukitzaile Handien Erregistroa eratzen da. Bertan nahitaez inskribatuko dira foru lege honen arabera edo tentsiopeko etxebizitza-merkatuaren zona izendatuz onesten den deklarazioaren arabera etxebizitza-edukitzaile handi diren pertsona fisikoak eta juridikoak.

2. Erregistroak izaera administratiboa du, eta etxebizitzaren arloko departamentu eskudunari atxikirik egonen da.

3. "Etxebizitza-edukitzaile handi" izaera duten pertsonak telematikoki inskribatu beharko dira, horretarako paratutako plataforma informatikoaren bitartez. Inskribatu beharreko gutxieneko zertzeladak izanen dira haien titulartasuneko etxebizitzen kopurua eta zerrenda, etxebizitzen tipologia, bai eta, errentan emanak baldin badaude, foru lege honen 90. artikuluan eta hurrengoetan arauturiko Errentamendu-kontratuen Erregistroan inskribaturiko kontratuen erreferentzia ere. Horrez gain, pertsona juridikoak behartuta egonen dira aipatu etxebizitzak kudeatzeko izendatu den entitatea inskribatzera. Entitate horrek egoitza fisikoa izan beharko du Nafarroako Foru Komunitatean.

4. Etxebizitza-edukitzaile Handien Erregistroak datu-base informatizatu bat izanen du, eta bertan jasoko dira idazpen-mota desberdinak, hala nola inskripzioak, aldaketak, ezerezteak eta orri-bazterreko oharrak.

100. artikulua. Inskripzioak Nota de Vigencia.

1. Inskripzioak dira entitate bat erregistroan lehenbizikoz sarrarazten duten idazpenak. Une horretan, erregistro-zenbaki bat esleitzen da, zeinak aldaezin iraunen baitu denboran zehar egiten diren elkarren segidako idazpenetan.

2. Inskripzioaren oinarritzat hartu ziren baldintzen aldaketa hilabeteko epean jakinarazi beharko da gertatzen denetik, eta horren arabera jokatuko da, halako moldez non inskripzioa moldatu eginen baita jakinarazitako zertzeladei jarraituz.

3. Inskripzioek baliotasun zehaztugabea izanen dute, salbu eta aplikatzekoa den araudian ezarritako kausengatik bidezkoa denean haiek aldatuak edo ezereztuak izatea.

101. artikulua. Ezerezteak Nota de Vigencia.

1. Ezereztearen helburua da inskripzio bat indargabetzea, inskripzio hori eginarazi zuten baldintzak desagertzeagatik.

2. Inskribatutako pertsona juridikoak behartuta egonen dira haien erregistro-inskripzioaren ezereztea eskatzera noiz eta beraiek etxebizitza-edukitzaile handi gisa sailkatuak izateko exijitzen diren inguruabar edo betekizunetako edozein betetzeari uzten diotenean".

102. artikulua. Kontrola eta ikuskapena Nota de Vigencia.

Etxebizitza-alorreko departamentu eskudunak zilegi izanen du beharrezkoak diren kontrol- eta ikuskapen-jarduketak egitea, erregistro-datuak ziurtatzeko eta etxebizitza-edukitzaile handiek bete beharreko betekizunak eta betebeharrak bete egiten direla egiaztatzeko.

Lehen xedapen gehigarria . Etxebizitza babestuak partikularren arteko bigarren edo gehiagogarren eskualdaketaz jabetzan lortzeko eta alokatzeko betebeharrak Nota de Vigencia.

1. Bigarren edo gehiagogarren eskualdaketaz jabetzan lortzeari dagokionez, honako hauek izanen dira etxebizitza babestua eskuratzeko gutxieneko betebeharrak:

a) Eskuratzaileen familia-dirusarrera ponderatuak ez izatea ERREGEROSNA-Errenta Egokiagatiko Erosahalmen-nahikotasun adierazlea halako 6,5 baino handiagoak, pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren aitorpenak aurkezteko epea eskualdaketa egiten den egunerako bukatua daukan azkeneko zergaldian.

b) Eskuratzaileek edo haien familia-unitatearen beste edozein kidek bete egin ditzatela foru lege honen 17. artikuluaren 5, 6 eta 7. zenbakietan aipatutako betekizunak.

2. Etxebizitza babestua partikularren artean alokatzen baldin bada, hauek izanen dira etxebizitza babestua lortzeko gutxieneko betebeharrak:

a) Errentarien familia-dirusarrera ponderatuak ez izatea ERREGEROSNA-Errenta Egokiagatiko Erosahalmen-nahikotasun adierazlea halako 6,5 baino handiagoak, pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren aitorpenak aurkezteko epea errentamendua egiten den egunerako bukatuta daukan azkeneko zergaldian.

b) Errentariak, edo haien familia-unitatearen beste edozein kide, ez izatea beste etxebizitza baten edo haren zati alikuotaren jabariaren titularrak edo hura erabili edo gozatzeko eskubide baten titularrak, salbu eta 17. artikuluan ezarritako desegokitasun- eta eskaintza-betebeharrak batera gertatzen badira.

3. Alokatzeko behin betiko kalifikazioa jaso duten etxebizitza babestuen kasuan, aurreko apartatuan errentarientzat adierazitako gehieneko diru-sarrerak ezin izanen dira izan espediente horren behin-behineko kalifikazioaren eskaera egin zenean ezarritakoak baino handiagoak, deusetan galarazi gabe babes ofizialeko araubide bereziko etxebizitzak errentan emateko kontratuen luzapenak egitea, kasu horretan errentariaren gehieneko diru-sarrerak ezin izanen baitira izan xedapen gehigarri honen 2. apartatuan adierazitakoak baino handiagoak".

Bigarren xedapen gehigarria . Nafarroako Gobernuak eskuratutako etxebizitzak esleitzeko modua Nota de Vigencia.

Foru lege honen 33. artikuluan eta hogeita hamargarren xedapen gehigarrian xedatutakoaren arabera eskuratzen diren etxebizitzak eta Nafarroako Gobernuak, foru lege honetan ezarritakoari jarraikiz, lehentasunez erosteko eskubideak eta desjabetzeko ahalmena erabiliz eskuratzen dituenak administrazio publikoen etxebizitza arloko politiken ondorioz sortutako beharrei erantzunez esleituko dira. Helburu berari jarraituko zaio Alokairuen Poltsa kudeatzeko orduan.

Hirugarren xedapen gehigarria . Ehunekoak, diru zenbatekoak eta epeak berrikustea Nota de Vigencia.

Foru lege honen 17., 18., 20. eta 23. artikuluetan eta III. tituluko III. kapituluan agertzen diren ehunekoak, diru zenbatekoak eta epeak erregelamendu bidez berrikusten ahalko dira, eskariaren bilakaera egiaztatuari, gastu-aurrekontuaren egoerari, ondasun higiezinen merkatuaren egoerari eta Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuak emandako informazioari lotutako faktoreen arabera.

Laugarren xedapen gehigarria .Etxebizitza babestuen eranskinak.

Etxebizitza babestu bakoitzari, juridikoki hartatik bereiziezina den eranskin gisa, guztira 15 metro koadro baino gehiagoko azalera erabilgarria ez duten trastelekuak eta garaje-plaza bat lotzen ahalko zaizkio.

Bosgarren xedapen gehigarria .Nafarroako Gobernuko entitate instrumentalak abala edo fidantza jartzearen betebeharretik salbuestea.

Nafarroako Gobernuko entitate instrumentalak, etxebizitza babestuak sustatzen dituztenak edo halakoak eraikitzeko lurren urbanizazioa sustatzen dutenak, ez daude behartuak berariazko fidantza edo abal bat jartzera diru-laguntza gisako edo horren aurrerakin gisako edozein diru kopuru jasotzeko, laguntza hori beren helburu sozialari dagozkion jarduketetan erabiltzeko baldin bada.

Seigarren xedapen gehigarria .Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuaren araudia.

Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuaren funtzionamendua erregelamenduz arautuko da. Araudi hori ezartzen ez den bitartean, etxebizitza babestuak lehiaketa publikoaren bidez esleituko dira, orain bezala.

Zazpigarren xedapen gehigarria .Etxebizitza gizarte jarduketetarako eskuratzea.

Udalen titulartasunpeko lurzoruan egiten diren etxebizitza babestuaren sustapenetan, udalak sustapeneko etxebizitzen 100eko 15era bitarte eskuratzen ahalko ditu gero bost urtez, gutxienez, alokatu edo lagatzeko, etxebizitzaren arloan udalak dituen helburuen arabera. Epe hori bukatuta, udalak etxebizitzak besterentzea erabakitzen badu, besterentzea foru lege honetan ezarritako prozedurari jarraikiz eginen da.

Zortzigarren xedapen gehigarria .Saltzeko eta errentan emateko gehieneko prezioak.

Erregelamenduzko garapena egin bitartean, hauek izanen dira etxebizitza babestuak saldu eta errentan emateko gehieneko prezioak:

1. Etxebizitza babestuak saldu edo esleitzeko gehieneko prezioak, etxebizitzen behin-behineko kalifikazioa foru lege honek indarra hartu ondoren eskatzen den kasuetan, ondoko hauek izanen dira, hala bigarren eta ondorengo eskualdaketetarako, nola lehenengo eskualdaketetarako -behin betiko kalifikazioaren egunetik urtebete igaro bada-, betiere kontratua sinatzen denean indarra duen ponderatu gabeko moduluaren arabera:

a) Babes ofizialeko etxebizitzetarako: etxebizitzaren eta loturiko garajearen metro koadro erabilgarri bakoitzerako ponderatu gabeko modulua bider 1,3, eta trastelekuen eta beste eranskin batzuen metro koadro erabilgarri bakoitzerako ponderatu gabeko modulua bider 0,52.

b) Prezio tasatuko etxebizitzetarako: etxebizitzaren eta loturiko garajearen metro koadro erabilgarri bakoitzerako ponderatu gabeko modulua bider 1,5, eta trastelekuen eta beste eranskin batzuen metro koadro erabilgarri bakoitzerako ponderatu gabeko modulua bider 0,6.

2. Etxebizitza babestuen urteko errentaren gehieneko prezioa, etxebizitzen behin-behineko kalifikazioa foru lege honek indarra hartu ondoren eskatzen bada eta alokairuaren araubidean behin betiko kalifikatzen badira, errentamendu kontratua sinatzen den egunean etxebizitzak eta lotutako eranskinak bigarren eskualdaketan saltzeko indarra duen gehieneko prezioaren 100eko 4,5ekoa izanen da. Ehuneko hori erregelamenduz aldatzen ahalko da, ondasun higiezinen merkatuaren eta ekonomiaren egoeraren arabera. Horrelako etxebizitzen errentari eta sustatzaileek urtarrilaren 9ko 4/2006 Foru Dekretuan araubide bereziko babes ofizialeko etxebizitzentzat aurreikusitako diru-laguntzak jasotzen ahalko dituzte. Foru dekretu horren bidez, etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarriak eta etxebizitzetarako eraikinen sustapena arautu ziren.

3. 65 urtetik gorakoentzat eta minusbaliatuentzat alokatzeko apartamentuen gehieneko errenta aurreko puntuetan xedatutakoaren arabera kalkulatuko da eta horiek ere urtarrilaren 9ko 4/2006 Foru Dekretuan araubide orokorreko edo araubide bereziko etxebizitza babestuentzat aurreikusitako laguntzak jasotzen ahalko dituzte, nolako kalifikazioa jasotzen duten, hots, prezio tasatuko etxebizitzarena edo babes ofizialeko etxebizitzarena, hurrenez hurren. Foru dekretu horren bidez etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarriak eta etxebizitzetarako eraikinen sustapena arautu ziren.

4. Xedapen honen 2. idatz-zatian xedatutakoaren ondoriozko kopurua urteko gehieneko errenta izanen da jabetza araubidean behin betiko kalifikatzen diren etxebizitza babestu guztietarako, gero jabe partikularrek errentan jartzen baldin badituzte.

Bederatzigarren xedapen gehigarria .Alokairu sistema publikoa.

Foru lege honetan xedatutakoaren ondorioetarako, hauek dira alokairu sistema publikoaren barrenean sartzen diren etxebizitzak: errentamendu kontratu ikus-onetsia duten etxebizitza babestuak, Alokairu Boltsan sartuta dauden etxebizitzak eta emantzipatzeko oinarrizko errenta hartzen duten gazteek edo funts publikoekin finantzaturiko beste alokairu programa batean parte hartzen duten pertsonek errentan hartzen dituzten etxebizitzak.

Hamargarren xedapen gehigarria. Larrialdi sozialeko inguruabar berezietan dauden pertsonen etxebizitzapremiak asetzearen gizarte interesaren deklarazioa, nahitaezko desjabetzearen eraginetarako Nota de Vigencia.

1. Gizarte interesekotzat deklaratzen da larrialdi sozialeko inguruabar berezietan dauden pertsonen etxebizitza-premia asetzea, pertsona horiek hipoteka-exekuzioaren ondoriozko etxegabetze prozeduretan daudenean, eta etxegabetze horren xedea den etxebizitzaren erabileraren nahitaezko desjabetzearen ondorioetarako, gehienez ere bost urteko epe baterako, organo jurisdikzional eskudunak erabakitako kanporatze-datatik kontatzen hasita, edo, kasua bada, kanporatzea eteteari dagokionez azaroaren 15eko 27/2012 Errege Lege-dekretuak ezarritako epea amaitzen denetik.

2. Foru lege hau aplikatuko zaie finantza-entitateek, haien higiezin-filialek edo haien aktibo-kudeaketarako entitateek premiatzen dituzten etxegabetze prozeduretan dauden etxebizitzei, etxegabetze horietan errematearen adjudikazio-hartzaileak finantza-entitate bat, finantza-entitateen higiezin-filialak edo haien aktibo-kudeaketarako entitateak direnean. Hori guztia, halere, ez da eragozpena izanen Estatuko oinarrizko arauetan ezarritakoa aplikatzeko.

3. Erabileraren desjabetze horren onuradun izan ahalko dira honako baldintzak betetzen dituzten pertsonak:

a) Kasuko pertsonak ohiko bizileku iraunkorra izatea hipoteka-exekuzioaren xede den etxebizitzan, eta horixe izatea jabetzan daukan etxebizitza bakarra, eta hipoteka-exekuzioaren xede den etxebizitzan bizi den familia-unitateko inongo kidek ez izatea inolako etxebizitzaren titulartasunik.

b) Jabe eta hipoteka-zordun izatea, hasierako izaera gisa.

c) Kanporatzeak larrialdi egoera bat edo gizarte bazterketako egoera bat sortu ahal izatea.

d) Baldintza ekonomiko hauek betetzea:

Lehena. Hipoteka-exekuzioaren prozedura izatea pertsonak etxebizitzarako eskubidea gauzatu ahal izateko emandako mailegu bat ez ordaintzearen ondorioa.

Bigarrena. Kasuko pertsonaren egoera ekonomikoak nabarmen behera egin izana, eta horrek gerora ustekabeko zorpetze-egoera bat ekarri izatea hipoteka-mailegua eman zenean zeuden baldintza eta inguruabarren aldean. Ulertuko da egoera ekonomikoak nabarmen behera egin duela hipoteka-zamak familia-errentaren gainean eginarazten duen ahalegina gutxienez ere 1,5 bider handiagoa denean eta horrek familiaren diru-sarreren heren bat baino gehiago egiten duenean.

Hirugarrena. Familia unitatearen diru-sarreren guztizkoa ez denean Ondorio Askotarako Errenta-adierazle Publikoaren halako hiru baino handiagoa. Familia-unitateak hiru kide dituenean, muga hori 3,25 izanen da; lau kide dituenean, 3,50; eta kide gehiago dituenean, 0,25 gehituko da kide horietako bakoitzeko.

4. Etxebizitzaren erabileraren aldi baterako desjabetzearen prozedura lotu beharko zaio nahitaezko desjabetzeari buruzko legedian ezarritakoari eta, kasua bada, aplikatzekoa den legedia sektorialean ezarritakoari. Prozedurari hasiera emanen dion ebazpena jakinaraziko zaio kasuko hipoteka-exekuzioaren prozeduraz arduratzen ari den organo judizialari.

5. Etxebizitzaren arloko kontseilari eskudunaren foru agindu baten bitartez, informazio publikoa emanez eta arrazoiak azalduz, okupazioaren gizarte interesa eta beharra deklaratuko dira, etxebizitzen erabileraren aldi baterako nahitaezko desjabetzearen eraginetarako.

6. Argitaratze-iragarkiak aldez aurreko akta egiteko zitazioa ere jaso ahalko du.

7. Nahitaezko Desjabetzeari buruzko 1954ko abenduaren 16ko Legeko 52. artikuluaren ondorioetarako, okupazio urgentekotzat jotzen da foru lege honetan aurreikusitako desjabetzea.

8. Okupazio-aktan ezarriko da jabetzak nola berreskuratuko duen etxebizitzaren erabilera, behin erabileraren aldi baterako desjabetze-epea iragan denean. Bereziki, atzera egiteko eskubidea aitortuko da inguruabarrak aldatzen baldin badira 1. idatz-zatian ezarritako hiru urteak iragan aurretik, halako moduz non etxebizitza duin eta egoki baterako eskubidea bete ahal izanen baitu, hipoteka-exekuzioko prozeduraren xede izan zen etxebizitzak ahalbidetzen duenaren antzeko moduan. Halaber, atzera egiteko arrazoia izanen da onuradunaren izaera galtzea.

9. Onuradunak desjabetzearen egilea den Administrazioari kopuru bat ordaindu beharko dio balio justuaren ordainketarako ekarpen moduan. Kopuru hori ez da izanen etxebizitza horretan bizi den familia-unitatearen diru-sarreren ehuneko 25 baino handiagoa, ez eta balio justutik gorakoa ere.

10. Onuradunak 3. idatz-zatian jasotako baldintzak betetzerakoan edo 11. idatz-zatian aipatzen den dokumentazioa aurkezterakoan informazio faltsua ematen badu edo informazioa ezkutatzen badu, onuradun izaera galduko du. Etxebizitzaren arloko departamentu eskudunak begiratuko du aipatutako baldintzak betetzen direla eta aurreko idatz-zatian ezarritako moduan onuradun gisa ordaindu behar dituen diru-kopuruak ordaintzen dituela.

11. Nahitaezko desjabetzearen prozedurari hasiera emateko, interesdunak, berariaz egindako eskariaz eta bere etxebizitzaren hipoteka-exekuzioko prozesuaren egiaztagiriez gainera, honako dokumentazioa aurkeztu beharko du:

a) Interesdunaren egoera ekonomikoari buruzko egiaztagiriak:

Lehena. Errentari buruzko ziurtagiria eta, kasua bada, Ondarearen gaineko Zergaren aitorpena aurkeztu izateari buruzko ziurtagiria, azkeneko lau zerga-ekitaldiei buruzkoa, eskudun den tributu-erakundeak emana.

Bigarrena. Jasotako azken hiru nominak.

Hirugarrena. Prestazioen entitate kudeatzaileak emandako ziurtagiria, non langabeziarengatiko prestazio edo laguntzen kontzeptuan jasotako hileko zenbatekoa agertuko baita.

Laugarrena. Ordainsari sozialen, gizarteratzeko gutxieneko errenten edo Foru Komunitateko Administrazioak edo, kasua bada, beste autonomia erkidego edo toki entitate batek emandako antzeko gizarte laguntzen egiaztagiria.

Bosgarrena. Bere konturako langilearen kasuan, tributu-erakunde eskudunak emandako ziurtagiria aurkeztuko da edo, jarduera eteteagatik prestaziorik jasotzen ari bada, haren ziurtagiria, organo kudeatzaileak emana, non hilero jasotzen duen zenbatekoa jasoko baita.

Seigarrena. Aurreko zenbakietan aipatutako dokumentazioa aurkeztu ordez, interesduna mugatu ahalko da Administrazio jarduleari baimena ematera, datu fiskalak eta gizarte segurantzakoak erregistro eta administrazio eskudunetan kontsultatzekoa.

b) Familia unitateko kideek izandako diru-sarreren egiaztagiriak, onuradunarentzat ezarritako moduan.

c) Etxebizitzan bizi diren pertsonen kopuruari buruzko egiaztagiriak:

Lehena. Familia-liburua edo izatezko bikote gisa izena eman dutela adierazten duen egiaztagiria.

Bigarrena. Etxebizitzan erroldatutako pertsonen erroldatze-agiria, egiaztagiriak aurkezteko uneari eta aurreko sei hilabeteei erreferentzia eginda.

d) Ondasunen titulartasuna:

Lehena. Jabetzaren Erregistroak emandako titulartasun-ziurtagiriak, familia unitateko kide bakoitzari buruzkoak edo, bestela, erantzukizuneko aitorpena eta Administrazio jarduleari emandako kontsulta-baimena, datu katastralak eta Jabetzaren Erregistrokoak eskatu ahal ditzan.

Bigarrena. Etxebizitzaren salerosketa-eskriturak eta hipoteka-bermearen eraketari dagozkionak, bai eta eratutako gainerako ondasun-bermeak edo berme pertsonalak, halakorik badago, frogatzen dituzten beste agiriak ere.

e) Zordunaren edo zordunen erantzukizuneko aitorpena, foru lege honen aplikazio esparruaren barruan dagoela edo daudela jotzeko exijitzen diren baldintzak betetzeari buruzkoa.

f) Gizarte zerbitzuen txostena, onuraduna etxetik kanporatuz gero geratuko litzatekeen larrialdiko edo gizarte bazterketako egoerari buruzkoa.

12. Eskabideak hasiera-hurrenkera zorrotzaren arabera izapidetuko dira, salbu eta, ahultasun bereziko kasuetan edo kanporatzea berehala gertatu behar denean, bestelako lehentasun-hurrenkera ezartzen duen ebazpen arrazoitua ematen denean. Ebazpen hori jasota geratuko da.

Aurreko lerrokadetan ezarritakoaren ondorioetarako, ulertuko da ahultasun bereziko egoera bat dagoela kanporatzeak eragina duenean adingabeak, mendetasuna duten adineko pertsonak, ezgaituak, generoko indarkeriaren biktima izan diren pertsonak edo prestaziorako eskubiderik ez duten langabetuak dituzten familiengan.

Kasu horietan eta antzeko egoeretan, izapidetzean lehentasunezko toki bat emanen zaie nolabaiteko babes publikoko araubide baten menpeko etxebizitza daukaten pertsonei.

13. Etxebizitzaren okupazioa ezin bada egin etxegabetze prozedurarekin lotutako arrazoiengatik edo Administrazioari ezin egotz dakizkiokeen bestelako arrazoiengatik, horrek ez du berarekin ekarriko desjabetzearen onuradunari inongo eskubiderik aitortzea.

14. Nolanahi ere, xedapen honetan ezarritakoa aurrekontuetan dagoen diruaren araberakoa izanen da.

15. Xedapen honetan ezarritakoa hipoteka-exekuzioko prozesu judizialei edo estrajudizialei aplikatuko zaie, foru lege honek indarra hartu aurretik hasitakoei, baldin eta haietan ez bada kanporatzerik exekutatu edo kanporatzea egin bada hark indarra hartu ondoren, baina etxebizitza hutsik egonda.

Hamaikagarren xedapen gehigarria. Etxebizitza babestuak ordainean ematea eta salmentaren gehieneko prezioa bigarren eta ondorengo eskualdatzeetan Nota de Vigencia.

Salbuespen bezala, etxebizitza babestuen titular izan ahalko dira etxebizitza horiek eskuratu dituzten pertsona juridikoak, eskuratu badituzte lehengo jabeak hipoteka-kreditu edo -mailegu baten ordainetan emanda, hipoteka-subrogaziodun salerosketa baten bitartez edo gisako negozio juridiko baten bidez. Titular horiek foru lege honetan ezarritako betebeharrak izanen dituzte, etxebizitza horiek eskualdatzeari edo errentan emateari dagokionez.

Hipoteka-betearazpeneko prozedura baten ondorioz eskuratutako etxebizitza babestuen gehieneko salmenta-prezioa % 50 jaitsiko da hurrengo eskualdatzerako, etxebizitza babestuen bigarren edo ondorengo eskualdatzeetarako gehieneko prezio indardunarekiko. Halaber, gehieneko salmenta-prezioaren gutxitze horri eutsiko zaio betearaztea ekarri zuen hipoteka-maileguaren edo -kredituaren hartzekoduna denarekin lotutako enpresek etxebizitzaren gainean egiten dituzten eskualdatzeetan, Nafarroako Kontratu Publikoei buruzko apirilaren 13ko 2/2018 Foru Legeak edo hura ordezten duen arauak jasotako ‘enpresa lotu' kontzeptuari jarraituz.

Hamabigarren xedapen gehigarria. Datu pertsonalak eskuratzea Nota de Vigencia.

Etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarrietarako aurreikusitako edozein laguntza eskatzeak esan nahi du, Datu Pertsonalak Babesteari buruzko abenduaren 13ko 15/1999 Lege Organikoan aurreikusitako ondorio eta bermeekin, bai eskatzaileek bai beren familia-unitateko kideek etxebizitza arloko eskumena duen departamentuari berariaz baimena ematen diotela, zuzenean edo beste organo edo entitate publiko batzuen bidez zeharka eskatzeko, laguntza publikoak eskuratzeko baldintzen betetzea egiaztatzeko beharrezkoa den informazioa, erregistrokoa dela, katastrokoa, zerga arlokoa, ekonomikoa edo lan arlokoa, ondareari buruzkoa edo beste edozein”.

Hamahirugarren xedapen gehigarria. Etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarrietarako laguntzak eta dirulaguntzak Nota de Vigencia.

1. Etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarrietarako laguntzak eta diru-laguntzak beren arauetan erregulatuko dira.

2. Arauketa hori bat etorriko da, oro har, Diru-laguntzei buruzko azaroaren 9ko 11/2005 Foru Legean ezarritakoarekin, eta berezitasunak ezartzen ahalko dira emate-prozedurari edo kontrol, itzulketa edo zehapenen araubideari dagokienez”.

Hamalaugarren xedapen gehigarria. Hirikontribuzioaren ordainketa Nota de Vigencia.

Babestutako etxebizitzen errentamendu-kontratuetan, hiri-kontribuzioa, betiere, errentatzaileak ordainduko du, eta ezin izanen da haren ordainketa errentariaren kargu utzi”.

Hamabosgarren xedapen gehigarria. Errentamendukontratuen esleipena eta berritzea Nota de Vigencia.

Babes ofizialeko etxebizitzen eta Alokairuen Poltsari atxikitako etxebizitzen errentamendu-kontratuak esleitzean eta berritzean, kontuan hartuko dira, dirulaguntza bat eskuratzeko, aurreko urteko zerga-aitorpenetik heldutako datuak.

Hamaseigarren xedapen gehigarria. Etxebizitza hauen sustatzaileentzako dirulaguntzak: erosteko aukerarik gabeko errentamenduaraubideko kalifikazioa duten babes ofizialeko etxebizitzak, 60 urte baino gehiagoko edo desgaitasuna duten pertsonentzako alokairuko apartamentu babestuak, eta erabileralagapeneko araubidekoak diren babes ofizialeko etxebizitzak Nota de Vigencia.

Errentamendu-araubideko babes ofizialeko etxebizitzen eta 60 urtetik gorakoentzako edo desgaitasuna dutenentzako alokairuko apartamentu babestuen sustatzaileek honako dirulaguntza hauek lortzen ahalko dituzte:

a) Kasuko kalifikazioan sarturiko etxebizitzen (eranskinik gabe) gehieneko salmenta-prezioaren % 25, baldin eta sustatzaileak eskatzen badu hura errentamendurako izatearen iraupena 30 urtekoa izatea.

b) Kasuko kalifikazioan sarturiko etxebizitzen (eranskinik gabe) gehieneko salmenta-prezioaren % 30, baldin eta sustatzaileak eskatzen badu hura errentamendurako izatearen iraupena 50 urtekoa izatea.

c) Kasuko kalifikazioan sarturiko etxebizitzen (eranskinik gabe) gehieneko salmenta-prezioaren % 35, baldin eta sustatzaileak eskatzen badu hura errentamendurako izatearen iraupena 75 urtekoa izatea.

Errentamendu ordainerrazeko araubidekotzat kalifikaturiko babes ofizialeko etxebizitzen kasuan, aurreko portzentajeak % 15, % 20 eta % 25ekoak izan dira, hurrenez hurren.

Hamazazpigarren xedapen gehigarria. Etxebizitza babestuak toki entitateei eta irabazi asmorik gabeko pertsona juridikoei errentan ematea Nota de Vigencia.

Etxebizitza arloko eskumena duen departamentuak zilegi izanen du baimena ematea etxebizitza babestuak toki entitateei eta irabazi asmorik gabeko pertsona juridikoei errentan emateko, haiek etxebizitza behar dutenean ardurapean dituzten xede sozialetarako. Sustapen bakoitzean irabazi asmorik gabeko pertsona juridikoei errentan emandako etxebizitzen gehieneko kopuruak ezin izanen du guztizko etxebizitza-kopuruaren %6 gainditu edo etxebizitza bat, 16 etxebizitza edo gutxiago dituzten sustapenei dagokienez.

Hemezortzigarren xedapen gehigarria. Irabaziasmorik gabeko elkarteek edo erabileralagapeneko araubideko kooperatibek babes ofizialeko etxebizitzak sustatzea Nota de Vigencia.

1. Irabazi-asmorik gabeko elkarte pribatuek edo helburu horretarako eratzen diren kooperatibek zilegi izanen dute babes ofizialeko etxebizitzak erabilera-lagapeneko araubidean sustatzea.

2. Araubide horretan, higiezinaren jabetza, edo kasuko azalera-eskubidearen titulartasuna, elkarte edo kooperatibari dagokio, iraunaldi mugagabez.

3. Elkartea edo kooperatiba eratuko dute lehenbiziko eskualdaketazko jabetza-araubideko babes ofizialeko etxebizitza eskuratzeko baldintza orokorrak betetzen dituzten pertsona fisikoek. Etxebizitzak ez dira baremo-aplikazio bidez esleituko, eta ez da beharrezkoa izanen etxebizitza babestuaren eskatzaileen erroldan aurretiazko inskripzioa egina izatea; alabaina, bazkide-izaera eskuratzeko, beharrezkoa izanen da etxebizitza-arloko eskumena duen departamentuak aurretiazko baimena ematea. Bazkideek erabilera-eskubide bat izanen dute aipatu elkarte edo kooperatibaren estatutuek eta barne-araubideko erregelamenduak aurreikusten dituzten arauei jarraituz esleitzen zaizkien etxebizitza eta lokalen gainean.

4. Elkarteak edo kooperatibak libreki arautu ahalko ditu bere gobernu-organoak, bere estatutuak eta bere barne-araubideko erregelamendua, betiere demokratikoki eta "bazkide bat, boto bat" printzipio orokorrari jarraituz.

Bazkide-izaera eskuratzeko, diru-kopuru bat ordaindu beharko da, zeina elkarteak sustapenaren kostuen arabera zehaztuko baitu, bai eta higiezinaren mantentze- eta erabiltze-gastuak ere.

5. Erabilera-eskubideak iraunaldi mugagabea izanen du, eta ezin izanen zaio kargarik ezarri. Ezin izanen da eskualdatu, "mortis causa" eskualdaketan baizik. Bazkideak eskubidea izanen du elkartean edo kooperatiban baja eman dakion eskatzeko, eta ordaindu dituen kopuruak itzul dakizkion, elkarteko edo kooperatibako estatutuek ezarritako moduan. Elkarteak edo kooperatibak zilegi izanen du erabilera-eskubidea berriro esleitzea babes ofizialeko etxebizitza bat lehendabiziko eskualdaketazko jabetza-araubidean eskuratzeko baldintzak betetzen dituen edozein pertsona fisikori, etxebizitza arloko eskumena duen departamentuak horretarako baimena eman ondoren.

6. Bazkidea aldiroko kanon bat ordaintzera behartuta egonen da, zeina elkarteak edo kooperatibak ezarriko baitu. Foru lege honen 10. artikuluaren 1.h) apartatuan jasotako aurreikuspenetara egokituko da kanon hori.

7. Babes ofizialeko etxebizitzen kooperatibek eskubide bakar gisa izanen dute foru lege honen hamaseigarren xedapen gehigarriaren lehen apartatuan jasotako dirulaguntzak jasotzea, zeinak alokairu ordainerrazeko etxebizitzen sustatzaile diren pertsona juridikoentzat baitaude aurreikusita, eta ez baitira bateragarriak foru lege honek ezartzen dituen beste batzuekin".

Hemeretzigarren xedapen gehigarria Nota de Vigencia

Ondorio Askotarako Errenta-adierazle Publikoaren (OAEAP) ordez Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasuna (ERREGEROSNA) adierazle berria erabiltzea. 2019ko urtarrilaren 1etik aurrera, ulertuko da Ondorio Askotarako Errenta-adierazle Publikoaren (OAEAP) aipamen guztiak, foru lege honetan eta etxebizitzari buruzko gainerako foru arauetan jasotakoak, Errenta Egokiagatiko Erosahalmen Nahikotasuna (ERREGEROSNA) adierazle berriari buruz eginak direla.

Hogeigarren xedapen gehigarria. Etxebizitza babestuaren sustatzaileen betebeharra, gabezia edo akats ezkutukoen errekerimenduei erantzuna ematekoa Nota de Vigencia.

Etxebizitza babestuen sustatzaileek erantzuna eman beharko diete etxebizitzaren arloko eskumenak dituen departamentuak etxebizitza babestuen eraikuntzako gabezia edo akats ezkutukoengatik egindako errekerimenduei, behin betiko kalifikazioaren egunetik hasita hurrengo hiru urteetan salatzen badira eta eraikuntzaren antolamenduaren oinarrizko legedian aipatzen diren aseguruek estalita ez badaude.

Hogeita batgarren xedapen gehigarria. Kalifikazio epea bukatuta daukaten etxebizitza babestuetako maizterrentzako dirulaguntza Nota de Vigencia.

1. Errentamendurakoak diren babes ofizialeko etxebizitzen sustapen batean babes-araubidea bukatu baldin bada, lehenik maizter ziren pertsonekin errentamendu-kontratu berriak sinatzeak horiei modua emanen die errentamendurako babes ofizialeko etxebizitzetarako aurreikusitako dirulaguntzak izaten segitzeko, betekizun, baldintza eta portzentaje berekin, baldin eta honako bi baldintza hauek ere betetzen badira:

- Etxebizitzaren hileko errentaren prezioa ez dadila handiagoa izan ekainaren 2ko 4/2008 Legegintzako Foru Dekretuaren bidez onetsi zen Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko Foru Legearen testu bateginaren 68 quinquies artikuluko C letran aurreikusitakoa baino.

- Etxebizitzak Tuteran kokatuta egotea, edo Nafarroako Lurralde Estrategiaren 10. esparruko 10.4 azpiesparruaren –Iruñeko metropolialdearen– aplikazio eremuan.

2. Nafarroako Gobernuak, gehienez ere hiru hilabeteko epean, zenbait neurri osagarri aurkeztuko ditu, aurreko puntua aplikatzearen ondoriozko errenta-gehikuntzak maizterren familiaren diru-sarreren maila kontuan hartuz gehiegizkoak jotzen direnean gehikuntza horiek samurtzearren.

Hogeita bigarren xedapen gehigarria. Etxebizitza huts deklaraturiko etxebizitza babestuak esleitzea Nota de Vigencia.

1. Administrazioaren ikus-onetsirako aurkezten diren etxebizitza babestu huts deklaratuen salmenta-kontratuetan edo haien esleipenean, ez da beharrezkoa izanen eskuratzaileak edo esleipen-hartzaileak froga dezan Nafarroan etxebizitza izateko eskubideari buruzko maiatzaren 10eko 10/2010 Foru Legeko 17 eta 18. artikuluetan etxebizitza babestuaren eskurapenerako ezartzen diren baldintza orokorrak bete izana, baldin eta eskuratzailea edo esleipen-hartzailea konprometitu bada etxebizitza hutsen alokairurako bitartekaritza publikoko programa edo Alokairu Poltsari lagatzera etxebizitza.

2. Aipatu konpromisoa eredu normalizatu baten arabera adierazita aurkeztea aurretiazko baldintza izanen da kasuko salerosketa-kontratuaren ikus-onetsia egiteko.

3. Eskualdaketa formalizatzen den eskritura publikoaren egunetik kontatzen hasitako hilabeteko gehieneko epean, eskuratzaileak etxebizitzaren erabilera lagatzeko kontratua sinatu beharko du etxebizitza hutsak alokatzeko bitartekaritza-programa publikoa edo Alokairu Poltsa kudeatzen duen entitatearekin.

4. Etxebizitza babestu baten eskuratzaile edo esleipen-hartzaileek, baldin pertsona fisiko nahiz juridiko izan eta etxebizitza lortzen badute xedapen gehigarri honek ezartzen duenaz baliatuta, ezin izanen dute eskatu etxebizitza babestuaren sustapenerako aurreikusten den laguntza ekonomiko orokorrik.

5. Xedapen gehigarri honetan ezarritakoaren ondorioetarako, etxebizitza babestu huts gisa joko dira Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsua arautzen duen martxoaren 28ko 25/2011 Foru Dekretuaren 50. artikuluko 1. apartatuko a) eta b) letretan xedatutakoari jarraituz halakotzat deklaratuak izandakoak.

Hogeita hirugarren xedapen gehigarria. Errentamenduko etxebizitza babestuen sustapenen babesaraubidearen iraupena, haien sustatzailea Navarra de Suelo y Vivienda S.A. denean Nota de Vigencia.

2022ko urtarrilaren 1ean Navarra de Suelo y Vivienda S.A. sozietate publikoaren jabetzakoak diren errentamendu-araubideko nahiz erosteko aukeradun errentamenduaren araubideko etxebizitza babestuen sustapenen babes-araubideak iraupen mugagabea izanen du.

Hogeita laugarren xedapen gehigarria. Etxebizitza erabilia eskuratzeko dirulaguntzak Nota de Vigencia.

1. 2023ko urtarrilaren 1etik aurrera, eta horri buruzko erregelamenduzko garapenik onesten ez den bitartean, dirulaguntza emanen da etxebizitza erabilia eskuratzeko 5.000 biztanle arteko udalerrietan, eta landa-eremuko 20.000 biztanle arteko udalerrietan, bertako herrigune guztiak 5.000 biztanle artekoak badira, eskuratzaile guztiek 35 urtetik beheitikoak izan eta babes ofizialeko etxebizitza berria eskuratzeagatiko dirulaguntzak lortzeko baldintza guztiak betetzen dituztenean, salbu eta etxebizitza babestuko eskatzaileen erroldan aurretiazko inskripzioa egina izateari buruzkoa. Eskuratzaileek ezin dute odolkidetasunezko edo ezkontza-ahaidetasunezko lehen edo bigarren graduko ahaidetasunik izan etxebizitzaren saltzaile diren pertsona fisikoekin, edo, pertsona juridikoa denean, horren bazkide edo partaideekin.

Etxebizitzen eta eranskinen prezioak ez du gaindituko babes ofizialeko etxebizitza bigarrenez edo aldi gehiagotan eskualdatuta eskuratzeko ezarritako prezioa. Etxebizitzek bizigarritasun-zedula eduki beharko dute eta azalerari buruzko baldintzak, babes ofizialeko etxebizitzei aplikatzekoak direnak, bete, eranskinei dagozkien mugak izan ezik.

Emandako dirulaguntzen baldintzak eta portzentajeak izanen dira babes ofizialeko etxebizitza berriak eskuratzeko dauden berberak, baina bakarrik etxebizitzaren salmentaren prezioari aplikatuta, eranskinik gabe. Dirulaguntza onartzeko, salmenta-kontratua aurkeztu beharko da Administrazioaren ikus-onespenera. Kontratu hori, gero, eskritura publikoan jaso beharko da. Dirulaguntza ordainduko da interesdunak etxebizitza-eskurapeneko eskritura publikoa ikus-onespenaren egunetik kontatzen hasitako 6 hilabeteko gehieneko epean aurkeztu ondoren.

2. Aurreko apartatuan ezarritakoari jarraikiz dirulaguntzak ematea baimenduko da, eskuratzaileen adina edo etxebizitza dagoen udalerria edozein dela ere, baldin eta babes ofizialeko etxebizitzak, errentamenduaren edo erosketa-aukeradun errentamenduaren kalifikazioa dutenak eta babes-araubidea amaituta dutenak, errentamendu babestuko azken kontratu indardunaren titularrek eskuratzen badituzte.

3. Aurreko bi apartatuei jarraikiz eskuratu eta diruz lagundutako etxebizitzak ohiko bizileku iraunkor gisa erabili beharko dira, eta aplikatuko zaie foru lege honen bosgarren artikuluan jasotzen den laguntza ekonomikoaren xede den jarduketa babesgarri orori aplikatzekoa zaion denbora-baldintza, 10 urteko epealdirainokoa, zeina kontatzen hasiko baita etxebizitza-eskuratzearen eskritura publikoa sinatzen den egunean. Dirulaguntza ordaintzeko, ezinbesteko betekizuna izanen da aipatu bi baldintzak eskritura horretan aipatuta egotea.

Hogeita bosgarren xedapen gehigarria. Administrazio publikoen alokairuko araubideko etxebizitzaren portzentajea Nota de Vigencia.

1. Nafarroako Gobernuak eta toki entitateek etxebizitza arloan dauden baliabideak bideratuko dituzte, lehentasunez, alokairuko araubideko etxebizitzak sustatzera, kolektibo ahulenei eskain dakizkien. Lehentasun horren arabera, salbu eta zaharberritzera bideratzen direnak, etxebizitza arloan dauden baliabideen %75, gutxienez ere, alokairuko politiketara bideratuko dira.

2. Aurreko apartatuko portzentajetik heren bat egiteraino erabili ahalko da erosteko aukera duen alokairuko araubidean.

3. Behin zehaztuta agindu hau betetzeko erabiliko diren lurzatiak, horiek ezarri zaien betebeharra mantenduko dute, hirugarrenei eskualdatzen bazaizkie ere.

Hogeita seigarren xedapen gehigarria. Nafarroako gizartearen zerbitzuko elkarlaneko etxebizitzak eta tutoretzapeko apartamentuak arautu, sustatu eta eraikitzeko plana Nota de Vigencia.

Foru lege hau onetsi eta urtebeteko epean, erregelamendu bidez legezko baldintzak ezarriko dira, elkarlaneko etxebizitzak sustatu eta eraikitzeko erabilera lagapenean edo ekimen publikoan, etxebizitzetarako edo ekipamendurako lurzoruetan. Aipatu erregelamendua, hedapen- eta sustapen-plan batekin batera, Nafarroako parlamentuari igorriko zaio, onetsia izan dadin. Planean sartuko dira bai zahartze aktibora eta adindunen arteko eta adindunendako zaintzara bideratutako zahar egoitzak, bai eta gizartera, oro har, bideratutako elkarlaneko etxebizitzak, etxebizitzaren eredu klasikoaren aukerako konponbide gisa.

Hogeita zazpigarren xedapen gehigarria. Etxebizitzak kudeaketa publikoko alokairu poltsetarako lagatzearen sustapena Nota de Vigencia.

Desgaitasuna duten pertsonendako egoitzetan egotearen zerbitzuak erabiltzen dituztenen ahalmen ekonomikoa kalkulatzeko, zerbitzuari ekarpena egitearen ondorioetarako, ez da kontuan hartuko ondasun higiezinen kapitalaren etekina, haien ohiko etxebizitza zen higiezinaren alokairu prezioa denean, baldin eta laga bada Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioak bultzatutako alokairu poltsetan edo etxebizitza hutsen alokairurako programetan sartzeko.

Hogeita zortzigarren xedapen gehigarria. Toki entitateen eta sustatzaile publikoen jabetzakoak diren etxebizitzak alokatuak izateko zaharberritzeobrak diruz laguntzea Nota de Vigencia.

Nafarroako Gobernuak, etxebizitza-arloan eskudun den departamentuaren bitartez, zilegi izanen du zaharberritze-obren kostuaren %75eko dirulaguntza bat ematea, gehienez ere 60.000 eurokoa izanen dena zaharberritu edo sortutako etxebizitza bakoitzeko, beharrezkotzat jotzen dena:

Toki entitateen jabetzakoak diren etxebizitzei haiek alokatu ahal izateko egoki diren baldintzak emateko. Toki entitateak, behin-behineko kalifikazioa eskatzen den unean, frogatu beharko du etxebizitzak azkeneko urtean ez direla errentamendurako edo lagapenerako izan.

Toki entitateen edo sustatzaile publikoen jabetzakoak diren lokalen erabilera aldatu eta etxebizitza izan daitezen, posible eginez bizigarritasun-zedula lortzea, aurretiaz betetzen badira hirigintzako araudia eta bizigarritasun-baldintzak, martxoaren 22ko 142/2004 Foru Dekretuaren, Nafarroako Foru Komunitateko etxebizitzetan bizi ahal izateko gutxieneko baldintzak arautzen dituenaren, II. eranskinean jasotakoak.

Zaharberritutako edo sortutako etxebizitzak errentamendu-araubidekoak beharko dira izan, behin betiko zaharberritze-kalifikazioaren edo kasuko bizigarritasun-zedula lortzearen ondoko 15 urteetan zehar. Dirulaguntza jasotzeko, errentamendu berrien kontratuak aurkeztu beharko dira, data horietatik aurrera urtebete igaro baino lehenago. Etxebizitzen araubidea aldatu egiten bada, jasotako dirulaguntzaren parte proportzionala itzuli beharko da, 15 urteko epea amaitu arte gelditzen den denboraren arabera.

Apartatu hau osorik aldatu ahalko da erregelamenduaren bidez eta aldian behin berrikusi eta eguneratu ahalko dira, etxebizitza arloan eskumena duen departamentuko titularraren foru aginduaren bidez, bertan ezarritako zenbatekoak eta portzentajeak.

Hogeita Bederatzigarren Xedapen Gehigarria. Dirulaguntzen ehuneko berriak babes ofizialeko etxebizitza berria eskuratzeko Nota de Vigencia.

1. Lehen eskualdaketako babes ofizialeko etxebizitzak erosteko edo esleitzeko kontratuetarako, administrazioak ikus-onesteko 2023ko urtarrilaren 1etik aurrera aurkezten direnean, dirulaguntzen zenbatekoak, familiako diru-sarrera haztatuen tarteen arabera, honako hauek izanen dira, etxebizitza, garaje eta trasteleku erantsien salmenta- edo esleipen-prezioaren gaineko ehuneko gisa adierazita:

SARA INDIZEA 2 ALDIZ GEHIENEZ SARA INDIZIEA 2 ALDITIK 2,5 ALDIRA SARA INDIZIEA 2,5 ALDITIK 3,5 ALDIRA

Babes ofizialeko etxebizitzak %16 %12 %7

Norberaren erabilerarako babes ofizialeko etxebizitzen banakako sustapenetan, behin-behineko kalifikaziorako 2023ko urtarrilaren 1etik aurrera aurkezten badira, ehuneko berak aplikatuko dira etxebizitza, garaje eta trasteleku erantsien guztizko kostuaren gainean.

2. Etxebizitzen alorreko eskumenak dituen departamentuaren titularrak emandako foru-agindu bidez aldatzen ahalko dira ehuneko horiek.

Hogeita hamargarren xedapen gehigarria. Etxebizitzak eskuratzea eta kudeatzea Nota de Vigencia.

1. Etxebizitza arloko eskumena duen departamentuak etxebizitzak eskuratzeko eta kudeatzeko ahalmena baliatuko du errentamendu araubideko etxebizitza ordainerrazen eskaria asetzeko.

2. Etxebizitza arloko eskumena duen departamentuak etxebizitzak eskuratu ahalko ditu lehiaketa publikoaren bidez edo zuzeneko eskurapenez, Nafarroako Ondareari buruzko apirilaren 4ko 14/2007 Foru Legeak aurreikusitako kasuetan, eta arau horrek ezarritako prozedurei jarraikiz.

Edozein kasutan ere, justifikatutzat jotzen da zuzeneko etxebizitza-eskurapena, helburua denean zaurgarritasun sozio-ekonomikoko egoeretan edo higiezin-merkatuko urritasunekoetan bizileku-soluzio bat bilatzea, edo despopulatzearen arazoa konpontzea; besteak beste, honako kasu hauetan:

– Babes ofizialeko etxebizitza deskalifikatua, lehentasunez erosi eta atzera eskuratzeko eskubideak baliatzeko irizpide orokorretakoren bat betetzen duena.

– Iraungitzear dauden errentamendu-kontratuak dituen etxebizitza, errentariak ez duenean ordezko bizilekurik.

– Edukitza berreskuratzeko prozesu batean dagoen etxebizitza, demandatuak ez duenean ordezko bizilekurik.

– Harako etxebizitza, eraikin edo etxebizitza-multzoa zeinaren prezioa, gutxienez ere, merkatuko prezioa baino % 10 baxuagoa baita, tentsiopeko etxebizitza-merkatuaren zona gisa deklaraturiko eremu batean kokatuta dagoena.

– Harako etxebizitza, eraikin edo etxebizitza-multzoa zeinaren prezioa, gutxienez ere, merkatuko prezioa baino % 20 baxuagoa baita, eskualdatze-eragiketa bost etxebizitza baino gehiagoren gainekoa denean.

– Harako etxebizitza, eraikin edo etxebizitza-multzoa zeinaren prezioa, gutxienez ere, merkatuko prezioa baino % 30 baxuagoa baita.

3. Etxebizitza arloko eskumena duen departamentuak etxebizitzak eskuratzeko ordainduko duen gehieneko prezioa bat etorriko da babes ofizialeko etxebizitzak bigarren eskualdaketan eta hurrengoetan esleitzeko edo saltzeko gehieneko prezioekin.

4. Errentamendu babestuko kalifikazioa izanik babes araubideko aldia bukatu zaien eta errentamendu babestuko kontratu ikus-onetsiak dituzten sustapenak eskuratuko dira, lehentasunez.

5. Etxebizitza arloko eskumena duen departamentuak funtsak eskualdatu ahalko dizkio sozietate instrumental edo erakunde publiko bati, hark eskuratu, ustiatu eta kudeatu ditzan etxebizitzak.

6. Etxebizitza arloko eskumena duen departamentuak zuzenean nahiz sozietate instrumental edo erakunde publiko baten bitartez eskuratu ahalko ditu etxebizitzak, eta sozietate edo erakunde horrek ustiatu eta kudeatuko ditu.

7. Sozietate instrumental edo erakunde publiko batek xedapen honetan oinarrituta atxiki dizkioten higiezinetatik lortzen dituen diru-sarrerak higiezin horiek kudeatu eta mantentzeko erabiliko dira, eta haiek zaharberritzeko, behar izanez gero, edo Nafarroako errentamendu babestuko etxebizitza-parke publikoa handitzeko".

Hogeita hamaikagarren xedapen gehigarria. Etxebizitzen lotura errentamendusistema publikoarekin Nota de Vigencia.

Etxebizitza-arloan eskumena duen departamentuak ebatzi ahalko du etxebizitzak alokairu-sistema publikoan sartuak izatea, Administrazioak kasuan kasuko kontratuen ikus-onespena egin ondoren, noiz eta pertsona juridiko den sustatzaileak konpromisoa hartzen baitu etxebizitza horiek errentan jartzeko errentamendu-araubidezko babes ofizialeko etxebizitzentzat ezarritako baldintzetan, kontratuaren kasuan kasuko urtealdia amaitu arte. Epe hori sustatzailearen eskariz luzatu ahalko da, errentamendu-urtealdi osoetarako, gehieneko mugarik gabe.

Errentariek zilegi izanen dute errentamenduzko babes ofizialeko etxebizitzetarako aurreikusitako dirulaguntzak jasotzea, betekizun, baldintza eta portzentaje berekin, salbu eta Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Zentsuan aurretiaz inskribatua egotearen betekizunarekin.

Hogeita hamabigarren xedapen gehigarria. Kontratazio publikoko prozedura aplikatzen zaien entitateek sustaturiko etxebizitza industrializatuen behinbehineko kalifikazioa Nota de Vigencia.

Kontratazio publikoko prozedura aplikatzen zaien entitateen bitartez sustapen publikokoak diren babes ofizialeko etxebizitza industrializatuen behin-behineko kalifikaziorako prozedura hasi ahalko da oinarrizko proiektu baten aurkezpenarekin, zeina definituta baitator Eraikingintzaren Kode Teknikoaren I. Partean, behar bezala justifikatuz horren izapidetzearen beharra, oinarri harturik obraren geroagoko lizitazio eta industrializazioa. Halaber aurkeztuko da Etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarriak arautzen dituen irailaren 18ko 61/2013 Foru Dekretuaren 21.1.b artikuluan aipaturiko hirigintza-ziurtagiria.

Etxebizitzaren alorreko departamentu eskudunak kalifikazioaren aurreko txosten bat jaulkiko du, etxebizitza babestuaren diseinuari, bizigarritasunari, irisgarritasunari, suteen kontrako babesari eta aplikatzekoa den hirigintza-araudiari buruzko zenbait zertzeladaren gainekoa.

Txosten-eskaeratik bi hilabete igarotzean, txostena jaulkitzat joko da.

Sustatzaileak osatu eginen du behin-behineko kalifikaziorako eskaera, horretarako aurkeztuz, exekuzio-proiektua eta espedienteko dokumentazio osoa, erregelamenduz xedatzen denari jarraikiz, behin-behineko kalifikazioari ekiteko eskaeratik 18 hilabeteko gehieneko epean. Baldin dokumentazioa ez bada epe horretan aurkezten, zilegi izanen da eskaera artxibatzea, etxebizitza-alorreko zuzendari nagusiaren ebazpenaren bitartez.

Hogeita Hamahirugarren Xedapen Gehigarria. Tentsiopeko etxebizitzamerkatuaren zonalde batean kokatuta dauden etxebizitza babestu baina babesaraubidea amaituta daukatenetako errenta Nota de Vigencia.

Etxebizitza libreak errentan emateko kontratuetan, baldin etxebizitza horiek lehenago errentamendu-araubidezko edo errentamendu ordainerrazeko araubidezko babes ofizialeko etxebizitzak baziren eta babes-araubidea amaituta izan eta tentsiopeko etxebizitza-merkatuaren zonalde batean kokatuta badaude, lehenbiziko kontratu berriaren hasieran itundutako errentak muga bakartzat izanen du erreferentzia-prezioen indizeen sistema, errentan emandako etxebizitzaren nahiz kokatuta dagoen eraikinaren baldintzen eta ezaugarrien arabera.

Lehen xedapen iragankorra .Etxebizitza babestua okupatu gabe edukitzeko administrazio baimena.

Foru lege honen 8. artikuluan aurreikusitako erregelamenduzko garapena egin bitarte, etxebizitza babestua okupatu gabe edukitzeko bidezko arrazoiak daudela ondorioztatuko da baldin eta etxebizitza horren jabeak edo errentariak, behar bezala justifikatutako familia, lan edo norberaren beharrengatik, beste helbide batera joan beharra badu, betiere etxea okupatu gabe edukitzeko epea urtebetetik beherakoa bada.

Bigarren xedapen iragankorra .Aldi baterako babes araubidea.

Araubide bereziko babes ofizialeko etxebizitzak eskualdatzeko baldintzak, babes araubidean egoteko epeak eta errentaren gehieneko prezioari buruzko mugak, etxebizitza horien behin-behineko kalifikazioa foru lege honek indarra hartu aurretik eskatu baldin bada, Nafarroan Etxebizitzari Babes Publikoa Emateari buruzko ekainaren 24ko 8/2004 Foru Legean eta Etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarriak eta etxebizitzetarako eraikinen sustapena arautu zituen urtarrilaren 9ko 4/2006 Foru Dekretuan ezarritakoak izanen dira.

Hirugarren xedapen iragankorra .Gutxieneko dirusarrerak Nota de Vigencia.

Honen gaineko erregelamenduzko garapena egin bitartean, babes ofizialeko etxebizitza bat lortu ahal izateko gutxieneko diru-sarrerak 3.000 eurokoak izanen dira errentamendu araubideko etxebizitzetarako, erosteko aukera izan edo ez izan, 12.000 eurokoak etxebizitzak jabetzan hartzeko, eta 15.000 euro prezio tasatuko etxebizitzak lortzeko. Diru kopuru horiek etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarriak eta etxebizitzetarako eraikinen sustapena arautu zituen urtarrilaren 9ko 4/2006 Foru Dekretuan xedatu bezala kontatuko dira. Betebehar hori bete beharko da etxebizitzak esleitzeko eskaerak aurkezteko epea hasten den egunerako pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren azkeneko aitorpena aurkezteko epea bukatua duen azkeneko zergaldian.

Laugarren xedapen iragankorra .Foru lege honek indarra hartzen duenerako, esleipen prozedura hasita duten sustapenetan sartuta dauden etxebizitza babestuak lortzeko gutxieneko betebeharrak.

1. Foru lege honetan aurreikusitako etxebizitza babestuak lortzeko baremoa eta betebehar orokorrak aplikatuko dira foru lege honek indarra hartzen duenerako esleipen prozedura hasi gabe duten etxebizitza babestuaren deialdi guztietan.

2. Foru lege honek indarra hartzen duenerako esleipen prozedura hasita duten deialdietan, lege honetan adierazten diren betebehar orokor guztiak aplikatuko dira, etxebizitza babestuak lehenengo eskualdaketan eskuratu, esleitu edo errentan emateko, 2011ko urtarrilaren 1etik aurrera administrazioan ikus-onestera aurkezten diren kontratu guztietan. Betebehar horiek kontratua ikus-onestera aurkezten denean betetzen direla frogatu beharko da.

3. Xedapen honetan ezarritakoaren ondorioetarako, esleipen prozedura hasita dagoela ondorioztatuko da, deialdiari buruzko iragarkiren bat argitaratu baldin bada Nafarroako Foru Komunitatean argitaratzen diren egunkarietatik zabalkunde handiena duten bietako batean.

Bosgarren xedapen iragankorra .65 urtetik gorakoei alokatzeko diren etxebizitza babestuak lortzeko baldintzak, haien behinbehineko kalifikazioa foru lege honek indarra hartu aurretik eskatua dagoenean.

1. 65 urtetik gorakoei alokatzeko diren babes ofizialeko etxebizitzen sustapenetan parte hartzeko baldintzak, haien behin-behineko kalifikazioa foru lege honek indarra hartu aurretik eskatua baldin badago, hauexek izanen dira bakarrik:

a) Familia unitate errentariko kide batek gutxienez 60 urte izatea.

b) Errentariaren familiaren diru-sarrera ponderatuak ez izatea IPREM adierazlea halako 2,5 edo 5,5, sustapenak babes ofizialeko etxebizitzen araubide berezikoak izan edo araubide orokorrekoak.

c) Errentaria Nafarroan erroldaturik izatea errentamendu kontratua sinatu baino lehen.

d) Errentariaren familiaren diru-sarrera ponderatuak ez izatea IPREM adierazlea halako 5,5, sustapen horietan 5 urte baino gehiago alokatuta egon diren maizterrekin egiten diren kontratu berriak badira.

2. Aurreko idatz-zatiko b), c) eta d) azpiataletan adierazitako betebeharrak betez gero, etxebizitza horiek lortzen ahalko dituzte, orobat, azpiko gorputz-adarretan mugitzeko ezgaitasun larria duten pertsonek, horren ondoriozko ezgaitasuna 100eko 40koa edo handiagoa bada, eta baita 100eko 65eko edo handiagoko ezgaitasun aitortua duten beste pertsona batzuek ere.

Seigarren xedapen iragankorra .Hasita dauden zehapen prozedurak.

Foru lege honek indarra hartzen duenerako hasita dauden zehapen prozedurei ez zaie bertan adierazitakoa aplikatuko eta aurreko araudiaren arabera tramitatuko dira, ustezko arau-hausleari mesede egiten dioten alderdietan izan ezik.

Zazpigarren xedapen iragankorra .Etxebizitza babestuak esleitu edo saldu eta errentan emateko gehieneko prezioak, behinbehineko kalifikazioa foru lege honek indarra hartu aurretik eskatu den kasuetan.

Etxebizitza babestuak esleitu edo saldu eta errentan emateko gehieneko prezioak, behin-behineko kalifikazioa foru lege honek indarra hartu aurretik eskatu den kasuetan, aurreko araudi aplikagarrian ezarritakoaren arabera kalkulatzen direnak izanen dira, foru lege honen zortzigarren xedapen gehigarriaren 4. idatz-zatian xedatutakoa izan ezik.

Zortzigarren xedapen iragankorra .Iruñerriko udalez gaindiko planeamenduaren eremuan sartutako udalerriak etxebizitza babestuaren gutxieneko estandarrari egokitzea.

Lurraldearen Antolamenduari eta Hirigintzari buruzko abenduaren 20ko 35/2002 Foru Legearen 52. artikuluan, oro har, etxebizitza babestuentzat ezarrita dagoen gutxieneko estandarra, hots, 100eko 50ekoa, aplikatuko da Iruñerriko udalez gaindiko planeamenduaren eremuan sartuta dauden udalerrietan, foru lege honek indarra hartzen duenetik sei hilabeteko epean planeamenduaren berrikuspena edo aldaketa hasiera batez onesten badute, eta betiere aldaketa edo berrikuspena bi urteko epean onesten bada behin betiko, hasiera batez onesten den egunetik hasita.

Bederatzigarren xedapen iragankorra .Prezio itunduko etxebizitzen araubide iragankorra Nota de Vigencia.

Nafarroan Etxebizitzari Babes Publikoa Emateari buruzko ekainaren 24ko 8/2004 Foru Legean eta aplika daitezkeen gainerako arauetan ezarrita dagoenari jarraikiz, prezio itunduko etxebizitzaren kalifikazioa honako hauei ematen ahalko zaie:

a) Foru lege honek indarra hartu aurretik hasiera batez onetsita dagoen udal planeamenduaren arabera, horrelakoentzat aurreikusiak dauden lurzoruetan sustatzen diren etxebizitzei.

b) Sustatzaileak eskaturik, foru lege honek indarra hartzean indarra duen planeamenduaren arabera, inolako babes araubiderentzat erreserbatuta ez dauden lurzoruetan eraiki beharreko etxebizitzen sustapenei.

Hamargarren xedapen iragankorra .Araubide bereziko babes ofizialeko etxebizitzak kentzea.

Foru lege honen erregelamenduzko garapena onetsi arte, foru lege honek indarra hartu ondoren behin-behineko kalifikazioa eskatua duten babes ofizialeko etxebizitzen eskuratzaileek, haien familiaren diru-sarrera ponderatuak IPREM adierazlea halako bi edo txikiagoak badira, eskuratzen duten etxebizitzaren eta loturiko garajearen eta trastelekuaren prezioaren 100eko 16 adinako diru-laguntza jasoko dute.

Hamaikagarren xedapen gehigarria. Pertsona juridikoen izaera duten etxebizitzatitularrak direnen bizigarritasunzedula berritzeko betebeharraren araubide iragankorra Nota de Vigencia.

Pertsona juridikoek iraungitako bizigarritasun-zedularen berritzea eskatu beharko dute, haiek jabari osoa, partaidetzaren gehiengoa edo erabilerarako edo gozamenerako eskubide erreal bat duteneko etxebizitzen kasuan, foru lege honek indarra hartu eta gehienez ere sei hilabeteko epean.

Hamabigarren xedapen iragankorra. Etxebizitzaparkearen diagnostikoa, eraikuntzairizpideetan eta irizpide sozioekonomikoetan oinarritua Nota de Vigencia.

Urtebeteko gehieneko epean, Nafarroako Gobernuak Nafarroako Foru Komunitateko etxebizitzen mapa bat eginen du, eraikinen antzinatasunari, haien egoerari eta haietan bizi diren pertsonen ezaugarri sozioekonomikoei buruzko irizpideetan oinarrituta, eta haren xedea izanen da eremu behartsuak edo zaharberritze-premia handiena dutenak zehaztea, eta, aldi berean, zaharberritze babestuko jarduketen etorkizuneko plangintzarako tresna bat izatea.

Hamahirugarren xedapen iragankorra. Eraikinen ebaluazioko txostenaren derrigortasuna mailaz maila ezartzeko programa, familia bakarreko etxebizitzen kasuan Nota de Vigencia.

a) 2018ko abenduaren 31n 100 urteko edo gehiagoko antzinatasuna duten familia bakarreko etxebizitzek eraikinaren ebaluazioa egin beharko dute, halako moduz non kasuko txostena 2020ko lehen eguna baino lehen edukiko baitute.

b) 2019ko abenduaren 31n 75 urteko edo gehiagoko antzinatasuna duten familia bakarreko etxebizitzek eraikinaren ebaluazioa egin beharko dute, halako moduz non kasuko txostena 2021eko lehen eguna baino lehen edukiko baitute.

c) 2020ko urtarrilaren 1etik aurrera 75 urteko antzinatasuna duten familia bakarreko etxebizitzek eraikinaren ebaluazioa egin beharko dute, halako moduz non kasuko txostena edukiko baitute antzinatasun hori hartu duten datatik urtebete iragan baino lehen.

Hamalaugarren xedapen iragankorra. Lehendik dagoen Eraikinaren Liburua Nota de Vigencia.

1. Lehendik dagoen Eraikinaren Liburua izatea derrigorrezkoa izanen da 2023ko urtarrilaren 1etik aurrera.

2. Aurrekoa gorabehera, egun horretara arte eginiko Eraikinen Ebaluazio Txostenak baliodunak izanen dira eta haiek indarra galdu arte ez da beharrezkoa izanen Lehendik dagoen Eraikinaren Liburua osatzea.

3. 2023ko urtarrilaren 1etik aurrera, ulertuko da Etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarriak arautzen dituen irailaren 18ko 61/2013 Foru Dekretuan jasotako Eraikinen Ebaluazio Txostenari buruzko aipamenak Lehendik dagoen Eraikinaren Liburuari buruzkoak direla.

4. Lehendik dagoen Eraikinaren Liburuaren edukia erregelamendu bidez arautuko da. Erregelamendu hori onetsi bitartean, Lehendik dagoen Eraikinaren Liburuaren gutxieneko edukia izanen da Suspertze, Eraldatze eta Erresilientzia Planean sartutako etxebizitzen birgaitzearen arloko laguntza-programari buruzko urriaren 5eko 853/2021 Errege Dekretuaren I. eranskinean ezarritakoa, ondoko berezitasunekin:

Eraikinen Ebaluazio Txostena arautzen duen azaroaren 12ko 108/2014 Foru Dekretuak ezarritakoari jarraikiz Nafarroako Eraikinak Ebaluatzeko Erregistro Orokorrean inskribaturiko Eraikinen Ebaluazio Txostena Lehendik dagoen Eraikinaren Liburuaren zati izanen da.

Eraikinaren prestazioak hobetzeko aukeraren azterketan beharrezkoa izanen da eraikina digitalizatzeko eta monitorizatzeko aukerei buruzko txosten diagnostiko bat jasotzea, bai eta eraikinaren jasangarritasunari eta bizitza-zikloari buruzkoa ere.

Eraikina zaharberritzeko jarduketa planean derrigorrez jaso beharko dira eraikinak B motako kalifikazio energetikoa lortzea ahalbidetuko duten neurriak, betiere eraikinak kalifikazio energetiko apalagoa duenean.

Lehendik dagoen Eraikinaren Liburuan jaso beharko da jabekideen erkidegoak Eraikinaren Liburua prestatu duten teknikariarekin edo teknikariekin eginiko bileraren akta. Bilera hori Eraikinaren Liburua jaso eta hiru hilabeteko epean egin beharko da, eta bertan azalduko dira Liburuan jasotako ondorio eta proposamen nabarmenenak Nota de Vigencia.

Hamabosgarren xedapen iragankorra. Etxebizitza eta eraikinen zaharberritzearen arloko jarduketa babesgarriei buruzko neurriak Nota de Vigencia.

1. 2026ko urtarrilaren 1etik aurrera, babesgarri gisa kalifikatuak izateko, etxebizitza eta eraikinen birgaitzearen arloko jarduketa babesgarriak soilik egin ahal izanen dira beren eraikuntza amaitu zen datatik 25 urte baino gehiago igaroak dituzten higiezinetan, salbu etxebizitza edo eraikinen ezusteko egokitzapenak egin behar direnean etxebizitzaren erabiltzaile diren edo haien familia-unitateko kide diren desgaituek hura erabili ahal izateko, edota obrak beharrezkoak direnean instalazioak nahitaez aplikatzekoa den araudi teknikora egokitzeko.

Antzinatasun hori aldatu ahalko da etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuko titularraren foru aginduaren bidez.

2. Berariazko erregelamendu bat xedatzen ez den bitartean, prozedura erraztu bat ezarriko da 15.000 eurotik beherako aurrekontu babesgarria duten zaharberritze-jarduketa babesgarrientzat. Horren bidez, lanak hasi ahalko dira behin-behineko kalifikaziorako eskaera aurkeztu ondoren eta hura lortu baino lehenago. Lanak amaitzeko gehienezko epea behin-behineko kalifikaziorako eskabidea aurkezten den egunetik 9 hilabetekoa izanen da, eta behin betiko kalifikazioa eskatzeko gehienezko epea, berriz, 12 hilabetekoa, egun beretik kontatzen hasita. Ez da luzapenik onartuko. Espedientearen behin-behineko kalifikazioa eta behin betikoa aldi berean onestea ahalbidetuko da. Kopuru hori aldatu ahalko da etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuko titularraren foru aginduaren bidez.

3. Suspertze, Eraldatze eta Erresilientzia Planean sartutako etxebizitzen birgaitzearen arloko laguntza-programari buruzko urriaren 5eko 853/2021 Errege Dekretuaren 15.2.b) eta 34.3.b) artikuluetan ezarritakoaren ondorioetarako, ulertuko da zaurgarritasun ekonomikoko egoeran dauden pertsonak direla babes ofizialeko etxebizitzak alokatzeko dirulaguntzak jasotzeko indarrean dauden baldintzak betetzen dituztenak, baldintza horiek betetzetik salbuetsita etxebizitzaren edota haren zati alikuotaren titulartasunari buruzkoa, zeina soilik aplikatuko zaio zaharberritutako etxebizitzaren titulartasunari.

Pertsona horiek dirulaguntza osagarrirako eskubidea izanen dute. Dirulaguntza hori banakako espedientean gauzatuko da, honako zenbatekoekin:

- Familiaren diru-sarrera haztatuak ERREGEROSNA adierazlearen halako 0,75 baino txikiagoak: lanen kostutik etxebizitza bakoitzari egotz dakiokeen zenbatekoaren eta dirulaguntzagatik lorturiko zenbatekoaren arteko aldearen % 100, etxebizitza bakoitzeko 6.000 euro gehienez ere.

- Familiaren diru-sarrera haztatuak ERREGEROSNA adierazlearen halako 0,75 eta 1 bitarte: lanen kostutik etxebizitza bakoitzari egotz dakiokeen zenbatekoaren eta dirulaguntzagatik lorturiko zenbatekoaren arteko aldearen % 100, etxebizitza bakoitzeko 3.000 euro gehienez ere.

Etxebizitzaren arloko departamentu eskudunaren titularraren foru agindu bidez aldatu ahalko dira aipatutako gehienezko zenbatekoak eta eskatutako familiaren diru-sarrera haztatuen tarteak.

4. Suspertze, Eraldatze eta Erresilientzia Planean sartutako etxebizitzen birgaitzearen arloko laguntza-programari buruzko urriaren 5eko 853/2021 Errege Dekretuan aipatzen diren Birgaitze Programatuko Etxebizitza Inguruneak soilik onetsi ahalko dira etxebizitzaren arloko departamentu eskudunaren titularrak 2018ko ekainaren 14tik aurrera emandako foru agindu bidez onetsitako esku-hartze orokorreko proiektuetan jasotako eremu edo guneetan –osoak edo zatiak, etengabeak edo etenak–. Horretaz gain, programa-oroitidazki bat aurkeztu beharko da, urriaren 5eko 853/2021 Errege Dekretuaren 12.2.b) artikuluko 1., 2., 3., 4. eta 5. puntuetan ezarritako baldintzekin.

5. Etxebizitzaren arloko jarduketa babesgarriak arautzen dituen irailaren 18ko 61/2013 Foru Dekretuaren 56. artikuluan aipatzen diren Esku-hartze Orokorreko Proiektuak Esku-hartze Publikoko Proiektuak izanen dira hemendik aurrera.

6. Birgaitze babestukotzat behin-behinekoz kalifikatuak izateko eskaera 2026ko urtarrilaren 1etik aurrera aurkezturikoa duten espedienteetarako, honako erregela hauek aplikatuko dira:

a) Xedea dutenean eraikinaren inguratzaile termikoa birgaitzea irailaren 18ko 61/2013 Foru Dekretuan xedatzen denari jarraituz, zeinaren bidez arautzen baitira etxebizitza-arloko jarduketa babesgarriak, dirulaguntzaren portzentajea izanen da diruz laguntzeko moduko aurrekontuaren % 50ekoa, gehieneko dirulaguntza honako biderkadura hau izanik: espediente horretako etxebizitza-kopurua bider 12.500 euro, edo bider 14.000 euro, esku-hartze globaleko proiektuen abaroan sustaturiko espedienteen kasuan.

b) Kendu beharreko amiantodun elementuak dauden kasuetan, zilegi izanen da laguntza gehigarri bat ematea, amianto-hondakinak enpresa baimenduek kendu, manipulatu, garraiatu eta kudeatzearen ondoriozko kostuei dagokien kopurukoa. Laguntza horren gehieneko zenbatekoa izanen da jarraian adierazten diren bi irizpideetatik zenbatekorik handiena ematen duena aplikatzetik suertatzen dena: 1.000 euro, birgaitzen den etxebizitza bakoitzeko, edo 12.000 euro, birgaitzen den eraikin bakoitzeko.

Zilegi izanen da aipaturiko zenbatekoak eta portzentajea aldatzea, etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuko kontseilariaren foru aginduz.

Salbuespen gisa, foru lege honek indarra hartzen duen unean eraikinaren inguratzaile termikoaren hobekuntzagatiko birgaitze babestuko behin-behineko kalifikazioa emana daukaten espedienteen sustatzaileek ez badute behin betiko kalifikazioa eskatu, zilegi izanen dute eskatzea, lege honek indarra hartzen duenetik hiru hilabeteko gehieneko epean, onar dakien, kasua bada, a) letran zehaztutako portzentaje berria eta gehieneko dirulaguntza. Horretarako, frogatu beharko dute epe barrenean dirulaguntza-eskaera bat aurkeztu izana, ez dena ez onetsia ez errefusatua izan, ez eta horretan atzera egin ere, honako deialdi hauetakoren baterako:

– Erronka demografikoko udalerrietan dauden eraikinetan energia-birgaitze jarduketak egiteko dirulaguntzen deialdia, PREE 5000 programa, 691/2021 Errege Dekretuaren arabera, Etxebizitzako zuzendari nagusiaren azaroaren 3ko 2723/2021 Erabakiz onetsia.

– Badauden eraikinetan energia-birgaitze jarduketak egiteko dirulaguntzen deialdia, "Eraikinak, Suspertze eta Erresilientzia Mekanismoa 2023", Etxebizitzako zuzendari nagusiaren abenduaren 19ko 901/2022 Erabakiz onetsia".

Hamaseigarren xedapen iragankorra. Etxebizitza babestuen gehieneko salmentaprezioak 2022an Nota de Vigencia.

1. Etxebizitza babestuak eta haien eranskinak 2022an saltzeko gehieneko salneurria zehazteko, ez da aplikatuko Nafarroan etxebizitza izateko eskubideari buruzko maiatzaren 10eko 10/2010 Foru Legearen 10.1.a) eta 10.1.d) artikuluan xedatutakoa.

2. Nafarroako etxebizitza arloko jarduketa babesgarriei 2022an aplikatuko zaien modulu ponderatua 1.325,71 eurokoa izanen da metro karratu erabilgarri bakoitzeko.

3. Nafarroako etxebizitza arloko jarduketa babesgarriei 2022an aplikatuko zaien modulu ponderatu gabea 1.272,68 eurokoa izanen da metro karratu erabilgarri bakoitzeko.

Hamazazpigarren xedapen iragankorra. AJIAlokairu Jasangarritasunaren Indizearen “j” koefizientea zehaztea Nota de Vigencia.

Foru lege honek arautzen duen AJI-Alokairu Jasangarritasunaren Indizearen lehen “j” koefizientea zehaztuko da foru agindua baten bidez, indarra hartu eta hiru hilabeteko epean, gehienez ere.

Hemezortzigarren xedapen iragankorra. Zaharberritzebulegoen eredu berria Nota de Vigencia.

Gehienez ere urtebeteko epean, azterlan-proposamen bat prestatuko da egungo zaharberritze-bulegoen eredua birmoldatzeko. Bulegoek eredu proaktiboa jasoko dute, jarduketa-eremuko komunitatean integratuta, komunitate horren berezko elementuekin partekatutako lidergoarekin eta jarraipen eta kudeaketa bereziki trinkoarekin 15. artikuluko etxebizitza-parkearen mapak behartsu gisa edo larrialdiko zaharberritzearen premiadun gisa ezartzen dituen zonaldeetan, zaharberritzeko premia duten etxebizitza hutsen parkean edo zaharberritzea uztartu behar denean ondarearen babesari dagozkion elementuak mantentzearekin.

Hemeretzigarren xedapen iragankorra. Etxebizitza babestuak horretarako erreserbatu gabeko lurzoruetan Nota de Vigencia.

Foru lege hau onetsi eta hurrengo bost urteetan, erosteko aukerarik gabeko alokairu-araubideko etxebizitzen sustapena egiten denean, etxebizitza horiek eraikiak egonik planeamenduak babes ofizialeko etxebizitzen sustapenerako erreserbatu ez dituen lurzatietan, babes-araubidearen iraupena hamabost urtekoa izanen da gutxienez ere, haien behin betiko kalifikazioaren egunetik aurrera zenbatuta. Babes-araubidea amaitu baino bi urte lehenago jakinarazpen espresu eta pertsonalizatua egin beharko zaio etxebizitza horietan bizi den familia-unitate bakoitzari, xehetasunez azalduta ordutik aurrera izanen diren araubidea eta prezioak.

Hogeigarren xedapen iragankorra. 97. eta 98. artikuluek indarra hartzea Nota de Vigencia.

Foru lege honen 97. eta 98. artikuluetan xedatutakoak indarra hartuko du eragingarritasun juridiko osoa lortzen denean.

Hogeita batgarren xedapen iragankorra. Etxebizitzak Etxebizitza Babestuaren Eskatzaileen Erroldaren bitartez esleitzeko sistemen eta prozeduren aplikazioeguna" Nota de Vigencia.

Nafarroan Etxebizitza Izateko Eskubideari buruzko maiatzaren 10eko 10/2010 Foru Legearen III. tituluan jasotzen diren xedapen berriak aplikatuko zaizkie etxebizitza babestuak esleitzeko 2026ko martxoaren 1etik aurrera hasiak diren prozedurei. Hala ere, behin-behineko kalifikazioa egun hori baino lehenago eman zaien etxebizitza babestuak atxikiko dira aurreko legerian indarrean zeuden erreserben arabera.

Hogeita bigarren xedapen iragankorra. Onetsitako babes ofizialeko etxebizitzen behinbehineko kalifikazioak Nota de Vigencia.

1. Foru lege hau indarrean sartu aurretik lorturiko behin-behineko kalifikazioak, babes ofizialeko etxebizitzenak, aldatuak izaten ahalko dira foru lege honetan aurreikusitako araubide berrien abarora etortzeko, sustatzaileen ekimenez eta behin-behineko kalifikazioko prozedura berririk hasi behar izan gabe. Hori guztia, ezertan galarazi gabe araubide-aldaketak eskatzen dituen behin-behineko kalifikaziorako baldintzak.

2. Xedapen iragankor honi jarraikiz onetsitako aldaketak honako erregela hauen araberakoak izanen dira:

a) Modulu aplikagarrietan ez dute eraginik izanen; izan ere, behin-behineko kalifikaziorako hasierako eskaeraren unean indarrean zeudenak izanen dira.

b) Ukiturik suertaturiko etxebizitza babestuak esleituko dira foru lege honen III. tituluan jasotako erreserben, baremoaren eta gainerako xedapenen arabera.

c) Aldaketak sortzen ahalko dituzte aurreikusitako araubide berrietarako ezarritako dirulaguntzak lortzeari dagokionez. Horrek behartuko du jadanik jasoak izan diren laguntzak aldez aurretik itzultzera.

d) Errentamendu-araubidezkotzat edo errentamendu ordainerrazeko araubidezkotzat kalifikaturiko etxebizitza babestuen kasuan, haiek errentamendurako erabili behar izatearen iraupena foru lege honek ezartzen duena izanen da.

3. Goragoko 1. apartatuan aipatzen diren behin-behineko kalifikazioaren aldaketarako eskaerak kasuan kasuko behin betiko kalifikazioak lortu aurretik aurkeztu beharko dira, eta modu justifikatuan errefusatuak izaten ahalko dira aldaketa ezintzen duten edo bideraezin egiten duten inguruabar objektiboak daudenean.

Hogeita hirugarren xedapen iragankorra. Etxebizitzaerrentamenduko kontratuak inskribatzeko epea Nota de Vigencia.

2019ko urtarrilaren 1aren ostekoak diren ohiko etxebizitzaren eta denboraldi baterako etxebizitzaren errentamendu-kontratuak, foru lege honen indarraldia hastean oraindik ez direnak Nafarroako Etxebizitza Errentamenduko Kontratuen Erregistroan inskribatuak izan, foru lege honek indarra hartzen duenetik sei hilabeteko epean inskribatu beharko dira.

Hogeita laugarren xedapen iragankorra. Etxebizitzaedukitzaile Handien Erregistroan inskribatzeko epea Nota de Vigencia.

Araudiaren arabera etxebizitza-edukitzaile handi diren pertsona fisikoak eta juridikoak Etxebizitza-edukitzaile Handien Erregistroan inskribatu beharko dira foru lege honek indarra hartzen duenetik bi hilabeteko gehieneko epean.

Hogeita bosgarren xedapen iragankorra. Bigarren edo gehiagogarren eskualdaketan etxebizitza babestuaren jabetza lortzeko betekizun berrien aplikazioeguna Nota de Vigencia.

Etxebizitza babestuaren jabetza bigarren edo gehiagogarren eskualdaketan lortzeko betekizun berriak aplikatuko zaizkie baimen-eskaera 2026ko urtarrilaren 1etik aurrera eginikoa daukaten eskualdaketei.

Hogeita seigarren xedapen iragankorra. Etxebizitza babestuaren eskatzaile diren pertsonek babesaraubidea hautatzea Nota de Vigencia.

Foru lege honen indarraldia hastean Eskatzaile Zentsuan inskribatuta dauden pertsonek 2026ko martxoaren 1a baino lehenago doitu beharko dute beren inskripzioa 21 eta 31. artikuluetan jasotako xedapenetara, adieraziz zein babes-araubidetan eta sustapen zehatzetan parte hartu nahi duten.

Epe hori neurri hau bete gabe igarotzeak berekin ekarriko du haien eskaera automatikoki ezabatua izatea Zentsuan.

Azken xedapenetako lehena. Foru legean jasotako erreferentziak Nota de Vigencia.

1. Erosteko aukerarik gabeko errentamenduko araubideari buruz foru lege honetan jasotzen diren erreferentzia guztiak errentamendu-araubideari buruzkoak direla ulertuko da.

2. Erosteko aukeradun errentamenduko araubideari buruz foru lege honetan jasotzen diren erreferentzia guztiak ezabatutzat joko dira.

Xedapen indargabetzaile bakarra.Arauak indargabetzea.

Indarrik gabe uzten dira foru lege honetan xedatutakoari aurka egiten dioten maila bereko edo baxuagoko xedapen guztiak. Bereziki, honako xedapen hauek indargabetu dira:

a) 9/2002 Foru Legea, maiatzaren 6koa, Nafarroan etxebizitza arloko jarduketa babesgarriei aplikatuko zaizkien moduluak ezarri eta etxebizitza erosteko laguntzak handitzen dituena.

b) Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioari buruzko abenduaren 3ko 15/2004 Foru Legearen II. eranskinean, Ingurumen, Lurraldearen Antolamendu eta Etxebizitza Departamentuari dagokion atala.

c) 8/2004 Foru Legea, ekainaren 24koa, Nafarroan Etxebizitza Publikoari Babes Emateari buruzkoa.

d) 9/2008 Foru Legea, ekainaren 24koa, Nafarroan Etxebizitza Izateko Eskubideari buruzkoa.

Azken xedapenetako lehena .Lurraldearen Antolamenduari eta Hirigintzari buruzko abenduaren 20ko 35/2002 Foru Legearen 52. artikuluko 5. idatzzatia kendu eta bertako 1., 2., 3. eta 4. idatzzatiak aldatzen dira, honela idatzita geldituko baitira Nota de Vigencia:

"1. Udal plan orokorretan behar diren determinazioak sartu beharko dira, ziurtatzeko ezen, planeamenduaren behin betiko onespenetik hasi eta bederen zortzi urteko epe baterako aurreikusitako bizitegi-ahalmen berriaren 100eko 50, gutxienez, babes publikoko araubideren bati loturiko etxebizitzak eraikitzeko izan dadin. Ehuneko hori 70era igoko da Iruñerriko udalez gaindiko planeamenduaren eremuan sartuta dauden udalerrien udal plan orokorretan. Aurrekoa gorabehera, urbanizazio jarduketa bat objektiboki bidegabe dela justifikatzen bada, bizitegi-ahalmena 100eko 50era jaisten ahalko da.

Etxebizitzetarako erabilera horien finkapena zehaztu beharko da antolamendu egituratzailetik aterako den sektorizazioan, eta horri eutsi beharko zaio, gutxienekotzat harturik, udal planeamenduaren geroagoko aldaketetan. Lurzoruaren antolamendu xehekatua ezarriko duen planeamenduak edo hirigintza-kudeaketako tresnek finkatuko dute kasu bakoitzean zein diren etxebizitzetarako erabilera horiei atxikitzen zaizkien lurzatiak.

2. Antolamendu berrian aurreikusten diren 10.000 biztanletik beherako udaletan, Iruñerriko udalez gaindiko planeamenduaren eremuaren barrenean sartutakoez bestelakoetan, behar bezala justifikatzen badute ez dela komeni aurreikuspen horiek gauzatzea, etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentuko kontseilariaren baimena lortzen ahalko dute, beharkizun hori murriztu edo kentzeko.

Halaber, proposatutako aldaketak 20 etxebizitza edo gutxiago gehikuntza egitea aurreikusten badu eta hiri-lurzoru finkatuetan eraikitzeko asmoa badago, udalek etxebizitza babestuaren gutxieneko estandarraren beharkizuna murriztu edo kentzeko baimena lortzen ahalko dute etxebizitzaren arloan eskumena duen departamentutik.

3. Etxebizitza babestuaren gutxieneko estandarra betetzearen ondorioetarako, bizitegi-ahalmenaren gehikuntzatzat hartuko da planeamendu indardunaren arabera egiten den gehieneko etxebizitza kopuruaren edozein gehikuntza, planeamenduaren edozein aldaketa edo berrikuspena baino lehen gertatua. Indarreko planeamenduan gehieneko etxebizitza kopuru bat finkatzen ez bada, bizitegi-ahalmena handitu dela ondorioztatuko da baldin eta planeamendu horren aldaketan edo berrikuspenean aurreikusitako bizitegi-eraikigarritasuna handitzen baldin bada.

4. Artikulu honetan zehaztu den etxebizitza babestuen gutxieneko estandarraren barreneko banaketan, etxebizitza guztien 100eko 70 gutxienez babes ofizialekoak izanen dira."

Azken xedapenetako bigarrena .Lurraldearen Antolamenduari eta Hirigintzari buruzko abenduaren 20ko 35/2002 Foru Legeari hamargarren xedapen gehigarria gehitu zaio. Hona hemen haren testua Nota de Vigencia:

"Hamargarren xedapen gehigarria.-Iraunkortasunerako gutxieneko irizpideak.

Lurzoruari buruzko Legearen Testu Bategina onesten duen ekainaren 20ko 2/2008 Legegintzako Errege Dekretuaren 15. artikuluaren 6. idatz-zatian xedatutakoaren ondorioetarako, urbanizazio jarduketa batek udal baten planeamendua edo udalerri hori hartzen duen lurralde eremu handiago baten planeamendua berrikusi beharra ekarriko du baldin eta jarduketaren ingurumen eraginak haren eragin eremua gainditzen duenean eta, Ingurumen Eraginaren Adierazpenean ezarritako baldintza edo determinazioen ondorioz, lurraldearen antolamenduaren arloan eskumena duen departamentuak egiaztatzen badu proposatutako jarduketa aldatu nahi den lurralde eremu osoa okupatu eta garatzeko ereduaren kontrakoa dela."

Azken xedapenetako hirugarrena .Lurraldearen Antolamenduari eta Hirigintzari buruzko abenduaren 20ko 35/2002 Foru Legeari hamaikagarren xedapen gehigarria gehitu zaio. Hona hemen haren testua Nota de Vigencia:

"Hamaikagarren xedapen gehigarria. Etxebizitza babestuaren egokitasunari buruzko azterlana.

Udal Plan Orokorren berrikuspenen hasiera bateko onespenarekin batera, udalek txosten edo memoria bat aurkeztuko dute, aurreikusitako etxebizitza babestuen tipologia eta neurriak dagoen eskariaren araberakoak diren ikertu eta aztertzen dituena."

Azken xedapenetako laugarrena . Ondare eskualdaketen eta egintza juridiko dokumentatuen gaineko zergaren xedapenen Testu Bategina onetsi zuen apirilaren 26ko 129/1999 Legegintzako Foru Dekretuaren hirugarren xedapen gehigarriaren aldaketa.

Ondare eskualdaketen eta egintza juridiko dokumentatuen gaineko zergaren xedapenen Testu Bategina onetsi zuen apirilaren 26ko 129/1999 Legegintzako Foru Dekretuaren hirugarren xedapen gehigarriaren testua hauxe izanen da:

"Viviendas de Navarra, S.A." sozietate publikoa, Nafarroako Gobernuaren sozietate instrumentala den aldetik, zerga hau ordaintzetik salbuetsia izanen da etxebizitzak edo haien zati alikuotak eskuratzeagatik, Nafarroan Etxebizitza Izateko Eskubideari buruzko Foru Legearen 17.5, 33. eta 50. artikuluetan aipatzen diren kasuetan."

Azken xedapenetako bosgarrena .Erregelamenduak emateko ahalmena.

Nafarroako Gobernuari ahalmena ematen zaio foru lege hau aplikatu eta garatzeko behar diren erregelamenduzko xedapen guztiak eman ditzan.

Azken xedapenetako seigarrena .Indarra hartzea.

Foru lege honek Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta bi hilabetera hartuko du indarra.

Nik, Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko Lege Organikoaren 22. artikuluan xedatutakoa bete dadin, foru lege hau B.M. Erregearen izenean aldarrikatzen dut, Nafarroako Aldizkari Ofizialean berehala argitara eta "Estatuko Aldizkari Ofizialera" igor dadila agintzen dut eta herritar eta agintariei bete eta betearaz dezatela manatzen diet.

Gobierno de Navarra

Contacte con nosotros | Accesibilidad | Aviso legal | Mapa web