LEXNAVARRA
250/2002 LEGEGINTZAKO FORU DEKRETUA, ABENDUAREN 16KOA, OINORDETZEN ETA DOHAINTZEN GAINEKO ZERGAREN TESTU BATEGINA ONESTEN DUENA 
BON N.º 157 - 30/12/2002; corr. err., BON 28/03/2003
I. KAPITULUA. XEDAPEN OROKORRAK
- 1. artikulua. Helburua eta eremua.
- 2. artikulua. Arau zibilak.
- 3. artikulua. Ahaidetasunmailak.
- 4. artikulua. Kreditueskualdaketak.
- 5. artikulua. Titulartasun eta titularkidetasun presuntzioa.
- 6. artikulua Baldintzak tartean izatea.
- 7. artikulua. Itzulketak.
II. KAPITULUA. ZERGAPEKO EGINTZA
- 8. artikulua. Zergapeko egintza.
- 9. artikulua. Loturaezeko kasuak.
- 10. artikulua. Zergapeko egintzen presuntzioa.
III. KAPITULUA. SALBUESPENAK
- 11. artikulua. "Mortis causa" eskurapenak.
- 12. artikulua. Doako "inter vivos" eskurapenak.
- 13. artikulua. Aseguruak.
IV. KAPITULUA. SUBJEKTU PASIBOAK ETA ZERGAREN ERANTZULEAK
- 14. artikulua. Zergadunak.
- 15. artikulua. Ordezkoak.
- 16. artikulua. Erantzuleak.
- 17. artikulua. Xedapen bereziak.
V. KAPITULUA. ZERGAOINARRIA
1. ATALA. ARAU OROKORRAK
- 18. artikulua. Zergaoinarria
- 19. artikulua. Zergaoinarriaren zehaztapena.
2. ATALA. "MORTIS CAUSA" ESKURAPENETARAKO ARAU BEREZIAK
- 20. artikulua. Banakoaren partea.
- 21. artikulua. Etxeko arreoa.
- 22. artikulua. Ondasungehitzea.
- 23. artikulua. Zamaeta kargakenketa.
- 24. artikulua. Kausatzailearen zorren kenkaria.
- 25. artikulua. Gastuen kenketa:
3. ATALA. DOAKO "INTER VIVOS" ESKURAPENETARAKO ARAU BEREZIAK
- 26. artikulua. Kargen kenketa:
- 27. artikulua. Zorren kenketa:
4. ATALA. BALIOEN EGIAZTAPENA
- 28. artikulua. Arau orokorrak.
VI. KAPITULUA. LIKIDAZIOOINARRIA
- 29. artikulua. Likidaziooinarria
- 30. artikulua. "Mortis causa" eskurapenak.
- 31. artikulua. Dohaintzak.
- 32. artikulua. Aseguruak.
- 32.bis artikulua. Desgaitasuna duten subjektu pasiboen "mortis causa" eskurapenak .
VII. KAPITULUA. ZERGAZORRA
- 33. artikulua. Tributazio arauak.
- 34. artikulua. Zergakuota.
- 35. artikulua. Zergaezarpen bikoitzagatiko kenketa.
VI. KAPITULUA. SORRARAZPENA ETA PRESKRIPZIOA
- 36. artikulua. Sorrarazpena
- 37. artikulua. Preskripzioa.
IX. KAPITULUA. ARAU BEREZIAK
1. SAILA. XEDAPEN OROKORRAK
- 38. artikulua. Usufruktu, erabilera eta bizilekurako eskubidea.
- 39. artikulua. Pentsioak.
- 40. artikulua. Beste figura batzuk.
2. ATALA. "MORTIS CAUSA" ESKURAPENAK
- 41. artikulua. Banaketa.
- 42. artikulua. Gehiegizko esleipenak.
- 43. artikulua. "Mortis causa" dohaintzak.
- 44. artikulua. Jaraunspenari uko egitea.
- 45. artikulua. Ordezpenak.
- 46. artikulua. Fideikomisoak.
- 47. artikulua. Konfiantzazko heredamendua.
- 48. artikulua. Erreserbak.
3. ATALA. "INTER VIVOS" ESKURAPEN DOAKOAK
- 49. artikulua. Kostubidezko dohaintzak eta ordain gisa ematen direnak.
- 50. artikulua. Doteak eta zuzkidurak.
- 51. artikulua. Dohaintzen metaketa.
- 52. artikulua. Dohaintzak jaraunspenari pilatzea.
- 52. bis artikulua. Ezkontzasozietatearen ondasun komunak dohaintzan ematea.
X. KAPITULUA. Formazko betebeharrak
- 53. artikulua. Aitorpena.
- 54. artikulua. Agiriaren aurkezlea.
- 55. artikulua. Agintari, funtzionario eta norbanakoen betebeharrak.
- 56. artikulua. Ez aurkeztearen ondorioak.
XI. KAPITULUA. Zergaren kudeaketa
- 57. artikulua. Eskumena:
- 58. artikulua. Konturako autolikidazio partzialak.
- 59. artikulua. Autolikidazioaren aurkezpenaren atzerapena.
- 60. artikulua. Zergaren ordainketa.
- 61. artikulua. Ordainketa geroratzea eta zatikatzea.
XII. KAPITULUA
ARAUHAUSTEAK ETA ZEHAPENAK
- 62. artikulua. Zehapenaraubidea.
- Xedapen Gehigarria Lehen
- Bigarren Xedapen Gehigarria. Pertsona batek desgaitasuna duela jotzea eta desgaitasunaren gradua egiaztatzea .
- Xedapen Iragankor Lehen. Araubide iragankorra, zenbait zergaegitateri aplikatzekoa, testu bateginaren 51. eta 52. artikuluetan aipatutako dohaintzen metaketari dagokionez .
- Bigarren xedapen iragankorra. Epai bidez ezgaitutako pertsonak, 8/2021 Legeak indarra hartu aurretik emandako epaien bidez luzatu edo berriz gaitutako gurasoahalaren menpe daudenak .
- Azken Xedapena
Zenbait zerga hein batean aldatu eta beste tributu-neurri batzuk hartzeko martxoaren 14ko 3/2002 Foru Legeak, Seigarren Xedapen Gehigarrian honela zehazturik jasotzen du Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergaren testu bategin bat egiteko Parlamentuak Gobernuari emandako baimena:
"Nafarroako Foru Eraentza Birrezarri eta Hobetzeari buruzko Lege Organikoko 21. artikuluan xedatuaren babesean, baimena ematen zaio Nafarroako Gobernuari bat egin ditzan Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergari buruzko arau indardunak 2003ko urtarrilaren 1a baino lehen, eta bat egitekoak diren lege testuak erregularizatu, argitu eta harmoniza ditzan".
Testu bategina prestatzeko bidea errazteko asmoz, 3/2002 Foru Legeak Zergaren arau oinarrizkoaren aldaketa zenbait jasotzen ditu. Arau oinarrizkoa osatzen zuten, hain zuzen ere, 1970eko apirilaren 10eko Foru Diputazioaren Erabakiak onetsi zituen Oinordetzen eta Ondare-eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko zerga orokorren arauek.
3/2002 Foru Legea onetsi zenez gero, testu bategina prestatzeko abiapuntua 1970eko Arauaren edukia da ezinbestean, eta, baimenaren arabera, agindu batzuk antolatu eta beste batzuk argitu eta interpretatuz gauzatu beharko da arau koherente eta argi bat.
1970eko Arauaz honako hau esan dezakegu:
1. Gaur eguneko testua onartu zenetik denboran zehar izan dituen aldaketa eta indargabetze espresuen ondoren hartzen dugu, eta Testu Bateginaren Xedapen Indargabetzaileak zerrendan ematen dituen arauak aztertuz haien jarraipen argia egin daiteke.
2. 1981eko martxoaren 17an Foru Parlamentuaren Erabakiz onetsitako Ondare Eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergaren Arau erregulatzaileak, 1970eko Arauaren aginduak espresuki indargabetzen ez bazituen ere, inplizituki hein handi batean indargabetu zuen. Izan ere, 1970eko Arauak _gorago aipatu da izenburua_ arautzen zituen, alde batetik, "mortis causa" eskurapenak dei litezkeenak, zeinetaz arduratzen baitzen Oinordetzen gaineko Zerga Orokorra, eta, bestetik, "inter vivos" eskurapenak, bai kostubidezkoak bai kostugabeak, zeinak sartzen baitziren Ondare Eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zerga Orokorraren esparruan, eta gainera Atariko Tituluan eta Bosgarren Tituluan antzinako Zergaren bi esparruetako zenbait xedapen orokor eta erkide arautzen ziren.
Horren arabera, "erkide" dei ditzakegun artikuluetako bakoitzaren edukitik Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergari aplikagarri zaiona atera dezakegu, alde batera utzirik Ondare Eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zerga Orokorrak tratatu duena.
3. Aurreko puntuan adierazitakoaren ildo beretik, O.E. eta E.J.D.en gaineko Zergaren 1981eko Arauak deklaratzen du, xedapen iragankorrean, aplikagarri zaiela dohaintzei eta gainerako "inter vivos" eskualdatze kostugabeei 1970eko Araua harik eta Oinordetzen eta Dohaintzen Zerga berriak indar hartu arte.
Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergak, orain arte ez baitzegoen halakorik, dohaintzei ere karga ezar ziezaien, beharrezkoa zen legegintzako erreforma batek Zergaren peko egintzatzat argi eta garbi sar zitzan, horrela gaindituko baitzen aurreko egoera, zeinean dohaintzak, alde batetik, "inter vivos" ondare-eskualdaketen esparruan sartzen baitziren eta, bestetik, 1970eko Arauen pean baitzeuden, eta arau horiek, berek ere, "mortis causa" eskualdaketen arauetara igortzen baitzuten etengabe.
Legegintzako Erreforma hori burutu da 3/2002 Foru Legearen bidez.
4. 3/2002 Foru Legeari egin zaizkion erreformek konpondu dute ahaide hurbilen arteko eskurapenetarako zegoen 0,80ko zerga-ordainketa historikoa Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergan txertatzearen arazoa, eta orain karga hori ez da Egintza Juridiko Dokumentatuen kontzeptuan sartzen, martxo arteko erreforman bezala, baizik eta Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Tarifen barruko tasa berariazko bihurtzen da.
5. Gaur egun hor dugu Tributuei buruzko Foru Lege Orokorra, 13/2000 Foru Legea, oso kontuan hartu beharrekoa, bertan baitago alderdi askoren erregulazio oinarrizkoa, batez ere tributuen kudeaketari buruz. Eta horrek hara igortzera behartzen gaitu batzuetan, eta, beste batzuetan, berriz, bertan ikuspegi orokorretik araututa dauden gaiak arautu gabe uztera; izan ere, horrek alferrikako bihurtzen du Oinordetzen eta Dohaintzen tratamendu berariazkoa.
6. Baldin eta Gobernuari emandako baimenaz antolatu, argitu eta harmonizatu nahi bada bategitearen xede den araudia, 3/2002 Foru Legeko Seigarren Xedapen Gehigarriak ezartzen duen bezala eta 1970eko Arauaren egituraren eta edukiaren arabera, iruditzen zaigu Gobernuak baduela oniritzia Estatuan eta beste erkidego batzuetan Zergaren araudi ordenatuagoa eta eguneratuagoa duten lege-testuetara jotzeko.
Horrelako testuetara jo dugu 1970eko Arauak ematen diguna baino idazketa zehatzagoa denean hangoa, eta gainerako artikuluekin hobeki heldu denean.
7. Kontuan hartu beharreko beste gorabehera bat honako hau da: Zerga hau erakunde zenbaiten tratamendu fiskalari ere badagokiola, eta haien erregulazioa, funtsean, legeria zibilean aurkitzen dugula.
1970. urtean hiru urte falta ziren Nafarroako Foru Zuzenbide Zibilaren Konpilazioa martxoaren 1eko 1/1973 Legeaz onesteko, eta, horregatik, Arau hark batez ere Kode Zibilean du oinarri erakunde haien kalifikazio juridikorako.
Gaur egun, Konpilazioak indarra duenez, ezinbestekoa da haren aipamenak egitea.
8. Azkenik, 1970eko araua aplikatuz Zergaren kudeaketan lortutako eskarmentuak aukera eman du jatorrizko idazketan zenbait aginduk zuten interpretazio-zailtasunaz jabetzeko; izan ere, batzuetan, benetan aplikaezina zen haietako baten bat.
Testu ongi eratu eta koherentea lortzeko asmoz, aldatu egin da 1970eko idazketa, eta ez da bertan sartu berez ulertzen dena, ezta ezer gehitu gabe nahastea dakarrena ere.
Legegintzako Foru Dekretuak dauzka: artikulu bakar bat, Testu bategina onesten duena, xedapen gehigarri bat, iragankor bat eta azken bat.
Testu Bategina honela dago osatua: 62 artikulu, hamabi kapitulutan banatuak, Xedapen Gehigarri bat eta Azken Xedapen bat.
Gorago 1970eko Arauari buruz esandakoak argi uzten du, beraz, hura funtsean oinordetzez gain "inter vivos" ondare-eskualdaketak arautzeko egina zela eta, horregatik, alde batetik, oso zaila dela haren eskemari eustea, eta, bestetik, ez batere eraginkorra. Horregatik hartu dugu Estatukoa oinarritzat, eta Testu Bateginaren zati bakoitzean sartu ditugu 1970eko zenbait arau, betiere, beste leku batean egon arren, zati batean hobeki txertatzen baziren.
I. Kapituluak, 'Xedapen Orokorrak" izenekoak, 1etik 7ra bitarteko artikuluak biltzen ditu.
Kapitulu horretan adierazten da Zergaren xedea dela pertsona fisikoek kosturik gabe lortutako ondare-gehikuntzak zergapean jartzea. Pertsona juridikoek lortuak, berriz, Sozietateen gaineko Zergaren pean daude.
Kapitulu horretan beste alderdi batzuk ere arautzen dira: legeria zibilera jo beharra (Konpilazioa espresuki aipatzen da) Zergan zeregina duten erakundeen eta ondasunen kalifikazio juridikorako; nola aplikatzen diren ahaidetasun-mailak, bereziki tarifan; kredituen eskualdaketa; ondasunen titulartasun eta titularkidetasun presuntzioak; baldintza etenarazle edo suntsitzaileak noiz gertatzen diren; likidazioaren geroratze kasu bat eskualdaketa baten zenbatekoa erabaki ezin denean eta Zergaren itzulketarako eskubidea kasu jakin batzuetan.
II. Kapituluak, "Zergapeko egintza" izenekoak, 8tik 10era bitarteko artikuluak biltzen ditu.
Egintza zehazki mugatzen da. Alde batetik, zergapeko gehikuntzen zerrenda ematen da eta, bestetik, zergapekoak ez diren lau kasu finkatzen dira, zeinetako batek argitzen duen zein den Zerga honen esparrua pentsio-planen eta aseguruen arloan Pertsona Fiskoen Errentaren gaineko Zergari buruz.
Kapitulu honetan eskualdatze kostugabea ustez badelako hiru kasu ere aztertzen dira.
III. Kapituluak, "Salbuespenak" izenekoak, 11., 12. eta 13. artikuluak biltzen ditu. Bertan jasotzen dira gaur egun indarra duten salbuespenak eta bereizten dira "mortis causa" eskurapenetan, "inter vivos" eskurapen doakoetan eta aseguruetan eragina dutenak.
IV. Kapituluak "Subjektu pasiboak eta Zergaren erantzuleak" izenekoak, 14.etik 17.era bitarteko artikuluak biltzen ditu, eta esaten digu nortzuk diren zergadunak: kausadunak, dohaintza-hartzaileak eta onuradunak. Kasuren batean oinordekoa legatudunaren ordekotzat hartzen da eta erantzukizun subsidiarioko hiru kasu eta solidarioko bat agertzen dira.
V. Kapitulua, "Zerga-oinarria" izenekoa, lau Ataletan banatzen da.
1. Atalak, 18. eta 19. artikuluetan, zergapeko egintza bakoitzari dagokio zerga-oinarria finkatzen du: banakoaren partearen balio garbia, onuradunak jasotako ondasun eta eskubide eskuratuen eta hartutako zenbatekoen balio garbia.
2. Atalak 20.etik 25.era bitarteko artikuluak biltzen ditu, eta banakoaren parte hori eta etxeko arreoa kalkulatzeko arauak ematen. Presuntzio zenbait ezartzen dira, eta horien arabera ondasuntzaren barruan kokatzen dira ondasun jakin batzuk, eta, azkenik, kargak, kausatzailearen zorrak eta kengarrri diren gastuak arautzen dira.
3. Atalean, "Arau bereziak "inter vivos" eskurapen doakoetarako" izenekoan, 26. eta 27. artikuluak daude bilduta, eta horrelako eskurapenean kengarri diren kargez eta zorrez ari da.
Azkenik, 4. Atalak, "Balioen egiaztapena' izenekoak, artikulu bakarra du, 28.a, eta bertan, Tributuei buruzko Foru Legera igorri ondoren, azaltzen dira Zergaren egiaztapenerako bi bitarteko berariazko, ematen da aitortutakoaren eta egiaztatutakoaren arteko baliorik handienaren lehentasuna finkatzeko araua, eta aurrez ikusten da egiaztapenaren eta likidazioaren jakinarazpen bateratua.
VI. Kapituluan, "Likidazio-oinarria" izenekoan, 29.etik a 32.era bitarteko artikuluak jasotzen dira, eta murrizketa batzuk ere bai, hala "mortis causa" dohaintzetakoak, nola aseguruetakoak.
VII. Kapitulua, "Zerga-zorra" izenekoa, 33.etik 35.era bitarteko artikuluek osatzen dute. Likidazio-arau orokorrak finkatu ondoren, batez ere ahaidetasun mailei buruzkoak, 34. artikulua zergaren kuotaz ari da. Zazpi tarifa arautzen dira ahaidetasun-mailaren arabera; lehenbizikoa, 100eko 0,80 tasakoa da, eta, hortik abiatuz, ahaidetasuna zenbat eta urrunagoa izan, gero eta garestiagoak. Tarifa horietakoren batean likidazio-oinarria banatu egiten da, muga bateraino 100eko 0,80 tarifa eta soberakinari, berriz, dagokion eskala aplikatzeko.
Aurrez ikusia dago zerga-ezarpen bikoitzagatiko kenkaria aplikatu ahal izatea, beren egoitza Espainiako lurrraldean izan eta atzerriko zerga bati lotuak direnen kasuan.
VIII. Kapitulua, "Sorrarazpena eta Preskripzioa", bi artikuluz osatua da, 36.a eta 37.a, eta bakoitza figura horietako batez ari da. Preskripzioa Tributuei buruzko Foru Lege Orokorrak ezarritakoari lotuko zaio.
IX. Kapitulua, "Arau bereziak", hiru atalez osatua da.
1. Atalak, "Xedapen orokorrak', 38.etik 40.era bitarteko artikuluez osatuak, arautzen ditu usufruktua, erabiltzeko eta bizitzeko eskubidea, pentsioak eta beste figura batzuk, hala nola hitz-emateak eta kontratu-aukerak, zentsuak eta transakzioak.
2. Atala, "'Mortis causa" eskurapenak, 41.etik 48.erainoko artikuluez osatuak, honako gai hauek arautzen ditu: banaketa, esleipen gehiegizkoak, "mortis causa" dohaintzak, oinordetza ez onartzea, ordezpenak, fideikomisoak, konfiantzazko heredamendua eta erreserbak.
3. Atalak, "'Mortis causa" Eskurapenak izenekoak, 49.etik 52.erainoko artikuluez osatuak, honako gai hauek arautzen ditu: kostubidezko eta ordain gisa emandako dohaintzak, ezkonsariak eta dotazioak, dohaintzen pilaketa eta dohaintzak jaraunspenari pilatzea.
X. Kapituluak, "Betebehar formalak" izenekoak, 53.etik 56.a bitarteko artikuluez osatuak, honako hauek arautzen ditu: subjektu pasiboek aitorpena aurkezteko duten obligazioa, agiriaren aurkezlearen figura, agintari, funtzionario eta partikularek dituzten betebehar zenbait eta agiriek bulegoetan edo erregistro publikoetan dituzten ondorioak, ordaindu ez izanaren, salbuespenaren edo loturarik ezaren kasuetan.
XI. Kapitulua, "Zergaren Kudeaketa", 57.etik a 61.era bitarteko artikuluez osatua da eta Ekonomia eta Ogasun Departamentuari Zerga kudeatzeko eskumena eman ondoren, likidazio partzialez, Zergaren ordainketaz eta haren geroratze eta zatitzeaz ari da.
XII. Kapituluan, "Arau-hausteak eta zehapenak" izenekoan, 62. artikuluan, Tributuei buruzko Foru Lege Orokorrak arautzen duen araubiderako igorpena dago.
Testu Bateginaren Xedapen Gehigarrian Ekonomia eta Ogasun kontseilariari ahalmena ematen zaio Jabetzaren Erregistratzaileei Zerga kudeatu eta likidatzeko eginkizunak betetzeko mandatua emateko.
Legegintzako Foru Dekretuak erabilgarritzat jotzen ditu 1970eko apirilaren 10eko Foru Diputazioaren Erabakiko Arauak Zergaren Erregelamendua onesten ez den bitartean, eta espresuki arautzen ditu, tarte baterako betiere, aurkezteko epeak eta epe horien luzapena. Peritu-tasazio kontraesanezkoan, hala ere, hori gertatu arte, Tributuei buruzko Foru Lege Orokorra eta Ondare-eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergaren Erregelamendua aplikatuko da.
Testu Bateginaren Xedapen Gehigarriak baimena ematen dio Gobernuari testua garatzeko.
Xedapen Indargabetzailean Testu Bateginaren aurka egiten duten heinean zenbait arau indargabetzen dituen klausula orokorraz gain, zenbait xedapen espresuki indargabetzen diren zerrenda bat jasotzen da.
Legegintzako Foru Dekretu hau Nafarroako Kontseilura bidali zen, aginduzko irizpena eman zezan, Nafarroako Gobernuak 2002ko urriaren 14an hartutako Erabakiz.
Irizpen hori 2002ko azaroaren 22an eman zen, eta bertan adierazten zen arauaren edukia ados zela Legeriarekin, legezkotasun-oztopo zenbait konponduz gero, betiere, eta iritzi hori kontuan hartu da arauaren azken idazketan.
Horiek horrela, Ekonomia eta Ogasun kontseilariak proposaturik, eta Nafarroako Gobernuak bi mila eta biko abenduaren hamaseian egindako bilkuran hartutako Erabakiarekin bat,
DEKRETATU DUT:
Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergaren xedapenen Testu Bategina onesten da.
Legegintzako Foru Dekretu hau Nafarroako Parlamentura igorriko da, Ganbera horren Erregelamenduko 158. artikuluko 6. idatz-zatiak agintzen duena betetzeko.
1. Zergaren Erregelamendua onetsi arte indarrean jarraituko dute 1970eko apirilaren 10eko Foru Diputazioaren Erabakiaz onetsitako xedapenak eta Zergari buruzko gainerakoak, Testu Bateginak xedatzen duenaren aurkakoak ez diren heinean.
2. Aurreko idatz-zatian xedatutakoa gorabehera, eta erregelamendu bidez gai honi buruzko arau berariazkorik garatzen ez den bitartean, peritu-tasazio kontraesanezkoaren praktika, Testu Bateginaren 28. artikuluak aipatzen duena, Tributuei Buruzko Foru Lege Orokorraren 44. artikuluan xedatuakoari eta maiatzaren 17ko 165/1999 Foru Dekretuaz onetsi zen Ondare-eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergaren Erregelamenduari lotuko zaie.
3. Testu Bateginaren 53. artikulua erregelamenduz garatzen ez den arte, tributuei buruzko agiri edo aurkezpenak honako epe hauetan aurkeztuko dira:
a) Heriotzagatiko eskurapenak direnean, bizitza-aseguruen kontratuen onuradunenak barne, sei hilabeteko epean, kausatzailearen heriotza-egunetik edo heriotza-deklarazioak indar hartzen duen egunetik kontatzen hasita.
Epe horixe bera erabiliko da usufruktu-eskurapenen kasuan eta usufruktudunaren edo pentsiodunaren heriotzaren menpeko pentsioenean, baldin eta jabariaren zatiketa dohaintzazkoa izan bada.
Heriotza Espainiatik kanpo gertatu bata letra honek adierazten duen epea hamar hilabetekoa izanen da.
b) Gainerako kasuetan, bi hilabeteko epean, sortzapen-datatik kontatzen hasita.
4. Testu Bategineko 53. artikulua erregelamenduz garatzen ez den bitartean, xedapen iragankor honetako aurreko idatz-zatiko a) letran finkatutak epeak luzatzen ahal ditu, epe berdinetarako, agiriak edo aitorpenak jasotzeko eskumena duen bulegoak, idatz-zati horretan xedatutakoaren arabera.
Luzapen hori oinordeko, albazea edo utzitako ondarearen administratzaileek eskatu behar dute aurkezteko dauden epeetako lehen bost hilabeteen barnean edo, kasua bada, bederatzi hilabetekoan, hari erantsirik kausatzailearen heriotza-agiriaren ziurtagiria eta bertan adieraziz oinordeko deklaratuen edo ustekoen izena eta bizilekua eta kausatzailearekiko ahaidetasun-maila, halakoren berri izanez gero, ondasun eta eskubideen egoera eta gutxi gorabeherako balioa eta eskaera hori egiteko arrazoiak.
Eskaera aurkeztu zenetik hilabete igarotzen bada erabakirik jakinarazi gabe, luzapena eman dela ulertuko da.
Ez da luzapenik emanen baldin eta eskaera aurkezten bada idatz-zati honen bigarren lerroaldeak aipatzen dituen epeak bete eta gero.
Eskatutako luzapena ukatzen bada, ulertuko da aurkezteko epeei gehitzen zaizkiela eskaera aurkeztu zen egunaren biharamunetik ukoa ematen duen erabakiaren jakinarazpenera bitarte iragan diren adina egun.
Luzapena eman izanak honako hau besterik ez du ekarriko berekin: haiseran ezarritako epeak bete zirenetik agiria edo aitorpena aurkezten den eguna arteko berandutza-interesak ordaindu beharra.
1. Indargabetzen dira Testu Bateginak xedatzen duenaren aurkakoak diren aurreko aginduak.
2. Bereziki indargabetzen dira, testuan beren lekua dutelako eta Xedapen Iragankorrak dioena ezertan ukatu gabe:
_1970eko apirilaren 10eko Foru Diputazioaren Erabakia, Oinordetzen, Ondare-eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergak onesten dituena.
_1992ko ekitaldirako Nafarroako Aurrekontu Orokorrei buruzko ekainaren 23ko 9/1992 Legeko 48. artikulua.
_Urriaren 20ko 12/1992 Foru Legea, tributu-aldaketei buruzkoa.
_Zenbait zerga aldatzen dituen abenduaren 30eko 14/1995 Foru Legeko IV. Kapitulua.
_Zenbait zerga, Pertsona Fisikoen Errentaren gainekoa, Ondarearen gainekoa, Sozietateen gainekoa eta Oinordetzaren gainekoa hein batean aldatzen dituen 22/1997 Foru Legeko 7. artikulua.
_Tributu-aldaketei buruzko abenduaren 30eko 23/1998 Foru Legeko 3. artikulua.
_Zerga-neurriei buruzko abenduaren 30eko 19/1999 Foru Legeko 4. artikulua.
_Bikote egonkorrentzako berdintasun juridikoari buruzko uztailaren 3ko 6/2000 Foru Legeko 12. artikuluko 2. idatz-zatia.
_Zenbait zerga aldatu eta beste zerga-neurri batzuk hartzeko abenduaren 29ko 20/2000 Foru Legeko 6. artikulua.
_Zenbait zergaren karga-eskalak eurotara bihurtzen dituen urriaren 18ko 254/2001 Foru Aginduko hirugarren atala.
_Zenbait zerga hein batean aldatu eta beste tributu-neurri batzuk hartzeko martxoaren 14ko 3/2002 Foru Legeko 7. artikulua, zazpigarren eta zortzigarren xedapen gehigarriak eta hirugarren xedapen iragankorra.
Foru Dekretu honek Nafarroako ALDIZKARI OFIZIALean argitaratu eta biharamunean hartuko du indarra.
Iruñean, bi mila eta biko abenduaren hamaseian._Nafarroako Gobernuko lehendakaria, Miguel Sanz Sesma._Ekonomi eta Ogasun kontseilaria, Francisco J. Iribarren Fentanes.
OINORDETZEN ETA DOHAINTZEN GAINEKO ZERGARI BURUZKO XEDAPENEN TESTU BATEGINA
I. KAPITULUA. XEDAPEN OROKORRAK
1. artikulua. Helburua eta eremua.
1. Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergak, zuzenekoak eta subjektuaren gainekoak, pertsona fisikoek lortutako ondare-gehikuntza kostugabeei ezartzen die karga, foru lege honetan jasotzen den moduan eta ordainerazpenerako eskumena Hitzarmen Ekonomikoak dioenaren arabera Nafarroako Foru Komunitateari dagokionean.
2. Aurreko atalak aipatzen dituen ondare-gehikuntzak, pertsona juridikoek eskuratzen dituztenean, ez daude Zerga honen pean, Sozietateen gaineko Zergaren pean baizik.
1. Zergaren esparrua alde zibiletik mugatzen duten erakundeen kalifikazio juridikorako legeria zibilak agintzen duena hartu behar da kontuan. Bereziki martxoaren 1eko 1/1973 Legeak onetsitako Nafarroako Foru Zuzenbide Zibilaren Konpilazioan jasota daudenei kasu egingo zaie.
2. Izate, erabilera, xede edo aplikazio desberdinaren ondorioz Zergaren peko ondasunen kalifikazio juridikoa Kode Zibilaren II. Liburuan, I. Tituluan xedatutakoari lotuko zaio, edo, halakorik ezean, Zuzenbide Administratiboan xedatuari.
Hala ere, ondasun higiezintzat joko dira, halaber, salbuespenik gabe eta Zergarako, edozein modutako instalazio iraunkorrak, are egikeragatik mugigarriak direnak eta baita kokaturik dauden lurzatia instalazioen jabearena ez bada ere.
3. artikulua. Ahaidetasunmailak.
1. Foru lege honek aipatzen dituen ahaidetasun-maila guztiak odolkidetasunekoak dira eta, pertsonen izate eta ahalmenari buruzko gainerako inguruabarrak bezala, legeria zibilaren araupekoak izan behar dute.
2. Zerga honetarako, adopzioa eta odolkidetasuna parekatu egiten dira. Era berean, ulertuko da adoptatuak eusten diola adopzioa eratu aurretik jatorrizko familiarekin zuen ahaidetasun-mailari .
3. Zerga honetarako, ez aurreko ez ondorengo diren ezkontzazko ahaideak, odolkidetasunezko hurrengo mailakoekin parekatuko dira.
4. Zerga honen araudian ezarritako ondorioetarako, bikote egonkor bateko kideak ezkontideen parekoak izanen dira, baldin eta horixe eskatu badute eta Tributuei buruzko abenduaren 14ko 13/2000 Foru Lege Orokorraren hogeita batgarren xedapen gehigarriak ezarritako baldintzak betetzen badira.
Horrekin bat, araudi horretan bikote egonkorrak aipatzen diren orotan, aurreko lerroaldean agertzen diren bikote egonkorrak aipatuko dira soilik.
5. Zerga honetan aurreikusitakoaren ondorioetarako :
a) Familia-harrera iraunkorrean edo adopzio aurreko bizikidetzarako zaintzan dauden pertsonak adoptatuen parekotzat joko dira.
b) Familia-harrera iraunkor bat egiten duten pertsonak edo adopzio aurreko bizikidetzarako zaintza eskuordetuta dutenak adoptatzaileen parekotzat joko dira.
Familia-harrera iraunkorra edo adopzio aurreko bizikidetzarako zaintza frogatu egin direla joko da Foru Komunitateko, Estatuko Administrazioko edo dagokion autonomia erkidegoko organo eskudunek horren ziurtagiria jaulkitzen dutenean
4. artikulua. Kreditueskualdaketak.
Kosturik gabe eskuratutako kreditu likidoek ere zerga ordaindu beharko dute, are orainean galdagarriak ez direnak.
5. artikulua. Titulartasun eta titularkidetasun presuntzioa.
1. Tributuei buruzko Foru Legeko 111. artikuluak xedatutakoa arren, kontrakorik frogatu ezean, ulertuko da ondasunak eskualdatzailearenak zirela, haren izenean ageri zirenean gordailu, kontu korronte, mailegu bermedun edo antzeko kontratuetan edo katastro, jabetza-erregistro edo bestelako erregistro publikoetan.
2. Halaber joko da ezen segurtasun kutxetako mota guztietako ondasun eta baloreak, eta partikularrei, bankuei, elkarteei, sozietateei, aurrezki kutxei edo beste edozein entitate publiko nahiz pribaturi gordailuan, kontu korrontean edo beste edozein kontratu zibil edo merkataritza-kontratu moduan ematen zaizkienak, bi pertsonari edo gehiagori indibidualki nahiz bereizgabeki horien osotasunaren gainean eskubide berak aitorturik, jabetzan eta parte berdinetan direla titular bakoitzarenak, non eta ez dagoen aurkako frogarik, zeina aurkeztu ahalko baitute bai zerga administrazioak bai partikularrek edo interesdunek.
3. Titularkideak senarra eta emaztea baldin badira, kasu bakoitzeko ezkontza-araubide ekonomikoari dagokion legeria zibileko xedapenak aplikatuko dira, kontrako froga ezertan galarazi gabe, betiere, bai Administrazioaren bai partikularren ekimenez egin baitaiteke.
6. artikulua Baldintzak tartean izatea.
1. Baldintzaren bat duten egintza edo kontratuetan, legedi zibil aplikagarrian dauden aginduen arabera kalifikatuko dira. Baldintza etengarria bada, baldintza betetzen den arte ez da zerga eskatuko, eta autolikidazioaren aurkezpena geroratu dela adieraziko da, erregelamenduz zehazten diren terminoetan.
2. Testamentu-xedapena betearaztea soilik eteten duen baldintzak, Kode Zibilaren 799. artikuluaren arabera, ez du berekin ekarriko Zergaren likidazioa geroratzea; izan ere, Zerga oinordeko edo legatudunaren instituzio hutsa balitz bezala eskatuko baita berehala; baina muga-eguna iristen denean, behar diren zuzenketak eginen dira Administrazioaren edo zergadunaren alde, erregelamenduz zehazten den moduan.
3. Baldintza suntsiarazlea bada, kasu horretan ere Zerga berehala galdatuko da, nahiz eta, baldintza betetzen denean, bidezko den itzulketa egin beharko den.
1. Epaitegiak edo Administrazioak emandako ebazpen irmoz onartzen denean egintza edo kontratu baten deusezturik, deseginik edo suntsiturik geratu dela, zergadunak ordaindutako zerga-kuota berreskuratzeko eskubidea izanen du, kostugabeko ondoriorik ekarri ez badio eta itzulketa ebazpena odo onarpena irmo egin zenetik kontaturik lau urteko epean eskatzen badu.
2. Kostugabeko ondorioak daudela ulertuko da interesatuek justifikatzen ez dutenean Kode Zibilaren 1295 artikuluak aipatzen dituen elkarrentzako itzulketak.
3. Egintzak edo kontratuak irabazizko ondorioak eduki baditu, autolikidazioa edo, hala badagokio, egindako likidazioa zuzenduko da, eta horretarako oinarritzat hartuko da eskuratutako ondasunen edo eskubideen aldi bateko gozamena, 38. artikuluak zehazten duen moduan kalkulatuta, kontuan hartuta egintzak edo kontratuak zenbat denbora iraun duen, kontratuaren izaera dela-eta gozamen bat egon dela estimatzea ezinezkoa denean, eta ondorioz, zergadunari itzuliz autolikidazio edo likidazio berriaren eta hasierakoaren artean bere alde atera den diferentzia.
4. Egintzak edo kontratuak irabazizko ondoriorik sortu ez badu ere, subjektu pasiboak zergarekiko dituen betebeharrak bete ez dituelako etetea edo ebazpena deklaratzen bada, ez da ezer itzuliko.
5. Kontratua indarrik gabe gelditzen bada kontratu-emaile biek adostasun osoz hala erabaki dutelako, ordaindutako zergarik ez da itzuliko eta zergaren menpeko egintza berritzat hartuko da. Elkarren arteko erabakitzat hartuko da adostasuneko adiskidetze egintza eta eskaria bera onartzea.
II. KAPITULUA. ZERGAPEKO EGINTZA
8. artikulua. Zergapeko egintza.
Zergapeko egintzatzat honako hauek hartzen dira Zerga honen kasuan:
a) Ondasunak eta eskubideak “mortis causa” eskuratzea, jaraunspena, legatu edo oinordetzarako beste edozein tituluren bidez, inbentarioak eta banaketak gauzatu izan ez balira ere.
Letra honek ezartzen duenaren ondorioetarako, ondasunak eta eskubideak ipso iure eskuratu direla ulertuko da, berariaz edo isilbidez onartu behar izan gabe, 44. artikuluaren aplikazioaren kaltetan gabe.
b) Ondasun eta eskubideak dohaintzaz edo beste edozein "inter vivos" eta doako negozio juridikoz eskuratzea.
c) Bizitza aseguruetako kontratuen onuradunek diru-zenbatekoak jasotzea, kontratu-egilea eta onuraduna pertsona ezberdinak direnean, eta aseguratuak kontratatu duenean edo aseguru kolektiboa denean.
d) Aseguratua bizirik geratzen den kasuetarako bizitza-aseguruetako kontratuengatik onuradunek diru-zenbatekoak jasotzea, onuraduna kontratu egilea ez denean.
e) Aseguratua hiltzen den kasurako bizitza-aseguruetako kontratuetatik diru-zenbatekoak jasotzea, aseguratua kontratu-egilea ez denean.
9. artikulua. Loturaezeko kasuak.
Ez daude zergari loturik:
a) Pentsio-planen onuradunek jasotako diru-zenbatekoak, eta ezta bizitza-aseguruen onuradunek jasotakoak ere, kontratu-egilea onuraduna ez beste pertsona bat denean, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko abenduaren 30eko 22/1998 Foru Legeko 14.2. a) artikuluan araututako kasuetan.
b) Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko abenduaren 30eko 22/1998 Foru Legearen 55.1.7. artikuluan ezarritakoaren ondorioz ezkontideen edo bikote egonkorretako kideen artean gertatutako eskualdaketak, xedapen horretan dagoen mugaraino.
c) Dirulaguntzak, bekak, sariak, primak, hobariak eta laguntzak, entitate publiko edo pribatuek ongintza, irakaskuntza, kultura, kirol edo gizarte ekintzako xedeekin emandakoak.
d) Bizitza-aseguru bateko kontratuaren onuraduna den aldetik hartzekodun batek aurreko zor baten kitatzea bermatzeko jasotako diru-zenbatekoak, betiere hori guztia ongi frogaturik baldin badago.
e) Nafarroako Foru Komunitatean kultur mezenasgoa eta haren zerga pizgarriak arautzen dituen maiatzaren 16ko 8/2014 Foru Legearen esparruan pertsona fisikoek dohain bidez jasotako eskurapenak.
10. artikulua. Zergapeko egintzen presuntzioa.
1. Kostugabeko eskualdaketa izan dela joko da:
a) Erregistro fiskaletatik edo Administrazioak dituen datuetatik pertsona baten ondarearen gutxitzea gertatu eta aldi berean edo geroago, ez ordea bi urte baino gehiagora, haren araberako ondare-gehitzea izaten badu ezkontideak edo bikotekideak, edo ondorengoek nahiz haietako edozeinen ezkontide edo bikotekideek.
b) Erregistro edo datu horiek, pertsona bat ezkontide edo bikotekide alargunik ez seme-alabarik utzi gabe hiltzen denean, kausatzailearen ondarearen gorabeheretan gutxitzeak antzeman eta aldi berean edo gerora, baina ez hiru urte gaino gehiagora, haien araberako gehitzeak sumatzen badira oinordeko edo legatudunen ondarean.
c) Jarduera Ekonomikoen gaineko Zergako alta eta bajak ikertu eta aurkitzen bada ondorengoak nahiz ezkontideak alta hartzen duela beste ezkontide edo bikotekideak baja emandako negozio berean.
2. Aurreko idatz-zatiak aipatzen dituen presuntzioak interesatuen berri interesatuei aditzera emanen zaie, beren eskubideen alde egoki iruditzen zaizkien alegazio eta frogak aurkez ditzaten, dagozkien likidazioak igorri aurretik.
III. KAPITULUA. SALBUESPENAK
11. artikulua. "Mortis causa" eskurapenak.
Salbuetsirik daude:
a) Landa-finkak edo nekazaritzako ustiategiak "mortis causa" eskuratzea Nafarroako Nekazaritzako Ustiategien Erregistroari buruzko uztailaren 2ko 150/2002 Legegintzako Foru Dekretuan ezarritako baldintzetan.
b) Industria-edo negozio-bankuek 1962ko azaroaren 29ko Errege Lege Dekretuaren baldintzetan jaulkitako obligazioak eta kutxa-bonoak "mortis causa" eskuratzea, betiere kausatzaileak 1992ko ekainaren 24aren aurretik erosi baldin baditu. Horiez gainera, salbuetsirik daude hasierako tituluak amortizatu eta banku beretan berriz inbertitu diren tituluak eta kutxa-bonoak ere.
c) Hildako pertsonaren ezkontide edo bikotekide egonkorrak eginiko ‘mortis causa’ eskurapenak, enpresa indibidual batenak, negozio profesional batenak edo entitateetako partizipazioenak, edo bestela, hildakoaren ohol-ahaideek eginak, aurrekoek nahiz ondorengoek, bi kasuetan edozein gradutakoek, edo hirugarren gradurainoko albo-ahaideek eginak, bai eta hildakoaren adoptatu nahiz adoptatzaileek eginak, pertsona horiei aplikatzekoa bazaie Ondarearen gaineko Zergari buruzko azaroaren 19ko 13/1992 Foru Legearen 5.8 artikuluan arautzen den salbuespena. Salbuetsita egonen da, orobat, haien gaineko gozamen eskubideak herentzia bidez eskuratzea .
Salbuespen hori lortzeko, baldintza hauek bete beharko dira:
a') Kausatzaileak berak zuzenean jarduera modu iraunkorrean egitea, zerga sortu aurreko bost urteetan, edo, letra honetan aipatutako erakundeetako partaidetzen kasuan, hil baino bost urte lehenago, kausatzaileak horiek erosi eta erakundeak denbora horretan jarduera egin izana, edo bestela, epe hori osatzen bada hildakoaren jarduera aldia eta hil ondoren negozioa hartu duen erakundearen jarduera aldia batuz gero .
b') Eskuraketa mantentzea kausatzailea hil eta hurrengo bost urteetan, salbu eta eskuratzailea epe horren barruan hiltzen bada edo enpresa edo erakundea konkurtso-prozedura baten ondorioz likidatzen bada .
c') Eskuratzaileak xedapen-egintzarik edo sozietate-eragiketarik ez egitea, zuzenean nahiz zeharka, eskurapen balioaren murriztapen nabarmena sor badezakete. Dena den, modu fede-emailean egiaztatzen den kasuetan, eta aipatu murrizketarik gertatzen ez bada, subrogazio erreala onetsiko da.
Ondorio horietarako, ulertuko da enpresa indibiduala edo negozio profesionala dela Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko Foru Legearen testu bateginaren 37. artikuluan aipatzen diren enpresa-jarduerei edo jarduera profesionalei atxikitako ondare-elementuen multzoa .
d) Foru lege honen 34.1.a) artikuluak aipatzen dituen pertsonek "mortis causa" eskuratutako ibilgailu hauek:
a`) Ziklomotorrak.
b`) Motozikletak, turismoko ibilgailuak eta mendikoak, hamar urte edo gehiago badituzte.
Aurreko lerrokadan xedatutakotik kanpo daude indarreko araudiari jarraituz historikotzat hartutako ibilgailuak eskuratzea eta 40.000 euro edo gehiagoko zerga-oinarria duten ibilgailuak. Zerga-oinarri hori zehaztuko da zergaren kudeaketan aplikatzekoak diren batez besteko salmenta-prezioak onesten dituen foru aginduari jarraituz.
Zergaren subjektu pasiboak ez daude behartuta Erregelamenduan ezarritako dokumentuak eta aitorpenak, eskuratze horiei buruzkoak, aurkeztera zerga administrazioko organo eskudunei.
12. artikulua. Doako "inter vivos" eskurapenak.
Salbuetsirik daude:
a) Landa-finkak edo nekazaritzako ustiategiak dohaintzaz edo "inter vivos" eta doako beste edozein negozio juridiko dela medio eskuratzea, Nafarroako Nekazaritzako Ustiategien Erregistroari buruzko uztailaren 2ko 150/2002 Legegintzako Foru Dekretuan ezarritako baldintzetan.
b) Eskualdaketak eta gainerako egintzak eta kontratuak, baldin eta beren xedea aurreko beste egintza batzuen eraginkortasunik eza salbatzea bada eta haiengatik Zerga ordaindu arren, ez izatea edo deuseztasuna dakarren akatsen bat bazuten.
c) Foru lege honen 34.1.a) artikuluan aipatzen diren pertsonek foru lege beraren 11. artikuluko d) letran aurreikusitako ibilgailuak eskuratzea dohaintza bidez edo doaneko eta "inter-vivos"ko beste edozein negozio juridikoren bitartez, bertan adierazitako baldintza eta beharkizunekin.
d) Araudi honen 11.c) artikuluan aipatzen diren pertsonek norbanako baten enpresa bat, lanbide negozio bat edo entitate bateko partaidetzak dohaintza baten bitartez eskuratzea edo beste edozein negozio juridikoren bidez “inter vivos” eta dohainik eskuratzea. Salbuetsita egonen da, orobat, haien gaineko gozamen eskubideak eskuratzea.
Salbuespen hori egin ahal izateko, betebehar hauek bete beharko dira:
a´) Partizipazioei dagokienez: Ondarearen gaineko Zergari buruzko azaroaren 19ko 13/1992 Foru Legearen 5.8. Bi artikuluan jasotako baldintzak bete behar dira .
b´) Eskualdatzaileari dagokionez:
1. Enpresa- edo lanbide-jardueran ohikotasunez, pertsonalki eta zuzenean aritu izana eskualdaketa-egunaren aurreko bost urteetan zehar edo, letra honetan adierazitako erakundeetako partizipazioak direnean, eskualdatzaileak horiek eskuratu izana eskualdaketa baino bost urte lehenago eta erakundeak jarduera epe horretan egin izana .
2. Hirurogei urte edo gehiago izatea edo baliaezintasun oso edo baliaezintasun handiko egoeran egotea.
c´) Eskuratzaileari dagokionez:
1. Eskurapena bost urtez jarraian eduki beharko du, eragiketa dokumentatzen duen eskritura publikoaren datatik aurrera, salbu eta eskuratzailea epe horren barruan hiltzen bada edo enpresa edo erakundea konkurtso-prozedura baten ondorioz likidatzen bada .
2. 11.c) artikuluko c´) letran adierazi dena.
d) letra honetan adierazitako betebeharren bat bete ezean, salbuespenaren ondorioz ordaindu gabe gelditu den zergaren zatia ordaindu beharko da, gehi dagozkion berandutza interesak.
e) Eskualdatzailearen ohiko etxebizitzaren erabateko jabetza edo usufruktua dohaintzaren bidez edo doako eta “inter vivos”ko beste edozein negozio juridikoren bitartez eskuratzea, eskuratzailea odolkidetasuneko lerro zuzeneko ondorengoa edo adoptatua bada, eta ehuneko 65eko edo gorako desgaitasuna duela frogatzen badu.
f) Entitateetako akzioak edo partaidetzak irabazi asmoz eta “inter vivos” edo merkatu balioaren azpiko prezioan eskuratzea, eskuratutako akzioek edo partaidetzek Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko Foru Legearen Testu Bateginaren 62.11 artikuluak ezartzen duen kenkaria egiteko baldintzak betetzen dituztenean. Salbuespen horren zenbatekoa, gehienez ere, 20.000 eurokoa izanen da
Aipatu 62.11 artikuluan ezartzen den den edozein baldintza betetzen ez bada, subjektu pasiboak dagokion zerga erregularizazioa egin beharko du.
Foru lege honetako 8.c) artikuluak aipatzen dituen bizitza-aseguruei buruzko kontratuen onuradunek diru-zenbatekoak jasotzen dituztenean, kontratu horiek 1992ko ekainaren 24a baino lehen gauzatu baziren, lehen 3.005,06 euroak salbuetsirik egonen dira kontratu-egilearen eta onuradunaren arteko ahaidetasuna ezkontza bidezko aurreko edo ondorengotasuna bada.
IV. KAPITULUA. SUBJEKTU PASIBOAK ETA ZERGAREN ERANTZULEAK
1. Zergadun gisa behartuak dira Zerga ordaintzera:
a) "Mortis causa" eskurapenetan, kausadunak.
b) Dohaintzetan eta gainerako kostugabeko "inter vivos" eskurapen parekagarrietan, dohaintza-hartzailea edo onura hartu duena.
c) Bizitza-aseguruetan, onuradunak.
2. Aurreko idatz-zatian xedatua aplikagarri izanen da edozein direlarik ere aldeek ezarritako hizbaketak edo testamentu-egileak emandako xedapenak.
Eskudirutan, efektu publikotan edo bestelako higigarrien balore, pitxi, kreditu eta oro har ondasun higigarritan egindako legatuetan, legatudunaren kargura likidatuko da Zerga, baina zuzenean galdatzen ahal zaie jaraunspenaren oinordekoei, ordezkariei edo administratzaileei, zeinek, zergadunaren ordezko diren heinean, diru-zenbatekoa deskontatzen ahal dieten legatudunei legatua eskuratzen dutenean.
1. Zergaren erantzule subsidiarioak dira:
a) Gordailu, berme edo kontu korronteen "mortis causa" eskurapenetan, finantza-artekariek eta gordailaturiko eskudiru edo baloreak entregatu edo eraturiko bermeak itzuli dituzten gainerako entitate edo pertsonak.
Hemen ezartzen denerako, ez da joko gordailaturiko eskudiru edo baloreen entregatzat ez eta berme-itzulketatzat ere banku-txekeak libratzea gordailuen, bermeen edo saldu behar adinako baloreen salmentaren etekinen kontura, baldin eta horrek xede bakartzat badu "mortis causa" eskurapenari karga gisa ezartzen zaion Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zerga bera ordaintzea; betiere, txekea luzatzen bada Zergaren hartzekodun den Administrazioaren izenarekin.
b) Onuradun gisa jaraunsleak edo kontratuetan izendaturikoak gertatzen direnei entregaturiko kopuruei dagokienez, entregatze horiek egiten dituzten Aseguru Entitateak.
Hemen ezartzen denerako, ez da aseguru-kontratuetako onuradunei eginiko kopuru-entregatzetzat joko prestazio horren konturako ordainketa, baldin eta ordainketa horren helburu bakarra bada eskualdaketa horren eskurapenari ezarritako Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zerga bera ordaintzea; betiere, Zergaren hartzekodun den Administrazioaren izenarekin luzaturiko banku-txeke bat onuradunei entregatuz egiten bada.
c) Jaraunspenekoak diren titulu-baloreen eskualdeketan bitartekari aritzen direnak.
Hemen ezartzen denerako, bitartekari horiek ez dira tributuaren erantzuletzat joko, jaraunsleek aginduta baloreen salmenta egitera mugatzen badira, baldin eta salmentaren xede bakarra "mortis causa" eskualdaketari karga gisa ezartzen zaion Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zerga bera ordaintzea bada; betiere, salmenta horretan lortutakoa onuradunei entregatzeko bankuko txekea luzatzen bada Zergaren hartzekodun den Administrazioaren izenarekin, horretarako hark emandako baimenez.
2. Erantzule subsidiarioa izanen da, halaber, foru, estatu, erkidego edo toki mailako edozein tributu edo ordainarazpenen subjektu pasiboa aldatzeko baimena ematen duen funtzionarioa, aldaketa horrek zuzenean edo zeharbidez baldin badakar zerga honen kargaren peko eskurapen bat, eta zerga ordaindu izanaren frogarik eskatzen ez badu.
17. artikulua. Xedapen bereziak.
15. artikuluan xedatutakoa gorabehera, jarri gabekotzat hartuko dira, ondorio fiskaletarako, legatuen entregatzea Zergatik libre geldi dadila edo zergaren ordainketa jaraunspenaren edo pertsona jakin batzuen kargura izan dadila agintzen duten xedapenak, eta, ondorioz, ez da onartuko inolako aldaketarik foru lege honen arabera zerga ordaintzera behartuak diren pertsonei dagokienez.
V. KAPITULUA. ZERGA-OINARRIA
1. ATALA. ARAU OROKORRAK
Zerga honen zerga-oinarria, foru lege honetako III. Kapituluan eta gainerako xedapen indardunetan jasotako salbuespenetatik bidezko direnak aplikatu ondoren, honako hau da:
a) "Mortis causa" eskurapenetan, kausadun bakoitzak jaraunspeneko ondasuntzatik dagokion partearen balio garbia, halakotzat hartuz ondasun eta eskubide eskuratuen benetako balioa ken kargak, zorrak eta gastu kengarriak.
b) Dohaintzetan eta gainerako "inter vivos" eskurapen kostugabe parekagarrietan, eskuratutako ondasunen balio garbia, halakotzat hartuz ondasun eta eskubide eskuratuen benetako balioa ken kargak, zorrak eta gastu kengarriak.
c) Bizitza-aseguruetan, onuradunak jasotako diru-zenbatekoak.
Bizitza-aseguruetako kontratuetatik jasotako zenbatekoak likidatzeko, onuradunak oinordetzaz eskuratutako gainerako ondasun eta eskubideei zenbateko horiek gehituko zaizkie, kausatzailea banako aseguruaren kontratu-egilea edo aseguru kolektiboaren aseguratua denean.
Asegurua kontratatu baldin badu ezkontideetako edozeinek konkista edo ganantzialen sozietatearen kargura, eta onuraduna ezkontide bizia baldin bada, jasotako diru kopuru guztiak osatuko du zerga-oinarria.
19. artikulua. Zergaoinarriaren zehaztapena.
Oro har, tributu-administrazioak finkatuko du zuzeneko balioespenez zerga-oinarria, eta ez da onartuko salbuespenik, ez bada foru lege honetan zehaztutako edo zerga-oinarrien zeharreko balioespenaren arauetan jasotakorik.
2. ATALA. "MORTIS CAUSA" ESKURAPENETARAKO ARAU BEREZIAK
20. artikulua. Banakoaren partea.
1. Foru lege honetako 18. artikuluko a) letran xedatu denerako, jaraunspeneko ondasuntzat hartuko da eskuratutako ondasun eta eskubideen benetako balioa, gehi presuntzioen arabera gehitzen diren ondasunena, atal honetan xedatutakoaren arabera.
2. Emaitzaren zifrari kargak, zorrak eta gastu kengarri izan litezkeenak kendu beharko zaizkio.
3. Oinordekotza-xedapenetan agintzen denean legatuen zenbateko garbia jaso dadila, zerga jaraunspenaren kargura eginez alegia, zerga kalkulatzerakoan zenbateko garbi hura osorik hartuko da kontuan.
4. Testamentu-egileak edo oinordekoek egindako aitorpen edo adierazpenak, esanez ondasun jakin batzuk besterenak direla, edo oinordetzako interesatuek egindakoak, esanez haietako batzuek jaraunspeneko ondasuntzatik bazter gelditu behar dutela, ez dute eraginik izanen ondasun horiek jaraunspenetik baztertzeko, non eta ez den Tributuei buruzko Foru Legeko 107. artikuluan jasotako frogabideez eta oinordetza gauzatzen den dataren aurretik garbi egiaztatzen besterentzat jotzen edo aitortzen den ondasunaren jabetza edo bazter uzteko arrazoi erabakigarria.
Etxeko arreoa kausatzaileak oinordetzan utzitako ondasunen 100eko 3 dela joko da, non eta interesatuek ez dioten kontzeptu horri balorazio handiagoa ematen edo ez duten frogatzen agiri fedemailez halakorik ez dela edo haren balioa apalagoa dela balioz, portzentaje hori aplikaturik lortzen den emaitza baino.
22. artikulua. Ondasungehitzea.
1. "Mortis causa" eskurapenetan, Zergaren likidazio eta ordainketarako, honako hauek hartuko dira oinordetzan utzitako ondasunen osagaitzat:
a) Hil baino urtebete lehenago bitarte gehienez ere kausatzailearenak ziren ondasunak, non eta agiri fedemailez frogatzen ez den hark ondasun horiek eskualdatu zituela eta oinordekoa, legatuduna, hirugarren maila bitarteko ahaideren bat, edo haietako edozeinen edo kausatzailearen ezkontidea edo bikote egonkorreko kidea ez den beste norbaiten eskuetan daudela. Presuntzio horrek indarra galduko du baldin eta behar bezala frogatzen bada oinordetzan utzitako ondasuntzan sarturik dagoela eskudirua edo subrogatutako beste ondasun batzuk, balio bertsuko desagertuen ordez.
Ondasun horiek kausatzailearenak izan zirela frogatzeko askitzat joko da, Zuzenbideko frogabide orokorrez gain, ondasun horiek haren izenean agertzea gordailu, kontu korronte, mailegu, eta abarretan, edo Katastroan eta Erregistro Publikoetan haren izenean inskribaturik egotea. Frogabide horien aurka gailentzeko, Tributuei buruzko Foru Legeko 107. artikuluan jasotako baliabideak oinarritzat hartuz, frogatu beharko da, urte bete lehenagotik ondasun horiek ez zirela jada kausatzailearenak.
b) Heriotza baino hiru urte lehenagoko epean kausatzaileak kostubidez usufruktuan eskuratutako eskubide eta ondasunak eta jabetza soilean oindordeko batek nahiz legatudun, hirugarren mailaz barneko ahaide, haietako edozeinen edo kausatzailearen ezkontideak edo bikote egonkorreko kideak eskuratuak ere.
c) Kausatzaileak bere heriotzaren aurreko lau urteetan eskualdatutako ondasun eta eskubideak, betiere haien edo eskuratzailearen beste edozein ondasunen usufruktua nahiz biziarteko beste edozein eskubide beretzat gordez, salbu utzirik biziarteko errenta-aseguruak, horrelako eragiketetan legearen babesean aritzen diren entitateekin kontratatuak.
d) Balore edo efektu gordailatuak haien gordekinak endosatu badira, eta endosatzailearen heriotza baino lehen ez badira erretiratu edo endosoaren kontuhartzerik ez bada egin gordailatzailearen liburuetan, eta baita endosatutako balio izendunak ere, baldin eta transferentzia ez bada jaso Entitate jaulkitzailearen liburuetan kausatzailea hil baino lehen.
Ez da horrelako presuntziorik eginen behar adinako frogak daudenean eskualdatutako ondasun edo efektuen prezioa edo baliokidetasuna saltzailearen edo lagatzailearen ondarean sartua dela eta haren jaraunspenaren inbentarioan ageri dela, zeina kontuan hartu beharko baita Zergaren likidaziorako, edo behar bezala argitzen bada balore edo efektuen erretiratzea nahiz endosoaren kontu-hartzea ez dela egiaztatzerik izan kausatzailearen heriotza baino lehen, haren eta endosatzailearen borondatearekin zerikusirik ez duten arrazoiengatik Lerroalde honetan xedatuak ez du ezertan galarazten aurreko a), b) y c) letretan ohartarazia.
2. 1. idatz-zatiko c) eta d) letrek aipatzen dituzten eskuratzaileak eta endosu-hartzaileak, oinordekoaz beste edonor badira, legatuduntzat hartuko dira.
3. Ondasun horien balioa jaraunspeneko ondasuntzari gehituko zaio, eta oinordeko nahi legatudunari egotziko, bai berak baldin baditu bere esku bai haren ezkontide edo bikote egonkorreko kideak baditu.
4. Artikulu honetan xedatutakoa betetzean Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergarengatik galdatzen ahal denean kuota handiagoa Ondare-eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergan aterako litzatekeena baino, azken zerga horrengatik ordaindutakoa kenduko zaio lehenbiziko zergarengatik ordaintzea egokituko litzatekeenari.
5. Artikulu honetan ezarritako presuntzioak direla medio ondasun eta eskubideren batzuk jarauspeneko ondasuntzan sartzeari uko egiten badiote interesatuek, horien balioa kenduko da zerga-oinarritik, harik eta sortutako arazoari bide admnistratiboan behin betiko ebazpena eman arte.
6. Ahalorde-emailea hil eta gero ahalordeaz edo baimenaz baliatuz erretiratutako ondasun edo baloreen zenbatekoa jaraunspeneko ondasuntzaren zenbateko likidoari gehituko zaio, eta, horrenbestez, interesatuak beharturik daude oinordetzan utzitako ondasunen inbentarioan ondasun horiek sartzera, eta horrek ez ditu libratuko, legezko baldintzez kanpo erretiratzearen ondorioz bereganatuak izan litzaketen erantzukizunetatik.
23. artikulua. Zamaeta kargakenketa.
1. Heriotzagatiko eskurapenetan honako hauek baizik ez dira kengarri izanen: ondasunen gainean zuzenean ezarritako zama edo karga etengabekoak, aldi batekoak nahiz berrerosgarriak, baldin eta haien kapitala eta balioa gutxitzen badute, hala nola zentsu eta pentsioak, eta ez dira halakotzat hartuko eskuratzailearen betebehar pertsonaltzat jotzen direnak, ez eta, hipotekak eta bahiturak bezala, eskualdatutakoaren balioaren gutxitzea ez dakartenak, eta horrek ez du ezertan galaraziko horien bitartez bermatzen diren zorretan kenketa egitearen zilegitasuna, hurrengo artikuluan ezarritako beharkizunak betetzen badira.
2. Aurkeztutako dokumentuetan pentsio, zama edo karga kengarrien iraupena espresuki jasoa ez badago, mugarik gabekoa dela joko da.
3. Zentsuaren baliotzat, kenketarako, honako hau hartuko da: legeria zibilaren arauen arabera berrerosteko eman behar den kapitalarena.
4. Horretarako, pentsioen balioa lortzeko, Estatuko Aurrekontu Orokorren Legean finkatutako diruaren legezko interes-tasaren arabera kapitalizatu behar da eta hortik ateratzen den kapitaletik hartu, usufruktuak baloratzeko arauen arabera, pentsiodunaren adinari dagokion partea, pentsioa bizi artekoa bada, edo pentsioaren iraupenari dagokiona, aldi batekoa bada.
24. artikulua. Kausatzailearen zorren kenkaria.
1. Heriotza bat dela-eta eskuratzen denean zerbait, izaera orokorrez jaraunspenaren kausatzaileak ordaindu gabe utzitako zorrak kenkari izanen dira, betiere zor haiek badaudela Kode Zibilaren 1227. artikuluaren beharkizunak betetzen dituen dokumentu publiko edo pribatu baten bidez egiaztatzen bada edo beste moduz egiaztatzen baldin bada zor haiek badaudela, salbu eta zorra parte alikuotaren oinordekoen edo legatu-hartzaileen aldekoa bada edo oinordeko edo legatudun horien ezkontide edo bikote egonkorreko kideen, aurrekoen, ondorengoen edo anai-arreben aldekoa, nahiz eta herentziari uko egin. Oinordekoek, dokumentu publikoan eta hartzekoduna bertan dela, zorra berrestea eska lezake administrazioak.
2. Bereziki kengarri izanen dira kausatzaileak Foru Komunitatearen, Estatuaren, autonomia erkidegoen, toki korporazioen tributuengatik edo Gizarte Segurantzarengatik zor lituzkeenak eta legatu-hartzaile, albazea edo utzitako jaraunspeneko ondasuntzaren administrazaileek ordainduak, heriotzaren ondoren igorritako likidazioei buruzkoak izan arren.
3. Zorren kenketa bidezko bada eta ez baldin badago eskudirurik haiek kitatzeko, ordainetan edo ordainketarako ondasun-esleipen espresua egiten bada, ondare eskualdaketen eta egintza juridiko dokumentatuen gaineko zergan ezarritako arauen arabera, esleipen-hartzaileak ordainduko du zerga, dagokion kontzeptuagatik.
Horretarako, lehenbizi eta iristen deneraino, ondasun higigarriak erabiliko dira, eta horiek eskas badira baizik ez da joko ondasun higiezinetara.
25. artikulua. Gastuen kenketa:
Heriotzagatiko eskurapenetan kengarriak dira zerga-oinarria zehazteko:
a) Testamentu edo abintestatoa arazotsu bihurtzen denean oinordeko guztien interesaren alde testamentu edo abintestato horien ordezkari legitimoek auzian egindako gastuak, oinordetzan utzitako ondasunak administratzean sortutakoak izan ezik, haiek behar bezala justifikatzen direnean autoen lekukotasun bidez.
b) Azken gaixotasunak, lur-emateak eta hiletak sortutako gastuak, frogatzen diren heinean. Lur-emate eta hiletakoak, gainera, neurrizkoak izan beharko dute oinordetzan utzitako ondasunekiko, bizilekuko usadio eta ohituren arabera.
3. ATALA. DOAKO "INTER VIVOS" ESKURAPENETARAKO ARAU BEREZIAK
26. artikulua. Kargen kenketa:
Dohaintzetan eta gainerako kostugabeko "inter vivos" eskurapen parekagarrietan, ondasun eta eskubideen benetako baliotik foru lege honetako 23. artikuluan ezarritako beharkizunak betetzen dituzten kargak kenduko dira.
27. artikulua. Zorren kenketa:
Dohaintzetan eta gainerako "inter vivos" eskurapen kostugabe parekagarrietan eskuratzailearen betebehar pertsonala diren zorrak izanen dira kengarri eta halaber eskubide errealez bermatuak, ordaintzeko dagoen heinean, baldin eta foru lege honetako 24. artikuluan jasotako baldintzak betetzen badira eta eskuratzaileak agiri fede-emailean hartu badu bere gain zorra ordaintzeko betebeharra, eta horrek guztiak ez du galaraziko, kasua bada, Ondare-eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergaren arauetan xedatutakoaren arabera bidezko den zerga-ordainketa.
Eskuratzaileak ez badu agiri fede-emailean bere gain hartzen zor bermatua ordaintzeko betebeharra ez da kengarri izanen hari dagokion zenbatekoa, betiere zenbateko horri dagokion zerga-zorrari dagokion zatia itzultzeko eskubidea galarazi gabe, baldin eta agiri fede-emailez frogatzen badu zergaren preskripzio epean bere kontura ordaindu duela zorra. Erregelamenduz arautuko da itzulketa egiteko bidea.
4. ATALA. BALIOEN EGIAZTAPENA
28. artikulua. Arau orokorrak.
1. Zerga Administrazioak zilegi izanen du eskuratutako ondasun eta eskubideen balioa egiaztatzea, Tributuen Foru Lege Orokorraren 44. artikuluan ezarritako egiaztapen-bitartekoen bidez; eta, gainera:
a) Administrazioaren esku dauden balantzeak eta datuak erabiliz.
Merkatu nazionaletan edo atzerrikoetan kotizatzen ez duten sozietateetako akzioen edo partaidetzen kasuan, edo sozietate ez diren enpresen kasuan, ondorio fiskaletarako presuntzioa izanen da balantzeek erabateko indarraldia dutela enpresaren hurrengo ekitaldi ekonomiko osoan, salbu eta agiri publikoen bidez kontrakoa frogatzen bada; nolanahi ere, eskuratze-datari dagokion balantzea eskatzen ahalko da.
b) Subsidiarioki, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko azaroaren 19ko 13/1992 Foru Legean ezarritako balorazio-arauak, Zergaren sorrarazpenaren datari buruzkoak.
c) Erregistro fiskal ofizialetan agertzen diren balioei egindako erreferentziaren araberako zenbatespenaren bidez.
Erreferentziaren araberako zenbatespen hori egiteko, aukera bat da Nafarroako zerga administrazioak erregelamenduz ezarri bezala zehazten eta argitaratzen dituen koefiziente biderkatzaileak aplikatzea ondasun mota bakoitza baloratzeko erreferentzia gisa hartzen den erregistro fiskal ofizialean agertzen diren balioei. Ondasun higiezinen kasuan, ondasun horiek baloratzeko koefiziente biderkatzaileak zehazteko, erreferentzia gisa hartuko den erregistro fiskal ofiziala Nafarroako Lur-ondasunen Erregistroa izanen da.
d) Merkatuko batez besteko prezioei egindako erreferentziaren araberako zenbatespenaren bidez.
Erreferentziaren araberako zenbatespena egiteko, aukera bat da merkatuko prezioak egiaztatzeko metodo estatistiko bat erabiltzea, erregelamenduz definitua, ondasunak eskaintzaren eta eskaeraren printzipioak araututako merkatu librean duen balio probableena lortzeko.
e) Nafarroako Gobernuak onesten dituen ebaluazio-taulak.
f) Berdina den zona edo barruti batean kokatutako ondasun berberen edo antzeko ondasunen azken besterentzean agertzen den salmenta-prezioa.
g) Hipotekatutako finken enkanterako esleitutako balioa, hipotekei buruzko legerian ezarritakoari jarraikiz.
h) Lursailei Hiri-lurren balio-gehikuntzaren gaineko zergaren ondorioetarako esleitutako balioak.
2. Tributu-administrazioak aukeran du aipatutako frogabide horietatik zein erabili, baina ez da beharrezko horiez guztiez baliatzea, horietako baten batez lortutakoa benetako balioaren argitzailetzat jotzen denean.
3. Subjektu pasiboek aitorpenean adierazi beharko dute behartuta daudela, 53. artikuluaren arabera, zergapeturiko ondare-gehikuntzan sartutako ondasun eta eskubide bakoitzari egozten dioten balio erreala, sortzapen-datakoa. Balio hori balio egiaztatuari nagusituko zaio, handiagoa bada.
4. Balio-egiaztapena jakinaraziko da Zerga Administrazioak kasua bada egindako likidazioarekin batera.
5. Ondasun-egiaztapenean interesatuek aitortutakoak baino balio handiagoak hautematen badira, haiek zilegi dute aurka egitea, balio berriak kontuan hartuz eginen diren likidazioen erreklamazioetarako ezarritako epe beretan edo peritu-tasazio kontraesanezkora jotzea, erregelamenduz ezartzen diren modu eta epeetan. Peritu-tasazio kontraesanezkoaren eskaera aurkezteak egindako likidazioen sarrera etenaraziko du eta baita haien aurkako erreklamazio-epeena ere.
'Inter vivos" eskurapen kostugabeetan, egiaztapen administratibotik sortzen diren balioek tributu-arloko ondorioak izan ditzaketenean eskualdatzaileengan, banan bana jakinaraziko zaizkie, epe berean aurka egin edo peritu-tasazio kontraesanezkoaren bidez zuzendu ahal ditzaten, eta erreklamazioa nahiz zuzenketa osorik edo hein batez onartzen bada, emandako ebazpena onuragarri izanen da Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergako subjektu pasiboentzat ere.
VI. KAPITULUA. LIKIDAZIO-OINARRIA
29. artikulua. Likidaziooinarria
Zergaren likidazio-oinarria lortzen da zerga-oinarriari Kapitulu honetako eta gainerako legezko xedapenetan jasotakoetatik bidezko diren murrizketak aplikatuz.
30. artikulua. "Mortis causa" eskurapenak.
Naturgune babestutzat nahiz Natura 2000 Sareko Komunitatearen interesgunetzat proposatutako lurren jabari osoaren nahiz "jabetza soil"aren "mortis causa" eskurapenek 100eko 95eko murrizketa izanen dute Zergaren oinarrian. Murrizketa berdina eginen zaio usufruktuaren iraungitzeari.
Naturgune babestutzat nahiz Natura 2000 Sareko Komunitatearen interesgunetzat proposatutako lurrren jabari osoaren nahiz "jabetza soil"aren "inter vivos"ko dohaintzek 100eko 95eko murrizketa izanen dute Zergaren oinarrian. Murrizketa berdina eginen zaio eskualdatzaileak beretzat gordetako usufruktuaren iraungitzeari.
8. c) artikuluak aipatzen dituen bizitzaren gaineko aseguruen kontratuen onuradunek aseguru-entitateetatik jasotako diru-zenbatekoak, 1992ko ekainaren 24a baino lehen gauzatu baziren, honako murrizketa hauek izanen dituzte zerga-oinarrian:
a) 100eko 90eko murrizketa 3.005,06 eurotik gorako zenbatekoetan, ezkontza bidezko aurrekotasuna nahiz ondorengotasuna denean kontratu-egilearen eta onuradunaren arteko ahaidetasuna.
b) 100eko 50eko murrizketa, albo-ahaidetasunezko bigarren mailakoa denean kontratu-egilearen eta onuraduaren arteko ahaidetasuna.
c) 100eko 25eko murrizketa, albo-ahaidetasunezko hirugarren edo laugarren mailakoa denean kontratu-egilearen eta onuraduaren arteko ahaidetasuna.
d) 100eko 10eko murrizketa, ahaidetasun hori urrunagokoa denean edo ahaidetasunik ez denean.
32.bis artikulua. Desgaitasuna duten subjektu pasiboen "mortis causa" eskurapenak .
Subjektu pasiboek gauzatzen dituzten mortis causa eskurapenek 60.000 euroko murriztapena izanen dute; horretarako, 100eko 33ko edo hortik gorako eta 100eko 65 baino gutxiagoko desgaitasun-gradua egiaztatu beharko dute. Zenbateko hori 180.000 eurokoa izanen da, subjektu pasiboak 100eko 65eko desgaitasuna edo handiagoa duela frogatzen badu.
Murriztapen hori aplikatu aurretik, eta kasua bada, kapitulu honetan aurreikusitako murriztapenak egin beharko dira.
VII. KAPITULUA. ZERGA-ZORRA
33. artikulua. Tributazio arauak.
1. Mortis causa” eskuratzen direnak, jaraunspen, legatu edo oinordetzarako beste edozein tituluren bidez, kausatzailearen eta kausadunaren artean dagoen ahaidetasun-graduaren arabera tributatuko dira.
Kausadunak ez badira ezagunak, arrotzen arteko oinordetzari dagokion tarifa aplikatuko da zergan, behin ezagutuz gero, hala badagokio, egin behar den itzulketaren kaltetan gabe.
2. Dohaintza-emailearen eta hartzailearen arteko ahaidetasun-mailaren araberako zerga ordaintzea dagokie dohaintzaz nahiz doako eta "inter vivos"ko beste edozein bide juridikoz eskuratutakoei.
3. Aseguruaren kontratu-egile edo hartzailearen eta onuradunaren arteko ahaidetasun-mailaren araberako zerga ordainduko da bizitza-aseguruen kasuan. Aseguru kolektiboetan eta enpresek beren langileen alde kontratatutakoetan aseguratuaren eta onuradunaren arteko ahaidetasunak aginduko du.
1. Zergaren kuota zein den zehazteko, aurreko kapituluan xedatutakoaren arabera kalkulatutako likidazio oinarriari ondotik adierazten diren karga-tasetatik dagozkionak aplikatuko zaizkio, ahaidetasun maila eta eskurapenaren titulu juridikoa kontuan hartuta, aurreko artikuluan xedatutakoarekin bat zehaztuta.
a)
Lehena) Ezkontideak edo bikote egonkor bateko kideak, haien berariazko legediari jarraituz, “mortis causa” eskurapenak direnean, jaraunspen, legatu edo beste edozein oinordetza-titulu bat tarteko; halaber, biziaren gaineko aseguru-kontratuen onuradunek kopuruak jasotzen dituztenean, 8.c) artikuluan jasotzen den aseguratuaren heriotza gertatzearen kasuan.
Karga-tasa:
– 250.000 eurorainoko likidazio-oinarria: 100eko 0.
– Gainerako oinarria 100eko 0,80.
Bigarrena) Ezkontideak edo bikote egonkor bateko kideak, haien berariazko legediari jarraituz, dohaintza bitartezko eskurapenak direnean edo beste edozein “inter vivos” dohainikako negozio juridiko denean, bai eta 8. artikuluko d) eta e) letretan aipatzen diren biziaren gaineko aseguru-kontratuen onuradunek kopuruak jasotzen dituztenean.
Karga-tasa: 100eko 0,8.
Hirugarrena) Aurreko edo ondorengo zuzenak, odol bidezkoak, adoptatzaileak edo adoptatuak, herentzia, legatu edo beste edozein oinordetza-tituluren bidezko “mortis causa” eskuraketak direnean, bai eta biziaren gaineko aseguru kontratuen onuradunek jasotako zenbatekoak direnean, aseguratuaren heriotza kasuan, 8.c) artikuluan aipatzen diren moduan.
Ondoko tarifa honetan aipatzen diren karga-tasak:
| LIKIDAZIO-OINARRIA, ZENBATERAINO (euroak) | KUOTA OSOA (euroak) | OINARRIAREN SOBERAKINA GEHIENEZ (eurotan) | KARGA-TASA |
| 250.000 | o | 250.000 | % 2 |
| 500.000 | 5.000 | 500.000 | % 4 |
| 1.000.000 | 25.000 | 800.000 | % 8 |
| 1.800.000 | 89.000 | 1.200.000 | % 12 |
| 3.000.000 | 233.000 | Oinarriaren soberakina | %16 |
Laugarrena) Aurreko edo ondorengo zuzenak, odol bidezkoak, adoptatzaileak edo adoptatuak, dohaintza bidezko edo doako eta beste edozein negozio juridikoaren bidezko “inter vivos” eskurapenak direnean, bai eta biziaren gaineko aseguru kontratuen onuradunek jasotako zenbatekoak direnean, 8. artikuluko d) eta e) letretan aipatzen direnak.
Ondoko tarifa honetan aipatzen diren karga-tasak:
| LIKIDAZIO-OINARRIA, ZENBATERAINO(euroak) | KUOTA OSOA (euroak) | OINARRIAREN SOBERAKINA GEHIENEZ (eurotan) | KARGA-TASA |
| 250.000 | %0,80 | ||
| 250.000 | 2.000 | 250.000 | %2 |
| 500.000 | 7.000 | 500.000 | %3 |
| 1.000.000 | 22.000 | 800.000 | %4 |
| 1.800.000 | 54.000 | 1.200.000 | %6 |
| 3.000.000 | 126.000 | Oinarriaren soberakina | %8 |
.
b) Ezkontza bidezko aurreko eta ondorengoen eta bigarren eta hirugarren mailako albo-ahaideen "mortis causa" eskurapenak direnean eta berdin 8. artikuluko c) letrak aipatzen duen aseguratuaren heriotza-kasurako bizitzaren gaineko aseguru-kontratuetako eskurapenak direnean:
LIKIDAZIO-OINARRIA KARGA-TASA
7.813,16raino % 0,80 %
7.813,16tik gora Ondoko c) d) eta e) letreren arabera, dagokiona
c) Ezkontza bidezko aurreko eta ondorengoak.
letrak jasotzen dituen kasuetan letra horrek aipatzen duen kopurutik pasatzen dena honako tasa hauen pean egonen da:
6.010,12raino % 6,00
6.010,13tik 12.020,24raino % 7,00
12.020,25etik 30.050,61eraino % 8,00
30.050,62tik 60.101,21eraino % 10,00
60.101,22tik 90.151,82raino % 11,00
90.151,83tik 120.202,42raino % 13,00
120.202,43tik 150.253,03raino % 14,00
150.253,04tik 300.506,05eraino % 16,00
300.506,06tik 601.012,10eraino % 17,00
601.012,11tik 1.803.036,31raino % 18,00
1.803.036,32tik 3.005.060,52raino % 19,00
3.005.060,53tik gora % 20,00
d) Bigarren mailako alboko ahaideak.
aŽ) Idatz-zati honetako b) letran adierazitako kasuetan, hantxe adierazten den kopuruaren gaineko zatia kargatuko da:
6.010,12 arte %8,00
6.010,13tik 12.020,24 arte %9,00
12.020,25etik 30.050,61 arte %10,00
30.050,62tik 60.101,21 arte %11,00
60.101,22tik 90.151,82 arte %13,00
90.151,83tik 120.202,42 arte %15,00
120.202,43tik 150.253,03 arte %17,00
150.253,04tik 300.506,05 arte %20,00
300.506,06tik 601.012,10 arte %23,00
601.012,11tik 1.803.036,31 arte %26,00
1.803.036,32tik 3.005.060,52 arte %30,00
3.005.060,53tik gora %35,00
bŽ) Kausatzailearen ohiko etxebizitzaren jabari osoa bere senide batek edo gehiagok "mortis causa" eskuratzeari 100eko 0,8ko karga-tasa bereziko zerga ezarriko zaio, baldintza hauek betetzen badira:
a") Eskuratzailea kausatzailearekin azken horren etxebizitzan bizi izana, hil aurreko bost urteetan.
b") Eskuratzaileak ez besterentzea jarauntsitako etxebizitza eta etxebizitza hori haren ohiko bizilekua izatea, hura eskuratu eta hurrengo bost urteetan, salbu eta pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren araudian zehaztuta dauden salbuespenerako inguruabarretako bat gertatzen denean, etxebizitza ohiko bizileku gisa mantendu beharreko denborari dagokionez .
c") Jarauntsitako etxebizitza eskuratzailearen ohiko bizitokia izatea.
Tasa hauxe izanen da: d) letra honen aŽ) azpiletran ezarritako tarifa VI. kapituluan ondasunen balio osoari -etxebizitzaren balioa barne- buruz ezarritakoaren arabera kalkulatutako likidazio-oinarriari aplikatzetik ateratzen dena.
Karga-tasa berezia aplikatuko da, halaber, etxebizitza jaraunsleari esleitutako lotearen barruan dagoenean, baldin eta esleipen horrek esleipen hartzailearen aldeko gehiegizko esleipenik ez badakar.
Horretarako, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren arauetan definitzen den ohiko etxebizitzaren kontzeptuari kasu eginen zaio -.
e) Hirugarren mailako albo-ahaideak.
letrak jasotzen dituen kasuetan letra horrek aipatzen duen kopurutik pasatzen dena honako tasa hauen pean egonen da:
6.010,12raino % 9,00
6.010,13tik 12.020,24raino % 10,00
12.020,25etik 30.050,61eraino % 11,00
30.050,62tik 60.101,21eraino % 13,00
60.101,22 tik 90.151,82raino % 15,00
90.151,83tik 120.202,42raino % 17,00
120.202,43tik 150.253,03raino % 20,00
150.253,04tik 300.506,05eraino % 23,00
300.506,06tik 601.012,10eraino % 26,00
601.012,11tik 1.803.036,31raino % 30,00
1.803.036,32tik 3.005.060,52raino % 34,00
3.005.060,53tik gora % 39,00
f) Laugarren mailako albo-ahaideak.
6.012,12 arte 11,00%
6.010,13tik 12.020,24 bitarte 12,00%
12.020,25etik 30.050,61 bitarte 13,00%
30.050,62tik 60.101,21 bitarte 15,00%
60.101,22tik 90.151,82 bitarte 17,00%
90.151,83tik 120.202,42 bitarte 20,00%
120.202,43tik 150.253,03 bitarte 23,00%
150.253,04tik 300.506,05 bitarte 26,00%
300.506,06tik 601.012,10 bitarte 31,00%
601.012,11tik 1.803.036,31 bitarte 35,00%
1.803.036,32tik 3.005.060,52 bitarte 39,00%
3.005.060,53tik aurrera 43,00%
g) Albo-ahaidetasun urrunagokoak eta arrotzak.
6.010,12raino % 11,00
6.010,13tik 12.020,24raino % 12,00
12.020,25etik 30.050,61eraino % 14,00
30.050,62tik 60.101,21eraino % 16,00
60.101,22tik 90.151,82raino % 18,00
90.151,83tik 120.202,42raino % 21,00
120.202,43tik 150.253,03raino % 24,00
150.253,04tik 300.506,05eraino % 29,00
300.506,06tik 601.012,10eraino % 36,00
601.012,11tik 1.803.036,31raino % 40,00
1.803.036,32tik 3.005.060,52raino % 45,00
3.005.060,53tik gora % 48,00
2.
1.a) apartatuko lehen, hirugarren eta laugarren puntuetan jasotako tarifak progresiboak dira, eta karga-tasa bakoitza aipatzen diren likidazio oinarriaren tarteetako bakoitzean aplikatuko da.
Aitzitik, 1. apartatuko b) letratik g) letrara bitartekoetan jasotako tarifak ez dira progresiboak eta likidazio oinarriaren zenbateko osoaren gainean aplikatuko dira.
3. Tasak aplikatu eta gertatzen denean oinarriaren gehikuntzari dagokiola gehikuntza hori baino kuota-zati handiagoa, kuotari soberakin edo diferentzia horren zenbatekoa ofizioz kenduko zaio.
35. artikulua. Zergaezarpen bikoitzagatiko kenketa.
Zergadunak bizilekua Espainiako lurraldean duenean, estatuko arauetan ezartzen denaren arabera, honako bi kopuru hauetako txikienaren kenketa egiteko eskubidea izanen du:
a) Zerga honen peko ondare-gehikuntza dela eta, atzerrian ordaindu duen benetako zenbatekoa.
b) Zerga honen benetako batez besteko karga-tasa Espainiatik kanpo kokaturiko ondasunei edo gauza daitezkeen eskubideen ondare-gehikuntzari aplikatzetik sortzen den emaitza, atzerrian antzeko zerga bat ordaindu duenean.
VI. KAPITULUA. SORRARAZPENA ETA PRESKRIPZIOA
1. Aseguratua hiltzen den kasurako bizitza-aseguruko kontratuen onuradunek heriotzagatiko eskurapenetan eta diru-kopuruak jasotzean, edozein modalitatekoak direla ere, kausatzailearen edo aseguratuaren heriotza-egunean sorraraziko da Zerga, edo absentea hildakotzat ematen duen agiria irmo egiten den egunean, Kode Zibileko 196. artikuluaren arabera. Horrek ez du ezertan galaraziko foru lege honetako 6. artikuluan desegite-baldintzei buruz xedatutakoa, Kode Zibileko 197. artikuluan zehazten diren baldintzak betetzen badira.
2. Dohaintzen edo bestelako irabazizko negozio juridiko eta 'inter vivos' direlakoen bidezko eskuraketetan, zerga egintza edo kontratua egiten den egunean sortuko da. Betiere, halakotzat hartuko da onuradunak lehen zenbatekoa edo zenbateko bakarra exiji dezakeen eguna, bizi aseguru baten onuradunak kopuru batzuk eskuratzekotan, kontratu-egileak edo asegurudunak bizirauteko kasuan; edo bestela, sortzaileak edo dohaintza-emaileak, bizirik dagoela, oinordetza-kontratu eta _itunen bitartez edo 'mortis causa' dohaintzen bitartez_ sortutako eskuraketak badira, akordio horiek sortzen edo egiten diren eguna.
3. Aurreko idatz-zatietan xedatutakoa gorabehera, ondasun edo eskubideen edozein eskurapenek bere eragina etenda daukanean Nafarroako Foru Zuzenbide Zibilari buruzko Konpilazioaren II. liburuaren XI. tituluan araututako baldintza, muga, fideikomiso nahiz beste edozein mugapen dela medio, muga horiek desagertzen diren egunean egindakotzat hartuko da, eta egun hori hartuko da kontuan kargaren ondasunak eta karga-tasak erabakitzeko.
1. Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergaren preskripzioa Tributuei buruzko Foru Legeko 55. artikuluan eta hurrengoetan xedatutakoaren arauen pean dago.
2. Aurreko apartatuan ezarritakoa gorabehera, preskripzioari begira, agiriak pribatuak baldin badira, dokumentuak aurkeztu ziren eguna hartuko da kontuan, aurretik Kode Zibilaren 1227. artikuluan ezarritako inguruabarretako bat gertatzen ez bada, kasu horretan kontatuko baita sartu, inskribatu, hil edo eman zen eguna, hurrenez hurren. Agiri bidez jaso gabeko kontratuetan, ondorio horiexetarako, interesdunek foru lege honetako 53. artikuluan ezarritakoa betetzen duten eguna hartuko da baliagarritzat.
3. Ukoaren ondorioak diren eskuratzeak zergapetzen dituen zergaren preskripzio epea, foru lege honen 44. artikuluak ezartzen dituen terminoetan, ukoaren egunetik hasiko da kontatzen; eta soilik zerga mailakoak diren ondorioetarako, ez da aplikagarria izanen Kode Zibilaren 989. artikuluak ezartzen duena, ezta Konpilazioaren 315. legeak ezartzen duena ere.
4. Funtzionario atzerritarrek baimendutako eskrituren kasuan, preskripzio epea Espainiako edozein administrazioren aurrean aurkezten den egunean hasiko da kontatzen, non eta Espainiak sinatutako nazioarteko itun, hitzarmen edo akordioren batek beste data bat finkatzen ez duen epe hori hasteko.
IX. KAPITULUA. ARAU BEREZIAK
1. SAILA. XEDAPEN OROKORRAK
38. artikulua. Usufruktu, erabilera eta bizilekurako eskubidea.
1. Usufruktua, erabiltzeko, bizitzeko eta jabetza soilerako eskubideak baloratzeko, honako erregelok aplikatuko dira:
a) Aldi baterako usufruktuaren balioa gozagai diren ondasunen guztizko balioaren ehuneko jakin bat izanen da, usufruktuaren iraupenaren araberakoa. Hala, usufruktuak bost urte edo gutxiago irauten badu, ehuneko hamar izanen da, eta hortik gorako urte bakoitzeko, ondasunen guztizko balioaren ehuneko bi gehituko zaio. Nolanahi ere, inoiz ez da izanen ondasunen guztizko balioaren ehuneko hirurogeita hamar baino handiagoa.
b) Biziarteko usufruktuetan, balioa ondasunen guztizko balioaren 100eko 70 izanen da, usufruktudunak 20 urte baino gutxiago izanez gero, eta hortik gorako urte bakoitzeko 100eko 1eko proportzioan txikituko da. Gutxieneko muga guztizko balioaren 100eko 10 izanen da.
c) Jabetza soilaren balioa usufruktu, erabilera eta bizilekuaren balioaren eta ondasunen guztizko balioaren arteko aldearen arabera kontatuko da. Aldi berean biziartekoak eta aldi baterakoak diren usufruktuetan, jabetza soila baloratzeko, aurreko erregeletatik hari baliorik txikiena ematen dion erregela aplikatuko da.
d) Usufruktua pertsona juridiko batentzat eratua bada, a) eta c) letretako erregelak aplikatuko dira pertsona fisiko bati eratxikitako jabetza soilaren balioa zehazteko. Usufruktuaren iraupena zehaztugabea denean, usufruktuari ondasunei egotzitako guztizko balioaren 100eko 60ko balioa emanen zaio.
e) Erabiltzeko eta bizitzeko eskubide errealen balioa zehazteko, eskubide horiek dagozkien ondasunen balioaren 100eko 75i aplikatuko zaizkio, kasuen arabera, aldi baterako edo biziarteko usufruktuak baloratzeko erregelak.
2. Eskuratzaileak ondasunak baliatzeko ahalmena izanez gero, jabari osoagatik likidatuko da Zerga, bidezkoa izan litekeen itzulketaren kalterik gabe.
3. Usufrukturako, erabiltzeko eta bizitzeko eskubideak eskuratzen direnean, eskuratzaileari eskatuko zaio Zerga, haren eskurapen-tituluaren izaera juridikoaren arabera, eta eskubide horien balioa oinarri harturik.
4. Jabetza soilaren eskuratzaileari, berriz, eskurapen-tituluaren izaera juridikoaren arabera eskatuko zaio Zerga, jabetza soilaren balioa oinarri hartuta, eta ondasunen balio osoari dagokion tasa aplikatuko da.
Aurrekoa ukatu gabe, gozamena iraungitzen denean, eskuratze tituluak berak behartzen du jabe soila gozamena iraungitzearen kontzeptuarengatik ordaintzera, eta jabetza soila eskuratzean zerga likidatu ez den ehunekoaren gainean ordainduko du. Ehunekoa aplikatuko da jabaria finkatzen den unean ondasunek daukaten balioaren gainean, egun hartan indarrean dauden tarifak eta ondasunen balio osoari dagokion tipoa aintzat hartuz.
Usufruktua iraungitzean lehenbiziko jabe soilaren titulua egiaztatzen ez bada, iraungipenaren zerga-ondorioei begira, titulua arrotzen arteko jaraunspentzat joko da.
Aurreko idatz-zatietan jabe soilari ezarri zaizkion betebeharrak jabetza soilaren eskuratzaileengana aldatuko dira beti, eta, usufruktua iraungitzen denean, lehenbiziko jabe soilak ordaindu behar zukeena ordaindu beharko dute.
5.
a) Gozamena edo jabetza soila eskualdatzen bada, autolikidazio berri bat egingo da, biak aurreko arauak kontuan hartuz ebaluatuz, eta kontuan hartuz, halaber, eskualdatzailearen eta eskuratzailearen arteko lotura juridikoa, aurreko ataletan ezarritakoaren arabera egindako likidazioak alde batera utzita.
b) Usufruktudunak bere eskubidea jabe soilari eskualdatzen badio, bigarrenari eskatuko zaizkio jabariaren zatiketagatik ordaindu beharreko likidazioetan handiena eta usufruktua eskuratzeko bide ematen dion negozio juridikoari dagokiona.
Jabe soilak bere eskubidea usufruktudunari eskualdatzen badio, edo biok hirugarren bati eskualdatzen badiote, eskurapen horiei dagozkien likidazioak baizik ez dira eskatuko.
c) Onartuta dagoen usufruktuari uko egitea, uko egite huts eta soila izan arren, usufruktudunak jabe soilari egiten dion dohaintzatzat hartuko da zergen ondorioetarako, eta aurreko b) letran xedatutakoa aplikatuko da.
6. Elkarren segidako usufruktuetan jabe soilari Zerga eskatzeko, ehunekorik handieneko usufruktua hartuko da kontuan, eta, usufruktu hori iraungitzean, jabe soilak ondokoengatik ordainduko du: ehuneko txikiagoko usufruktua hastearekin batera jabetza soilaren balioak izan duen balio-igoerarengatik; sendotze partzialaren tituluagatik, baldin eta ehuneko handieneko usufruktua lehenbizikoa izan bada; eta baldintza etengarria bete edo epea bukatzeagatik, geroagokoa izan bada. Eta horrela, hurrenez hurren, gainerako usufruktuak iraungitzean.
7. Gozamenari amaiera emateko baldintza ez bada gozamendunaren heriotza, autolikidazioa lehengo ataletan bizi arteko gozamenetarako ezarritako arauen arabera egingo da, ez bada, gozamenari amaiera emateko baldintza bete eta gero, beste autolikidazio bat egiten dela aldi baterako gozamenerako ezarritako arauen arabera, eta horren ondorioz behar diren zuzenketak egiten direla Foru Komunitatearen edo interesdunaren alde.
8. Erabiltzeko eta biztantze-eskubideak iraungitzen direnean gozamendunari zerga eskatuko zaio, gozamendunik badago, gozamenaren balioaren gehikuntzarengatik, eta gozamenik ez balitz jabe soilari eskubide horiek iraungitzeagatik dagokion zerga eskatuko zaio. Gozamena erabiltzeko eta biztantze-eskubideak baino lehenago iraungitzen bada, jabe soilak aipatu gozamen eskubidea iraungitzeagatik gertatu den partezko finkatzeari dagokion zerga ordainduko du, bere jabetza soilak gehikuntza bat edukiko duelako partezko finkatze horri esker.
1. Doan eratzen diren pentsioak direla-eta, pentsiodunak pentsioaren eratzailearekin duen ahaidetasunaren arabera ordainduko da Zerga. Horrelako pentsioak foru lege honetako 23.4 artikuluko erregelen arabera baloratuko dira.
2. Testamentuz eratzen diren pentsioak direla-eta, horrelako pentsio bat iraungi eta jaraunspen bidez utzitako ondasuntzak haren kapitala galtzen duenean, pentsioaren kapitalari dagokion Zerga ordaindu behar du ondasunaren eskuratzaileak, pentsioa eratu zenean indarrean zegoen tarifaren arabera.
3. Ondasun edo eskubideen lagapenaren truke eratzen diren pentsioak direla eta, eskualdatzailea pentsioduna bera ez bada, bien arteko ahaidetasun mailari dagokion tarifaren arabera ordainduko da Zerga.
40. artikulua. Beste figura batzuk.
Ondare Eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergari dagozkion balorazio-erregelak erabiliko dira doako kontratu eta zentsuetako agintza eta aukerak eratzen direnean. Transakzioetan, ondasun edo eskubide auzigaiak esleitu, deklaratu edo aintzatesten diren tituluaren arabera likidatuko da Zerga.
2. ATALA. "MORTIS CAUSA" ESKURAPENAK
1. Jaraunspenezko oinordetzetan, interesatuek beren artean egiten dituzten banaketak eta esleipenak egiten dituztela ere, Zergaren ondorioetarako uste izanen da hainbanaketa egin dutela eta oinordetzari buruzko arauak bete dituztela, berdin dio ondasunak zergapekoak izan, zerga ordaindu beharretik salbuetsiak izan nahiz hobaridunak. Beraz, balioak egiaztatzean azaltzen diren igoerak eskuratzaile edo jaraunsleen artean hainbanatuko dira.
2. Testamentugile batek norbaiti berariaz utzitako ondasunak edo jaraunspena ez den bidetik norbaiti esleitu zaizkion ondasunak egiaztatzen direnean haien balioaren igoera azaltzen bada, edo ondasunoi zerga-loturarik eza, salbuespena edo hobaria aplikatu behar bazaie, igoerak edo gutxitzeak ondasunen eskuratzaileari soilik eraginen dio.
42. artikulua. Gehiegizko esleipenak.
Jaraunspenezko oinordetzetan, jaraunsle edo legatudunetako bati esleitzen zaizkion ondasunen balio deklaratua berak hartu behar duena baino handiagoa bada eta soberakina gainerako jaraunsleei eskudirutan ordaintzeko konpromisoa hartzen badu, berak ordainduko du esleipenari dagokion Zerga, hartu duen soberakinaren neurrian, Ondare Eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergari buruzko arauei jarraituz; baina gainerako jaraunsleek ere Zerga ordaindu beharko dute, bakoitzak jaraunspenean esleitu zaion kopuruaren arabera.
43. artikulua. "Mortis causa" dohaintzak.
"Mortis causa" dohaintzak eta kidekoak egiten direnean, ondasun-mota edozein izanda ere, jaraunspenetan bezala ordainduko da Zerga, zenbatekoaren arabera eta dohaintza-emailearen eta dohaintza-hartzailearen arteko ahaidetasun mailaren arabera.
Aurreko paragrafoan xedatutakoa gorabehera, baldin eta, Nafarroako Foru Zuzenbide Zibilaren Konpilazioko 166. legeari jarraituz, dohaintza ondasunak emanez egiten bada, "inter vivos" dohaintzetan bezala ordainduko da Zerga.
44. artikulua. Jaraunspenari uko egitea.
1. Jarauntsiaren edo legatuaren arbuiatze edo uko egite huts, soil eta doakoan, horren onuradunek ukatutako edo uko egindako zatia eskuratzeagatik tributatuko dute, uko egin duenari edo arbuiatzen duenari aplikatu beharko litzaiokeen tarifaren arabera, salbu eta kausatzailearen eta onura jaso duenaren arteko ahaidetasunagatik beste tarifa astunago bat aplikatu behar denean.
Ukoaren onura jaso duenak kausatzailearen beste ondasun batzuk eskuratzen baditu zuzenean, aurreko paragrafoan ezarritakoa aplikatuko da, bakar-bakarrik, baldin eta bi ondasun-multzo horiek bereiz eskuratzeagatik egindako autolikidazioen batura handiagoa bada ondasun guztien balioari dagokion autolikidazioa baino, betiere kausatzailearen eta ukoaren onura jaso duenaren arteko ahaidetasun gradua dela-eta dagokion tarifa aplikatuta.
2. Pertsona jakin baten alde ageri diren gainerako uko-kasuetan, uko-egileari legokiokeen zerga eskatuko zaio, eta gainera, bidezkoa bada, likidazioa eginen da uko egindako zatiaren lagapenagatik edo dohaintzagatik.
1. Ordezpen arruntetan ordezkoari soilik eskatuko zaio Zerga, kausatzailearekin duen ahaidetasun-mailari erreparatuta, baldin eta eratutako jaraunslea kausatzailea baino lehen hiltzen bada edo jaraunspena onartzerik ez badu. Jaraunspena onartu nahi ez badu, ukoari buruz xedatutakoari eutsiko zaio.
2. Kode Zibilean azaltzen diren ordezpen pupilarrean eta ereduzkoan, ordezkoari eskatuko zaio Zerga, ordezpena egiten denean, ordeztutako ondorengoarekin duen ahaidetasun mailaren arabera. Hala ere, kontuan hartuko da ondorengo horrek testamentugilea hildakoan ordaindutakoa.
3. a) Fideikomisozko ordezpenetan, Zerga ordainduko da bai eraketan eta bai ordezpen bakoitzean, ordezkoak kausatzailearekin duen ahaidetasuna kontuan harturik, eta foru lege honetako 36.3 artikuluan xedatutakoa aplikatuko da.
b) Kontzeptu hori dela bide eratutako jaraunsleek ez badute eskubiderik, ez "inter vivos" egintzen bidez ez heriotzaren zioz, ordezpenari loturik dauden jaraunspeneko ondasunak baliatzeko, orduan usufruktudun soiltzat hartuko dira.
c) Ondasun horiek baliatzeko ahalmena nahibadako baldintza bati loturik badago eta baldintza hori betetzea jaraunsle, albazea, kontulari-banatzaile edo testamentuan berariaz izendatutako beste pertsonaren baten esku badago soil-soilik, ondasunen jabetza osoagatik eginen da likidazioa. Hala ere, jaraunslearen eskubidedunek beren kausatzaileak ordaindutako Zergaren itzulketa eskatzen ahalko dute, jabetza soilari dagokion zatian; horretarako frogatu egin beharko dute baldintza bete dela eta ordezpenari loturiko ondasunak oso-osorik eskualdatu zaizkiola izendatutako ordezkoari.
d) Aurreko letrako xedapena bete beharrekoa izanen da, halaber, testamentugileak jaraunsleari baimena ematen dionean ondasunak baliatzeko, horien premia izanez gero, eta aurretik bere ondasunak besterendurik, berdin dio premia frogatu beharra ezartzen dion edo ez; bai eta baimen hori jaraunslekide, albazea edo kontulari-banatzaileek edo testamentugileak berariaz izendatutako beste pertsonaren batek ematen dutenean ere.
Itzulketa bidezkoa izan dadin, gainera, horrelakoetan egiaztatu egin behar da ordezpenari loturik dauden jaraunspeneko ondasunak oso-osorik eskualdatu zaizkiola ordezkoari.
4. Artikulu honetan xedatutakoa legatuen ordezpenetan ere aplikatu behar da.
1. Fideikomisoetan, autolikidazioa aurkeztu behar den epeetan ez bada ezagutzen jaraunsle fideikomisoduna, fiduziarioak ordainduko du arrotzen arteko jaraunspenetarako ezartzen diren tipoen arabera, kausatzailearekin daukan ahaidetasun-maila edozein delarik ere.
2. Aurreko idatz-zatian xedatutakoaren arabera ordaindutakoak fideikomisodunari mesede egingo dio, fideikomisoduna ezaguna bada. Berari dagokion tarifa fiduziarioari aplikaturikoa baino txikiagoa bada, gehien ordaindu duenak edo beraren kausadunek eskubidea izango dute ordaindutako soberakina itzul dakien.
3. Likidazioa egiteko epeetan jaraunsle fideikomisoduna ezagutzen bada, beronek Zerga ordainduko du kausatzailearekin duen ahaidetasun mailari dagokion jaraunspen-eskalaren arabera eta eskuratutako ondasunen balioaren arabera.
4. Fiduziarioak, edo testamentugileak jaraunspena eskualdatzeko agindu dion pertsonak, ondasunak osorik edo zati batean, aldi baterako edo bizitza osoan gozatzen ahal baditu, edo fideikomisozko jaraunsleari eman arte ondasunen errentak edo produktuak baliatzeko ahalmena badu, usufruktudun gisa ordainduko du Zerga, kausatzailearekin duen ahaidetasun mailaren arabera. Kasu horretan, fideikomisodunak ordainduko du, halaber, dagokion Zerga, ondasunez jabetzen denean, eta ez da beraren mesedetan konputatuko fiduziarioak ordaindutakoa.
5. Fideikomisoetan, jaraunsle fiduziarioari jaraunspeneko ondasunak jabetzan uzten bazaizkio, kargaren bat kendu behar bada ere, Kode Zibilaren 788. artikuluan xedatu bezala, jaraunspen bidez jabetza eskuratzeagatik likidatuko da zerga. Horrelakoetan, karga kenduko da, kendu ahal bada, eta horregatik zerga ordainduko du jaraunsleari ezarritako kargaren ondoriozko onura eskuratzen duenak, ezaguna bada, egintzari juridikoki dagokion tituluarengatik edo kontzeptuarengatik; onuraduna ezaguna ez bada, jaraunsleak ordainduko du kontzeptu horri dagokion zerga, eta, aldiz, onuraduna ezaguna bada, hari jasanarazten ahalko zaio kargagatik ordaindutako Zerga.
Fideikomisoetan kontuan hartuko da, fideikomisodunari dagokion likidazioa egiteko, foru lege honetako 36.3 artikuluan xedatutakoa .
47. artikulua. Konfiantzazko heredamendua.
Konfiantzazko heredamendua, Konpilazioko II. Liburuko XII. Tituluan arautu dena, fideikomisotzat joko da Zergaren ondorio guztietarako.
1. Erreserbako ondasunen jarauntsian, Konpilazioko 273., 177. eta 179. legeekin eta Kode Zibilaren 811. artikuluarekin bat etorriz, erreserbagileak ordainduko du zerga, gozamendun-kontzeptuan; baina erreserba azkentzen bada, erreserbagileak jabetza soilaren gaineko zerga ordaindu beharko du, kasu horretan foru lege honen 36.3 artikuluan aurreikusitakoa aplikatuz, eta, kasua bada, foru lege honen 46. artikuluan xedatutakoa aplikatzea galarazi gabe..
2. Kode Zibileko 968., 969., 979. eta 980. artikuluek aipatzen duten ohiko erreserban, erreserbagileari jabari osoarengatik eskatuko zaio zerga, ukitutako ondasunen jabetza soilarengatik ordaindu denaren itzulketarako eskubidea ukatu gabe, egiaztatzen denean ondasun horiek edo bere subrogatuak erreserbagileari eskualdatu zaizkiola.
3. Erreserba-gordetzaileak, balizko erreserba-hartzaile guztiak ados daudelarik, erreserbapeko ondasunak besterentzen baditu, Zergaren ondorioetarako erreserba iraungitzat joko da eta likidazioa eginen da kontzeptu horrengatik.
4. Erreserba-hartzaileak jaraunspenetarako eskalaren arabera ordainduko du Zerga, 36.3 artikuluan xedatutakoa kontuan harturik, eta ondasunak utzi dituen pertsonarekin duen ahaidetasun mailaren arabera, baina kontuan hartu gabe erreserba-gordetzailearekin izan dezakeen ahaidetasun maila.
3. ATALA. "INTER VIVOS" ESKURAPEN DOAKOAK
49. artikulua. Kostubidezko dohaintzak eta ordain gisa ematen direnak.
1. Kostubidezko eta ordainezko dohaintzek kontzeptu horiengatik eta beren zenbateko osoa kontuan harturik ordainduko dute Zerga. Elkarrentzako prestaziorik badago edo dohaintza-hartzaileari kargarik ezartzen bazaio, diferentziari dagokion Zerga baizik ez da ordainduko kontzeptu horrengatik. Horrez gain, bidezkoa bada, bateratzen diren prestazioengatik edo kargak ezartzeagatik ere zerga ordainduko da.
2. Biziarteko edo aldi baterako pentsioen truke ondasunik lagatuz gero, dohaintzetan bezala ordainduko da Zerga, ondasunen balioa pentsioarena baino handiagoa den zatiarengatik, Ondare Eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergari buruzko arauekin bat etorririk.
50. artikulua. Doteak eta zuzkidurak.
Doteak eta zuzkidurak dohaintzatzat hartuko dira Zergaren ondorioetarako. Doteak eta zuzkidurak dohaintzatzat hartuko dira Zergaren ondorioetarako. Biziarteko edo aldi baterako errenta edo pentsioa ordainduz gauzatzen baldin badira, 39. artikuluan xedatutakoa beteko da.
51. artikulua. Dohaintzen metaketa.
Dohaintza-emaile batek dohaintza-hartzaile bati egiten dizkion dohaintzak eta horien pareko "inter vivos" eskualdaketak, hurrenez hurren egiten badira batetik bestera hiru urteko epea iragan baino lehen, eskualdaketa bakartzat joko dira Zergaren likidazioan, eta aplikatu behar zaizkien tasak oinarri guztien baturaren arabera zehaztuko dira.
Bidezko izanen da, halaber, pilatzea, baldin eta hiru urteko epe horretan dohaintza-emaile aseguratu bat bizirik geratzen den kasuetarako bizitza-aseguru baten onuradun-dohaintzadunak diru kopuruak jasotzen baditu.
Inoiz ez da bidezkoa izanen dohaintzengatik, gainerako irabazizko eskualdatze baliokideengatik eta gaur eskuratu denarengatik metatutako aseguruengatik lehenago ordaindutako kuotak itzultzea.
52. artikulua. Dohaintzak jaraunspenari pilatzea.
Dohaintzak eta aurreko artikuluan aipatutako gainerako dohaintza-emaileak hartzailearen alde eragindako oinordetzari pilatuko zaizkio, haien eta oinordetzaren artean dagoen epea hiru urtetik gorakoa ez bada. Zergagai horiek guztiak eskurapen bakartzat hartuko dira zein tasa aplikatu zehazterakoan.
Inoiz ez da bidezkoa izanen dohaintzengatik, gainerako irabazizko eskualdatze baliokideengatik eta oinordetzarengatik metatutako aseguruengatik lehenago ordaindutako kuotak itzultzea.
52. bis artikulua. Ezkontzasozietatearen ondasun komunak dohaintzan ematea.
Bi ezkontideek ezkontza-sozietatearenak diren ondasun komunak dohaintzan ematen dituztenean, bi dohaintza daudela ulertuko da .
X. KAPITULUA. Formazko betebeharrak
Subjektu pasiboek zerga-aitorpena aurkeztu behar dute foru lege honetan arautu diren zergapeko egintzen berri emateko. Aitorpenaren edukia eta hura aurkezteko epeak eta bideak erregelamendu bidez zehaztuko dira.
Administrazioak baimena ematen ahal du aitorpena aurkezteko epea luzatzeko, arau bidez zehazten den moduan.
54. artikulua. Agiriaren aurkezlea.
Agiriaren aurkezlea, hori egiteagatik, Zerga ordaindu behar dutenen mandataria izango da eta, hortaz, aurkeztu duen aitorpenari buruz egiten zaizkion jakinarazpenek, bai balioak egiaztatzearen bai egiten diren likidazioen gainekoek, eta izenpetzen dituen eginbideek, interesatuek onetsiko zituztenen balioa izango dute eta ondorio berdinak sortuko dituzte.
55. artikulua. Agintari, funtzionario eta norbanakoen betebeharrak.
1. Epai-organoek Ekonomia eta Ogasun Departamentuari hilero bidaliko diote betearazitako epaitzen edo epai irmoen zerrenda, baldin eta berauetatik ondorioztatzen bada Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergaren kargapean dagoen ondare-gehikuntzaren bat dagoela.
2. Erregistro Zibileko arduradunek Ekonomia eta Ogasun Departamentuari hilero, lehenengo hamabostaldian, aurreko hilabetean hildakoen izenen eta helbideen zerrenda bidaliko diote.
3. Notarioek Ekonomia eta Ogasun Departamentuari eman behar dizkiote beraiek beren eginkizunak burutzeko esku hartu duten egintzei buruz eskatzen dizkien datuak, eta dohainik luzatu behar dituzte, hamabost eguneko epean, hark eskatuz gero, eskuetsi dituzten edo beren protokoloetan sartu dituzten agirien kopiak, 1862ko maiatzaren 28ko Legearen 34 eta 35. artikuluetan aipatzen diren agiri publikoen kasuan izan ezik; eta senar-emazteen kontuei buruzkoak ere bai, ezkontza-sozietatearen ekonomia-araubideari dagozkionak izan ezik.
Halaber, hiruhileko bakoitzaren lehenengo hamabostaldian bidali beharko dituzte aurreko hiruhilekoan eskuetsitako agiri guztien zerrenda eta aurkibidea, baldin eta haiek Zergaren peko egintzak diren ondare-gehikuntzak ekartzen ahal dituzten egintzei edo kontratuei buruzkoak badira. Gainera, epe berean bidali beharko dute arestian adierazitako edukia duten agiri pribatuen zerrenda, baldin eta berauek ezagutzeko edo sinadurak legebideztatzeko aurkeztu bazaizkie.
Gainera, notarioek bide telematikoz igorriko dute Ekonomia eta Ogasun Departamentura eskrituren kopia elektronikoa, notariotzari buruzko legerian xedatutakoari jarraituz, baita haiek baimendutakoen oinarrizko elementuen informazioa daraman dokumentua ere. Ekonomia eta Ogasun kontseilariak foru agindu bitartez erabakitzen dituen zergapeko egintzen gaineko informazioa igorriko da dokumentu horretan; kontseilariak, bestetik, informazioa igortzeko prozedurak, egitura eta epeak zehaztuko ditu, Tributuei buruzko 13/2000 Foru Lege Orokorraren 103. artikuluan ezarritako mugen barrenean.
4. Epai-organoek, finantza-bitartekariek, elkarteek, fundazioek, sozietateek, funtzionarioek norbanakoek eta beste erakunde publiko edo pribatu guztiek ez dute erabakiko ondasunak beraien titularrak ez direnei ematea, Zergaren ordainketa edo salbuespena aurretik egiaztatzen ez bada, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak baimena eman ezean.
5. Aseguru-erakundeek ezin likidatu edo ordainduko dituzte pertsona baten biziaren gainean itundutakoak, Zergaren ordainketa edo salbuespena aurretik frogatzen ez bada, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak baimena eman ezean.
6. Nafarroako Foru Komunitateko lurraldean diharduten jabetzako eta merkataritzako erregistratzaileek, hiruhileko naturala bukatu eta hogei eguneko epean, hiruhilekoari buruzko aitorpena igorriko dute Ekonomia eta Ogasun Departamentura; hartan, aipatu erregistroetan inskribatzeko aurkeztu diren zergapeko egintza edo kontratuen gaineko dokumentuak jasoko dira, zergaren ordainketa edo tributu aitorpenaren aurkezpena beste autonomia erkidego batean egin bada.
Baimena ematen zaio Ekonomia eta Ogasun kontseilariari formatua, baldintzak, diseinua eta gainerako inguruabarrak ezartzeko, aurreko lerrokadan aipatu betebehar formalak burutzeko beharrezkoak direnez gero.
7. Aurreko idatz-zatietan ezarritako betebeharrak betetzen ez badira, zehapena jarriko da foru lege honen 62. artikuluan xedatutakoaren arabera.
Jurisdikzioko organoen kasuan, Ekonomia eta Ogasun Departamentuak gertaerak jakinarazi ahal izango dizkio Epai Boterearen Kontseilu Nagusiari, Fiskaltzaren bidez, ondorio egokietarako.
56. artikulua. Ez aurkeztearen ondorioak.
1. Irabazi asmoz eskuratutako ondare gehikuntza bat dagoela erakusten duten egintzak edo kontratuak dituzten dokumentuak ez dira onartuko eta ez dute ondoriorik sortuko bulego edo erregistro publikoetan, bertan ez badago jasota dagokion autolikidazioa ordaindu dela, edo salbuetsita dagoela edo zergetatik aske dagoela, hipotekei buruzko legeek aurreikusten dituzten kasuetan izan ezik edo zerga gaietan eskuduna den departamentuak berariaz baimena eman ezik.
Aurreko paragrafoan aipatzen den egiaztapenerako nahikoak dira 55.3 artikuluan adierazitako eskrituraren kopia elektronikoa administrazioak jaso izanaren frogagiria eta, zerga administrazioaren bulegoan dokumentua aurkeztu izanaren frogagiria edo autolikidazioaren interesatuarendako alea, ordainketa agertarazten duena, nahiz zergapetzetik libre edo salbu dagoela dioen aitorpena, behar bezala balioztatua; hori guztia, zerga gaietan eskuduna den departamentuko titularrak erabakitzen duen moduan.
Betiere, aurkezpen edo ordainketa telematikoaren frogagiria, zerga gaietan eskuduna den departamentuko titularrak arautua, autolikidazioa aurkeztu eta ordaindu izanaren frogagiria izanen da ondorio guztiekin.
2. Aurreko idatz-zatiak aipatzen dituen agiriak bertan adierazten diren oharrak egin gabe onetsi dituzten epaitegi eta auzitegiek, Ekonomia eta Ogasun Departamentuari igorriko diote haien kopia baimendua, onetsi eta hamabost eguneko epean.
3. Ekonomia eta Ogasun kontseilariak uneoro eta berehala baieztatzeko sistema bat prestatuko du, bulego eta erregistro publikoek, epaitegi eta auzitegiek, aurkezpen edo ordainketa telematikoaren frogagiria eta Nafarroako Zerga Ogasuneko datuak bat heldu direla egiazta dezaten.
XI. KAPITULUA. Zergaren kudeaketa
1. Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zerga kudeatu, ikuskatu, likidatu eta biltzeko eskumena Ekonomia eta Ogasun Departamentuari dagokio.
2. Nafarroako Gobernuak Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zerga likidatu eta ordaintzeko prozedurak arautu ahal izanen ditu, baita, egoki denean, autolikidaziorako araubidea ere, zeina orokorki nahiz balizko berezietarako ezar baitaiteke.
58. artikulua. Konturako autolikidazio partzialak.
1. 8.c) artikuluak aipatzen dituen jaraunspeneko oinordetzetan eta aseguruetan interesatuek zergaren autolikidazio partzial bat egiten ahal dute ondorio hauetarako: bizitza aseguruak kobratzeko, kausatzailearen kredituak, kausatzaileak sortutako eta ez jasotako hartzekoak, gordailuan dauden ondasunak, baloreak, efektuak edo dirua jasotzeko, eta antzekoak diren gauzetarako.
2. Autolikidazio hauek egiteko, interesdunek kopuruak kobratu ahal izateko baldintzak edo gordailuan utzitako kopuruak edo ondasunak jasotzeko modua eta epeak erregelamenduaren bidez arautuko dira.
Lehenagoko atalak aipatzen dituen bizitza aseguruak kobratzeko egiten diren autolikidazio partzialetan, kontuan hartuko dira foru lege honen III. kapituluan ezartzen diren salbuespenak, bertan ezartzen diren baldintza eta mugekin.
3. Autolikidazio partzialak dagokion jaraunspeneko oinordetzarengatik egin beharreko autolikidazioaren konturako sarreratzat hartuko dira.
59. artikulua. Autolikidazioaren aurkezpenaren atzerapena.
Honako hauek gertatuz gero autolikidazioaren aurkezpena atzeratuko da:
a) Egintzetan edo kontratuetan bertan behera uzteko baldintzaren bat dagoenean, 6. artikuluarekin bat etorrita.
b) Likidoak ez diren edo zenbateko ezezagunekoak diren kredituak irabazi asmoz eskuratzean, likidoak izan arte, erregelamenduaren bidez ezartzen den terminoetan.
c) Eskuratu den ondasun baten zenbatekoa segurtasun osoz ezin zehaztu denean, zenbatekoa zehazten den arte, eta egun horretatik kontatuz autolikidazioa aurkezteko epe berria.
d) Eskuratu den ondasun baten edo jaraunspeneko oinordetza baten eskubideen eskuratzailea nor den segurtasun osoz ezin zehaztu denean, ezagutzen den arte, eta autolikidazioa aurkezteko epe berria egun horretatik kontatuz. Letra honetan ezartzen dena ulertuko da fideikomiso puruei buruz ezarritakoa galarazi gabe.
60. artikulua. Zergaren ordainketa.
Subjektu pasiboek, zerga aitorpena aurkezten dutenean, dagokien zerga-zorra zehaztu beharko dute, honen autolikidazioa egin eta zerga gaietan eskuduna den departamentuko titularrak ezarritako toki, modu eta epeetan horren diru-sarrera egin beharko dute.
Administrazioak egiten dituen likidazioen ordainketa egin beharko da Nafarroako Foru Komunitateko Diru-bilketaren Erregelamenduak ezartzen dituen epeetan.
61. artikulua. Ordainketa geroratzea eta zatikatzea.
1. Hurrengo idatz-zatian xedatutakoaren kalterik gabe, aplikagarriak izanen dira Nafarroako Foru Komunitateko Zerga-bilketari buruzko Erregelamenduan ordainketa geroratu eta zatikatzeari buruz ezarritako arauak.
2. Foru lege honetako 8.c) artikuluan aipatzen diren bizitza aseguruetan, baldin eta horien zenbatekoa errenta gisa hartzen bada, onuradunak hala eskatuz gero, Zerga zatika ordainduko da, pentsioa zenbat urtetan jasotzen den, hainbat urtetan, aldi baterako errenta bada, edo hamabost urtetan, gehienez ere, biziarteko errenta bada. Hori horrela izanen da erreskate-eskubidea baliatzen ez den artean.
Geroratze horrengatik ez da inolako kauziorik jartzeko eskatuko, eta ez da inolako korriturik sortuko.
Pentsioa iraungitzen denean, ordaindu gabe dauden zatiak ez dira ordainaraziko; baina erreskaterako eskubidea baliatzen bada bai, ordaindu egin beharko dira.
Arau bidez zehaztuko da artikulu honetan xedatutakoa aplikatzeko prozedura.
XII. KAPITULUA
ARAU-HAUSTEAK ETA ZEHAPENAK
62. artikulua. Zehapenaraubidea.
Foru lege honetan arautu den Zergaren eremuko arau-hausteak Zergei buruzko Foru Lege Orokorrean eta hura garatzeko arauetan xedatutakoaren arabera kalifikatu eta zehatuko dira.
Ekonomia eta Ogasun kontseilariak Nafarroako Foru Komunitateko jabetzaren erregistratzaileei eginkizunak ezarri ahal izanen dizkie Oinordetzen eta Dohaintzen gaineko Zergaren kudeaketa eta likidazioaren arloan, eta haiekin akordioak sinatu ahal izanen ditu eginkizun horiei buruz.
Bigarren Xedapen Gehigarria . Pertsona batek desgaitasuna duela jotzea eta desgaitasunaren gradua egiaztatzea .
1. Zerga honen ondorioetarako, desgaitasuna duten pertsonatzat joko dira 100eko 33ko edo gehiagoko desgaitasuna dutenak.
2. Aurreko idatz-zatian ezarritakoaren ildotik, desgaitasunaren gradua egiaztatutzat joko da Foru Komunitateko, Estatuko Administrazioko edo dagokion autonomia erkidegoko organo eskudunek egiaztatzen dutenean.
3. Hala ere, ulertuko da 100eko 33ko edo gehiagoko desgaitasuna dutela administrazio publikoek aitortutako prestazioak, 100eko 65eko edo gehiagoko ezintasunaren ondoriozkoak, jasotzen dituzten pertsonek, aipatu prestazioak erabateko ezintasun iraunkorraren edo baliaezintasun handiaren ondoriozkoak direnean.
Halaber, ulertuko da ehuneko 65 edo gehiagoko desgaitasun-gradua dutela mendekotasun-egoera bat edozein gradutan aitortua duten pertsonek
Xedapen Iragankor Lehen. Araubide iragankorra, zenbait zergaegitateri aplikatzekoa, testu bateginaren 51. eta 52. artikuluetan aipatutako dohaintzen metaketari dagokionez .
Testu bateginaren 51. eta 52. artikuluetako dohaintzen metaketari buruzko erregelen aplikazioari dagokionez, 2018ko urtarrilaren 1a baino lehenago gertaturiko zerga-egitateetan ez dute eraginik izanen lege horren 34. artikuluko karga-tasei Zenbait zerga aldatzeari eta tributu arloko beste neurri batzuei buruzko abenduaren 28ko 16/2017 Foru Legearen bidez egin zitzaizkien aldaketek.
Bigarren xedapen iragankorra. Epai bidez ezgaitutako pertsonak, 8/2021 Legeak indarra hartu aurretik emandako epaien bidez luzatu edo berriz gaitutako gurasoahalaren menpe daudenak .
Ekainaren 2ko 8/2021 Legeak legeria zibila eta prozesala aldatzen du, desgaitasuna duten pertsonei beren gaitasun juridikoaz baliatzen laguntzeko; lege horren bosgarren xedapen iragankorra aplikatuz, mantentzen direnean epai bidez ezgaituta eta aipatu lege horrek indarra hartu aurretik emandako epaien ondorioz luzatu edo berriz gaitu den guraso-ahalaren menpe dauden pertsonen egoerak, foru lege honen bigarren xedapen gehigarria aplikatuko da, 2022ko abenduaren 31n indarra duten baldintzetan.
Nafarroako Gobernuari ahalmena eman zaio foru lege hau garatu eta betearazteko behar diren erregelamenduzko xedapen guztiak eman ditzan.
