LEXNAVARRA
47/2013 FORU DEKRETUA, UZTAILAREN 31KOA, NAFARROAKO FORU KOMUNITATEAN JATETXE ARLOKO ZERBITZUEN ZUZENDARITZAKO GOI MAILAKO TEKNIKARI TITULUAREN EGITURA ETA CURRICULUMA EZARTZEN DITUENA.
BON N.º 55 - 21/03/2014
- Atariko
- 1. artikulua. Helburua.
- 2. artikulua. Identifikazioa.
- 3. artikulua. Lanbide erreferentea eta lanbide jarduera.
- 4. artikulua. Curriculuma.
- 5. artikulua. Lanbide moduluak eta prestakuntza unitateak.
- 6. artikulua. Heziketa zikloan sartzeko bideak.
- 7. artikulua. Ziklotik beste ikasketa batzuetara pasatzea.
- 8. artikulua. Baliozkotzeak eta salbuespenak.
- 9. artikulua. Gaitasun unitateek lanbide moduluekin duten korrespondentzia.
- 10. artikulua. Irakasleak.
- 11. artikulua. Irakaslekuak eta ekipamenduak.
- Lehen Xedapen Gehigarria. Tituluaren baliokidetasunak.
- Bigarren Xedapen Gehigarria. Beste lanbide trebakuntza batzuk.
- Xedapen Iragankor Bakarra. Trantsizio prozesua eta aurreko tituluko ikasleen eskubideak.
- Xedapen Indargabetzaile Bakarra. Arauak indargabetzea.
- Azken Xedapenetako Lehena. Ezarpena.
- Azken Xedapenetako Bigarrena. Indarra hartzea.
1. ERANSKINA. LANBIDE ERREFERENTEA
2. ERANSKINA. CURRICULUMA
3. ERANSKINA. PRESTAKUNTZA UNITATEAK
4. ERANSKINA. BALIOZKOTZEAK ETA SALBUESPENAK
5. ERANSKINA. LANBIDE MODULUEN ETA GAITASUN UNITATEEN ARTEKO KORRESPONDENTZIA
6. ERANSKINA. IRAKASLEAK
7. ERANSKINA. LEKUAK
1
Lanbide Kualifikazioei eta Lanbide Heziketari buruzko ekainaren 19ko 5/2002 Lege Organikoak Kualifikazioen Katalogo Nazionalaren definizioan aurrera egitea ahalbidetu du. Lanbide sektore edo arlo bakoitzerako kualifikazio batzuk zehaztu dira katalogoan, hiru mailatan antolatuak, eta horiexek osatzen dute Lanbide Heziketako tituluen curriculumaren muina.
Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoak lanbide ikasketen antolaketa eta haien egituraren eta antolamenduaren printzipio orokorrak arautzen ditu hezkuntza sistemaren barnean. Etapa, maila eta ikasketa mota guztiak eredu koherente batean biltzen ditu, zeinean heziketa zikloek eginkizun garrantzitsuak betetzen baitituzte, lanbide gaitasunen, gaitasun pertsonalen eta gizarte gaitasunen garapenari lotuak, eta, funtsean, lanbide kualifikazioaren, lan munduan sartzearen eta helduen bizitzan parte hartzearen esparruetan kokatuak.
Ekonomia Iraunkorrari buruzko martxoaren 4ko 2/2011 Legeak, Lanbide Heziketari dagokionez, helburu hau du ezarrita: erraztasunak ematea prestakuntzaren eskaintza produkzio-sistemak eta gizarteak eskatzen dituzten lanbide gaitasunetara etengabe egokitzeko, Lanbide Heziketako tituluak eguneratu eta egokitzeko sistema arin baten bitartez. Halaber, adierazten du beharrezkoa dela hezkuntza administrazioak behar diren ekimenak abiaraztea Lanbide Heziketaren eskaintza gizartearen premien arabera eta kasuko lurralde esparruko ekonomiaren premien arabera egokitzeko. Bestalde, Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren 41. artikulua aldatzen du, non Lanbide Heziketako erdi mailako eta goi mailako zikloetako irakaskuntzetan sartzeko bete beharreko baldintzak arautzen diren.
Foru dekretu honen bitartez, Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari titulua eskuratzea ahalbidetzen duen goi mailako heziketa zikloaren egitura eta curriculuma ezartzen dira. Hezkuntza sistemako Lanbide Heziketaren antolamendu orokorra ezartzen duen uztailaren 29ko 1147/2011 Errege Dekretuaren 8. artikulua aplikatuz, eta Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko abuztuaren 10eko 13/1982 Lege Organikoaren 47. artikuluan Nafarroako Foru Komunitateari arlo honetan ematen zaizkion eskumenak erabiliz, honako curriculum honek maiatzaren 20ko 688/2010 Errege Dekretua garatzen du, Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari titulua ezarri eta horren gutxieneko ikasketak finkatzen dituena.
Bestalde, Nafarroako Foru Komunitateko hezkuntza sistemaren esparruan Lanbide Heziketaren antolamendua eta garapena arautzen dituen maiatzaren 26ko 54/2008 Foru Dekretuak Lanbide Heziketako tituluetako curriculuma garatzeko eredu bat definitu du, estrategia eta arau berriak ekarri dituena enpresara hobeki egokitzeko, ikasketen antolaketa malgutzeko, ikastetxeen curriculum-autonomia areagotzeko eta ikasleei prestakuntza zabalagoa emateko.
Horregatik, Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari tituluaren curriculuma Nafarroako Foru Komunitaterako egokitu eta garatzean, kontuan hartu dira maiatzaren 26ko 54/2008 Foru Dekretu horrek onetsi dituen diseinuari buruzko jarraibideak.
2
Arau multzo honetan, ondoko elementuak jorratzen dira, titulu honetako curriculuma osatzen dutenak: lanbide erreferentea, curriculuma, ikasketen antolaketa eta sekuentziazioa, sarbideak eta ezarpenerako baldintzak.
Titulu honen lanbide erreferenteak, arau honen 3. artikuluan aurkeztu eta 1. eranskinean garatzen denak, oinarrizko bi alderdi ditu: tituludunaren lanbide profila, eta haren lan ingurunea izanen den produkzio sistema. Lanbide profilaren barnean, haren gaitasun orokorra zein den definitzen da eta erreferentzia gisa hartu diren lau lanbide kualifikazioak, horietako bi osoak eta beste biak osatugabeak, azaltzen dira. Lau lanbide kualifikazio horiek, alegia, Jatetxe Arloko zerbitzu prozesuak kudeatzea, Sommelier-lanak, Jatetxe Arloko zuzendaritza eta Sukaldeko zuzendaritza eta produkzioa, abenduaren 14ko 1700/2007 Errege Dekretuan arautuak, hainbat gaitasunek definitzen duten lanbide jarduketarako gune batean biltzen dira. Gune horrek, euskarri gisa gehitu diren lanbide moduluekin batera, badu zabaltasun nahikoa eta behar adinako espezializazioa goi mailako teknikari honek lana lortu ahalko duela bermatzeko.
Produkzio sistemari dagokionez, zenbait zehaztapen ezartzen dira, Nafarroarako elementu bereizgarriekin, tituludun hauek beren lanean eta lanbidean izanen duten inguruneari buruz. Gutxienez ere bi dimentsio osagarri dituen sistema batean kokatzen da ingurune hori. Lehenbizikoa geografikoa da, tituludun hauen lanbide jarduera Estatuko eta atzerriko beste zona batzuekin loturik dagoelako eta zona horiek elkarri eragiten diotelako. Bigarrena denboraren dimentsioa da, eta lanbideak etorkizunean izanen duen bilakaerari buruzko ikuspegi prospektiboa dakar.
3
Laugarren artikulua, berari loturik dagoen 2. eranskinarekin batera, Nafarroan arautzen den titulazioaren curriculum osagaiaz ari da eta bi zatitan banaturik dago. Alde batetik, titulu honen helburuak daude eta, bestetik, lanbidearen ikaskuntzaren muina osatzen duten lanbide moduluen garapena eta iraupena. Iraupenaren definizioari dagokionez, bi irizpide erabiltzen dira: orduen kopurua eta Europako kredituen kopurua (ECTS). Lehenbizikoa interesgarria da prestakuntza jarduera antolatzeko, eta bigarrena irizpide estrategikoa da, Europako esparruaren barneko mugikortasunarekin eta ikasketa unibertsitarioen eta Lanbide Heziketako goi mailako heziketa zikloen arteko baliozkotzearekin zerikusia duena. Lanbide modulu guztien curriculumak badu orientabide didaktikoen atal bat. Orientabide horiek moduluen ikuspuntuari, koordinazioari eta sekuentziazioari eta irakatsi eta ikasteko jarduerei dagozkie.
4
Arau honen esparruan moduluen erreferentziazko sekuentziazioa arautzen da zikloko bi mailetan, bai eta lanbide modulu bakoitza prestakuntza unitateetan zatitzeko modua ere. Zatiketa horrek bide ematen du lanbide prestakuntzaren beste eskaintza batzuei ekiteko; horien xedea langileen hobekuntza izan daiteke edota gaitasuna ebaluatu eta onartzeko prozedurak eta prestakuntza-eskaintzak berak bat egiten duten ibilbideen diseinua. Elementu hori 5. artikuluan eta 3. eranskinean garatzen da.
5
Sarbideei eta baliozkotzeei dagokienez, 6. artikuluak Batxilergotik heziketa ziklo honetara sartzeko bideak arautzen ditu, 7. artikuluak zehazten du nola pasa daitekeen beste ikasketa batzuetara Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari titulurako heziketa zikloa amaitu eta gero, 8. artikuluak baliozkotze eta salbuespenak arautzeko esparrua definitzen du, eta 9. artikuluak (5. eranskinean garatua) lanbide moduluen eta titulu honetako kualifikazioetako gaitasun unitateen arteko korrespondentziak ezartzen ditu, haiek egiaztatu, baliozkotu edo salbuesteko.
6
Azkenik, foru dekretu honek arautzen duen azken elementua 10. eta 11. artikuluetan eta dagozkien 6. eta 7. eranskinetan deskribatzen da, heziketa ziklo hau ezartzeko baldintzez ari baitira horiek guztiak. Baldintza horiek irakasleen profilari eta behar diren esparru eta ekipamenduen ezaugarriei buruzkoak dira.
Horrenbestez, Hezkuntzako kontseilariak proposaturik, eta Nafarroako Gobernuak 2013ko uztailaren 31n egindako bilkuran harturiko erabakiarekin bat,
DEKRETATU DUT:
Foru dekretu honen xedea da Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari tituluaren egitura eta curriculum ofiziala ezartzea Nafarroako Foru Komunitatean. Titulu hori Ostalaritza eta Turismo lanbide arlokoa da.
2. artikulua . Identifikazioa.
Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi-mailako teknikariaren titulua elementu hauek identifikatzen dute:
a) Izena: Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritza.
b) Maila: 3-Goi mailako Lanbide Heziketa.
c) Iraupena: 2000 ordu.
d) Lanbide arloa: Ostalaritza eta Turismoa.
e) Europako erreferentea: HNSN-5b (Hezkuntzaren Nazioarteko Sailkapen Normalizatua).
3. artikulua . Lanbide erreferentea eta lanbide jarduera.
Foru dekretu honen 1. eranskinean zehazten dira tituluaren lanbide profila, gaitasun orokorra, kualifikazioak eta gaitasun unitateak, lanbide gaitasunak, gaitasun pertsonalak eta sozialak, bai eta produkzio sistemaren erreferentzia, haren Nafarroako ingurunea eta haren prospektiba ere, maiatzaren 26ko 54/2008 Foru Dekretuaren 21. artikuluan ezarritakoari jarraituz. Dekretu horren bidez, Nafarroako Foru Komunitateko hezkuntza sistemaren esparruan Lanbide Heziketaren antolamendua eta garapena arautzen dira.
1. Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako heziketa zikloaren helburu orokorrak eta hura osatzen duten lanbide moduluak foru dekretu honen 2. eranskinean ageri dira.
2. Heziketa ziklo hau ematen duten Lanbide Heziketako ikastetxeek programazio didaktiko bat prestatuko dute, zikloak dituen lanbide modulu bakoitzerako. Programazio hori lan unitateen bitartez garatu eta zehaztuko da.
5. artikulua . Lanbide moduluak eta prestakuntza unitateak.
1. Heziketa ziklo hau osatzen duten lanbide moduluak foru dekretu honen 2.B) eranskinean garatu dira, maiatzaren 20ko 688/2010 Errege Dekretuaren 10. artikuluan ezarritakoarekin bat. Errege dekretu horrek, izan ere, Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari titulua ezarri eta horren gutxieneko ikasketak finkatzen ditu.
2. Lanbide modulu horiek bi ikasturtetan antolatuko dira, foru dekretu honen 2.B) eranskinean ezarritako denbora banaketaren arabera. Maiatzaren 26ko 54/2008 Foru Dekretuaren 16.2 artikuluan dauden arauekin bat, denbora banaketa horrek erreferentziazko balioa izanen du heziketa ziklo hau ematen duten ikastetxe guztientzat eta Hezkuntza Departamentuaren baimena beharko da hartan edozein aldaketa egiteko.
3. Lanbide moduluak foru dekretu honen 3. eranskinean ezarritako prestakuntza unitateetan antolaturik ematen ahalko dira, bizitzan zeharko prestakuntza sustatze aldera. Lanbide modulu bakoitza osatzen duten prestakuntza unitateen edukietan modulu horretako eduki guztiak bildu behar dira.
4. Prestakuntza unitate bakoitzaren ziurtapenak Nafarroako Foru Komunitatean soilik izanen du balioa. Modulu bateko prestakuntza unitate guztiak gaindituz gero, ikasleak lanbide moduluaren ziurtapenerako eskubidea izanen du. Ziurtapenak Estatu osoan izanen du balioa, heziketa zikloan sartzeko baldintza akademikoak betetzen baldin badira.
6. artikulua . Heziketa zikloan sartzeko bideak.
1. Foru dekretu honetan arautzen den heziketa zikloan sartzeko, Hezkuntza sistemako Lanbide Heziketaren antolamendu orokorra ezartzen duen uztailaren 29ko 1147/2011 Errege Dekretuaren 18. artikuluan ezarritako baldintzak bete beharko dira.
2. Zientziak eta Teknologia modalitateko Batxilergoa ikasi duten ikasleek lehentasuna izanen dute heziketa ziklo honetan sartzeko, maiatzaren 20ko 688/2010 Errege Dekretuaren 13. artikuluak ezarri bezala.
7. artikulua . Ziklotik beste ikasketa batzuetara pasatzea.
1. Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari tituluak zuzeneko sarbidea ematen du goi mailako beste edozein heziketa ziklotarako, onarpenerako ezartzen diren baldintzekin betiere.
2. Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari tituluak zuzeneko sarbidea ematen du unibertsitateko gradu tituluak eskuratzeko ikasketetarako, onarpenerako ezartzen diren baldintzekin betiere.
3. Maiatzaren 20ko 688/2010 Errege Dekretuaren 14.3 artikuluaren arabera, baliozkotzeen araubidea errazteko asmoz, Lanbide Heziketako goi mailako teknikari tituluen eta unibertsitateko gradu ikasketen arteko kreditu-onarpenari buruzko arauaren esparruan, 120 ECTS kreditu esleitu zaizkie foru dekretu honetan ezarritako ikasketei, heziketa ziklo honetako lanbide moduluen artean banatuak.
8. artikulua . Baliozkotzeak eta salbuespenak.
1. 4. eranskinean zehazten dira Hezkuntza Sistemaren Antolamendu Orokorrari buruzko urriaren 3ko 1/1990 Lege Organikoaren babesean ezarritako Lanbide Heziketako tituluen lanbide moduluen eta dekretu honetan egitura eta curriculumaren garapena ezarriak dituzten lanbide moduluen arteko baliozkotzeak.
2. Lanbide moduluak beste lanbide modulu batzuekin, gaitasun unitateekin eta goi mailako hezkuntzako ikasketekin baliozkotzeari eta salbuesteari dagokienez, maiatzaren 20ko 688/2010 Errege Dekretuaren 15. artikuluan eta uztailaren 29ko 1147/2011 Errege Dekretuaren 38. artikuluan araututakoa aplikatuko da.
9. artikulua . Gaitasun unitateek lanbide moduluekin duten korrespondentzia.
1. Lanbide Kualifikazioei eta Lanbide Heziketari buruzko ekainaren 19ko 5/2002 Lege Organikoaren 8. artikuluan ezarritakoaren arabera egiaztaturiko gaitasun unitateen eta Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari titulurako ikasketak osatzen dituzten lanbide moduluen arteko korrespondentziak, haiek baliozkotzeko edo salbuesteko erabiliko direnak, foru dekretu honen 5.A) eranskinean ageri dira.
2. Halaber, titulu bereko ikasketak osatzen dituzten lanbide moduluen eta gaitasun unitateen arteko korrespondentziak, haiek egiaztatzeko erabiliko direnak, foru dekretu honen 5.B) eranskinean zehazten dira.
1. Heziketa ziklo honetako ikasketak osatzen dituzten lanbide moduluetan irakaslanean aritzea Bigarren Hezkuntzako katedradunen, Bigarren Hezkuntzako irakasleen eta Lanbide Heziketako irakasle teknikoen kidegoetako irakasleei dagokie, kasuaren arabera. Foru dekretu honen 6.A) eranskinean ezarritako espezialitateetakoak izan behar dute.
2. Irakasleen kidegoetako irakasleei eskatzen zaizkien titulazioak, oro har, otsailaren 23ko 276/2007 Errege Dekretuaren 13. artikuluan ezarritakoak dira. Errege dekretu horren bidez, maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoan aipatzen diren irakasleen kidegoetan sartzeko eta espezialitate berriak eskuratzeko Erregelamendua onesten da eta lege organiko horren hamazazpigarren xedapen iragankorrean aipatzen den sarrera-araubide iragankorra arautzen da. Irakaslanari dagokionez, aurrekoen baliokideak diren titulazioak foru dekretu honen 6.B) eranskinean ageri dira, irakasleen espezialitateen arabera.
3. Titulu hau osatzen duten lanbide moduluak irakasteko, ikastetxe pribatuetako irakasleei edo Hezkuntzakoak ez diren administrazioetako ikastetxe publikoetako irakasleei eskatuko zaizkien titulazioak foru dekretu honen 6.C) eranskinean azaltzen dira.
11. artikulua . Irakaslekuak eta ekipamenduak.
1. Heziketa ziklo honetako ikasketak emateko behar diren irakaslekuak foru dekretu honen 7. eranskinean ezarritakoak dira.
2. Irakaslekuek azalera nahikoa izanen dute, haietako bakoitzean ematen diren lanbide moduluei dagozkien irakaskuntza jarduerak (ikaskuntzaren emaitzak lortzeko behar direnak) garatu ahal izateko. Gainera, baldintza hauek bete beharko dituzte:
a) Irakaslekuaren azalera zehazteko, kontuan hartuko da zenbat lagunentzat den. Azalera nahikoa izanen da irakaskuntza-ikaskuntza jarduerak behar adinako ergonomia eta mugikortasunarekin egin ahal izateko.
b) Irakaslekuetan altzari, ekipamendu eta lanerako tresna osagarrietarako nahikoa leku izanen da.
c) Irakaslekuetan erabiltzen diren makina eta ekipamenduetarako segurtasun tarte edo eremuak errespetatu beharko dira.
d) Laneko arriskuen prebentzioari buruzko arauak, lanpostuko segurtasunari eta osasunari buruzkoak eta gainerako arau aplikagarriak beteko dira.
3. Ikasle talde batek baino gehiagok erabiltzen ahalko dituzte irakaslekuak, heziketa ziklo eta hezkuntza etapa berekoak izan edo ez.
4. Identifikatutako irakaslekuek ez dute nahitaez itxituren bidez bereizirik egon behar.
5. Irakasleku bakoitzean behar adina ekipamendu jarri behar da, ikasleei ikaskuntzaren emaitzen lorpena eta irakaskuntzaren kalitatea bermatzeko. Gainera, ekipamenduek baldintza hauek beteko dituzte:
a) Ekipamenduak (ekipoak, makinak, etab.) ongi ibiltzeko behar duen instalazioa edukiko du. Segurtasunari eta arriskuen prebentzioari buruzko arauak eta aplikatu behar diren gainerakoak beteko ditu.
b) Ekipamenduen kopurua eta ezaugarriak ikasle kopuruaren araberakoak izanen dira, eta ikaskuntzaren emaitzak lortzea ahalbidetuko dute, irakasleku bakoitzean ematen diren lanbide moduluetako ebaluazio irizpideak eta edukiak kontuan izanik.
6. Hezkuntza Departamentua arduratuko da irakasleku eta ekipamenduen kopurua eta ezaugarriak egokiak izan daitezen modulu bakoitzeko ikaskuntzaren emaitzen araberako irakaskuntza eta ikaskuntza prozesuak garatzeko, eta ikasketen eboluzioak sortzen dituen eskarietara egokitu daitezen, horrela ikasketen kalitatea bermatuko baita.
Lehen Xedapen Gehigarria. Tituluaren baliokidetasunak.
1. Maiatzaren 20ko 688/2010 Errege Dekretuaren hirugarren xedapen gehigarriaren arabera, Hezkuntzari eta Hezkuntza Erreformaren Finantzaketari buruzko abuztuaren 4ko 14/1970 Legean jasota dagoen Ostalaritzako teknikari espezialistaren tituluak, eta Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren tituluak, zeinaren curriculuma foru dekretu honetan arautzen baita, ondorio akademiko eta profesional berak sortuko dituzte.
2. Halaber, Nafarroako Foru Komunitatean Sukalde Zuzendaritzako goi mailako teknikari tituluari dagokion goi mailako heziketa zikloaren curriculuma ezartzen duen urriaren 5eko 224/2011 Foru Dekretuaren bidez araututako Sukalde Zuzendaritzako goi mailako teknikari tituluak ere foru dekretu honetan curriculuma arautzen zaion izen bereko tituluak bezalako ondorio akademiko eta profesionalak izanen ditu.
Bigarren Xedapen Gehigarria. Beste lanbide trebakuntza batzuk.
Lanerako prestakuntza eta orientazioko moduluak trebakuntza ematen du laneko arriskuen prebentzioko oinarrizko jardueretarako behar diren lanbide erantzukizunak hartzeko (horiek Prebentzio Zerbitzuen Erregelamendua onesten duen urtarrilaren 17ko 39/1997 Errege Dekretuan ezarrita daude), baldin eta moduluak, gutxienez, 45 eskola ordu baditu, maiatzaren 20ko 688/2010 Errege Dekretuaren hirugarren xedapen gehigarriaren 3. atalean ezarritakoarekin bat.
Xedapen Iragankor Bakarra. Trantsizio prozesua eta aurreko tituluko ikasleen eskubideak.
Abenduaren 1eko 359/1997 Foru Dekretuan ezarritako Jatetxe Arloko goi mailako teknikari tituluari dagozkion ikasketak osorik egin ez dituztenek trantsizio epe bat izanen dute hura eskuratzeko. Nafarroako Foru Komunitateko Hezkuntza Departamentuak titulu hori eskuratzeko prozedurak erraztuko ditu, horretarako ezarriko den arau esparruan.
Xedapen Indargabetzaile Bakarra. Arauak indargabetzea.
1. Indarrik gabe utzi da abenduaren 1eko 359/1997 Foru Dekretua, Nafarroako Foru Komunitatean Jatetxe Arloko goi mailako teknikari tituluari dagokion goi mailako heziketa zikloaren curriculuma ezartzen duena, ezertan galarazi gabe foru dekretu honen xedapen iragankorrean ezarritakoa.
2. Indarrik gabe utzi dira foru dekretu honetan xedatutakoari aurka egiten dioten maila bereko edo apalagoko xedapen guztiak.
Azken Xedapenetako Lehena. Ezarpena.
Nafarroako Foru Komunitateko Hezkuntza Departamentuak 2013-2014 ikasturtetik aurrera ezarri ahal izanen du foru dekretu honetan arautzen den curriculuma.
Azken Xedapenetako Bigarrena. Indarra hartzea.
Foru dekretu honek Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta biharamunean hartuko du indarra.
1. ERANSKINA. LANBIDE ERREFERENTEA
A) Lanbide profila
a) Lanbide profila.
Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari tituluaren lanbide profila zehazten duten alderdiak ondokoak dira: gaitasun orokorra, lanbide gaitasunak, gaitasun pertsonalak eta sozialak, eta Lanbide Kualifikazioen Katalogo Nazionalaren barnean titulu horri dagozkion lanbide kualifikazioak.
b) Gaitasun orokorra.
Titulu honen gaitasun orokorra da jatetxe arloko elikagaien eta edarien produkzioa eta zerbitzua zuzentzea eta antolatzea eta, horretarako, eskaintzak eta bitartekoak zehaztea, hornikuntzako berezko jarduerak kontrolatzea, helburu ekonomikoak betetzea, ezarritako kalitate-protokoloak jarraitzea eta higieneko, laneko arriskuen prebentzioko eta ingurumena babesteko arauen arabera jardutea.
c) Kualifikazioak eta gaitasun unitateak.
Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari tituluan biltzen diren kualifikazioak eta gaitasun unitateak honako hauek dira:
Lanbide kualifikazio osoak.
HOT334-3: Jatetxe arloko zerbitzu prozesuak kudeatzea.
-UC1098-3: Jatetxe arloko zerbitzu prozesuak definitzea eta planifikatzea.
-UC1103-3: Jatetxe arloko zerbitzu prozesuak gainbegiratzea eta garatzea.
-UC1104-3: Jatetxe arloko zerbitzuetako sailak kudeatzea.
-UC1047-2: Ardoez bestelako edariei buruz aholkatzea eta edari horiek prestatzea eta aurkeztea.
-UC1048-2: Ardoak zerbitzatzea eta horiei buruzko oinarrizko informazioa ematea.
-UC1105-3: Jatetxe arloko protokolo arauak aplikatzea.
-UC0711-2: Ostalaritzan segurtasun eta higiene arauak eta ingurumena babesteari buruzkoak betez jardutea.
-UC1051-2: Jatetxe arloko zerbitzuetan ingelesez komunikatzea, erabiltzaile independentearen mailan.
HOT337-3: Sommelier-lanak.
-UC1106-3: Ardoak eta ardoaz bestelako beste edari alkoholdunak eta analkoholikoak dastatzea.
-UC1107-3: Ardoen eta ardoaz bestelako beste edari alkoholdunen eta analkoholikoen eskaintzak diseinatzea.
-UC1108-3: Sommelier-lanetako berezko produktu hautatuen analisi sentsoriala egitea eta produktu horien eskaintzak diseinatzea.
-UC1109-3: Jatetxe arloko ardoetarako kontserbazio eta heltze upeltegien funtzionamendua kudeatzea eta horiek abian jartzeko aholkuak ematea.
-UC1110-3: Ardoetan espezializatutako zerbitzu prozesuak egitea.
-UC0711-2: Ostalaritzan segurtasun eta higiene arauak eta ingurumena babesteari buruzkoak betez jardutea.
-UC1111-2: Jatetxe arloko zerbitzuetan atzerriko hizkuntza batean komunikatzea, erabiltzaile independentearen mailan.
Osatu gabeko lanbide kualifikazioak.
HOT0331-3: Jatetxe arloko zuzendaritza.
-UC1097-3: Jatetxe arloko produkzio unitatea zuzentzea eta kudeatzea.
-UC1098-3: Jatetxe arloko zerbitzu prozesuak definitzea eta planifikatzea.
-UC1064-3: Jatetxe arloko hornikuntza prozesuak kudeatzea.
-UC1099-3: Jatetxe arloko establezimendu baten kudeaketa ekonomikoa eta finantzarioa egitea.
-UC1100-3: Jatetxe arloan kalitatea, ingurumena eta segurtasuna kudeatzea.
-UC1101-3: Jatetxe arloko eskaintzak diseinatzea eta merkaturatzea.
-UC1051-2: Jatetxe arloko zerbitzuetan ingelesez komunikatzea, erabiltzaile independentearen mailan.
HOT332-3: Sukaldeko zuzendaritza eta produkzioa.
-UC1062-3: Elikagaiak dastatzea, horiek hautatzeko eta sukaldaritzan erabiltzeko.
-UC1063-3: Eskaintza gastronomikoak diseinatzea.
d) Lanbide gaitasunak, gaitasun pertsonalak eta sozialak.
1) Enpresak eskaintzen dituen produktuak eta zerbitzuak definitzea, proiektu estrategikoaren parametroak kontuan izanik.
2) Produkzio eta zerbitzu prozesuak diseinatzea eta antolaketa egitura eta beharrezko baliabideak zehaztea, enpresaren ezaugarriak kontuan izanik.
3) Elikagaien eta edarien zerbitzuen eskaintza zehaztea, eta produkzioko fitxa teknikoak egitea, prezioak finkatzeko eta prozesuak estandarizatzeko.
4) Jarduerak programatzea eta baliabideak antolatzea, produkzio beharren eta aurrez finkatutako helburuen arabera.
5) Ardoak, edariak eta bestelako lehengaiak baldintza egokietan hornitzea, biltegiratzea eta banatzea, lotzen den dokumentazioa eta kalitatea kontrolatuta.
6) Langunea prest jartzeko, espazioak, makineria, tresnak eta erremintak prestatzea edo prestatuta daudela egiaztatzea.
7) Elikagaien eta edarien zerbitzu-aurreko, zerbitzuko eta zerbitzu-osteko prozesuak egitea eta gainbegiratzea, eta zerbitzugintza koordinatzea, betiere gauzatze esparrua eta ezarritako protokoloak kontuan izanik.
8) Produkzio eta/edo zerbitzuko unitateekin lotzen den administrazio dokumentazioa betetzea, aurrekontu kontrolak, txostenak edo ondoriozko edozein jarduera egiteko, betiere informazioaren eta komunikazioaren teknologiak erabilita.
9) Bezeroen balizko eskaera, iradokizun eta erreklamazioei erantzutea, haien nahiak bete eta gogoaserik uzteko.
10) Lanaren egoera berrietara egokitzea, eta horretarako, norberaren lanbide inguruneari dagozkion ezagutza zientifiko, tekniko eta teknologikoak eguneratuta edukitzea, norberaren prestakuntza eta bizitzan zehar eskura dauden ikasteko baliabideak kudeatzea, eta informazioaren eta komunikazioaren teknologiak erabiltzea.
11) Egoerak, arazoak edo gorabeherak ebaztea, eta horretarako ekimena eta autonomia edukitzea bere eskumeneko eremuan, sormena eta berritzeko eta hobetzeko gogoa erakutsiz, bai bere lanean bai taldeko kideen lanean.
12) Lantaldeak antolatu eta koordinatzea, lanaren garapena gainbegiratzea, arduraz, harreman errazak mantenduz eta buruzagitza norberaren gain hartuz, eta egon daitezkeen taldeko gatazketan konponbideak emanez.
13) Lankideekin, nagusiekin, bezeroekin eta bere ardurapeko pertsonekin komunikatzea. Horretarako, komunikazio bide eraginkorrak erabiltzea, informazio edo ezagutza egokiak transmititzea, eta bere lanaren esparruan esku hartzen duten pertsonen autonomia eta gaitasuna errespetatzea.
14) Norberaren lana zein taldearena egitean ingurune seguruak sortzea. Horretarako, laneko eta ingurumeneko arriskuen prebentziorako prozedurak gainbegiratu eta aplikatzea, araudiak ezartzen duenaren eta enpresaren helburuen arabera.
15) Produkzio prozesuen edo zerbitzuak emateko prozesuen barnean dauden lanbide jardueretan kalitatearen kudeaketari, irisgarritasun unibertsalari eta guztientzako diseinuari erantzuteko prozedurak gainbegiratu eta aplikatzea.
16) Enpresa txiki baten sorrera eta funtzionamendurako oinarrizko kudeaketa egitea eta lanbide jardueran ekimena izatea, gizartearen aurreko erantzukizun senarekin.
17) Lanbide jardueraren ondoriozko betebeharrak betetzea eta norberaren eskubideak erabiltzea, indarra duen legerian ezarritakoarekin bat etorriz, eta bizitza ekonomiko, sozial eta kulturalean aktiboki parte hartzea.
B) Produkzio sistema
a) Lanbide eta lan ingurunea.
Lanbide profil hori duten pertsonek sektore publikoko nahiz pribatuko jatetxe arloko enpresa handietan, ertainetan edo txikietan egiten dute lan. Kasu horretan, jatetxeko zuzendaritzaren edo gerentziaren mende edo hierarkian gorago dagoen horien baliokidearen mende betetzen dituzte beren egitekoak.
Halaber, ardoen eta beste edarien merkataritzaren esparruan egin dezakete lan, bai zuzeneko salmentan, bai banaketan, bai aholkularitzan.
Lanbide eta lanpostu garrantzitsuenak hauek dira:
-Elikagaien eta edarien zuzendaria.
-Sukaldaritza modernoaren gainbegiralea.
-Maître-a.
-Aretoko burua.
-Taberna-kafetegiko arduraduna.
-Oturuntza burua.
-Catering-etako ekintzen burua.
-Sommelierra.
-Edarien erosketetako arduraduna.
-Ekonomatuko eta upeltegiko arduraduna.
b) Nafarroako lurralde ingurunea.
Jatetxeen Nafarroako sektorea enpresen sorta zabalak osatzen du; horien artean, ohikoak ez ezik, ospakizunen antolamenduan eta catering zerbitzuetan aritzen direnak, erakunde publikoak, hotelak eta gune turistikoak ere nabarmendu behar dira.
Higiene eta segurtasunari, ingurumen babesari eta laneko arriskuen prebentzioari buruzko arauek gero eta kalitate hobea izateko eta neurri handiagoan betetzeko eskatzen da. Horrek eta informazioaren eta komunikazioaren teknologien digitalizazioak sektoreko profesionalak gai horietan berariaz heztea dakarte. Gainera, gaur egun ezinbestekoa da bezeroari orientabidea eta zerbitzua etengabe ematea ahalbidetzen duten tresnak ematea langileari, baita establezimenduak antolatzeko aldaketa gero eta azkarragoetara eta profesionalen balio anitzeko profilaren eskaerara moldatzeko gaitasuna ere. Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari tituluaren curriculuma arautuz hezkuntza esparrutik eskari horri erantzun nahi zaio.
c) Prospektiba.
Gaur egun Espainian 330.000 enpresa baino gehiago ari dira ostalaritzaren sektorean, kontuan hartuta hotelak, jatetxeak, kafetegiak, tabernak, ospitaleak, kolektibitateak, catering-ak, diskotekak, pubak, etab. Horrek esan nahi du 1.200.000 pertsona baino gehiago ari direla lanean zerbitzuen espezialitatean eta udako garaian 150.000 pertsona gehitzen zaizkio kopuru horri.
Establezimenduen tipologiari erreparatuta, merkatuaren joerak iragartzen du ohiko jatetxeen, luxuzkoen eta “egile-sukaldaritza” delakoa egiten dutenen hazkundea motelduko dela -Espainian pertsona bakoitzeko Europan baino hiru aldiz jatetxe gehiago daude-, eta bitartean, aurreikusten da asko hedatu eta indartuko direla taldeentzat lan egiten duten jatetxe arloko enpresak (osasun etxe, ikastetxe, enpresa, aisiagune eta abarretan ari direnak) eta “sukaldaritza modernoko” edo “sukaldaritza berriko” enpresak. Horien baitan aukera eta kontzeptu sorta zabala sartzen da.
Bestelako establezimenduek, hala nola, kafetegiek, garagardotegiek, pubek, diskotekek, tabernek, etab. gure herrialdeko ostalaritzako establezimenduen eskaintzaren ehuneko handi bat hartzen jarraitzen dute.
Ostalaritzako sektorean, eta zehatzago jatetxe arloaren azpisektorean, enpresa jarduerak oso dibertsifikatuak daude eta, horren ondorioz, ezinbestekoa da elikagaien eta edarien zerbitzuetako enpresa kopuru handia zuzendu eta gainbegiratzeko kualifikatuak egonen diren profesionalak izatea. Sektoreko profesional horiek antolaketaren, produkzioaren eta zerbitzuen egitura berriei egokitu eta erantzuten jakin behar dute.
Titulu honen jabeak beteko dituen eginkizunak loturik daude zuzendaritzarekin, produktuen merkaturatzearekin, jatetxe arloko ekitaldi eta zerbitzuen antolaketarekin eta produkzio unitateen antolaketarekin, besteak beste. Aurrerapen teknologikoarekin loturiko bilakaera profesionalak berekin ekarriko du bezeroei arreta eta zerbitzua emateko teknika eta sistema berriak sartzea, establezimenduak eta zerbitzuak kudeatu eta kontrolatzeko programa informatikoak baliatzea eta etengabe Internet erabiltzea informazioa trukatzeko. Antolaketaren bilakaera, azkenik, ekipamendu eta makinen ezaugarrien mende egonen da neurri handi batean, eta ezaugarri horiek gastronomiaren eta zerbitzuen eskaintza motari egokituko zaizkio.
2. ERANSKINA. CURRICULUMA
A) Heziketa zikloaren helburu orokorrak
a) Enpresaren proiektu estrategikoa interpretatzea, eta proiektuaren osagaiak identifikatzea eta aztertzea, enpresak eskaintzen dituen produktuak eta zerbitzuak definitzeko.
b) Enpresak eskaintzen dituen produktuak eta zerbitzuak identifikatzea eta horien ezaugarriak ezagutzea, produkzio prozesuak diseinatzeko.
c) Produkzio prozesuak ezagutzea eta horien ezaugarriak eta faseak aztertzea, antolaketa egitura eta beharrezko baliabideak zehazteko.
d) Produkzio fitxa teknikoak egitea, eta, horretarako, horien bereizgarri diren parametroak identifikatzea eta baloratzea, betiere elikagaien eta edarien zerbitzu eskaintza zehazteko, prezioak finkatzeko eta prozesuak estandarizatzeko.
e) Produkzio beharrak identifikatzea eta zereginak ezaugarritzea eta sekuentziatzea, jarduerak programatzeko eta baliabideak antolatzeko.
f) Ardoak, edariak eta beste lehengai batzuk identifikatzea, horien propietateak eta kontserbatzeko baldintzak ezaugarrituta, haiek hartzeko, biltegiratzeko eta banatzeko.
g) Instalazioak, makineria, lanabesak eta tresnak aztertzea eta horien ezaugarriak, aplikazioak eta funtzionamendu printzipioak ezagutzea, langunea doitzeko eta doikuntza hori gainbegiratzeko.
h) Zerbitzuak antolatzean, prozedura egokiak identifikatzea, eta zerbitzu motak, faseak eta metodoak aztertzea eta erlazionatzea, elikagaien eta edarien zerbitzu-aurreko, zerbitzuko eta zerbitzu-osteko prozesuak egiteko edo gainbegiratzeko.
i) Produkzioak eta/edo zerbitzuak sortutako datuak kontrolatzea eta horien izaera ezagutzea, prozesuarekin lotzen den administrazio agiriak betetzeko.
j) Bezeroen balizko demanden aurrean jarduteko protokoloak aztertzea eta kasuan kasuko ezaugarriak identifikatzea, balizko eskaerei, iradokizunei eta erreklamazioei erantzun ahal izateko, hala badagokio gutxienez atzerriko bi hizkuntza erabiliz.
k) Produkzioarekin edo zerbitzuarekin lotzen diren arrisku faktoreak eta kalitate parametroak identifikatzea eta horien ezaugarriak eta jarduteko protokoloak aztertzea, laneko eta ingurumeneko segurtasun arauak eta higiene eta kalitateko arauak betetzeko.
l) Langileak zuzentzeko eta garatzeko estrategiak aplikatzea eta lantaldearen jarrerak, gaitasunak eta beharrak identifikatzea, norberaren karguko langileak motibatzeko.
m) Lanbidean hobetzeko aukerak ezagutzea eta identifikatzea, informazioa biltzea eta ezagutzak eskuratzea, nork bere lanaren esparruan berritzearen eta eguneratzearen aldeko espiritua mantentzeko.
n) Negozio aukerak ezagutzea, merkatua analizatuta eta bideragarritasuna aztertuta, kultura ekintzailea garatzeko eta nork bere enplegua sortzeko.
ñ) Komunikazio estrategiak eta teknikak aplikatzea, transmitituko diren edukietara, helburura eta hartzaileen ezaugarrietara egokituta, komunikazio prozesuetan eraginkortasuna ziurtatzeko.
o) Laneko arriskuen prebentzioko eta ingurumen babeseko egoerak ebaluatzea, norberaren eta taldearen prebentziorako neurriak proposatuz eta aplikatuz, lan prozesuetan aplikatzekoa den araudiaren arabera, betiere ingurune seguruak bermatzeko.
p) Irisgarritasun unibertsalari eta guztientzako diseinuari erantzuteko beharrezko lanbide ekintzak identifikatu eta proposatzea.
q) Ikaskuntza prozesuetako lan eta jardueretan kalitate parametroak identifikatu eta aplikatzea, ebaluazioaren eta kalitatearen kultura balioesteko, eta kalitatearen kudeaketako prozedurak gainbegiratzeko eta hobetzeko gai izateko.
r) Ekintzailetzako, enpresako eta ekimen pertsonaleko kulturarekin lotzen diren prozedurak erabiltzea, enpresa txiki baten oinarrizko kudeaketa egiteko edo lan bati ekiteko.
s) Gizarteko eragile aktiboa den aldetik dituen eskubideak eta betebeharrak ezagutzea, herritar demokratiko gisa parte hartzeko baldintza sozialak eta lan arlokoak arautzen dituen lege esparrua kontuan hartuta.
B) Lanbide moduluak
a) Izena, iraupena eta sekuentziazioa.
Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren curriculumeko lanbide moduluen zerrenda ematen da jarraian, izena, iraupena eta denbora banaketa zehazturik.
| KODEA | IZENA | ORDUAK, GUZTIRA | ASTEKO KLASEAK | IKASMAILA |
| 0496 | Lehengaien hornikuntzaren kontrola | 60 | 2 | 1.a |
| 0501 | Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa | 100 | 3 | 1.a |
| 0510 | Jatetxeko zerbitzu prozesuak | 290 | 9 | 1.a |
| 0502 | Gastronomia eta nutrizioa | 100 | 3 | 1.a |
| 0504 | Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan | 60 | 2 | 1.a |
| NA01(1) | Ingelesa I | 60 | 2 | 1.a |
| 0180(2) | 0180a Atzerriko bigarren hizkuntza | 130 | 4 | 1.a |
| 0509(2) | 0509a Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak I | 160 | 5 | 1.a |
| 0180(2) | 0180b Atzerriko bigarren hizkuntza | 70 | 3 | 2.a |
| 0509(2) | 0509b Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak II | 70 | 3 | 2.a |
| 0179 | Ingelesa | 110 | 5 | 2.a |
| 0511 | Sommelier-lanak | 110 | 5 | 2.a |
| 0512 | Jatetxe arloko zerbitzuen eta ekitaldien plangintza eta zuzendaritza | 110 | 5 | 2.a |
| 0503 | Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan | 70 | 3 | 2.a |
| 0514 | Lanerako prestakuntza eta orientazioa | 70 | 3 | 2.a |
| 0515 | Enpresa eta ekimena | 70 | 3 | 2.a |
| 0513 | Jatetxe arloko zerbitzuen zuzendaritzako proiektua | 30 | Enpresaren ordutegian | 2.a |
| 0516 | Lantokiko prestakuntza | 330 | Enpresaren ordutegian | 2.a |
| (1) Nahitaezko modulua Nafarroako Foru Komunitatean. (2) 0509 moduluak: “Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak” eta 0180: “Atzerriko bigarren hizkuntza”, arrazoi pedagogikoak eta antolaketakoak direla-eta, bi ikasturteetan sekuentziatutako bi prestakuntza multzotan banatuta daude. | ||||
b) Lanbide moduluen garapena
Lanbide modulua: Lehengaien hornikuntzaren kontrola.
Kodea: 0496.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 3.
Iraupena: 60 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Lehengaiak hautatzen ditu, eta haien nolakotasun organoleptikoak eta aplikazioak identifikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jatetxe arloko lehengaiak deskribatu eta sailkatu dira.
b) Lehengaien antolaketa aztertu da, elikadura kodea erreferentzia harturik.
c) Jatetxe arloko lehengaiak, haien ezaugarriak eta berezitasun organoleptikoak ezagutu dira.
d) Elikagaien eta edarien ezaugarri organoleptikoak haien aplikazio gastronomiko nagusiekin lotu dira.
e) Elikagaien eta edarien merkataritzako aurkezpenak eta kategoriak ezagutu dira.
f) Elikagaien kalitatea adierazten duten Europako eta Espainiako zigiluak ezagutu eta ezaugarritu dira.
g) Elikagaien kalitatea adierazten duten Espainiako zigiluen babespeko produktuak identifikatu eta ezaugarritu dira.
2. Lehengaiak hartzen ditu, eta elikagaien kalitateko eta segurtasuneko protokoloak betetzen dituztela egiaztatzen du.
Ebaluazio irizpideak:
a) Sukaldaritzako lehengaiak jasotzeko egin behar diren eragiketak deskribatu eta ezaugarritu dira.
b) Kontrol kuantitatiborako, kualitatiborako eta higieniko-sanitariorako tresneria eta ekipamendua identifikatu dira.
c) Produktuen etiketak interpretatu dira.
d) Eskatutako kopurua eta kalitatea jaso direla egiaztatu da.
e) Egiaztatu da hornitzaileak arauak bete dituela, enbalajeari, garraioari, kopuruari, kalitateari, iraungitze datari, tenperaturari, manipulazioari eta beste alderdi batzuei dagokienez.
f) Bai erosketa eskaera eta bai eskatutako lehengaietarako ezarritako baldintzak bete direla egiaztatu da.
g) Jasotze prozesuekin zerikusia duten agiriak ezagutu eta formalizatu dira.
h) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da eta hondakin bilketa kontrolatu da.
i) Eragiketa guztiak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
3. Jatetxe arloko lehengaiak eta bestelako hornigaiak biltegiratzen ditu, eta kontserbazio eta kokalekuko beharrak identifikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Lehengaiak eta beste hornigai batzuk biltegiratu eta kontserbatzeko lekuak deskribatu eta ezaugarritu dira.
b) Lehengaiak kontserbatzeko metodo egokiak zehaztu dira.
c) Jeneroak erabiliko diren unera arte kontserbatzeko ontzi eta tenperatura egokiak zehaztu dira.
d) Lehengaiak kontsumitzeko lehentasunaren arabera kokatu dira.
e) Biltegia, ekonomatua eta/edo upeltegia txukun eta garbi eduki dira.
f) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da eta hondakin bilketa kontrolatu da.
g) Eragiketa guztiak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
4. Kontsumoak eta izakinak kontrolatzen ditu, eta jeneroen sarrera eta irteerako mugimenduak erregistratzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jatetxe arloko izakinen kontrola zer den azaldu da.
b) Biltegirako eskabideak egiteko prozeduren nondik norakoak, haien kontrola, erabiltzen diren agiriak eta esku hartzen duten sailen arteko harremanak azaldu dira.
c) Hornitzaileak zuzenean salmenta eta/edo ekoizpen sailetan utz ditzakeen jeneroak eta horien kontrola identifikatu dira.
d) Hainbat motatako inbentarioak egin dira, eta haien funtzioa eta kontsumoaren nahiz izakinen kontrolerako duten garrantzia azaldu da.
e) Biltegian jeneroen txandaketak egin dira, askotariko inguruabarren arabera.
f) Izakinen kontsumoa kalkulatu da, hainbat balorazio-parametro kontuan hartuz.
g) Informatikako aplikazioak erabili dira kontsumoak eta izakinak kontrolatzeko ekonomatuan.
Edukiak.
Lehengaiak hautatzea:
-Jatetxe arloko lehengaiak. Deskribapenak, sailkapenak, ezaugarri organoleptikoak eta aplikazioak.
-Elikadura kodeko erreferenteak.
-Elikagaien eta edarien merkataritzako kategoriak eta etiketak.
-Merkataritzako aurkezpenak.
Lehengaiak hartzea:
-Lehengaiak hartzearen funtzioak. Deskribapena eta ezaugarrien azalpena.
-Lehengaiak hartzeko faseak eta prozedurak. Antolaketa eta kontrola.
-Harrerako, ekonomatuko eta upeltegiko eragiketekin loturiko agiriak. Funtzioak, formalizazioa eta tramitazioa.
Jatetxe arloko lehengaien biltegiratzea:
-Biltegiratzeko lekuak. Biltegia, ekonomatua eta upeltegia. Deskribapena eta ezaugarriak.
-Biltegiratzeko lekuetako baldintza higieniko-sanitarioak.
-Salgaien sailkapena eta banaketa, kontserbazioaren, biltegiratzearen eta kontsumoaren arabera.
Kontsumoen eta izakinen kontrola:
-Izakinen kontrola jatetxe arloan. Kontzeptua.
-Eskaerak egitea eta jeneroak biltegitik hartzea. Dokumentazioa. Sailen arteko harremanak. Kontrola. Entrega zuzena.
-Izakinen inbentarioa eta balorazioa. Inbentario fisikoa eta inbentario iraunkorra. Kontzeptua. Gauzatzeko prozedurak eta lotzen diren dokumentuak.
-Kontsumo, urritze, galera eta hausturen kalkulua. Kontsumo teorikoa eta egiazko kontsumoa.
Orientabide didaktikoak.
Modulu honen helburua da ikasleek oinarrizko trebetasunak hartzea jatetxe arloko lehengaiak aukeratu, jaso eta biltegiratzeko eta, halaber, kontsumo eta izakinen kontrolari dagozkion lanak egiteko, bai ohiko sukaldeetan, bai taldeentzako, catering-eko edo bestelako jatetxe zerbitzuetako sukaldeetan.
Trebetasun horiek ondoko alderdi funtsezkoak biltzen dituzte: lehengaiak aukeratzea, merkataritzako aurkezpenen oinarrizko alderdiei erreparatuta, haien ezaugarri organoleptikoen, deskribapenaren eta sailkapenaren aipamena eginez, elikadura kodea kontuan izanik, erreferente gisa; lehengai-harrerari dagozkion funtzioak egitea: dokumentazioa, antolaketa eta kontrola; lehengaiak biltegiratzea higiene eta osasun neurriak kontuan harturik, haiek sailkatu eta banatzea, eta izakinak eta kontsumoak kontrolatu, gainbegiratu eta haien inbentarioa egitea.
Baliabideen erabilerari dagokionez, modulu hau teoriko-praktikoa izanik, komenigarria litzateke lantegi-ikasgelan informatikako baliabideak edukitzea biltegi bat kudeatu ahal izateko ostalaritzako establezimenduentzat berariaz diseinaturiko programen bidez. Dagoeneko sektoreko enpresa askok horrelako programak ezarri dituzte. Komenigarria litzateke, orobat, ekonomatu-upeltegi bat edukitzea, modulu honetan ikasiko diren eduki teorikoak in situ aplikatu ahal izateko.
Egokientzat proposatzen den edukien sekuentziazioa oinarrizko edukien atalean ezarritako ordenarekin bat dator. Oinarrizko edukiak lau multzotan antolaturik daude:
-Lehengaiak hautatzea.
-Lehengaiak hartzea.
-Lehengaiak biltegiratzea.
-Kontsumoak eta izakinak kontrolatzea.
Gomendatzen da lehengaien hautapena, harrera eta biltegiratzea biltzen dituen multzotik hastea, ondoren kontsumo eta izakinen kontrolarekin jarraitzeko; azken eduki horiek teorikoagoak dira, dokumentazioaren kontrolari buruzkoak. Komenigarria litzateke lehenbiziko multzo horretatik hastea, izan ere ikasleek, lehengaiak behar bezala biltegiratu eta kontrolatu ahal izateko, jenero bakoitzaren ezaugarriak jakin behar baitituzte lehenik, eta haien ezaugarri organoleptikoak identifikatu, lehengaiak jasotzeko unean.
Edukiak lan unitateetan antolatuko dira eta lan unitate bakoitzak berez zentzua izanen du, helburuak, irakaskuntza-ikaskuntza jarduerak eta ebaluazioa definitzea ahalbidetuko baitu. Unitateen multzoak moduluko ikaskuntzaren bitartez emaitza egokiak lortzea ahalbidetu behar du.
Modulu honetan lortu nahi diren helburuak ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egitea iradokitzen da, besteak beste:
-Hornitzaileak ongi aukeratu eta kontrolatzea, ezarritako irizpideei jarraituz.
-Lehengaiak hartu, biltegiratu eta barnean banatzea.
-Hornikuntzari, kontsumoei eta izakinei buruzko agiriak kontrolatzea, informatikako programak erabiliz.
-Ostalaritzako instalazioetara bisitak egitea, bertatik bertara ikusteko lehengaien manipulazioa eta behar diren agirien bidezko kontrola.
-Ostalaritzako berariazko aldizkarietako artikuluak irakurtzea, esperientziak eta praktikaren gaineko gogoetak azaltzen dituztenak.
-Hitzaldietara joatea, sektoreko profesionalei entzuteko beren metodoak azaltzen, merkatuaren beharren arabera eguneratuak.
-Ikerketa proiektuak, dokumentazio fitxak, proposamen pedagogikoak, bideoak eta aurkezpen informatikoak aztertzea.
Azkenik, esan behar da lehengaien hornikuntza zikloko gainerako modulu praktikoen bateratzailea dela: ostalaritzako establezimenduetako biltegien funtzionamendua eta kudeaketa ulertzen laguntzen du eta, hartara, aipatutako beste moduluetako edukietan ikasi beharrekoak behar bezala aprobetxatzeko behar diren oinarriak ezartzen ditu.
Lanbide modulua: Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa.
Kodea: 0501.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 5.
Iraupena: 100 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Kalitatea kudeatzeko sistemak identifikatzen ditu, eta sistema horiek diseinatzeko eta ezartzeko urratsak ezaugarritzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) “Kalitate” terminoari dagozkion kontzeptuak, etimologia eta alderdiak ezagutu dira.
b) Kalitatearekin eta haren kudeaketarekin zerikusia duten printzipio nagusiak identifikatu dira.
c) Kalitatea kudeatzeko sistemen helburuak aztertu dira.
d) Kalitate sistemaren diseinua enpresaren berezitasunekin erlazionatu da.
e) Eskuliburuak eta kalitatea kudeatzeko sistemarekin zerikusia duten beste agiri batzuk identifikatu dira.
f) Mendeko langileentzat beharrezkoak diren prestakuntza ekintzak deskribatu dira, zehaztutako kalitate sistema ezartzeko.
2. Kalitateari buruzko arauen aplikazioa kontrolatzen du, eta neurtzeko metodoak eta erremintak ezaugarritzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Kalitatea neurtzeko metodoak eta erremintak definitu dira.
b) Neurketarako tresna bakoitzarekin lortzen diren datuak hobekuntzarako egin litezkeen ekintzekin erlazionatu dira.
c) Kalitate plan baten ezaugarriak identifikatu eta bereizi dira, gerora kalitate ziurtagiria lortzeko.
d) Jatetxe arloko enpresekin zerikusia duten kalitate plan batzuk aztertu dira.
e) Autoebaluaziorako metodoak ezagutu dira.
f) Kalitate eredu berrien normalizazioan eta ziurtapenean azkenaldian azaldu diren joera edo korronteak ezagutu dira eta haien ezaugarriak zehaztu dira.
3. Lanabesak, tresneria eta instalazioen garbiketa eta desinfekzioa gainbegiratzen du, eta horrek produktuen higiene eta osasun kalitatean duen eragina baloratzen du.
Ebaluazio irizpideak:
a) Elikagaiak manipulatzeko tresneria, lanabes eta instalazioek bete behar dituzten higiene eta osasun baldintzak identifikatu dira.
b) Garbiketa/desinfekzio desegokiak produktuen kaltegabetasunean eta kontsumitzaileen segurtasunean dituen ondorioak ebaluatu dira.
c) Garbitzeko eta desinfektatzeko (G+D) prozedurak, maiztasunak eta ekipamenduak deskribatu dira.
d) Egiaztatu da garbiketa edo desinfekzioa egin dela ezarritako produktuekin, eta produktu horien hondarrak guztiz kendu direla.
e) Eskatutako garbiketa edo desinfekzio mailari dagozkion kontrol parametroak deskribatu dira.
f) Arratoi-garbiketarako, intsektu-garbiketarako eta desinfekziorako tratamenduak (DDD deritzenak) ezagutu dira.
g) Elikagaiak manipulatzeko unitate bateko hondakinak jaso eta kanporatzeko prozedurak deskribatu dira.
h) Garbitzeko eta desinfektatzeko produktuak eta DDD tratamenduetan erabiltzen direnak sailkatu dira, baita horiek guztiak erabiltzeko baldintzak ere.
i) Garbitzeko eta desinfektatzeko produktuak eta DDD tratamenduetakoak manipulatzearekin lotutako arriskuak ebaluatu dira.
4. Higieneko jardunbide egokiak egiaztatzen ditu, eta higiene ohitura txarrekin lotutako arriskuak ebaluatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Manipulazio eta higiene jardunbideekin erlazionatuta dauden nahitaez bete beharreko higiene eta osasun arauak ezagutu dira.
b) Osasun arloko arriskuak identifikatu dira, baita ohitura txarrei lotutako arrisku eta toxiinfekzio nagusiak ere.
c) Arriskuen eragileak eta, halakorik denean, arriskuei aurrea hartzeko neurriak identifikatu dira.
d) Elikagaien manipulazioarekin lotutako higiene pertsonaleko neurriak identifikatu dira, kontsumitzaileek osasun arazorik izan ez dezaten.
e) Elikagaietan kutsadura edo eraldaketa eragin dezaketen portaera edo jokabide guztiak ezagutu dira.
f) Nahitaez jakinarazi behar diren gaixotasunak aipatu dira, eta alergiak eta elikagaiekiko jasanezintasunak ere identifikatu dira.
g) Elikadura alerten aurrean jarduteko prozedurak ezagutu dira.
h) Laneko arropa guztiak eta horiek garbi edukitzeko baldintzak ezagutu dira.
i) Manipulatzailea ebaki, erredura edo zaurietatik babesteko bitartekoak identifikatu dira.
5. Arriskuen eta Kontrol Puntu Kritikoen Analisian (AKPKA) oinarritutako autokontrol sistemak eta trazabilitatea kontrolatzekoak aplikatzen ditu, eta horiekin lotutako printzipioak justifikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Autokontrol sistema elikagaien segurtasunerako zenbateraino den beharrezkoa eta garrantzitsua identifikatu da.
b) Arriskuen eta Kontrol Puntu Kritikoen Analisiaren (AKPKA) sistemako kontzeptu orokorrak ezagutu dira.
c) Izan litezkeen osasun arriskuak kontrolatzeko funtsezko kontzeptuak definitu dira: kontrol puntu kritikoa, muga kritikoa, kontrol neurriak eta neurri zuzentzaileak.
d) Kontrol puntu kritikoen ebaluazioari dagozkion parametroak definitu dira.
e) Sistemarekin lotutako erregistroak bete dira.
f) Trazabilitatea elikagaien segurtasunarekin erlazionatu da.
g) Elikagaiaren jatorria, prozesuaren etapak eta elikagaiaren helmuga dokumentatu eta trazatu dira.
h) Elikagaien sektorean ezarritako borondatezko arau nagusiak ezagutu dira: BRC, IFS, UNE-EN ISO 9001:2000, UNE-EN ISO 22000:2005, eta beste batzuk.
6. Jatetxe arloko establezimenduetan ingurumen kudeaketa kontrolatzen du, horren onurak eta osasun mailako inplikazioak ezagutuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Kontsumoa eta bere murrizketa erlazionatu dira, eta kontsumoaren murrizketak ingurumenari dakarzkion onurak balioetsi dira.
b) Baliabideak berrerabiltzeak ingurumenari dakarzkion onurak deskribatu dira.
c) Ingurumenari kalte gutxien egiten dioten energia iturri eta/edo baliabideak eta ikuspuntu ekonomikotik komenigarriak direnak identifikatu dira.
d) Hondakin motak eta hondakinek ingurumenean sortzen dituzten ondorioak ezagutu eta sailkatu dira.
e) Elikagaien industriak sor ditzakeen ondorioak zehaztu dira.
f) Hondakinak biltzeko, hautatzeko, sailkatzeko eta suntsitu edo isurtzeko teknikak aplikatu dira.
g) Elikagaiak ekoizteko prozesuetan hondakinak sortzen, isurtzen edo aireratzen direnean ingurumen kontrola ahalbidetuko duten parametroak ezarri dira, eta ingurumena babesteko neurriak hartu dira.
h) Hondakinen kudeaketan gertatzen diren bat ez etortzeak eta horiek zuzentzeko ekintzak identifikatu dira.
Edukiak.
Kalitatea kudeatzeko sistemen identifikazioa:
-Kalitatearen hastapenak.
-Kalitatearen azterketa eta eboluzioa.
-Zerbitzuen sektoreko kalitatearen ezaugarriak.
-Kalitatea eta produktibitatea.
-Erabateko kalitatea eta giza baliabideak.
-Bezeroak nahi duena eta hautematen duena.
-Helburuak zehaztu eta finkatzea.
-Kalitateari buruzko eskuliburuak.
-Kalitate politika enpresan zabaltzeko ekintzak.
Kalitate arauen aplikazioaren kontrola:
-Kalitate tresnen eta tekniken azterketa.
-Kalitate tresnen eta tekniken hastapenak.
-Antolaketa tresnak.
-Plangintza tresnak.
-Datuak. Prozesua eta neurketa.
-Autoebaluazioa: estatistika, irudikapenak, diagramak, datu orriak.
-Kalitate ereduen deskribapena.
-Kalitate plana ezartzea eta kalitatearen ziurtapena inplementatzea: kalitate plana. Ziurtagiriak. “Q” kalitate marka Nafarroako Foru Komunitatean.
Tresneriaren eta instalazioen garbiketa eta desinfekzioa gainbegiratzea:
-Garbiketa eta desinfekzio kontzeptuak eta mailak.
-Lanabesen, tresneriaren eta instalazioen garbiketa orokorraren eskakizunak eta legeria.
-Izurriteen kontrola. DDD tratamenduak: ezaugarriak, erabiltzen diren produktuak eta erabiltzeko baldintzak.
-Ostalaritzako instalazioak babesteko neurri orokorrak.
-Garbitu eta desinfektatzeko edo intsektu eta arratoiak hiltzeko ekintza desegokiekin lotutako osasun arriskuak. Arrisku fisikoak, kimikoak eta biologikoak.
-Elikagaien industrian eta jatetxe arloan sortzen diren hondakinak eta horiek ingurumenean duten eragina.
-Hondakinak jaso eta kanporatzeko prozedurak.
Higieneko jardunbide egokiak egiaztatzea:
-Araudi orokorra.
-Arriskuen eta Kontrol Puntu Kritikoen Analisia (AKPKA) eta Higiene Jardunbide Egokien Gidak (HJEG).
-Manipulatzailearen ebakiak, erredurak edo zauriak babesteko bitartekoak.
-Higiene pertsonaleko neurriak.
-Higiene neurriak elikagaiak prestatzeko eta kontserbatzeko.
Elikagaiak manipulatzeko jardunbide egokiak aplikatzea:
-Elikagaiak manipulatzeko araudi orokorra.
-Elikagaien alterazioa eta kutsadura, manipulatzeko jardunbide desegokien ondorioz. Kutsadura gurutzatua.
-Elikagaien kontserbazioaren garrantzia, erabiltzen den metodoaren arabera eta arriskuekin duen loturaren arabera.
-Elikadura alerten aurrean jarduteko prozedurak.
Ingurumen kudeaketaren kontrola jatetxe arloko establezimenduetan:
-Ingurumen kontroleko neurriak, elikagaien manipulazioak eragin ditzakeen osasun arriskuekin loturikoak.
-Arriskuen eta Kontrol Puntu Kritikoen Analisiaren (AKPKA) autokontrol sistemaren zazpi printzipioak.
-Trazabilitatea eta elikagaien segurtasuna. Erregistroak hartzeko jarduketa protokoloa.
-Elikagaien sektoreko borondatezko arau nagusiak: BRC, IFS, UNE-EN ISO 9001:2000, UNE-EN ISO 22000:2005, UNE-EN ISO 14000, eta beste batzuk. Azterketa eta interpretazioa.
Orientabide didaktikoak.
Modulu honen xedea da ikasleek era guztietako elikagaiak manipulatu, prestatu, kontserbatu eta aurkezteko eragiketa guztiak egin ditzatela, ezarritako kalitatea eta helburuak lortuz eta elikagaien segurtasun eta higieneari buruzko araudia une orotan aplikatuz. Bestalde, modulu honen bitartez ikasleak gai izanen dira elikagaiak manipulatzen diren enpresa mota bakoitzarentzat beharrezkoa den autokontrol sistema diseinatu eta garatzeko.
Elikagaien eta ingurumenaren kalitateari eta segurtasun eta higieneari dagokien funtzioak sukaldaritzako jardunerako funtsezko alderdiak biltzen ditu, hala nola, kalitate arauen aplikazioa, higiene arauen aplikazioa, elikagaiak manipulatzeko arauak, hondakinen kontrola, eta ingurumen eragina murrizteko neurriak.
Modulu hau amaitutakoan ikasleek gai izan behar dute:
-Kalitateari eta elikagaien segurtasun eta higieneari buruzko araudia aplikatzeko.
-Kalitatea kudeatzeko sistemak eta autokontrol sistemak diseinatu eta ezartzeko.
-Garbiketan eta desinfekzioan behar diren tresnak eta metodologia erabiltzeko.
-Higiene jardunbide egokiak garatzeko eta ostalaritzan kalitatearen berme gisa duten garrantzia balioesteko.
-Ingurumen kudeaketari buruzko jarrera kritiko eta arduratsua hartzeko.
Modulu hau teoriko-praktikoa denez, komenigarria litzateke ikasgelan informatika ekipamenduak izatea, software eta guzti, AKPKA delakoan oinarritutako autokontrol sistema simulatzeko, eta lantegi-ikasgela ere izatea modulu praktikoak bertan emateko, aldian behingo saioetan bederen, horrela lantokian ikasitakoak praktikan jarri eta ebaluatu ahal izanen baitira.
Horrez gain, gomendagarria litzateke laborategitxo bat izatea honela hornituta: sukalde txikia tresneriarekin, mikrouhin-labea, izozkailua, hozkailua, mikroskopioa, gehigarriak; termometro lekukoak eta zunda termometroak, AKPKA sistema kudeatzeko fitxak; detergenteak eta desinfektatzaileak, gainazalen garbitasunaren testak eta konposatu polarrak detektatzeko testak, besteak beste.
Egokientzat proposatzen den edukien sekuentziazioa jarraian azaltzen den aurkezpen ordenarekin bat dator:
-Kalitatea. Kudeaketa eta araudia.
-Elikagaien segurtasuna.
-Elikagaien higieneko jardunbide egokiak. Araudia.
-Garbiketa eta desinfekzioa. DDD tratamenduak.
-Autokontrol sistemak: Arriskuen eta Kontrol Puntu Kritikoen Analisia (AKPKA), Higiene Jardunbide Egokien Gida (HJEG), eta Elikagaien Higienearen eta Trazabilitatearen Baldintzak.
-Ingurumen eragina ostalaritzan.
Gomendatzen da kalitateari buruzko multzoa eta hari dagokion guztia lantzea lehenik, eta gero elikagaien segurtasun eta higieneari buruzko multzoekin jarraitzea, sukaldaritzako prozesuen kalitatearen oinarri gisa. Iradokitzen da horren segidan garbiketa eta desinfekzioari eta izurrien kontrolari buruzko edukiak jorratzea, elikagaien segurtasuna eta, horrenbestez, kalitatea nola lortu erakutsiko baitute.
Behin ikasleek ezagutza horiek finkatutakoan, une egokia izanen da autokontrol sistemak garatzeko, erabateko kalitatea eta kontsumitzailearentzako arriskurik gabeko produktua lortzeko balio dutenak; hau da, aurretik ikasitako guztia sistematizatu eginen da eduki multzo horretan.
Azkenik, ostalaritzako ingurumen eragina aztergai duen eduki-multzoa ikusiko litzateke; laneko arriskuen prebentzioarekin batera zeharkako gaia da eta hor egonen da modulu osoan, baina une honetan modu berezian hartuko litzateke eta sakonean aztertuko litzateke ikasleek nola jardun behar duten kontsumitzaile gisa eta ostalaritzako langile gisa.
Edukiak lan unitateetan antolatuko dira eta lan unitate bakoitzak berez zentzua izanen du, helburuak, irakaskuntza-ikaskuntza jarduerak eta ebaluazioa definitzea ahalbidetuko baitu. Unitateen multzoak moduluko ikaskuntzaren bitartez emaitza egokiak lortzea ahalbidetu behar du.
Modulu honetan lortu nahi diren helburuak ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egitea iradokitzen da, besteak beste:
-Elikagaiek eragin ditzaketen gaixotasun eta intoxikazioen gaineko ikerketak egitea.
-Moduluarekin zerikusia duten ostalaritzako gaur egungo aldizkariak eta artikuluak irakurri eta laburtzea.
-Hiztegi bat egitea kalitateari eta elikagaien segurtasun eta higieneari buruzko terminoekin.
-Moduluarekin zerikusia duten bideoak ikustea eta ondoren eztabaidak egitea.
-Lantegi-ikasgelako kideek segurtasun eta higienearen kontrako praktika desegokiren bat egiten ote duten begiratzea eta halakoak zuzentzea.
-Lantegi-ikasgelan segurtasuna eta higienea arriskuan egon daitezkeen guneak (instalazio eta aparatuak) zein diren zehaztea.
-Garbiketa eta desinfekzioko plan bat prestatzea.
-AKPKAren lan orriak landu eta diseinatzea.
-AKPKA simulatzea.
-Kasu bakoitzean erabili behar diren detergente motak egoki aplikatzea: zoruak, tresnak, plantxak, labeak, hormak eta abar garbitzekoak, besteak beste.
-Birziklapenaren ikurren esanahia azaltzea; horretarako, ingurumen ikurrak dauzkaten ontziak ekarriko dituzte.
-Ariketak egitea, hondakinen hazkunde tasak eta Nafarroako biztanleriaren hazkundearenak kalkulatuz, eta barra diagramak marraztea.
-Interneten Nafarroako hondakinei eta biztanleriari buruzko datu eguneratuak bilatu eta Espainiakoekin eta munduko gainerakoekin alderatzea.
-Sektoreko enpresak bisitatzea.
Azkenik, tituluaren profila osatzen duten moduluen arteko loturari dagokionez, komenigarria litzateke adieraztea “Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa” moduluaren edukiak zeharkako elementuak direla Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren zikloko gainerako modulu ia guztiekiko, zeren modulu honetan irakasten diren kontzeptuak modulu praktikoen eta teoriko-praktikoen bidez burutu beharreko prozesu guztietan erabili beharko baitira. Hortaz, garrantzitsua da modulu hau zikloko lehen kurtsoan ematea, horrela ikasleek beren heziketa prozesu osoan erabili ahal izanen baitituzte modulu honetan eskuratutako ezagutzak.
Lanbide modulua: Jatetxeko zerbitzu prozesuak.
Kodea: 0510.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 18.
Iraupena: 290 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Zerbitzu motak zehazten ditu, eta antolaketa egiturak ezaugarritzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jatetxe arloko establezimendu motak ezaugarritu dira.
b) Jatetxe arloko zerbitzuen formulak deskribatu dira, eta establezimendu eta/edo ekitaldi motekin erlazionatu dira.
c) Establezimendu eta/edo ekitaldi mota desberdinetako zerbitzuen antolaketa egiturak identifikatu dira.
d) Establezimenduetako eta/edo ekitaldietako sailen eta langileen egitura funtzionala deskribatu da.
e) Sailen arteko erlazioak ezagutu dira.
f) Jatetxe arloko eta/edo ekitaldietako zerbitzu motak identifikatu eta ezaugarritu dira.
g) Zerbitzu motaren araberako langileen organigrama ezarri da.
h) Jatetxeko zerbitzuko langileekin lotzen diren alderdi deontologikoak ezaugarritu dira.
i) Berariazko hiztegi teknikoa identifikatu da.
2. Instalazioak eta muntaiak doitzeko eragiketak koordinatzen ditu, zerbitzu motaren araberako teknikekin.
Ebaluazio irizpideak:
a) Tresneria, lanabes eta materialak ezaugarritu dira, eta horien geroztiko aplikazioekin erlazionatu dira.
b) Tresneria, lanabes eta materialen gaineko kontrol eragiketak identifikatu dira.
c) Eremuak, tresneria, lanabesak eta materialak prestatu dira eta erabiltzeko egokiak direla egiaztatu da.
d) Zerbitzuekin lotzen diren muntaia motak ezaugarritu dira.
e) Muntatu beharreko zerbitzuen gaineko informazioa aztertu da.
f) Zerbitzuetarako materialak hornitzeko eta jasotzeko eragiketak kontrolatu dira.
g) Lehengaiak pilatzeko, banatzeko eta kontserbatzeko eragiketak kontrolatu dira.
h) Une bakoitzean teknika egokiak aplikatuta eta garatuta egin eta ikuskatu dira muntatzeko eragiketak.
i) Zerbitzurako tresneria osagarriak eta altzariak muntatzeko eta doitzeko eragiketak egin eta ikuskatu dira.
j) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
k) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
3. Komunikazio eta salmentako teknikak ezagutzen ditu, eta bezeroei zerbitzua eta arreta emateko prozeduretan aplikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Bezeroen eskariak antzeman dira informazioa berehala emateko, eta beharrezko azalpenak eman dira mezua behar bezala interpretatzeko.
b) Solasaldian aritu da, formulak, merkataritzako hiztegia eta komunikazio loturak erabilita (argibideak eskatzea, informazioa eskatzea, norbaiti errepikatzeko eskatzea, eta beste hainbat).
c) Txukuntasuna eta zuzentasuna baloratu dira, hala janzkeran nola gorputz-irudian, bezeroen arretarako funtsezko elementu gisa.
d) Lanbide jarduerarekin erlazionatutako idatzizko mezuak argi eta zuzen sortu eta interpretatu dira.
e) Bezeroekiko komunikazioa haien leialtasuna lortzeko bitarteko gisa baloratu da.
f) Bezero izan daitezkeenei zerbitzuaren aukerak jakinarazi zaizkie, eta aukera horiek ikuspuntu teknikotik justifikatu dira.
g) Elikagaiak eta edariak saltzeko teknikak identifikatu dira, eta teknika horiek hainbat bezero motari, jatetxe arloko formulei eta zerbitzatzekoei aplikatzea balioetsi da.
h) Erreklamazioak, kexak edo iradokizunak kudeatzeko eta bideratzeko jardun-protokoloak ezagutu dira.
i) Bezero izan daitezkeenen erreklamazioei, kexei edo iradokizunei arreta emateko teknikak aplikatu dira.
4. Bezeroei zerbitzua eta arreta emateko eragiketak egiten ditu, eta, horretarako, zerbitzu bakoitzaren araberako prozedurak aplikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Zerbitzuaren faseak identifikatu dira.
b) Elikagaiak eta edariak zerbitzatzeko teknikak identifikatu eta ezaugarritu dira.
c) Bezeroen tipologia eta tratamendua ezagutu da.
d) Zerbitzurako beharrezkoak diren elementu guztien erabilgarritasuna egiaztatu da.
e) Prozesuetan zehar salmenta eta komunikazio teknikak aplikatu dira.
f) Bezeroen eskaerak kudeatu dira, eta ezarritako sailen arteko komunikazio sistemak erabili dira.
g) Elikagaiak eta edariak zerbitzatzeko teknika egokiak aplikatu dira zerbitzuaren fase bakoitzean.
h) Elementu osagarriak zerbitzatzeko teknika egokiak aplikatu dira zerbitzuaren fase bakoitzean.
i) Lortutako emaitzak kontrolatu eta baloratu dira.
j) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
k) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
5. Mahaikidearen aurrean manipulatzen ditu elikagaiak eta egiten ditu sukaldaritzako elaborazioak, aurrez ezarritako teknikak eta prozedurak identifikatuz eta aplikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Sukaldaritzako teknika eta elaboraziorik adierazgarrienak identifikatu dira.
b) Mahaikidearen aurrean elaboratzeko edo manipulatzeko egokienak diren sukaldaritza-eskaintzaren elementuak ezagutu dira.
c) Elaboratu beharreko produktuen fitxa teknikoak egin dira.
d) Eskaintzari erantzuteko jeneroen eta lehengaien hornikuntza egin da.
e) Sukaldaritzako elaborazioak eta mahaikidearen aurreko manipulazioak egiteko beharrezkoak diren tresneria, lanabes eta materialen beharrak identifikatu dira.
f) Jarduerarako beharrezkoa den materiala prest jarri da.
g) Produktua manipulatu edo elaboratu da, dagozkion teknikak identifikatuz eta aplikatuz.
h) Azken produktuaren kontrola eta balorazioa egin da.
i) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
j) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
6. Zerbitzuak fakturatzeko eta kobratzeko eragiketak egiten ditu, lotutako teknikak eta prozedurak aplikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Fakturazioarekin eta kobrantzarekin lotzen diren kontrol dokumentuak identifikatu dira.
b) Fakturazio motak eta kobratzeko sistemak identifikatu dira.
c) Zerbitzu hauek fakturatzeko eta kobratzeko prozesuak ezaugarritu dira.
d) Faktura/tiketa zuzen bete da.
e) Fakturaren kobrantza egin da, ordaintzeko hainbat bide edo formula erabiliz.
f) Kutxa irekitzeko/ixteko eragiketak eta fakturazioa eta kobrantza kontrolatzeko eragiketak egin dira.
g) Fakturazioa kudeaketa integratuko sistemekin erlazionatu da.
Edukiak.
Zerbitzu motak zehaztea:
-Jatetxe arloko establezimenduak: motak eta sailkapena.
-Terminologia profesionala. Berariazko hiztegi teknikoa.
-Establezimendu edo ekitaldi mota desberdinetako zerbitzuen antolaketa egiturak.
-Zerbitzuen tipologiak establezimendu motaren arabera.
-Zerbitzu motekin lotzen diren langileen funtzioak eta organigramak aplikatzea.
-Zerbitzuaren prozesua diseinatzea:
Baliabide materialak eta langileak.
Establezimendu motak.
-Deontologia profesionala.
Zerbitzuak doitzeko eta muntatzeko eragiketak koordinatzea:
-Tresneria, lanabesak eta materialak.
Deskribapena, sailkapena eta ezaugarriak.
-Barne hornikuntzako eragiketak:
Hornikuntza prozesuari loturiko dokumentuak.
-Zerbitzuen muntaiak: tipologia.
Mise en place.
Jatetxeko muntaia.
Catering zerbitzuen muntaia.
-Muntaia eragiketak: informazioaren analisia. Aurretiazko eragiketak.
-Muntaia eragiketak gauzatzea.
-Zerbitzu-osteko eragiketak.
-Emaitzak baloratzea.
Komunikazio eta salmentako teknikak ezagutzea:
-Komunikazioaren prozesua.
-Komunikatzeko eta bezeroari arreta emateko teknikak. Harreman zuzena eta harreman ez-zuzena.
-Hitzezko komunikazioa jatetxe arloan. Hitzezko komunikazioaren alderdi garrantzitsuak eta arauak. Entzute aktiboa. Telefono bidezko arreta.
-Zerbitzuak ematearekin lotutako dokumentuak: estiloak, formatuak, joerak eta beste batzuk.
-Hitzik gabeko komunikazioa. Irudi pertsonala. Txukuntasuna, janzkera eta uniformetasuna. Gorputz eta keinu hizkuntza.
-Enpatia, harmena, asertibitatea.
-Rolak, helburuak eta bezeroen eta profesionalaren arteko harremana.
-Salmenta teknikak.
-Erreklamazio, kexa edo iradokizunei erantzutea.
Bezeroari arreta eta zerbitzua emateko eragiketak egitea:
-Zerbitzuaren faseak: zerbitzu-aurrekoa, zerbitzukoa eta zerbitzu-ostekoa. Sekuentziazioa, ezaugarriak eta kontrola.
-Jatetxe arloari aplikaturiko harrera teknikak eta trebetasun sozialak garatzea.
-Bezeroaren eskaera.
-Zerbitzatzeko teknikak. Tipologia eta ezaugarriak.
-Bezeroen tipologia.
-Bezeroarenganako arreta.
-Emaitzak kontrolatzea eta baloratzea.
Mahaikidearen aurrean sukaldaritzako elaborazioak eta manipulazioak egitea:
-Sukaldaritzaren oinarriak:
Lehengaiak.
Bezeroaren begien aurrean egiten diren elaborazioei loturiko sukaldaritza teknikak.
-Sukaldaritzako elaborazioen fitxa teknikoak egitea.
-Bezeroaren begien aurrean elaborazioak eta manipulazioak egitea.
-Doiketa eragiketak: generoak eta lehengaiak.
-Bezeroaren begien aurrean elikagaiak prestatzeko, ebakitzeko, zatikatzeko, arantzak kentzeko, dekoratzeko/aurkezteko eta kontserbatzeko teknikak.
-Zerbitzu-osteko eragiketak.
-Emaitzak kontrolatzea eta baloratzea.
Fakturatzeko eta kobratzeko eragiketak egitea:
-Fakturazioa eta kobrantza.
-Fakturazio sistemak.
-Faktura eta tiketa.
-Kobratzeko sistemak.
-Fakturazioarekin eta kobrantzarekin lotzen diren kontrol dokumentuak. Fluxuak. Zerbitzu-liburuak, txostenak eta beste batzuk.
-Loturiko aplikazio informatikoak.
Orientabide didaktikoak.
Modulu honen helburua da ikasleek beharrezko prestakuntza eskuratzea produkzio unitateen antolaketaren eta jatetxe eta ekitaldietako zerbitzu prozesuen egikizun/azpieginkizunekin loturiko jarduerak betetzeko, baita produkzioarekin eta administrazioarekin loturiko beste batzuk ere, produkzio sektore honen esparruan.
Lanbide modulu honen garapena ulertu behar da jatetxe profesional bateko lan prozesuaren zati bat bezala. Jatetxe bat zuzentzeko prestatzen ari diren ikasleentzat beharrezkoa da prozesuen gaineko prestakuntza teoriko-praktikoa jasotzea, gero ikasitakoa beren lantokian ezarri ahal izateko.
“Jatetxeko zerbitzu prozesuak” moduluaren garapenean edukiek duten hurrenkerak sekuentziazio irizpide logikoei erantzuten die, ikaslea gai izan dadin fase desberdinak identifikatzeko:
-Zerbitzu moten zehaztapena.
-Zerbitzuak doitzeko eta muntatzeko eragiketen koordinazioa.
-Komunikazio eta salmentako tekniken ezagutza.
-Bezeroari arreta eta zerbitzua emateko eragiketak egitea.
-Mahaikidearen aurrean sukaldaritzako elaborazioak eta manipulazioak egitea.
-Fakturatzeko eta kobratzeko eragiketak egitea.
Lan prozesu hau guztia ikasleek ikasgelan ikasi eta ulertu behar dute eta lantegi-ikasgelan gauzatu. Horrela, ikasleek edukiak eta trebetasunak eskuratzea bermatuko da, curriculum honetan lanbide modulu honetarako zerrendatu diren helburu orokorrekiko beharrezko proportzioan.
Horretarako, kasu bakoitzean, irakaskuntza-ikaskuntza prozesuari ekin behar zaio ondoko helburuak izanen dituzten jarduerekin:
-Zerbitzu mota bakoitzarekin loturiko antolaketa modu praktikoan definitzea.
-Zerbitzu eta/edo ekitaldi mota bakoitzarekin loturiko dokumentuak ezagutu eta interpretatzea.
-Establezimenduaren eta/edo zerbitzuaren araberako antolaketa egiturak identifikatzea.
-Jatetxe arloko zerbitzuetan erabilitako tresneria, lanabes eta materialak ezagutzea eta haien balizko aldaketak aztertzea.
-Jatetxe arloko zerbitzuak doitzeko eta muntatzeko eragiketak egitea.
-Zerbitzuaren fase desberdinetako eragiketak ezagutu eta egitea.
-Kasu bakoitzari loturiko bezeroei arreta emateko teknikak definitu eta egitea.
-Jatetxean bezeroaren eskaera hartzeko prozesua egitea, modu praktikoan.
-Bezeroaren eskaera hartzeko protokoloa ezagutu eta aplikatzea.
-Bezeroaren begien aurrean sukaldaritzako elaborazioak eta/edo produktuen manipulazioak egiteko prozesuak ezagutu eta modu praktikoan gauzatzea.
-Jatetxea kudeatzeko aplikazio informatikoak erabiltzea.
-Zerbitzuaren emaitza aztertzea.
Ikuspuntu metodologikotik, ikaskuntzaren helburuak eta emaitzak lortzeko eta gaitasunak eskuratzeko, ezinbestekoa da jatetxeko benetako zerbitzuetatik abiatuta planifikatu eta egitea praktikak, sukaldaritzarekin loturiko zikloekin koordinatuta, ikasturte osoan zehar.
Edonola ere, lortu behar da, irakasleen jarrera profesionalaren ondorioz, ikasleek jarduketa egiaztagarria mantendu dezaten, ondokoen gainean:
-Kalitatearen estandarren barnean mantentzea. Kalitatea honela ulertu behar da: egin beharreko lanaren etengabeko hobekuntza, baliabideak, denbora eta emaitzak optimizatzeko. Kalitatea ezarrita egon behar da.
-Ikastetxeko jarduketa guztietan segurtasun eta higienearen arauekin bat etorriz jardutea, jarrera profesionala lantzeko.
-Laneko arriskuei aurrea hartzeari buruzko legezko eskakizun guztiak betetzea.
-Jardueretan erabili edo erabiliko dituzten erreminta, lanabes, tresneria edo makineriaren eguneroko garbiketa ulertu eta egitea.
-Ingurumenarekiko errespetua erakustea, energia baliabideen zentzuzko aprobetxamendua bultzatzea, bai ingurumen arrazoiengatik bai arrazoi ekonomikoengatik, eta, aukera izanez gero, iraunkortasuna zer den ezagutu eta errespetatzea.
-Behar den errespetu jarrerarekin jardutea beti ikasgela, lantegi, ikaskide eta irakasleekiko.
Jarrera horiek ikasleen ebaluazioaren zati bat izan behar dute eta, horrenbestez, irakasleen jarduketaren eta metodologia didaktikoaren parte izan behar dute.
Lanbide modulu hau emateko orduan, kontuan izan behar da edukiak, prozesuak eta prozedurazko jarduerak koordinatzeko beharra, ondoko lanbide moduluak ematen dituzten irakasleekin:
-Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak.
-Sommelier-lanak.
-Jatetxe arloko zerbitzuen eta ekitaldien plangintza eta zuzendaritza.
-Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan.
-Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa.
Lanbide modulua: Gastronomia eta nutrizioa.
Kodea: 0502.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 3.
Iraupena: 100 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Gastronomia joerak identifikatzen ditu, eta printzipioak eta ezaugarriak aztertzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) “Gastronomia” kontzeptuaren jatorria, terminoaren etimologia eta sorburua ezagutu dira.
b) Gastronomiarekin zerikusia duten gertaera garrantzitsuenak identifikatu dira.
c) Gastronomiarekin zerikusia duten argitalpenak eta egileak identifikatu eta haien ezaugarriak azaldu dira.
d) Gastronomiako ekitaldi eta sari garrantzitsuenak ezagutu dira.
e) Sukaldaritzako mugimendu edo joerak, haien ezaugarriak eta ordezkari nagusiak ezagutu dira.
f) Egungo joera edo korronte gastronomikoak ezagutu dira eta haien ezaugarriak azaldu dira.
2. Espainiako gastronomia eta nazioartekoa ezagutzen ditu eta haien produktu, elaborazio eta tradizio eta/edo ohitura adierazgarrienak identifikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Gastronomiak herrien kulturarekin duen lotura azaldu da.
b) Espainiako gastronomiaren ezaugarriak identifikatu dira.
c) Espainiako elaborazio eta produktu adierazgarrienak ezagutu dira.
d) Espainiako ohitura eta tradizio gastronomikoak aztertu dira.
e) Espainiako gastronomiak nazioarteko ondare gastronomikoari egindako ekarpenak aztertu dira.
f) Nazioarteko gastronomiaren ezaugarriak identifikatu dira herrialdeka eta eremu edo eskualde geografikoka.
g) Nazioarteko elaborazio eta produktu adierazgarrienak ezagutu dira.
h) Nazioarteko gastronomiak Espainiako gastronomian duen eragina ezagutu da.
3. Elikagaien nutrizio propietateak identifikatzen ditu, eta horien elikadura funtzioak aztertzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) “Elikagai” eta “elikadura” kontzeptuak azaldu dira.
b) Elikagaien piramidearen ezaugarriak eta elikagai taldeekin duen erlazioa azaldu dira.
c) Elikadura ohiturak osasunean duten eraginarekin erlazionatu dira.
d) Gaurko gizartearen elikadura ohitura berriak ezagutu dira.
e) “Nutrizio” kontzeptua azaldu da.
f) Mantenugaiak eta haien funtzioak identifikatu dira.
g) Elikagai-multzo bakoitzean dauden mantenugaiak identifikatu dira.
4. Dietetikako oinarrizko printzipioak aplikatzen ditu jatetxe arloko establezimenduetan, elikagaien propietate dietetiko eta nutrizionalak bezeroaren beharrekin lotuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) “Dietetika” kontzeptua azaldu da.
b) Pertsonek bizitzan zehar izaten dituzten nutrizio eta energia beharrak eta horiek metabolismoarekin duten lotura ezagutu dira.
c) Bizi estilo desberdinekin lotutako dieta motak ezagutu dira.
d) Dieta mediterraneoak osasunarentzat dituen balioak ezagutu dira.
e) Elikagaien konposizioaren taulak erabili dira dietak prestatzeko.
f) Ereduzko dietak eta izan ditzaketen aplikazioak deskribatu dira.
g) Dietetikako printzipioak aplikatu dira jatetxe arloko establezimenduetan berariazko dietak eta menuak prestatzeko.
h) Elikadura behar bereziak dituzten pertsonentzako dietak ezaugarritu eta diseinatu dira.
i) Bizitzan zehar elikadura ohitura osasungarriek duten garrantzia ezagutu da.
Edukiak.
Joera gastronomikoen identifikazioa:
-Gastronomiaren historia eta bilakaera.
-Sukaldaritzako mugimendu edo joeren bilakaera kronologikoa. Sukaldaritza tradizionala, sukaldaritza modernoa edo goi mailako sukaldaritza, “nouvelle cuisine” eta Espainiako sukaldaritza berria.
-Gaur egungo joerak: sukaldaritza sortzailea edo egile sukaldaritza, sukaldaritza molekularra, fusio sukaldaritza, sukaldaritza tekno-emozionala.
-Gure garaiko kontsumoaren joerak.
Espainiako gastronomia eta nazioartekoa:
-Gastronomia eta kultura.
-Espainiako gastronomia. Ezaugarri orokorrak eta eskualdeetakoak. Produktu eta elaboraziorik adierazgarrienak.
-Nafarroako gastronomia: ohiturak eta tradizioak. Nafarroako jatorri-deiturak. Nafarroako ibilbide gastronomikoak.
-Nazioarteko gastronomia. Herrialdeen edo eremu geografikoen araberako ezaugarri orokorrak. Produktu eta elaboraziorik adierazgarrienak.
Elikagaien nutrizio propietateen identifikazioa:
-“Elikagai” eta “elikadura” kontzeptuak.
-Elikagai-multzoak.
-Elikagaien piramidea.
-Elikadura eta osasuna. Elikadura ohitura osasungarriak. Elikadura ohitura berriak.
-“Nutrizio” kontzeptua.
-Mantenugaiak. Definizioa, motak eta funtzioak. Mantenugaien degradazioa.
-Malnutrizioa. Gure garaiko beste eritasun batzuk.
-Elikagai-multzoen eta horiek osatzen dituzten mantenugaien arteko lotura.
Dietetikako oinarrizko printzipioen aplikazioa:
-Dietetika. Kontzeptua eta xedea.
-Bizitzaren etapetako behar nutrizionalak eta energetikoak. Metabolismoa.
-Dietak eta bizimoduak.
-Dieta mediterraneoa.
-Elikagaien gurpila.
-Ereduzko dietak jatetxe arloan.
-Elikaduraren printzipioak. Dieta orekatua.
-Elikadura behar bereziak dituzten pertsonentzako dietak ezaugarritzea. Elikadura alergiak eta intolerantziak.
Orientabide didaktikoak.
Modulu teoriko-praktiko honen bidez nahi da ikasleek gastronomia eta dietetikako aholkularitza lanari aplikatu diezazkiotela kontzeptuak jatetxe arloko establezimendu eta enpresetan, bezeroaren ezaugarriak eta elikagaien oinarrizko propietate dietetikoak eta nutrizionalak kontuan hartuta.
Lanbidearen berezitasunengatik, hots, langilearen gaitasun sozialek eta pertsonalek lanbide honetan hainbesteko garrantzia izateagatik, ez lirateke alderdi teknikoak soilik sustatu behar, aitzitik, komenigarria litzateke ardura, bakarkako ahalegina eta elkarlana bereziki lantzea, alderdi horiek ikasleen kalitate profesionala eta pertsonala areagotuko baitute.
Funtzio honi lotutako lanbide jarduerak aplikatzen ahalko dira bai bezeroari tokian tokiko edo eskualde jakin bateko gastronomiaren berri emateko, bai kanpotik datozen bezeroen kultura gastronomikoa ezagutzeko, edota elikadura behar bereziak dituzten bezeroei erantzuteko, nahiz jatetxe arloko establezimendu eta enpresentzako dieta eta menuak diseinatzeko.
Modulu hau amaitutakoan ikasleek gai izan behar dute joera gastronomikoak identifikatzeko, Espainiako eta nazioarteko gastronomia ezagutzeko (besteak beste, eskualdeetako produktuak, tradizioak eta ohiturak, eta haien nortasun gastronomikoa zehazten duten beste elementu batzuk), elikagaien nutrizio propietateak identifikatzeko eta dietetikaren oinarrizko printzipioak menu eta dieten diseinuan aplikatzeko jatetxe arloko establezimenduetan.
Egokientzat proposatzen den edukien sekuentziazioa jarraian azaltzen den aurkezpen ordena da:
-Gastronomia joerak identifikatzea.
-Espainiako gastronomia eta nazioartekoa.
-Elikagaien mantenugaien identifikazioa.
-Dietetikako oinarrizko printzipioak aplikatzea.
Gomendatzen da joera gastronomikoen identifikazioari buruzko multzoa lantzea lehenik, sukaldaritza baita herri bat, bere baliabideak, bere ingurunea, ohiturak eta kanpotiko eraginak ongien definitzen dituen kultur elementua.
Gero, gomendatzen da Espainiako gastronomia, nazioartekoa eta zenbait kulturatakoa aztergai dituen multzoarekin jarraitzea, hots, Espainiako sukaldaritza osatzen duten eskualde-sukaldaritza guztiak ezagutzea eta nazioarteko sukaldaritza delakoa identifikatzea.
Ondoren elikadurari, nutrizioari eta dietetikari buruzko edukiei ekitea iradokitzen da. Hala, elikaduraz eta nutrizioaz hitz egiten da, jan-edateko ohitura osasungarrien aplikazio sistematikoa dela medio osasun ona lortzeko bideak diren aldetik; gure elikadura-dietak, orekatua izateko, zein elikagai-multzo bildu behar dituen erakusten da; elikagai horiek dauzkaten mantenugaien azterketa zehatza egiten da, eta malnutrizioaz eta eskasia-eritasunez hitz egiten da, bai eta gure garai honetan gehiegizko jan-edanak, sedentarismoak eta janari finduegiek eragiten dituzten eritasunez ere.
Azkenik, dieta motak aztertzen dira, eta elikadura behar bereziak dituzten pertsonentzat dituzten aplikazioak.
Gizartean ezagutza gastronomikoak ohituren edota liburuen bidez transmititzen dira. Azkenaldian telebista eta Internet ere transmisio bideak dira. Ohiturak aldatu egiten dira eta, pixkanaka, jatorrizko elementua desitxuratzen dute, baina sukaldaritzako liburuek, errezetez gain, sukaldaritza horren zergatikoa, eraginak eta iturburuak azaltzen dituzten ohitura eta tradizioen berri ere ematen digute.
Testuliburu bat erabiltzea iradokitzen da, unitateetako alderdi teorikoak azkar uler daitezen. Hala, ikasgelan denbora gehiago eman ahalko da ezagutzak indartu edo sakontzeko jardueretan eta, orobat, jarreren heziketan.
Azkenik, eduki desberdinak elkarrekin lotu eta bat egitea izanen da helburua, ikasleek ezagutza teoriko egokiak beregana ditzaten eta, horiek ikasi eta ariketa praktiko gero eta zailagoak egin ondoren, ostalaritzako sektoreetan, bereziki jatetxeen azpisektorean, lanari arrakastaz aurre egiteko gaitasunak lor ditzaten.
Modulu hau batik bat teorikoa denez, baliteke irakastordu gehienak balio anitzeko gelan izatea, ahal dela, Interneterako sarbidea duen gela batean; izan ere, modulu honetako eduki guztiei ekiteko denbora urria denez eta gizarte aldaketak azkar gertatzen direnez, batez ere jatetxe arloko formulei eta gustu eta joeren aldaketei dagokienez, beharrezkoa izanen da programako ikasgaiei buruzko informazio zabala eta eguneratua, arin eta doan, eskaintzen duten online baliabideetara jotzea.
Horiek horrela, Interneten erabilera proposatzen diren banakako eta taldeko jarduerak egiteko oinarrizko tresna izanen da, eta aldi berean, ikerketa eta berrikuntza sustatzea eta Internet lan egiteko aukerak bilatzeko teknika gisa erabil dadin sustatzea lortuko litzateke.
Irakaskuntza-ikaskuntzako jarduerak hautatu, diseinatu eta sekuentziatzeko hurrengo irizpide hauek kontuan hartu beharko lirateke:
-Komenigarria litzateke ikasleei produkzio ingurunea eta elikadura behar bereziak dituzten pertsonen elkarteak ezagutzen laguntzea.
-Ikasleek aurretik dituzten ezagutzak aprobetxatu behar lituzkete, eta ikaskuntza funtzionalen garapenari lagunduko diote.
-Azalpen teorikoak, kontzeptuak eta informazioa ikaskuntzaren hastapen, garapen eta sendotze jarduerak egitearen zerbitzura egon beharko lirateke kasu praktikoen, banakako eta taldeko lanen, benetako arazoen ebazpenaren eta ikasleentzat motibagarriak diren beste gai batzuen bitartez.
Azkenik, “Gastronomia eta nutrizioa” moduluaren eta ziklo honetan ematen diren gainerako moduluen arteko beharrezko lotura azpimarratu behar da, bereziki elikagaien oinarrizko propietate dietetiko eta nutrizionalen interpretazioaren inguruan, baita nutrizio orekaren araberako irizpideak eta bezeroen ezaugarriak aintzat hartuta eskaintza gastronomikoak zehaztearen inguruan ere.
Lanbide modulua: Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan.
Kodea: 0504.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 3.
Iraupena: 60 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Jatetxe arloko lanpostuak eta horien funtzioak zehazten ditu, eta lanbide profilen ezaugarriak ezartzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Plantillak planifikatzeko eta langile beharrak aurreikusteko urratsak identifikatu dira.
b) Langile erdikualifikatuentzako eta kualifikatuentzako lanpostuetako bakoitzaren ezaugarriak zehaztu dira.
c) Langile erdikualifikatuak eta kualifikatuak hautatzeko metodo nagusiak aztertu dira.
d) Lanpostu bakoitzeko erantzukizun mugak, eginkizunak eta lanak definitu dira.
e) Jatetxe arloko lanbide jarduera aipagarrienetako lan denborak ebaluatu dira.
f) Printzipio deontologiko bereizgarriak baloratu dira enpresen edo jatetxe arloko eremuen esparruan.
2. Giza baliabideak planifikatzen ditu eta mendeko langileen antolaketa sistemak aplikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jatetxe arloko enpresen joera berriak giza talde desberdinekin erlazionatu dira.
b) Mendeko langileek bete behar dituzten eginkizunen ezaugarriak zehaztu dira.
c) Plantillak planifikatzeko sistemak ezarri dira, behar diren aldagaiak ebaluatuz.
d) Jatetxe arloko establezimendu edo eremuaren funtzionamendu egokirako beharrezkoak diren lan txandak, lanaldiak, urteko egutegia eta atsedenaldiak definitu dira.
e) Plantillak kudeatzeko softwarea erabili da.
f) Epeak neurtzeko metodoetako teknikak ezarri dira.
g) Komunikazio teknikak eta langileak motibatzekoak identifikatu dira.
h) Lan arloan indarra duen legezko araudia baloratu da.
3. Langileak hautatzeko prozesuan laguntzen du, enpresaren beharrak eta aurreikuspenak kontuan izanik.
Ebaluazio irizpideak:
a) Langileak hautatzeko prozesua eta haren urratsak identifikatu dira.
b) Langileak hautatzeko plan sekuentziatu bat egin da.
c) Langileak hautatzeko teknikak ezagutu dira.
d) Langileak biltzeko sistemak aukeratu dira.
e) Hautapen prozesuaren kostua baloratu da.
f) Elkarrizketaren eta testen alderdi teknikoak diseinatu dira.
g) Beste hautapen modu berri batzuk ezagutu dira.
h) Hautagaiak baloratu dira, bete nahi den lanpostuaren arabera.
4. Enpresako langileak integratzen ditu, giza baliabideak antolatzeko gaur egungo ereduak egokituz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Enpresako langileen motibazio desberdinak ezagutu dira.
b) Langileek beren lanposturako eguneratzeko behar duten prestakuntza deskribatu da.
c) Prestakuntza moduak identifikatu dira.
d) Prestakuntzaren helburua ezagutu da.
e) Lanpostuan motibazioa edo motibaziorik eza eragiten duten elementuak zehaztu dira.
f) Motibazio teknikak identifikatu dira.
g) Motibazioa eragiten edo eragozten duten faktoreak aztertu eta zuzentzeko garaian laneko giroa ezagutzeak zenbaterainoko garrantzia duen baloratu da.
h) Langile berriei harrera egiteko plana diseinatu da.
5. Lantaldeak zuzentzen ditu, giza baliabideak kudeatzeko teknikak aplikatuz helburuak lortzeko.
Ebaluazio irizpideak:
a) Zuzendaritza plana deskribatu da.
b) Lantaldeak zuzentzeko arauen ezaugarriak zehaztu dira.
c) Zuzendaritzaren printzipioak helburuen arabera ezarri dira.
d) Behar diren buruzagitzako estrategiak eta ekintzak diseinatu dira.
e) Zuzendaritza lan onak duen garrantzia balioetsi da.
Edukiak.
Lanpostuak zehaztea:
-Lana eta haren bilakaera historikoa.
-Jatetxe arloko enpresetako plantillen plangintza. Jatetxe arloko enpresetako lanpostuak definitzeko metodoak.
-Mendeko langileen erantzukizun eremuak, eginkizunak eta lanak ezartzea.
-Plantillen plangintza eta aurreikuspena egiteko tresnak.
Mendeko langileen plangintza egitea antolaketa egituraren arabera:
-Bete behar diren eginkizunak definitzea.
-Enpresaren helburuak, politikak eta jarraibideak taldearen beharretan integratzea.
-Plantillen ereduak. Plantillen planifikazioaren adibideak.
-Lan araudia: soldata politika eta gizarte politika.
Langileak hautatzen laguntzea:
-Hautatzeko teknikak eta hautatzeko prozesuak.
-Tresnak: elkarrizketa, testa, talde dinamika eta langileak hautatzeko beste bide batzuk.
-Langileak biltzea. Kontzeptuak eta ezaugarriak. Bilketa sistemak: barnekoa eta kanpokoa. Langileak biltzeko iturriak.
-Aurrehautespena.
Langileak jatetxe arloko enpresan integratzea:
-Prestakuntza plana.
-Motibazioaren kontzeptua. Bilakaera. Printzipioak eta teknikak.
-Motibazio eza. Asperdura, nekea, absentismoa.
-Faktore motibatzaileak eta desmotibatzaileak.
-Enpresako harrera-plana diseinatzea.
Lantaldeen zuzendaritza:
-Lantaldeen zuzendaritzaren oinarrizko legeak: lege fisikoak, Paretorenak, giza legeak.
-Zuzendaritza-plana.
-Zuzendaritzaren printzipioak. Antolaketa jatetxe arloko establezimenduetan: sailak. Antolaketaren mailak eta egiturak. Organigramak.
-Estrategiak eta buruzagitza.
-Buruzagitza estiloak.
-Bileren teknikak. Klaseak eta motak.
Orientabide didaktikoak.
Hona hemen lanbide modulu honen helburu nagusia: ikasleak gai izan daitezela mendeko langileen zuzendaritzako eginkizunetan aritzeko, funtsean taldeburuaren edo zuzendariaren ikuspuntutik, eta langileen hautapenean laguntzeko, jatetxe arloko enpresen ezaugarriak kontuan harturik.
Ikuspegi horretatik komunikaziorako, negoziaziorako, arazoak konpontzeko eta erabakiak hartzeko trebetasunak garatu behar dituzte, lantaldeen gidaritza eta zuzendaritzaren oinarri gisa.
“Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan” moduluak honelako alderdiak biltzen ditu: lanpostuen ezaugarriak zehaztea, langileen hautapenean laguntzea, dauden giza baliabideak planifikatzea, enpresako langileak integratzea giza baliabideen antolaketarako egungo ereduei jarraituz, eta langileak zuzentzea.
Modulu hau teoriko-praktikoa denez, komenigarria litzateke ikasgelan informatikako ekipamenduak izatea, plantillak sortzeko lana simulatzeko softwarearekin, eta Interneterako sarbidea ere izatea, erakunde ofizialen eta bestelakoen webguneak ezagutu eta erabili ahal izateko. Horrela ikasleen ezagutzak praktikan jarri eta ebaluatu ahal izanen dira.
“Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan” moduluaren garapenean edukiek duten hurrenkerak sekuentziazio irizpide logikoei erantzuten die:
-Lanpostuak zehaztea.
-Mendeko langileen plangintza egitea antolaketa egituraren arabera.
-Langileak hautatzen laguntzea.
-Langileak jatetxe arloko enpresan integratzea.
-Taldeen zuzendaritza.
Komenigarria litzateke jatetxe arloko enpresetako eremuen antolaketari ekitea lehenik, lanbide kategoria guztien profil profesiografikoak definituz, araudia kontuan izanik, eta gero beste gai honekin jarraitzea: plantillak definitu eta diseinatzea, jatetxe arloko enpresa mota desberdinetako enpresa politikaren arabera, erabili beharreko hautapen teknikako edo tekniketako tresnarik egokienak aukeratuz.
Ondoren, langileak enpresan integratzeari buruzko multzoa jorratu behar litzateke, lantaldeen barnean pertsonen arteko harremanetan maiz azaltzen diren fenomenoak identifikatuz.
Bukatzeko, lantaldeen zuzendaritzari buruzko multzoa aztertu behar litzateke, eta bereziki azpimarratu alderdi hauek duten garrantzia: lantaldeen dinamizatzaile gisa buruzagiaren lana erraztuko duen zuzendaritza plana diseinatzea, lantaldeen produktibitatea nola areagotu jakitea, eta erakundeetan egiten diren bilerak.
Baliabideen antolaketari dagokionez, ikasleak taldekatzeko teknika erabiltzea gomendagarria litzateke, ikasleen arteko eragina ahalbidetzeko eta, bide batez, sozializazio prozesua hobetzeko, gaitasun sozioprofesionalak bereganatzeko eta ezarritako arauak onartzeko, eskola errendimendua areagotzeko, ezagutzen trukea ahalbidetzeko, talde lana bultzatzeko, gatazkak ebazteko gaitasuna garatzeko eta horren bidez erabakiak hartzekoa ere garatzeko.
Edukiak lan unitateetan antolatuko dira eta lan unitate bakoitzak berez zentzua izanen du, helburuak, irakaskuntza-ikaskuntza jarduerak eta ebaluazioa definitzea ahalbidetuko baitu. Unitateen multzoak moduluko ikaskuntzaren bitartez emaitza egokiak lortzea ahalbidetu behar du.
Modulu honetan lortu nahi diren helburuak ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egitea iradokitzen da, besteak beste:
-Jatetxe arloko enpresetako profesionalen bisitak izatea, nork bere kasua azaltzeko.
-Moduluarekin zerikusia duten ostalaritzako gaur egungo aldizkariak eta artikuluak irakurri eta laburtzea.
-Moduluarekin zerikusia duten bideoak ikustea eta ondoren eztabaidak egitea.
-Plantillak definitzea, enpresaren beharren eta tipologiaren arabera, berariazko programa informatikoak erabiliz.
-Lanpostu jakin baterako langileak hautatzea, eta erabili beharreko teknika definitu eta justifikatzea.
-Arazoak konpontzerakoan eragina duten faktoreak aztertzea.
-Bilerak planifikatzea.
-Aplikazio ariketak egitea, jatetxe arloko enpresa bateko fikziozko egoerak eta konponbideak aztergai harturik.
-Ikasleen arteko interakzioa errazten duten talde-dinamikak egitea.
Komenigarria litzateke esku-hartze horiek grabatzea, gero aztertu ahal izateko.
Ebaluazioari dagokionez, garrantzitsua da dena ebaluatzea, bai arlo hauetan esku hartzeko oinarri teorikoak nola ikasi diren, baita ikasitakoa egoera praktikoetan esku-hartzeen analisiari eta diseinuari aplikatzeko gaitasuna ere; halaber garrantzitsua da jarreraren inguruko alderdiak ebaluatzea.
“Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan” moduluaren edukiak zeharkako elementuak dira zikloko gainerako moduluekiko, izan ere modulu honetan irakasten diren kontzeptuak kontuan hartu beharko baitira gainerako moduluen bidez burutzen diren prozesu guztietan.
Lanbide modulua: Ingelesa I.
Kodea: NA01.
Iraupena: 60 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Interesatzen zaizkion eguneroko gaiei buruz ingelesez ohiko mintzairan idatzitako testu errazak ulertzen ditu, independentzia maila onargarriarekin, eta garrantzia duen informazio orokorra edo berariazkoa ateratzea lortzen du.
Ebaluazio irizpideak:
a) Gai arruntei buruzko testu batean, ideia orokorra edo intereseko informazioren bat bilatu eta ulertu da.
b) Eguneroko testuak irakurtzeko teknika egokia aplikatu da, testu motaren eta helburuaren arabera, informazio garrantzitsua bilatzeko.
c) Lan jakin bat egiteko behar diren datuak eta informazioak atera dira erabilera arrunteko testu zati edo testu desberdinetatik, edo, hiztegiaren laguntzaz, bestelako iturrietatik.
d) Hitz ezezagunen esanahia testuingurutik ondorioztatu da, ikaslearen interesekin zerikusia duten gaietan edo ezohiko gaietan.
e) Aparatu edo ekipo bat erabiltzeko jarraibide sinpleak zehaztasunez interpretatu dira.
f) Testuinguruan kokatzearen eta koherentziaren irizpideak aplikatu dira itzulpen tresnek emandako informazioaren hautapena egiteko.
2. Bere intereseko gaien gainean edo eguneroko bizitzako jardueren gainean ingelesez eta ahoz emandako informazio bateko ideia nagusiak ulertzen ditu, aurrez aurreko komunikazio egoeretan zein bestelakoetan, solaskideek argi eta astiro hitz egiten dutelarik.
Ebaluazio irizpideak:
a) Mezu labur batzuk, hala nola abisuak, oharrak edo iragarkiak, osorik ulertu dira, betiere inguruko hotsek distortsio handirik eragiten ez duten egoeran.
b) Doitasunez identifikatu dira norberaren jardueraren elementu aurreikusgarriekin (hala nola zenbakiak, kantitateak eta denborak) zerikusia duten datuak eta ekintzak.
c) Argi eta hizkuntza estandarrean ari diren ingeles hiztun batzuen arteko elkarrizketaren gaia identifikatu da.
d) Bere eguneroko jarduerei buruz hizkera argian esan zaiona zailtasunik gabe ulertu du (noizean behin zerbait errepikatzeko edo beste modu batera esateko eskatzen utzi zaio).
e) Eguneroko ohiko gaiei buruzko mintzaldi grabatuetan edo solaskidea aurrean izan gabe, argi eta astiro mintzatuz emandako informazioen funtsezko elementuak identifikatu dira.
3. Bere intereseko gaiekin zerikusia duten agiriak bete eta gutunak, mezuak edo jarraibideak idazten ditu ingelesez, komunikazio eraginkorrak eskatzen dituen kohesio eta koherentziarekin.
Ebaluazio irizpideak:
a) Formularioak, txosten laburrak eta bestelako agiri normalizatuak edo errutinazkoak bete dira, okerrik gabe eta berariazko terminologia erabiliz.
b) Gutunak, faxak, mezu elektronikoak, oharrak eta txosten sinple eta zehatzak idatzi dira, horrelako testuei dagozkien arauak betez.
c) Eguneroko gaiei buruzko informazioak, aldizkari eta liburuxketatik, Internetetik eta beste iturri batzuetatik jasoak, fidagarritasunez laburtu dira, jatorrizko testuetako hitzak eta antolaketa erabiltzeko aukera izan delarik, testu laburrak edo laburpen koherenteak sortzeko ohiko formatu batean.
d) Gutunak, deskribapenak eta gai orokorrei edo norberaren intereseko gaiei buruzko beste idazki batzuk egin dira, datuak, iritzi pertsonalak edo sentimenduak adieraziz, zehaztasun eta doitasun maila nahikoarekin.
e) Norberaren jarduerari dagozkion agiriak egitean zuzentasun nahikoa lortu da oinarrizko elementu gramatikaletan, puntuazio-zeinuetan eta ohiko hitzen ortografian, egitura koherente eta sendoa osatu da, eta eguneroko bizitzan norberari interesatzen zaizkion gai gehienei buruz nahikoa argi mintzatzeko moduko hiztegia erabili da.
f) Idatzizko dokumentuak egitean kontuan hartu dira hartzailearen ezaugarri soziokulturalak eta komunikazioaren ingurunea.
g) Testuinguruan kokatzearen eta koherentziaren irizpideak aplikatu dira itzulpen tresnek emandako informazioaren hautapena egiteko.
4. Eguneroko bizitzako gaiei buruz nahikoa arin eta garbi mintzatzen da aurrez aurreko edo urrutiko elkarrizketetan, hitz eta esapide sinpleak erabiliz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Mintzatzeko intonazio egokia eta ahoskera argi eta ulergarria erabili dira, atzerritar doinua nabarmena izan arren, eta mintzakideek noiz edo behin zerbait errepikatzeko eskatu behar izan badute ere.
b) Aurreikusi gabeko egintza edo gertaeren deskribapenak edo kontaketak egin dira, ongi ulertzeko moduko xehetasun mailarekin.
c) Itzulinguruak erabili dira hiztegiaren hutsuneak gainditzeko.
d) Doitasunez mintzatu da, behar adinako hiztegia eta esaldi errazak eta estandarizatu samarrak erabiliz, norberaren lanbide eremuarekin zerikusia duten kantitate, zenbaki, ezaugarri eta gertaeren inguruko informazioa ematerakoan.
e) Ingelesezko ahozko adierazpena komunikazio egoerara egokitu da, hitzik gabeko komunikaziorako behar diren elementuak erantsiz.
5. Beste pertsona batzuekin ingelesez mintzatzen da, elkarren intereseko eguneroko gaiei buruz hizketa sinple eta zuzena eginez.
Ebaluazio irizpideak:
a) Aurrez aurreko elkarrizketa sinpleak hasi, jarraitu eta bukatu dira interes pertsonaleko gaiei buruz.
b) Eguneroko egoerei buruzko ahozko elkarrizketa laburretan parte hartu da zailtasunik gabe, gai ezagunak hizpide hartuta.
c) Noizbehinka solaskideei zerbait argitu edo errepikatzeko eskatu zaie, iragar daitezkeen egoerez ari direnean.
d) Elkarrizketa kasuan kasuko komunikazio inguruneari dagokion moduan hasi edo amaitzeko ohiko hitz egokiak erabili dira.
e) Ahozko interakzioa, hitzik gabeko mintzaira barne, komunikazio motari (aurrez aurrekoa edo urrutikoa), komunikazio egoerari (formala edo informala) eta solaskidearen ezaugarri soziokulturalei egokitu zaie.
f) Norberaren lanbide eremuko gizarte interakzioko ohiko egoeren inguruan mintzatzeko behar bezain aberatsa den hiztegia erabili da.
Edukiak.
Eduki lexikoak:
-Eguneroko bizitzari buruzko hiztegia eta terminologia, batik bat arlo hauetakoa: bidaiak eta turismoa (garraiobideak, ostatua...), aisia, sentimendu pertsonalak, errutinak eta bizi ohiturak, jantziak, elikadura, etxebizitza, erosketak, osasuna, lanaren mundua, komunikabideak, instalazio eta zerbitzu publikoak...
-Lanbide eremuko oinarrizko hiztegia eta terminologia.
Eduki gramatikalak:
-Aditz-denborak.
-Hitzen eraketa.
-Preposizioak, juntagailuak eta adberbioak.
-Aditz laguntzaileak eta modalak.
-Erlatibozko perpausak.
-Koherentzia eta kohesio elementuak: lokailuak.
-Boz pasiboa. Hizkera tekniko-zientifikoa.
-Baldintzazkoak.
-Zehar estiloa.
Eduki funtzionalak:
-Hasierako eta amaierako agurrak gizarteko ohiko egoeretan.
-Galdetzea eta erantzutea informazio orokorra jaso edo emateko, datuak eskatzeko, etab.
-Norberaren intereseko gaien azalpen eta aurkezpenak entzutea eta garrantzizko informazioa bereiztea, oharrak edo laburpenak idatziz.
-Konparatzea eta erkatzea; alde onak eta txarrak.
-Adostasuna eta desadostasuna azaltzea.
-Asmoak eta planak adieraztea.
-Gustuak eta lehentasunak adieraztea.
-Iradokizunak, gomendioak, kexak eta eginbeharrak adieraztea.
-Norberaren intereseko gaiei buruzko iritziak ematea eta iritzi horiek argudiatzea.
-Pertsonak deskribatzea eta gertaerak kontatzea.
-Iraganari eta etorkizunari buruz gogoeta egitea. Hipotesiak azaltzea.
-Testu bateko gai nagusia laster identifikatzea.
-Testu bateko berariazko xehetasunak zehaztasunez kokatzea eta agerikoa ez den esanahia ondorioztatzea.
-Dokumentu generiko luze bateko edo batzuetako informazioak planifikatu eta idatziz laburtzea.
-Informazioa edo iritzia adierazten duten testu koherenteak osatzea.
-Inprimakiak edo erabilera arrunteko agiriak betetzea.
-Formatua eta egitura egokitzea helburu desberdinak dituzten idatzizko testuak antolatzeko (txostenak, jarraibideak, mezu elektronikoak...).
-Hiztegiak edo erreferentziazko bestelako materialak, baliabide elektronikoak barne, trebetasunez erabiltzea, hitz ezezagunek kasuan kasuko testuinguruan zer esan nahi duten jakiteko.
-Informazioak eta ideiak ahoz aurkeztea sekuentzia logikoan.
-Telefono deiak egin eta hartzea. Mezuak utzi eta jasotzea.
-Beste pertsona baten hitzak transmititzea: aginduak, jarraibideak, galderak, eskaerak...
-Eguneroko bizimoduarekin zerikusia duten gertaerak, azalpenak, jarraibideak eta deskribapenak ahoz adieraztea, zuzen mintzatuz.
-Komunikazioaren estiloa hartzaileari, inguruneari eta komunikazioaren helburuari egokitzea.
-Hitzik gabeko komunikazioaren estrategiak erabiltzea, ahozko interakzioa indartzeko.
Gizarte eta lanbide edukiak:
-Norberarekin komunikatzen diren bezero edota profesionalak zein herrialdetakoak diren, hango giza, gizarte eta lanbide harremanak arautzen dituzten arauak, protokoloak eta ohitura nagusiak identifikatu eta aztertzea.
-Ingelesezko harremanetarako arauak identifikatu eta aplikatzea, bereziki kontuan hartuz Interneten erabiltzen diren adeitasunezko konbentzioak.
-Bestelako kulturak eta haiek osatzen dituzten pertsonak ezagutzeko gogoa eta haienganako errespetua eta jarrera irekia agertzea.
-Binaka eta taldeka eta jakintza arlo anitzeko eremuetan lan egiteko prest egotea.
Orientabide didaktikoak.
“Ingelesa I” nahitaezko lanbide moduluak ikasleen hizkuntza gaitasuna indartzea du funtsezko helburu. Bereziki nabarmentzen ditu bizitza arrunteko eta lanbide bizitzako ohiko komunikazio egoeretan aise moldatzea ahalbidetuko dieten trebetasunak.
Europan hainbat azterlan egin dira langileek beren lan jarduerarekin zerikusia duten egoeretan hizkuntzak erabili beharrari buruz zer dioten jakiteko. Azterlanok agerian jarri dutenez, behar hori, lehenik, hertsiki lanbide arlokoak ez diren gizarte harremanetan nabaritzen dute langileek. Beraz, modulu honetan ikasleei ingeles teknikoa irakatsi baino areago, hizkuntza ohiko komunikazio egoeretan erabiltzen irakatsi nahi zaie, profil bakoitzari dagokion lanbide ingurunea ikasgelan proposatzen diren irakaskuntza-ikaskuntzako jardueretan sartzeari uko egin gabe, noski. Alderdi hori agerian jartzen da, halaber, lanbide heziketako ikasleek etengabeko ikaskuntzarako Europako programetan parte hartuta beste herrialde batzuetan dituzten esperientzietan.
Horregatik guztiagatik, eta hizkuntzetarako Europako Erreferentzia Esparruan proposatzen denarekin bat, modulu honen bidez ikasleek komunikazio eraginkorra lortu behar dute egiazko egoeretan, bizitza arrunteko egoerak izan nahiz lanbide arlokoak izan.
Irakaskuntza-ikaskuntzako prozesua, helburu horri begira, nabarmenki praktikoa den ikuspuntu batetik bideratu behar da. Gramatikaren irakaskuntza aurreko kurtsoetan ikasitakoaren berrikuspen gisa hartu behar da eta ikasleentzat egiazko interesa duten komunikazio egoeretan txertatu. Horrela ikasleak errazago ohartuko dira ikasi behar duten hizkuntzan beren kasa moldatu beharra dutela. Era berean, ahaleginak egin beharko lirateke, lehenik eta behin, ikasleak gai izan daitezen modu autonomo eta koherentean komunikatzeko. Gero, adierazpenaren zuzentasunari, jarioari eta zehaztasunari ekinen zaie. Ikasgelan, bai irakasleak bai ikasleak ingeles hutsean aritzeak ederki lagunduko du lortu nahi diren helburuak betetzen.
Irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan egiten diren jarduerak egokiro diseinatu behar dira, ikasleei erakusten dizkieten komunikazio egoerak ahalik eta benetakoenak izan daitezen, ulermena eta mintzamena eta, beraz, interakziorako trebetasunak bereziki indartu daitezen.
Irakurmena lantzeak aukera ona eman dezake ikaskuntza lanbide eremuaren ingurunean kokatzeko, datuak, informazioak eta berariazko hiztegia atereaz egiazko dokumentuetatik. Horiek, neurri handian, Interneten bidez eskuratzen ahalko dira. Ildo beretik lagungarria izan daiteke ikasleek aurkezpen elektronikoak egitea, beren lanbide eremuko lan prozesuak, eragiketetarako jarraibideak, makinen funtzionamendua eta abar deskribatzeko.
Komunikazioaren teknologiak oso tresna baliotsuak dira ikasleak benetako komunikazio egoeretan kokatzeko. Haietako batzuk arestian aipatu ditugu, eta beste batzuk gehitzen ahal zaizkie: webquest-ak, e-lagunekin posta elektronikoa trukatzea, e-Twinning erako proiektuetan parte hartzea, blog-etan parte hartzea..., Interneten dagoen baliabide iturri ia agortezina ahaztu gabe (hiztegiak, podcast-ak, vodcast-ak, argitalpen teknikoak...). Baliabide horiek eskuratzen errazak dira eta, askotan, doakoak. Kontuan hartu behar da, halaber, heziketa zikloetatik abiaturik ikasleek etengabeko irakaskuntzarako Europako programetan parte har dezaketela. Hori pizgarri bat gehiago izan daiteke ikasleei interesatzen zaizkien komunikazio egoera bene-benetakoak planteatzeko.
Arreta jarri behar zaion beste kontu bat gaitasun soziolinguistikoen garapena da, gaitasun horiek irakaskuntza-ikaskuntza prozesu osoa kutsatu behar baitute. Garrantzitsua da, prestakuntza helburu duen esparru honetan, bermatu ahal izatea ikasleek badakizkitela hizkuntza erabiltzeko konbentzioak, adeitasunezko arauak, erregistro desberdinak eta horiek behar bezala erabiltzearen garrantzia, eta, oro har, ingelesa ama hizkuntza duten herrien idiosinkrasia ongien definitzen duten ezaugarri kulturalak.
Ebaluazioari dagokionez, iradokitzen da prozesu horren ardatza ikasleen komunikaziorako gaitasunaren balorazioa izan dadila, hau da, ikustea nola baliatzen dituzten beren hizkuntza ezagutzak eta trebetasunak eta zenbateko gaitasuna duten komunikaziorako estrategia desberdinak erabiltzeko. Helburu horri begira seinalatu dira modulu honetako ebaluazio irizpideak eta, ildo berean, hizkuntzetarako Europako Erreferentzia Esparrua oso bitarteko baliotsua izan daiteke ebaluazio tresnak diseinatzeko.
Lanbide modulua: Atzerriko bigarren hizkuntza.
Kodea: 0180a.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 4.
Iraupena: 130 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Hizkuntza estandarrean egindako ahozko diskurtso argi eta errazetan bildutako informazio profesionala eta egunerokoa ezagutzen du eta mezuaren eduki globala identifikatzen du.
Ebaluazio irizpideak:
a) Mezua lanbide testuinguruan kokatu da.
b) Mezuaren ideia nagusia jaso da.
c) Mezuan ageri den berariazko informazioa identifikatu da.
d) Solaskidearen jarrera eta asmoa identifikatu dira.
e) Komunikabide batek zabaldutako mezu baten ideia nagusiak atera dira.
f) Ikusitako komunikazio egoera bateko argumentuaren haria identifikatu da.
g) Ikusitako sekuentzia batean ageri diren rolak finkatu dira.
2. Idatzizko testu errazetan bildutako informazio profesionala interpretatzen du, edukiak modu ulerkorrean aztertuta.
Ebaluazio irizpideak:
a) Norberaren lanbide arloko berariazko testuak modu ulergarrian irakurri dira.
b) Erabilitako terminologia doitasunez identifikatu da.
c) Norberaren lanbideari buruzko testu bateko informazio garrantzitsuena atera da.
d) Berariazko testu errazen itzulpen zuzenak eta alderantzizkoak egin dira, kontsultarako materialak eta hiztegi teknikoak erabiliz.
e) Euskarri telematikoen bidez jasotako mezua interpretatu da: emaila, faxa.
f) Testua sektoreko zein esparruri dagokion, harekin erlazionatu da.
g) Askatasun maila batekin irakurri dira hainbat testu mota, irakurketaren abiadura eta estiloa egokituz, nahiz eta zailtasunen bat izan oso ohikoak ez diren esamolde batzuekin.
3. Ahozko mezu errazak, argiak eta ondo egituratuak egiten ditu, eta eskuratutako hizkuntza egiturekin lotzen du mezuaren xedea.
Ebaluazio irizpideak:
a) Formula errazak, lokarriak eta elkarrekintza estrategiak erabiliz komunikatu da.
b) Behar bezala erabili da lanbideko terminologia.
c) Norberaren lanbide sektorearen barnean lan arloko lehentasunak adierazi dira.
d) Lanbide arlo hurbilena arintasun handi samarrarekin deskribatu da.
e) Norberaren lanbide sektoreko ekoizpen prozesu baten berezko jarduerak sekuentziatu dira.
f) Dagokion espezialitatearen barruko gai baten aurkezpen laburrak eta prestatuak modu argian egin dira.
g) Protokolo arauak erabili dira norberaren mailari egokitutako aurkezpenetan.
h) Lanbideari buruzko galdera labur osagarriei erantzun zaie.
i) Berariazko informazioa trukatu da, arintasun handi samarrez, egitura errazeko esaldiak erabiliz.
4. Testu errazak egiten ditu; horretarako, gramatika arauak eta horien helburuak lotzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Hainbat motatako dokumentuetan eskatzen den oinarrizko informazioa bete da.
b) Lan eskaera bat prestatu da, lan eskaintza jakin batetik abiaturik.
c) Curriculum labur bat prestatu da.
d) Testu jakin bat bete da ikusizko euskarrien eta emandako hizkuntza gakoen laguntzarekin.
e) Merkataritza gutun bat idatzi da, jarraibide zehatzetatik eta emandako ereduetatik abiaturik.
f) Lanbide ingurunearekin lotutako testu errazen laburpen motzak egin dira.
5. Komunikazio egoeretan jarrera eta portaera profesionalak aplikatzen ditu, eta atzerriko hizkuntzaren herrialdeko harreman tipiko bereizgarriak deskribatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Atzerriko hizkuntza erabiltzen duen erkidegoaren ohitura eta erabileren alderdirik garrantzitsuenak zehaztu dira.
b) Atzerriko hizkuntzaren lurraldeko gizarte harremanen protokolo eta arauak deskribatu dira.
c) Atzerriko hizkuntza erabiltzen duen erkidegoaren beraren balio eta sinesmenak identifikatu dira.
d) Sektorearen berezko gizarte eta lanbide alderdiak identifikatu dira, edozein testu motatan.
e) Atzerriko hizkuntzaren lurraldeko gizarte harremanen protokolo eta arauak aplikatu dira.
f) Jatorriko eskualdeko hizkuntza markatzaileak ezagutu dira.
Edukiak.
Oinarrizko ahozko mezuak ulertzea:
-Ahozko mezuak ulertzea askotariko egoeretan: ohikoak, pertsonalak eta profesionalak.
-Zuzeneko, telefono bidezko eta grabatutako mezu errazak.
-Ideia nagusiak.
-Baliabide gramatikalak: perpausaren egitura, aditz-denborak, lokarriak.
-Beste hizkuntza baliabide batzuk: adostasunak eta desadostasunak, iritziak eta aholkuak.
-Atzerriko hizkuntza ama hizkuntza gisa ez duten hiztunek edo hizkuntza horretan egiten duten Europatik kanpokoek sortutako ahozko mezuak ulertzea.
Oinarrizko mezu idatziak interpretatzea:
-Dokumentu errazak oro har ulertzea, bizitza profesionalaren edo bizitza arruntaren egoerei buruzkoak.
-Ideia nagusiak.
-Dokumentu idatziak irakurtzean ideien sintesia egitea (mezu elektronikoak, faxak, jarraibideak, besteak beste).
-Baliabide gramatikalak: perpausaren egitura, aditz-denborak, lokarriak.
-Oinarrizko denbora erlazioak: lehenagokotasuna, gerokotasuna, aldiberekotasuna.
Oinarrizko ahozko mezuak sortzea:
-Ahozko komunikazioa sortzea.
-Ahozko mezuak igortzeko erabiltzen diren erregistroak.
-Bizitza profesionaleko egoerei buruzko elkarrizketetan eta azalpenetan parte hartzea.
Adierazpen fonikoa, intonazioa eta erritmoa.
-Gizarte harremanen, kortesia arauen eta erregistro aldeen hizkuntza markatzaileak.
-Ohiko eta funtsezko egitura formalak aplikatzea (perpausaren egitura, aditz-denborak eta lokarriak).
-Fonetika. Adierazpen fonikoa, intonazioa eta erritmoa.
-Ahozko diskurtsoari eutsi eta segitzea.
-Hitz egiteko txanda hartu, mantendu eta lagatzea.
-Laguntzea, ulertzen dela erakustea, argitzeko eskatzea, etab.
-Baliabide linguistiko eta semantikoak erabiltzea (sinonimia).
-Intonazioa, ahozko testuaren kohesio baliabide gisa: intonazio patroien erabilera.
Oinarrizko testu idatziak prestatzea:
-Lanbidearen arloko berariazko “eredu” dokumentuak idaztea.
-Ohiko eta funtsezko egitura formalak aplikatzea (perpausaren egitura, aditz-denborak eta lokarriak).
-Oinarrizko denbora erlazioak: lehenagokotasuna, gerokotasuna, aldiberekotasuna.
-Komunikazio idatzian erabiltzen diren formulak eta egitura eginak aplikatzea.
-Gutunetako formulak: idazpuruko, garapeneko eta agurreko egiturak.
-Mezu elektroniko, fax edo burofax baten egitura, baita beste dokumentu estandar batzuena ere.
-Testu koherentzia.
-Testu mota eta formatua.
-Hautaketa lexikoa, egitura sintaktikoena eta eduki garrantzitsuarena.
-Puntuazio-markak erabiltzea.
Jarrera eta portaera profesionalak aplikatzea komunikazio egoeretan:
-Atzerriko hizkuntza hori duten lurraldeetan garrantzitsuenak diren kultura elementuak identifikatu eta interpretatzea.
-Nazioarteko harremanetan gizarte, kultura eta protokolo arauak baloratzea.
-Jarrera sozioprofesionala behar duten egoeretan, baliabide formal eta funtzionalak erabiltzea, enpresaren irudi egokia erakusteko.
-Atzerriko hizkuntza ezagutzea, bizitza pertsonalean eta profesionalean interesgarriak izan daitezkeen jakintzak areagotzeko.
-Komunikazio egoeraren, solaskidearen eta solaskideen asmoen araberako erregistroak erabiltzea.
Orientabide didaktikoak.
Lanbide modulu honen funtsezko helburua da ikasleek prestakuntza honetara iristean duten hizkuntza gaitasuna finkatzea, eta lanbide sektorearen testuinguruan indartzea, bereziki nabarmenduz eguneroko bizitzako eta lanbide bizitzako ohiko komunikazio egoeretan erosotasunez aritzeko trebetasunak. Modulu hau biltzen duen tituluko lanbide profilaren barnean hizkuntzak trebetasunez erabiltzeak duen garrantzia kontuan harturik, komenigarritzat jo da bi kurtsoen artean banatzea, ikasleen prestakuntza aldian hizkuntzaren erabilerak etenik izan ez dezan.
Europan hainbat azterlan egin dira langileek beren lan jarduerarekin zerikusia duten egoeretan hizkuntzak erabili beharrari buruz zer dioten jakiteko. Azterlanok agerian jarri dutenez, behar hori, lehenik, hertsiki lanbide arlokoak ez diren gizarte harremanetan nabaritzen dute langileek. Beraz, modulu honetan lanbideak bere-berezko hizkuntza teknikoa irakatsi baino areago, hizkuntza ohiko komunikazio egoeretan erabiltzen irakatsi nahi zaie ikasleei, lanbide sektoreari dagokion lanbide ingurunea ikasgelan proposatzen diren irakaskuntza-ikaskuntzako jardueretan sartzeari uko egin gabe, noski.
Horregatik guztiagatik, eta hizkuntzetarako Europako Erreferentzia Esparruan proposatzen denarekin bat, modulu honen bidez ikasleek komunikazio eraginkorra lortu behar dute egiazko egoeretan, bizitza arrunteko egoerak izan nahiz lanbide arlokoak izan. Irakaskuntza-ikaskuntzako prozesua, helburu horri begira, nabarmenki praktikoa den ikuspuntu batetik bideratu behar da. Gramatikaren irakaskuntza aurreko kurtsoetan ikasitakoaren berrikuspen gisa hartu behar da eta ikasleentzat egiazko interesa duten komunikazio egoeretan txertatu. Horrela ikasleak errazago ohartuko dira ikasi behar duten hizkuntzan beren kasa moldatu beharra dutela. Era berean, ahaleginak egin beharko lirateke, lehenik eta behin, ikasleak gai izan daitezen modu autonomo eta koherentean komunikatzeko. Gero, adierazpenaren zuzentasunari, jarioari eta zehaztasunari ekinen zaie. Ikasgelan, bai irakaslea, bai ikasleak, soilik atzerriko hizkuntzan aritzeak ederki lagunduko du lortu nahi diren helburuak betetzen.
Irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan egiten diren jarduerak egokiro diseinatu behar dira, ikasleei erakusten dizkieten komunikazio egoerak ahalik eta benetakoenak izan daitezen, ulermena eta mintzamena eta, beraz, interakziorako trebetasunak bereziki indartu daitezen.
Irakurmena lantzeak aukera ona eman dezake ikaskuntza lanbide eremuaren ingurunean kokatzeko, datuak, informazioak eta berariazko hiztegia atereaz egiazko dokumentuetatik. Horiek, neurri handian, Interneten bidez eskuratzen ahalko dira. Ildo beretik lagungarria izan daiteke ikasleek aurkezpen elektronikoak egitea, beren lanbide eremuko lan prozesuak, eragiketetarako jarraibideak, ekipoen funtzionamendua eta abar deskribatzeko.
Komunikazioaren teknologiak oso tresna baliotsuak dira ikasleak benetako komunikazio egoeretan kokatzeko. Haietako batzuk arestian aipatu ditugu, eta beste batzuk gehitzen ahal zaizkie: webquest-ak, e-lagunekin posta elektronikoa trukatzea, e-Twinning erako proiektuetan parte hartzea, blog-etan parte hartzea..., Interneten dagoen baliabide iturri ia agortezina ahaztu gabe (hiztegiak, podcast-ak, vodcast-ak, argitalpen teknikoak...). Baliabide horiek eskuratzen errazak dira eta, askotan, doakoak. Kontuan hartu behar da, halaber, heziketa zikloetatik abiaturik ikasleek etengabeko irakaskuntzarako Europako programetan parte har dezaketela. Hori pizgarri bat gehiago izan daiteke ikasleei interesatzen zaizkien komunikazio egoera bene-benetakoak planteatzeko.
Arreta jarri behar zaion beste kontu bat gaitasun soziolinguistikoen garapena da, gaitasun horiek irakaskuntza-ikaskuntza prozesu osoa kutsatu behar baitute. Garrantzitsua da, prestakuntza helburu duen esparru honetan, bermatu ahal izatea ikasleek badakizkitela hizkuntza erabiltzeko konbentzioak, adeitasunezko arauak, erregistro desberdinak eta horiek behar bezala erabiltzearen garrantzia, eta, oro har, hizkuntza hori ama hizkuntza duten herrien idiosinkrasia ongien definitzen duten ezaugarri kulturalak.
Ebaluazioari dagokionez, iradokitzen da prozesu horren ardatza ikasleen komunikaziorako gaitasunaren balorazioa izan dadila, hau da, ikustea nola baliatzen dituzten beren hizkuntza ezagutzak eta trebetasunak eta zenbateko gaitasuna duten komunikaziorako estrategia desberdinak erabiltzeko. Helburu horrekin zehaztu dira modulu honen ebaluazio irizpideak.
Lanbide modulua: Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak I.
Kodea: 0509a.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 9.
Iraupena: 160 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Zerbitzu motak zehazten ditu, eta antolaketa egiturak ezaugarritzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Taberna eta kafetegietako establezimendu motak ezaugarritu dira.
b) Taberna-kafetegiaren arloko zerbitzu motak identifikatu dira.
c) Taberna-kafetegiko zerbitzu motak establezimendu motekin eta/edo ekitaldi motekin lotu dira.
d) Establezimendu edo ekitaldi mota desberdinetako antolaketa egiturak identifikatu dira.
e) Establezimenduetako eta/edo ekitaldietako sailen eta langileen egitura funtzionala deskribatu da.
f) Sailen arteko erlazioak ezagutu dira.
g) Langileen antolamendua eta funtzioak zerbitzu motaren arabera ezarri dira.
h) Taberna-kafetegiko zerbitzuko langileekin lotzen diren alderdi deontologikoak ezaugarritu dira.
i) Berariazko hiztegi teknikoa identifikatu da.
2. Instalazioak eta muntaiak doitzeko eragiketak koordinatzen ditu, zerbitzu motaren araberako teknikekin.
Ebaluazio irizpideak:
a) Tresneria, lanabes eta materialak ezaugarritu dira, eta horien geroztiko aplikazioekin erlazionatu dira.
b) Tresneria, lanabesak eta materialak doitzeko, maneiatzeko, kontserbatzeko eta kontrolatzeko eragiketak egin eta kontrolatu dira, eta ondorengo erabileretara egokitzen diren egiaztatu da.
c) Zerbitzuekin lotzen diren muntaia motak ezaugarritu dira.
d) Muntatu beharreko zerbitzuen gaineko informazioa aztertu da.
e) Une bakoitzean teknika egokiak aplikatu eta garatuta gauzatu dira muntatzeko eragiketak.
f) Zerbitzuetarako materialak hornitzeko eta jasotzeko eragiketak kontrolatu dira.
g) Produktuak eta lehengaiak pilatzeko, banatzeko eta kontserbatzeko eragiketak kontrolatu dira.
h) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
i) Lortutako emaitzak kontrolatu eta baloratu dira.
j) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
3. Edari sinpleak hautatzen ditu eta, horretarako, horien ezaugarriak eta aplikazioak ezagutzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Edari bakoitzarekin lotzen diren kultura eta gizarte faktoreak zehaztu dira.
b) Alkoholik gabeko edariak ezaugarritu eta sailkatu dira.
c) Hartzidura eta destilazio prozesuak deskribatu dira.
d) Edari alkoholdun hartzituak, hartzitu-destilatuak eta eratorriak, ardoa izan ezik, ezaugarritu eta sailkatu dira.
e) Edari alkoholdunen eta alkoholik gabekoen markak, aurkezpena, kategoriak eta merkataritza ezaugarriak identifikatu dira.
f) Edarien eskaintzaren eta eskariaren azken joerak identifikatu dira.
g) Edarien ezaugarri organoleptikoak deskribatu dira.
h) Enpresaren merkataritza eskaintzan barne hartu behar diren edariak ezaugarritu dira.
i) Edari alkoholdunen kontsumo desegokiaren ondorioak identifikatu dira.
4. Edari sinpleak prestatzen/zerbitzatzen ditu taberna-kafetegietan, elaborazio eta zerbitzuko beharren araberako prozedurak aplikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Zerbitzuaren faseak identifikatu dira.
b) Taberna-kafetegian edariak elaboratzeko eta zerbitzatzeko beharrezko elementu guztiak eskura daudela egiaztatu da.
c) Taberna-kafetegietan edariak prestatzeko teknikak identifikatu eta ezaugarritu dira.
d) Taberna-kafetegietan edariak saltzeko eta zerbitzatzeko teknikak identifikatu eta ezaugarritu dira.
e) Koktelak eta konbinatuak elaboratzearekin, aurkeztearekin, dekoratzearekin eta zerbitzatzearekin lotzen diren teknikak ezaugarritu dira.
f) Hainbat koktel eta konbinatu egin dira, eta eginkizun horretan formulazioa errespetatu da eta egoki erabili dira beharrezko lanabesak.
g) Prozesuen barruan, protokolo arauak aplikatu dira.
h) Egindako zerbitzuak fakturatu eta kobratu dira.
i) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
j) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
5. Elikagai errazak prestatzen/zerbitzatzen ditu taberna-kafetegietan, elaborazio eta zerbitzuko beharren araberako prozedurak aplikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Taberna-kafetegiko zerbitzuaren sukaldaritza elaborazioak ezaugarritu dira.
b) Taberna-kafetegietan elikagaiak elaboratzeko eta zerbitzatzeko teknikak ezaugarritu dira.
c) Taberna-kafetegietan elikagaiak elaboratzeko eta zerbitzatzeko beharrezko elementu guztiak eskura daudela egiaztatu da.
d) Kontserbatzeko tarteko eta bukaerako prozedurak garatu dira, lortutako produktuen beharrak eta ondorengo erabilera kontuan hartuta.
e) Ezarritako prozedurei jarraikiz egin dira elaborazioak.
f) Elaborazio faseak zerbitzu faseekin koordinatu dira.
g) Irizpide estetikoei jarraikiz aurkeztu dira elaborazioak.
h) Taberna-kafetegietako elikagaiak elaboratzeko eta zerbitzatzeko azken joerak ezagutu dira.
i) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
j) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
Edukiak.
Zerbitzu motak zehaztea:
-Taberna-kafetegiko establezimenduak: motak eta sailkapena.
-Establezimendu edo ekitaldi mota desberdinetako zerbitzuen antolaketa egiturak.
-Lan eremuak taberna-kafetegietan.
-Zerbitzua taberna/kafetegietan. Motak eta ezaugarriak.
-Taberna-kafetegiko zerbitzuekin lotzen diren organigramak eta langileen eginkizunak.
-Taberna-kafetegiko langileen lanbide deontologia.
-Taberna-kafetegiko lanbide terminologia.
Zerbitzuak doitzeko eta muntatzeko eragiketak koordinatzea:
-Tresneria, lanabesak eta materialak.
Doiketa eta kontrol eragiketak.
-Zerbitzuen muntaiak: tipologia.
-Muntaia eragiketak.
-Aurretiazko eragiketak:
Eremuak kontrolatzea.
Tresneria, lanabesak eta materialak kontrolatzea.
Funtzioak banatzea.
-Muntaia eragiketak gauzatzea.
-Emaitzak baloratzea.
-Barne hornikuntza eta produktuen eta lehengaien banaketa.
Edariak hautatzea:
-Alkoholik gabeko edariak:
Definizioa, sailkapena eta motak.
Edari beroak (kafeak, infusioak eta txokolatea).
Irabiakiak, zukuak, urak eta freskagarriak.
Ezaugarri organoleptikoak.
Elaborazio prozesuak.
Merkataritza aurkezpenak eta etiketatzeak.
Kokapena eta kontserbazioa.
-Hartzidura eta destilazioa.
Edariak prestatzea eta zerbitzatzea:
-Zerbitzuaren faseak:
Zerbitzu-aurrekoa, zerbitzukoa eta zerbitzu-ostekoa.
-Edariak prestatu eta zerbitzatzeko teknikak:
Deskribapena, motak eta ezaugarriak.
Aurkeztea, akabera ematea eta kontserbatzea: barrako zerbitzua. Aretoko zerbitzua.
-Koktelgintzaren hastapenak.
Elikagaiak taberna-kafetegietan prestatzea eta zerbitzatzea:
-Erabilitako lehengaiak.
-Taberna-kafetegietan erabilitako sukaldaritza teknikak.
-Taberna-kafetegietako sukaldaritza elaborazioak. Motak eta ezaugarriak.
-Taberna-kafetegietako zerbitzuen garapena, barran zein aretoan.
-Lotutako dokumentazioa.
-Lehengaiak aurretiaz lantzeko eragiketak.
-Taberna-kafetegietako berezko sukaldaritza produktuak prestatzea.
-Elikagaiak zerbitzatzea barra/mahaian, bestelakoetan.
-Elikagaiak kontserbatu eta leheneratzeko prozedurak.
-Emaitzak kontrolatzea eta baloratzea.
Orientabide didaktikoak.
Jatetxe edo taberna-kafetegi bat zuzentzeko prestatzen ari diren ikasleek taberna-kafetegietako prozesuen gaineko prestakuntza teoriko-praktikoa behar dute, berezko nortasuna duten oinarrizko elaborazio eta tekniketatik abiatuta. Elaborazio edo teknika horiek gero egokitu ahal izanen dituzte lantokian ezarrita dagoen edo ezarri behar den produkzio prozesuaren arabera. Garatu behar diren gaiek hain eremu zabala hartzen dutenez, modulua bi ikasturtetan banatzea iradokitzen da. Lehenengo kurtsoan edari eta elikagai errazak prestatu eta zerbitzatzeari eta kafetegiko zerbitzuak egiteari ekinen zaio.
Lanbide moduluaren garapena modu sekuentzialean aurkezten da, ikasleak gai izan daitezen taberna-kafetegi batean sukaldaritza elaborazioak eta edariak prestatzeko prozesuen eta elikagaiak eta edariak zerbitzatzeko tekniken ikaskuntza faseak identifikatzeko:
-Zerbitzu motak zehazten ditu.
-Edari errazak prestatu eta zerbitzatzen ditu taberna-kafetegietan.
-Elikagai errazak prestatu eta zerbitzatzen ditu taberna-kafetegietan.
-Zerbitzuak egiten ditu taberna-kafetegietan.
Horretarako, kasu bakoitzean, ekin behar zaio ondoko helburuak izanen dituzten jarduera teoriko eta praktikoekin:
-Elikagaiak eta edariak prestatzeko prozesu bakoitzarekin lotzen den antolaketa eta dokumentazioa definitzea.
-Edariak dastatzea, elaborazio prozesua eta zerbitzu egokia aztertuz eta balizko aldaketak aplikatuz.
-Loturiko dokumentuetatik abiatuta, sukaldaritza elaborazioak eta edariak prestatzeko prozesuak antolatzea, haien ezaugarriak aztertuz eta ezarritako produkzio prozesuari hobekien doitzen zaizkionak aplikatuz.
-Ezarritako produkzio prozesuari hobekien egokitzen zaizkion tekniken aplikazioa definitzea.
-Modu praktikoan aplikatzea sukaldaritza elaborazioak eta edariak zerbitzatzeko teknika guztiak, kasu bakoitzean ezarritako produkzio prozesuari egokituz.
-Taberna-kafetegietan bezeroei arreta emateko teknikak (kasu bakoitzari loturikoak) gauzatzea.
-Taberna-kafetegirako aproposak diren salmenta teknikak definitu eta gauzatzea.
-Prozesu bakoitzean erabili beharreko materialak eta tresneria deskribatzea eta balizko aldaketak aztertzea.
-Eginkizunen banaketa egitea produkzio eremu bakoitzean.
-Taberna-kafetegiko zerbitzuaren prestaketa egitea.
-Taberna-kafetegiko zerbitzu motak garatzea.
-Zerbitzua zuzentzea.
-Zerbitzuaren emaitza aztertzea.
-Taberna-kafetegiko zerbitzuei bukaera emateko atazak egitea.
-Sustatu behar da ikasleek ingurunearekiko jarrera behatzailea izan dezaten, horrek ahalbidetuko baitie gogobeteko prestakuntza profesional eta pertsonala garatzea.
Ikuspuntu metodologikotik, ikaskuntzaren helburuak eta emaitzak lortzeko eta gaitasunak eskuratzeko, beharrezkoa da taberna-kafetegiko zerbitzuen praktikak planifikatu eta egitea sukaldaritzarekin loturiko zikloekin koordinatuta, ikasturte osoan zehar.
Ikasleek lortu behar dituzten berariazko gaitasunak lan merkatuaren esparrurako orokorrak diren gaitasunekin osatuko dira. Lortu behar da, irakasleen jarrera profesionalaren ondorioz, ikasleek jarduketa egiaztagarria mantendu dezaten, ondokoen gainean:
-Kalitatearen estandarren barnean mantentzea. Kalitatea honela ulertu behar da: egin beharreko lanaren etengabeko hobekuntza, baliabideak, denbora eta emaitzak optimizatzeko.
-Ikastetxeko jarduketa guztietan segurtasun eta higienearen arauekin bat etorriz jardutea, jarrera profesionala lantzeko.
-Laneko arriskuei aurrea hartzeari buruzko legezko eskakizun guztiak betetzea.
-Jardueretan erabili edo erabiliko dituzten erreminta, lanabes, tresneria edo makineriaren eguneroko garbiketa ulertu eta egitea.
-Ingurumenarekiko errespetua erakustea, energia baliabideen zentzuzko aprobetxamendua bultzatzea, bai ingurumen arrazoiengatik bai arrazoi ekonomikoengatik, eta, aukera izanez gero, iraunkortasuna zer den ezagutu eta errespetatzea.
-Behar den errespetu jarrerarekin jardutea beti ikasgela, lantegi, ikaskide eta irakasleekiko.
Lanbide modulu hau emateko orduan, kontuan izan behar da edukiak, prozesuak eta prozedurazko jarduerak koordinatzeko beharra, ondoko lanbide moduluak ematen dituzten irakasleekin:
-Jatetxeko zerbitzu prozesuak.
-Sommelier-lanak.
-Jatetxe arloko zerbitzuen eta ekitaldien plangintza eta zuzendaritza.
-Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan.
-Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa.
Lanbide modulua: Atzerriko bigarren hizkuntza.
Kodea: 0180b.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 3.
Iraupena: 70 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Bere intereseko gaien gainean edo eguneroko bizitzako jardueren gainean atzerriko hizkuntzan eta ahoz emandako informazio bateko ideia nagusiak bereizten ditu, aurrez aurreko komunikazio egoeretan zein bestelakoetan, solaskideek argi eta astiro hitz egiten dutelarik.
Ebaluazio irizpideak:
a) Mezu labur batzuk, hala nola abisuak, oharrak edo iragarkiak, osorik ulertu dira, betiere inguruko hotsek distortsio handirik eragiten ez duten egoeran.
b) Doitasunez identifikatu dira norberaren jardueraren elementu aurreikusgarriekin (hala nola zenbakiak, kantitateak eta denborak) zerikusia duten datuak eta ekintzak.
c) Argi eta hizkuntza estandarrean ari diren ingeles hiztun batzuen arteko elkarrizketaren gaia identifikatu da.
d) Bere eguneroko jarduerei buruz hizkera argian esan zaiona zailtasunik gabe ulertu du (noizean behin zerbait errepikatzeko edo beste modu batera esateko eskatzen utzi zaio).
e) Eguneroko ohiko gaiei buruzko mintzaldi grabatuetan edo solaskidea aurrean izan gabe, argi eta astiro mintzatuz emandako informazioen funtsezko elementuak identifikatu dira.
2. Idatzizko testu zailetan bildutako informazio profesionala interpretatzen du, edukiak modu ulerkorrean aztertuta.
Ebaluazio irizpideak:
a) Askatasun maila altuarekin irakurri da, irakurketaren estiloa eta abiadura testu eta helburu desberdinei egokituz eta erreferentzia iturri egokiak erabiliz horiek aukeratu ondoren.
b) Norberaren espezialitateko gaien gaineko gutunak interpretatu dira eta erraz atzeman zaie funtsezko esanahia.
c) Xehetasun osoz interpretatu dira testu luzeak eta konplexu samarrak, norberaren espezialitatearekin zerikusia dutenak, betiere pasarte zailak berriz irakurtzeko aukerarekin.
d) Lanbideko gai sorta zabal baten inguruko albiste, artikulu eta txostenen edukia eta garrantzia azkar identifikatu dira, eta sakonago aztertzea komeni den erabaki da.
e) Lanbidearen arloko testu konplexuen itzulpenak egin dira; horretarako, laguntza materiala erabili da, beharrezkoa izan den kasuetan.
f) Euskarri telematikoen bidez (posta elektronikoa, faxa) jasotako mezu teknikoak interpretatu dira.
g) Norberaren espezialitateko jarraibide luze eta korapilatsuak interpretatu dira.
3. Eguneroko bizitzako gaiei buruz nahikoa arin eta garbi mintzatzen da aurrez aurreko edo urrutiko elkarrizketetan, hitz eta esapide sinpleak erabiliz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Mintzatzeko intonazio egokia eta ahoskera argi eta ulergarria erabili dira, atzerritar doinua nabarmena izan arren, eta mintzakideek noiz edo behin zerbait errepikatzeko eskatu behar izan badute ere.
b) Aurreikusi gabeko egintza edo gertaeren deskribapenak edo kontaketak egin dira, ongi ulertzeko moduko xehetasun mailarekin.
c) Itzulinguruak erabili dira hiztegiaren hutsuneak gainditzeko.
d) Doitasunez mintzatu da, behar adinako hiztegia eta esaldi errazak eta estandarizatu samarrak erabiliz, norberaren lanbide eremuarekin zerikusia duten kantitate, zenbaki, ezaugarri eta gertaeren inguruko informazioa ematerakoan.
e) Atzerriko hizkuntzako ahozko adierazpena komunikazio egoerara egokitu da, hitzik gabeko komunikaziorako behar diren elementuak erantsiz.
4. Bere intereseko gaiekin zerikusia duten agiriak bete eta gutunak, mezuak edo jarraibideak idazten ditu atzerriko hizkuntzan, komunikazio eraginkorrak eskatzen dituen kohesio eta koherentziarekin.
Ebaluazio irizpideak:
a) Formularioak, txosten laburrak eta bestelako agiri normalizatuak edo errutinazkoak bete dira, okerrik gabe eta berariazko terminologia erabiliz.
b) Gutunak, faxak, mezu elektronikoak, oharrak eta txosten sinple eta zehatzak idatzi dira, horrelako testuei dagozkien arauak betez.
c) Eguneroko gaiei buruzko informazioak, aldizkari eta liburuxketatik, Internetetik eta beste iturri batzuetatik jasoak, fidagarritasunez laburtu dira, jatorrizko testuetako hitzak eta antolaketa erabiltzeko aukera izan delarik, testu laburrak edo laburpen koherenteak sortzeko ohiko formatu batean.
d) Gutunak, deskribapenak eta gai orokorrei edo norberaren intereseko gaiei buruzko beste idazki batzuk egin dira, datuak, iritzi pertsonalak edo sentimenduak adieraziz, zehaztasun eta doitasun maila nahikoarekin.
e) Norberaren jarduerari dagozkion agiriak egitean zuzentasun nahikoa lortu da oinarrizko elementu gramatikaletan, puntuazio-zeinuetan eta ohiko hitzen ortografian, egitura koherente eta sendoa osatu da, eta eguneroko bizitzan norberari interesatzen zaizkion gai gehienei buruz nahikoa argi mintzatzeko moduko hiztegia erabili da.
f) Idatzizko dokumentuak egitean kontuan hartu dira hartzailearen ezaugarri soziokulturalak eta komunikazioaren ingurunea.
g) Testuinguruan kokatzearen eta koherentziaren irizpideak aplikatu dira itzulpen tresnek emandako informazioaren hautapena egiteko.
5. Beste pertsona batzuekin atzerriko hizkuntzan mintzatzen da, elkarren intereseko eguneroko gaiei buruz hizketa sinple eta zuzena eginez.
Ebaluazio irizpideak:
a) Aurrez aurreko elkarrizketa sinpleak hasi, jarraitu eta bukatu dira interes pertsonaleko gaiei buruz.
b) Eguneroko egoerei buruzko ahozko elkarrizketa laburretan parte hartu da zailtasunik gabe, gai ezagunak hizpide hartuta.
c) Noizbehinka solaskideei zerbait argitu edo errepikatzeko eskatu zaie, iragar daitezkeen egoerez ari direnean.
d) Elkarrizketa kasuan kasuko komunikazio inguruneari dagokion moduan hasi edo amaitzeko ohiko hitz egokiak erabili dira.
e) Ahozko interakzioa, hitzik gabeko mintzaira barne, komunikazio motari (aurrez aurrekoa edo urrutikoa), komunikazio egoerari (formala edo informala) eta solaskidearen ezaugarri soziokulturalei egokitu zaie.
f) Norberaren lanbide eremuko gizarte interakzioko ohiko egoeren inguruan mintzatzeko behar bezain aberatsa den hiztegia erabili da.
Edukiak.
Ahozko mezu landuen azterketa:
-Eguneroko bizitzako mezuak ulertzea.
-Mezu zuzenak eta telefono bidezkoak.
-Lanbide sektoreko oinarrizko terminologia berariazkoa.
-Ideia nagusiak eta bigarren mailako ideiak.
-Baliabide gramatikal aurreratuak.
-Beste hizkuntza baliabide batzuk: adostasuna eta desadostasuna, hipotesiak eta espekulazioak, iritziak eta aholkuak, pertsuasioa eta ohartarazpena.
Mezu idatzi landuak interpretatzea:
-Mezuak, testuak, oinarrizko artikulu profesionalak eta egunerokoak ulertzea.
-Lanbide sektoreko terminologia berariazkoa.
-Ideia nagusiak eta bigarren mailako ideiak.
-Baliabide gramatikal aurreratuak.
-Erlazio logikoak: aurkaritza, kontzesioa, konparazioa, baldintza, kausa, helburua, ondorioa.
Ahozko mezu landuak sortzea:
-Ahozko mezuak igortzeko erabiltzen diren erregistroak.
-Lanbide sektoreko oinarrizko terminologia berariazkoa.
-Baliabide gramatikal aurreratuak.
-Beste hizkuntza baliabide batzuk: adostasuna eta desadostasuna, hipotesiak eta espekulazioak, iritziak eta aholkuak, pertsuasioa eta ohartarazpena.
-Fonetika. Bokalezko soinu eta fonemak eta haien konbinazio eta soinuak, eta kontsonantezko fonemak eta haien taldekatzeak.
Testu idatzi landuak bidaltzea:
-Lanbideko eta eguneroko mezu eta testuak adierazi eta betetzea.
-Curriculum vitae-a eta euskarri telematikoak: faxa, posta elektronikoa, burofaxa.
-Lanbide sektoreko oinarrizko terminologia berariazkoa.
-Ideia nagusia eta bigarren mailako ideiak.
-Baliabide gramatikal aurreratuak.
-Erlazio logikoak: aurkaritza, kontzesioa, konparazioa, baldintza, kausa, helburua, ondorioa.
-Testu koherentzia.
Ahozko elkarreragin arina:
-Ahozko diskurtso arina mantendu eta jarraitzea.
-Hitz egiteko txanda hartu, mantendu eta lagatzea modu arinean.
-Komunikazioaren estiloa hartzaileari, inguruneari eta komunikazioaren helburuari egokitzea.
-Intonazioa, ahozko testuaren kohesio baliabide gisa: intonazio patroien erabilera.
-Hitzik gabeko komunikazioaren estrategiak erabiltzea, ahozko interakzioa indartzeko.
Orientabide didaktikoak.
Atzerriko bigarren hizkuntzako lanbide modulua bi kurtsoen artean banatu da, ikaslearen prestakuntza aldian hizkuntzaren erabilerak etenik izan ez dezan. Kontuan harturik kasu honetan “Atzerriko bigarren hizkuntza b)” modulua hizkuntzaren bigarren maila bati dagokiola heziketa zikloaren barnean, ikasleen hizkuntza gaitasuna handitzera bidera daiteke modulu hau, batez ere ulermenari eta ahozko adierazpenari lotutako alderdietan, bai eta espezialitateari dagozkion hizkuntzaren alderdi teknikoetan duten prestakuntza indartzera ere, alde batera utzi gabe eguneroko komunikazio egoeretan aritzeko behar diren gaitasunen garapena. Azken dimentsio horrek garrantzi berezia hartzen du ikasturte honetan, ikasleek ikaskuntza iraunkorrerako programa europarretan parte hartzeko aukera baitute.
Horregatik guztiagatik, eta hizkuntzetarako Europako Erreferentzia Esparruan proposatzen denarekin bat, modulu honen bidez ikasleek komunikazio eraginkorra lortu behar dute egiazko egoeretan, bizitza arrunteko egoerak izan nahiz lanbide arlokoak izan. Horrek garrantzi berezia du lanbide profil honen barnean. Era berean, ahalegin nagusia egin beharko litzateke ikasleak gai izan daitezen modu autonomo eta koherentean komunikatzeko eskakizun handiagoko mailarekin, zuzentasunari, jarioari eta zehaztasunari dagokienez. Ikasgelan, bai irakaslea, bai ikasleak, soilik atzerriko hizkuntzan aritzeak ederki lagunduko du lortu nahi diren helburuak betetzen.
Irakaskuntza-ikaskuntzako prozesuan egiten diren jarduerak egokiro diseinatu behar dira, ikasleei erakusten dizkieten komunikazio egoerak ahalik eta benetakoenak izan daitezen, ulermena eta mintzamena eta, beraz, interakziorako trebetasunak bereziki indartu daitezen. Arreta berezia jarriko da lanbide sektorearen ohiko jarduerari eta gertakizunen kudeaketari lotutako dokumentuen formalizazioan (erreklamazioak, kexak, informazio bereziak, etab.).
Irakurmena lantzeak aukera ona eman dezake ikaskuntza lanbide eremuaren ingurunean kokatzeko, datuak, informazioak eta berariazko hiztegia atereaz egiazko dokumentuetatik. Horiek, neurri handian, Interneten bidez eskuratzen ahalko dira. Ildo beretik lagungarria izan daiteke ikasleek aurkezpen elektronikoak egitea, beren lanbide eremuko lan prozesuak eta eragiketetarako jarraibideak deskribatzeko, kexei eta erreklamazioei erantzuteko gutunak prestatzeko eta abar.
Halaber, gaitasun soziolinguistikoen garapena azpimarratu behar da. Horiek irakaskuntza-ikaskuntzako prozesu guztian barna zabaltzen dira eta kurtso honetan arreta handiagoa ematen zaie modulu honen barrenean. Garrantzitsua da bermatu ahal izatea ikasleek badakizkitela hizkuntza erabiltzeko konbentzioak, adeitasunezko arauak, erregistro desberdinak eta horiek behar bezala erabiltzearen garrantzia, eta, oro har, atzerriko hizkuntza ama hizkuntza duten herrien idiosinkrasia ongien definitzen duten ezaugarri kulturalak.
Ebaluazioari dagokionez, iradokitzen da prozesu horren ardatza ikasleen komunikaziorako gaitasunaren balorazioa izan dadila, hau da, ikustea nola baliatzen dituzten beren hizkuntza ezagutzak eta trebetasunak eta zenbateko gaitasuna duten komunikaziorako estrategia desberdinak erabiltzeko. Helburu horrekin zehaztu dira modulu honen ebaluazio irizpideak.
Lanbide modulua: Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak II.
Kodea: 0509b.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 5.
Iraupena: 70 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Zerbitzu motak zehazten ditu, eta antolaketa egiturak ezaugarritzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Taberna eta kafetegietako establezimendu motak ezaugarritu dira.
b) Taberna-kafetegiaren arloko zerbitzu motak identifikatu dira.
c) Taberna-kafetegiko zerbitzu motak establezimendu motekin eta/edo ekitaldi motekin lotu dira.
d) Establezimendu edo ekitaldi mota desberdinetako antolaketa egiturak identifikatu dira.
e) Establezimenduetako eta/edo ekitaldietako sailen eta langileen egitura funtzionala deskribatu da.
f) Sailen arteko erlazioak ezagutu dira.
g) Langileen antolamendua eta funtzioak zerbitzu motaren arabera ezarri dira.
h) Taberna-kafetegiko zerbitzuko langileekin lotzen diren alderdi deontologikoak ezaugarritu dira.
i) Berariazko hiztegi teknikoa identifikatu da.
2. Instalazioak eta muntaiak doitzeko eragiketak koordinatzen ditu, zerbitzu motaren araberako teknikekin.
Ebaluazio irizpideak:
a) Tresneria, lanabes eta materialak ezaugarritu dira, eta horien geroztiko aplikazioekin erlazionatu dira.
b) Tresneria, lanabesak eta materialak doitzeko, maneiatzeko, kontserbatzeko eta kontrolatzeko eragiketak egin eta kontrolatu dira, eta ondorengo erabileretara egokitzen diren egiaztatu da.
c) Zerbitzuekin lotzen diren muntaia motak ezaugarritu dira.
d) Muntatu beharreko zerbitzuen gaineko informazioa aztertu da.
e) Une bakoitzean teknika egokiak aplikatu eta garatuta gauzatu dira muntatzeko eragiketak.
f) Zerbitzuetarako materialak hornitzeko eta jasotzeko eragiketak kontrolatu dira.
g) Produktuak eta lehengaiak pilatzeko, banatzeko eta kontserbatzeko eragiketak kontrolatu dira.
h) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
i) Lortutako emaitzak kontrolatu eta baloratu dira.
j) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
3. Edariak hautatzen ditu, eta, horretarako, horien ezaugarriak eta aplikazioak ezagutzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Edari bakoitzarekin lotzen diren kultura eta gizarte faktoreak zehaztu dira.
b) Alkoholik gabeko edariak ezaugarritu eta sailkatu dira.
c) Hartzidura eta destilazio prozesuak deskribatu dira.
d) Edari alkoholdun hartzituak, hartzitu-destilatuak eta eratorriak, ardoa izan ezik, ezaugarritu eta sailkatu dira.
e) Edari alkoholdunen eta alkoholik gabekoen markak, aurkezpena, kategoriak eta merkataritza ezaugarriak identifikatu dira.
f) Edarien eskaintzaren eta eskariaren azken joerak identifikatu dira.
g) Edarien ezaugarri organoleptikoak deskribatu dira.
h) Enpresaren merkataritza eskaintzan barne hartu behar diren edariak ezaugarritu dira.
i) Edari alkoholdunen kontsumo desegokiaren ondorioak identifikatu dira.
4. Edariak prestatzen/zerbitzatzen ditu taberna-kafetegietan, elaborazio eta zerbitzuko beharren araberako prozedurak aplikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Zerbitzuaren faseak identifikatu dira.
b) Taberna-kafetegietan edariak elaboratzeko eta zerbitzatzeko beharrezko elementu guztiak eskura daudela egiaztatu da.
c) Taberna-kafetegietan edariak prestatzeko teknikak identifikatu eta ezaugarritu dira.
d) Taberna-kafetegietan edariak saltzeko eta zerbitzatzeko teknikak identifikatu eta ezaugarritu dira.
e) Koktelak eta konbinatuak elaboratzearekin, aurkeztearekin, dekoratzearekin eta zerbitzatzearekin lotzen diren teknikak ezaugarritu dira.
f) Hainbat koktel eta konbinatu egin dira, eta eginkizun horretan formulazioa errespetatu da eta egoki erabili dira beharrezko lanabesak.
g) Prozesuen barruan, protokolo arauak aplikatu dira.
h) Egindako zerbitzuak fakturatu eta kobratu dira.
i) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
j) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
5. Elikagaiak prestatzen/zerbitzatzen ditu taberna-kafetegietan, elaborazio eta zerbitzuko beharren araberako prozedurak aplikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Taberna-kafetegiko zerbitzuaren sukaldaritza elaborazioak ezaugarritu dira.
b) Taberna-kafetegietan elikagaiak elaboratzeko eta zerbitzatzeko teknikak ezaugarritu dira.
c) Taberna-kafetegietan elikagaiak elaboratzeko eta zerbitzatzeko beharrezko elementu guztiak eskura daudela egiaztatu da.
d) Kontserbatzeko tarteko eta bukaerako prozedurak garatu dira, lortutako produktuen beharrak eta ondorengo erabilera kontuan hartuta.
e) Ezarritako prozedurei jarraikiz egin dira elaborazioak.
f) Elaborazio faseak zerbitzu faseekin koordinatu dira.
g) Irizpide estetikoei jarraikiz aurkeztu dira elaborazioak.
h) Taberna-kafetegietako elikagaiak elaboratzeko eta zerbitzatzeko azken joerak ezagutu dira.
i) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
j) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
Edukiak.
Zerbitzuak doitzeko eta muntatzeko eragiketak koordinatzea:
-Zerbitzuen muntaiak antolatzea.
-Muntaia eragiketak:
Loturiko dokumentuak, gainbegiratzea eta gauzatzea.
-Aurretiazko eragiketak:
Lan eremuen plangintza.
Arloak kontrolatzea, gainbegiratzea.
Tresneria, lanabesak eta materialak kontrolatzea eta gainbegiratzea.
Funtzioak banatzea.
-Muntaia eragiketak kontrolatzea.
-Emaitzak baloratzea.
Edariak hautatzea II:
-Alkoholdun edariak.
-Aperitiboak, pattarrak eta likoreak:
Definizioa, sailkapena eta motak.
Ezaugarri organoleptikoak.
Elaborazio prozesuak.
Merkataritza aurkezpenak eta etiketatzeak.
Kokapena eta kontserbazioa.
Koktelak prestatu eta zerbitzatzea:
-Koktelgintza:
Definizioa, historia, jatorria eta bilakaera.
Joera berriak.
-Alkoholik gabeko koktelgintza. Koktelak eta konbinatuak:
Definizioa, ezaugarriak, motak, nazioarteko errezetak, serieak eta sailkapenak.
-Prestatzeko prozedurak:
Koktelak prestatu eta zerbitzatzea.
Koktelak eta konbinatuak dekoratzea, aurkeztea eta zerbitzatzea. Faseak eta teknikak.
Elikagaiak taberna-kafetegietan prestatzea eta zerbitzatzea:
-Taberna-kafetegietako berezko sukaldaritza produktuak, Nafarroan eta Espainian tipikoak direnak, prestatzea.
-Elikagaiak barra/mahaian eta bestelakoetan zerbitzatzeko teknikak.
-Elaborazioen akaberak eta aurkezpenak.
-Elikagaiak kontserbatu eta leheneratzeko prozedurak.
-Emaitzak kontrolatzea eta baloratzea.
Orientabide didaktikoak.
Jatetxe edo taberna-kafetegi bat zuzentzeko prestatzen ari diren ikasleek taberna-kafetegietako prozesuen gaineko prestakuntza teoriko-praktikoa behar dute, berezko nortasuna duten oinarrizko elaborazio eta tekniketatik abiatuta. Elaborazio edo teknika horiek gero egokitu ahal izanen dituzte lantokian ezarrita dagoen edo ezarri behar den produkzio prozesuaren arabera. Modulu honetan osatu eginen dira lehen kurtsoko “Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak I” moduluan garatutako trebetasunak. Bigarren kurtso honetan zerbitzuen koordinazioari, edarien hautaketari eta koktelen prestaketa eta zerbitzuari buruzko edukiak landuko dira eta taberna eta kafetegietan edariak eta elikagaiak prestatu eta zerbitzatzeko teknikak sakonduko dira.
Lanbide moduluaren garapena modu sekuentzialean aurkezten da, ikasleak gai izan daitezen taberna-kafetegi batean sukaldaritza elaborazioak eta edariak prestatzeko prozesuen eta elikagaiak eta edariak zerbitzatzeko tekniken ikaskuntza faseak identifikatzeko. Fase horiek honako hauek dira:
-Zerbitzu motak zehazten ditu.
-Doiketa eragiketak koordinatzen ditu.
-Edariak hautatzen ditu eta, horretarako, horien ezaugarriak ezagutzen ditu.
-Edariak prestatu eta zerbitzatzen ditu taberna-kafetegietan.
-Elikagaiak prestatu eta zerbitzatzen ditu taberna-kafetegietan.
-Zerbitzuak egiten ditu taberna-kafetegietan.
Horretarako, kasu bakoitzean, ekin behar zaio ondoko helburuak izanen dituzten jarduera teoriko eta praktikoekin:
-Elikagaiak eta edariak prestatzeko prozesu bakoitzarekin lotzen den antolaketa eta dokumentazioa definitzea.
-Edariak dastatzea, elaborazio prozesua eta zerbitzu egokia aztertuz eta balizko aldaketak aplikatuz.
-Loturiko dokumentuetatik abiatuta, sukaldaritza elaborazioak eta edariak prestatzeko prozesuak antolatzea, haien ezaugarriak aztertuz eta ezarritako produkzio prozesuari hobekien doitzen zaizkionak aplikatuz.
-Ezarritako produkzio prozesuari hobekien egokitzen zaizkion tekniken aplikazioa definitzea.
-Modu praktikoan aplikatzea sukaldaritza elaborazioak eta edariak zerbitzatzeko teknika guztiak, kasu bakoitzean ezarritako produkzio prozesuari egokituz.
-Taberna-kafetegietan bezeroei arreta emateko teknikak (kasu bakoitzari loturikoak) gauzatzea.
-Taberna-kafetegirako aproposak diren salmenta teknikak definitu eta gauzatzea.
-Prozesu bakoitzean erabili beharreko materialak eta tresneria deskribatzea eta balizko aldaketak aztertzea.
-Eginkizunen banaketa egitea produkzio eremu bakoitzean.
-Taberna-kafetegiko zerbitzuaren prestaketa egitea.
-Taberna-kafetegiko zerbitzu motak garatzea.
-Zerbitzua zuzentzea.
-Zerbitzuaren emaitza aztertzea.
-Taberna-kafetegiko zerbitzuei bukaera emateko atazak egitea.
-Sustatu behar da ikasleek ingurunearekiko jarrera behatzailea izan dezaten, horrek ahalbidetuko baitie gogobeteko prestakuntza profesional eta pertsonala garatzea.
Ikuspuntu metodologikotik, ikaskuntzaren helburuak eta emaitzak lortzeko eta gaitasunak eskuratzeko, beharrezkoa da taberna-kafetegiko zerbitzuen praktikak planifikatu eta egitea sukaldaritzarekin loturiko zikloekin koordinatuta, ikasturte osoan zehar.
Ikasleek lortu behar dituzten berariazko gaitasunak lan merkatuaren esparrurako orokorrak diren gaitasunekin osatuko dira. Lortu behar da, irakasleen jarrera profesionalaren ondorioz, ikasleek jarduketa egiaztagarria mantendu dezaten, ondokoen gainean:
-Kalitatearen estandarren barnean mantentzea. Kalitatea honela ulertu behar da: egin beharreko lanaren etengabeko hobekuntza, baliabideak, denbora eta emaitzak optimizatzeko. Kalitatea ezarrita egon behar da.
-Ikastetxeko jarduketa guztietan segurtasun eta higienearen arauekin bat etorriz jardutea, jarrera profesionala lantzeko.
-Laneko arriskuei aurrea hartzeari buruzko legezko eskakizun guztiak betetzea.
-Jardueretan erabili edo erabiliko dituzten erreminta, lanabes, tresneria edo makineriaren eguneroko garbiketa ulertu eta egitea.
-Ingurumenarekiko errespetua erakustea, energia baliabideen zentzuzko aprobetxamendua bultzatzea, bai ingurumen arrazoiengatik bai arrazoi ekonomikoengatik, eta, aukera izanez gero, iraunkortasuna zer den ezagutu eta errespetatzea.
-Behar den errespetu jarrerarekin jardutea beti ikasgela, lantegi, ikaskide eta irakasleekiko.
Lanbide modulu hau emateko orduan, kontuan izan behar da edukiak, prozesuak eta prozedurazko jarduerak koordinatzeko beharra, ondoko lanbide moduluak ematen dituzten irakasleekin:
-Jatetxeko zerbitzu prozesuak.
-Sommelier-lanak.
-Jatetxe arloko zerbitzuen eta ekitaldien plangintza eta zuzendaritza.
-Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan.
-Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa.
Modulua: Ingelesa.
Kodea: 0179.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 7.
Iraupena: 110 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Edozein komunikabidek hizkuntza estandarrean emandako orotariko ahozko diskurtsoetan, lanbideari dagokion informazioa eta eguneroko gaiei buruzko informazioa ezagutzen du, eta zehaztasunez interpretatzen du mezuaren edukia.
Ebaluazio irizpideak:
a) Mezuaren ideia nagusia identifikatu da.
b) Hizkuntza estandarrean emandako irratiko mezuen eta grabatu edo igorritako bestelako materialen helburuari antzeman zaio eta hiztunaren aldartea eta tonua identifikatu dira.
c) Bizitza sozial, profesional edo akademikoari buruz hizkuntza estandarrean egindako grabazioetatik informazioa atera da.
d) Hiztunaren ikuspegiak eta jarrerak identifikatu dira.
e) Gai zehatzei edo abstraktuei buruz hizkuntza estandarrean eta ohiko erritmoan emandako azalpen eta mezuetan ideia nagusiak identifikatu dira.
f) Xehetasun osoz ulertu da hizkuntza estandarrean esandakoa, baita atzean zarata dagoenean ere.
g) Hitzaldien, solasaldien eta txostenen ideia nagusiak atera dira, bai eta hizkuntzaren aldetik konplexuak diren aurkezpen akademiko eta profesionaleko beste forma batzuenak ere.
h) Mezu bat osotasunean ulertzeko garrantziaz jabetu da, mezuaren elementu guztiak ulertzen ez badira ere.
2. Testu idatzi konplexuetan bildutako informazio profesionala interpretatzen du, edukiak modu ulerkorrean aztertuta.
Ebaluazio irizpideak:
a) Askatasun maila altuarekin irakurri da, irakurketaren estiloa eta abiadura testu eta helburu desberdinei egokituz eta erreferentzia iturri egokiak erabiliz horiek aukeratu ondoren.
b) Norberaren espezialitateko gaien gaineko gutunak interpretatu dira eta erraz atzeman zaie funtsezko esanahia.
c) Xehetasun osoz interpretatu dira testu luzeak eta konplexu samarrak, norberaren espezialitatearekin zerikusia dutenak edo bestelakoak, betiere pasarte zailak berriz irakurtzeko aukerarekin.
d) Testua sektoreko zein esparruri dagokion, harekin erlazionatu da.
e) Lanbideko gai sorta zabal baten inguruko albiste, artikulu eta txostenen edukia eta garrantzia azkar identifikatu dira, eta sakonago aztertzea komeni den erabaki da.
f) Testu konplexuen itzulpenak egin dira; horretarako, laguntza materiala erabili da, beharrezkoa izan den kasuetan.
g) Euskarri telematikoen bidez (posta elektronikoa, faxa) jasotako mezu teknikoak interpretatu dira.
h) Norberaren espezialitateko jarraibide luze eta korapilatsuak interpretatu dira.
3. Ahozko mezu argiak eta ongi egituratuak ematen ditu, egoeraren edukia aztertuz eta solaskidearen hizkuntza erregistroari egokituz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Mezua bidaltzeko erabilitako erregistroak identifikatu dira.
b) Askotariko gai orokor, akademiko, profesional edo aisiaren ingurukoez mintzatu da hitz-jario errazez, zehaztasunez eta eraginkortasunez, ideien arteko lotura argi markatuz.
c) Naturaltasunez komunikatu da, inguruabarren araberako formaltasun mailarekin.
d) Protokolo arauak erabili dira aurkezpen formaletan eta informaletan.
e) Behar bezala erabili da lanbideko terminologia.
f) Ikuspuntuak argi adierazi eta defendatu dira, azalpenak eta argudio egokiak emanez.
g) Norberaren eskumeneko lan prozesua deskribatu eta sekuentziatu da.
h) Hautatutako lan aukera edo prozedura bat zergatik hautatu den argudiatu da xehetasun osoz.
i) Diskurtsoa edo diskurtsoaren zati bat berriro egiteko eskatu da beharrezkotzat jo izan denean.
4. Sektoreko, ikasketetako edo eguneroko gaiei buruzko dokumentuak eta txostenak egiten ditu, hizkuntza baliabideak dokumentuaren helburuarekin erlazionatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Testu argi eta zehatzak idatzi dira norberaren espezialitatearekin zerikusia duten gaiez, hainbat iturritatik jasotako informazio eta argudioak laburbilduz eta ebaluatuz.
b) Informazioa zuzentasunez, zehaztasunez, koherentziaz eta kohesioz antolatu da, informazio orokorra edo zehatza eskatzerakoan eta/edo ematerakoan.
c) Txostenak idatzi dira, alderdi esanguratsuak nabarmenduz eta euskarritzat erabil daitezkeen xehetasun adierazgarriak eskainiz.
d) Lanbide eremuko dokumentazio berariazkoa bete da.
e) Ezarritako formulak eta hiztegi berariazkoa aplikatu dira dokumentuak betetzean.
f) Artikuluak, jarraibideen eskuliburuak eta bestelako dokumentu idatziak laburtu dira, hiztegi zabala erabiliz, hitzak maiz ez errepikatzeko.
g) Eginen den dokumentuaren araberako kortesia formulak erabili dira.
5. Komunikazio egoeretan jarrera eta portaera profesionalak aplikatzen ditu, eta atzerriko hizkuntzaren herrialdeko harreman tipiko bereizgarriak deskribatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Atzerriko hizkuntza erabiltzen duen erkidegoaren ohitura eta erabileren alderdirik garrantzitsuenak zehaztu dira.
b) Herrialdearen berezko gizarte harremanen protokoloak eta arauak deskribatu dira.
c) Atzerriko hizkuntza erabiltzen duen erkidegoaren balio eta sinesmenak identifikatu dira.
d) Sektorearen berezko gizarte eta lanbide alderdiak identifikatu dira, edozein testu motatan.
e) Atzerriko hizkuntzaren herrialdeko gizarte harremanen protokoloak eta arauak aplikatu dira.
f) Jatorriko eskualdeko hizkuntza markatzaileak ezagutu dira.
Edukiak.
Ahozko mezuen azterketa:
-Lanbideko eta eguneroko mezuak ulertzea.
-Zuzeneko mezuak, telefono bidezkoak, irratikoak, grabatutakoak.
-Lanbide sektoreko terminologia berariazkoa.
-Ideia nagusiak eta bigarren mailako ideiak.
-Baliabide gramatikalak: aditz-denborak, preposizioak, phrasal verb-ak, lokuzioak, baldintza eta zalantzen adierazpenak, boz pasiboaren erabilera, perpaus erlatiboa, zehar estiloa, aditz modalak.
-Beste hizkuntza baliabide batzuk: adostasuna eta desadostasuna, hipotesiak eta espekulazioak, iritziak eta aholkuak, pertsuasioa eta ohartarazpena.
-Ahozko hizkuntzaren hainbat azentu.
Mezu idatziak interpretatzea:
-Mezuak, testuak, oinarrizko artikulu profesionalak eta egunerokoak ulertzea:
Euskarri telematikoak: faxa, posta elektronikoa, burofaxa.
Lanbide sektoreko terminologia berariazkoa. “False friends”.
Ideia nagusiak eta bigarren mailako ideiak.
Baliabide gramatikalak: aditz-denborak, preposizioak, phrasal verb-ak, I wish + lehenaldi bakuna edo perfektua, I wish + would, If only; boz pasiboaren erabilera, perpaus erlatiboa, zehar estiloa, aditz modalak...
-Erlazio logikoak: aurkaritza, kontzesioa, konparazioa, baldintza, kausa, helburua, ondorioa.
-Denborazko erlazioak: lehenagokotasuna, gerokotasuna, aldiberekotasuna.
Ahozko mezuak sortzea:
-Ahozko mezuak:
Ahozko mezuak igortzeko erabiltzen diren erregistroak.
Lanbide sektoreko terminologia berariazkoa. “False friends”.
Baliabide gramatikalak: aditz-denborak, preposizioak, phrasal verb-ak, lokuzioak, baldintza eta zalantzen adierazpenak, boz pasiboaren erabilera, perpaus erlatiboa, zehar estiloa, aditz modalak.
Beste hizkuntza baliabide batzuk: adostasuna eta desadostasuna, hipotesiak eta espekulazioak, iritziak eta aholkuak, pertsuasioa eta ohartarazpena.
Fonetika. Bokalezko soinu eta fonemak eta haien konbinazio eta soinuak, eta kontsonantezko fonemak eta haien taldekatzeak.
Gizarte harremanen, kortesia arauen eta erregistro aldeen hizkuntza markatzaileak.
-Ahozko diskurtsoa mantendu eta jarraitzea:
Hitz egiteko txanda hartu, mantendu eta lagatzea.
Laguntzea, ulertu duzula adieraztea, argibidea eskatzea.
Intonazioa, ahozko testuaren kohesio baliabide gisa. Intonazio patroien erabilera.
Testu idatziak sortzea:
-Lanbideko eta eguneroko mezu eta testuak adierazi eta betetzea:
Curriculum vitae-a eta euskarri telematikoak: faxa, posta elektronikoa, burofaxa.
Lanbide sektoreko terminologia berariazkoa.
Ideia nagusiak eta bigarren mailako ideiak.
Baliabide gramatikalak: aditz-denborak, preposizioak, phrasal verb-ak, aditz modalak, lokuzioak, boz pasiboaren erabilera, perpaus erlatiboa, zehar estiloa.
-Erlazio logikoak: aurkaritza, kontzesioa, konparazioa, baldintza, kausa, helburua, ondorioa.
-Have something done.
-Lokarriak: although, even if, in spite of, despite, however, in contrast.
-Hitz eratorriak: adjektibo eta substantiboak eratzeko atzizkiak.
-Denborazko erlazioak: lehenagokotasuna, gerokotasuna, aldiberekotasuna.
-Testu koherentzia:
Testua komunikazio testuingurura egokitzea.
Testu mota eta formatua.
Hizkuntzaren aldaera. Erregistroa. Hautaketa lexikoa, egitura sintaktikoena eta eduki garrantzitsuarena.
Diskurtsoaren hasiera eta gaiaren sarrera. Garapena eta hedapena: exenplifikazioa, ondorioa eta diskurtsoaren laburpena.
Puntuazio-markak erabiltzea.
Ingelesaren lurraldeetan garrantzitsuenak diren kultura elementuak identifikatu eta interpretatzea:
-Nazioarteko harremanetan gizarte, kultura eta protokolo arauak baloratzea.
-Jarrera sozioprofesionala behar duten egoeretan, baliabide formal eta funtzionalak erabiltzea, enpresaren irudi egokia erakusteko.
-Atzerriko hizkuntza ezagutzea, bizitza pertsonalean eta profesionalean interesgarriak izan daitezkeen jakintzak areagotzeko.
-Komunikazio egoeraren, solaskidearen eta solaskideen asmoen araberako erregistroak erabiltzea.
Orientabide didaktikoak.
Lanbide modulu honek prestakuntza nahikoa ematen du ikasleek lanbide sektore honetako goi mailako teknikariaren prestakuntza mailaren berezko jarduera profesionalen garapenean ingelesez komunikatzea ahalbidetuko dieten gaitasunak eskuratu ditzaten.
Modulua bereziki prozedurazkoa da eta bertan garatzen da lanbide ingurunean behar den ingelesez komunikatzeko gaitasuna, ahozko zein idatzizko mailan.
Ingelesez komunikatzeko gaitasunak pertsonen arteko harremanekin zein sektorearen berezko dokumentazioa erabiltzearekin du zerikusia.
Moduluaren helburuak lortzeko aukera ematen duten irakaskuntza-ikaskuntza prozesuko jarduera lerroak honako hauek izanen dira:
-Komunikazio prozesuak eta protokolo eta bezeroarentzako arretarako teknikak deskribatu, aztertu eta aplikatzea, bai aurrez aurrekoak bai urrutikoak, ingelesaren bidez.
-Administrazio eta beste edozein izaeratako (finantza, zerga, giza baliabide edo merkataritzakoa) dokumentuen ezaugarriak bereiztea.
-Kalitate prozesuak enpresan, beren ebaluazioa eta zerbitzuak ingelesez emateari lotutako dokumentuen identifikazioa eta formalizazioa.
-Identifikazioa, azterketa eta jarduteko prozedura bezeroek ingelesez egiten dituzten kexa edo erreklamazioen aurrean.
Hori guztia dela eta, irakaskuntza-ikaskuntza prozesua, lehen mailako ingelesaren moduluarekin gertatzen den bezalaxe, praktikoa den ikuspuntu batetik bideratu behar da. Gramatikaren irakaskuntza aurreko kurtsoetan ikasitakoaren berrikuspen gisa hartu behar da eta ikasleentzat egiazko interesa duten komunikazio egoeretan txertatu. Horrela, ikasleak errazago ohartuko dira ikasi behar duten hizkuntza erabiltzeko oinarrizko gaitasuna izateko beharra dutela.
Horregatik, iradokitzen da eginkizunen bidezko irakaskuntza-ikaskuntza metodologia erabiltzea, edo, bestela esanda, helburu zehatzak dituzten jarduerak erabiltzea, ikasleak hizkuntzan sakonago eta aktiboago murgiltzera bultzatzen dituztenak.
Irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan eginen diren jarduerak egokiro diseinatu behar dira, ikasleak komunikazio egoera ahalik eta egiazkoenetan koka ditzaten. Teknikari honen lanbide profila kontuan izanik, bereziki indartu behar dira ulermena, produkzioa eta elkarrekintza, ahozkoa zein idatzizkoa, bai mezu profesionaletan bai arruntetan. Izan ere, lanbide esparru honetan ingelesa komunikazio hizkuntza gisa erabiltzearen ondorioz, ezinbestekoa da hizkuntza hori jakitea eta, beraz, sektoreko profesionalei eskatu beharreko beste faktore bat da.
Baliabideak erabiltzeari dagokionez, informazioaren teknologiak -batik bat Internet eta posta elektronikoa- oso erreminta baliotsuak dira, ikasleak komunikazio egoera errealetan jartzeko; izan ere, horietako gehienak, gaur egun, euskarri informatikoan gertatzen dira, enpresaren barruan zein kanpoan. Horretarako beharrezkoa da teknologia horiek eraginkortasunez erabiltzea. Era berean, titulu honetako gainerako modulu teknikoekin koordinatzeko beharra sortzen da, ikasgelan erabiltzeko egiazko materialen iturri gisa.
Arreta jarri behar zaion beste kontu bat gaitasun soziolinguistikoen garapena da, gaitasun horiek irakaskuntza-ikaskuntza prozesu osoa kutsatu behar baitute. Garrantzitsua da, prestakuntza helburu duen esparru honetan, bermatu ahal izatea ikasleek badakizkitela hizkuntza erabiltzeko konbentzioak, adeitasunezko arauak, erregistro desberdinak eta horiek behar bezala erabiltzearen garrantzia, eta, oro har, ingelesa ama hizkuntza duten eta lanbide harremanak ingelesez mantentzen dituzten herrialdeen idiosinkrasia ongien definitzen duten ezaugarri kulturalak.
Ebaluazioari dagokionez, iradokitzen da prozesu horren ardatza izan dadila ikustea ikasleek nola baliatzen dituzten beren hizkuntza ezagutzak eta trebetasunak eta zenbateko gaitasuna duten komunikaziorako estrategia desberdinak erabiltzeko. Helburu horri begira seinalatu dira modulu honetako ebaluazio irizpideak eta, ildo berean, hizkuntzetarako Europako Erreferentzia Esparrua oso bitarteko baliotsua izan daiteke ebaluazio tresnak diseinatzeko.
Lanbide modulua: Sommelier-lanak.
Kodea: 0511.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 10.
Iraupena: 110 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Ardoak hautatzen ditu, eta ezaugarriak eta osagaiak identifikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Ardoaren munduarekin lotzen diren kultura eta gizarte faktoreak zehaztu dira.
b) “Ardo” kontzeptua eta ardo motak eta ezaugarriak deskribatu dira.
c) Ardo motak ezaugarritzen dituzten osagaiak identifikatu dira.
d) Mahastizaintza prozesuetan esku hartzen duten faktoreak ezaugarritu dira.
e) Ardogintzara zuzendutako mahats barietateak identifikatu dira.
f) Ardogintzako eta ardoak ontzeko eta klarifikatzeko prozesuak ezaugarritu dira.
g) Jatorri-deiturak dagozkien mahats eta ardo adierazgarrienekin eta horien ezaugarriekin erlazionatu dira.
h) Nazioko eta nazioarteko ardogintzaren geografia ezaugarritu da.
i) Enpresaren merkataritza eskaintzaren barnean sartu behar diren ardoak zehaztu dira, ardoen ezaugarriei erreparatuta.
2. Upeltegiaren kontrola kudeatzen du, horren baldintzak identifikatuz eta eskaintzari erreparatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Ardoa eta beste edari batzuk kontserbatzeko espazio fisikoak ezaugarritu dira, baita horien ingurumen baldintzak ere.
b) Ardoak eta beste edari batzuk kontserbatzeko tresneria eta makineria identifikatu dira.
c) Zerbitzuaren aurreikuspenen eta stockaren arabera kalkulatu dira hornikuntza eta biltegiratze beharrak.
d) Hornikuntzako dokumentuak bete dira.
e) Hornitzaileak hautatu dira enpresaren eskaintza eta interesak kontuan izanik.
f) Biltegiratu baino lehen, salgaien sarrera dagozkion dokumentu-euskarriekin aztertu eta kontrastatu da.
g) Stockak txandakatzeko prozesuak ezarri dira.
h) Bezeroentzat erreserbatutako ardoak behar bezala identifikatu dira.
i) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
j) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
3. Ardoen, edarien eta janaurreko eta janondoko edarien eskaintza diseinatzen du, eskaintza osatzen duten elementuak justifikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Ardoen, uren, kafeen eta janaurreko eta janondoko edarien eskaintza zehazten duten faktoreak ezagutu dira.
b) Ardoen, uren, kafeen eta janaurreko eta janondoko edarien karta motak aztertu dira eta horien ezaugarri nagusiak deskribatu dira.
c) Ardoen, uren, kafeen eta janaurreko eta janondoko edarien kartak landu dira, eskaintza osatzen duten faktoreak kontuan izanik.
d) Ardoen, uren, kafeen eta janaurreko eta janondoko edarien eskaintzaren azken joerak identifikatu dira.
e) Ardoen eta beste edari batzuen kartak diseinatu dira, betiere funtzionalak, erosoak, erakargarriak eta malguak izateko moduan.
f) Prezioak finkatzeko kontuan izan beharreko faktoreak eta irizpideak ezagutu dira.
g) Ardoen eta bestelako edarien prezioak finkatzean aholkuak jaso dira, establezimenduaren helburu ekonomikoak eta komertzialak lortzeko.
4. Ardoak eta edariak zerbitzatzeko lanabesen eta tresneriaren doikuntza zuzentzen du, eta, horretarako, zerbitzu motaren, dagokion dokumentazioaren eta ezarritako protokoloaren araberako teknikak aplikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Ardoak eta edariak zerbitzatzeko tresneria, lanabesak eta materialak ezaugarritu dira, eta ondoren izango dituzten aplikazioekin lotu dira.
b) Ardoak eta edariak zerbitzatzeko tresneria, lanabesak eta materialak garraiatzeko, erabiltzeko, mantentzeko eta kontserbatzeko eragiketak egin eta kontrolatu dira.
c) Eremuak, tresneria, lanabesak eta materialak prestatu dira eta erabiltzeko egokiak direla egiaztatu da.
d) Zerbitzuei buruzko informazioa aztertu da.
e) Ardoen eta edarien barne hornikuntza egin da, zerbitzuaren beharrei erreparatuta.
f) Ardoak eta edariak jaso eta banatu dira, eta zerbitzurako tratamendua aplikatu da.
g) Karten eta salmentako beste tresna batzuen aurkezpena, garbitasuna eta kontserbazioa egiaztatu da.
h) Zerbitzuen ondoren jasotzeko eta garbitzeko eragiketak kontrolatu dira.
i) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
j) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
5. Ardoen eta beste edari batzuen dastaketak egiten ditu, eta horien ezaugarri organoleptikoak ezagutzen eta aztertzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) “Dastatzea” kontzeptua, motak eta xedea definitu dira.
b) Dastatzean eragina duten kanpoko baldintzatzaileak identifikatu dira.
c) Dastatzeko tresneria erabili da, eta dagokion xedearekin lotu da.
d) Dastatzeko erabilitako zentzumenak eta horien funtzionamendua deskribatu dira.
e) Ardoak eta beste edari batzuk dastatzearen faseak identifikatu eta ezaugarritu dira.
f) Ardoaren eta beste edari batzuen ezaugarri organoleptikoak identifikatu eta deskribatu dira, hiztegi zuzena erabiliz.
g) Sentsazio organoleptikoak eta produktuaren kalitatea lotu dira.
h) Produktuekin lotzen diren dastatze fitxak ezagutu dira.
i) Analisi sentsorialaren bidez hautatu dira enpresaren merkataritza eskaintzaren barnean sartuko diren ardoak eta beste edari batzuk.
j) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
6. Jatetxean ardoen eta beste edari batzuen zerbitzua kontrolatzen du, bezeroari zerbitzua eta arreta emateko teknikak identifikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Sommelierrarekin lotzen diren alderdi deontologikoak ezaugarritu dira.
b) Ardoen eta edarien eskaintzari buruzko informazioa eta aholkuak eman dira, bezeroen iguripenak kontuan izanik.
c) Bezeroen eskariei erantzun zaie, bezeroen iguripenak asetuta geratzeko moduan.
d) Zerbitzatzeko tenperaturak kontrolatu dira, ardo edo edari motaren arabera.
e) Ardoaren edo edariaren ezaugarrietarako egokiak diren zerbitzatzeko erreminten eta lanabesen erabilera egiaztatu da.
f) Protokolo arauak ardoak eta edariak zerbitzatzeari aplikatu zaizkio.
g) Bezeroak ardoa edo edaria ontzat eman duen ala ez baloratu da, establezimenduaren politikaren arabera jarduteko.
h) Ardoak eta edariak zerbitzatzeko dauden aukerak ezaugarritu dira.
i) Bezeroen kexei, erreklamazioei edo iradokizunei erantzuna eman zaie.
j) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
k) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
Edukiak.
Ardoak hautatzea:
-Ardoaren kulturaren hastapenak.
-Ardoak ezaugarritzea.
-Mahastizaintza. Definizioa eta kontzeptua.
-Mahastizaintzan eragina duten faktoreak.
-Mahatsondoa eta mahatsa.
-Enologia. Definizioa eta kontzeptua.
-Mahats-biltzea.
-Hartzidura. Kontzeptua, motak eta ezaugarriak.
-Ardogintzako sistemak.
-Ardoak ontzea. Definizioa, ezaugarriak eta motak.
-Ardoak klarifikatzea, egonkortzea eta botilaratzea.
-Nazioko eta nazioarteko ardogintzaren geografia.
Upeltegia kudeatzea eta kontrolatzea:
-Upeltegia.
-Upeltegiaren ingurumen baldintzak.
-Ardoak kontserbatzea: ardoen bilakaeraren eta puntu kritikoen jarraipena.
-Upeltegiaren hornikuntza: beharren identifikazioa, hornitzaileen hautaketa, hartzea eta biltegiratzea, produktuen banaketa.
-Stocken txandaketa: izakinen eta kontsumoen kontrola.
-Upeltegiaren kudeaketarekin eta kontrolarekin lotzen diren informatika aplikazioak.
Janaurreko eta janondoko edarien eta ardoen eskaintza diseinatzea:
-Ardoen eta beste edari batzuen eskaintza. Kontzeptua, motak eta ezaugarriak.
-Eskaintzaren zehaztapenean eragina duten faktoreak.
-Gaur egungo joerak.
-Ardoen eta edarien kartak: definizioa eta motak. Formatuen, egituren, informazioaren, idazketaren eta abarren ezaugarriak.
-Prezioak finkatzea.
-Prezioetan erabakigarriak diren faktoreak.
-Sommelierra.
-Espainiako eta munduko edarien jatorri-deiturak eta identifikazio geografikoak.
-Nafarroako ardo eta edariak.
Ardoak eta edariak zerbitzatzeko lanabesen eta tresneriaren doikuntza zuzentzea:
-Ardoak eta edariak zerbitzatzeko lanabesak eta tresneria doitzea eta kontrolatzea.
-Urak, ardoak eta edariak barnean banatzea: loturiko dokumentazioa, banaketa eta jeneroen tratamendua.
-Hotzeko tresneriaren eta makineriaren erabilera, garbitasuna eta kontserbazioa kontrolatzea eta doitzea. Definizioa, ezaugarriak eta motak.
-Zerbitzurako erremintak. Kortxo-ateratzekoak, dekantatze-ontziak, kopak, termometroak eta beste batzuk.
-Kartak eta salmenta tresnak doitzea eta kontrolatzea.
Urak, ardoak eta beste edari batzuk dastatzea:
-Dastaketak. Definizioa. Motak.
-Dastatzailearen erantzuna zehazten duten faktoreak.
-Dastatzeko aretoak eta tresneria. Definizioa, ezaugarriak eta motak. Doiketa eta kontrola.
-Dastaketaren faseak. Sekuentziazioa.
-Ardoak eta beste edari batzuk dastatzeko berariazko terminologia.
-Dastaketa-fitxak.
Uren, ardoen eta beste edari batzuen zerbitzua kontrolatzea:
-Jatetxean ardoak eta edariak zerbitzatzeko langileen lanbide deontologia.
-Bezeroari aholku ematea.
-Uren, ardoen eta edarien eskaintzari eta gastronomia eskaintzarekiko harmoniari buruz informatu eta aholkatzea, ezarritako protokoloari jarraikiz.
-Eskaintzaren aurkezpena.
-Materialen hautaketa.
-Ardoen eta beste edari batzuen zerbitzua. Faseak, teknikak eta ohiko prozedurak.
-Sommelier-lanaren berezko atazak aretoko langileen eginkizunekin koordinatzea, kalitatezko zerbitzua eskaintzeko.
-Zerbitzu berezietako teknikak.
-Salmenta teknikak loturiko establezimenduetan.
-Kontrol eragiketak zerbitzuan zehar.
-Iradokizun, kexa eta erreklamazioei arreta ematea.
Orientabide didaktikoak.
Lanbide modulu hau ostalaritzako establezimendu, jatetxe, taberna-kafetegi edo edarien salmenta eta zerbitzurako establezimendu profesionaletako lan prozesuaren zati baten garapen gisa ulertu behar da. Establezimendu horiek zuzentzeko prestatzen ari diren ikasleendako beharrezkoa da sommelier-lanaren prozesuen gaineko prestakuntza teoriko-praktikoa, berezko nortasuna duten elaborazio eta tekniketatik abiatuta. Elaborazio edo teknika horiek gero egokitu ahal izanen dituzte lantokian ezarrita dagoen edo ezarri behar den produkzio prozesuaren arabera.
Lanbide modulu honen helburu nagusia da ikasleek ikuspegi zabala lor dezaten hotel edo jatetxeetako gune desberdinetan, upeltegiaren kudeaketan eta zerbitzuarekiko eta ardo mota desberdinen ezaugarriekiko orientazioan sommelierrek burutzen dituzten eginkizunen gainean. Eginkizun horien artean daude ardo eta edarien hautaketa, upeltegiaren kontrola eta kudeaketa, ardo eta edarien eskaintzaren diseinua, ardo mota desberdinen zerbitzua eta Espainiako jatorri-deituren ezagutza, batez ere Nafarroakoena, eta baita munduko gainerakoena ere.
Egokientzat proposatzen den edukien sekuentziazioa bat dator edukien atalean ezarritako ordenarekin; kontzeptuzko eta prozedurazko sei multzotan antolaturik daude. Horrela, komenigarria litzateke mahastiaren, eguraldiaren, mahats barietateen eta lur moten gaineko edukiekin hastea. Ikasleek beharrezko elementuak izan beharko lituzkete ardoen elaborazioak eta haien ezaugarri organoleptikoak ezagutzeko. Eduki horiek dastaketaren baliabideen bidez eskuratu beharko lirateke.
Iradokitzen da upeltegiaren kudeaketa eta kontrolaren multzoarekin jarraitzea, funtsezkoa baita jakitea ardoak, edariak eta bestelako lehengaiak baldintza egokietan hornitzen, biltegiratzen eta banatzen, lotzen den dokumentazioa eta kalitatea kontrolatuta.
Azkenik, ikasleek ardo eta edarien kartak prestatzeko eta diseinatzeko modu desberdinak ezagutu behar dituzte eta gai izan behar dute bezeroei aholkuak emateko sukaldaritzako elaborazioak laguntzeko edari egokiena aukeratzeko orduan.
Erabiliko diren baliabideei dagokienez, nabarmendu behar da modulu honen izaera batez ere praktikoa eta prozedurazkoa denez, dastaketak egiteko ikasgela batean kokatzen dela, eta bertan eginkizun hori betetzeko beharrezko tresneria eta lanabesak izan behar direla, hala nola, dastatze-kopak eta dekantatze-ontziak, besteak beste. Gainera, komenigarria litzateke multimedia baliabideak izatea ikasleek gaiaren gaineko informazioa lor dezaten eta ardoan eta haren zerbitzuan espezializatutako web orrietan eta blogetan sar daitezen, modu azkar eta gaurkotuan.
Bestalde, baliabide gisa gomendatzen da praktikak lan ingurune benetakoan/simulatuan egitea, ahal den neurrian. Horrela, ikasleek modulu honetako edukiak heziketa zikloa osatzen duten gainerako moduluetakoekin integratu ahal izanen dituzte eta, hartara, tituluaren ikuspegi globala lortuko dute, horrek hezkuntza balioari dagokionez duen garrantziarekin.
Jarduerei dagokienez, gomendagarria litzateke azalpen teorikoak eman eta ikasleei lanak banatu ondoren irakasleek ahalik eta baldintza egiazkoenetan egitea ereduzko prozedurak, esku-hartze edo konponketa egoki baten adierazgarri diren xehetasunak zorrotz zainduz.
Deskribatutako edukiak eskuratzeko egokitzat proposatzen diren jarduerak irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan aurreikusitako jarduera ildoekin bat datoz eta moduluaren helburuak lortzea ahalbidetuko dute. Jarduera horien artean honako hauek nabarmendu litezke:
-Eskaintza gastronomikoekin loturiko ardo eta edarien kartak zehaztu eta diseinatzea.
-Hornitzaileak eta lehengaiak kontrolatzea ardoak eta edariak hartu eta biltegiratzeko eragiketetan.
-Barneko banaketa eta kontserbazio egokia egitea zerbitzuaren arlo desberdinetan.
-Ardoen eta edarien hornikuntza (kanpokoa zein barnekoa) jarduerekin loturiko dokumentuen fluxua kontrolatzea.
-Edariak dastatzea, elaborazio prozesua eta zerbitzu egokia aztertuz eta balizko aldaketak aplikatuz.
-Ardoak eta edariak zerbitzatzea protokolo arauekin bat.
Ikasleek uniformetasuna bere egin behar dute, jarrera gisa, eta hori gauzatuko da praktikak egiteko egunero eta ohikotasunez lan jantziak (uniformea) erabiliz. Behar hori produkzio sektorearen errealitatetik eratortzen da.
Ikasleek lortu behar dituzten berariazko gaitasunak lan merkatuaren esparrurako orokorrak diren gaitasunekin osatuko dira. Edonola ere, lortu behar da, irakasleen jarrera profesionalaren ondorioz, ikasleek jarduketa egiaztagarria mantendu dezaten, ondokoen gainean:
-Kalitatearen estandarren barnean mantentzea. Kalitatea honela ulertu behar da: egin beharreko lanaren etengabeko hobekuntza, baliabideak, denbora eta emaitzak optimizatzeko. Kalitatea ezarrita egon behar da.
-Ikastetxeko jarduketa guztietan segurtasun eta higienearen arauekin bat etorriz jardutea, jarrera profesionala lantzeko.
-Laneko arriskuei aurrea hartzeari buruzko legezko eskakizun guztiak betetzea.
-Jardueretan erabili edo erabiliko dituzten erreminta, lanabes, tresneria edo makineriaren eguneroko garbiketa ulertu eta egitea.
-Ingurumenarekiko errespetua erakustea, energia baliabideen zentzuzko aprobetxamendua bultzatzea, bai ingurumen arrazoiengatik bai arrazoi ekonomikoengatik, eta, aukera izanez gero, iraunkortasuna zer den ezagutu eta errespetatzea.
-Behar den errespetu jarrerarekin jardutea beti ikasgela-lantegi, ikaskide eta irakasleekiko.
Azkenik, modulu hau zerbitzuaren eginkizunari berariaz laguntzeko egituratzen da, kasu honetan, ardo eta edarietan zentratua. Horrek esan nahi du modulu hau erlazio estua izanen duela “Taberna-kafetegietako zerbitzu prozesuak” eta “Jatetxeko zerbitzu prozesuak” moduluekin, horietan ere zerbitzuko eta zerbitzu-osteko eginkizunak edukien zati garrantzitsua baitira. Bestalde, erlazio estua du “Lehengaien hornikuntzaren kontrola” moduluarekin. Hala ere, erlazio horrek ez du esan nahi edukiak gainjartzen direnik. Aitzitik, edukiak elkarren arteko elementu osagarri gisa egituratzen dira eta ikasleei ahalbidetzen diete enpresek sektoreko profesionalei eskatzen dizkieten trebetasunak eskuratzea. Horrek lan merkatuan sartzeko aukeretan oso eragin positiboa izanen du.
Lanbide modulua: Jatetxe arloko zerbitzuen eta ekitaldien plangintza eta zuzendaritza.
Kodea: 0512.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 10.
Iraupena: 110 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Jatetxe arloko establezimenduetan zerbitzura zuzendutako espazioak diseinatzeko aholkuak ematen ditu, eta espazioen eta baliabideen beharrak ezaugarritzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Beharrezko aurretiazko informazioa identifikatu eta interpretatu da.
b) Instalazioen diseinuarekin lotzen den indarrean dagoen araudia ezagutu eta aztertu da.
c) Zerbitzura zuzendutako zonak edo espazioak kokatu dira.
d) Establezimendu moten eraikuntza eta dekorazio ezaugarriak zerrendatu dira.
e) Establezimenduan espazioek eta tresneriak duten banaketa ezaugarritu da.
f) Lokalaren edukiera ezarri da.
g) Establezimenduaren ezaugarrien eta beharren arabera egin dira baliabide materialetarako eta giza baliabideetarako kalkuluak.
h) Prozesuetako denbora eta ibilbideen azterketa egin da.
i) Jatetxe arloko instalazioetan eta diseinuetan azken joerak identifikatu dira.
j) Osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartu dira.
2. Catering zerbitzuetarako eta jatetxe arloko ekitaldiak egiteko instalazioak planifikatzen ditu, justifikatzen ditu eta ezaugarritzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Plangintzarako beharrezko aurretiazko informazioa identifikatu eta interpretatu da.
b) Ekitaldiaren arabera beharrezkoak diren espazioak ezarri eta banatu dira.
c) Ur, energia, hustubide eta abarren instalazio beharrak identifikatu dira.
d) Zerbitzurako materialen eta makineriaren beharrak identifikatu dira, baliabideen erabilgarritasuna egiaztatuz.
e) Zerbitzurako lehengaien eta jeneroen beharrak identifikatu dira.
f) Zerbitzurako langileen beharrak identifikatu dira.
g) Zerbitzurako eta lanerako altzarien eta tresneriaren banaketa planifikatu da.
h) Kontratatu edo alokatu beharreko zerbitzu osagarriak zehaztu dira.
i) Cateringarekin lotzen den eta indarrean dagoen araudia ezagutu da.
j) Catering eta ekitaldietako zerbitzuetako instalazioen eta diseinuen azken joerak identifikatu dira.
k) Baliabideen optimizazioa kontuan izanik planifikatu da.
3. Egiturak zehaztuz antolatzen ditu zerbitzuak, kontuan izan beharreko elementuen eta aldagaien arabera.
Ebaluazio irizpideak:
a) Egin beharreko zerbitzuari buruzko informazioa aztertu eta interpretatu da.
b) Erreserben kudeaketan jarduteko protokoloak ezarri dira.
c) Inplikatutako sail guztiekin koordinatu da zerbitzua.
d) Zerbitzuaren formula definitu eta sekuentziatu da, eta establezimenduarekin eta/edo ekitaldiarekin lotu da.
e) Zerbitzuko langileen ordutegiak finkatu dira.
f) Langileen lana antolatu eta banatu da zerbitzuaren beharren arabera.
g) Zerbitzuetarako instalazioen eta tresneriaren muntaia eragiketak ezarri eta ikuskatu dira.
h) Muntaiaren behin betiko aurkezpena gainbegiratu da osotasunean.
i) Zerbitzuko langileen prestasuna egiaztatu da.
j) Fakturazio eta kobrantzako sistemak hautatu eta aplikatu dira establezimenduaren eta/edo ekitaldiaren arabera.
k) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
l) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
4. Zerbitzua zuzentzen du eta horretarako prozesuak eta jardunak kontrolatzen eta koordinatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Eginen den zerbitzuari buruzko informazioa aztertu eta interpretatu da, eta kontrol puntu kritikoak hauteman dira.
b) Jardun postuetako pertsonei helarazi zaie zerbitzu-prozesuari buruzko informazioa.
c) Gastronomia eskaintza osatzen duten elementuei buruzko informazioa helarazi zaie zerbitzuko langileei.
d) Bezeroei harrera egin zaie eta establezimenduaren eskaintzaren inguruko aholkuak eman zaizkie.
e) Inplikatutako sailekin koordinatu dira zerbitzuaren fase guztiak.
f) Zerbitzuko eta bezeroentzako arretako eragiketetan eta jasotze eragiketetan teknikak zuzen aplikatzen direla kontrolatu da.
g) Kexak, erreklamazioak, iradokizunak eta ezustekoak konpontzeko jardun protokoloak koordinatu dira.
h) Fakturazio eta kobrantzako prozesuak kontrolatu dira.
i) Zerbitzuarekin lotzen den dokumentazio guztia kudeatu da.
j) Baliabideen alferreko kontsumoa saihestu da.
k) Eragiketak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
5. Protokoloa aplikatzen du, osatzen duten elementuen ezaugarriak ezarriz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Protokolo moten ezaugarriak adierazi dira.
b) Jatetxe arloan protokoloa osatzen duten elementuak definitu dira.
c) Antolatu beharreko ekitaldi motaren arabera gonbidatuak antolatzeko sistemak ezaugarritu dira.
d) Ekitaldi moten araberako hainbat motatako gonbidapenak diseinatu dira.
e) Protokolo ekitaldien diseinua eta plangintza ezaugarritu da.
f) Protokolo instituzionala osatzen duten elementuak zehaztu dira.
g) Estatuko eta beste erakunde batzuetako protokolo eta lehentasun ofizialei buruzko araudia ezagutu da.
h) Ekitaldi ofizialetako presidentzia ezartzeko irizpideak finkatu dira.
i) Irudi korporatiboaren garrantzia baloratu da.
Edukiak.
Instalazioen diseinuan aholkuak ematea:
-Lokala. Eraikuntzaren eta dekorazioaren ezaugarriak.
-Indarra duen araudiaren azterketa. Zoruak, hormak, argiztapena, intsonorizazioa, edukierak eta beste batzuk.
-Guneen banaketa.
-Baliabide materialak. Beharren kalkulua eta erosketa irizpideak.
-Langileen eta bezeroen zirkuituak.
-Jatetxe arloko establezimenduetako diseinuen eta instalazioen azken joerak.
Jatetxe arloko catering eta ekitaldietarako instalazioak planifikatzea:
-Indarreko araudia. Catering-banquetinga eta ekitaldiak jatetxe arloan.
-Catering eta ekitaldien antolaketaren aurretiazko eragiketak:
Aurretiazko informazioa aztertzea.
Lotutako dokumentuak.
Kontratatu beharreko zerbitzuak, motak eta balizko aldaerak.
Espazioen banaketa logikoa eta plangintza.
Erabiliko diren instalazioen plangintza.
Baliabide materialak hautatu eta justifikatzea.
-Genero eta lehengaien beharrak zehaztea.
-Giza baliabideak hautatu eta justifikatzea.
-Zerbitzu osagarriak. Segurtasuna, dekorazioa, garraioa eta beste batzuk. Deskribapena eta ezaugarrien azalpena.
-Ekitaldiaren ondorengo eragiketak.
Zerbitzua antolatzea:
-Aurretiazko informazioen azterketa. Datuak, bezeroen itxaropenak: erreserbak, sistemak, komunikazioa eta kudeaketa.
-Zerbitzu mota zehaztea:
Aukerak eta mugak aztertzea.
Enpresaren helburuak.
Sekuentziazioa.
Zerbitzu motaren aplikazio praktikoa.
-Giza baliabideak antolatzea.
-Funtzioak banatzea. Zerbitzuko langileen funtzioak eta erantzukizunak koordinatzea eta mailakatzea.
-Muntaia eragiketak kontrolatzea.
-Muntaia eragiketak diseinatu, planifikatu eta gauzatzea.
-Azken aurkezpenaren kontrol eragiketak.
-Langileen kontrol deontologikoa.
Zerbitzuak zuzentzea:
-Informazioa zerbitzuan.
-Puntu kritikoak kontrolatzea.
-Bezeroei harrera egiteko eta aholkuak emateko eragiketak koordinatzea.
-Bezeroei zerbitzua eta arreta emateko eragiketak koordinatzea:
Zerbitzuaren prozesuak, sekuentziak eta denborak kontrolatzea.
Sailen arteko koordinazio prozesuak kontrolatzea.
Fakturazio eta kobrantzako prozesuak kontrolatzea.
Zerbitzu-osteko eragiketak kontrolatzea.
Beste batzuk.
-Kexa, erreklamazio, iradokizun eta ezustekoei arreta emateko eragiketak koordinatzea.
-Zerbitzuarekin lotzen den dokumentazioa. Kudeaketa, tramitazioa, fluxuak.
Protokoloa aplikatzea:
-Protokoloa. Definizioa eta motak.
-Protokoloa jatetxe arloan.
-Protokolo arauak eta lehentasun irizpideak.
-Protokoloa mahaian.
-Protokoloa ekitaldien antolaketan:
Antolatu beharreko ekitaldiaren dokumentuak.
Presidentzia motak protokolozko ekitaldietan. Presidentziak antolatzeko sistemak.
Irudi korporatiboen eta haren elementuen definizioa eta balioespena.
-Protokolo instituzionala.
-Estatuko eta autonomia erkidegoetako protokoloaren eta lehentasun ofizialen arloko araudia.
-Banderak antolatzea protokolozko ekitaldietan:
Protokolozko ekitaldien diseinua eta plangintza.
Protokolozko ekitaldien programazioa.
Antolatu beharreko ekitaldiaren dokumentuak bidaltzea.
Mahaikideak banatzeko teknikak jatetxe arloko protokolozko ekitaldietan. Sistema kartesiarra. Erlojuaren sistema. Zerbitzariaren lana, txartelak eta mahaietako planoak. Kronogramak. Mahai formak. Presidentziak aretoaren banaketa eta antolaketara egokitzea. Espazioak eta jarduera kronogramak diseinatzea. Oturuntzak, koktelak eta harrera ekitaldiak. Jatetxe arloko protokoloari aplikaturiko zeinu konbentzionalak. Pertsonekin erabili beharreko trataera. Komunikabideekin lotzen diren protokolozko ekitaldiak. Negoziaketarekin lotzen diren protokolozko ekitaldiak: delegazioen harrera, mahaien kokapena, negoziaketa ekitaldiak, akordioak sinatzea.
Orientabide didaktikoak.
Lanbide modulu honen helburua da ikasleek oinarrizko trebetasunak eskura ditzaten produkzio unitateen antolaketaren, zerbitzuen prozesuen eta zuzendaritza eta administrazioaren eginkizun/azpieginkizunekin loturiko jarduerak betetzeko, jatetxe arloko sektorearen esparruan.
Oinarrizko trebetasun horiek ondoko alderdi funtsezkoak biltzen dituzte:
-Instalazioen diseinuan aholkuak ematea.
-Instalazioak eta catering eta ekitaldietako zerbitzuetarako baliabideak planifikatzea.
-Zerbitzuak antolatzea jatetxeetan eta ekitaldietan.
-Zerbitzuak zuzentzea jatetxeetan eta ekitaldietan.
-Dagokion protokoloa aplikatzea.
Modulu hau bukatzean, ikasleek gai izan behar dute instalazioen diseinuan aholkuak emateko espazio eta baliabide beharrak ezaugarrituz, catering zerbitzuetarako eta jatetxe arloko ekitaldietarako instalazioak planifikatzeko, zerbitzuak antolatzeko haien egiturak zehaztuz, zerbitzua zuzentzeko prozesuak kontrolatu eta koordinatuz, eta protokoloa aplikatzeko.
Lanbidearen berezitasunengatik, hots, langilearen gaitasun sozialek eta pertsonalek lanbide honetan hainbesteko garrantzia izateagatik, ez lirateke alderdi teknikoak soilik sustatu behar, aitzitik, komenigarria litzateke ardura, bakarkako ahalegina eta elkarlana bereziki lantzea, alderdi horiek ikasleen kalitate profesionala eta pertsonala areagotuko baitute.
Moduluaren prestakuntza jarduera progresiboa izanen da. Hasieran instalazioen gaineko aholkularitza eta plangintza emanen da, ondoren zerbitzuaren antolaketa eta geroagoko zuzendaritza eta bukatzeko protokolo instituzionalaren aplikazioa hori eskatzen duten ekitaldien antolaketan eta, orobat, zerbitzuaren jarduerei loturiko kalitatezko prozesu eta protokoloen garapena eta formalizazioa.
Egokientzat proposatzen den edukien sekuentziazioa bat dator edukien atalean ezarritako ordenarekin; kontzeptuzko eta prozedurazko bost multzotan antolaturik daude. Horrela, gomendatzen da instalazioen diseinuaren gaineko aholkularitzarekin loturiko edukiekin hastea, ikasleak gai izan behar direlako indarreko araudia eta joera berriak ezagutzearen garrantzia ulertzeko, jatetxe arloko establezimenduen espazio eta diseinuei dagokienez.
Behin joerak ezagutu eta ezaugarritu ondoren, catering eta ekitaldietarako instalazioak dagokion araudiarekin planifikatzeari ekinen zaio, eta azpimarratuko dira instalazioen banaketa eta plangintza eta, halaber, giza baliabideen hautaketa eta justifikazioa. Iradokitzen da zerbitzuaren antolaketari buruzko eduki multzoarekin jarraitzea: zerbitzu motaren azterketa eta zehaztapena, giza baliabideen antolaketa, eginkizunen banaketa eta langileen deontologia.
Ondoren, zerbitzuen zuzendaritzari ekinen litzaioke. Informazioa ematerakoan bezeroari harrera egin eta aholku emateko eragiketen koordinazioan oinarrituriko lan egituratik hasiko da, salmentaren ezarpenarekin eta zerbitzuaren geroagoko tratamenduarekin jarraitu eta, balizko iradokizun, kexa eta erreklamazioen tratamendu eraginkorrarekin bukatuko da. Izan ere, bezeroen erabateko gogobetetzea lanbide modulu honen funtsezko alderdia izan behar da, moduluari bukaera emateko balioko duena. Gogobetetze hori lortzeko arestian aipaturiko multzoetan eskuratutako edukiak aplikatuko dira, modu zuzenean edo ez-zuzenean.
Azkenik, protokolozko ekitaldi askotarikoen antolaketa eta diseinuari buruzko eduki multzoari helduko litzaioke, une oro kalitatezko estandarren barnean mantenduz. Garrantzitsua da kalitatea egunez egun bertan egon behar den zerbait delako ideia transmititzea ikasleei eta ez kontzeptu hutsal bat edo etorkizunean lortu beharreko adierazpen bat edo beste zerbait.
Erabiliko diren baliabideei dagokienez, nabarmendu behar da modulu honen izaera batez ere praktikoa eta prozedurazkoa denez, areto-lantegietan kokatzen dela batez ere, nahiz eta ordu kopuru dezente beharko dituen erabilera anitzeko ikasgelan azalpen teorikoetarako eta prozesuen azterketarako eta, orobat, gela bat ordenagailuekin eta jatetxe arloko establezimenduetan zerbitzuak kudeatzeko berariazko programekin.
Bestalde, baliabide gisa gomendatzen da praktikak lan ingurune benetakoan/simulatuan egitea, ahal den neurrian. Horrela, ikasleek modulu honetako edukiak heziketa zikloa osatzen duten gainerako moduluetakoekin integratu ahal izanen dituzte eta, hartara, tituluaren ikuspegi globala lortuko dute, horrek hezkuntza balioari dagokionez duen garrantziarekin.
Jarduerei dagokienez, gomendagarria litzateke azalpen teorikoak eman eta ikasleei lanak banatu ondoren irakasleek ahalik eta baldintza egiazkoenetan egitea ereduzko prozedurak, esku-hartze edo konponketa egoki baten adierazgarri diren xehetasunak zorrotz zainduz.
Ikuspuntu metodologikotik, ikaskuntzaren helburuak eta emaitzak lortzeko eta gaitasunak eskuratzeko, beharrezkoa da zerbitzuen praktikak planifikatu eta egitea sukaldaritzarekin loturiko zikloekin koordinatuta, ikasturte osoan zehar.
Ikasleek uniformetasuna bere egin behar dute, jarrera gisa, eta hori gauzatuko da praktikak egiteko egunero eta ohikotasunez lan jantziak (uniformea) erabiliz. Behar hori produkzio sektorearen errealitatetik eratortzen da.
Ikasleek lortu behar dituzten berariazko gaitasunak lan merkatuaren esparrurako orokorrak diren gaitasunekin osatuko dira. Edonola ere, lortu behar da, irakasleen jarrera profesionalaren ondorioz, ikasleek jarduketa egiaztagarria mantendu dezaten, ondokoen gainean:
-Kalitatearen estandarren barnean mantentzea. Kalitatea honela ulertu behar da: egin beharreko lanaren etengabeko hobekuntza, baliabideak, denbora eta emaitzak optimizatzeko. Kalitatea ezarrita egon behar da.
-Ikastetxeko jarduketa guztietan segurtasun eta higienearen arauekin bat etorriz jardutea, jarrera profesionala lantzeko.
-Laneko arriskuei aurrea hartzeari buruzko legezko eskakizun guztiak betetzea.
-Jardueretan erabili edo erabiliko dituzten erreminta, lanabes, tresneria edo makineriaren eguneroko garbiketa ulertu eta egitea.
-Ingurumenarekiko errespetua erakustea, energia baliabideen zentzuzko aprobetxamendua bultzatzea, bai ingurumen arrazoiengatik bai arrazoi ekonomikoengatik, eta, aukera izanez gero, iraunkortasuna zer den ezagutu eta errespetatzea.
-Behar den errespetu jarrerarekin jardutea beti ikasgela, lantegi, ikaskide eta irakasleekiko.
Lanbide modulu hau emateko orduan, kontuan izan behar da edukiak, prozesuak eta prozedurazko jarduerak koordinatzeko beharra, ondoko lanbide moduluak ematen dituzten irakasleekin:
-Lehengaien hornikuntzaren kontrola.
-Jatetxeko zerbitzu prozesuak.
-Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak.
-Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan.
-Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa.
-Lanerako prestakuntza eta orientazioa.
Lanbide modulua: Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan.
Kodea: 0503.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 4.
Iraupena: 70 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Jatetxe arloko antolaketa egiturak ezartzen ditu, eta, horretarako, enpresaren helburuak eta antolaketa ereduak ezaugarritzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jatetxe arloko establezimenduen tipologiari eta sailkapenari buruzko araudia ezagutu da.
b) Enpresaren helburuak definitu dira, enpresaren produktu ereduaren arabera.
c) Enpresa planak ezarri dira, zehaztutako helburuen arabera.
d) Enpresa planifikatzeko estrategiak eta teknikak diseinatu dira.
e) Sektoreko enpresen antolaketa ereduak eta joera berriak kontzeptualizatu dira.
f) Sektoreko enpresen antolaketa ereduei eta joera berriei dagozkien organigramak egin dira.
g) Jatetxe arloko enpresen egitura eta antolaketa printzipioak baloratu dira, ezarritako helburuak lortzeko funtsezko elementu gisa.
2. Jatetxe arloko eremuen administrazio kudeaketa kontrolatzen du, dokumentazioa eta bertan islatzen den informazioa aztertuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jatetxe arloko enpresetan dokumentazioaren kudeaketak duen helburua justifikatu da.
b) Jatetxe sektoreko dokumentazioaren zirkuitua eta helburua ezagutu dira.
c) Agiriek dakarten informazioa erregistratzeko sistemak diseinatu dira.
d) Sortzen, igortzen edo jasotzen diren agiriak artxibatzeko sistemak identifikatu dira.
e) Agiriek dakartzaten informazioak enpresaren beharren arabera bereizi dira.
f) Dokumentazioaren kudeaketari buruzko oinarrizko araudia ezagutu da.
g) Dokumentazio administratiboa, ekonomikoa eta finantzarioa ongi kudeatzeak enpresaren edo departamentuaren funtzionamendua hobetzeko duen garrantzia baloratu da.
h) Teknologia berriak erabili dira enpresaren dokumentazioa kudeatu eta interpretatzeko.
3. Produkzio eremuen aurrekontuak kontrolatzen ditu, eta sail edo establezimenduetako hornikuntzaren, gastuen eta sarreren mailen egitura ezagutzen eta zehazten du.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jatetxe arloko enpresen planifikazioarekin zerikusia duten aurrekontu motak identifikatu dira.
b) Aurrekontuen osagaien ezaugarriak zehaztu dira eta diru-sarreren eta gastuen egitura ezarri da, haien portaera orokorraren erreferentziak lortzeko.
c) Hainbat motatako aurrekontuak egin dira jatetxe arloko enpresak eta horien barneko eremuak antolatu eta planifikatzeko.
d) Aurrekontuak kontrolatzeko metodoak ezarri dira, desbideratzeak modu arrazionalean justifikatu dira eta zuzentzeko neurriak aplikatu dira.
e) Establezimenduaren eskaintza gastronomikoen salmenta prezioak kalkulatu dira.
f) Errentagarritasun atalasea zehaztu da, eskaintza gastronomikoaren eta establezimendu edo zerbitzu motaren arabera.
g) Hornitzaileak ebaluatzeko eta ondoren enpresaren eskakizunetarako egokienak hautatzeko irizpideak ezarri dira.
h) Ofimatika eta komunikazio sistemak aplikatu dira sailen edo enpresaren kudeaketan.
4. Enpresaren egoera merkatuari dagokionez ebaluatzen du eta posizionamenduaren eta emaitzen aldagaiak aztertzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jatetxe arloko enpresa mota tradizionalak ezagutu dira.
b) Jatetxe arloan azaldutako enpresa joera berriak identifikatu dira.
c) Jatetxe arloko enpresen tipologiak deskribatu dira, indarra duen legezko araudiari jarraituz.
d) Eskariaren faktoreak eta motibazioak identifikatu dira.
e) Bezeroak beren tipologiaren arabera sailkatu dira.
f) Eskaria erabakitzen duten elementuak deskribatu dira: elementu soziokulturalak, ekonomikoak eta demografikoak.
g) Eskariaren egungo joerak ikertu dira.
h) Merkatuaren egoera eta eskaintzaren joerak ezagutzeak duen garrantzia baloratu da, merkatuan dugun posizionamendua ezagutze aldera.
5. Jatetxe arloko enpresen berezko merkaturatze plana egiten du, eta, horretarako, osatzen duten elementuak ezaugarritzen ditu eta estrategiak eta ekintzak ezartzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Merkaturatze plana kontzeptualizatu da.
b) Merkaturatze planaren bitartez lortu beharreko helburuak ezarri dira.
c) Merkaturatze plana gauzatzeko behar diren estrategiak eta ekintzak diseinatu dira.
d) Merkaturatze planeko plangintza ekonomikoa egin da.
e) Marketin plana eta haren desbideraketak kontrolatzeko sistemak identifikatu dira.
f) Merkaturatze planaren aurkezpena diseinatu da.
g) Enpresaren helburuei begira merkaturatze planaren aplikazioak duen garrantzia baloratu da.
6. Eskaintza gastronomikoak diseinatzen ditu, eta eskaintza horiek osatzen dituzten elementuak eta aldagaiak ezaugarritzen eta hautatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Eskaintza gastronomikoen mota nagusiak ezaugarritu dira.
b) Eskaintzak jatetxe arloan dauden formulekin erlazionatu dira.
c) Eskaintzak egiterakoan kontuan hartu dira ezaugarriak, bezeroen beharrak eta joera berriak.
d) Kontuan hartu dira establezimendu mota, urtarokotasuna, establezimenduaren kokapena, bezeria mota eta beste faktore batzuk.
e) Eskaintza aldatzeko eta txandakatzeko beharrak definitu dira.
f) Kontuan hartu dira kartaren diseinu fisikorako oinarrizko printzipioak.
g) Sustapen eta publizitate teknikak aplikatu dira.
h) Prezioekin zerikusia duten marketin teknikak aplikatu dira.
i) Bezeroaren gogobetetze maila kontrolatu da.
Edukiak.
Antolaketa egiturak ezartzea:
-Jatetxe arloko establezimenduen tipologiari eta sailkapenari buruzko legezko araudia.
-Jatetxe arloko enpresen antolaketa ereduak. Kontzeptualizazioa. Jatetxe arloko enpresen antolaketa motak. Joerak.
-Jatetxe arloko enpresen organigramak diseinatzea.
Dokumentazio administratibo, ekonomiko eta finantzarioaren kudeaketa kontrolatzea:
-Dokumentazioaren zirkuitua. Dokumentuen xedea eta dokumentuen arteko lotura.
-Dokumentazioa artxibatzeko sistemak eta metodoak.
-Agiriak kudeatzeko araudia.
-Teknologia berriak dokumentuen kudeaketan eta interpretazioan.
Produkzio eremuen aurrekontuak kontrolatzea:
-“Aurrekontu” kontzeptua eta aurrekontu motak.
-Aurrekontuak osatzen dituzten elementuak.
-Aurrekontu-kontrola. Desbideratzeak eta neurri zuzentzaileak.
-Eskaintza gastronomikoen salmenta prezioak zehaztea.
-Errentagarritasun atalasea.
-Hornitzaileen aukeraketa. Ebaluatu beharreko puntuak, balorazioa eta erabakiak hartzea.
-Eskaeren gutxieneko mailak, gutxieneko eta gehieneko izakinak eta stocken haustura zehaztea.
Enpresaren eta merkatuaren egoera ebaluatzea:
-Jatetxe arloko enpresa tradizionalak.
-Jatetxe arloko enpresa joera berriak.
-Eskarian eragina duten faktoreak eta motibazioak.
-Eskariaren elementuak.
-Bezeroen sailkapena.
-Eskariaren gaur egungo joerak.
Merkaturatze plana egitea:
-“Merkaturatze plana” kontzeptua eta merkaturatze planaren helburuak.
-Jatetxe arloko merkaturatze plan bateko estrategiak eta ekintzak.
-Kontrol sistemak, desbideratzeak eta neurri zuzentzaileak.
-Merkaturatze planaren aurkezpena.
Eskaintza gastronomikoak diseinatzea:
-Eskaintzen deskribapena, ezaugarriak eta motak.
-Eskaintza gastronomikoen elementuak eta aldagaiak.
-Oinarrizko eskaintzak. Menuak, kartak, buffetak eta bestelakoak. Deskribapena eta azterketa.
-Eskaintzak diseinatzerakoan kontuan hartu beharreko faktoreak.
-Eskaintza gastronomikoak bereizteko teknikak.
-Karta baten diseinu fisikorako oinarrizko printzipioak.
-Kartaren marketina eta produktuen eskaintzaren sustapena.
Orientabide didaktikoak.
Lanbide modulu honek ikasleei behar duten prestakuntza ematen die gauza izan daitezen antolaketa egiturak ezartzeko, beharrezko izapide administratiboak egiteko eta jatetxe arloko enpresen aurrekontuak kontrolatzeko. Horrez gain, ikasleek beren merkaturatze plana egin ahalko dute, enpresen ezaugarriak eta merkatuko posizionamendua zehaztuko dituzten eskaintza gastronomikoak eginez.
Moduluaren helburuak lortzeko aukera ematen duten irakaskuntza-ikaskuntzako prozesuko jarduera lerroak honako hauek izanen dira: plangintza eta antolaketarako metodoak eta sistemak, kudeaketa administratiboaren prozesamendua, aurrekontu eta ekonomia kontrolak, merkatuaren azterketa, merkaturatze plana eta eskaintza gastronomikoen definizioa.
Honako hau nabarmenki modulu teoriko-praktikoa dugunez, komenigarria litzateke ikasgelan informatika ekipamenduak izatea hainbat aplikazio erabili ahal izateko, besteak beste biltegiak kudeatu eta kontrolatzeko programak, ostalaritzako enpresentzako salerosketa softwarea, kartak edo menuak egiteko diseinu grafikoko programak eta merkatuan erabaki estrategikoak hartzeko marketin simulagailuak.
Modulu honen edukietarako ikus-entzunezko baliabideak eta Internet erabilita, irakaskuntza-ikaskuntza prozesua azkarragoa eta eraginkorragoa izanen da. Pixkanaka ikasleek beren kabuz ebazten ahalko dituzte proposatzen zaizkien jarduketak eta egoerak.
Gomendagarria da, halaber, ikasleak taldekatzearen teknika erabiltzea proposaturiko jarduerak egiteko eta, kasua bada, ikasleen azalpen jarduerak egiteko. Teknika horrek talde lanaren estrategiak aplikatzea ahalbidetuko luke. Estrategia horiek aztergai izanen dira “Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan” moduluan.
Egokientzat proposatzen den edukien sekuentziazioa jarraian azaltzen den aurkezpen ordenarekin bat dator:
-Jatetxe arloko sektorea. Merkatuaren azterketa.
-Jatetxe arloko antolaketa egiturak eta enpresa motak.
-Marketin plana jatetxe arloan.
-Eskaintza gastronomikoak.
-Jatetxe arloko enpresen dokumentazio administratibo, ekonomiko eta finantzarioa.
-Aurrekontu-kontrola.
Jatetxe sektoreari buruzko multzotik hastea iradokitzen da, sarrera gisa, gero merkatuaren azterketa egiteko, eskaintzaren egoera eta joerak baloratuz, merkatuan har daitezkeen posizionamendu motak ezagutzearren.
Jarraian, gomendatzen da jatetxe arloko enpresa mota guztien antolaketa egiturak azter daitezela, baita haien araudia ere.
Marketin estrategikoa aztertu ondoren komenigarria litzateke marketin operatiboa diseinatzea, hau da, enpresaren epe laburreko ekintza komertzialak. Eskaintza gastronomikoak diseinatuko dira haien ezaugarriak kontuan harturik, haien osagaiak eta aldagaiak hautatuz.
Bukatzeko, jatetxe eremuen kudeaketa administratiboari ekinen litzaioke. Ildo horretan, dokumentazioa eta bertan dagoen informazioa aztertuko dira, ekoizpen eremuen aurrekontuak kontrolatuko, eta sailaren edo establezimenduaren hornidura mailen, gastuen eta diru-sarreren egitura ezagutu eta zehaztuko da.
Modulu honetan lortu nahi diren helburuak ongi betetzeko, ondoko jarduera hauek egitea iradokitzen da, besteak beste:
-Jatetxe sektoreari buruzko informazio iturriak erabiltzea.
-Espainiako ostalaritza sektoreari buruzko ikerketa eta hura Nafarroako Foru Komunitatearekin alderatzeko ikerketa egitea.
-Kasu praktikoen eta talde dinamiken bitartez, negozioak abiarazten dituzten ekintzaileen jarrerak ulertu eta baloratzea, eta jatetxe sektorean haien beharra norainokoa den zehaztea.
-Salerosketako praktikak egitea rol jokoen bidez. Horietan, ikasleak saltzaile edo erosle izanen dira, egoera desberdinetan.
-Sektoreko enpresaburuekin eta arloko erakundeetako ordezkariekin harremanak izatea (solasaldiak, bisitak, etab.), espiritu ekintzailea eta sektorearen ezagutza sustatzeko.
-Sektoreko enpresa txiki eta ertainentzako (ETE) kudeaketa administratiboko programak erabiltzea.
-Moduluarekin zerikusia duten ostalaritzako gaur egungo aldizkariak eta artikuluak irakurri eta laburtzea.
-Moduluarekin zerikusia duten bideoak ikustea eta ondoren eztabaidak egitea.
-Biltegiaren kudeaketa eta hornitzaileen hautapena simulatzea.
-Marketin plan bat garatzea.
-Kartak eta menuak prestatzea.
-Aldagai ekonomikoak kalkulatzea: mozkinak, kostuak, errentagarritasun atalasea, amortizazioa, besteak beste.
-Jatetxe arloko enpresen organigramak diseinatzea.
“Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan” moduluak lotura berezia du Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako zikloko beste modulu hauekin:
-“Lehengaien hornikuntzaren kontrola” moduluarekin, biltegiaren kudeaketari, aurrekontuen kontrolari eta hornitzaileen hautapenari dagokienez.
-“Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan”. Bi moduluetan hartzen dira aztergai langileak antolatzeko ereduak eta lantaldeen zuzendaritza.
-“Enpresa eta ekimena”. Enpresa eta ekimena moduluarekin oso lotura estua du “Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan” modulu honek, eta jarraipena eman behar lieke lehen kurtsoko modulu horretan ikasitako kontzeptuei, kudeaketa administratiboan gehiago sakonduz, kontuan izanik gure inguruko jatetxe sektoreak dituen berezitasunak.
-“Gastronomia eta nutrizioa” moduluarekin, zeren eta eskaintza gastronomikoak landu eta diseinatzerakoan kontuan hartuko baitira elikagaien nutrizio-propietateak, joera gastronomikoak eta dietetikako oinarrizko printzipioak.
Lanbide modulua: Lanerako prestakuntza eta orientazioa.
Kodea: 0514.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 5.
Iraupena: 70 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Enplegu aukerak hautatzen ditu eta, horretarako, lan munduan sartzeko eta bizitzan zehar ikasteko hautabideak identifikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Norberaren nortasuna, asmoak, jarrerak eta prestakuntza baloratu dira erabakiak hartzeko.
b) Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikarientzako enplegu eta lan sorgune nagusiak identifikatu dira tokiko, eskualdeko, estatuko eta Europako eremuetan.
c) Tituluaren profilari lotutako lanbide jarduerarako eskatzen diren gaitasunak eta jarrerak zehaztu dira.
d) Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren lanbide profilarekin zerikusia duten prestakuntza eta lanbide ibilbideak identifikatu dira.
e) Etengabeko prestakuntzaren garrantzia baloratu da, enplegagarritasunaren aukerak zabaltzeko eta produkzio prozesuaren eskakizunetara egokitzeko funtsezko faktore gisa.
f) Lana bilatzeko prozesuan erabiltzen diren teknikak zehaztu dira.
g) Tituluarekin zerikusia duten lanbide sektoreetan autoenplegurako dauden aukerak aurreikusi dira.
2. Talde lanaren estrategiak eta komunikaziorako trebetasunak aplikatzen ditu eta estrategia horien eraginkortasuna eta eragimena baloratzen ditu erakundearen helburuei begira.
Ebaluazio irizpideak:
a) Talde lanaren onurak baloratu dira Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren profilarekin zerikusia duten lan egoeretan.
b) Egiazko lan egoera batean eratzen ahal diren lantaldeak identifikatu dira.
c) Komunikaziorako teknika nagusiak identifikatu dira.
d) Komunikazio eraginkorra izateko beharrezko elementuak identifikatu dira.
e) Lantalde eraginkorraren ezaugarriak zehaztu dira eraginkortasunik gabeko lantaldeen aldean.
f) Lanbide sektorean lantaldearen funtzionamendua hobetzeko behar diren gizarte trebetasunak baloratu dira.
g) Lantaldeetan erabiltzen diren agiriak identifikatu dira: deialdiak, aktak eta aurkezpenak.
h) Lantaldeko kideen eginkizunen eta iritzien aniztasun beharrezkoa positiboki baloratu da.
i) Taldeko kideen artean gatazkak sortzen ahal direla eta hori erakundeen ezaugarrietako bat dela onartu da.
j) Gatazka motak eta horien iturriak identifikatu dira, bai eta gatazkak konpontzeko prozedurak ere.
3. Lan harremanetatik sortzen diren eskubideak erabili eta betebeharrak bete egiten ditu, eta badaki horiek bereizten lan kontratuetan eta hitzarmen kolektiboetan.
Ebaluazio irizpideak:
a) Lan zuzenbideko kontzeptu nagusiak identifikatu dira.
b) Enpresaburu eta langileen arteko harremanetan esku hartzen duten erakunde nagusiak bereizi dira.
c) Lan harremanetatik sortzen diren eskubideak eta betebeharrak zehaztu dira.
d) Kontratazio mota nagusiak sailkatu dira eta zenbait kolektiboren kontratazioa sustatzeko neurriak identifikatu dira.
e) Indarra duen legedian lana eta familiako bizitza ongi uztartzeko ezarrita dauden neurriak baloratu dira.
f) Soldaten ordainagiria aztertu da eta hura osatzen duten elementu nagusiak identifikatu dira, tartean langilearen kotizazio oinarriak eta langileari eta enpresaburuari dagozkien kuotak daudela.
g) Lan harremanak aldatzearen, etetearen eta amaitzearen arrazoiak eta ondorioak identifikatu dira.
h) Gatazka kolektiboetako neurriak eta gatazkak ebazteko prozedurak aztertu dira.
i) Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren tituluarekin zerikusia duen lanbide sektoreari aplikatu beharreko hitzarmen kolektibo batean itundutako lan baldintzak zehaztu dira.
j) Lanaren antolaketaren ingurune berriak bereizten dituzten ezaugarriak identifikatu dira.
4. Gizarte Segurantzaren sistemak estaltzen dituen egoeretan zer nolako babesak dauden zehazten du eta prestazio motak identifikatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Gizarte Segurantzaren eginkizuna baloratu da, herritarren bizi kalitatea hobetzeko zutabe nagusia den aldetik.
b) Gizarte Segurantzaren sistemako araubideak identifikatu dira.
c) Gizarte Segurantzaren sistemak estaltzen dituen egoerak banan-banan aipatu dira.
d) Enpresaburuak eta langileak Gizarte Segurantzaren sistemaren barnean dituzten betebeharrak identifikatu dira.
e) Inguruko herrialde nagusietan Gizarte Segurantzaren arloan dauden aldeak identifikatu dira.
f) Gizarte Segurantzaren sistemako prestazioak sailkatu dira eta baldintzak identifikatu dira.
g) Legezko langabezia egoerak zehaztu dira zenbait kasu praktikotan.
h) Ikasleen ezaugarriei dagozkien langabezia prestazioen iraupena eta zenbatekoa kalkulatu dira, kotizaziopeko oinarrizko prestazioak eta kotizazio gabeko prestazioak bereiziz.
5. Bere jardueraren arriskuak ebaluatzen ditu, lan baldintzak eta bere lan inguruneko arrisku faktoreak aztertuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jatetxe sektorearen jarduera motak sailkatu dira, Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren lan inguruneetan, eta lanbidearen arriskuak identifikatu dira.
b) Dauden arrisku faktoreak sailkatu dira.
c) Laneko arriskuen ondorioz gerta daitezkeen kalte profesionalak (lan istripuak eta lanbide eritasunak) identifikatu dira.
d) Enpresako arriskuak ebaluatzeko prozesua eta kontzeptua zehaztu dira.
e) Arrisku motak identifikatu eta ebaluatu dira eta, prebentzio neurriak proposatuta, haien jarraipena egin eta haien eraginkortasuna kontrolatu da.
f) Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren lanbide profilarekin zerikusia duten lan inguruneetan prebentzioari begira garrantzia duten lan baldintzak zein diren zehaztu da.
g) Lan baldintzak eta langilearen osasuna erlazionatu dira.
h) Enpresaren esparru eta jarduera guztietan prebentzioaren kulturak duen garrantzia baloratu da.
6. Enpresa txiki batean, arriskuen prebentziorako plana egiten laguntzen du, inplikatutako eragile guztien erantzukizunak eta eskumenak identifikatuta.
Ebaluazio irizpideak:
a) Laneko arriskuei aurrea hartzeko oinarrizko araudia identifikatu da.
b) Laneko arriskuen prebentzioaren arloko eskubide eta betebehar nagusiak zein diren zehaztu da.
c) Enpresan prebentzioa kudeatzeko moduak sailkatu dira, laneko arriskuei aurrea hartzeko araudian ezarritako irizpideen arabera.
d) Arrisku plan bat prestatzean inplikatuta dauden eragile guztien erantzukizunak identifikatu dira.
e) Arriskuen prebentzioaren arloan langileek enpresan ordezkaritza izateko bideak zein diren deskribatu da.
f) Laneko arriskuen prebentzioarekin zerikusia duten erakunde publikoak identifikatu dira.
g) Aintzat hartu da garrantzitsua dela enpresan prebentzio plana izatea, larrialdietan egin beharreko jarduketen sekuentzia barne duena.
h) Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren lanbide sektorearekin zerikusia duen lantoki bateko prebentzio planaren edukia definitu da.
i) Enpresa txiki edo ertain batentzako larrialdi eta ebakuazio plana proiektatu da.
7. Prebentzio eta babes neurriak aplikatzen ditu, eta Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren lan inguruneko arrisku egoerak aztertzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Kalteak beren sorburuan saihesteko eta saihestezinak diren ondorioak leuntzeko aplikatu behar diren prebentzio eta babes neurriak definitu dira.
b) Mota guztietako segurtasun seinaleen esanahia eta eremua aztertu dira.
c) Larrialdietan jarduteko protokoloak aztertu dira.
d) Larrialdietan, larritasun maila desberdinetako biktimak daudenean, zaurituak sailkatzeko teknikak identifikatu dira.
e) Lehen sorospenetarako oinarrizko teknikak identifikatu dira, istripuaren lekuan aplikatu behar direnak kalte mota desberdinei aurre egiteko. Halaber, botika kutxaren osagaiak eta erabilera identifikatu dira.
f) Langilearen osasuna zaintzeko betekizunak eta baldintzak eta horiek prebentzio neurri gisa duten garrantzia zehaztu dira.
Edukiak.
Lan bilaketa aktiboa:
-Lanbide ibilbiderako interes, gaitasun eta motibazio pertsonalak aztertzea.
-Erabakiak hartzeko prozesua.
-Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren tituluari dagokion lanbide sektorearen definizioa eta azterketa, haren eraginpeko lurraldean zein estatu mailan.
-Sektoreko enpresa txiki, ertain eta handietan lana bilatzeko prozesua haren eraginpeko lurralde eremuan, estatuan eta Europar Batasunean.
-Enplegu publikoa eskuratzeko prozesua.
-Europan ikasteko eta lan egiteko aukerak.
-Etengabeko prestakuntzak Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren lan eta lanbide ibilbiderako duen garrantzia baloratzea.
-Informazio hori ematen duten tokiko, eskualdeko, estatuko eta Europako erakundeen identifikazioa.
-Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariarekin zerikusia duten prestakuntza ibilbideak identifikatzea tokiko, eskualdeko, estatuko eta Europako eremuetan.
-Lana bilatzeko teknikak eta tresnak: curriculum vitae ereduak, Europako curriculum vitae-a eta lan elkarrizketak. Europar Batasunean langileen mugikortasuna errazten duten beste agiri batzuk.
-Autoenplegua baloratzea lanbideratzeko hautabide gisa.
Gatazkaren kudeaketa eta lantaldeak:
-Talde lanak erakundearen eraginkortasunari begira dituen alde onak eta txarrak baloratzea.
-Jatetxe sektoreko lantalde motak, betetzen dituzten eginkizunen arabera.
-Lantalde eraginkorraren ezaugarriak.
-Gizarte trebetasunak. Hitzezko eta hitzik gabeko komunikazio teknikak. Komunikazio eraginkorrerako estrategiak.
-Lan bileretan erabiltzen diren agiriak: deialdiak, aktak eta aurkezpenak.
-Lantaldean parte hartzea. Kideek har ditzaketen rolen azterketa.
-Gatazka: gatazkaren ezaugarriak, iturriak eta etapak.
-Gatazka konpondu edo ezabatzeko metodoak: bitartekotza, adiskidetzea, arbitrajea, epaiketa eta negoziazioa.
Lan kontratua:
-Lan zuzenbidea.
-Banakako lan harremanen azterketa.
-Lan kontratuaren modalitateak eta kontratazioa sustatzeko neurriak.
-Lan harremanek sortzen dituzten eskubideak eta betebeharrak.
-Lan baldintzak. Soldata, lan denbora eta atsedena.
-Lansarien ordainagiria.
-Lan kontratuaren aldaketa, etetea eta amaiera.
-Langileen ordezkaritza.
-Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikariaren lanbide eremuari aplikatu beharreko hitzarmen kolektibo baten azterketa.
-Lan gatazka kolektiboak.
-Lana antolatzeko ingurune berriak: azpikontratazioa, urrutiko lana eta beste batzuk.
-Langileentzako onurak antolamendu berrietan: malgutasuna, onura sozialak eta beste batzuk.
Gizarte Segurantza, lana eta langabezia:
-Gizarte Segurantzaren sistema, elkartasun sozialaren oinarrizko printzipio gisa.
-Gizarte Segurantzaren sistemaren egitura.
-Enpresaburuek eta langileek Gizarte Segurantzaren arloan dituzten betebehar nagusiak ezartzea: afiliazioa, altak, bajak eta kotizazioa.
-Gizarte Segurantzaren ekintza babeslea.
-Gizarte Segurantza gure inguruko herrialde nagusietan.
-Langabezia-babesa: kontzeptua eta babesten ahal diren egoerak.
Arrisku profesionalen ebaluazioa:
-Laneko arriskuei aurrea hartzeko oinarrizko arau esparrua.
-Eskubideak eta betebeharrak laneko arriskuen prebentzioaren arloan.
-Prebentzioaren kulturaren garrantzia jardueraren fase guztietan.
-Lanaren eta osasunaren arteko lotura baloratzea.
-Lanbide arriskua. Arrisku faktoreen azterketa.
-Enpresako arriskuen ebaluazioa, prebentzio jardueraren oinarrizko elementu gisa.
-Segurtasun baldintzei lotutako arriskuen azterketa.
-Ingurumen baldintzei lotutako arriskuen azterketa.
-Baldintza ergonomikoei eta psikosozialei lotutako arriskuen azterketa.
-Sektoreko industrian berariazko arriskuak dituzten lan prozesuak.
-Arriskuaren balorazioa.
-Arrisku egoera bakoitzaren ondorioz langilearen osasunak nolako kalteak izan ditzakeen zehaztea.
Prebentzioaren plangintza enpresan:
-Prebentzio plana.
-Prebentzio neurriak hartzea: horien plangintza eta kontrola.
-Prebentzioaren kudeaketaren antolaketa enpresan.
-Langileen ordezkaritza prebentzioaren arloan.
-Erantzukizunak laneko arriskuen prebentzioaren arloan.
-Laneko arriskuen prebentzioarekin zerikusia duten erakunde publikoak.
-Banakako eta taldeko prebentzio eta babes neurriak.
-Larrialdi eta ebakuazioetarako planak lan inguruneetan.
-Sektoreko enpresa batentzako larrialdi plana prestatzea.
-Larrialdietan jarduteko protokoloa.
Prebentzio eta babes neurriak aplikatzea:
-Jarduketa protokoloa hautatzea.
-Banakako eta taldeko prebentzio eta babes neurriak zehaztea.
-Segurtasun arloko seinale motak identifikatzea.
-Larrialdi medikoa / lehen sorospenak. Oinarrizko kontzeptuak eta aplikazioa.
-Langileei prestakuntza ematea larrialdietako planei buruz eta lehen sorospenetarako teknikei buruz.
-Langileen osasuna zaintzea.
Orientabide didaktikoak.
Modulu honen bidez ikasleek oinarrizko trebetasunak eta jarrerak berenganatzen dituzte lan munduan sartzeko eta beren lanbide karrera garatzeko, jatetxe sektorean, hala Espainiako lurraldean nola Europan.
Edukien sekuentziazioari dagokionez, kontuan izanik ikastetxeak egokienak iruditzen zaizkion erabakiak hartzeko eskumena duela, lan arloko legediari, Gizarte Segurantzari eta lan ekipoei buruzko edukiak jorratu litezke lehenik, eduki horiek beharrezkoak baitira “Enpresa eta ekimena” izeneko moduluan enpresako proiektu/plana garatzeko. Ondoren, laneko segurtasunari eta osasunari buruzko edukiak lantzen ahal dira; aipatutako enpresa proiektuari dagokion prebentzio plana prestatzeko lanean gauzatzen ahal da haien aplikazio praktikoa. Gatazkaren kudeaketarekin jarraitzen ahal da eta, azkenik, lan bilaketari buruzko multzoa jorratu liteke, ikasleak lan merkatuan sartu aurreko urrats gisa.
Modulu honetako ikaskuntzaren emaitzak lortzeko, askotariko jarduerak daude aukeran. Hona hemen batzuk:
-Norberaren izaerari eta gizarte trebetasunen garapenari buruzko orientabide profesionaleko probak eta dinamikak egitea, prestakuntzaren eta asmoen arteko koherentzia pertsonala egiaztatzeko.
-Norberaren karrera planifikatzea: beharrekin eta lehentasunekin bateragarriak diren epe ertain eta luzerako lan helburuak finkatzea. Helburu errealistak eta oraingo prestakuntzarekin eta proiektatuarekin koherenteak finkatuko dira, eta nork bere ikaskuntzaren ardura hartuko du.
-Lana bilatzen laguntzen ahal diguten bitartekoak eta erakundeak identifikatzea, bai gure ingurune hurbilenean, bai Europan, horretarako tresna egokiak erabiliz.
-Lana bilatzeko behar den dokumentazioa prestatu eta betetzea: curriculum vitae-a, lan elkarrizketak, test psikoteknikoak eta beste batzuk.
-Jardueraren bat bakarka eta taldean egitea eta emaitzak konparatzea.
-Komunikazio jarduerak egitea.
-Klasean aurkezpenak egitea.
-Gatazka egoera bat simulatzea eta konponbide desberdinak aurkeztea.
-Sektoreko langileei eragiten dien lan arloko araudia identifikatzea.
-Langileen Estatutuaren edukia alderatzea ikasten ari den zikloari dagokion sektoreko hitzarmen kolektibo batekin.
-Negoziazio kolektiboko prozesu bat simulatzea, langileen eta enpresaburuen interesak bateratzeko bide gisa.
-Zailtasun maila desberdinetako soldata ordainagiriak egitea.
-Prebentzio plan bat prestatzea Enpresa eta ekimena moduluan garatuko den enpresa proiekturako/planerako.
-Gizarte Segurantzak babesten dituen egoerak identifikatzea.
-Zikloa eginda eskuratzen ahalko diren lanpostu ohikoenetan gerta daitezkeen arrisku egoerak aztertzea, prebentzio neurriak proposatzea eta ezarri beharreko prebentzio neurrien plangintza diseinatzea, hori guztia indarra duen araudiari jarraituz.
-Sektoreko enpresak ikusteko bisitak programatu eta egitea, ikasleek produkzio sektorearen errealitatea ezagutu ahal dezaten.
Modulu honen edukietarako ikus-entzunezko baliabideak edota Internet erabilita, irakaskuntza-ikaskuntza prozesua azkarragoa eta eraginkorragoa izanen da. Pixkanaka ikasleek beren kabuz ebatzi ahal izanen dituzte proposatzen zaizkien jarduketak eta egoerak.
“Lanerako prestakuntza eta orientazioa” eta “Enpresa eta ekimena” izeneko moduluek harreman estua izan behar dute, eta edukiak zein metodologiaren alderdiak elkarrekin koordinatuko dituzte.
Azpimarratu behar da komenigarria dela “Enpresa eta ekimena” izeneko moduluan eginen den enpresako proiektu/plana erabiltzea “Lanerako prestakuntza eta orientazioa” izenekoan ematen diren edukiak zuzenean aplikatzeko; horrek modulu honetako edukien alderdi praktikoa sustatuko du.
Halaber, lantegi, laborategi eta abarretan ematen diren moduluekin duen erlazioa kontuan hartu beharko litzateke, lan osasunaren arloko prestakuntza osatze aldera.
Lanbide modulua: Enpresa eta ekimena.
Kodea: 0515.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 4.
Iraupena: 70 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Ekimenari lotutako ahalmenak ezagutzen ditu, eta lanpostuetatik eta enpresa jardueretatik sortzen diren eskakizunak aztertzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Aintzat hartu da banakako ekimenak, sormenak, prestakuntzak eta lankidetzak duten garrantzia, enplegatu gisa nahiz enpresaburu gisa ekinbideetan arrakasta lortzeko ezinbesteko baldintzak diren aldetik.
b) “Berrikuntza” eta “nazioartekotze” kontzeptuak eta horiek gizartearen aurrerabidearekin eta pertsonen ongizatearen gehikuntzarekin duten lotura identifikatu dira.
c) Kultura ekintzailea zer den eta enpleguaren eta gizarte ongizatearen iturri gisa zer-nolako garrantzia duen aztertu da.
d) Jatetxe arloko esparruan abiatzen den enpresaburu baten ekimenaren nondik norakoa aztertu da.
e) “Arrisku” kontzeptua aztertu da, ekimen ororen ezinbesteko osagai gisa, eta enpresa plan baten bitartez arriskua gutxitzeko aukera ere bai.
f) “Enpresaburu” kontzeptua eta enpresa jarduera garatzeko behar diren baldintzak eta jarrerak aztertu dira.
2. Komunikazioarekin, buruzagitzarekin, sormenarekin eta konpromisoarekin zerikusia duten norberaren gaitasunak ezagutu eta aplikatzen ditu, eta norberaren konturako edo besteren konturako lanbide jarduerak garatzeko orduan duten garrantzia baloratzen du.
Ebaluazio irizpideak:
a) Komunikazio eraginkorra izateko beharrezko elementuak identifikatu dira.
b) Agindu eta zuzentzeko estiloak eta horiek pertsonengan eta enpresetan dituzten eraginak sailkatu dira.
c) Lanbide jardueretan motibazioa izatearen beharra justifikatu da.
d) Deskribatu da zein diren motibatzeko teknika ohikoenak eta nola egokitzen diren egoeraren arabera.
e) Lan prozesuak hobetzeko eta lanbidean berrikuntzak sartzeko pentsamendu sortzailea izatearen beharra justifikatu da.
f) Sormenezko prozesuen ezaugarri nagusiak deskribatu dira.
g) Norberaren gaitasun profesionalak erlazionatu dira sektoreko enpresetan besteren kontura lan egiteko behar diren gaitasun pertsonalekin.
h) Norberaren gaitasun profesionalak erlazionatu dira jatetxe arloko lanbide sektoreko jarduera batean hasten diren pertsona ekintzaileek behar dituzten gaitasun pertsonalekin.
3. Negoziorako ideiak sortu eta identifikatzen ditu, eta enpresa txiki bat sortzeko edo enpresa baten barnean ekimenak garatzeko aukera zehazten du, balio etikoak erantsiz eta ingurunearen gaineko eragina baloratuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Enpresa bateko oinarrizko eginkizunak deskribatu dira, eta “sistema” kontzeptua aztertu da enpresari aplikatuta.
b) Enpresa baten barnean, prozesuak eta produktuak hobetzeko ekimenetarako ideiak garatzea sustatu da, merkatuaren eskariei erantzun nahian.
c) Negoziorako ideiak garatzea sustatu da, merkatuaren eskariei erantzun nahian.
d) Negoziorako aukerak aztertu dira, sektorearen egoera eta eboluzioa kontuan izanda.
e) Enpresaren ingurune orokorraren osagai nagusiak identifikatu dira; bereziki, ingurune ekonomikoa, soziala, demografikoa, kulturala, politikoa, legezkoa, teknologikoa eta nazioartekoa.
f) Aztertu da ea enpresaren jardueran zer nolako eragina duten enpresak bezeroekin/erabiltzaileekin, hornitzaileekin, lehiakideekin eta bitartekariekin dituen harremanek, horiek baitira berariazko ingurunearen edo mikroingurunearen osagai nagusiak.
g) ETE baten inguruneko elementuak identifikatu dira.
h) Enpresa kultura eta irudi korporatiboa zer diren eta enpresaren helburuei nola dauden loturik aztertu da.
i) Enpresen erantzukizun sozialaren fenomenoa eta enpresaren estrategiaren osagai gisa duen garrantzia aztertu dira.
j) Jatetxe arloko zerbitzuen enpresa baten balantze soziala egin da eta enpresa horien kostu sozial nagusiak deskribatu dira, bai eta sortzen dituzten onura sozialak ere.
k) Jatetxe arloko enpresetan, balio etiko eta sozialak kontuan hartzen dituzten jardunbideak identifikatu dira.
l) Enpresaren estrategia deskribatu da, enpresaren helburuekin lotuz, eta marketin plana zehaztu da.
m) Enpresa baten bideragarritasun ekonomiko-finantzarioari buruzko azterlana egitea zein garrantzitsua den baloratu da.
4. Jatetxe arloko zerbitzuen enpresa bat eratzeko eta abiarazteko jarduerak egiten ditu, dauden aukerabide eta baliabideak baloratuz, forma juridikoa hautatuz eta legezko betebeharrak identifikatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Enpresaren forma juridiko guztiak aztertu dira.
b) Enpresaren jabeek, hautaturiko forma juridikoaren arabera, zenbaterainoko lege-erantzukizuna duten zehaztu da.
c) Enpresaren forma juridiko desberdinetarako ezarritako tratamendu fiskalak bereizi dira.
d) Indarra duen legediak ETE bat eratzeko eskatzen dituen izapideak aztertu dira.
e) Jatetxe arloko zerbitzuen enpresak sortzeko eskuratzen ahal diren laguntza guzti-guztien bilaketa egin da.
f) Enpresa plan baten osagaiak zehaztu dira.
g) Forma juridikoaren hautapenari, administrazio izapideei, laguntzei eta diru-laguntzei buruzko guztia enpresa planean sartu da.
h) ETE bat abian jartzeko aholkularitza eta kudeaketa administratiboa enpresatik kanpo lortzeko bideak identifikatu dira.
i) Produkzio planari eta bideragarritasun ekonomiko-finantzarioaren gaineko azterlanari buruzko guztia enpresa planean sartu da.
j) Kontabilitateko informazioa aztertzeko oinarrizko teknikak deskribatu dira, batez ere enpresaren kaudimenari, likideziari eta errentagarritasunari dagokienez.
k) Jatetxe sektoreko ETE baten bideragarritasun ekonomiko eta finantzarioaren azterlana egin da.
l) Jarduerarako egin behar diren inbertsioak identifikatu eta baloratu dira, bai eta finantzabideak ere.
m) Ahuleziak eta indarrak identifikatu dira.
5. ETE baten kudeaketa administratibo, komertzial eta finantzarioko oinarrizko jarduerak egiten ditu, kontabilitate eta zerga betebehar nagusiak identifikatzen ditu eta dokumentazioa betetzen du.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jatetxe arloko zerbitzuen enpresa baten zerga betebeharrak definitu dira.
b) Fase hauek definitu dira: produkzioa edo zerbitzua ematea, produkziorako estrategiak eta kalitaterako estrategiak.
c) Kontabilitateko oinarrizko kontzeptuak aztertu dira.
d) Ikerketa, garapen eta berrikuntza (I+G+b) arloko ekintzen beharra baloratu da.
e) Zerga egutegiko zerga motak bereizi dira.
f) Jatetxe sektoreko ETE batentzat merkataritzako eta kontabilitateko oinarrizko agiriak bete dira (fakturak, albaranak, eskabide orriak, kanbio letrak, txekeak eta beste batzuk), eta agiri horiek enpresan egiten dituzten zirkuituak deskribatu dira.
Edukiak.
Ekimena:
-Berrikuntza eta garapen ekonomikoa. Berrikuntzaren ezaugarri nagusiak jatetxe arloko zerbitzuak ematen dituzten enpresen jardueran.
-Ekintzaileen faktore nagusiak: ekimena, sormena eta prestakuntza.
-Ekintzaileen jarduna, jatetxe sektoreko ETE bateko enpresaburu eta enplegatu gisa.
-Ekimenaren arriskua.
-“Enpresaburu” kontzeptua. Enpresa jarduerarako baldintzak. Izaera ekintzailea.
Komunikazioa, buruzagitza eta sormena.
-Sormenaren, komunikazioaren eta buruzagitzaren oinarrizko gaitasunak, besteak beste.
-Pertsona sortzailearen ezaugarriak. Sormena bultzatzen duten teknikak.
-Agintzeko eta zuzentzeko estiloak ezagutzea. Enpresako esparruetan aplikatzea.
-“Motibazio” kontzeptua. Motibatzeko teknikak eta haien aplikazioa.
-Jatetxe arloko sektorean ari den enplegatu baten eta ekintzaile baten lan arloko gaitasunak eta gaitasun pertsonalak ezagutzea.
Enpresa eta bere ingurunea:
-Enpresa, sistema gisa. Enpresaren oinarrizko eginkizunak.
-Negozioaren ideia jatetxe arloko zerbitzuen enpresen esparruan.
-Kultura ekintzailea: ekimena, enpresa barneko ekimena eta ekimen soziala sustatzea. Negoziorako ideiak sortzeko teknikak.
-Jatetxe sektoreko ETE baten ingurune orokorraren eta berariazkoaren azterketa.
-Jatetxe sektoreko ETE baten harremanak.
-Enpresa nazioartean. Europar Batasunean askatasunez kokatzeko eskubidea.
-Jatetxe sektoreko enpresa baten ahuleziak, mehatxuak, indarrak eta aukerak aztertzea.
-Marketin plan baten edukiak.
Enpresa bat sortu eta abian jartzea:
-Enpresa motak. Forma juridikoak.
-Forma juridikoa hautatzea.
-Produkzio prozesuaren edo zerbitzuaren deskribapen teknikoa. Giza baliabideak.
-Jatetxe sektoreko ETE baten bideragarritasun ekonomikoa eta bideragarritasun finantzarioa.
-Fiskalitatea enpresetan: Nafarroako Foru Komunitateko zerga sistemaren berezitasunak.
-Enpresa bat eratzeko administrazio tramiteak.
-Enpresa bat eratzeko aholku ematen duten erakundeak.
-Ahuleziak eta indarrak identifikatzea, AMIA.
-Enpresa plan bat prestatzea.
Funtzio administratiboa, merkataritzakoa eta finantzarioa:
-Kontabilitatearen kontzeptua eta oinarrizko alderdiak.
-Funtzio komertzial eta finantzarioaren kontzeptua.
-Produkzio faseen definizioa. Hobetzeko sistemak.
-Kontabilitate eragiketak: enpresaren informazio ekonomikoaren erregistroa.
-Enpresen zerga betebeharrak.
-Dokumentu ofizialak aurkezteko eskakizunak eta epeak.
-Jatetxe arloko zerbitzuen enpresa baten kudeaketa administratiboa.
Orientabide didaktikoak.
Modulu honen helburua da ikasleek sentikortasun positiboa garatzea nork bere lana sortzeko ekimenari dagokionez, baita enpresa barnean ekiteko jarrerak eta trebetasunak sustatzea ere, enplegua etengabe hobetzeko beste baten kontura lan egiten denean.
Planteatzen diren edukien sekuentziazioari dagokionez, kontuan izanik ikastetxeak eskumena duela egokien iruditzen zaizkion erabakiak hartzeko, proposatzen da ikasleak has daitezela ekimenerako gaitasunak zehaztu eta garatzen dituzten jarduerekin, eta, horrek, bere aldetik, beren jarduna garatuko duten sektorera hurbiltzen lagunduko die. Ondoren, negoziorako ideia bat zehazteko erronkari eginen diote aurre ikasleek, hori oinarria izanen baita enpresa plan bat prestatzeko. Izan ere, plan hori izanen da modulua garatzeko ardatza.
Gomendatzen da edukiak aplikagarriak izatea eta enpresa proiektua edo enpresa plana garatzearekin batera irakastea, metodologiak lot ditzan moduluko alderdi teorikoa eta praktikoa.
Saiatu beharko litzateke “enpresa proiektua/enpresa plana” kontzeptua “Jatetxe arloko zerbitzuen zuzendaritzako proiektua” izeneko moduluarekin biltzen, lanbide arloko irakasleak ezaugarri teknikoei buruzko alderdietan buru izan daitezen. Bi proiektuak ebaluazio tresna gisa erabili ahal izanen dira, ikasleen jarreraren gaineko alderdiak baloratu ahal izateko, hala nola: komunikazioa, buruzagitza, sormena eta inplikazioa, arestian ekimena sustatzeko beharrezkoak diren gaitasun gisa definituak.
Metodologia teoriko-praktikoa izanen da, ikus-entzunezko baliabideak eta IKTak erabiliz kasuan kasuko sektorearen egoera ekonomikoari buruzko informazioa bilatu eta aztertzeko, eta web orri eta plataforma espezializatuetan kontsultak egiteko, enpresa bat martxan jartzeko prozesuan erabakiak hartzen lagungarri izan daitezen. Alde horretatik, enpresa plan bat gara daiteke, jarduera hauek bateratzeko ardatz gisa:
-Heziketa zikloaren lanbide profileko jarduerarekin zerikusia duen enpresako proiektu/plan bat egitea, negozioa martxan jartzeak dakartzan alderdi guztiak biltzen dituena: bideragarritasuna, produkzioa eta giza baliabideak, merkataritzako kudeaketa, administrazio eta finantza kontrola, justifikazio soziala, etab.; batik bat, esperientzia praktikoak, kanpoko eragileekiko harremana eta enpresako jardueraren sustapena oinarri dituen tresna pedagogikoak aplikatuko dira (enpresako leihatila bakarra, merkataritza ganberak, tokiko garapenerako agentziak, CEN, CEIN, enpresen mintegiak eta inkubagailuak, etab.).
-Enpresaburuekin harremanetan jartzea, hitzaldi, bisita, dinamika eta abarren bidez, enpresa baten funtzionamendua ezagutzeko sortzen denetik aurrera, ekimenaren espiritua sustatzeko eta ikasleek jarduerak garatzeko enpresa horren inguruan: oinarrizko eginkizunak, ingurunearen azterketa, AMIA azterketa, produkzio prozesuaren deskribapena, enpresa mota.
-Azoka, jardunaldi, lantegi eta bestelako ekitaldietara joatea, sektorea ezagutzeko eta enpresa ekimena garatzeko.
-Erakustaldiak, jardunaldi teknikoak eta ikastetxeko beste ekimen batzuk antolatzea, eskola, ekonomia eta gizarte komunitateari begira.
-Kontsultak egitea enpresak sortzeko eskumenak dituzten entitate eta erakundeei, eragile ekonomiko eta sozialei eta profesionalei.
-Enpresako planaren barruan prebentzio plan bat prestatzea, “Lanerako prestakuntza eta orientazioa” izeneko moduluan erdietsitako gaitasunak oinarri dituena.
-Enpresako proiektu/plana azaltzea eta defendatzea epaimahai baten aurrean.
Metodologia hau aplikatzeko, komenigarria izanen litzateke ikasleei Interneten sartzea ahalbidetzen dieten baliabideak eta/edo ikus-entzunezko baliabideak izatea. Gomendagarria da, halaber, ikasleak taldekatzearen teknika erabiltzea proposatutako jarduera batzuk egiteko.
Orobat, ikastetxeen arteko elkarlana sustatuko da, ahal dela, bai irakasleen bai ikasleen aldetik (kudeaketa ekonomikoa, prebentzio plana, denboraren bankua, etab.), eta ikastetxeen materialak eta praktika onak trukatzea bultzatuko da topaketa birtualen eta aurrez aurrekoen bidez.
Lanbide modulua: Jatetxe arloko zerbitzuen zuzendaritzako proiektua.
Kodea: 0513.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 5.
Iraupena: 30 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Produkzio sektorearen beharrak identifikatzen ditu eta behar horiek ase ditzaketen ereduzko proiektuekin lotzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Sektoreko enpresak antolamendu ezaugarrien arabera eta eskaintzen duten produktuaren edo zerbitzuaren arabera sailkatu dira.
b) Ereduzko enpresak ezaugarritu dira eta, horretarako, sail bakoitzaren funtzioak eta antolamendu egitura eman da aditzera.
c) Enpresei gehien eskatzen zaizkien beharrak identifikatu dira.
d) Sektorean aurreikus daitezkeen negozio aukerak baloratu dira.
e) Aurreikusten diren eskaerei erantzuteko behar den proiektu mota identifikatu da.
f) Proiektuak izan behar dituen berariazko ezaugarriak zehaztu dira.
g) Zerga betebeharrak, lanekoak eta arriskuen prebentziokoak, eta horiek aplikatzeko baldintzak zehaztu dira.
h) Proposatzen diren produkzio edo zerbitzuko teknologia berriak txertatzeko jaso daitezkeen laguntzak edo diru-laguntzak identifikatu dira.
i) Proiektua lantzeko jarraitu beharreko lan gidoia landu da.
2. Tituluan adierazitako gaitasunekin lotutako proiektuak diseinatzen ditu, eta hura osatzen duten faseak barne hartu eta garatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Proiektuan landuko diren alderdien gaineko informazioa bildu da.
b) Proiektuaren bideragarritasun teknikoari buruzko azterlana egin da.
c) Proiektua osatzen duten faseak edo zatiak eta horien edukia identifikatu dira.
d) Lortu nahi diren helburuak ezarri dira eta haien norainokoa identifikatu da.
e) Proiektua egiteko behar diren materialak eta langileak aurreikusi dira.
f) Dagokion aurrekontu ekonomikoa egin da.
g) Proiektua abian jartzeko finantzaketa beharrak identifikatu dira.
h) Proiektua diseinatzeko behar den dokumentazioa definitu eta prestatu da.
i) Proiektuaren kalitatea bermatzeko kontrolatu behar diren alderdiak identifikatu dira.
3. Proiektua nola gauzatu planifikatzen du, esku hartzeko plana eta lotutako dokumentazioa zehaztuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jardueren sekuentzia zehaztu da, jarduerak exekuzio beharren arabera ordenatuz.
b) Jarduera bakoitzerako behar diren baliabideak eta logistika zehaztu dira.
c) Jarduerak burutzeko behar diren baimenak identifikatu dira.
d) Jarduteko edo jarduerak gauzatzeko prozedurak zehaztu dira.
e) Inplementazioak dituen arriskuak identifikatu dira eta arriskuei aurrea hartzeko plana eta behar diren baliabide eta ekipamenduak definitu dira.
f) Materialen eta langileen esleipena eta gauzatze epeak planifikatu dira.
g) Inplementazioaren baldintzei erantzuten dien balorazio ekonomikoa egin da.
h) Proiektua gauzatzeko behar den dokumentazioa definitu eta prestatu da.
4. Proiektua gauzatzean, jarraipena eta kontrola egiteko prozedurak definitzen ditu, eta erabilitako aldagai eta tresnen hautapena justifikatzen du.
Ebaluazio irizpideak:
a) Jarduerak edo esku-hartzeak ebaluatzeko prozedura definitu da.
b) Ebaluazioa egiteko kalitate adierazleak definitu dira.
c) Jarduerak egin bitartean gerta daitezkeen gorabeherak ebaluatu, konpondu eta erregistratzeko prozedura definitu da.
d) Baliabideetan eta jardueretan izan daitezkeen aldaketak kudeatzeko prozedura definitu da, horiek erregistratzeko sistema barne.
e) Jarduerak eta proiektua ebaluatzeko behar den dokumentazioa definitu eta landu da.
f) Erabiltzaile edo bezeroen ebaluazioan parte hartzeko prozedura ezarri da eta berariazko dokumentuak prestatu dira.
g) Proiektuak baldintzen agiria duen kasuan, hori beteko dela bermatzeko sistema ezarri da.
Lanbide modulua: Lantokiko prestakuntza.
Kodea: 0516.
Baliokidetasuna, ECTS kreditutan: 22.
Iraupena: 330 ordu.
Ikaskuntzaren emaitzak eta ebaluazio irizpideak.
1. Enpresaren egitura eta antolaketa identifikatzen ditu, eta enpresak ematen duen zerbitzuarekin erlazionatzen ditu.
Ebaluazio irizpideak:
a) Enpresaren antolamendu egitura eta enpresako arlo bakoitzaren eginkizunak identifikatu dira.
b) Enpresaren egitura eta sektorean dauden ereduzko enpresa antolamenduak alderatu dira.
c) Zerbitzuaren ezaugarriak eta bezero mota enpresa-jardueraren garapenarekin lotu dira.
d) Zerbitzua emateko lan prozedurak identifikatu dira.
e) Jarduera behar bezala garatzeko giza baliabideek izan behar dituzten gaitasunak baloratu dira.
f) Jarduera honetan ohikoenak diren hedabideen egokitasuna baloratu da.
2. Bere lanbide jardueran ohitura etikoak eta lan ohitura egokiak aplikatzen ditu, lanpostuaren ezaugarrien eta enpresan ezarritako prozeduren araberakoak.
Ebaluazio irizpideak:
a) Ondokoak ezagutu eta justifikatu dira:
-Lanpostuak langileari eskatzen dion prestasuna eta denbora.
-Lanposturako behar diren jarrera pertsonalak (puntualtasuna eta enpatia, besteak beste) eta profesionalak (ordena, garbitasuna eta erantzukizuna, besteak beste).
-Lanbide jardueran arriskuen prebentziorako beharrezkoak diren jarrerak.
-Lanbide jardueraren kalitateari dagokionez beharrezkoak diren jarrerak.
-Lantaldearekiko harremanei eta enpresan ezarritako harreman hierarkikoei buruzko jarrerak.
-Lan esparruan egindako jardueren dokumentazioarekin zerikusia duten jarrerak.
-Laneratzeko eta lan munduan berriz sartzeko prestakuntza beharrak profesionalaren jardunbide egokiaren esparru zientifiko eta teknikoan.
b) Lanbide jardueran laneko arriskuei aurrea hartzeko aplikatu behar diren arauak eta Laneko Arriskuei Aurrea Hartzeko Legearen funtsezko alderdiak identifikatu dira.
c) Norbanakoak babesteko ekipamenduak erabili dira, lanbide jardueraren arriskuen arabera eta enpresaren arauak betez.
d) Garatutako jardueretan ingurumena errespetatzeko jarrera izan da.
e) Antolatuta, garbi eta oztoporik gabe mantendu da lanpostua edo jarduera garatzeko eremua.
f) Esleitu zaion lanaz arduratu da, jasotako argibideak interpretatuz eta betez.
g) Egoera bakoitzean ardura duen pertsonarekin eta taldeko kideekin komunikazio eraginkorra ezarri da.
h) Gainerako taldekideekin koordinatu da, agertu zaizkion inguruabar garrantzitsuak jakinaraziz.
i) Jardueraren garrantzia eta zereginen aldaketetara egokitzeko beharra baloratu da.
j) Lana garatzean arauak eta prozedurak aplikatzeaz arduratu da.
3. Jatetxeko eta tabernako zerbitzuen prozesuak gauzatzen ditu, kontroleko tresnak, bitartekoak eta tresneria baliatuz eta bidezko teknika eta prozedurak aplikatuz, betiere ezarritako arauen eta/edo jarraibideen arabera.
Ebaluazio irizpideak:
a) Enpresak sail edo arlo bakoitzean eskaintzen dituen zerbitzu motak eta formulak identifikatu eta ezaugarritu dira.
b) Prestakuntza eta zerbitzuko arloetan lehengaien hornikuntza, banaketa, biltegiratzea eta/edo kontserbazioa kudeatu dira, betiere ezarritako protokoloen arabera.
c) Produkzio eta zerbitzuko arloak doitzeko eta muntatzeko eragiketak egin eta kontrolatu dira.
d) Bezeroei arreta eta zerbitzua emateko eragiketak egin dira hainbat esparru eta fasetan, teknikak ezagutuz eta aplikatuz eta ezarritako arauak jarraituz.
e) Edariak, koktelak eta konbinatuak prestatu dira, prestakuntza, aurkezpen eta dekorazioko teknikak identifikatuz eta aplikatuz, ezarritako protokoloen arabera.
f) Elikagaiak prestatu edo manipulatu dira bezeroaren begien aurrean hainbat esparrutan, teknikak ezagutuz eta aplikatuz eta ezarritako arauak jarraituz.
g) Egindako zerbitzuak kobratzeko eta fakturatzeko prozedurak gauzatu dira, enpresak markatutako jardunbideei jarraituz eta horretarako dauden bitartekoak eta baliabideak eraginkortasunez erabiliz.
h) Enpresaren kalitatea kudeatzeko eta ingurumena kudeatzeko protokoloak jarraitu dira.
i) Eragiketa guztiak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
4. Ardoen eta edarien zerbitzuarekin eta kontrolarekin lotzen diren jarduerak gauzatzen ditu, kontroleko tresnak, bitartekoak eta tresneria baliatuz eta bidezko teknika eta prozedurak aplikatuz, betiere ezarritako arauen eta/edo jarraibideen arabera.
Ebaluazio irizpideak:
a) Enpresak sail edo arlo bakoitzean eskaintzen dituen ardoen eta edarien eskaintza motak eta formulak identifikatu eta ezaugarritu dira.
b) Ezagutu dira establezimenduaren eskaintzako ardoen eta edarien kategoriak eta merkataritza aurkezpenak, baita sukaldaritzako eskaintzarekin izan dezaketen erlazioa ere.
c) Upeltegia hornitzeko eta kontrolatzeko eragiketak egin eta kontrolatu dira.
d) Zerbitzurako lanabesak eta tresneria doitzeko eragiketak egin eta kontrolatu dira, teknikak ezagutuz eta aplikatuz eta ezarritako arauak jarraituz.
e) Ardoak eta edariak dastatzeko fitxak egin dira, eta dastaketaren bitartez oinarrizko ezaugarri organoleptikoak identifikatu dira.
f) Bezeroei arreta emateko eta ardoak eta beste edari batzuk zerbitzatzeko eragiketak egin dira hainbat esparru eta fasetan, teknikak ezagutuz eta aplikatuz eta ezarritako arauak jarraituz.
g) Enpresaren kalitatea kudeatzeko eta ingurumena kudeatzeko protokoloak jarraitu dira.
h) Eragiketa guztiak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
5. Zerbitzuen plangintza eta zuzendaritzako jardueretan parte hartzen du, betiere bitartekoen, tresneriaren eta lanabesen erabilera justifikatuz eta teknikak eta prozedurak ezarritako arauen eta/edo jarraibideen arabera aplikatzen direla kontrolatuz.
Ebaluazio irizpideak:
a) Elikagaien eta edarien zerbitzuekin lotzen diren sailetako arloak aztertu eta ezaugarritu dira.
b) Establezimenduak eskaintzen dituen ekitaldietako edo zerbitzuetako bakoitzarekin lotzen den dokumentazioa eta jasotako argibideak interpretatu dira.
c) Parte-hartze aktiboa izan da establezimenduaren arloak planifikatzeko eta antolatzeko zereginetan.
d) Parte-hartze aktiboa izan da catering ekitaldietarako instalazioak diseinatzean.
e) Parte-hartze aktiboa izan da zerbitzua planifikatzeko eta antolatzeko zereginetan.
f) Zerbitzuaren faseetako bakoitzaren kontrol eragiketetan parte hartu da:
-Zerbitzuak doitzeko eta muntatzeko eragiketak.
-Bezeroei harrera egin eta arreta ematea.
-Elikagaien eta edarien elaborazioa eta zerbitzua.
-Fakturazioa eta kobrantza.
-Establezimendua biltzea eta ixtea.
g) Zerbitzuetan eta ekitaldietan protokolo elementuak ezarri eta aplikatu dira.
h) Bezeroei eskatutako informazioa eman zaie, komunikazio teknikak eta trebetasun sozialekoak aplikatuta.
i) Enpresaren kalitatea kudeatzeko eta ingurumena kudeatzeko protokoloak jarraitu dira.
j) Eragiketa guztiak egin dira osasun eta higiene araudia, laneko segurtasunekoa eta ingurumena babestekoa kontuan hartuta.
Orientabide didaktikoak.
Lanbide modulu hau lagungarria da tituluko gaitasunak eta zikloko helburu orokorrak osatzeko, bai ikastetxean lortutakoak bai bertan nekez lor daitezkeenak.
3. ERANSKINA. PRESTAKUNTZA UNITATEAK
A) Nola antolatu diren moduluak prestakuntza unitateetan
0496 lanbide modulua: Lehengaien hornikuntzaren kontrola (60 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0496-UF01(NA) | Lehengaiak hautatu, jaso eta biltegiratzea jatetxe arloan | 30 |
| 0496-UF02(NA) | Kontsumoen eta izakinen kontrola jatetxe arloan | 30 |
0501 lanbide modulua: Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa (100 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0501-UF01(NA) | Kalitatearen kudeaketa jatetxe arloan | 40 |
| 0501-UF02(NA) | Segurtasuna eta higienea elikagaien manipulazioan | 40 |
| 0501-UF03(NA) | Ingurumen kudeaketa jatetxe arloko establezimenduetan | 20 |
0510 lanbide modulua: Jatetxeko zerbitzu prozesuak (290 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0510-UF01(NA) | Jatetxe arloko zerbitzuen ezaugarriak eta motak | 60 |
| 0510-UF02(NA) | Jatetxe arloko zerbitzuen doiketa eta muntaia | 60 |
| 0510-UF03(NA) | Bezeroei arreta ematea eta salmenta teknikak aplikatzea | 60 |
| 0510-UF04(NA) | Elaborazioak bezeroaren begien aurrean | 60 |
| 0510-UF05(NA) | Fakturazio prozesuak jatetxe arloan | 50 |
0502 lanbide modulua: Gastronomia eta nutrizioa (100 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0502-UF01(NA) | Gastronomia arloko joerak | 20 |
| 0502-UF02(NA) | Nafarroako, Espainiako eta nazioarteko gastronomia | 30 |
| 0502-UF03(NA) | Elikadura, nutrizioa eta dietetika | 50 |
0504 lanbide modulua: Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan (60 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0504-UF01(NA) | Langileen hautapena jatetxe arloan | 30 |
| 0504-UF02(NA) | Zuzendaritza jatetxe arloan | 30 |
NA01 lanbide modulua: Ingelesa I (60 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| NA01-UF01 NA) | Ingelesa | 60 |
0180 lanbide modulua: Atzerriko bigarren hizkuntza (200 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0180-UF01(NA) | Atzerriko bigarren hizkuntzaren hastapenak I | 100 |
| 0180-UF02(NA) | Atzerriko bigarren hizkuntzaren hastapenak II | 100 |
0509 lanbide modulua: Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak (230 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0509-UF01(NA) | Taberna-kafetegiko zerbitzuen ezaugarriak eta motak | 40 |
| 0509-UF02(NA) | Taberna-kafetegiko zerbitzuen doiketa eta muntaia | 30 |
| 0509-UF03(NA) | Edarien azterketa eta haien prestaketa eta zerbitzua | 60 |
| 0509-UF04(NA) | Koktelen eta konbinatuen zerbitzua | 40 |
| 0509-UF05(NA) | Sukaldaritzako elaborazioak taberna-kafetegian eta haien zerbitzua | 60 |
0179 lanbide modulua: Ingelesa (110 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0179-UF01(NA) | Ingeles aurreratua I | 60 |
| 0179-UF02(NA) | Ingeles aurreratua II | 50 |
0511 lanbide modulua: Sommelier-lanak (110 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0511-UF01(NA) | Ardoa, mahastitik mahaira | 30 |
| 0511-UF02(NA) | Ardoak eta beste edari batzuk dastatzea | 50 |
| 0511-UF03(NA) | Ardoen eta beste edari batzuen kartak, uztartzeak eta zerbitzua | 30 |
0512 lanbide modulua: Jatetxe arloko zerbitzuen eta ekitaldien plangintza eta zuzendaritza (110 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0512-UF01(NA) | Instalazioen gaineko aholkularitza eta plangintza jatetxe arloan | 40 |
| 0512-UF02(NA) | Antolaketa egiturak jatetxe arloan | 30 |
| 0512-UF03(NA) | Protokoloa jatetxe arloan | 40 |
0503 lanbide modulua: Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan (70 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0503-UF01(NA) | Jatetxe arloko enpresen antolaketa | 20 |
| 0503-UF02(NA) | Administrazio kudeaketa jatetxe arloan | 20 |
| 0503-UF03(NA) | Gastronomia eskaintzen diseinua eta merkaturatzea | 30 |
0514 lanbide modulua: Lanerako prestakuntza eta orientazioa (70 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0514-UF01(NA) | Laneko arriskuen prebentzioaren oinarrizko maila | 30 |
| 0514-UF02(NA) | Lan harremanak eta Gizarte Segurantza | 20 |
| 0514-UF03(NA) | Laneratzea eta gatazken konponketa | 20 |
0515 lanbide modulua: Enpresa eta ekimena (70 h).
| KODEA | PRESTAKUNTZA UNITATEA | IRAUPENA (H) |
| 0515-UF01(NA) | Kultura ekintzailea eta ideien sorrera sustatzea | 20 |
| 0515-UF02(NA) | Enpresa plan baten bideragarritasun ekonomiko-finantzarioa | 30 |
| 0515-UF03(NA) | Enpresa bat abian jartzea | 20 |
B) Prestakuntza unitateen garapena
| Lanbide modulua: Lehengaien hornikuntzaren kontrola. Kodea: 0496. Iraupena: 60 ordu. |
Prestakuntza unitatea: Lehengaiak hautatu, jaso eta biltegiratzea jatetxe arloan.
Kodea: 0496-UF01 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
Lehengaiak hautatzea:
-Jatetxe arloko lehengaiak. Deskribapenak, sailkapenak, ezaugarri organoleptikoak eta aplikazioak.
-Elikadura Kodeko erreferenteak.
-Elikagaien eta edarien merkataritzako kategoriak eta etiketak.
-Merkataritzako aurkezpenak.
Lehengaiak hartzea:
-Lehengaien harreraren funtzioak. Deskribapena eta ezaugarrien azalpena.
-Lehengaiak hartzeko faseak eta prozedurak. Antolaketa eta kontrola.
-Harrerako, ekonomatuko eta upeltegiko eragiketekin loturiko agiriak. Funtzioak, formalizazioa eta tramitazioa.
Jatetxe arloko lehengaien biltegiratzea:
-Biltegiratzeko lekuak. Biltegia, ekonomatua eta upeltegia. Deskribapena eta ezaugarriak.
-Biltegiratzeko lekuetako baldintza higieniko-sanitarioak.
-Salgaien sailkapena eta banaketa, kontserbazioaren, biltegiratzearen eta kontsumoaren arabera.
Prestakuntza unitatea: Kontsumoen eta izakinen kontrola jatetxe arloan.
Kodea: 0496-UF02 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Izakinen kontrola jatetxe arloan. Kontzeptua.
-Eskaerak egitea eta jeneroak biltegitik hartzea. Dokumentazioa. Sailen arteko harremanak. Kontrola. Entrega zuzena.
-Izakinen inbentarioa eta balorazioa. Inbentario fisikoa eta inbentario iraunkorra. Kontzeptua. Gauzatzeko prozedurak eta lotzen diren dokumentuak.
-Kontsumo, urritze, galera eta hausturen kalkulua. Kontsumo teorikoa eta egiazko kontsumoa.
| Lanbide modulua: Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa. Kodea: 0501. Iraupena: 100 ordu. |
Prestakuntza unitatea: Kalitatearen kudeaketa jatetxe arloan.
Kodea: 0501-UF01 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
Kalitatea kudeatzeko sistemen identifikazioa:
-Kalitatearen hastapenak.
-Kalitatearen azterketa eta eboluzioa.
-Zerbitzu sektoreko kalitatearen ezaugarriak.
-Kalitatea eta produktibitatea.
-Erabateko kalitatea eta giza baliabideak.
-Bezeroak nahi duena eta hautematen duena.
-Helburuak zehaztu eta finkatzea.
-Kalitateari buruzko eskuliburuak.
-Kalitate politika enpresan zabaltzeko ekintzak.
Kalitate arauen aplikazioaren kontrola:
-Kalitate tresnen eta tekniken azterketa.
-Kalitate tresnen eta tekniken hastapenak.
-Antolaketa tresnak.
-Plangintza tresnak.
-Datuak. Prozesua eta neurketa.
-Autoebaluazioa: estatistika, irudikapenak, diagramak, datu orriak.
-Kalitate ereduen deskribapena.
-Kalitate plana ezartzea eta kalitatearen ziurtapena inplementatzea: kalitate plana. Ziurtagiriak. “Q” kalitate marka Nafarroako Foru Komunitatean.
Prestakuntza unitatea: Segurtasuna eta higienea elikagaien manipulazioan.
Kodea: 0501-UF02 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
Ekipamendu eta instalazioen garbiketa eta desinfekzioa gainbegiratzea:
-Garbiketa eta desinfekzio kontzeptuak eta mailak.
-Lanabesen, tresneriaren eta instalazioen garbiketa orokorraren eskakizunak eta legeria.
-Izurriteen kontrola. DDD tratamenduak: ezaugarriak, erabiltzen diren produktuak eta erabiltzeko baldintzak.
-Ostalaritzako instalazioak babesteko neurri orokorrak.
-Garbitu eta desinfektatzeko edo intsektu eta arratoiak hiltzeko ekintza desegokiekin lotutako osasun arriskuak. Arrisku fisikoak, kimikoak eta biologikoak.
-Elikagaien industrian eta jatetxe arloan sortzen diren hondakinak eta horiek ingurumenean duten eragina.
-Hondakinak jaso eta kanporatzeko prozedurak.
Higiene jardunbide egokiak egiaztatzea:
-Araudi orokorra.
-Arriskuen eta Kontrol Puntu Kritikoen Analisia (AKPKA) eta Higiene Jardunbide Egokien Gidak (HJEG).
-Manipulatzailearen ebakiak, erredurak edo zauriak babesteko bitartekoak.
-Higiene pertsonaleko neurriak.
-Higiene neurriak elikagaiak prestatzeko eta kontserbatzeko.
Elikagaiak manipulatzeko jardunbide egokiak aplikatzea:
-Elikagaiak manipulatzeko araudi orokorra.
-Elikagaien alterazioa eta kutsadura, manipulatzeko jardunbide desegokien ondorioz. Kutsadura gurutzatua.
-Elikagaien kontserbazioaren garrantzia, erabiltzen den metodoaren arabera eta arriskuekin duen loturaren arabera.
-Elikadura alerten aurrean jarduteko prozedurak.
Prestakuntza unitatea: Ingurumen kudeaketa jatetxe arloko establezimenduetan.
Kodea: 0501-UF03 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Ingurumen kontroleko neurriak, elikagaien manipulazioak eragin ditzakeen osasun arriskuekin loturikoak.
-Arriskuen eta Kontrol Puntu Kritikoen Analisiaren (AKPKA) autokontrol sistemaren zazpi printzipioak.
-Trazabilitatea eta elikagaien segurtasuna. Erregistroak hartzeko jarduketa protokoloa.
-Elikagaien sektoreko borondatezko arau nagusiak: BRC, IFS, UNE-EN ISO 9001:2000, UNE-EN ISO 22000:2005, UNE-EN ISO 14000, eta beste batzuk. Azterketa eta interpretazioa.
| Lanbide modulua: Jatetxeko zerbitzu prozesuak. Kodea: 0510. Iraupena: 290 ordu. |
Prestakuntza unitatea: Jatetxe arloko zerbitzuen ezaugarriak eta motak.
Kodea: 0510-UF01 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Jatetxe arloko establezimenduak: motak eta sailkapena.
-Terminologia profesionala. Berariazko hiztegi teknikoa.
-Establezimendu edo ekitaldi mota desberdinetako zerbitzuen antolaketa egiturak.
-Zerbitzuen tipologiak establezimendu motaren arabera.
-Zerbitzu motekin lotzen diren langileen funtzioak eta organigramak aplikatzea.
-Zerbitzu prozesuaren diseinua:
Baliabideak eta langileak.
Establezimendu motak.
-Deontologia profesionala.
Prestakuntza unitatea: Jatetxe arloko zerbitzuen doiketa eta muntaia.
Kodea: 0510-UF02 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Tresneria, lanabesak eta materialak.
-Deskribapena, sailkapena eta ezaugarriak.
-Barne hornikuntzako eragiketak.
-Hornikuntza prozesuari loturiko dokumentuak.
-Zerbitzuen muntaiak: tipologia.
-Mise en place.
-Jatetxeko muntaia.
-Catering zerbitzuen muntaia.
-Muntaia eragiketak: informazioaren analisia. Aurretiazko eragiketak.
-Muntaia eragiketak gauzatzea.
-Zerbitzu-osteko eragiketak.
-Emaitzak baloratzea.
Prestakuntza unitatea: Bezeroei arreta ematea eta salmenta teknikak aplikatzea.
Kodea: 0510-UF03 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Zerbitzuaren faseak: zerbitzu-aurrekoa, zerbitzukoa eta zerbitzu-ostekoa. Sekuentziazioa, ezaugarriak eta kontrola.
-Jatetxe arloari aplikaturiko harrera teknikak eta trebetasun sozialak garatzea.
-Bezeroaren eskaera.
-Zerbitzatzeko teknikak. Tipologia eta ezaugarriak.
-Bezeroen tipologia.
-Bezeroarenganako arreta.
-Emaitzak kontrolatzea eta baloratzea.
-Komunikazioaren prozesua.
-Komunikatzeko eta bezeroari arreta emateko teknikak. Harreman zuzena eta harreman ez-zuzena.
-Hitzezko komunikazioa jatetxe arloan. Hitzezko komunikazioaren alderdi garrantzitsuak eta arauak. Entzute aktiboa. Telefono bidezko arreta.
-Zerbitzuak ematearekin lotutako dokumentuak: estiloak, formatuak, joerak eta beste batzuk.
-Hitzik gabeko komunikazioa. Irudi pertsonala. Txukuntasuna, janzkera eta uniformetasuna. Gorputz eta keinu hizkuntza.
-Enpatia, harmena, asertibitatea.
-Rolak, helburuak eta bezeroen eta profesionalaren arteko harremana.
-Salmenta teknikak.
-Erreklamazio, kexa edo iradokizunei erantzutea.
Prestakuntza unitatea: Elaborazioak bezeroaren begien aurrean.
Kodea: 0510-UF04 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Sukaldaritzaren oinarriak.
Lehengaiak.
Bezeroaren begien aurrean egiten diren elaborazioei loturiko sukaldaritza teknikak.
-Sukaldaritzako elaborazioen fitxa teknikoak egitea.
-Bezeroaren begien aurrean elaborazioak eta manipulazioak egitea.
-Doiketa eragiketak: generoak eta lehengaiak.
-Bezeroaren begien aurrean elikagaiak prestatzeko, ebakitzeko, zatikatzeko, arantzak kentzeko, dekoratzeko/aurkezteko eta kontserbatzeko teknikak.
-Zerbitzu-osteko eragiketak.
-Emaitzak kontrolatu eta baloratzea.
Prestakuntza unitatea: Fakturazio prozesuak jatetxe arloan.
Kodea: 0510-UF05 (NA).
Iraupena: 50 ordu.
-Fakturazioa eta kobrantza.
-Fakturazio sistemak.
-Faktura eta tiketa.
-Kobratzeko sistemak.
-Fakturazioarekin eta kobrantzarekin lotzen diren kontrol dokumentuak. Fluxuak:
Produkzio egunkariak.
Txostenak.
Beste batzuk.
-Loturiko aplikazio informatikoak.
| Lanbide modulua: Gastronomia eta nutrizioa. Kodea: 0502. Iraupena: 100 ordu. |
Prestakuntza unitatea: Gastronomia arloko joerak.
Kodea: 0502-UF01 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Gastronomiaren historia eta bilakaera.
-Sukaldaritzako mugimendu edo joeren bilakaera kronologikoa. Sukaldaritza tradizionala, sukaldaritza modernoa edo goi mailako sukaldaritza, “nouvelle cuisine” eta Espainiako sukaldaritza berria.
-Gaur egungo joerak: sukaldaritza sortzailea edo egile sukaldaritza, sukaldaritza molekularra, fusio sukaldaritza, sukaldaritza tekno-emozionala.
-Gure garaiko kontsumoaren joerak.
Prestakuntza unitatea: Nafarroako, Espainiako eta nazioarteko gastronomia.
Kodea: 0502-UF02 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Gastronomia eta kultura.
Nafarroako gastronomia. Ohiturak eta tradizioak. Nafarroako jatorri deiturak. Nafarroako ibilbide gastronomikoak.
Espainiako gastronomia. Ezaugarri orokorrak eta eskualdeetakoak. Produktu eta elaboraziorik adierazgarrienak.
Nazioarteko gastronomia. Herrialdeen edo eremu geografikoen araberako ezaugarri orokorrak. Produktu eta elaboraziorik adierazgarrienak.
Prestakuntza unitatea: Elikadura, nutrizioa eta dietetika.
Kodea: 0502-UF03 (NA).
Iraupena: 50 ordu.
-“Elikagai” eta “elikadura” kontzeptuak:
Elikagai-multzoak.
Elikagaien piramidea.
Elikadura eta osasuna. Elikadura ohitura osasungarriak. Elikadura ohitura berriak.
“Nutrizio” kontzeptua.
Mantenugaiak. Mantenugaien degradazioa.
Malnutrizioa. Gure garaiko beste eritasun batzuk.
Elikagai-multzoen eta horiek osatzen dituzten mantenugaien arteko lotura.
Dietetika. Kontzeptua eta xedea.
Bizitzaren etapetako behar nutrizionalak eta energetikoak. Metabolismoa.
Dietak eta bizimoduak.
Dieta mediterraneoa.
Elikagaien gurpila.
Ereduzko dietak jatetxe arloan.
Berariazko elikadura beharrak dituzten pertsonentzako dietak ezaugarritzea.
Elikadura alergiak eta intolerantziak.
| Lanbide modulua: Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan. Kodea: 0504. Iraupena: 60 ordu. |
Prestakuntza unitatea: Langileen hautapena jatetxe arloan.
Kodea: 0504-UF01 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
Lanpostuak zehaztea:
-Lana eta haren bilakaera historikoa.
-Jatetxe arloko enpresetako plantillen plangintza. Jatetxe arloko enpresetako lanpostuak definitzeko metodoak.
-Mendeko langileen erantzukizun eremuak, eginkizunak eta lanak ezartzea.
-Plantillen plangintza eta aurreikuspena egiteko tresnak.
Mendeko langileen plangintza egitea antolaketa egituraren arabera:
-Bete behar diren eginkizunak definitzea.
-Enpresaren helburuak, politikak eta jarraibideak taldearen beharretan integratzea.
-Plantillen ereduak. Plantillen plangintzako adibideak.
-Lan araudia: soldata politika eta gizarte politika.
Langileak hautatzen laguntzea:
-Hautatzeko teknikak eta hautatzeko prozesuak.
-Tresnak: elkarrizketa, testa, talde dinamika eta langileak hautatzeko beste bide batzuk.
-Langileak biltzea. Kontzeptua eta ezaugarriak. Bilketa sistemak: barnekoa eta kanpokoa. Langileak biltzeko iturriak.
-Aurrehautespena.
Prestakuntza unitatea: Zuzendaritza jatetxe arloan.
Kodea: 0504-UF02 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
Langileak jatetxe arloko enpresan integratzea:
-Prestakuntza plana.
-“Motibazio” kontzeptua. Bilakaera. Printzipioak eta teknikak.
-Motibazio eza. Asperdura, nekea, absentismoa.
-Faktore motibatzaileak eta desmotibatzaileak.
-Enpresako harrera-plana diseinatzea.
Lantaldeen zuzendaritza:
-Lantaldeen zuzendaritzaren oinarrizko legeak: lege fisikoak, Paretorenak, giza legeak.
-Zuzendaritza plana.
-Zuzendaritzaren printzipioak. Antolaketa jatetxe arloko establezimenduetan: sailak, antolaketaren mailak eta egiturak, organigramak.
-Estrategiak eta buruzagitza.
-Buruzagitza estiloak.
-Bileren teknikak. Klaseak eta motak.
| Lanbide modulua: Ingelesa I. Kodea: NA01. Iraupena: 60 ordu. |
Modulu honetan prestakuntza unitate bakarra dago eta horren iraupena eta garapena bat datoz curriculumeko “Ingelesa I” lanbide moduluan ezarritakoarekin.
| Lanbide modulua: Atzerriko bigarren hizkuntza. Kodea: 0180. Iraupena: 170 ordu. |
Prestakuntza unitatea: Atzerriko bigarren hizkuntzaren hastapenak I.
Kodea: 0180-UF01 (NA).
Iraupena: 100 ordu.
Prestakuntza unitate honen garapena curriculumeko “Atzerriko bigarren hizkuntza” izeneko 0180.a) lanbide moduluan ezarritakoari dagokio.
Prestakuntza unitatea: Atzerriko bigarren hizkuntzaren hastapenak II.
Kodea: 0180-UF02 (NA).
Iraupena: 70 ordu.
Prestakuntza unitate honen garapena curriculumeko “Atzerriko bigarren hizkuntza” izeneko 0180.b) lanbide moduluan ezarritakoari dagokio. Prestakuntza unitate honetan ahozko elkarreraginaren trebetasunak eta idatzizko adierazpena azpimarratuko dira bereziki.
| Lanbide modulua: Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak. Kodea: 0509. Iraupena: 230 ordu. |
Prestakuntza unitatea: Taberna-kafetegiko zerbitzuen ezaugarriak eta motak.
Kodea: 0509-UF01 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Taberna-kafetegietako establezimenduak: motak eta sailkapena.
-Establezimendu edo ekitaldi mota desberdinetako zerbitzuen antolaketa egiturak.
-Lan eremuak taberna-kafetegietan.
-Zerbitzua taberna-kafetegietan. Motak eta ezaugarriak.
-Taberna-kafetegiko zerbitzuekin lotzen diren organigramak eta langileen eginkizunak.
-Taberna-kafetegiko langileen lanbide deontologia.
-Taberna-kafetegiko lanbide terminologia.
Prestakuntza unitatea: Taberna-kafetegiko zerbitzuen doiketa eta muntaia.
Kodea: 0509 - UF02 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Tresneria, lanabesak eta materialak:
Doiketa eta kontrol eragiketak.
-Zerbitzuen muntaiak: tipologia.
-Muntaia eragiketak.
-Aurretiazko eragiketak:
Eremuak kontrolatzea.
Tresneria, lanabesak eta materialak kontrolatzea.
Funtzioak banatzea.
-Muntaia eragiketak gauzatzea.
-Emaitzak baloratzea.
-Barne hornikuntza eta produktuen eta lehengaien banaketa.
Prestakuntza unitatea: Edarien azterketa eta haien prestaketa eta zerbitzua.
Kodea: 0509-UF03 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Alkoholik gabeko edariak:
Definizioa, sailkapena eta motak.
Edari beroak (kafeak, infusioak eta txokolatea).
Irabiakiak, zukuak, urak eta freskagarriak.
Ezaugarri organoleptikoak.
Elaborazio prozesuak.
Merkataritza aurkezpenak eta etiketatzeak.
Kokapena eta kontserbazioa.
-Hartzidura eta destilazioa.
-Alkoholdun edariak.
-Aperitiboak, pattarrak eta likoreak:
Definizioa, sailkapena eta motak.
Ezaugarri organoleptikoak.
Elaborazio prozesuak.
Merkataritza aurkezpenak eta etiketatzeak.
Kokapena eta kontserbazioa.
-Zerbitzuaren faseak:
Zerbitzu-aurrekoa, zerbitzukoa eta zerbitzu-ostekoa.
-Edariak prestatu eta zerbitzatzeko teknikak:
Deskribapena, motak eta ezaugarriak.
Aurkeztea, akabera ematea eta/edo kontserbatzea.
Barrako zerbitzua.
Aretoko zerbitzua.
Prestakuntza unitatea: Koktelen eta konbinatuen zerbitzua.
Kodea: 0509-UF04 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Koktelgintza:
Definizioa, historia, jatorria eta bilakaera.
Joera berriak.
-Alkoholik gabeko koktelgintza.
-Koktelak eta konbinatuak:
Definizioa, ezaugarriak, motak, nazioarteko errezetak, serieak eta sailkapenak.
-Prestatzeko prozedurak:
Koktelak prestatu eta zerbitzatzea.
Koktelak eta konbinatuak dekoratzea, aurkeztea eta zerbitzatzea. Faseak eta teknikak.
Prestakuntza unitatea: Sukaldaritzako elaborazioak taberna-kafetegian eta haien zerbitzua.
Kodea: 0509-UF05 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
-Taberna-kafetegietako sukaldaritza elaborazioak. Motak eta ezaugarriak.
-Lehengaiak aurretiaz lantzeko eragiketak.
-Taberna-kafetegietako berezko sukaldaritza produktuak prestatzea.
-Elikagaiak zerbitzatzea barra/mahaian, bestelakoetan.
-Elikagaiak kontserbatu eta leheneratzeko prozedurak.
-Taberna-kafetegietako berezko sukaldaritza produktuak, Nafarroan eta Espainian tipikoak direnak, prestatzea.
-Elikagaiak barra/mahaian eta bestelakoetan zerbitzatzeko teknikak.
-Elaborazioen akaberak eta aurkezpenak.
-Elikagaiak kontserbatu eta leheneratzeko prozedurak.
-Emaitzak kontrolatu eta baloratzea.
| Lanbide modulua: Ingelesa. Kodea: 0179. Iraupena: 110 ordu. |
Prestakuntza unitatea: Ingeles aurreratua I.
Kodea: 0179 - UF01 (NA).
Iraupena: 60 ordu.
Prestakuntza unitate honen garapena curriculumeko “Ingelesa” izeneko 0179.a) lanbide moduluan ezarritakoari dagokio.
Prestakuntza unitatea: Ingeles aurreratua II.
Kodea: 0179 - UF02 (NA).
Iraupena: 50 ordu.
Prestakuntza unitate honen garapena curriculumeko “Ingelesa” izeneko 0179.b) lanbide moduluan ezarritakoari dagokio. Prestakuntza unitate honetan ahozko elkarreraginaren trebetasunak eta idatzizko adierazpena azpimarratuko dira bereziki.
| Lanbide modulua: Sommelier-lanak. Iraupena: 110 ordu. Kodea: 0511. |
Prestakuntza unitatea: Ardoa, mahastitik mahaira.
Kodea: 0511-UF01 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Ardoaren kulturaren hastapenak.
-Ardoak ezaugarritzea.
-Mahastizaintza. Definizioa eta kontzeptua.
-Mahastizaintzan eragina duten faktoreak.
-Mahatsondoa eta mahatsa.
-Enologia. Definizioa eta kontzeptua.
-Mahats-biltzea.
-Hartzidura. Kontzeptua, motak eta ezaugarriak.
-Ardogintzako sistemak.
-Ardoak ontzea. Definizioa, ezaugarriak eta motak.
-Ardoak klarifikatzea, egonkortzea eta botilaratzea.
-Nazioko eta nazioarteko ardogintzaren geografia.
-Upeltegia.
-Upeltegiaren ingurumen baldintzak.
-Ardoak kontserbatzea: ardoen bilakaeraren eta puntu kritikoen jarraipena.
-Upeltegiaren hornikuntza: beharren identifikazioa, hornitzaileen hautaketa, hartzea eta biltegiratzea, produktuen banaketa.
-Stocken txandaketa: izakinen eta kontsumoen kontrola.
-Upeltegiaren kudeaketarekin eta kontrolarekin lotzen diren informatika aplikazioak.
Prestakuntza unitatea: Ardoak eta beste edari batzuk dastatzea.
Kodea: 0511-UF02 (NA).
Iraupena: 50 ordu.
-Dastaketak. Definizioa. Motak.
-Dastatzailearen erantzuna zehazten duten faktoreak.
-Dastatzeko aretoak eta tresneria. Definizioa, ezaugarriak eta motak. Doiketa eta kontrola.
-Dastaketaren faseak. Sekuentziazioa.
-Ardoak eta beste edari batzuk dastatzeko berariazko terminologia.
-Dastaketa egiteko fitxak.
Prestakuntza unitatea: Ardoen eta beste edari batzuen kartak, uztartzeak eta zerbitzua.
Kodea: 0511-UF03 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Ardoen eta beste edari batzuen eskaintza. Kontzeptua, motak eta ezaugarriak.
-Eskaintzaren zehaztapenean eragina duten faktoreak.
-Gaur egungo joerak.
-Ardoen eta edarien kartak: definizioa eta motak. Formatuen, egituren, informazioaren, idazketaren eta abarren ezaugarriak.
-Prezioak finkatzea.
-Prezioetan erabakigarriak diren faktoreak.
−Sommelierra:
Betebeharrak.
Ardoaren erosketa.
Edarien kontrola.
Aholkularitza: salmenta teknikak eta bezeroei arreta ematea.
Ardoak eta edariak zerbitzatzea.
Emaitzak baloratzea.
-Espainiako eta munduko edarien jatorri-deiturak eta identifikazio geografikoak.
-Nafarroako ardo eta edariak:
Mahatsondoaren ziklo begetatiboa Nafarroan.
“Nafarroa” jatorri-deitura eta lur-eremuko ardoak.
Nafarroan baimendutako mahats barietateak.
Emaitzak baloratzea.
-Ardoak eta edariak zerbitzatzeko lanabesak eta tresneria doitzea eta kontrolatzea.
-Urak, ardoak eta edariak barnean banatzea: loturiko dokumentazioa, banaketa eta generoen tratamendua.
-Hotzeko tresneriaren eta makineriaren erabilera, garbitasuna eta kontserbazioa kontrolatzea eta doitzea. Definizioa, ezaugarriak eta motak.
-Zerbitzurako erremintak. Kortxo-ateratzekoa, dekantatze-ontziak, kopak, termometroak eta beste batzuk.
-Jatetxean ardoak eta edariak zerbitzatzeko langileen lanbide deontologia.
-Bezeroari aholku ematea.
-Uren, ardoen eta edarien eskaintzari eta gastronomia eskaintzarekiko harmoniari buruz informatu eta aholkatzea, ezarritako protokoloari jarraikiz.
-Eskaintzaren aurkezpena.
-Materialen hautaketa.
-Ardoen eta beste edari batzuen zerbitzua. Faseak, teknikak eta ohiko prozedurak.
-Sommelier-lanaren berezko atazak aretoko langileen eginkizunekin koordinatzea, kalitatezko zerbitzua eskaintzeko.
-Zerbitzu berezietako teknikak.
-Salmenta teknikak, loturiko establezimenduetan.
-Kontrol eragiketak zerbitzuan zehar.
-Iradokizun, kexa eta erreklamazioei arreta ematea.
| Lanbide modulua: Jatetxe arloko zerbitzuen eta ekitaldien plangintza eta zuzendaritza. Iraupena: 110 ordu. Kodea: 0512. |
Prestakuntza unitatea: Instalazioen gaineko aholkularitza eta plangintza jatetxe arloan.
Kodea: 0512-UF01 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Lokala. Eraikuntzaren eta dekorazioaren ezaugarriak.
-Indarra duen araudiaren azterketa. Zoruak, hormak, argiztapena, intsonorizazioa, edukierak eta beste batzuk.
-Guneen banaketa.
-Baliabide materialak. Beharren kalkulua eta erosketa irizpideak.
-Langileen eta bezeroen zirkuituak.
-Jatetxe arloko establezimenduetako diseinuen eta instalazioen azken joerak.
-Indarreko araudia. Catering-banqueting-a eta ekitaldiak jatetxe arloan.
-Catering eta ekitaldien antolaketaren aurretiazko eragiketak:
Aurretiazko informazioa aztertzea.
Lotutako dokumentuak.
Kontratatu beharreko zerbitzuak, motak eta balizko aldaerak.
Espazioen banaketa logikoa eta plangintza.
Erabiliko diren instalazioen plangintza.
Baliabide materialak hautatu eta justifikatzea.
-Genero eta lehengaien beharrak zehaztea.
-Giza baliabideak hautatu eta justifikatzea.
-Zerbitzu osagarriak. Segurtasuna, dekorazioa, garraioa eta beste batzuk. Deskribapena eta ezaugarrien azalpena.
-Ekitaldiaren ondorengo eragiketak.
Prestakuntza unitatea: Antolaketa egiturak jatetxe arloan.
Kodea: 0512-UF02 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Aurretiazko informazioen azterketa. Datuak, bezeroen itxaropenak: erreserbak, sistemak, komunikazioa eta kudeaketa.
-Zerbitzu mota zehaztea:
Aukerak eta mugak aztertzea.
Enpresaren helburuak.
Sekuentziazioa.
Zerbitzu motaren aplikazio praktikoa.
-Giza baliabideak antolatzea.
-Funtzioak banatzea. Zerbitzuko langileen funtzioak eta erantzukizunak koordinatzea eta mailakatzea.
-Muntaia eragiketak kontrolatzea.
-Muntaia eragiketak diseinatu, planifikatu eta gauzatzea.
-Azken aurkezpenaren kontrol eragiketak.
-Langileen kontrol deontologikoa.
-Informazioa zerbitzuan.
-Puntu kritikoak kontrolatzea.
-Bezeroei harrera egiteko eta aholkuak emateko eragiketak koordinatzea.
-Bezeroei zerbitzua eta arreta emateko eragiketak koordinatzea:
Zerbitzuaren prozesuak, sekuentziak eta denborak kontrolatzea.
Sailen arteko koordinazio prozesuak kontrolatzea.
Fakturazio eta kobrantzako prozesuak kontrolatzea.
Zerbitzu-osteko eragiketak kontrolatzea.
Beste batzuk.
-Kexa, erreklamazio, iradokizun eta ezustekoei arreta emateko eragiketak koordinatzea.
-Zerbitzuarekin lotzen den dokumentazioa. Kudeaketa, tramitazioa, fluxuak.
Prestakuntza unitatea: Protokoloa jatetxe arloan.
Kodea: 0512-UF03 (NA).
Iraupena: 40 ordu.
-Protokoloa. Definizioa eta motak.
-Protokoloa jatetxe arloan:
Protokolo arauak eta lehentasun irizpideak.
-Protokoloa mahaian.
-Protokoloa ekitaldien antolaketan:
Antolatu beharreko ekitaldiaren dokumentuak.
Presidentzia motak protokolozko ekitaldietan. Presidentziak antolatzeko sistemak.
Irudi korporatiboen eta haren elementuen definizioa eta balioespena.
-Protokolo instituzionala.
-Estatuko eta autonomia erkidegoetako protokoloaren eta lehentasun ofizialen arloko araudia.
-Protokolozko ekitaldietan banderak antolatzea:
Protokolozko ekitaldien diseinua eta plangintza.
Protokolozko ekitaldien programazioa.
Antolatu beharreko ekitaldiaren dokumentuak bidaltzea.
Mahaikideak banatzeko teknikak jatetxe arloko protokolozko ekitaldietan.
Sistema kartesiarra.
Erlojuaren sistema.
Zerbitzariaren lana, txartelak eta mahaietako planoak.
Kronogramak.
Mahai formak.
Presidentziak aretoaren banaketa eta antolaketara egokitzea. Espazioak eta jarduera kronogramak diseinatzea.
Oturuntzak, koktelak eta harrera ekitaldiak.
Jatetxe arloko protokoloari aplikaturiko zeinu konbentzionalak.
Pertsonekin erabili beharreko trataera.
Komunikabideekin lotzen diren protokolozko ekitaldiak.
Negoziaketarekin lotzen diren protokolozko ekitaldiak: delegazioen harrera, mahaien kokapena, negoziaketa ekitaldiak, akordioak sinatzea.
| Modulua: Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan. Kodea: 0503. Iraupena: 70 ordu. |
Prestakuntza unitatea: Jatetxe arloko enpresen antolaketa.
Kodea: 0503-UF01 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
Antolaketa egituren azterketa:
-Jatetxe arloko establezimenduen tipologiari eta sailkapenari buruzko legezko araudia.
-Jatetxe arloko enpresen antolaketa ereduak. Kontzeptualizazioa. Jatetxe arloko enpresen antolaketa motak. Joerak.
-Jatetxe arloko enpresen organigramak diseinatzea. Sailka antolatzea. Antolaketaren mailak.
Enpresaren eta merkatuaren egoera ebaluatzea:
-Jatetxe arloko enpresa tradizionalak.
-Jatetxe arloko enpresa joera berriak.
-Eskarian eragina duten faktoreak eta motibazioak.
-Eskariaren elementuak.
-Bezeroen sailkapena.
-Eskariaren gaur egungo joerak.
-Jatetxe arloko enpresa ehuna Nafarroako Foru Komunitatean.
Prestakuntza unitatea: Administrazio kudeaketa jatetxe arloan.
Kodea: 0503-UF02 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
Dokumentazio administratiboa, ekonomikoa eta finantzarioa kudeatzea:
-Dokumentazioaren zirkuitua. Dokumentuen xedea eta dokumentuen arteko lotura.
-Dokumentazioa artxibatzeko sistemak eta metodoak.
-Agiriak kudeatzeko araudia.
-Teknologia berriak dokumentuen kudeaketan eta interpretazioan.
Eremuaren edo establezimenduaren aurrekontuak eta ekonomatuaren kudeaketa ekonomikoa egitea:
-“Aurrekontu” kontzeptua eta aurrekontu motak.
-Aurrekontuak osatzen dituzten elementuak.
-Aurrekontu kontrola. Desbideratzeak eta neurri zuzentzaileak.
-Eskaintza gastronomikoen salmenta prezioak zehaztea.
-Errentagarritasun-atalasea.
-Hornitzaileen aukeraketa: ebaluatu beharreko puntuak, balorazioa eta erabakiak hartzea.
-Eskaeren gutxieneko mailak, gutxieneko eta gehieneko izakinak eta stocken haustura zehaztea.
Prestakuntza unitatea: Gastronomia eskaintzen diseinua eta merkaturatzea.
Kodea: 0503-UF03 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
Eskaintza gastronomikoak diseinatzea:
-Eskaintzen deskribapena, ezaugarriak eta motak.
-Eskaintza gastronomikoen elementuak eta aldagaiak.
-Oinarrizko eskaintzak. Menuak, kartak, buffetak eta beste batzuk. Deskribapena eta azterketa.
-Eskaintzak diseinatzerakoan kontuan hartu beharreko faktoreak.
-Eskaintza gastronomikoak bereizteko teknikak.
-Karta gastronomiko baten diseinu fisikorako oinarrizko printzipioak.
-Karta gastronomikoaren marketina eta produktuen eskaintzaren sustapena.
-Nafarroako Foru Komunitateko jardunaldi gastronomikoak eta azokak.
Merkaturatze plana prestatzea:
-Merkaturatze planaren kontzeptua eta helburuak, marketin mix-a.
-Jatetxe arloko merkaturatze plan bateko estrategiak eta ekintzak.
-Kontrol sistemak, desbideratzeak eta neurri zuzentzaileak.
-Merkaturatze planaren aurkezpena.
| Lanbide modulua: Lanerako prestakuntza eta orientazioa. Kodea: 0514. Iraupena: 70 ordu. |
Prestakuntza unitatea: Laneko arriskuen prebentzioaren oinarrizko maila.
Kodea: 0514-UF01 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Prebentzioaren kulturaren garrantzia jardueraren fase guztietan.
-Lanaren eta osasunaren arteko lotura baloratzea.
-Lanbide arriskua. Arrisku faktoreen azterketa.
-Antzemandako arrisku egoeren ondorioz langilearen osasunak nolako kalteak izan ditzakeen zehaztea.
-Laneko arriskuei aurrea hartzeko oinarrizko arau esparrua.
-Eskubideak eta betebeharrak laneko arriskuen prebentzioaren arloan.
-Prebentzioaren kudeaketaren antolaketa enpresan.
-Langileen ordezkaritza prebentzioaren arloan.
-Erantzukizunak laneko arriskuen prebentzioaren arloan.
-Laneko arriskuen prebentzioarekin zerikusia duten erakunde publikoak.
-Enpresako arriskuak ebaluatzea, prebentzio jardueraren oinarrizko elementu gisa.
-Segurtasuneko, ingurumeneko eta ergonomiako baldintzei zein ezaugarri psikosozialei lotutako arriskuak aztertzea.
-Arriskuaren balorazioa.
-Prebentzio neurriak hartzea: horien plangintza eta kontrola.
-Banakako eta taldeko prebentzio eta babes neurriak.
-Prebentzio plana eta horren edukia.
-Larrialdi eta ebakuazioetarako planak lan inguruneetan.
-ETE baten larrialdietarako plana egitea.
-Larrialdietan jarduteko protokoloa.
-Larrialdi medikoa / lehen sorospenak. Oinarrizko kontzeptuak.
-Langileei prestakuntza ematea larrialdietako planei buruz eta lehen sorospenetarako teknikak aplikatzeari buruz.
-Langileen osasuna zaintzea.
Prestakuntza unitatea: Lan harremanak eta Gizarte Segurantza.
Kodea: 0514-UF02 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Lan zuzenbidea.
-Banakako lan harremanen azterketa.
-Lan kontratuaren modalitateak eta kontratazioa sustatzeko neurriak.
-Lan harremanek sortzen dituzten eskubideak eta betebeharrak.
-Lan baldintzak. Soldata, lan denbora eta atsedena.
-Lansarien ordainagiria.
-Lan kontratuaren aldaketa, etetea eta amaiera.
-Langileen ordezkaritza.
-Lanbide esparru jakin batean aplikatu behar den hitzarmen kolektiboaren azterketa.
-Lan gatazka kolektiboak.
-Lana antolatzeko ingurune berriak: azpikontratazioa, urrutiko lana eta beste batzuk.
-Langileentzako onurak antolamendu berrietan: malgutasuna, onura sozialak eta beste batzuk.
-Gizarte Segurantzaren sistema, elkartasun sozialaren oinarrizko printzipio gisa.
-Gizarte Segurantzaren sistemaren egitura.
-Enpresaburuek eta langileek Gizarte Segurantzaren arloan dituzten betebehar nagusiak ezartzea: afiliazioak, altak, bajak eta kotizazioa.
-Gizarte Segurantzaren ekintza babeslea.
-Gizarte Segurantza gure inguruko herrialde nagusietan.
-Langabezia-babesa: kontzeptua eta babesten ahal diren egoerak.
Prestakuntza unitatea: Laneratzea eta gatazken konponketa.
Kodea: 0514-UF03 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Lanbide ibilbiderako interes, gaitasun eta motibazio pertsonalak aztertzea.
-Erabakiak hartzeko prozesua.
-Lanbide sektore jakin bat definitu eta aztertzea, inguruko lurralde eremuan nahiz estatu mailan.
-Sektoreko enpresa txiki, ertain eta handietan lana bilatzeko prozesua haren eraginpeko lurralde eremuan, estatuan eta Europar Batasunean.
-Europan ikasi eta enplegatzeko aukerak.
-Etengabeko prestakuntzak lan eta lanbide ibilbiderako duen garrantzia baloratzea. Informazio hori ematen duten tokiko, eskualdeko, estatuko eta Europako erakundeen identifikazioa.
-Tokiko, eskualdeko, estatuko eta Europako prestakuntza ibilbideak identifikatzea.
-Lana bilatzeko teknikak eta tresnak: curriculum vitae ereduak, Europako curriculum vitae-a eta lan elkarrizketak. Europar Batasunean langileen mugikortasuna errazten duten beste agiri batzuk: mugikortasun agiria.
-Autoenplegua baloratzea lanbideratzeko hautabide gisa.
-Talde lanak erakundearen eraginkortasunari begira dituen alde onak eta txarrak baloratzea.
-Lantalde motak, betetzen dituzten eginkizunen arabera.
-Lantalde eraginkorraren ezaugarriak.
-Gizarte trebetasunak. Hitzezko eta hitzik gabeko komunikazio teknikak.
-Lan bileretan erabiltzen diren agiriak: deialdiak, aktak eta aurkezpenak.
-Lantaldean parte hartzea. Kideek har ditzaketen rolen azterketa.
-Gatazka: haren ezaugarriak, sorburuak eta etapak.
-Gatazka ebatzi edo deuseztatzeko metodoak: bitartekotza, adiskidetzea, arbitrajea, epaiketa eta negoziazioa.
| Lanbide modulua: Enpresa eta ekimena. Kodea: 0515. Iraupena: 70 ordu. |
Prestakuntza unitatea: Kultura ekintzailea eta ideien sorrera sustatzea.
Kodea: 0515-UF01 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Kultura ekintzailea: ekimena, enpresa barneko ekimena eta ekimen soziala sustatzea. Negoziorako ideiak sortzeko teknikak.
-Berrikuntza eta garapen ekonomikoa. Berrikuntzaren ezaugarri nagusiak jatetxe arloko enpresen jardueran.
-Ekintzaileen faktore nagusiak: ekimena, sormena eta prestakuntza.
-Ekintzaileen jarduna, jatetxe sektoreko ETE bateko enpresaburu eta enplegatu gisa.
-Ekimenaren arriskua.
-Negozioaren ideia jatetxe arloko enpresen esparruan.
-“Enpresaburu” kontzeptua. Enpresa jarduerarako baldintzak. Izaera ekintzailea.
-Sormenaren, komunikazioaren eta buruzagitzaren oinarrizko gaitasunak, besteak beste.
-Pertsona sortzailearen ezaugarriak. Sormena bultzatzen duten teknikak.
-Agintzeko eta zuzentzeko estiloak ezagutzea. Enpresako esparruetan aplikatzea.
-“Motibazio” kontzeptua. Motibatzeko teknikak eta haien aplikazioa.
-Jatetxe arloko sektorean ari den enplegatu baten eta ekintzaile baten lan arloko gaitasunak eta gaitasun pertsonalak ezagutzea.
Prestakuntza unitatea: Enpresa plan baten bideragarritasun ekonomiko-finantzarioa.
Kodea: 0515-UF02 (NA).
Iraupena: 30 ordu.
-Enpresa, sistema gisa. Enpresaren oinarrizko eginkizunak.
-Jatetxe sektoreko ETE baten bideragarritasun ekonomikoa eta bideragarritasun finantzarioa.
-Jatetxe sektoreko ETE baten ingurune orokorraren eta berariazkoaren azterketa.
-Jatetxe sektoreko ETE baten harremanak.
-Enpresa nazioartean. Europar Batasunean askatasunez kokatzeko eskubidea.
-Enpresa plan bat prestatzea.
-Jatetxe sektoreko enpresa baten ahuleziak, mehatxuak, indarrak eta aukerak aztertzea.
-Marketin plan baten edukiak.
-Ahuleziak eta indarrak identifikatzea, AMIA.
-Enpresa motak. Forma juridikoak.
-Forma juridikoa hautatzea.
-Produkzio prozesuaren edo zerbitzuaren deskribapen teknikoa. Giza baliabideak.
-Produkzio faseen definizioa. Hobetzeko sistemak.
Prestakuntza unitatea: Enpresa bat abian jartzea.
Kodea: 0515-UF03 (NA).
Iraupena: 20 ordu.
-Fiskalitatea enpresetan: Nafarroako Foru Komunitateko zerga sistemaren berezitasunak.
-Enpresa bat eratzeko administrazio tramiteak.
-Enpresa bat eratzeko aholku ematen duten erakundeak.
-Kontabilitatearen kontzeptua eta oinarrizko alderdiak.
-Funtzio komertzial eta finantzarioaren kontzeptua.
-Kontabilitate eragiketak: enpresaren informazio ekonomikoaren erregistroa.
-Enpresen zerga betebeharrak.
-Dokumentu ofizialak aurkezteko eskakizunak eta epeak.
-Jatetxe arloko enpresa baten kudeaketa administratiboa.
4. ERANSKINA. BALIOZKOTZEAK ETA SALBUESPENAK
1/1990 Lege Organikoaren babesean ezarritako tituluetako lanbide moduluen eta 2/2006 Lege Organikoaren babesean Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritzako goi mailako teknikari tituluan ezarritako lanbide moduluen arteko baliozkotzeak.
| HEZIKETA ZIKLOKO LANBIDE MODULUAK (1/1990 LOGSE) | HEZIKETA ZIKLOKO LANBIDE MODULUAK (2/2006 LOE) |
| Jatetxe Arloa. | Jatetxe Arloko Zerbitzuen Zuzendaritza. |
| Zerbitzu prozesuak. | 0509. Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak. 0510. Jatetxeko zerbitzu prozesuak. |
| Jatetxe arloko establezimenduen administrazioa. | 0503. Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan. |
| Marketina jatetxe arloan. | |
| Atzerriko hizkuntza. | 0179. Ingelesa. |
| Atzerriko bigarren hizkuntza. | 0180. Atzerriko bigarren hizkuntza. |
| Jatetxe Arloko goi mailako teknikari tituluaren lantokiko prestakuntza. | 0516. Lantokiko prestakuntza. |
5. ERANSKINA. LANBIDE MODULUEN ETA GAITASUN UNITATEEN ARTEKO KORRESPONDENTZIA
A) Gaitasun unitateek lanbide moduluekin duten korrespondentzia, horiek baliozkotzeko.
| EGIAZTATUTAKO GAITASUN UNITATEAK | BALIOZKOTZEN AHAL DIREN LANBIDE MODULUAK |
| UC1098-3: Jatetxe arloko zerbitzu prozesuak definitzea eta planifikatzea. UC1104-3: Jatetxe arloko zerbitzuetako sailak kudeatzea. UC1105-3: Jatetxe arloko protokolo arauak aplikatzea. | 0512. Plangintza eta programazioa. |
| UC1103-3: Jatetxe arloko zerbitzu prozesuak gainbegiratzea eta garatzea. UC1048-2: Ardoak zerbitzatzea eta horiei buruzko oinarrizko informazioa ematea. UC1110-3: Ardoetan espezializatutako zerbitzuen prozesuak egitea. | 0510. Jatetxeko zerbitzu prozesuak. |
| UC1047-2: Ardoez bestelako edariei buruz aholkatzea eta edari horiek prestatzea eta aurkeztea. UC1106-3: Ardoak eta ardoaz bestelako edari alkoholdunak eta analkoholikoak dastatzea. | 0509. Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak. |
| UC0711-2: Ostalaritzan segurtasun eta higiene arauak eta ingurumena babesteari buruzkoak betez jardutea. UC1100-3: Jatetxe arloan kalitatea, ingurumena eta segurtasuna kudeatzea. | 0501. Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa. |
| UC1107-3: Ardoen eta ardoaz bestelako edari alkoholdunen eta analkoholikoen eskaintzak diseinatzea. UC1108-3: Sommelier-lanetako berezko produktu hautatuen analisi sentsoriala egitea eta produktu horien eskaintzak diseinatzea. UC1109-3: Jatetxe arloko ardoetarako kontserbazio eta heltze upeltegien funtzionamendua kudeatzea eta horiek abian jartzeko aholkuak ematea. | 0511. Sommelier-lanak. |
| UC1111-2: Jatetxe arloko zerbitzuetan atzerriko hizkuntza batean komunikatzea, erabiltzaile independentearen mailan. | 0180. Atzerriko bigarren hezkuntza (*). |
| UC1064-3: Jatetxe arloko hornikuntza prozesuak kudeatzea. UC1062-3: Elikagaiak dastatzea, horiek hautatzeko eta ostalaritzan erabiltzeko. | 0496. Lehengaien hornikuntzaren kontrola. |
| UC1097-3: Produkzio unitate bat zuzentzea eta kudeatzea jatetxe arloan. | 0504. Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan. |
| UC1099-3: Jatetxe arloko establezimendu baten kudeaketa ekonomikoa eta finantzarioa egitea. UC1101-3: Jatetxe arloko eskaintzak diseinatzea eta merkaturatzea. UC1063-3: Eskaintza gastronomikoak diseinatzea. | 0503. Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan. |
| UC1051-2: Jatetxe arloko zerbitzuetan ingelesez komunikatzea, erabiltzaile independentearen mailan. | 0179. Ingelesa (*). |
| B) Lanbide moduluek gaitasun unitateekin duten korrespondentzia, horiek egiaztatzeko. |
| GAINDITUTAKO LANBIDE MODULUAK | EGIAZTATZEN AHAL DIREN GAITASUN UNITATEAK |
| 0496. Lehengaien hornikuntzaren kontrola. | UC1064-3: Jatetxe arloko hornikuntza prozesuak kudeatzea. UC1062-3: Elikagaiak dastatzea, horiek hautatzeko eta ostalaritzan erabiltzeko. |
| 0509. Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak. | UC1047-2: Ardoez bestelako edariei buruz aholkatzea eta edari horiek prestatzea eta aurkeztea. UC1106-3: Ardoak eta ardoaz bestelako edari alkoholdunak eta analkoholikoak dastatzea. |
| 0510. Jatetxeko zerbitzu prozesuak. | UC1103-3: Jatetxe arloko zerbitzu prozesuak gainbegiratzea eta garatzea. UC1048-2: Ardoak zerbitzatzea eta horiei buruzko oinarrizko informazioa ematea. UC1110-3: Ardoetan espezializatutako zerbitzuen prozesuak egitea. |
| 0511. Sommelier-lanak. | UC1107-3: Ardoen eta ardoaz bestelako edari alkoholdunen eta analkoholikoen eskaintzak diseinatzea. UC1108-3: Sommelier-lanetako berezko produktu hautatuen analisi sentsoriala egitea eta produktu horien eskaintzak diseinatzea. UC1109-3: Jatetxe arloko ardoetarako kontserbazio eta heltze upeltegien funtzionamendua kudeatzea eta horiek abian jartzeko aholkuak ematea. |
| 0512. Jatetxe arloko zerbitzuen eta ekitaldien plangintza eta zuzendaritza. | UC1098-3: Jatetxe arloko zerbitzu prozesuak definitzea eta planifikatzea. UC1104-3: Jatetxe arloko zerbitzuetako sailak kudeatzea. UC1105-3: Jatetxe arloko protokolo arauak aplikatzea. |
| 0501. Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa. | UC0711-2: Ostalaritzan segurtasun eta higiene arauak eta ingurumena babesteari buruzkoak betez jardutea. UC1100-3: Jatetxe arloan kalitatea, ingurumena eta segurtasuna kudeatzea. |
| 0504. Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan. | UC1097-3: Produkzio unitate bat zuzentzea eta kudeatzea jatetxe arloan. |
| 0503. Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan. | UC1099-3: Jatetxe arloko establezimendu baten kudeaketa ekonomikoa eta finantzarioa egitea. UC1101-3: Jatetxe arloko eskaintzak diseinatzea eta merkaturatzea. UC1063-3: Eskaintza gastronomikoak diseinatzea. |
| 0179. Ingelesa. | UC1051-2: Jatetxe arloko zerbitzuetan ingelesez komunikatzea, erabiltzaile independentearen mailan. |
| 0180. Atzerriko bigarren hizkuntza. | UC1111-2: Jatetxe arloko zerbitzuetan atzerriko hizkuntza batean komunikatzea, erabiltzaile independentearen mailan. |
6. ERANSKINA. IRAKASLEAK
A) Moduluak ematen dituzten irakasleak.
| LANBIDE MODULUA | IRAKASLEEN ESPEZIALITATEA | KIDEGOA |
| 0496. Lehengaien hornikuntzaren kontrola. | Jatetxe Arloko Zerbitzuak. Sukaldaritza eta Pastelgintza. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| 0509. Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak. | Jatetxe Arloko Zerbitzuak. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| 0510. Jatetxeko zerbitzu prozesuak. | Jatetxe Arloko Zerbitzuak. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| 0511. Sommelier-lanak. | Jatetxe Arloko Zerbitzuak. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| 0512. Jatetxe arloko zerbitzuen eta ekitaldien plangintza eta zuzendaritza. | Jatetxe Arloko Zerbitzuak. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| 0501. Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa. | Ostalaritza eta Turismoa. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
| 0502. Gastronomia eta nutrizioa. | Ostalaritza eta Turismoa. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
| 0503. Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan. | Ostalaritza eta Turismoa. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
| 0504. Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan. | Ostalaritza eta Turismoa. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
| 0179. Ingelesa. | Ingelesa. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
| 0180. Atzerriko bigarren hizkuntza. | Atzerriko hizkuntza. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
| 0513. Jatetxe arloko zerbitzuen zuzendaritzako proiektua. | Jatetxe Arloko Zerbitzuak. | Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. |
| Ostalaritza eta Turismoa. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. | |
| 0514. Lanerako prestakuntza eta orientazioa. | Lanerako prestakuntza eta orientazioa. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
| 0515. Enpresa eta ekimena. | Lanerako prestakuntza eta orientazioa. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
| NA01. Ingelesa I. | Ingelesa. | Bigarren Hezkuntzako katedradunak. Bigarren Hezkuntzako irakasleak. |
| B) Irakaslanari dagokionez baliokideak diren titulazioak. |
| KIDEGOAK | ESPEZIALITATEAK | TITULAZIOAK |
| Bigarren Hezkuntzako irakasleak. | Lanerako prestakuntza eta orientazioa. | -Enpresa Zientzietako diplomaduna. -Lan Harremanetako diplomaduna. -Gizarte Laneko diplomaduna. -Gizarte Hezkuntzako diplomaduna. -Kudeaketa eta Administrazio Publikoko diplomaduna. |
| Ostalaritza eta Turismoa. | -Turismoko diplomaduna. | |
| Lanbide Heziketako irakasle teknikoak. | Jatetxeko Zerbitzuak. | -Jatetxe Arloko goi mailako teknikaria. -Ostalaritzako teknikari espezialista. |
| C) Ikastetxe pribatuetarako behar diren titulazioak. |
| LANBIDE MODULUAK | TITULAZIOAK |
| 0496. Lehengaien hornikuntzaren kontrola. 0509. Taberna-kafetegiko zerbitzu prozesuak. 0510. Jatetxeko zerbitzu prozesuak. 0511. Sommelier-lanak. 0512. Jatetxe arloko zerbitzuen eta ekitaldien plangintza eta zuzendaritza. 0513. Jatetxe arloko zerbitzuen zuzendaritzako proiektua. | Lizentziaduna, ingeniaria, arkitektoa edo kasuan kasuko graduko titulua, edo beste titulu baliokide batzuk. Diplomaduna, ingeniari teknikoa, arkitekto teknikoa edo kasuan kasuko graduko titulua, edo beste titulu baliokide batzuk. Jatetxe Arloko goi mailako teknikaria. Ostalaritzako teknikari espezialista. |
| 0501. Kalitatearen eta elikagaien segurtasun eta higienearen kudeaketa. 0502. Gastronomia eta nutrizioa. 0503. Administrazio eta merkataritza kudeaketa jatetxe arloan. 0504. Giza baliabideak eta lantaldeen zuzendaritza jatetxe arloan. 0179. Ingelesa. 0180. Atzerriko bigarren hizkuntza. 0514. Lanerako prestakuntza eta orientazioa. 0515. Enpresa eta ekimena. NA01. Ingelesa I. | Lizentziaduna, ingeniaria, arkitektoa edo kasuan kasuko graduko titulua, edo irakaslanari dagokionez baliokideak diren beste titulu batzuk. |
7. ERANSKINA. LEKUAK
Irakaslekua:
| Irakaslekua. |
| Balio anitzeko gela. |
| Dastatzeko lantegia. |
| Taberna-kafetegiko lantegia. |
| Jatetxeko lantegia. |
