29. artikulua. Araubide orokorra.
30. artikulua. Erantzukizun solidarioko zenbait kasu berezi.
31. artikulua. Ustiategiak edo jarduera ekonomikoak eskuratzearen ondoriozko erantzuleak.
32. artikulua. Erantzukizun subsidiarioko kasu bereziak .

3. ATALA. Oinordekoak eta tributupeko ondasunen eskuratzaileak

33. artikulua. Tributu arloko eskubide eta betebeharren oinordekoak.
34. artikulua. Ondasun atxikien eskuratzaileak.

4. ATALA. Jarduteko gaitasuna

35. artikulua. Nork duen jarduteko gaitasuna.
36. artikulua. Ordezkaritza.

5. ATALA. Helbide fiskala

37. artikulua. Araubide orokorra.
38. artikulua. Kasu bereziak .

IV. KAPITULUA. Oinarria

1. ATALA. Zerga oinarria nola finkatu

39. artikulua. Araubideak.
40. artikulua. Zuzeneko estimazioa.
41. artikulua. Estimazio objektiboa.
42. artikulua. Zeharbideko estimazioa.
43. artikulua. Zeharbideko estimazioaren prozedura.

2. ATALA. Balioen egiaztapena

44. artikulua. Egiaztapen bideak
45. artikulua. Balorazioari buruzko aldez aurreko erabakiak.

3. ATALA. Likidazio oinarria

46. artikulua. Kontzeptua.

V. KAPITULUA. Tributu zorra

1. ATALA. Karga tasa, kuota eta tributu zorra

47. artikulua. Karga tasak.
48. artikulua. Tributu kuota.
49. artikulua. Tributu kuota ofizioz murriztea.
50. artikulua. Tributu zorra.

2. ATALA. Ordainketa

51. artikulua. Ordaintzeko moduak.
52. artikulua. Epeak eta errekarguak .
53. artikulua. Tributu zorren autonomia.
54. artikulua. Tributu zorraren kontsignazioa.

3. ATALA. Preskripzioa

55. artikulua. Epeak .
55. bis artikulua. Egiaztapenak eta ikerketak egiteko eskubidea .
56. artikulua. Kontaketa.
57. artikulua. Etetea .
58. artikulua. Aplikazioa eta ondorioak .

4. ATALA. Iraungitzeko bestelako bideak

59. artikulua. Konpentsazioa.
60. artikulua. Tributu zorren barkamena.
61. artikulua. Kaudimengabezia frogatua.

5. ATALA. Bermeak

62. artikulua. Kredituen lehentasuna .
63. artikulua. Legezko hipoteka isilbidezkoa.
64. artikulua. Atxikipena.
65. artikulua. Gordetze eskubidea.

VI. KAPITULUA. Tributu gaietako arauhausteak eta zehapenak

1. ATALA. Arauhausteak

65. bis artikulua. Zergapekoen eta zentsuen zein erregistroen betebehar material eta formalen kontrola .
66. artikulua. Araubide orokorra.
67. artikulua. Arauhauste bakunak.
68. artikulua. Arauhauste larriak

2. ATALA. Zehapenak

69. artikulua. Zehapen motak.
70. artikulua. Zehatzeko eskumena duten organoak eta zehapen prozedura.
71. artikulua. Zehapenen graduazioa.
72. artikulua. Arauhauste bakunen zehapenak.
73. artikulua. Arauhauste bakunen zehapen osagarriak.
74. artikulua. Kreditu erakundeetako kargudunen zehapenak.
75. artikulua. Agintari, funtzionario edo lanbide ofizialetan aritzen diren pertsonen zehapenak.
76. artikulua. Arauhauste larrien zehapenak.
77. artikulua. Beste zehapen batzuk, arauhauste larriengatik.
78. artikulua. Erantzukizunaren amaiera.

IV. TITULUA. Tributu arloko kudeaketa

I. KAPITULUA. Xedapen orokorrak

79. artikulua. Ebatzi beharra.
80. artikulua. Prozeduren tramitazioaren egoera. Dokumentuen kopia.
81. artikulua. Prozeduren tramitazioaz arduratzen direnen identifikazioa.
82. artikulua. Aitorpen eta dokumentuak aurkeztu direla konprobatzen duten ziurtagiriak eta kopiak luzatzea.
83. artikulua. Dokumentuen aurkezpena.
84. artikulua. Zergaadministrazioaren obligazioa eskubideen egikaritza errazteko .
85. artikulua. Alegazioak.
86. artikulua. Interesatuaren entzunaldi tramitea.
87. artikulua. Ebazteko epeak eta berariazko ebazpenik ez izatearen ondorioak .
88. artikulua. Ofiziozko itzulketak .
89. artikulua. Administrazio organoak.
90. artikulua. Gizarte lankidetza.

II. KAPITULUA. Tributudunari informazioa eta laguntza ematea

91. artikulua. Informazioa eta laguntza.
92. artikulua. Argitalpenak.
93. artikulua. Jakinarazpenak.
94. artikulua. Tributu gaietako kontsultak.

III. KAPITULUA. Tributu kudeaketaren prozedura

1. ATALA. Hasiera eta tramiteak

95. artikulua. Tributuak kudeatzeko prozeduraren hasiera .
96. artikulua. Tributuen aitorpena.
97. artikulua. Salaketa publikoa .
98. artikulua. Tributu administrazioak aitorpenak eskatzeko duen eskubidea.
99. artikulua. Jakinarazpenak.
100. artikulua. Akats materialak edo egitatezkoak zuzentzea .

2. ATALA. Konprobazioa eta ikerketa

101. artikulua. Ahalmenak .
102. artikulua. Baliabideak.
103. artikulua. Kolaboratu beharra.
104. artikulua. Agintariek eta instituzioek datuak emateko duten obligazioa.
105. artikulua. Zerga ondorioak dituzten datuen isilpeko izaera .
105. bis artikulua. Zerga betebeharren ezbetetze nabarmenak argitaratzea .

3. ATALA. Froga

106. artikulua. Frogaren karga.
107. artikulua. Frogen balorazioa eta baliabideak.
108. artikulua. Aitorpenen egiazkotasun presuntzioa.
109. artikulua. Aitorpena.
110. artikulua. Presuntzioak.
111. artikulua. Erregistro Publikoen frogatze ahalmena.

IV. KAPITULUA. Tributuaren arloko likidazioak

112. artikulua. Motak.
113. artikulua. Ofiziozko behinbehineko likidazioak. Konprobazio laburtua.
114. artikulua. Tributu likidazioen jakinarazpena.
115. artikulua. Jakinarazpen akastuna.

V. KAPITULUA. Diru bilketa

116. artikulua. Borondatezko eta exekuziozko aldiak.
117. artikulua. Dirubilketa ordainarazpen aldian .
118. artikulua. Kautelazko neurriak .
119. artikulua. Premiamenduzko prozeduraren izaera.
120. artikulua. Bermearen exekuzioa.
121. artikulua. Lehentasunordena.
122. artikulua. Entregatu edo gordailatutako ondasunen bahitura.
123. artikulua. Ondasunen eta eskubideen konprobazioa eta ikerketa.
124. artikulua. Bahitura gauzatzea.
125. artikulua. Premiamendu prozeduraren etenaldia.
126. artikulua. Hirugarrengotzak.
127. artikulua. Bahitutako ondasunen besterentzea.
128. artikulua. Premiamenduari aurka egiteko arrazoiak.
129. artikulua. Diru bilketaren kudeaketaren eskumena.

VI. KAPITULUA. Tributu Ikuskaritza

130. artikulua. Eginkizunak.
131. artikulua. Tributuak ikuskatzeko ahalmenak .
132. artikulua. Dokumentazioa aztertzea.
133. artikulua. Ikuskapeneko jarduketen lekua .
134. artikulua. Ikuskapen ekintzen dokumentazioa.
135. artikulua. Ikuskapenaren aktak: edukia eta luzatzeko tokia.
136. artikulua. Desadostasuneko aktak eta aurrez eratutako frogenak. Baimen askirik gabe sinatutako aktak.
137. artikulua. Tributuen Kontrolerako Plana .
138. artikulua. Ikuskapen prozeduraren hasiera eta jarduketak zabaltzea .
139. artikulua. Ikuskapen jarduketen epeak .

VII. KAPITULUA. Berrikuspena administrazio bidean

1. ATALA. Arau amankomunak

140. artikulua. Berrikuspenerako bitartekoak .
141. artikulua. Ahalmena, ordezkapena, proba eta jakinarazpenak .
142. artikulua. Ebazpenak arrazoitzea .
143. artikulua. Aurkaratutako egintzen betearazpena etetea .
144. artikulua. Bermeen kostuak itzultzea .

2. ATALA. Berrikuspen prozedura bereziak

145. artikulua. Berrikuspen prozedura bereziak: motak .
146. artikulua. Erabat deusezak diren egintzen berrikuspen prozedura .
147. artikulua. Egintza deusezgarrien kaltegarritasun deklarazioa .
148. artikulua. Zerga arloko egintzak eta zehapenak jartzeko egintzak errebokatzea .
149. artikulua. Akats materialak, egitezkoak eta aritmetikoak zuzentzeko prozedura .
150. artikulua. Sarrera bidegabeen itzulketa .

3. ATALA. Berraztertzeko errekurtsoa

151. artikulua. Berraztertzeko errekurtsoaren xedea eta izaera .
152. artikulua. Hasiera, tramitazioa eta ebazpena .

4. ATALA. Erreklamazio ekonomikoadministratiboak

153. artikulua. Organo eskuduna .
154. artikulua. Zer gairi buruz aurkezten ahal diren erreklamazio ekonomikoadministratiboak .
155. artikulua. Aurkaratzen ahal diren egintzak .
156. artikulua. Erreklamazioak sustatzeko legitimazioa .
157. artikulua. Berrikuspena zabaltzea .
158. artikulua. Prozedura .

5. ATALA. Berrikuspeneko errekurtso berezia

159. artikulua. Berrikuspeneko errekurtso berezia .

V. TITULUA. Ogasun Publikoaren kontrako delitu kasuetarako jarduketak

160. artikulua. Likidazioak egitea Ogasun Publikoaren kontrako delitu zantzuak daudenean .
161. artikulua. Salbuespenak, Ogasun Publikoaren kontrako delitu zantzuak daudenean likidazioak egiteko .
162. artikulua. Borondatezko erregularizazioa .
163. artikulua. Ikuskapen prozeduraren tramitazioa likidazioa egin behar denean .
164. artikulua. Likidazioen inpugnazioa .
165. artikulua. Likidatutako zorraren dirubilketa egitea Ogasun Publikoaren kontrako delitu zantzuak daudenean .
166. artikulua. Dirubilketa egiteko jarduketei kontra egiteko arrazoiak .
167. artikulua. Ebazpen judizialak tributu likidazioan dituen ondorioak .
168. artikulua. Erantzuleak .

VI. TITULUA. Zerga arloari eragiten dieten Estatuko laguntzak berreskuratzea

I. KAPITULUA. Xedapen orokorrak

169. artikulua. Xedapen orokorrak .
170. artikulua. Estatuko laguntzak berreskuratzeko erabakiak betetzeko prozedurak .
171. artikulua. Preskripzioa .
172. artikulua. Berreskuratzeko erabakia betetzeak dituen ondorioak .
173. artikulua. Betetzeko egintzaren kontrako errekurtsoak .

II. KAPITULUA. Berreskuratzeko prozedura, berreskuratzeko erabakiak ukitzen dituen zerga betebeharraren elementuen erregularizazio kasuetan

174. artikulua. Berreskuratzeko prozedura, berreskuratzeko erabakiak ukitzen dituen zerga betebeharraren elementuen erregularizazio kasuetan .
175. artikulua. Hasiera .
176. artikulua. Izapidetzea .
177. artikulua. Amaieraegintzak .

III. KAPITULUA. Berreskuratzeko prozedura beste kasu batzuetan

178. artikulua. Berreskuratzeko prozedura beste kasu batzuetan .
179. artikulua. Hasiera .
180. artikulua. Izapidetzea .
181. artikulua. Amaieraegintzak .
XEDAPEN GEHIGARRIAK
Lehena. Nafarroako Ogasun Publikoari buruzko foru legearen aldaketa .
Bigarrena. Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko Foru Legearen aldaketa .
Hirugarrena. Sozietateen gaineko Zergari buruzko Foru Legearen aldaketa .
Laugarrena. Balio Erantsiaren gaineko Zergari buruzko Foru Legearen aldaketa .
Bosgarrena. Oinordekotzaren eta Dohaintzen gaineko Zerga .
Seigarrena. Aitorpenlikidazioen edo autolikidazioen, tributuetan eragina duten egintzen eta konturako dirusarreren edo atxikipenen inpugnazioa.
Zazpigarrena
Zortzigarrena. Zerga arloko informazioa ematea .
Bederatzigarren xedapen gehigarria. Ogasun Publikoaren kontrako delituengatiko erantzukizun zibilaren ordainarazpena eta isuna .
Hamargarren xedapen gehigarria. Identifikazio Fiskaleko Zenbakia .
Hamaikagarren xedapen gehigarria. Erregistro liburuetan sartutako eragiketei buruzko informazioa eman beharra .
Hamabigarren xedapen gehigarria. Nekazaritzako ustiategien titulartasun partekatuaren zerga araubidea .
Hamahirugarren xedapen gehigarria. 2012an egiten diren tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .
Hamalaugarren xedapen gehigarria. Epez kanpo aurkeztutako aitorpenak, aitorpenlikidazioak edo autolikidazioak, aldez aurreko errekerimendurik gabe .
Hamabosgarren xedapen gehigarria. Tributuinformazioa lagatzea .
Hamaseigarren xedapen gehigarria. Elkarren laguntzari buruzko zerga araubidea .
Hamazazpigarren xedapen gehigarria. Tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2013an egiten diren eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .
Hemezortzigarren xedapen gehigarria. Atzerrian diren ondasun eta eskubideei buruz informatzeko betebeharra .
Hemeretzigarren xedapen gehigarria. Ondarea ikertzeko eskumenak, Ogasun Publikoaren aurkako delitu auzietan .
Hogeigarren xedapen gehigarria. Tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2014an egiten diren eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .
Hogeita batgarren xedapen gehigarria. Bikote egonkorrak ezkontideekin parekatzea .
Hogeita bigarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2015ean egiten diren eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .
Hogeita hirugarren xedapen gehigarria. Berandutza interesak .
Hogeita laugarren xedapen gehigarria. Berandutza interesa .
Hogeita bosgarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2016an egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .
Hogeitaseigarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2017an egiten diren eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .
Hogeita zazpigarren xedapen gehigarria. 2017an geroratzeko baldintza bereziak, kirollehia ofizial profesionaletan parte hartzen ez duten kirol klubentzakoak .
Hogeita zortzigarren xedapen gehigarria. Berariazko ebazpena eman gabe ezarritako gehieneko epea igarotzeagatik ezetsitzat har daitezkeen prozedurak .
Hogeita bederatzigarren xedapen gehigarria. Hogeita bederatzigarren xedapen gehigarria .
Hogeita hamargarren xedapen gehigarria. Ondare prestazio publikoak .
Hogeita hamaikagarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2019an egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .
Hogeita hamabigarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2020an egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .
Hogeita hamahirugarren xedapen gehigarria. Plangintza fiskaleko mugaz gaindiko mekanismoei buruzko informazioa emateko betebeharra .
Hogeita hamalaugarren xedapen gehigarria. Partikularren artean sorturiko betebeharrak, plangintza fiskalerako mugaz gaindiko mekanismoei buruzko informazioa emateko betebeharraren ondoriozkoak .
Hogeita hamabosgarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2021ean egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .
Hogeita hamaseigarren xedapen gehigarria. Jurisdikzio ezlagungarritzat hartzea eta arauaipamenak .
Hogeita hamazazpigarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2022an zehar eginiko eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .
Hogeita hemezortzigarren xedapen gehigarria. Zerga zorra geroratzeko edo zatikatzeko, 2023an egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .
Hogeita hemeretzigarren xedapen gehigarria. Informaziobetebeharra eta arrazoizko arretaren betebeharra, elkarlaguntzaren esparruan betebeharra duten plataformaoperadoreen aitorpen informatiboari dagokionez .
Hogeita hemeretzigarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2024ko urtarrilaren 1etik aurrera egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .
XEDAPEN IRAGANKORRAK
Lehen xedapen iragankorra. Kontratisten eta azpikontratisten erantzukizuna .
Bigarren xedapen iragankorra. Diruaren legezko interesa aplikatzea .
Hirugarren xedapen iragankorra. 2010ean egiten diren tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .
Laugarren xedapen iragankorra. Tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko, 2011n egiten diren eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .
Bosgarren xedapen iragankorra. 119.3 artikuluari emandako idazketa berriak ekarritako araubide iragankorra .
Seigarren xedapen iragankorra. Bikote egonkorren Erregistro Fiskalaren araubide iragankorra .
XEDAPEN INDARGABETZAILEA
AZKEN XEDAPENAK
Lehena. Indarra hartzea
Bigarrena. Foru legearen garapena.

ZIOEN AZALPENA

Aurrekariak eta oinarriak

Tributuei buruzko Foru Lege Orokorrak Nafarroako oinarrizko araua izan behar du Tributuen ordenamenduan, funtsezko zubia baita zergadunen eta Foru Komunitatearen Zerga Administrazioaren artean. Honako alderdi garrantzi handiko hauek arautzen ditu: zergagaiaren definizioa, tributuen sailkapena, tributu gaietako lege-hausteak eta zehapenak eta tributuak aplikatzeko prozedurek oin hartuko duten printzipioak, hau da, kudeaketa, ikuskatzea eta diru bilketa. Deskribatzen ere ditu tributu egintzak errebisatzeko bide ekonomiko-administratiboaren lerro nagusiak.

Nafarroako Foru Eraentza Birrezarri eta Hobetzeari buruzko 13/1982 Lege Organikoaren 45.2 artikuluak ezartzen du ezen "Nafarroak baduela eskumena bere tributu erregimena mantendu, ezarri eta arautzeko, kasuko Hitzarmen Ekonomikoan agintzen dena ezertan galarazi gabe."

Lege testu horrek aipatzen du Foru Komunitateak baduela ahalmena "bere tributu erregimena" ezartzeko. Hortaz, Nafarroak tributu desberdinak erregulatzeko botere konkretu batzuk ez ezik, bere tributu erregimena mantendu eta arautzeko eskumena ere badu, eta bai tributuentzako ordenamendu juridiko propioa ere, batasun eta sistema bat izateko moduan, autointegratzeko gaitasuna eta osotasunerako joera duena. Alta, Nafarroako zerga autonomia hori Estatuaren sistemarekin bateratu behar da eta hartarako hain zuzen Hitzarmen Ekonomikoa dago. Hau da, Foru Komunitateko zerga autonomia ez dator hitzarmen Ekonomikotik; bera du erabide.

Foru Lege honek hutsune larri bat betetzen du Foru Komunitateko arau sisteman, harridura sortzeko modukoa baita tributuei buruzko ordenamendu juridiko batek bere giltzarria falta izatea, bere harkantoia, bi ezaugarriok izan behar bailituzke Tributuentzako Lege Orokor batek.

Egia da Konstituzioaren 149.3 artikulua heldu dela falta nabarmen horren aringarri, zeinak baitio "Estatuaren zuzenbidea, beti ere, autonomi erkidegoen zuzenbide-hutsuneen betegarri izanen da." Hala ere, izaera horrek gatazkabide asko eta handiak eman ditu, zeren nahiz eta Nafarroako Foru Eraentza Birrezarri eta Hobetzeari buruzko 13/1982 Lege Organikoaren 40.3 artikuluak azpimarratzen duen Nafarroak bere zuzenbiderik ez duen tokian Estatuaren zuzenbidea izanen dela betegarri, betegarritasun hori ez da hain automatikoa, Nafarroako tributu-ordenamendua ez baita arau-pilatze hutsa, erregimen juridikoa baizik, eta Estatuaren arauetara jo baino lehen, arau-integrazio batera jo behar baita.

Bestetik, Administrazio Publikoen Araubide Juridikoari eta Guztiendako Administrazio Prozedurari buruzko azaroaren 26ko 30/1992 Legeak herritarren oinarrizko eskubideak osorik beretzen ditu, zeinak otsailaren 26ko Zergadunen Eskubide eta Bermeei buruzko 1/1998 Legearen bidez sartu baitira Estatuaren tributu ordenamenduan.

Bi arauok promulgatzea aurrerapauso nabarmena da Zerga Administrazioaren eta zergadunen arteko oreka bat lortu beharrezko bidean, segurtasun juridikoa handitzen baitu eta zerga eginkizunak betetzea errazten.

Gauzak horrela, foru lege honen bidez formalki erantsi nahi zaizkio Nafarroako ordenamendu juridikoari zergadunen eskubide berme horiek guztiak, halatan non Nafarroako zergadunek gutxienez Estatukoek duten babes maila bera izanen duten.

Hartarako, foru lege honetan bateratu nahi izan dira Nafarroako tributu sistemaren alderdi orokorrak, eta haiekin batera bai eta tributudunen eskubide eta berme oinarrizkoak, lege testu bakar batek segurtasun juridiko handiagoa ematen baitu eta aplikatzea errazagotzen.

Hitzarmen Ekonomikoaren 7. artikuluko 1. idatz-zatiak ezartzen du Foru Komunitateak tributu Lege Orokorreko terminologia eta kontzeptuen arabera moldatuko duela bere tributu araudia.

Ildo horretatik, otsailaren 26ko Zergadunen Eskubide eta Bermeei buruzko 1/1998 Legearen 1.1. artikuluak aditzera ematen du "lege honek arautzen dituela zergadunek dituzten eskubide-berme oinarrizkoak tributu administrazioekiko harremanetan, eta haiei guztiei aplikatuko zaiela".

Aurreko gogoetak eginik, bada, eta arauaren beharra frogaturik, aipatu behar da foru lege honi zer ondorio berritzaile eta bizkortzaile eman nahi zaizkion. Izan ere, tributuei buruzko Foru Lege Orokorra Nafarroan tributuak aplikatzeko ardatz izanen da, eta tributu prozedurak errotik berriztatzeko abiapuntu. Horrek zergadunaren segurtasun juridikoa handitu eta tributu administrazioko jardunbideak gaurkotuko ditu teknologia berrietara moldatuz. Ildo horretatik, garatu eginen da Administrazio Publikoen Araubide Juridikoari eta Guztiendako Administrazio Prozedurari buruzko azaroaren 26ko 30/1992 Legearen 45. artikulua, arautzen baitu baliabide informatiko eta telematikoak nola bereganatu zergadunei Nafarroako Zerga Administrazioarekiko harremanak errazteko.

Esan dezagun denboraren joanak, batetik, eta Estatuaren arauetan izan diren aldaketa larriek, bestetik, nolabait ere zaharkitu egin dutela Nafarroako tributu araudiak tributuen aplikazioaz agintzen duena, eta horrek berekin dakar aplikazio horrek operatibitatea eta efikazia galtzea.

Foru Lege honekin errotik erreformatu nahi da Foru Komunitateko tributuen kudeaketa. Horretarako ezinbesteko aldaketak egin beharko dira zerga ikuskapeneko prozedura arauetan eta bai Nafarroako bide ekonomiko-administratiboan ere. Beharrezkoa izanen ere da marko berria itxuratzea tributu zehapenak ezartzeko eta hainbat testu banandutan dauden diru biltze arauak multzotu eta sistematizatzea.

Ildo horretatik, hasi beharko da aztertzen, halaber, zer ondorio izanen dituen tributuen kudeaketarekin lotura duten beste zenbait figura abiarazteak edo erreformatzeak, hala nola entzunaldiko tramitearen prozedura mugatzea, konprobazio laburtua, tributuen gaineko kontsulta, zuzenez kontrako diru sarrerak itzultzea, autolikidazioen inpugnazioa, tributu atxikipen eta egozpen egintzak errebisatzea, tributu zor bat betearaztea eteteko aurkezten diren berme-kostuen itzultzea eta abar.

Hartarako, foru lege honek 2001eko apirilaren 1 arte ez du indarrik hartuko, aukera izateko Parlamentuan tramitatzen ari den artean eta vacatio legis delako aldian behar bezala gogo eman ahal izateko zer aldaketa behar diren antolamenduan eta araudian, eta bai aldi berean "Administrazioko bideak" premia berrioi erantzuteko moduan jarri.

Egia bada ere arau honek gehiengo baten borondate politikoa duela abiaburu, ez da ahaztu behar, bestetik, izaera teknikoa duela, esan nahi baita garatzen dituela Nafarroako tributu sistemaren oinarrizko printzipioak. Halaber, behar adinako malgutasuna ere eman nahi zaio gero batean tributu bakoitzaren legeetan izaten diren aldaketek gehiegi ez eragiteko. Izan ere, tributu bakoitzeko araudiaren eta Tributuei buruzko Foru Lege Orokorraren arteko harreman orekatua izan behar du gobernabide Nafarroako Foru Komunitatearen tributu egiturak.

Foru Lege hau itxuratzeko, azken hilabeteetan gogoeta eta eztabaida ugari izan dira. Bertan, bai Nafarroako tributu administrazioko teknikariek nola Nafarroako Unibertsitate Publikoko Finantza eta Zerga Zuzenbidearen Departamentuek hartu dute parte. Iritzia eskatu ere zaie Nafarroako zerga ogasuneko administrazio unitateei, eta bai Idazkaritza Teknikoari, eta Zerga Gaietako txosten eta Ebazpenak emateko Erakundeari. Iritzi truke handia izan ere da beste tributu Administrazio batzuekin.

Foru Legeak honako egitura du: lau titulu, 159 artikulu, zazpi xedapen gehigarri, xedapen indargabetzaile bat eta bi azken xedapen.

Aski foru lege luzea delarik, titulu, kapitulu eta ataletan banatu da, erabilera errazagokoa izan dadin. Bestalde, zehazki arautu nahi izan ditugu hainbat gai, eta horrek, Foru Legearen testua luzatu egiten badu ere, tributudunen segurtasun juridikoa handitu ere egiten du.

Tributu ordenamenduaren eta haren aplikazioaren printzipio orokorrak

I. tituluak Nafarroako tributu ordenamenduaren oinarrizko printzipioei buruzko arauak garatzen ditu, bere barnean tributudunen eskubide orokorrak ere bilduz.

Foru Legeak Foru Komunitateko tributu sistemaren erregimen juridikoaren oinarrizko printzipioak garatzen ditu. Kontuan harturik toki entitateak autonomoak direla eta Nafarroako Toki Ogasunei buruzko martxoaren 10eko 2/1995 Foru Legeak Tributuei buruzko Lege Orokor baten gai oinarrizko gehientsuenak jorratzen dituela, hala nola kudeaketarako prozedura, tributu likidazioak, diru bilketa, hausteak eta zehapenak eta abar, ontzat eman da gauzak bere horretan uztea. Ildo horretatik, foru legearen 1.2 artikuluak aditzera ematen du foru lege honetako aginduak Nafarroako Toki Entitateen tributuei ere aplikatuko zaizkiela, haien araudi berariazkoak besterik agintzen ez duen guztian.

Tributu gaietako erregelamendu ahalmena Nafarroako Gobernuari dagokio, eta Ekonomi eta Ogasun kontseilariak zilegi du ahalmen hori lege eta erregelamendu arauak betearazi eta aplikatzeko erabiltzea. Tributuen kudeaketa Ekonomi eta Ogasun Departamentuari dagokio.

9. artikuluak deskribatzen du tributudunak zer eskubide orokor dituen eta eskubide horiek gero banaka garatzen dira gainerako artikuluetan. Hona aipagarrienak: errekerimendu egin beharrik ez izatea zuzenez kontrako diru sarrerak itzultzea eta dirua ofizioz eta berandutza interesak pagatuz itzultzea lortzeko; tributu egintzak etenarazteko aurkeztu bermeen kostua kobratzeko eskubidea, egintza horiek bidegabekotzat deklaratzen direnean, entzunaldi tramitean mintzatzeko eskubidea, erosi edo eskualdatu beharreko ondasun higiezinen balioei buruzko informazioa jasotzeko eskubidea, konprobazio eta ikertze egintzen izaerari eta irisbideari buruzko informazioa jasotzeko eskubidea, prozeduren tramitazioa zertan den jakiteko eskubidea, Administrazioaren eginbeharra ekitaldi bakoitzaren lehen hiruhilekoan aurreko urtean aldatu diren Lege eta Foru Dekretuen testua argitaratzeko, Administrazioaren informazioa emateko obligazioa administrazio irizpideen gainean, kontsulta aipagarrienen gainean eta Zerga Gaietako txosten eta Ebazpenak emateko Erakundearen ebazpenetatik interes handiena dutenen gainean.

Foru Legeak "tributudun" terminoa sartzen du 9.3. artikuluan; haren barnean sartzen dira.subjektu pasiboak, erantzuleak, oinordekoak, ordezkariak, tributu administrazioari informazioa emateko edo lagun egiteko obligazioa dutenak eta tributu prozedura batean interesatu edo alderdi izaera duen beste edozein pertsona.

II. titulua tributu arauen gainean ari da eta bi kapitulu ditu: lehenbizikoari Printzipio Orokorrak deritza, eta bigarrenak arauen aplikazioa hartzen du aintzat.

I. kapituluak lau alderdi ardurazko arautzen ditu: Nafarroako tributu zuzenbidearen iturriak zein diren, zer gai arautu behar dituen foru lege honek, Nafarroako araudia eta Estatuarena nola ezkondu, eta nola tributuei buruzko arauak ematen dituzten foru lege eta Erregelamenduek hala eman behar duten aditzera beren tituluan eta kasuko artikuluen errubrikan.

II. kapituluak tributu arauak non noiz aplikatu behar diren finkatzen du, eta bai nola interpretatu behar diren ere.

III

Tributuak

III. tituluak honako alderdiak jorratzen ditu denak ere garrantzi handikoak: tributuen sailkapena, zergagaia, tributudunak, tributu zorra eta hausteak eta zehapenak. Sei kapitulu ditu.

Haietako lehenbizikoak tributuak sailkatzen ditu: zergak, tasak eta kontribuzio bereziak.

II. kapitulua zergagaiaz ari da eta honela definitzen du: foru legeak tributu bakoitza itxuratzeko finkatzen duen kasu juridikoa, gertatzean tributu emateko obligazioa sortzen duena.

Legeak egitez definitzen duen kasuaren izaera juridikoaren arabera eskatuko da tributua, interpretazio funtzional edo ekonomikoa defendatzen duten teorietatik urrunduz.

III. kapituluak arautzen du tributudunak nor diren, foru legearen 9.3 artikuluak agintzen duenarekin bat.

Kapitulu honek bost atal ditu. 1. atalak subjektu pasiboak hartzen ditu aintzat, haien barnean zergadunak, ordezkoak, atxikitzaileak eta konturako sarrerak egin behar dituztenak daudela.

2. atalak arautzen du erantzuleen erregimen juridikoa; 3.ak oinordekoak eta eskuratzaileak hartzen ditu aintzat.

4. atalak arautzen ditu jarduteko gaitasuna eta ordezkaritza. 5. atalak arautzen du helbide fiskalaren erregulazioa.

Titulu honetako IV. kapitulua zergagaiaz ari da eta hiru atal ditu.

1. atalak oinarria finkatzeko sistemak hartzen ditu aintzat; tributu bakoitzarentzat bere foru legeak finkatuko ditu. Estimazio zuzenekoa, objektibokoa eta zeharbidekoa izan daitezke.

Kapitulu horretako 2. atala balioen konprobazioaz ari da eta bi artikulu ditu, haietako bat balioak konprobatzeko baliabideen gainekoa eta bestea aldez aurreko balorazio hitzarmenen gainekoa.

3. atalak likidazio oinarria definitzen du: zerga oinarriari tributu bakoitzaren foru legeak ezartzen dituen kenketak egin ondoko emaitza.

III. tituluko V. kapitulua tributu zorraz ari da eta bost atal ditu.

1. atalak honako kontzeptuak arautzen ditu: karga tasa, kuota eta tributu zorra.

Karga tasak, proportzionalak izan nahiz progresiboak, likidazio oinarriari aplikatuko zaizkio kuota finkatzeko.

Tributu zorraren osagaiak dira kuota, konturako paguak nahiz pagu zatikatuak, atxikitako dirutzak edo konturako sarrerengatik atxiki beharko zirenak.

Zilegi izanen da, halaber, tributu zorraren osagai izatea legez eska daitezkeen errekarguak; haien arteko aipagarrienak dira epez kanpo errekerimendurik gabe egindako aitorpenetatik heldu direnak, eta bai berandutza interesa ere, premiamendu errekargua eta diruzko zehapenak.

Berandutza interesa kalkulatzeko, diruaren legezko interesa hartu eta ehuneko 25 erantsiko zaio, foru lege batek besterik agintzen ez badu.

2. atala tributu zorraren pagamenduaz ari da. Zilegi izanen da dirutan nahiz efektu tinbredunez pagatzea. Zilegi izanen ere da Espainiako Ondare Historikoko ondasunak entregatuz pagatzea edo honetarako propio Nafarroako Gobernuak interes sozial edo kulturalekotzat deklaratzen dituen edo Foru Komunitatearentzat bereziki interesgarritzat jotzen diren beste ondasunak entregatuz.

3. atala preskripzioaz ari da eta preskripzioaren epea, kontatzeko modua, etendura eta ofiziozko aplikazioa zehazten ditu.

Lau urtetan finkatzen da tributu zorra zehazteko preskripzio epea, likidatutako tributu zorra pagatzea exigitzeko, zehapenak ezartzeko eta zuzenez kontrako diru sarrerak berreskuratzeko eskubidea izateko.

4. atalak aurreikusten du tributu zorrak iraungitzeko, izanen direla beste modu batzuk, haien artean konpentsazioa, tributu zorren barkamena eta kaudimengabezia frogatua.

5. atalean arautzen diren bermeak kredituen lehentasunari dagozkie, legezko hipoteka isilbidezkoa deritzana eta gordetze eskubidea.

III. tituluko VI. kapitulua tributu hauste eta zehapenez ari da. Bi atal ditu, hurrenez hurren hausteen eta zehapenen gainekoak.

Ezin gehiagoko ardura duen gaia da iruzurraren kontrako borrokan eta lege honetan aldaketa handia hartzen du Foru Komunitatean gaur indar duen araudiaren alderako.

Foru legeak honako printzipioak egiten ditu bere, besteak beste: legalitatea, tipizitatea, erruduntasuna edo erantzukizuna, zehagarritasuna, preskripzioa eta araurik mesedegarrienaren atzera-eragina. Honen asmoa da tributu zehapenei buruzko zuzenbidea hurbiltzea Zuzenbide Penala gobernatzen duten oinarrizko printzipioetara. Ildo horretatik aipatzen da arau-hauslearen halabeharrezko erruduntasuna eta erantzukizun objektiboa baztertzen da.

Tributu gaietako arau-haustearen kontzeptua 66. artikuluan arautzen da: "Foru Legeetan tipifikatzen eta zehatzen diren egintzak eta egintza-ezak dira tributu gaietako arau hauste eta zehapen. Tributu gaietako arau hausteak zehatzekoak dira utzikeria hutsezkoak badira ere. Zergadunen jokaera berez on beharrezkoa dela suposatzen da."

Arau-hauste bakun deritzenak formazko eginbeharren urratzeak dira, ez baitute berekin ekartzen diru sarrerak gutxitzea, zeina baita arau-hauste larrien ezaugarria. Gainera ez-betetze horiek arau-hauste bakuntzat sailkatu ahal izateko, ez da erabili behar zehapena graduatzeko irizpidetzat.

Zehapen larriak bost ataletan biltzen dira:

-Borondatez pagatzeko aldian ez sartzea tributu zor osoa edo haren parte bat, non eta foru lege proiektuko 52. artikuluaren arabera egiten ez den (hau da, non eta epez kanpoko eta aurretiazko errekerimendurik gabeko diru sarrera bat egiten ez den) edo premiamenduzko errekargua aplikatzea bidezkoa den.

-Ez aurkeztea, epez kanpo eta aurretiaz errekerimendu eginik aurkeztea edo osagabe edo oker aurkeztea tributu administrazioak autolikidazio prozeduraz eskatzen ez diren tributuen likidazioa egin ahal izateko behar dituen aitorpenak edo dokumentuak.

-Zuzenez kontra onura fiskalak, salbuespenak, desgrabazioak edo itzultzeak lortu edo izatea.

-Bide denaz kontra partida positibo edo negatiboak edo zerga kredituak finkatzea, gero bateko aitorpenetako, norbereetako nahiz besterenetako, oinarrian edo kuotan kendu nahiz konpentsatu beharrekoak.

-Gardentasun fiskalaren araubideko entitateek errealitatearekin bat ez datozen zerga oinarriak finkatzea edo sozioei egotzi beharreko kopuruak deklaratzea.

Kapitulu honetako 2. atala tributu zehapenez ari da eta zehapen horien sailkapen bat du hasiera, diruzkoak eta ez diruzkoak bereizten dituela:

-Diruzko isun finkoa nahiz proportzionala. Sartu behar eta sartu ez diren kopuruei aplikatuko zaie edo zuzenez kontra izandako onura edo itzulien zenbatekoari.

-Bost urtetarainoko epean galtzea laguntza publikoak jasotzeko aukera eta onura fiskalak izateko eskubidea.

-Bost urtetarainoko epean debeku izatea Foru Komunitatearen Administrazioarekin edo beste inolako erakunde publikorekin kontratuak egitea.

-Urtebeterainoko epean etetea lanbide ofizialetako eta kargu nahiz enplegu publikoetan aritzea.

Zehapen prozeduraz den bezainbatean, 70. artikuluak jasotzen ditu oinarrizko alderdiak. Arau-hauslearen tributu egoera ikertzeko eratu dena ez beste espediente bat tramitatu beharko da, eta arau-hausleak entzunaldirako eskubidea izanen du. Espedientea ebazteko luzeeneko epea sei hilekoa izanen da eta zilegi izanen da zehapena ezartzeko egintzaren kontra erreklamazio apartekoa jartzea. Zehapenak betearaztea besterik gabe etenik geratuko da, bermea aportatu beharrik gabe, kasurako errekurtsoa aurkeztean eta ez da zilegi izanen betearaztea administrazio bidean irmotzen diren arte.

Arau-hauste bakunen zehapen tipologiari dagokionez, kasu orokor bat hartu behar da abiaburu, zeren bete ez dena formazko eginbehar bat delarik, arau-hauste bakoitzak isun finko bat izanen du zehapentzat, duen larritasunaren araberakoa, nahiz eta batzuetan gehieneko muga batzuk ezartzen diren. Foru legeak xehero azaltzen ditu zehapenak.

Arau-hauste larriek diruzko isun bat izanen dute zehapen, sartu ez diren kopuruen edo zuzenez kontra izandako onuren araberakoa.

Tributuen kudeaketa

Titulu honen helburua da tributuen kudeaketa erregulatzea eta zazpi kapitulutan banaturik dago.

I. kapituluak xedapen orokorrak jasotzen ditu eta hasieran espreski ebazteko obligazioaz eta tributu egintzen arrazoiez ari da.

Ondoren, foru legeak hainbat eskubide arautzen ditu tributudunaren jarrera sendotzen dutenak, eta bai kudeaketa prozeduran duen partehartzea, adiera zabalean:

-Prozeduraren tramitazioa zertan den jakiteko eskubidea eta espedientea osatzen duten dokumentuen kopia erdiesteko eskubidea, kasu tasatuetan izan ezik. :p-Tributuak kudeatzeko prozedurak tramitatzen ari diren langileak nor diren jakiteko eskubidea.

-Berak aurkeztu dituen aitorpenen ziurtagiriak edo bertako alderdi jakin baten gainekoak erdiesteko eskubidea.

-Kasurako den araudiak eskatu gabeko dokumenturik ez aurkezteko eskubidea, eta bai lehendik aurkeztu duen eta kasuaz arduratzen den Administrazioak bere esku duen dokumenturik ez aurkezteko eskubidea.

-Administrazioaren egintzak tributudunarentzat erraz-arinenak izateko moduan egin daitezen eskubidea, horrek ez badie kalterik egiten tributu eginbeharrak betetzeari.

-Kudeaketa prozedura guztietan entzunaldia izateko eskubidea salbu eta prozeduran ez bada jasotzen ez eta kontutan hartzen interesatuak aurkezten dituenez beste alegazio eta probarik.

II. kapituluak tributudunari informazioa eta laguntza eman beharraren gaineko alderdiak jasotzen ditu.

III. kapitulua tributuak kudeatzeko prozeduraz ari da eta hiru atal ditu. Haietako lehenbizikoak prozedura hasteko bideak jorratzen ditu eta bitara biltzen: tributudunaren aitorpenaz edo tributudunaren autolikidazioaz, batetik, eta administrazio erakundeen konprobatze eta ikertze lanaz, bestetik.

2. atala konprobazioaz eta ikerketaz ari da. Lan hori egiteko aztertu eginen dira dokumentuak, liburuak, fakturak, frogagiriak eta kontabilitateko idazpenak eta bai zer ere beste aurrekari beharko baita tributua finkatzeko.

III. kapitulu honetako 3. atala frogaz ari da eta printzipio orokortzat ezartzen du ezen inork bere eskubidea baliatzen badu, frogatu beharko dituela eskubide horren oinarri diren gertaerak, eta hartarako honako frogabideen eta frogak baloratzeko bideen gaineko arauak aplikatuko dira: Nafarroako Zuzenbide Zibilaren Bildumakoak, Kode Zibilekoak eta Auziperatze Zibilari buruzko Legekoak.

IV. kapituluak tributu likidazioak arautzen ditu eta behin-behineko eta behin betikotzat sailkatzen.

V. kapitulua tributuen bilketaz ari da. Gai horretan begiratu egiten da gaurko itxurapena: hau da, bereizi egiten da borondatezko aldian pagatzen den edo betearazteko aldian pagatzen den tributua. Borondatezko aldiko pagamendua foru legeko 52. artikuluak arautzen du, eta 116.3 artikuluak ezartzen du noiz hasiko den betearazte aldia.

Lehenbizi, aipatzen ditu Ikuskaritzaren eginkizunak: zergagaien ikerketa, zerga oinarrien integrazio behin betikoa, estimazio zuzeneko, objektibo nahiz zeharbidekoaren bidez, eta pertsona nahiz erakundeen gaineko ikertze ekintzak egitea. Berririk, ordea, beste zerbait du legeak: hemendik aurrera Ikuskaritzak zilegi izanen du konprobazio eta ikertze ekintzen ondoriozko tributu likidazioak erregelamendu bidez ezartzen den moduan egitea.

Egintzen edukiari dagokionez, beste berritasun bat ere bada, ez baitira aurrerakoan egindako arau-hausteak ez eta kasurako zehapenak aipatu beharko, erabat bereizik utzi baitira konprobazio prozedura eta zehapen prozedura, espediente bana eginaz. Beraz, arau-hauste eta zehapenei dagokien guztia zehapen espedienteari erantsiko zaio.

Tributudun bati ikuskatze partziala egiten bazaio, zilegi izanen du tributu administrazioari eskatzea konprobazio hori ikuskatu beharreko tributu eta ekitaldiaren gainean oro har egitea.

Azkenik, foru legeak hamabi hileko epe luzeenezkoa ezartzen du ikuskapenak egiteko. Zilegi izanen da epe hori zenbait kasu jakinetan beste hamabi hiletarako luzatzea, erregelamendu bidez ezartzen diren irispidea eta baldintzak emanaz.

IV. tituluko VII. kapituluak arautzen du administrazio bideko egintzak nola errebisatu.

1. atalak garatzen ditu errebisiorako prozedura bereziak. Lehenbizi egintza deusezen errebisioa aipatzen du; Ekonomi eta Ogasun kontseilariari dagokio, aurrez Nafarroako Kontseiluak irizpena emanik, deusez deklaratzea araubide juridikoari eta administrazio prozedura erkideari buruzko legediak horretarako ezartzen dituen baldintzak dituzten egintzak.

Preskribitu ez duten artean, zilegi izanen da Ekonomi eta Ogasun kontseilariak errebisatzea tributu kudeaketako bidean eman diren egintzak, legea nabarmenki urratzen badute edo froga berri batzuek agertzera ematen badituzte tributu administrazioak errebisatu beharreko egintza eman zuen denboran erabat ezagutzen ez zituen zergagai elementuak.

2. atalak egintzak errebisatzeko arau orokorrak jorratzen ditu eta egintzaren betearaztea nola eten aipatzen du eta bai tributu zorraren betearaztea eteteko aurkeztu diren bermeen kostuak nola itzularazi.

3. atalak arautzen du tributu egintzen kontrako berraztertze errekurtsoa; errekurtso hori aukerakoa izanen da eta errekurtsopeko egintza eman zuen erakundean jarriko da. Erakunde horrek izanen du ebazteko eskumena. Berraztertzeko errekurtsoa espreski edo presuntzioz ebatzi ez den artean, interesatuak ez du zilegi izanen erreklamazio ekonomiko-administratiborik jartzea. Berraztertzeko errekurtsoa ezetsitzat hartuko da baldin eta, jarri zenetik hilabeteko epean, horri buruzko ebazpen espresurik ez bada jakinarazi. Berraztertzeko errekurtsoak beste errekurtso batzuk jartzeko epeak eteten ditu.

4. atalak arautzen ditu inpugnazio ekonomiko-administratiboak eta bi modalitate ezartzen: erreklamazio ekonomiko-administratiboa eta berrikusteko errekurtso ez ohikoa. Erreklamazio ekonomiko-administratiboak kudeatzea, Nafarroako Gobernuari dagokio, zeinak zilegi izanen duen eginkizun horiek delegatzea hartarako sortutako organo bati. Nafarroako Gobernuaren ebazpenek administrazio bidea agortuko dute eta administrazioarekiko auzi bidean errekurritu ahal izanen dira.

Xedapen gehigarrietan Nafarroako Ogasun Publikoaren hainbat alderdi aldatzen dira, tributu kudeaketaren gainekoak eta berandutza interesaren gainekoak. Aldatzen ere dira Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko Foru Legea, Sozietateen eta Balio Erantsiaren Zergari buruzko Foru Legea ofiziozko itzulketen gaian.

I. TITULUA. Ordenamenduaren printzipio orokorrak eta tributudunen eskubideak

1. artikulua. Helburua.

1. Tributu-sistemaren antolamendua tributuak ordaintzera behartuta dauden pertsonen gaitasun ekonomikoan eta printzipio hauetan oinarritzen da: justizia, orokortasuna, berdintasuna, progresibitatea, tributu-kargaren banaketa ekitatiboa eta konfiskatoriotasunik eza.

Ondorio horietarako, debekatuta dago zerga-erregularizazioko ezohiko edozein tresna ezartzea, baldin eta indarrean dagoen araudiaren arabera sortutako zerga-zorra murriztea badakar .

2. Foru lege honen aginduak Nafarroako Toki Entitateetako tributuei ere aplikatzen zaizkie, horietako bakoitzaren berariazko arauek besterik agintzen ez badute.

2. artikulua. Tributu ahalmena.

Foru Komunitateak badu ahalmena bere tributu erregimena mantendu, ezarri eta arautzeko, Nafarroako Foru Eraentza Birrezarri eta Hobetzeari buruzko 13/1982 Lege Organikoaren eta Hitzarmen Ekonomikoaren printzipioei jarraituz.

3. artikulua. Printzipio orokorrak.

1. Tributuen antolamenduak tributudunen ahalmen ekonomikoa hartu behar du oinarri, eta bai justizia, orokortasuna, berdintasuna, progresibitatea, tributu zamaren banaketa bidezkoa eta konfiskaziorik eza ere .

2. Tributu sistema aplikatzeko, orokortasuna, proportzionalitatea, eraginkortasuna eta formazko eginbeharrak betetzeak sortzen dituen kostu zeharbidekoak ahalik gutxien izatearen printzipioak hartuko diraoinarri. Halaber, foru lege honek ezartzen dituen tributudunaren eskubide eta bermeak errespetatzea segurtatuko da.

4. artikulua. Tributuen helburuak.

1. Tributuek, diru sarrera publikoak lortzeko bide ez ezik, politika ekonomiko orokorraren tresna ere izan behar dute, gizartearen egonkortasun eta aurrerapenaren mesedetan lan egin eta errenta hobeki banatzen lagundu.

2. Foru Komunitateko tributuen bidez lorturiko etekinak komunitatearen gastu orokorrak asetzeko erabiliko dira, non eta foru lege batek beste erabilera jakin bat esleitzen ez dien.

5. artikulua. Zuzenbide publikoko entitateak .

Udalek, legeek ezarritako mugen barruan, tributuak ezarri eta eskatzen ahalko dituzte eta haien kudeaketa hitzartu Nafarroako Foru Ogasunarekin. Hitzarmen horiek garatzeko, betiere haien oinarrian dagoen interes publiko komuna kontuan hartuta, Foru Ogasunak aukera izanen du eskura dituen baliabide berekiak toki entitateei emateko.

Zuzenbide publikoko gainerako entitateek ez dute zilegi izanen tributuak ezartzea, baina bai eskatzea, legeak hala agintzen duenean

6. artikulua. Erregelamenduahala eta tributuen kudeaketa .

1. Tributuen arloko erregelamendu-ahala Nafarroako Gobernuari dagokio. Halaber, tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrak erabiliko du ahal hori, legezko eta erregelamenduzko arauak betearazten eta aplikatzen dituela.

2. Tributuen arloan eskumena duen departamentuari dagokio tributuen kudeaketa, eta eskumen hori eskuordetzan ematen ahalko die xede horrekin eraturiko erakunde publikoei.

7. artikulua. Aurkatzea.

Zilegi izanen da erregelamendu ahalmenaren erabilera eta tributu gaietako kudeaketa egintzak administrazio eta jurisdikzio bideetan aurkatzea xedapen indardunek agintzen duten moduan.

8. artikulua. Legezkotasun presuntzioa. Betearaztea.

Tributu administrazioak ematen dituen egintzek legezkotasun presuntzioa dute eta haiek deuseztatzeko bide bakarra ofiziozko errebisioa edo egoki diren errekurtsoak izanen dira.

Halaber berehala betearaztekoak izanen dira, foru lege honetan xedatzen denaren arabera.

9. artikulua. Tributudunen eskubide orokorrak.

1. Honakoak dira tributudunaren eskubide orokorrak:

a) Eskubidea du tributu administrazioak informazioa eta laguntza eman diezazkion bere tributu betebeharrak betetzeko eta betebehar horien eduki eta irispidearen gainean.

b) Eskubidea du itzul dakizkion zuzenez kontra egindako diru sarrerak eta ofizioz tokatzen direnak, eta orduan foru lege honetako 50.2.c) artikuluak aurreikusten duen berandutza interesa paga dakion, hartarako errekerimendurik egin gabe ere.

59. artikuluan xedatutakoa gorabehera, Nafarroako Foru Ogasunak ordainketa atzeratu eginen du, baldin eta subjektu pasiboak ez baditu bere tributu-betebeharrak egunean; hain zuzen ere, betebehar horiek bete arte atzeratuko du ordainketa.

Itzulketa horiei dagokienez, subjektu pasiboak Nafarroako Foru Ogasunarekiko bere tributu-betebeharrak egunean ez dituen epeetan, ez da berandutze-interesik sortuko. Era berean, prozeduran subjektu pasiboari egotz dakizkiokeen gainerako atzerapen guztiak ez dira kontuan hartuko sortutako berandutze-interesen epea kontatzeko orduan. Zehazki, ikuskapen prozeduretan erabakitako itzulketetan, ez dira zenbatuko 139. artikuluaren 4. eta 5. apartatuetan zehazten diren etenaldien eta luzapen aldien egunak .

c) Eskubidea du itzul dakion, foru lege honek agintzen duen moduan, egintza baten exekuzioa eteteko edo tributu-zor baten ordainketa geroratu edo zatikatzeko jarri dituen abal eta beste bermeen kostua, baldin eta epai edo administrazio-ebazpen irmo batek egintza edo zor hori osorik edo hein batean bidegabea dela deklaratzen badu; eta legezko interesa ere ordainduta, horretarako eskaerarik egin beharrik gabe; eskubidea du, halaber, jarritako bermea proportzionalki gutxitzeko, aurkeztutako errekurtsoa edo erreklamazioa hein batean baiesten denean .

d) Eskubidea du partedun den prozeduren tramitazioa zertan den jakiteko.

e) Eskubidea du bera interesatua den tributu kudeaketako prozedurak tramitatzeko ardura duten agintari eta langileen identitatea ezagutzeko.

f) Eskubidea du berak aurkezten dituen aitorpenen ziurtagiria eta kopia eskatzeko.

g) Eskubidea du lehendik aurkezturik dituen eta Administrazioak bere esku dituen dokumentuak berriz ez aurkezteko.

h) Eskubidea du, legeetan aurreikusitako moduan, Zerga Administrazioak lortu dituen datu, txosten edo aurrekarien sekretutasuna errespeta dadin. Horiei eman ahalko zaien erabilera bakarra da Administrazioak kudeaketa esleitua daukaneko tributu edo baliabideak aplikatzea, eta ezin izanen zaizkie hirugarrenei laga edo jakinarazi, legeetan aurreikusitako kasuetan izan ezik .

i) Eskubidea du tributu administrazioaren langileek behar bezalako errespetuz eta begiramenez trata dezaten.

j) Tributu administrazioaren egintza batek tributudunak parte hartzea behar badu, tributudunak eskubidea du arinena zaion moduan egin dadin.

k) Eskubidea du alegazioak egin eta dokumentuak aurkezteko, eta erakunde eskudunak horiek kontuan hartzeko kasuan kasuko ebazpen proposamena idazterakoan.

l) Eskubidea du entzunaldiaren tramitean mintzatzeko, ebazpena eman baino lehen.

m) Eskubidea du informazioa jasotzeko erosi edo eskualdatuko diren ondasun higiezinek duten balioaren gainean.

n) Eskubidea du tributu ikuskaritza konprobatzen edo ikertzen hastean, informazioa jasotzeko konprobatze-ikertze horien izaera eta irispidearen gainean, eta bai ekintza horiek dirauteino dituen eskubide-betebeharren gainean eta ekintza horiek foru lege honek agintzen dituen epeetan egin daitezen.

2. Artikulu honetan islatzen diren eskubideek ez dituzte galarazten ordenamenduaren gainontzekoak aitortzen dituen eskubideak.

3. Foru lege honetan tributudunak aipatzen direnean, ulertzen da bertan subjektu pasiboak, erantzuleak, tributu zor bateko oinordekoak, legezko ordezkariak nahiz borondatezkoak, tributu administrazioari laguntza edo informazioa emateko obligazioa dutenak eta tributu prozedura batean interesatu edo alderdi izaera daukan beste edozein pertsona ere sartzen direla.

II. TITULUA. Tributu arauak

I. KAPITULUA. Printzipio orokorrak

10. artikulua. Tributu zuzenbidearen iturriak

1. Tributuek zein ere izaera duten, honakoak izanen dituzte araubide:

a) Hitzarmen ekonomikoa.

b) Foru lege hau eta bere osagarri diren lege mailako beste xedapen guztiak.

c) Tributu bakoitzari buruzko berariazko foru legeak.

d) Foru lege hau garatzeko ematen diren erregelamenduak eta tributu bakoitzak bere dituenak.

e) Nafarroako Gobernuak eta tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrak ematen dituzten erregelamenduzko beste xedapenak .

2. Hutsune betegarri izanen dira araubide komuneko tributu arauak, administrazio zuzenbideko xedapen orokorrak, foru ordenamendu zibileko arauak eta zuzenbide komuneko gainerakoak.

3. Aurreko ataletan xedatu denak ez du galarazten Estatuak sinatu dituen eta barne ordenamenduaren osagai bihurtu diren nazioarteko hitzarmen edo itunetan xedatzen denik ezer.

11. artikulua. Foru lege bidez arautuko diren gaiak.

Honako hauek foru lege baten bidez arautuko dira betiere:

a) Zergagaia, subjektu pasiboa, erantzulea, oinarria, karga tasa, sortzapena eta tributu zorrean zuzenean eragiten duten beste elementu guztien zehaztapena.

b) Salbuespenak, murrizketak eta beste tributu hobariak ezarri, kendu eta denboran luzatzea.

c) Arau-hauste eta zehapenak, foru lege honetako 67. artikuluak xedatzen duena ezertan galarazi gabe.

d) Preskribitzeko eta iraungitzeko epeak.

e) Barkamenak, beherapenak edo moratoriak ematea.

f) Tributu gaietako ikuskatzailetza edo kontu-hartzailetza iraunkorrak ezartzea zenbait ustiakuntza edo jarduera ekonomiko motatan.

g) Partikularrek tributu likidazioko eragiketak egiteko duten obligazioa.

12. artikulua. Bateratzea .

Esku ematen zaio Nafarroako Gobernuari behar diren arau behin-behineko guztiak emateko Hitzarmen Ekonomikoak hala aginduta Estatuaren araudi substantibo eta formazko beraren arabera gobernatu behar diren tributuetarako.

Arau horiek atzeraeragina ere izan dezakete, haien indarraldia eta arau haiek errespetatu behar dituzten araubide komuneko arauen indarraldia une berean has daitezen.

Arau horiek foru legearen maila izan behar badute, Nafarroako Parlamentuari bidaliko zaizkio onetsi eta hurrengo hamar egunetan, hark behin betiko onets ditzan.

13. artikulua. Tributuei buruzko araudia.

1. Foru legeek eta tributu gaiez ari diren erregelamenduek hala eman beharko dute espreski aditzera beren izenburuan eta kasuan kasuko artikuluen errubrikan.

2. Foru legeek eta tributu arauak aldatzen dituzten erregelamenduek indargabetu diren arauen zerrenda osoa edukiko dute eta aldatu direnen testu berria.

II. KAPITULUA. Arauen aplikazioa

14. artikulua. Indar hartzea.

1. Foru Komunitateko tributu arauek, berek beste zerbait agintzen ez badute, Nafarroako Aldizkari Ofizialean osorik argitaratu eta hogei egunen buruan indar hartuko dute.

2. Tributu gaietako arau-hauste eta zehapenen erregimenari buruzko arauek, eta bai errekarguei buruzkoek ere, atzeraeragina izanen dute euren aplikazioa interesatuarentzat mesedegarri bada.

15. artikulua. Aplikazio eremua.

Foru Komunitateko erakundeek emandako tributu arauak bertako eta Estatuko lurraldean dira bete beharrekoak, Hitzarmen Ekonomikoan ezartzen diren bateratze irizpideek xedaturikoari jarraituz.

Legeak kasu bakoitzean xedatzen duena salbu, tributuak honako printzipioen arabera aplikatuko dira:

a) Pertsona fisiko nahiz juridikoen egoitza, delako karga pertsonala denean.

b) Lurraldea, gainerako tributuetan, eta bereziki haien helburua delarik produktua, ondarea, ustiategi ekonomikoak edo ondasun trafikoa.

16. artikulua. Interpretazioa.

1. Tributu arauak Zuzenbidean onarturik dauden printzipioen arabera interpretatuko dira.

2. Tributu ordenamenduak definitzen ez dituen artean, bere arauetako terminoak adiera juridikoan, teknikoan edo ohikoan, ulertuko dira.

3. Ez da analogiarik onartuko zergagaiaren, salbuespenaren edo hobarien eremua hertsiki duena baino zabalagoa izateko.

4. Araua interpretatzean zalantzarik baldin badago, tributudunari onuragarrien gertatzen zaion irizpidea aplikatuko da .

17. artikulua. Lege iruzurra.

1. Lege iruzurra galarazteko, ez da ulertuko zergagaiaren eremua zabaldu denik kargatzen dena direlarik tributua ez pagatzeko asmotan egindako jarduera, egintza edo negozio juridikoak, beste helburu baterako emandako arauen testuez baliaturik, betiere zergagaiak sortzen duena adinako emaitza sortzen badute. Tributu legeko iruzurra espediente berezian deklaratu beharko da, bertan interesatuari entzunaldia emanik.

2. Tributu legearen iruzurrez egindako jarduerek, egintzek edo negozioek ez dute galaraziko ihes egin nahi zaion tributu araua aplikatzea, ez eta sortuko haien bidez erdietsi nahi ziren abantaila fiskalak.

3. Lege iruzurrezko espediente bereziaren bidez egiten diren likidazioetan, ihes egin nahi izan zaion tributu araua aplikatuko da eta tokatzen diren berandutza interesak likidatuko, eta ondorio hauetarako, soilik, ez da zehapenik ezarriko.

18. artikulua. Simulazioa.

Egintza edo negozio simulatu batean, kargatu beharreko zergagaia parteek benetan egin dutena izanen da, zein ere forma edo izen juridiko erabili duten interesatuek.

III. TITULUA. Tributuak

I. KAPITULUA. Tributu motak

19. artikulua. Sailkapena.

1. Tributuak honela sailkatzen dira: zergak, tasak eta kontribuzio bereziak.

a) Zergak kontraprestaziorik gabe eskatutako tributuak dira. Horien zergagaia hauexek dira: ondare bat eduki, ondasunak zirkularazi edo errenta eskuratu edo gastatzeagatik subjektu pasiboaren zerga gaitasuna agertzen duten negozio, egintza edo gertaera juridiko edo ekonomikoak.

b) Tasa izeneko tributuen zergagaia da jabari publikoaren erabilera pribatiboa edo aprobetxamendu berezia, zerbitzuak ematea edo zuzenbide publikoko erregimenean jarduerak egitea, berariaz subjektu pasiboari eragin edo onura berezia ekartzen diotenean, baldin eta inguruabar hauetako edozein gertatzen bada:

Lehenbizikoa. Zerbitzu edo jarduerak ez izatea administratuek beren oldez eskatu beharrekoak. Hartarako honako eskaerak ez dira hartuko administratuek beren oldez eskatutzat:

Lege edo erregelamendu xedapenek inposatzen dituztenean.

Eskatzen diren ondasun, zerbitzu edo jarduerak ezinbestekoak direnean eskatzailearen bizitza pribatu nahiz sozialerako.

Bigarrena. Sektore pribatuak emanak ez izatea, arau indardunen arabera sektore publikoaren aldeko erreserba ezarririk egon ala ez.

c) Kontribuzio bereziak izeneko tributuen zergagaia da subjektu pasiboak erdiestea onura bat edo bere ondasunen balioa gehitzea, obra publikoak egin edo zerbitzu publikoak ezarri edo gehitzearen ondorioz.

2. Zerga dira, halaber, ordainarazpen parafiskalak deitutakoak, subjektu pasiboari eragiten edo onura ekartzen dioten Administrazioaren zerbitzu edo egintzak bereziki aintzat hartu gabe eskatzen direnean .

II. KAPITULUA. Zergagaia

20. artikulua. Kontzeptua.

1. Zergagaia legeak tributu bakoitza itxuratzeko finkatzen duen aurrebaldintza juridikoa da, zeina gertatzeak sortzen baitu tributu eman beharra.

2. Tributua eskatzeko, aintzat hartuko da zer izaera juridiko duen legeak definitzen duen egitatezko aurrebaldintzak, zein ere forma edo izen eman dizkioten interesatuek, eta baliogabetzeko moduko akatsak baldin baditu ere.

3. Foru legeak osatu egin lezake zergagaiaren definizio konkretua, tribututik libre dauden kasuak aipatuz.

III. KAPITULUA. Tributudunak

1. ATALA. Subjektu pasiboa

21. artikulua. Subjektu pasiboa.

Subjektu pasiboa da foru legearen arabera tributu prestazioak egitera beharturik dagoen pertsona fisiko nahiz juridikoa, dela zergadun gisa, ordezko gisa, atxikitzaile edo konturako sarrerak egiteko obligaziodun gisa.

22. artikulua. Zergaduna.

Zergagaiak sortzen duen tributu zama foru lege bidez ezartzen zaion pertsona fisiko nahiz juridikoa da zergaduna.

Foru Legeak hala aginduta tributuaren zama jasan behar duen pertsona beti izanen da zergadun, zama besteri helarazten badio ere.

23. artikulua. Ordezkoa.

Zergadunaren ordezkoa izanen da foru legeak hala aginduta eta haren ordez tributu obligazioaren prestazio material eta formalak egitera beharturik dagoen subjektu pasiboa.

24. artikulua. Atxikitzailea eta konturako sarrera egiteko obligazioa duena.

Atxikitzailea da zein ere subjektu pasibo, ordaintzen dituen errentak direla-eta, beharturik baitago, foru legeak hala aginduta, diru kopuru jakin batzuk edekitzera zerga baten konturako pagu gisa, bere gain hartuz diru kopuru horren sarrera egiteko obligazio nagusia eta bai ezartzen diren beste obligazio osagarriak ere. Errenta horiek gauzaz ordaintzen badira, zilegi izanen da foru legeak sarrera bat egiteko obligazioa ezartzea zerga baten konturako pagu gisa.

25. artikulua. Nortasun juridikorik gabeko erakundeak.

Hala ezartzen duten foru legeetan subjektu pasibo izanen dira herentzia jasogabeak, ondasun komunitateak eta, nortasun juridikorik izan gabe, tributua ezar dakiokeen unitate ekonomiko edo ondare bereizia osatzen duten gainerako entitateak.

26. artikulua. Titular bat baino gehiago direnean .

Betebeharra sortzen duen gertakari edo elementu berean tributudun bat baino gehiago biltzen badira, denak solidarioki daude behartuak betebehar horretan sartzen diren prestazio guztiak betetzera, salbu eta lege mailako arau batean espresuki besterik xedatzen bada.

Administrazioak betebeharraren titularretatik soilik bakar baten nortasuna ezagutzen duenean, huts-hutsik haren izenean egin eta jakinaraziko du ebazpena edo, kasua bada, tributu-likidazioa, eta titular horrek bere gain hartu beharko du betebehar guztia, non eta, betebeharra dirua ordaintzea izanik, betebeharraren zatiketa eskatzen ez duen. Zatiketa hori egin ahal izateko, ezinbestekoa izanen da eskatzaileak aditzera ematea zein diren betebeharra duten gainerakoen datu pertsonalak eta helbidea eta bakoitzari nolako proportzioa dagokion.

27. artikulua. Zerga betebeharrak .

1. Tributu zorra ordaintzea da zerga betebehar nagusia.

2. Zerga betebehar nagusiaren barnean, konturako ordainketak egiteko zerga betebeharra hauxe da: ordainketa zatikatuak egin behar dituenak, atxikitzaileak edo konturako diru-sarrerak egin behar dituenak zerga administrazioari zenbateko bat ordaintzea.

Zerga betebehar hori autonomoa da zerga betebehar nagusiarekiko.

Zergadunak jasandako konturako ordainketen zenbatekoa kentzen ahalko dio zerga betebehar nagusiari, salbu zerga bakoitzaren foru legeak bestelako zenbateko bat kentzeko aukera ezartzen badu.

3. Tributuaren ondoriozko partikularren arteko betebeharrak dira tributudunen artean galdagarria den zerga arloko prestazio bat helburu dutenak. Besteak beste, horrelako betebeharrak dira legez aurreikusitako jasanarazpenen, atxikipenen edo konturako diru-sarreren ondorioz sortzen direnak.

4. Zerga betebehar osagarriak dira artikulu honetan jaso ez eta zerga administrazioari ordaindu behar zaizkion diru prestazioak direnak, beste zerga betebehar batekin loturik eskatzen direnak.

Zerga betebehar osagarrien izaera dute berandutza-interesa ordaintzeko betebeharrek, epez kanpoko aitorpenek ekarritako errekarguek eta premiamendu aldiko errekarguek, baita foru legeek ezarritako gainerakoek ere.

5. Zerga betebehar formalak dira diruzkoak ez izanik tributu araudiak tributudunei, tributuen zordun izan edo ez, ezarritakoak, horiek betetzea tributu arloko jarduketekin edo prozedurekin loturik dutenak. Legez ezar daitezkeen gainerakoez gain, tributudunek honako betebehar formal hauek bete beharko dituzte:

a) Nafarroako lurrean enpresa eta lanbide arloko jarduketak edo eragiketak egiten edo eginen dituzten edo atxikipena duten etekinak ordaintzen dituzten pertsona edo entitateengatik zentsu aitorpenak aurkezteko betebeharra.

b) Zerga arloko edo zerga ondorioak dituzten harremanen identifikazio fiskaleko zenbakia eskatzeko eta erabiltzeko betebeharra.

c) Aitorpenak, autolikidazioak eta komunikazioak aurkezteko betebeharra.

d) Kontabilitate eta erregistro liburuak eramateko eta mantentzeko betebeharra, eta, betebeharra sistema informatikoen bitartez betetzen denean, euskarri diren programa, fitxategi eta sistema informatikoak eta datuen interpretazioa ahalbidetzen duten kodetze sistemak eramateko eta mantentzeko betebeharra, barnean harturik datu horiek irakurgarri bihurtzeko bitartekoak, baldin eta horiek irakurtzea edo interpretatzea ezinezkoa bada enkriptaturik edo kodeturik egoteagatik.

Nolanahi ere, kontabilitateko egoera orriak eta aurkeztutako autolikidazioak edo aitorpenak zein jatorrizko datutatik eratorri, datu horiek dituzten programen, fitxategien eta artxiboen kopiak gorde beharko dituzte aurkezpena telematika bidez egiteko betebeharra duten tributudunek.

e) Fakturak edo ordezko dokumentuak egiteko eta luzatzeko betebeharra, eta beren zerga betebeharrekin lotutako fakturak, dokumentuak eta egiaztagiriak gordetzekoa.

f) Tributudunak bere edo hirugarrenen zerga betebeharrekin lotutako eta gorde beharreko liburuak, erregistroak, dokumentuak eta informazioa zerga administrazioari aurkezteko betebeharra, baita zerga ondorioak dituen edozein datu, txosten, aurrekari eta egiaztagiri aurkezteko ere, Administrazioak eskaturik edo aldian behingo aitorpenetan. Eskatutako informazioa euskarri informatikoan gordetzen denean, euskarri horretantxe eman beharko da hala eskatzen denean.

g) Administrazioaren ikuskapenak eta egiaztapenak errazteko betebeharra.

h) Atxikipena edo konturako diru-sarrerak dituzten errentak hartzen dituzten tributudunei egindako atxikipenen edo konturako diru-sarreren ziurtagiri bat emateko betebeharra.

i) Ekoizleek, merkaturatzaileek eta erabiltzaileek betebehar hau dute: jarduera ekonomikoak egiten dituztenen kontabilitate-, fakturazio- edo kudeaketa-prozesuen euskarri diren sistema eta programa informatikoek edo elektronikoek erregistroen osotasuna, kontserbazioa, eskuragarritasuna, irakurgarritasuna, trazabilitatea eta aldaezintasuna berma ditzaten, sistemetan bertan egokiro jasota geratu gabeko interpolazio, omisio edo aldaketarik gabe. Erregelamendu bidez ezartzen ahalko dira sistema eta programa horiek bildu behar dituzten espezifikazio teknikoak, bai eta horiek behar bezala ziurtatuta egoteko eta irakurtzeko formatu estandarrak erabiltzeko betebeharra ere .

Idatz-zati honetan xedatutakoa garatuz, erregelamenduetako xedapenek zerga betebehar formalak betetzeari buruzko egoerak arautzen ahalko dituzte.

Bereziki, zehaztuko da zein kasutan aurkeztu edo eraman behar diren erregistro liburuak aldizka eta baliabide telematikoak erabiliz .

28. artikulua. Tributu obligazioari buruz xedatu ezina.

Tributudunaren posizioa eta tributu obligazioaren gainontzeko elementuak ezin izanen dira partikularren egintzen edo hitzarmenen bidez aldatu. Egintza edo hitzarmen horiek ez dute administrazioarekiko ondoriorik izanen, haien ondorio juridiko-pribatuak ezertan galarazi gabe.

2. ATALA. Erantzuleak

29. artikulua. Araubide orokorra.

1. Zilegi izanen da foru legeak beste pertsona batzuk deklaratzea tributu zorraren erantzule solidario edo subsidiario, subjektu pasibo edo zordun nagusien ondoan.

2. Lege batek ez badu besterik espreski agintzen, erantzukizuna beti subsidiarioa izanen da.

3. Foru lege honen 30.artikuluko 4.idatz-zatian xedatutakoa izan ezik, zordunak borondatezko ordainketa egiteko aldian daukan zerga-zor osoraino iritsiko da erantzukizuna.

Borondatezko ordainketa egiteko epea iragan, eta erantzuleak diru-sarrerarik egin ez badu, ordainarazpen aldia hasiko da, eta zorra premiamendu bidez eskatuko da, bidezkoak diren errekargu eta interesekin batera.

Erantzukizunak ez ditu zehapenak hartuko, foru lege honetan edo beste batean ezartzen diren salbuespenekin.

Erantzukizunak zehapenak ere hartzen dituen kasuetan, zordun nagusiak eskubidea izan badu 71.3 artikuluan aurreikusitako murrizketarako, zor deribatua izanen da zordun nagusiari zegokiona baina balizko murrizketa aplikatu gabe, eta adostasuna emanen zaio erantzuleari erantzukizun-deklarazioaren proposamenean.

Adostasunagatiko murrizketa aipatu 71.3 artikuluan aurreikusitakoa izanen da. Erantzuleak lortutako murrizketa besterik gabe eskatuko zaio edozein erreklamazio edo errekurtso aurkeztuz gero erantzukizun-deklarazioaren akordioaren aurka, deribazioaren bidezkotasunean edo likidazio deribatuetan oinarrituta.

Idatz-zati honetan aurreikusitako murrizketa ez zaie aplikatuko 30.4 artikuluan zorrak ordaintzeko aipatu erantzukizun kasuei .

4. Betiere, tributu-zorraren ordainketa exijitzeko administrazio-ekintza erantzuleei deribatzeko, administrazio-egintza bat beharko da, zeinean, interesdunari entzunaldia eman ondoren, erantzukizuna eta bere mota deklaratu eta haren zenbaterainokoa zein den zehaztuko baita.

Egintza hori jakinarazi eginen zaie, likidazioaren elementu funtsezkoak adieraziz, erregelamendu bidez finkatzen den moduan.

Espedienteari hasiera emateko unean organo eskudunak erantzukizuna deribatzeko egintzarako proposamen bat egiteko bide ematen duten elementu guztiak baditu, interesdunei proposamen hori jakinaraziko zaie, adieraziz espedientea egina dela eta hamabost eguneko epea dutela bidezkotzat jotzen dituzten alegazioak aurkezteko.

Hamabost eguneko epe hori iragan ondoren alegaziorik aurkeztu gabe edo epe horretan aurkezteari uko eginda, erantzukizuna deribatzeko egintza proposamenean jasotako eran eman eta jakinarazi egin dela ulertuko da, eta interesdunei hala adieraziko zaie jakinarazpenean. Ordainketa egiteko eta errekurtsoa edo erreklamazioa aurkezteko epeak kontatzen hasteko eguna izanen da erantzukizuna deribatzeko egintza jakinarazitzat ematen den eguna.

Ondorio horietarako, egindako proposamenean jaso beharko dira zorra eragin duen autolikidazioaren edo likidazio administratiboaren funtsezko elementuak, erregelamenduz ezartzen den moduan, egintza aurkatzeko bideak eta epeak, zorra ordaintzeko epea eta modua, bai eta erantzukizuna deribatzeko egintza jakinarazitzat emateko modua eta unea ere adieraziz, aurreko paragrafoan esandakoarekin bat, une horretatik aurrera erantzulearenak izanen baitira zordun nagusiaren eskubide guztiak.

Erantzukizunaren deklarazioari buruzko erabakiaren kontrako erreklamazio edo errekurtsoaren bidez, zor-eskaera egiteko bide ematen duen egintzaren oinarriaz gainera, oinarri horretako likidazioak ere aurkatu ahal izanen dira. Errekurtso edo erreklamazio horien ondorioz, ezin izanen dira berrikusi beste zergadunentzat irmo bilakatu diren likidazioak, ezpada errekurtsoa edo erreklamazioa aurkeztu duen erantzulearen beharkizunaren zenbatekoa.

Dena dela, 30.4 artikuluan ezarritako kasuetan, ezin izanen dira oinarri horrek hartzen dituen likidazioak aurkatu, erantzukizunaren zenbateko osoa baizik. Orobat, aipatu artikuluan aurreikusitako kasuetan, ez da 70.6 artikuluan xedatutakoa aplikatuko, ateratzen den zenbateko deribatua zorretatik nahiz tributu-zehapenetatik etorri .

5. Administrazio akzioa erantzule subsidiarioetara desbideratzeko, aurretiaz zordun nagusia eta beste erantzule solidarioak huts egindakotzat deklaratu beharko dira, deklarazio hori baino lehen legez aurreikusten den markoan har daitezkeen kautelazko neurriak ezertan galarazi gabe.

6. Zor beraren erantzule solidario edo subsidiarioak bi edo gehiago badira, zilegi izanen da zor hori haietako edozeini osorik eskatzea.

7. Erantzuleak eskubidea izanen du berak ordaindutako edo bere ondarearen kargura berdinduriko kuotak zordun nagusiari (dela zergaduna, ordezkoa edo tributu zorraren oinordekoa) eskatzeko. Pertsona batzuek gradu bereko erantzukizuna, solidarioa edo subsidiarioa, daukatela deklaratu baldin bada, kuota ordaindu dutenek atzerabideko akzioa erabili ahalko dute gainontzeko erantzuleen aurka.

30. artikulua. Erantzukizun solidarioko zenbait kasu berezi.

1. Tributu obligazioen erantzule solidario izanen dira tributu gaietako arau-hauste baten egile edo laguntzaile izan diren pertsona guztiak.

2. Aitorpena bateratua baldin bada, taldeko sozietateak tributu zorraren erantzule solidario izanen dira, zehapenak salbu.

3. Foru lege honetako 25. artikuluak aipatzen dituen entitate juridiko edo ekonomikoen partaide edo titularkideak entitate horien tributu obligazioen erantzule solidario izanen dira, haietan duten partearen proportzioan.

4. Ondoren aipatzen diren pertsona edo entitate hauek tributu zorraren eta, bidezkoa bada, tributu arloko zehapenen erantzule subsidiarioak izanen dira, eta ordainarazpen aldiko errekargua eta berandutza-interesak ere ordaindu beharko dituzte, Zerga Administrazioak bahitu edo besterentzen dituen ondasunen edo eskubideen balioa berdindu arte :

a) Zerga Administrazioaren lana galarazteko asmoz, pagatzera behartutakoaren ondasunak edo eskubideak eskualdatzen edo ezkutatzen dituztenak edo horretan laguntzen dutenak.

b) Beren erruz edo zabarkeriaz bahitzeko aginduak betetzen ez dituztenak.

c) Bahituraren edo beste aurreneurri edo berme baten jakitun izanda, bahitutako ondasun edo eskubideen altxaketa edo kautelazko neurri baten edo berme baten xede diren ondasun eta eskubideen altxaketa onartzen dutenak edo eginkizun horretan laguntzen dutenak.

d) Zordunaren ondasunak gordetzen dituzten pertsona edo entitateak, bahituraren jakinarazpen jaso ondoren, ondasunen ostentzea onartzen edo eginkizun horretan laguntzen dutenak.

e) Balio erantsiaren gaineko zergaren subjektu pasiboak ordaindu beharreko tributu-zorraren erantzule solidarioak izanen dira zerga-jasanarazpen egokia saihesten duten operazioen hartzaileak, baldin eta saiheste horretan egite edo ez-egite erruzko nahiz dolozkoa izan badute .

5. Balio erantsiaren gaineko zergaren subjektu pasiboak ordaindu beharreko tributu-zorraren erantzule solidarioak izanen dira zerga-jasanarazpen egokia saihesten duten eragiketen hartzaileak, baldin eta saiheste horretan egite edo ez-egite erruzko nahiz dolozkoa izan badute .

6. Ordaintzeko dagoen tributu-zorraren eta, kasua bada, tributu zehapenen erantzule solidarioak izanen dira, halaber, honakoak:

a) Pertsona juridikoen egiazko kontrola, erabatekoa nahiz partziala, zuzenekoa nahiz zeharkakoa, duten pertsona edo entitateak, edo pertsona juridikoekin amankomuneko zuzendaritza-borondatea dutenak, betiere frogatzen baldin bada pertsona juridikoak gehiegikeriaz edo iruzurrez sortu edo erabili direla Ogasun publikoaren aurrean dagoen ondare-erantzukizun unibertsala saihesteko, eta pertsonen edo esfera ekonomikoen bakartasuna badago, edo ondare-nahasketa nahiz -desbideratzea.

b) Tributudunek osorik edo parte batean egiazki kontrolatzen dituzten pertsona edo entitateak, edo tributudun horiekin amankomuneko zuzendaritza-borondatea dutenak, tributudun horien tributu-betebeharrengatik, frogatzen baldin bada pertsona edo entitate horiek gehiegikeriaz edo iruzurrez sortu edo erabili direla Ogasun publikoaren aurrean dagoen ondare-erantzukizun unibertsala saihesteko; betiere, pertsonen edo esfera ekonomikoen bakartasuna badago, edo ondare-nahasketa edo -desbideratzea .

7. Ondoren aipatzen diren pertsona edo entitate hauek ere izanen dira zerga zorraren eta, bidezkoa bada, zerga zehapenen erantzule subsidiarioak, eta epe exekutiboko errekargua eta berandutze-interesak ere ordaindu beharko dituzte, zerga administrazioari eskainitako ondasunen edo eskubideen balioa berdindu arte: beren jabetzako ondasunen gaineko bermea eratzea eskaini ondoren, hirugarren baten zorrengatik aurkaratutako egintzaren betearazpena eten dadin edo geroratu dadin edo zatikatu dadin eskatzeko eskaini ere, gerora bermea eratzeko konpromisoa betetzen ez dutenak.

Ulertuko da konpromisoa ez dela bete baldin eta bermea ez bada eratu aurkaratutako egintza ez exekutatzeko edo ordainketa zatikatzeko edo geroratzeko ebazpenean adierazitako epearen barnean, edo, bermea Foru Komunitateko Diruzaintzan gordailatu bai, baina ikusten bada ondasunek badituztela eskaintza egin zen unean ez zituzten kargak .

31. artikulua. Ustiategiak edo jarduera ekonomikoak eskuratzearen ondoriozko erantzuleak.

1. Zilegi izanen da pertsona fisiko nahiz juridikoak eta foru lege honetako 25. artikuluak aipatzen dituen erakundeak ustiategi eta jarduera ekonomikoetan aritzearen ondorioz sortzen diren tributu zor eta erantzukizunak, edozein arrazoi dela kausa, hurrengo titular edo erabiltzaile bihurtzen direnei eskatzea, legedi zibilak herentzia eskuratzeko xedatzen duena ezertan galarazi gabe.

Erantzukizun mota hau ez zaie aplikatuko zordun konkurtsatu batenak ziren ustiapen edo jarduera ekonomikoen titulartasunaren erosleei, erosketa konkurtso prozedura baten bidez egin baldin bada .

2. Erantzukizuna ustiapen eta jardueretan aritzeagatik sortzen diren zorretara hedatuko da, likidatuetara zein likidatu gabekoetara, are horietatik ateratako errentetara ere. Zor diren konturako diru-sarrerak eta egindako edo egin beharreko atxikipenak ez ordaintzetik datozen obligazio guztietara ere hedatuko da, hala nola ezarritako edo ezartzen diren zehapenetara .

3. Eskuratzailearen erantzukizuna solidarioa da eta ez du transmititzailea bere tributu obligazioetatik askatzen.

4. Ustiategi edo jarduera ekonomikoaren titulartasuna eskuratu nahi duenak zilegi izanen du, oraingo titularra ados badago, Administrazioari eskatzea ustiategi edo jardueran aritzeak sortu dituen tributu zor eta erantzukizunen ziurtagiri xehetua. Ziurtagiri horren edukia negatiboa bada edo bi hilabeteko epean luzatzen ez bada, artikulu honetan ezartzen den erantzukizunetik libre egonen da hura.

32. artikulua. Erantzukizun subsidiarioko kasu bereziak .

1. Tributu arloko arau-hauste bakunen eta -pertsona juridikoek egindako arau-hauste larrien kasuan- tributu zor osoaren erantzule subsidiario izanen dira horien izatezko edo eskubidezko administratzaileak, hautsitako tributu obligazioak betetzeko haiei dagozkien ekintza beharrezkoak egin ez badituzte, haien menpekoek obligazioak ez betetzea onartu badute edo arau-hauste horiek ahalbidetu dituzten erabakiak hartu badituzte.

Halaber, eta edozein kasutan, beren jarduerari utzi dioten pertsona juridikoek betetzeko dituzten tributu obligazioen erantzule subsidiarioak haien izatezko edo eskubidezko administratzaileak izanen dira.

Agindu honetan aurreikusten denak ez die ezertan eragiten tributuei buruzko legedia indardunak aurreikusten dituen beste erantzukizun kasuei.

2. Erantzule subsidiario izanen dira kasuan kasuko konkurtso-administrazioaren partaideak eta sozietate eta entitateen likidatzaileak oro har, ez bazituzten egin egoera horiek baino lehenagotik sortutakoak izanik kasuan kasuko zergadunei egoztekoak diren zerga betebeharrak oso-osorik betetzeko beharrezkoak ziren zuzemenak. Egoera horien ondotik exigitzekoak diren tributu betebeharrei eta ezartzen diren zehapenei dagokienez, administratzaile gisa erantzunen dute administrazio-eginkizunak esleituak dituztenean.

Aipatutako zerga betebehar horien erantzule izanen dira, halaber, hirugarrenen kredituak ordaindu direnean, tributu izaera dutenen gainetik lehentasuna ez dutenak, bidegabeki ordaindutako zenbatekoak muga izanik betiere .

3. Ondoko hauek ere erantzule subsidiarioak izanen dira :

a) Pertsona juridikoen benetako kontrola, erabatekoa edo partziala, zuzenean edo zeharka duten pertsona edo entitateak, edo haiekin batera aritzeko asmoa dutenak, betiere frogatzen baldin bada pertsona juridikoak gehiegikeriaz edo iruzurrez sortu edo erabili direla Ogasun publikoaren aurrean dagoen ondare-erantzukizun unibertsala saihesteko, eta pertsonen edo esfera ekonomikoen bakartasuna badago edo ondare-nahasketa edo desbideraketa. Erantzukizuna eskatzen ahal diren tributu zorretara eta pertsona juridiko horiei ezartzen ahal zaizkien zehapenetara hedatuko da.

b) Tributudunek osorik edo parte batean kontrolatzen dituzten pertsona edo entitateak edo tributudun horiekin batera aritzeko asmoa erakutsi dutenak, tributudun horien tributu beharkizunengatik, frogatzen baldin bada pertsona edo entitate horiek gehiegikeriaz edo iruzurrez sortu edo erabili direla Ogasun publikoaren aurrean dagoen ondare-erantzukizun unibertsala saihesteko, eta pertsonen edo esfera ekonomikoen bakartasuna badago edo ondare-nahasketa edo desbideraketa. Horrelako kasuetan, erantzukizuna zehapenetara ere hedatuko da.

4. Era berean, haien jarduera ekonomiko nagusiari dagozkion obren exekuzioa edo zerbitzuak ematea kontratatu edo azpikontratatzen duten pertsonak edo entitateak erantzule subsidiarioak izanen dira, langile, profesional edo beste enpresaburu batzuei atxiki beharreko zenbatekoei edo jasanarazi beharreko tributuei dagozkien tributu obligazioengatik, kontratazioaren edo azpikontratazioaren xede diren obrei edo zerbitzuei dagokien zatian.

Aurreko paragrafoan aurreikusitako erantzukizuna ez da eskatuko kontratistak edo azpikontratistak zerga arloko betebeharrak egunean dituela frogatzen duen egiaztagiri berariazko bat aurkeztu badio ordaintzaileari; agiria zerga arloko administrazioak luzatua izanen da, xede horrekin, kontratazioari edo azpikontratazioari dagokion faktura bakoitza ordaindu aurreko hamabi hilabeteko epean.

Erantzukizuna mugatuko da kontratistak edo azpikontratistak zerga arloko betebeharrak egunean dituela frogatzen duen egiaztagiria ordaintzaileari eman bitartean egiten diren ordainketetara, edo aurreko egiaztagiria eman zenetik berririk aurkeztu gabe hamabi hilabete iragan ondoren egiten direnetara.

Zerga Administrazioak apartatu honetan aipatzen den egiaztagiria luzatu edo ukatu eginen du, tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrak ezartzen dituen baldintzetan .

5. Langile, profesional edo beste enpresaburu batzuei atxiki beharreko kopuruen edo jasanarazi beharreko tributuen ondoriozko tributu-zorren erantzule subsidiarioak izanen dira zor horiek aitortzera eta diru-sarrera egitera behartutako pertsona juridikoen egitatezko edo zuzenbidezko administratzaileak, jardueraren jarraipena izanik, tributu kontzeptu horiengatik diru-sarrera gabeko autolikidazioak behin eta berriz aurkezten direnean eta egiaztatzen ahal denean aurkezpen horrek ez duela benetako asmorik autolikidazioaren xedeko zerga betebeharra betetzeko.

Autolikidazioak behin eta berriz aurkeztu direla ulertuko da baldin eta, urte natural berean, elkarren segidan edo ez, aurkeztu behar direnen erdiak edo gehiago diru-sarrerarik gabe aurkezten badira, geroratzeko edo zatikatzeko eskaera egin edo ez, eta aurkezpena epe barrenean edo epetik kanpo egina izan.

Ondorio horietarako, luzatzeko edo zatikatzeko eskaera eginik, baimen hori emateko ebazpena duten autolikidazioak ez dira konputatuko, non ez diren gero bete gabe uzten, ez-betetzea noiznahi gertatzen dela ere, eta behar bezala formalizatutako bermearekin eman direnak ez dira inoiz konputatuko.

Erantzukizun honen ondorioetarako, autolikidazioak diru-sarrerarik egin gabe aurkeztutzat joko dira bigarren idatz-zatian aipatu urte naturaleko diru-sarreretatik guztira ateratzen den zenbatekoa ez denean sartu beharreko kuota autolikidatuen guztirakoaren ehuneko 50 baino handiagoa, nahiz diru-sarrera partzialak izan aurkeztu diren autolikidazio guztietan edo batzuetan.

Lehen lerrokadan aipaturiko betebeharrak betetzeko benetako asmorik ez dagoelako presuntzioa egonen da kasu honetan: hirugarrenen titulartasuneko kredituak ordaindu badira, zeinen mugaeguna geroagokoa baita xedapen honetan ezarritako erantzukizunak bere barrenean hartzen dituen zerga betebeharrak sorrarazi edo exijitzeko modukoak gertatu ziren eguna baino, eta zeinek lehentasunik ez baitute azken zerga-betebehar horien ondoriozko zerga-kredituen aldean .

3. ATALA. Oinordekoak eta tributupeko ondasunen eskuratzaileak

33. artikulua. Tributu arloko eskubide eta betebeharren oinordekoak.

1. Mortis causa oinordekoak kausatzailearen tokian subrogatuko dira, eta betekizun dauden zerga betebeharren erantzule izanen dira, herentzia eskuratzeko legedia zibilak xedatzen duenaren ondoriozko mugekin. Zehapenik ez da inoiz eskualdatzen ahalko. Erantzulearen betebeharra ere ez da eskualdatuko, non eta ez den hil aurretik jakinarazi erantzukizuna bideratzeko erabakia .

2. 2. Nortasun juridikoa duten sozietate eta erakunde desegin eta likidatuen kasuan, bete gabe dituzten zerga betebeharrak bazkide, partaide edo titularkideei eskualdatuko zaizkie legeak haien ondare-erantzukizuna mugatzen duenean, eta betebehar horien erantzule solidario izanen dira, esleitu zaien likidazio kuotaren eta desegin aurreko lau urteetan ondareagatik jaso duten eta horrenbestez betebehar horien erantzule izan beharko lukeen sozietate-ondarea gutxitu duen balioaren mugaraino, 30.4.a) artikuluan aurreikusitakoa galarazi gabe.

Aldiz, legeak ez badu mugatzen bazkide, partaide edo titularkideen ondare-erantzukizuna, haiei osoki eskualdatuko zaizkie sozietateek eta nortasun juridikodun erakundeek betekizun dituzten zerga betebeharrak, eta era solidarioan bete beharko dituzte nahitaez.

25. artikuluan aipatzen diren fundazio edo entitateak desegin ondoan, bete gabe dituzten zerga betebeharrak eskualdatuko zaizkie fundazioen ondasun eta eskubideen hartzaileei edo entitate horietako partaide edo titularkideei, hurrenez hurren, eta era solidarioan bete beharko dituzte nahitaez .

3. Sozietateak eta nortasun juridikoa duten entitateak likidaziorik gabe desegin edo azkentzen diren kasuetan, bete gabeko zerga betebeharrak beren oinordeko pertsona edo entitateei eskualdatuko zaizkie edo eragiketaren onuradun direnei. Nortasun juridikoa duen entitate eta sozietate baten aktiboaren eta pasiboaren lagapen orokorreko edozein kasutan ere aplikatuko da arau hori .

4. Artikulu honetako 2. eta 3. idatz-zatietan aipatu sozietate eta entitateek egindako arau-hausteengatik izan daitezkeen zehapenak beren oinordekoei eskatzen ahalko zaizkie, idatz-zati horietan ezarritako moduan eta, zein den kasua, 2. idatz-zatian xedatutakoaren arabera zehaztutako balioaren mugaraino .

34. artikulua. Ondasun atxikien eskuratzaileak.

1. Foru legeak hala aginduta tributu zorrari atxikiak dauden ondasunak eskuratzen dituztenek, haiekin ordainduko dute tributu akzioa desbideratzearen ondorioz, baldin zorra ordaindu ez bada.

2. Tributu akzioa ondasun atxikien kontra desbideratzeko, Administrazio egintza beharko da, erregelamenduak agindu bezala jakinarazia, eta ondasun-eskuratzaileak zilegi izanen du pagatzea, akzioari aurrera egiten uztea edo egindako likidazioaren kontra nahiz desbideratze horren zilegitasunaren kontra erreklamatzea.

3. Desbideratzearen muga izanen da foru legeak ondasunen atxikipena zehaztean ezarritakoa.

4. ATALA. Jarduteko gaitasuna

35. artikulua. Nork duen jarduteko gaitasuna.

Tributu gaietan, Zuzenbide Pribatuko arauen arabera jarduteko gaitasun hori duten pertsonek ez ezik, adin txikikoek ere izanen dute gaitasuna, ordenamendu juridikoaren arabera haien gaineko guraso boterea edo tutoretza duten pertsonek lagundu gabe zilegi dituzten jarduerek sortzen dituzten tributu harremanetarako.

36. artikulua. Ordezkaritza.

1. Jarduteko gaitasuna duen tributudunak zilegi izanen du ordezkari baten bidez egintzak egitea, eta ordezkari horri zuzenduko zaizkio administrazioaren ondorengo egintzak besterik agintzen ez den artean.

2. Errekurtsoak edo erreklamazioak jartzeko, haiek bertan behera uzteko, tributudun baten izenean eskubide bati uko egiteko, betebeharrak onartu edo aitortzeko, eta deboluzio edo ordainketak eskatzeko, ordezkaritza frogatu beharko da, zuzenbidearen arabera balioduna den edozein baliabide fidagarri erabiliz edo administrazio organo eskudunaren aurrean agertuz. Tramite hutseko egintzetarako ordezkaritza emantzat joko da.

Foru Lege honek arautzen dituen prozeduretan tributudunaren sinadura beharrezkoa bada, ordezkaritza egiaztatu beharko da aurreko lerroaldean aipatutako baliabideren bat erabiliz. Helburu horretarako baliogarriak izanen dira tributuen arloko administrazioak onesten dituen agiri normalizatuak .

3. Ordezkaritzarik ez badago ere edo behar adina frogatu ez bada ere, kasuko egintza egintzat hartuko da, frogabide hori aurkezten bada edo duen akatsa zuzentzen bada Administrazio organoak hartarako eman behar duen hamar eguneko epean.

4. Unitate ekonomiko bat edo ondare bereizi bat diren entitate, elkarte, jaraunspen jasogabeen eta ondasun komunitateen kasuan, haien ordezkaritza duen pertsonak jardunen du ordezkari, ordezkaritza hori modu fede-emailean frogatzen bada; inor ez badago ordezkari izendaturik, halakotzat hartuko da kudeaketa edo zuzendaritza lanetan itxuraz aritzen dena, eta halako pertsonarik ez bada, entitatea edo komunitatea osatzen duten bazkide edo partaideetako edozein.

Nolanahi ere, jaraunspen jasogabearen kasuan, behin heriotza behar bezala justifikatu ondoren ezinezkoa bada aurreko lerroaldean aipatzen diren ordezkariengana jotzea denak ezezagunak direlako, testamenturik ez egoteagatik edo bertan izendatutakoek uko egin izateagatik, Zerga Administrazioko organoek abian den prozedura jaraunspenean interesa dutenei jakinarazteko eginbidea emanen dute.

Eginbide horretan, kausatzailea hil zen egunean jakinarazteko zegoen azken tramitea aipatuko da, eta Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratutako ediktu baten bidez jakinaraziko da. Kausatzailearen azken helbideari eta heriotza gertatu zen tokiari dagozkien toki entitateetako iragarki oholetan ere argitaratzeko igorriko da, zabalkunderako beste bitarteko batzuk erabiltzeko aukera baztertu gabe. Ediktuek hilabetez egon beharko dute ikusgai.

Epe horretan, jaraunspenean interesa dutenek beren eskubidea frogatzen ahalko dute zerga administrazioaren organoetan, eta horrek, eskubide hori frogatutzat ematen badu, jaraunspen jasogabearen ordezkaritzat hartuko ditu idatz-zati honen lehen lerrokadan jasotzen den moduan; kausatzailea hil zen egunean jakinarazteko zegoen azken tramitea jakinaraziko die, bai eta abian den prozedurak hortik aurrera eragiten dituen guztiak ere, eskubideari uko egiten ez dioten bitartean.

Jaraunspenean interesa duenik epe horretan agertu ezean, ulertuko da jaraunsle ezezagunei jakinarazi zaiela kausatzailea hil zen egunean jakinarazteko zegoen azken tramitea, bai eta prozedura horretan hortik aurrera egiten diren jarduketak eta eginbideak ere, eta prozeduran beste edozein unetan agertzeko eskubidea gordeko dute. Nolanahi ere, prozeduran egiten diren likidazioak eta enbargatutako ondasunak besterentzeko ebazpenak 99. artikuluan ezarritako moduan jakinarazi behar dira betiere .

5. Jarduteko gaitasunik ez duten tributudunek beren legezko ordezkarien bidez eginen dituzte egintzak.

6. Zerga kudeaketako gizarte lankidetzaren esparruan, edozein dokumentu bitarte telematikoen bidez aurkezten bada tributu administrazioaren aurrean, aurkezleak kasu bakoitzean behar den ordezkaritza izan beharko du. Tributu administrazioak eskatzen ahalko du edozein momentutan ordezkaritza horren egiaztapena .

5. ATALA. Helbide fiskala

37. artikulua. Araubide orokorra.

1. Tributu gaietarako helbidea hauxe izanen da:

a) Pertsona fisikoen kasuan, haien ohiko bizilekua.

b) Pertsona juridikoentzat, sozietatearen helbidea, betiere baldin eta administrazio kudeaketa eta negozioen zuzendaritza egitez eta benetan bertan zentralizaturik badago. Bestela kudeaketa edo zuzendaritza hori kokaturik dagoen lekua hartuko da.

2. Helbide fiskala Nafarroan duten tributudunak beharturik daude helbide hori tributu administrazioari jakinaraztera. Tributudunak helbide fiskal hori deklaratu ez badu, bera titular duen edozein eraikin edo ustiategirena hartuko da halakotzat jakinarazpenak egiteko .

3. Tributuduna helbidez aldatzen bada, hala eman beharko dio aditzera tributu administrazioari, hartarako aitorpen espresua eginez. Aldaketak ez du Administrazio horrekiko ondoriorik izanen harik eta delako tributu aitorpena aurkeztu arte. Administrazioak zilegi izanen du tributu helbidea zuzentzea kasurako konprobazio bat eginez.

Helbide aldaketa deklaratu ez bada, aurreko lerrokadan xedatu den bezala, tributudunak azken deklaratu duen helbidea edo edozein tributu agiritan jarri duena hartuko da helbidetzat ondorio guztietarako, baita jakinarazpenetarako ere.

38. artikulua. Kasu bereziak .

Salbuespenezko kasuetan, eta kasu bakoitzean behar bezala justifikatuta, Zerga-administrazioak ordezkari bat izendatzeko eskatzen ahalko die zerga-egoitza Nafarroatik kanpo duten subjektu pasiboei, harekin dituzten harremanetarako.

Aurreko paragrafoan xedatutakoak ez du ukatzen Espainiako lurraldeko egoiliarrak ez direnentzat araubide erkideko legerian ezarritakoa.

IV. KAPITULUA. Oinarria

1. ATALA. Zerga oinarria nola finkatu

39. artikulua. Araubideak.

1. Tributu bakoitzaren foru lege berariazkoak finkatuko du zer bide eta metodo erabiliko diren zerga oinarria finkatzeko, honako araubideetan:

a) Zuzeneko estimazioa

b) Estimazio objektiboa

c) Zeharbideko estimazioa

2. Subjektu pasiboak zilegi izanen du, hartarako frogak aurkeztuz, aurreko idatz-zatiko a) eta c) letretako araubideek ezartzen dituzten oinarriak ezeztatzea.

40. artikulua. Zuzeneko estimazioa.

Tributu oinarriak zuzeneko estimazioaren araubidean finkatzea Administrazioari dagokio eta hartarako, aurkeztu diren aitorpen edo dokumentuak edo administrazioak egiaztaturiko liburu eta erregistroetan jasotzen diren datuak erabiliko ditu.

41. artikulua. Estimazio objektiboa.

Estimazio objektiboko araubidea subjektu pasiboek hala nahi badute erabiliko da, tributu bakoitzaren foru lege berariazkoak hala xedatzen duenean.

42. artikulua. Zeharbideko estimazioa.

Subjektu pasiboek aitorpenik aurkeztu ez edo aurkeztu dituztenetan Administrazioak ez baditu aurkitzen zerga oinarrien edo etekinen estimazio osoa egiteko behar dituen datuak, edo subjektu pasiboek trabaz, aitzakiaz, edo ukoz ezintzen badute ikuskatze lana, edo beren kontabilitate obligazioak nabarmenki betetzen ez badituzte, orduan oinarriak edo etekinak zeharbideko estimazio araubidean finkatuko dira, hartarako bide hauetako bat erabiliz:

a) Kasurako ardurako diren datuak eta aurrekariak aplikatuz.

b) Ondasun eta errenta horien existentzia zeharbidez frogatzen duten elementuak erabiliz, eta kasuko sektore ekonomikoan normalak diren diru sarrera, salmenta, kostu eta etekinena frogatzen dutenak ere bai, tributu gaietarako konparatu behar diren produkzio unitateen edo famili unitateen tamaina aintzat hartuta.

c) Kasuan kasuko zergadunen zeinu, indize edo moduluak baloratuz antzeko edo pareko kasuetarako eskura dauden datu eta aurrekarien arabera.

43. artikulua. Zeharbideko estimazioaren prozedura.

1. Zeharbideko araubidearen aplikazioa tributu ikuskaritzaren lanak eragin badu, subjektu pasiboaren tributu egoera erregularizatzeko aktekin batera honako puntuei buruzko txosten arrazoitua aurkeztuko da:

a) Zeharbideko estimazioaren araubidea aplikatzea ekarri duten arrazoiak.

b) Ikuskatu beharreko subjektuaren nahitaezko kontabilitatea eta erregistroak zertan diren.

c) Oinarriak edo etekinak finkatzeko hautatu diren bideen zergatia.

d) Aurrekoetan oinarrituz egin diren kalkulu eta estimazioak.

Kasuko txostenarekin batera hasitako aktak haien izaera eta motaren araberako prozeduran tramitatuko dira.

2. Tributu ikuskaritza tarteko izan ez den kasuetan, kudeaketa organo eskudunak administrazio egintza emanen du tributu oinarri eta likidazioa finkatzeko, eta bai hala jakinaraziko ere interesatuari, foru lege honetako 113 eta 114. artikuluek aipatzen dituzten baldintzekin eta aurreko idatz-zatiko a), c) eta d) letretako datuak adieraziz.

3. Zeharbideko estimazioaren araubidea aplikatzeko ez da beharko hori deklaratzen duen administrazio egintzarik, nahiz horrek ez duen galarazten handik eratorritako egintza eta likidazioen kontra errekurtsoak jartzea. Jarritako errekurtsoetan zilegi izanen da zeharbideko estimazioaren araubidea aplikatzea bide zen ala ez eztabaidatzea.

4. Zeharkako zenbatespenaren araubidea aplikatzeko erabilitako datu eta aurrekarien sorburua hauetako edozein izan daiteke :

a) Zenbatespen objektiborako metodorako ezarritako zeinuak, indizeak eta moduluak, lehentasunez erabiliko baitira metodo horri uko egin dioten zergadunen kasuan. Nolanahi ere, zerga administrazioak frogatzen badu jarduera ekonomikoak eragindako etekinak edo kuotak daudela, zenbateko handiagoa egiten dutenak, zenbateko hori hartuko da aintzat erregularizazioaren ondorioetarako.

b) Zergadunak berak emandako datu ekonomikoak eta ekoizpen prozesuari buruzkoak.

Erregularizatutakoaren aurreko edo ondorengo ekitaldietako datuak erabiltzen ahalko dira, horietaz informazio aski eta fidagarria izanez gero. Bereziki, kudeaketa edo ikuskapen jarduketa egin zen uneari buruzko informazioa erabiltzen ahalko da, aurreko ekitaldietan aplikatzeko modukoa irizten bazaio, salbu eta zerga administrazioak edo zergadunak berak justifikatzen badu datu horietan doikuntzak egin behar direla eta zenbatekoak diren.

Metodo hori aplikatzen bada ezaugarri homogeneoetakoak diren zergadunaren beste eragiketa batzuk zenbatesteko eta zergadunak horri buruzko informaziorik aurkezten ez badu, edo informazio okerra edo aski ez dena aurkezten badu, edo eragiketa horien lagin batean oker errepikatuak daudela ikusiz gero, zerga administrazioak laginen arabera erregularizatzen ahalko ditu. Kasu horietan, laginetik ateratzen den batez bestekoa aplikatzen ahalko zaie aztertutako aldiko eragiketa guztiei, salbu eta zergadunak frogatzen badu berariazko arrazoiak daudela, proportzio hori bidegabea dela justifikatzeko.

c) Erakunde publikoek edo pribatuek teknika estatistiko egokiekin sektoreaz egindako azterlanetatik ateratako datuak, erregularizazioaren xede den aldiari dagozkionak. Kasu horretan azterlanen jatorria identifikatuko da, zergadunak horiei dagokienez bere eskubidearentzat egokitzat jotzen duena adierazi ahal izan dezan.

d) Zerga administrazioko organoek enpresa, jarduera edo produktu batzuei buruz lortutako lagin bateko datuak, horien ezaugarri nagusiak eta zergadunak dituenenak antzekoak direnean. Kasu horretan, zerga administrazioak identifikatu egin beharko du aukeratutako lagina, hori zergadunaren ezaugarriekin bat datorrela bermatzeko, eta adierazi beharko du datuak zein erregistro publikotan edo sorburutan lortu ziren. Baldin eta erabilitako datuak zerga administrazioak berak emandakoak badira, lagina erregelamenduz xedatutakoarekin batera eginen da.

5. Zuzeneko ezarpenaren kasuan, zeharkako zenbatespenaren metodoaren bidez zehazten ahalko dira salmentak eta prestazioak, erosketak eta gastuak edo jardueraren etekin garbia. Posible da zeharkako zenbatespena salmenta eta prestazioen gainekoa soilik izatea, baldin eta kontabilitatean edo erregistro fiskaletan ageri diren erosketak eta gastuak behar adina frogatu direla ulertzen bada. Era berean, posible da erosketa eta gastuen gainekoa soilik izatea, salmentak eta prestazioak behar adina frogatu direnean.

Kontsumoaren gaineko ezarpenaren kasuan, zeharkako zenbatespenaren metodoaren bidez ezartzen ahalko dira jasanarazitako kuota eta oinarria, kalkulaturiko kuota jasana eta kengarria edo bi zenbatekoak. Kalkuluen arabera ateratzen den jasandako kuota kengarria kalkulatzeko, kasuko salmentak edo prestazioak lortzeko normalki beharrezkoak liratekeen ondasun eta zerbitzuei legozkiekeen kuotak hartuko dira aintzat, baina zerga jasanarazi den zenbateko kalkulatuan soilik, eta zergadunak zerga egiaz jasan duela ikusita. Zerga administrazioak kuotak jasanarazi direla ikusteko moduko informaziorik ez badu, zergadunari dagokio zerga jasanarazi zioten pertsonak edo entitateak identifikatzeko bide emanen duen informazioa aurkeztea eta haren zenbatekoa kalkulatzea.

Zeharkako zenbatespenaren bidez erregularizatutako ekitaldi bati dagozkion jasandako gastu edo kuotak ezin izanen dira beste ekitaldi batean izan kenkariaren xede .

6. Likidazioaldia urtebetetik beherakoa duten tributuen kasuan, zerga administrazioak urterako kalkulatutako kuota modu linealean banatuko da kasuan kasuko likidazioaldien artean, non zergadunak ez duen justifikatzen beste denbora-banaketa bat egin behar dela .

7. Zeharkako zenbatespenaren araubidea aplikatzea eragin zuten inguruabarrekin lotutako datuak, agiriak edo frogak kontuan hartzen ahalko dira aurkeztutako errekurtso edo erreklamazioak ebazteko baldin eta, soilik, ikuskapen-prozedura amaitu aurretik aurkeztu badira, salbu eta zergadunak frogatzen badu ezinezkoa izan zela datu, agiri edo froga horiek prozeduran zehar aurkeztea .

2. ATALA. Balioen egiaztapena

44. artikulua. Egiaztapen bideak

1. Zerga Administrazioak zilegi izanen du errenta, produktu, ondasun eta zergapeko egintzaren beste elementuen balioa egiaztatzea honako bide hauek erabiliz :

a) Etekinen kapitalizazioa edo egozpena egitea tributu bakoitzaren foru legeak ezartzen duen ehunekoari.

b) Estimazioa erregistro ofizial fiskaletan agertzen diren balioen arabera.

Ondasun higiezinen kasuan, ondasun horiek baloratzeko erreferentzia gisa hartuko den erregistro fiskal ofiziala Nafarroako Lurralde Aberastasunaren Erregistroa izanen da.

c) Merkatuko prezio batez bestekoak.

d) Espainiako nahiz atzerriko merkatuetako kotizazioak.

e) Administrazioko perituen irizpena.

f) Aseguru-kontratuetako polizetan ondasunei esleitutako balioa.

g) Hipotekatutako finken tasazioan esleitutako balioa, hipotekei buruzko legedian ezarritakoari jarraikiz.

h) Erregelamenduz ezartzen den epean egindako ondasun horren beste eskualdaketetan deklaratutako prezioa edo balioa, inguruabarrak kontuan harturik.

i) Zerga Administrazioak lehenago egiaztatutako balioekin konparatzearen ondoriozko balioa.

j) Perituen alde biko tasazioa.

k) Tributu bakoitzaren foru legeak zehazten duen beste edozein bide.

2. Nolanahi ere, interesdunek peritu-tasazio kontraesanezkoa eska dezakete, aurreko apartatuan aipatutako balioen zerga-egiaztapeneko gainerako prozedurak zuzentzeko, honako epe hauen barnean:

a) Batera egiten direnean egiaztapenaren emaitzaren eta likidazioaren jakinarazpena, administratiboki egiaztatutako balioen oinarriaren gainean egindako likidazioaren jakinarazpena egintzat jo eta hurrengo 15 egunen barnean.

b) Balio egiaztapenaren emaitzaren jakinarazpen bereizia egiten bada, balio egiaztapenaren egintza jakinarazi eta hurrengo 15 egunen barnean.

Peritu-tasazio kontraesanezkoa egiteko eskaera aurkezteak berekin ekarriko du likidazioaren gauzatzea etetea, baita errekurtsoa edo erreklamazioa aurkezteko epea etetea ere.

Erregelamenduz ezartzen den bezala peritu-tasazio kontraesanezkoa egitea erabaki ondoan, perituak ez badatoz bat ondasunek eta eskubideek duten balioan, eta Administrazioak egindako tasazioa ez bada interesdunak eginikoa baino %10 handiagoa eta 120.000 eurotik gorakoa, azken hori izanen da likidaziorako oinarria.

Inolaz ere ez da likidaziorako oinarri izanen peritu-tasazio kontraesanezkoaren emaitza, baldin eta interesdunek aitortutako balioa baino txikiagoa bada.

Administrazioko perituak eginiko tasazioak aipatu mugak gainditzen baditu, hirugarren peritu bat izendatu beharko da. Horretarako, Zerga Administrazioak urrian eta, gutxienez ere, 3 urterik behin, legez onartutako elkargo profesionalei eta elkarte edo korporazio profesionalei eskatuko die hirugarren peritu gisa jarduteko prest dauden elkargokideen edo elkartekideen zerrenda bidaltzeko. Zerrenda azaroa amaitu baino lehen aurkeztuko da, eta abenduan zerrenda bakoitzeko elkargokide bat aukeratuko da zozketa publiko bidez. Hortik aurrera, hurrengo 3 ekitaldietan eta beste zozketa bat egin arte, izendapenak hurrenkera korrelatiboan eginen dira, baloratu beharreko ondasunen edo eskubideen izaera kontuan hartuta.

Ondasun edo eskubideen izaeragatik haiek baloratzeko gai den elkargo profesionalik ez badago, edo inor ez badago prest hirugarren peritu gisa aritzeko, Espainiako Bankuari eskatuko zaio dagokion erregistro ofizialean inskribatutako tasazio sozietate bat izendatzeko.

Zerga Administrazioko perituak lege indardunetan agindu bezalako lansaria jasoko du. Interesdunaren perituaren zerbitzu-sariak interesdunak ordainduko ditu. Hirugarren perituak egindako tasazioaren eta aitortutako balioaren arteko diferentzia, balio absolutuetan, aitortutako balioa baino %20 handiagoa bada, hirugarren perituaren gastuak interesdunak ordainduko ditu eta, bestelako kasuetan, Zerga Administrazioak. Kasu horretan, interesdunak eskubidea izanen du itzul dakizkion hurrengo paragrafoak aipatzen duen gordailuak sortzen dituen gastuak.

Hirugarren perituak eska dezake, bere eginkizuna bete aurretik, bere zerbitzu-sarien zenbatekoaren hornidura egitea; horretarako, Foru Komunitateko Diruzaintzan gordailua eginen da 10 eguneko epean. Alderdietako edozeinek gordailurik egiten ez badu, bestearen perituak egindako balorazioa ontzat duela ulertuko da, bi balorazioen arteko aldea edozein izanik ere.

Hirugarren perituak balorazioa Zerga Administrazioan entregatu ondoren, interesdunari jakinaraziko zaio, eta, aldi berean, bidezkoa bada, 15 eguneko epea emanen zaio bere kargura dauden zerbitzu-sariak ordaindu dituela justifikatzeko. Bidezkoa bada, baimena emanen da Foru Komunitateko Diruzaintzan gordailatutako zerbitzu-sarien hornidura erabiltzeko.

Tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrak emandako foru agindu baten bidez, zerbitzu-sari estandarizatuak ezartzen ahalko dira aurreko apartatuetan xedatutakoari jarraikiz izendatu behar diren hirugarren perituentzat. Beharrezkoa izanen da zozketaz hautatutako perituak izendapena onartzea. Onarpen horrek berekin ekarriko du, halaber, onartzea Administrazioak onetsitako zerbitzu-sariak .

3. Tributu bakoitzari buruzko arauek gidatuko dute artikulu honetako 1. idatz-zatian aipaturiko egiaztapen bideen aplikazioa.

45. artikulua. Balorazioari buruzko aldez aurreko erabakiak.

1. Subjektu pasiboek Tributu Administrazioari eskatu ahal izanen diote, tributu bakoitzari buruzko arauak halakorik aurreikusten duenean, aldez aurretik eta era loteslean zehatz dezan errenten, produktuen, ondasunen, gastuen eta zergagaiaren gainerako elementuen balorazioa, ondorio fiskaletarako.

2. Eskari hori idatziz aurkeztu beharko da, zergagaia gauzatu baino lehen, edo, kasua bada, tributu bakoitzari buruzko arauetan ezartzen diren epeetan, eta harekin batera subjektu pasiboak egindako balorazio proposamen bat ere aurkeztu beharko da.

3. Tributu administrazioak zilegi izanen du subjektu pasiboak deklaratu dituen inguruabarrak eta egitatezko elementuak egiaztatzea.

4. Tributu administrazioaren balorazioa idatziz emanen da, aditzera emanez balorazioa loteslea dela, egitatezko zer baldintzari buruzkoa den, eta zer zergari aplikatzen zaion, tributu bakoitzaren araudiak finkatzen dituen epeak eta prozedura errespetatuz. Tributu administrazioak ez badu esandako epe horietan erantzuten, ulertuko da subjektu pasiboak proposatzen dituen balioak onartzen direla.

5. Legea aldatzen ez bada, edo balorazioaren oinarri izandako egoera ekonomikoa nabarmen aldatzen ez bada, erabakian adierazitako balioak aplikatu beharko dizkio tributu administrazioak subjektu pasiboari.

6. Erabakiak luzeenez hiru urteko indarraldia izanen du, bera ezartzen duen araudian besterik agintzen ez bada.

7. Subjektu pasiboek ez dute zilegi izanen inolako errekurtsorik jartzea agindu honetan arautzen diren erabakien kontra, nahiz eta zilegi duten errekurtsoa jartzea ondoren eman litezkeen likidazioen kontra.

3. ATALA. Likidazio oinarria

46. artikulua. Kontzeptua.

Likidazio oinarria da zerga oinarriari, kasua bada, tributu bakoitzaren foru legeak ezartzen dituen murrizketak egin ondorengo emaitza.

V. KAPITULUA. Tributu zorra

1. ATALA. Karga tasa, kuota eta tributu zorra

47. artikulua. Karga tasak.

Karga tasatzat hartuko dira kasuan kasuko likidazio oinarriari kuota zehazteko aplikatu behar zaizkion tasa proportzional edo progresiboak.

48. artikulua. Tributu kuota.

Tributu kuota zehaztu ahalko da aplikatzekoa den karga tasaren arabera, foru legeetan horretarako ezarritako kopuru finkoaren arabera, edo, aldi berean, bi prozedura horien bidez.

49. artikulua. Tributu kuota ofizioz murriztea.

Tributu kuota ofizioz murriztu beharko da karga tasak aplikatzearen ondorioz hauxe gertatzen denean: oinarriaren gehikuntza bati dagokion kuota-zatia handiagoa izatea gehikuntza hori baino. Murrizketak, gutxienez ere, alde horren adinakoa izan beharko du. Arau honen salbuespen dira tributu zorra efektu tinbredunen bidez ordaindu behar deneko kasuak.

50. artikulua. Tributu zorra.

1. Tributu zorraren osagai dira foru lege honetako 48. artikuluak aipatzen duen kuota, konturako paguak edo pagu zatikatuak, atxikitako kopuruak edo atxiki beharko zirenak eta konturako diru sarrerak.

Honako hauek ere, zein bere kasuan, tributu zorraren osagai izanen dira:

a) Oinarri edo kuoten gainean legez eska daitezkeen errekarguak, dela Foru Komunitatearen alde edo beste ente publiko baten alde.

b) Foru lege honetako 52. artikuluko 3. idatz-zatian aurreikusten diren errekarguak.

c) Berandutza interesa; alegia, interes horren sortzapen-aldian zehar diruak duen legezko interes indarduna, 100eko 25ean gehitua, foru legeak beste zerbait agintzen ez badu.

d) Premiamenduzko errekargua.

e) Diruzko zehapenak.

2. Honako hauek ere, zein bere kasuan, tributu zorraren osagai izanen dira :

a) Oinarri edo kuoten gainean legez eska daitezkeen errekarguak, dela Foru Komunitatearen alde edo beste ente publiko baten alde.

b) Foru lege honetako 52. artikuluko 3. idatz-zatian aurreikusten diren errekarguak.

c) Berandutza-interesa; alegia, interes horren sortzapen aldian diruak duen legezko interes indarduna, 100eko 25 gehitua, foru lege bidez besterik ezartzen ez bada.

Hala ere, egintzaren betearazpena eteten denean edo edozein motatako gerorapen, zatikapen edo luzapena egiten denean, betiere zor osoa bermatzen bada, kreditu-entitate baten edo elkarren bermerako sozietate baten abal solidarioaren bidez edo kauzio-aseguruaren ziurtagiri baten bidez, eskatuko den berandutza-interesa izanen da diru-sarrera egin arte diruak izandako legezko interesa .

d) Ordainarazpen aldiko errekarguak.

e) Diruzko zehapenak.

2. ATALA. Ordainketa

51. artikulua. Ordaintzeko moduak.

1. Tributu zorra esku-dirutan edo efektu tinbredunakerabiliz pagatu ahalko da, erregelamendu bidez zer agintzen den.

2. Tributu zor bat esku-dirutan pagatu dela ulertzen da haren zenbatekoa Foru Komunitateko Diruzaintzan, Bilketa bulegoetan edo behar bezalako baimena eta hura hartzeko eskumena duten entitateetan sartu denean.

3. Efektu tinbredunak erabiltzen badira, ulertuko da tributu zorra pagatu dela efektu horiek erregelamenduz agintzen den moduan erabiltzen direnean.

4. Zilegi izanen da tributu zorra pagatzeko Espainiako Ondare Historikoaren osagai diren ondasunak entregatzea, Ondasun Higigarrien Inbentario Orokorrean edo Interes Kulturaleko Ondasunen Erregistro Orokorrean inskribaturik badaude, erregelamendu bidez ezartzen diren baldintzetan.

Halaber, zilegi izanen da tributu zorra pagatzeko Nafarroako Gobernuak horretarako propio interes kulturalekotzat deklaraturiko edo Foru Komunitatearentzat interes berezikotzat jotako bestelako ondasunak entregatzea.

52. artikulua. Epeak eta errekarguak .

1. Pagamendua eginen da tributua arautzen duen araudiak ezartzen duen epean, eta, halakorik ezean, diru bilketari buruzko araudiak ezartzen duen epean.

2. Ordainketarako jarritako epea mugaeguneratuta, hura egin ez bada, berandutze-interesak sortzen hasiko dira.

Halaber, berandutze-interesa eskatuko da egintzaren betearazpena eteten den kasuetan eta edonolako gerorapen, zatikatze edo luzapenetan. Ez da berandutze-interesik eskatuko, zehapenen kontrako errekurtso eta erreklamazioetan egintzaren betearazpena eteten denean, ordainketa epea amaitu bitarte igarotako denborarengatik, administrazio bidea amaitzen duen ebazpena jakinarazi eta hasten den borondatezko aldian.

Baina zor osoa bermatzen bada, dela kreditu-entitate baten bidez dela elkar bermatzeko sozietate baten abal solidarioaren bidez edo kauzio-aseguruaren ziurtagiri baten bidez, eskatuko den berandutze-interesa izanen da sarrera egin arte diruak izandako legezko interesa .

3. Epez kanpo eta aurretik errekerimendurik egin gabe aurkeztutako aitorpen-likidazioei edo autolikidazioei dagozkien sarrerek eta epez kanpo eta aurretik errekerimendurik egin gabe aurkeztutako aitorpenen ondoriozko likidazioek honako errekargu hauek izanen dituzte :

a) Aurkezteko eta sarrera egiteko borondatezko epea bukatu ondoko hilabetearen barnean, %1eko errekargua ezarriko da. Berandutze-interesa eta bestela eska zitezkeen zehapenak ez dira aplikatuko.

b) Lehenbiziko hilabetea iraganik, baina aurkezteko eta sarrera egiteko borondatezko epea bukatu ondoan hiru hilabete pasatu baino lehen, %5eko errekargua ezarriko da. Berandutze-interesa eta bestela eska zitezkeen zehapenak ez dira aplikatuko.

c) Aipatu hiru hilabeteak iraganik, baina aurkezteko eta sarrera egiteko borondatezko epea bukatu ondoan hamabi hilabete pasatu baino lehen, %10eko errekargua ezarriko da. Berandutze-interesa eta bestela eska zitezkeen zehapenak ez dira aplikatuko.

d) Aurkezteko eta sarrera egiteko borondatezko epea bukatu ondoan hamabi hilabete pasatuta, errekargua %15ekoa izanen da, eta bestela eska zitezkeen zehapenak ez dira aplikatuko. Honelako kasuetan berandutze-interesak eskatuko dira, hamabi hilabeteko epea bukatzen denetik sarrera egin bitarteko denboran sortzen direnak, hain zuzen .

4. Diru bilketari buruzko araudiak ezarritako kasuetan eta moduan, tributu administrazioak tributu zorren ordainketa geroratu edo zatikatu ahalko du, baldin eta zordunaren egoera ekonomiko-finantzarioak ez badio uzten, aldi batean, ordainketari epe barruan aurre egiten.

Geroratu edo zatikatutako zorrak diru bilketaren araudian aurreikusten den moduan bermatu beharko dira, salbu eta kasu hauetan:

a) Zor horiek erregelamenduz finkatzen diren kopuruak baino gutxiagokoak direnean.

b) Zordunaren ondasunak ez direnean aski zorra bermatzeko eta haren ondarea exekutatzeak nabarmen eraginen badio kasuan kasuko jarduera ekonomikoko produkzio gaitasuna eta enplegu maila mantentzeari, edo Foru Komunitatearen interesei kalte handiak ekarriko badizkie.

5. Zerga-zorren gerorapenaren edo zatikapenaren kasuetan, tributudunak zerga administrazioari eskatzen ahalko dio kautelazko neurriak har ditzala aurreko atalean aipatzen diren beharrezko bermeen ordez.

118.3 artikuluko a) eta b) letretan aurreikusitakoak izan daitezke kautelazko neurri horiek. Hirugarrenen titulartasuneko kredituen, ondasunen edo eskubideen gainean ere har daitezke agindu horiek, baldin eta zordunaren eskaerarekin batera hirugarren horren eskaintza frogagarria aurkezten bada.

Ondasun edo eskubide horiek erregistro publiko batean inskribatzen ahal direnean, geroratzea edo zatikapena onartzeko beharrezkoa izanen da aurretik dagokion erregistroan inskribatzea.

Kasu horietan ez da aplikatzekoa izanen 118.5 artikuluan xedatutakoa.

Gerorapena edo zatikapena ebazten den erabakian berean, zerga administrazioak eskatutakoari baietza edo ezetza emanen dio, honako hau kontuan hartuz, besteak beste: zordunaren ekonomia eta finantza egoera, edo ondasunaren izaera, edo kautelazko neurria beharko lukeen eskubidea. Nolanahi ere, erabakiak arrazoitua beharko du izan.

Ondasunen edo eskubideen enbargatzea 121. artikulutik 124. artikulura xedatutakoarekin bat egiten ahal denean, ezezkoa emanen zaio eskaerari.

Beharrezko bermeen ordezko kautelazko neurriak hartzeak ekarritako kostuak zordunaren kargura izanen dira. Kontabilitatean sartzean ordaindu gabe dagoen lehen kuotarekin batera exijituko dira kostu horiek.

Gerorapena edo zatikapena betetzen ez den kasuan, Diru-bilketaren Erregelamenduan ordaintzen ez den kasuetarako oro har xedatutakoa aplikatuko da. Bermea ordainarazi aurretik, hartutako kautelazko neurria behin betikoa bihurtu beharko da premiamendu prozeduran .

6. Zergadun baten zorraren sarrera osorik edo zati batean etenda geldituko da, bermerik aurkeztu gabe, egiaztatzen denean eragiketa horregatik beragatik Administrazio berari edo beste bati tributu zor bat ordaindu zaiola edo beste zerga baten jasanarazpena jasan dela; betiere, egindako ordainketa edo jasandako jasanarazpena bateraezina bada eskatutako zorrarekin eta, gainera, azken kasu horretan, subjektu pasiboak eskubiderik ez badu bidegabeki jasandako zenbatekoaren kenkaria osorik egiteko.

Erregelamenduz arautuko da aurreko lerrokadan aipatzen diren tributu zorrak azkentzeko prozedura eta, kasuan bi zerga administraziok esku hartzen dutenean, elkarren arteko konpentsaziorako bideak .

53. artikulua. Tributu zorren autonomia.

1. Tributu zorrak autonomoak dira.

2. Tributudun berak tributu zor bat baino gehiago metatu, eta nahitaezko exekuzioa eginik ere zor guztiak ezin badira erabat berdindu, tributu administrazioak, hurrengo idatz-zatian xedatzen den kasuan salbu, kreditu zaharrenari aplikatuko dio pagua, eta zahartasun hori finkatzeko eskagarri izan zeneko data hartuko da.

3. Geroagoko mugaeguna duen zor bat kobratzeak ez dio eskubiderik kentzen Foru Komunitateari, pagatu gabe dauden edo diru sarrera egin gabe daukaten lehenagoko zorren kopurua jasotzeko.

54. artikulua. Tributu zorraren kontsignazioa.

Tributudunek zilegi izanen dute tributu zorraren zenbatekoa eta, kasua bada, erregelamendu arauen ariora sorturiko kostuak ere, Foru Komunitateko Diruzaintzan kontsignatzea, eta hortik eratorriko dira erregelamendu arauek xedatzen dituzten ondorio askatzaile edo etenarazleak.

3. ATALA. Preskripzioa

55. artikulua. Epeak .

Honako eskubide eta akzioek lau urteren buruan preskribatuko dute:

a) Administrazioak kasuko likidazioa eginez tributu zorra zehazteko duen eskubidea.

b) Administrazioak tributu-zor likidatu eta autolikidatuen ordainketa eskatzeko duen eskubidea.

c) Tributu-zehapenak ezartzeko akzioa.

d) Tributu bakoitzaren araudiaren araberako itzulketak, sarrera bidegabeen itzulketak eta bermeen kostuaren itzulketa eskatzeko eskubidea.

55. bis artikulua. Egiaztapenak eta ikerketak egiteko eskubidea .

1. 55. artikuluan ezarritako eskubide preskripzioak ez du eraginik izanen Administrazioak egiaztapenak eta ikerketak egiteko duen eskubidean, 101. artikuluari jarraikiz, hurrengo idatz-zatian xedatutakoaren salbuespenarekin.

2. Tributu bakoitzaren araudiak bestelakorik ezarri ezean, Administrazioaren eskubideak, konpentsatuta edo konpentsatzeko dauden oinarriak edo kuotak edo aplikatuta edo aplikatzeko dauden kenkariak egiaztatzeko prozedura hastekoak, 10 urteko epean preskribatuko du, oinarri edo kuota horiek konpentsatzeko edo kenkari horiek aplikatzeko eskubidea sortu zen ekitaldiari edo zergaldiari dagokion aitorpena edo autolikidazioa ezarritako erregelamenduzko epea amaitu eta biharamunean kontatzen hasita.

Ikuskapen orokorreko prozeduretan, likidaziorako eskubidea preskribatu gabe duten tributu betebeharrei eta aldiei dagokienez, ulertuko da sartuta dagoela, edozein kasutan, konpentsatzeko dauden oinarri edo kuota guztiak edo aplikatzeko dauden kenkari guztiak egiaztatzea, horiek egiaztatzeko eskubideak preskribatu ez badu aurreko lerroaldean xedatutakoarekin bat. Bestela, idatz-zati honetan aipatzen den egiaztapena prozeduraren xedean sartzen dela aipatu beharko da berariaz, eta adierazi zein ekitaldi edo zergalditan sortu zen oinarriak edo kuotak konpentsatzeko edo egiaztatu beharreko kenkariak aplikatzeko eskubidea.

Idatz-zati honetan aipatzen den egiaztapena eta, hala behar bada, konpentsatuta edo konpentsatu gabe dauden oinarriak edo kuotak, edo aplikatuta edo aplikatu gabe dauden kenkariak, aurreko lerroaldean ezarri bezala, eskubidea preskribatu gabe dutenak, zuzendu edo erregularizatzeko lanak egiten ahalko dira, soilik, likidaziorako eskubidea preskribatu gabe duten zerga betebeharrei eta aldiei dagozkien egiaztapen prozeduren baitan.

3. Tributu bakoitzaren araudiak bestelakorik ezarri ezean, aurreko idatz-zatian aipatzen den egiaztapen eskubidearen mugak ez du eraginik izanen oinarriak, kuotak edo kenkariak sartutako likidazioak edo autolikidazioak aurkezteko betebeharrean, bai eta horien euskarria den kontabilitatea ere, idatz-zati horretan adierazitako konpentsazioak edo aplikazioak egin ziren preskribatu gabeko ekitaldien egiaztapen edo ikerketa prozeduren baitan.

56. artikulua. Kontaketa.

1. Preskripzio epea aurreko artikuluak aipatzen dituen kasuetan honela hasiko da kontatzen:

a) kasuan, aitorpena aurkezteko erregelamenduzko epea bukatzen den egunetik;

b) kasuan, borondatezko pagamendua egiteko epea bukatzen den egunetik;

c) kasuan, arau-hausteak egin ziren egunetik; eta

d) kasuan, zuzenez kontrako diru sarrera egin zen egunetik.

2. Zordun nagusiak borondatezko aldian ordaintzeko epea bukatu eta biharamunean hasiko da kontatzen erantzule solidarioei ordaintzeko betebeharra eskatzeko preskripzio epea.

Dena dela, erantzukizuna osatzen duten egintzak aurreko lerrokadan finkatutako epe ondotik gertatuz gero, egintza horiek gertatzen direnean hasiko da preskripzio epea.

Erantzule subsidiarioen kasuan, zordun nagusiari edo edozein erantzule solidariori egindako azken diru-bilketa jakinarazten zaionetik hasiko da preskripzio epea kontatzen .

57. artikulua. Etetea .

1. 55. artikuluko a), b) eta c) letretan aipatu preskripio epeak kasu hauetan etenen dira :

a) Tributudunak ezagutza formala duela, Zerga Administrazioaren edozein egintza dela medio, zerga betebeharraren elementu guztiak edo batzuk ezagutu, erregularizatu, ikuskatu, aseguratu, egiaztatu, likidatu eta diru-bilketa egiteko bada, nahiz egintza, hasieran, beste zerga betebehar baterako izan, tributudunaren okerreko aitorpenaren ondorioz.

Orobat, lehen aipatu jarduketek ez ezik, zehapen prozedura hasteak ere etenen ditu zehapenak ezartzeko preskripzio epeak.

b) Edozein eratako erreklamazio edo errekurtsoak aurkeztuta; erreklamazio edo errekurtso horietan, tributudunak ezagutza formala duela, jarduketak eginda; zordunaren konkurtsoa deklaratuta; zerga zorra kobratzera bideratutako egintza zibil edo penalak erabilita; erruduntasun-testigantza jurisdikzio penalera igorrita edo salaketa Fiskaltzan aurkeztuta; baita administrazio prozedura geldiarazteko agintzen duen organo jurisdikzional baten komunikazioa jasota ere.

c) Tributudunak zorra ordaindu, likidatu edo autolikidatzera bideratutako edozein jarduketa dela medio.

2. 55. artikuluaren d) letrako preskripzio epea eten eginen da baldin eta subjektu pasiboak edonolako egintza frogagarria egiten badu diru-sarrera okerra itzultzeko, edo Administrazioak edozein egintza egiten badu halakorik badela aitortuz.

3. Administrazioarekiko auzien jurisdikzioan errekurtsoa aurkeztuta, egintza zibil edo penalak erabilita, erruduntasun-testigantza jurisdikzio eskudunera igorrita edo salaketa Fiskaltzan aurkeztuta edo prozedura geldiarazten duen komunikazio judiziala jasota eteten denean preskripzio epea, Administrazioak prozesu judiziala bukatzen duen edo geldialdia kentzen duen ebazpen irmoaren jakinarazpena jasotzen duenean hasiko da berriro preskripzio epearen kontaketa, edo espedientea itzultzen duen Fiskaltzaren jakinarazpena jasotzen denean.

Preskripzio epea zordunaren konkurtso deklarazioagatik etenez gero, konkurtsoa amaitzeko ebazpen judiziala irmo bihurtzen denean hasiko da berriro kontaketa. Hitzarmen bat onetsi bada, onesten den unean hasiko da berriro preskripzio epea, haren menpe ez dauden tributu-zorrentzat. Konkurtso hitzarmenaren menpeko zerga zorrei dagokienez, zordunari eskatzen ahal zaizkionean hasiko da berriro preskripzio epearen kontaketa.

Idatz-zati honetan xedatutakoa ez zaio aplikatuko Zerga Administrazioak ordainketa eskatzeko duen eskubidearen preskripzio epeari, etendura administrazioarekiko auzibidean erabaki ez bada .

4. Tributudunaren preskripzio epea etendakoan, etenduraren eragina gainerako tributudunentzat ere izanen da, erantzuleak barne. Dena dela, betebeharra mankomunatua bada eta tributudunetako bati baino ez bazaio dagokion zatia erreklamatzen, epea ez zaie gainerakoei etenen.

Ordaintzera behartutako baten kargurako zor likidatu bat baino gehiago izatera, zeri buruzko zorra den, haren preskripzioa bakarrik etenen da.

Zordun nagusiari edo erantzuleetako bati buruz auzia, konkurtsoa edo legezko beste edozein arrazoi dela-eta, 55.b) artikuluko preskripzio epea etenez gero, eragin bera izanen du solidarioki ordaintzera behartutako gainerako subjektuentzat, erantzuleak beste batzuk edo zordun nagusia izan, bidezko kobrantza egintzek jarrai dezaten galarazi gabe .

5. 55. artikuluaren a) letrak aipatzen duen eskubidearen preskripzio epea, zerga betebehar bati dagokiona, eteten bada, artikulu horren beraren a) eta c) letretan aipatzen diren eskubideen preskripzio epea ere etenda geldituko da; letra horiek zergadunaren beraren zerga betebehar lotuei buruzkoak dira, betebehar horietan bestelako zergapetzea gertatzen denean edo gertatu behar denean, Zerga Administrazioak edo zergadunek zerga betebehar lotuekin lotura duen betebeharraren erregularizazioaren oinarri diren irizpideak edo elementuak aplikatzen dituztelako.

Idatz-zati honetan xedatutakoaren ondorioetarako, zerga betebehar lotuak hauek dira: haietako elementuren bat beste betebehar bati edo aldi desberdin bati dagozkion elementuek ukitzen dutenean edo horien arabera zehazten denean .

58. artikulua. Aplikazioa eta ondorioak .

1. Preskripzio lortua baliagarria da zerga zorra ordaintzera beharturik dauden guztientzat, aurreko artikuluko 4. idatz-zatian xedatutakoa kenduta.

Preskripzioa ofizioz aplikatuko da, zerga zorra ordaindu den kasuetan ere, zergadunak eskatu edo salbuetsi beharrik gabe.

Preskripzio lortuak zerga zorra azkentzen du .

2. Ondoko idatz-zatietan xedatutakoa salbuetsirik, tributudunaren beste zerga betebehar batzuei lotutako betebehar formalak exijitzen ahalko dira soilik horiek zehazteko eskubidea preskribatu ez den bitartean.

3. Beste pertsona edo entitate batzuen zerga betebeharrak betetzearen ondorioetarako, 27. artikuluaren 5. idatz-zatiko d), e) eta f) letretan aurreikusitako informazioa gordetzeko eta emateko betebeharrak merkataritzako araudian aurreikusitako epean bete beharko dira, edo betebehar formalak exijitzeko aurreko idatz-zatiak aipatutako epean, azken hori handiagoa izanez gero.

4. Zergaldi preskribatuetan egindako eragiketetako datuen jatorria justifikatzeko betebeharra mantendu eginen da dagokion eragiketak ukitutako tributu zorrak zehazteko eskubidearen preskripzio epean, eta, edozein kasutan, 55. bis 2. eta 3. artikuluan aipatzen diren kasuetan .

4. ATALA. Iraungitzeko bestelako bideak

59. artikulua. Konpentsazioa.

1. Zilegi izanen da tributu zorrak konpentsazioz osorik edo partez iraungitzea, erregelamendu bidez ezartzen diren baldintzetan:

a) Tributudunei edozein tributuren ondorioz zuzenez kontrako diru sarrerak egiteagatik zuzenbidez dagozkien eta administrazio egintza irmo baten bidez aitortutako kredituekin.

b) Administrazio egintza irmo baten bidez tributudun berari aitortu zaizkion kredituekin.

c) Tributu bakoitzaren araudi berariazkoaren arabera tributu administrazioak ofizioz egin behar dituen itzulketekin.

2. Nafarroako toki entitateek Foru Komunitatearekin dituzketen tributu zorrak konpentsazio bidez iraungi ahalko dira, osorik nahiz partzialki, erregelamendu bidez ezartzen den moduan.

60. artikulua. Tributu zorren barkamena.

Tributu zorrak foru lege bidez soilik barkatu ahalko dira, eta orduan ere bertan xedatzen diren zenbatekoan eta baldintzetan baizik ez dira barkatuko.

61. artikulua. Kaudimengabezia frogatua.

Subjektu pasiboaren eta beste erantzuleen kaudimengabezia frogatua dela medio tributu zorra ez bada ordaindu ahal izan kasuko prozedura exekutiboan, kobraezin deklaratuko da, behin-behinekoz, behar den zenbatekoan, preskripzio epearen barnean errehabilitatzen ez den bitartean.

5. ATALA. Bermeak

62. artikulua. Kredituen lehentasuna .

1. Foru Komunitateak lehentasuna izanen du mugaeguna pasa duten eta pagatu ez diren tributu kredituak kobratzeko, betiere baldin beste hartzekodunak ez badira kredituen gaineko jabari eskubide, bahi eskubide edo hipoteka eskubide baten jabe edo kasuan kasuko erregistroan inskribatutako beste eskubide erreal baten jabe Foru Komunitatearen eskubidea hartan berean jaso baino lehenagotik, foru lege honetako 63. eta 64. artikuluetan xedatzen dena ezertan galarazi gabe.

2. Konkurtso prozesuan, tributu zergak Konkurtsoei buruzko uztailaren 9ko 22/2003 Legean ezarritakoaren mende jarriko dira .

63. artikulua. Legezko hipoteka isilbidezkoa.

Erregistro publiko batean inskriba daitezkeen ondasun edo eskubideak edo haien produktu zuzenekoak, egiazkoak nahiz ustezkoak, aldiro kargatzen dituzten tributuetan, Foru Komunitateak lehentasuna izanen du beste edozein hartzekodun edo eskuratzaileren aurretik, baita horiek administrazioaren kobratze akzioa gauzatzen ari den urteko eta haren aurreko urteko zor pagatu gabeak kobratzeko eskubideak inskribatu badituzte ere.

64. artikulua. Atxikipena.

1. Eskualdatutako ondasun eta eskubideak, eskualdaketa, eskuratze edo inportazio horiek kargatzen dituzten tributuei dagozkien diru kopuru likidatu nahiz likidatu gabeen ordainketaren erantzukizunari atxikiak egonen dira, zein ere den haien edukitzailea, salbu edukitzaile hori erregistroko fede publikoak babesturiko hirugarren bat denean edo frogatzen denean ondasunak fede onez eta titulu justuz eskuratu direla edo merkataritza-edo industria-establezimendu batean, ondasun higigarri inskribaezinen kasuan.

2. Tributu bakoitza arautzen duen foru legeak salbuespen bat edo hobari bat ematen badu, eta onura horrek behin betikoz indar hartzeko baldintza bada subjektu pasiboak foru legeak eskatzen duen betekizun bat gero batean betetzea, tributu administrazioak agertzera emanen du onura fiskalik izan ez balitz egin beharko zen likidazioaren zenbateko osoa, eta hala jasoko da orri bazterreko atxikipen ohar batean erregistro publikoetan.

65. artikulua. Gordetze eskubidea.

Foru Komunitateak beste inork baino lehenagoko gordetze eskubidea izanen du beren gaineko trafiko eta zirkulazio tributuak tramitatu eta ordainarazteko aurkezten diren salgaiei dagokienez, eta hori likidatutako kredituaren kasuko zenbatekoan, haren pagamendua behar adina segurtatzen ez bada

VI. KAPITULUA. Tributu gaietako arau-hausteak eta zehapenak

1. ATALA. Arau-hausteak

65. bis artikulua. Zergapekoen eta zentsuen zein erregistroen betebehar material eta formalen kontrola .

Foru lege honen 118. artikuluan ezarritakoa ukatu gabe, zergapekoek betebehar materialak eta formalak behar bezala gauzatzen dituztela bermatzearren, eta zerga arloko araudian ezarritako zentsu eta erregistroetako alta, aldaketa eta bajako aitorpenek tributu kudeaketan beren zeregina behar bezala betetzen dutela segurtatzearren, zerga arloko administrazioak neurri hauek har ditzake:

a) Berme egokia eskatzea aipatu zentsu eta erregistroetan sartzeko. Fidantza pertsonal solidarioa izan liteke, hipoteka, bahitura, kreditu-entitatearen edo elkarrekiko berme-sozietatearen abal solidarioa edo kauzio-aseguruaren ziurtagiria.

b) Zentsu eta erregistroko datuak ofizioz zuzentzea, egiazkoak edo zehatzak ez direla frogatuz gero. Zuzenketa hori izan daiteke aipatu zentsu eta erregistroetan baja ematea, kautelaz edo behin betiko .

Adierazitako neurriak zergapekoei jakinaraziko zaizkie, haiek hartzeko arrazoiak adierazita, eta arrazoiak desagertuz gero, kendu eginen dira.

Neurri horiek hartu eta kentzeko prozedura erregelamendu bidez landuko da.

66. artikulua. Araubide orokorra.

1. Tributu gaietako arau-hauste dira foru legeetan tipifikatzen diren egintzak eta egintza ezak. Tributu gaietako arau-hausteak utzikeria hutsezkoak direnean ere zehatzekoak dira.

Zergadunen jokabideak fede oneko izatearen presuntzioa dauka.

Tributu administrazioari dagokio frogatzea tributu gaietako arau-hausteetan arau-hauslearen erruduntasuna finkatzen duten inguruabarrak gertatu direla.

2. Tributu gaietako arau-hauste eta zehapenak foru lege honek eta gainerako tributu arauek gobernatuko dituzte.

3. Arau hausle izanen dira pertsona fisiko edo juridikoak eta foru lege honetako 25. artikuluak aipatzen dituen erakundeak, baldin eta foru legeetan arau hauste gisa tipifikaturik dauden egintza edo egintza ezak egiten badituzte. Bereziki, honako hauek:

a) Tributuen subjektu pasiboak: zergadunak, ordezkoak, atxikitzaileak edo konturako sarrera egitera behartuta daudenak.

b) Talde fiskalaren entitate ordezkaria zerga-kontsolidazioaren araubidean .

c) Beren bazkide edo kideei errentak egotzi edo esleitzera beharturik dauden entitateak .

d) Tributu administrazioari informazioa edo laguntza eman behar diotenak, foru lege honetako 103 eta 104. artikuluetan eta tributu bakoitzaren arauetan finkatu denaren arabera.

e) Jarduteko gaitasunik gabeko tributudunen legezko ordezkaria.

f) Erakunde nagusia BEZaren entitate taldearen araubide berezian .

4. Honako kasuotan, foru legeetan sailkatu diren egintzek edo egintza ezek ez dute sortuko tributu gaietako arau-haustearen erantzukizunik:

a) Tributu gaietan jarduteko gaitasunik ez dutenek eginak direnean.

b) Ezinbestez egin direnean.

c) Talde erabaki baten ondoriozkoak direnean, beren botoa salbatu zutenentzat edo erabakia hartu zen bileran izan ez zirenentzat.

d) Tributu obligazioak eta eginbeharrak betetzeko behar adinako arreta jarri denean. Behar adinako arreta jarri dela juzkatuko da, bereziki, zergadunak aitorpen egiazko eta osoa aurkeztu duenean eta, kasua bada, autolikidazioa egin duenean, arauaren interpretazio arrazoizko baten babesean.

e) Tributudunen jokabidea tributu administrazioak argitarapen, komunikazio eta kontsulten gaineko erantzunetan agertu dituen irizpideen araberakoa izan denean foru lege honetan ezarri bezalako moduan.

5. Aurreko idatz-zatiak aipatzen dituen kasuetan, subjektu pasiboen edo gainerako tributudunen tributu egoera erregularizatzen denean, kasuko berandutza interesa ere eskatuko da, bide diren kuotaz, atxikipen edo konturako sarreraz, itzulketaz, onura fiskalaz eta errekarguez gain.

6. Zerga Administrazioaren iritziz, arau-haustea Ogasun Publikoaren kontrako delitu gisa hartzeko modukoa bada, erruduntasun-testigantza eskumena duen jurisdikzioari bidaliko dio edo espedientea Fiskaltzari, eta administrazio prozedurari jarraipena emateari uko eginen dio. Administrazio prozedura etenik geldituko da, agintaritza judizialak epai irmoa eman arte, auzia largetsi arte, jarduketak artxibatu arte edo Fiskaltzak espedientea itzuli arte.

Agintari judizialek kondena-epaia emanez gero, ezin izanen da administrazio zehapena jarri.

Deliturik dagoenik ondorioztatzen ez bada, Zerga Administrazioak bere jarduketak hasi edo jarraituko ditu, epaitegiek frogatutzat jotzen dituzten egitateak aintzat hartuz, eta preskripzioaldia berriz kontatzen hasiko da, kontaketa eten zen une beretik aurrera. Etenaldia bitartean egindako administrazio jarduketak egin izan ez balira bezala hartuko dira .

7. Administrazio Tributarioak ulertzen badu ezen tributudunak, egiaztatze edo ikerketa prozedura bati buruz jakinarazi aurretik, bere tributu-egoera erregularizatu duela, tributu-zorra osoki aitortuz eta ordainduz, erregularizazio horrek erantzukizun penaletik libratuko du, nahiz eta bere garaian egindako arau-haustea Ogasun Publikoaren aurkako delitua izan daitekeen, eta Administrazioak prozedura administratiboari segida eman diezaioke, aginte judizialari edo fiskaltzari erruduntasun testigantza eman gabe.

Halaber, aurreko lerrokadan aurreikusitako erregularizazioaren ondorioak aplikatzekoak izanen dira tributu-zorrak ordaintzen baldin badira behin hura zehazteko Administrazioak duen eskubidea preskribatu denean .

67. artikulua. Arauhauste bakunak.

1. Arau-hauste bakuna da edozein pertsonari tributuen kudeaketagatik eskatzen zaizkion tributu obligazio edo eginbeharrak ez betetzea, subjektu pasiboa izan ala ez izan, arau-hauste larri edo zehapena graduatzeko osagai ez direnean.

Bereziki, honako portaerak dira arau-hauste bakun:

a) Aitorpenik ez aurkeztea edo aitorpen faltsuak, osatugabeak edo zehazgabeak aurkeztea.

Aitorpenak, komunikazioak, informazio ereduak edo, zergaren araudiaren arabera, baliabide telematikoen bitartez aurkeztu beharreko gainerako agiriak paper-formatuan aurkeztea ere maila berean kokatuko da .

b) Zergaren ondorioetarako garrantzia duten datuak, txostenak eta aurrekariak jakinarazi beharra ez betetzea, informazio hori norberaren zerga betebeharrei lotua izan edo hirugarren pertsonekin izandako harreman ekonomiko, profesional edo finantzarioetatik etorri, foru lege honen 103. eta 104. artikuluetan ezarri bezala .

c) Kontabilitate, erregistro eta zentsu izaerako obligazioak ez betetzea.

d) Fakturazio obligazioa ez betetzea eta, oro har, frogagiriak edo balio bereko agiriak jaulki, entregatu eta kontserbatzeko obligazioa ez betetzea.

e) Identifikazio Fiskaleko Zenbakia erabili eta jakinarazteko obligazioa ez betetzea.

f) Zerga administrazioaren jarduketei gogor edo uko egitea nahiz aitzakiak bilatzea, kudeaketa, ikuskapen edo bilketa faseetan .

2. Tributu bakoitzaren foru legeek zilegi izanen dute arau-hauste bakunen kasuak tipifikatzea bakoitzaren kudeaketak dituen izaera eta ezaugarrien arabera. Zilegi izanen da ezaugarri horiek tributuen gaineko erregelamenduek zehaztea, foru legeak ezartzen dituen mugen barrenean.

3. Bestalde, foru lege hau garatzeko erregelamenduek zilegi izanen dute zehaztea, lege honen mugen barrenean, zer arau-hauste eta zehapen dagozkion arestian aipatu eginbehar orokorrak ez betetzeari.

68. artikulua. Arauhauste larriak

Honako portaerak dira arau-hauste larri:

a) Erregelamendu bidez ezarri diren epeetan tributu zorra osorik edo partez ez sartzea, non eta foru lege honetako 52.3 artikuluaren arabera erregularizatzen ez den edo foru lege honetako 117. artikuluak agintzen duena aplikatzea tokatzen ez den.

b) Ez aurkeztea, epez kanpo eta tributu administrazioak errekerimendua eginda aurkeztea edo gaizki edo osatu gabe aurkeztea tributu administrazioak autolikidazio bidez eskatzen ez diren tributuak likidatu ahal izateko behar dituen aitorpenak edo dokumentuak.

c) Zerga onurak, salbuespenak, arinketak edo itzulketak bidegabeki gozatzea edo edukitzea.

Arau-hauste larria izanen da, orobat, kasuan kasuko zergaren araudian finkatutako itzulketak bidegabeki eskatzea, autolikidazioetan edo eskaeretan datu aipagarriak eman gabe utziz edo datu faltsuak emanez, diru-itzulketa lortzen ez bada ere .

d) Kontu-sail positibo edo negatiboak edo tributu kredituak bidegabeki zehaztea edo frogatzea, norberaren edo hirugarrenen etorkizuneko aitorpenen oinarrian edo kuotan konpentsatu edo kendu beharrekoak.

Arau-hauste hau egintzat hartuko da, orobat, errenta garbia, jasanarazitako kuotak, kendu beharreko kuota edo kopuruak edo zergaldi bateko zerga pizgarriak bidegabeki aitortzen direnean, betiere dirua sartu gabe utzi ez bada edo diru-itzulketaren bat bidegabeki jaso ez bada, konpentsatu, kendu edo aplikatu gabeko diru-kopuruak egiaztapen edo ikerketa prozesu batean konpentsatu direlako .

e) Gardentasun fiskaleko araubidepean dauden sozietateengatik, egiazkoak ez diren zerga oinarriak finkatu edo sozioei egotzi beharreko kopuruak deklaratzea.

f) Fakturak edo ordezko agiriak luzatzea datu faltsuekin edo faltsututakoekin .

g) Jarduera ekonomikoak garatzen dituzten pertsonek edo entitateek kontabilitate-, fakturazio- edo kudeaketa-prozesuen euskarri diren sistema eta programa informatiko edo elektronikoak fabrikatzea, ekoiztea eta merkaturatzea, honako egoera hauetakoren bat gertatzen denean :

a') Jarduera eta ekitaldi ekonomiko berari buruzko kontabilitate desberdinak eraman ahal izatea, zergapekoaren benetako egoera ezagutzea zailtzen dutenak.

b') Egindako transakzioen idatz-oharrak, osorik edo zati batean, ez jasotzea ahalbidetzen dutenak.

c') Egindako idatz-oharrekin bat ez datozen transakzioen erregistroa ahalbidetzea .

d') Dagoeneko erregistratuta dauden transakzioak aldatu ahal izatea, aplikatu beharreko araudia bete gabe.

e') Ez betetzea erregistroen osotasuna, kontserbazioa, eskuragarritasuna, irakurgarritasuna, trazabilitatea, aldaezintasuna eta Zerga Administrazioko organo eskudunentzako irakurgarritasuna bermatzen duten espezifikazio teknikoak, 27.5.i) artikuluaren arabera .

f') Fabrikatutako, ekoitzitako edo merkaturatutako sistemak ez egiaztatzea, arauzko xedapen batek horretara behartzen badu ere.

h) 27.5.i) artikuluan ezarritakoarekin bat ez datozen sistema edo programa informatiko edo elektronikoak edukitzea, horiek behar bezala egiaztatuta ez daudenean eta arauzko xedapen baten bidez egiaztatu behar direnean, edo gailu ziurtatuak aldatu direnean.

Letra honetan xedatutakoaren bidez ezin izanen da zehatu g) letraren bidez zehatutako pertsona edo entitate bera .

i) Jarduera ekonomikoak garatzen dituen pertsona edo entitate bat xede duen ikuskapen prozedura baten barnean, Zerga Administrazioko funtzionarioei bidegabe ukatzea edo galaraztea finka edo lokaletan sartzea edo haietan egotea, edo zerga betebeharrekin zerikusia duten lokal, makina, instalazio eta ustiategiak aztertzea .

2. ATALA. Zehapenak

69. artikulua. Zehapen motak.

Tributu gaietako arau-hausteak zehatzeko honako bideak erabiliko dira, zein bere kasuan:

1. Diruzko isuna, finkoa edo proprtzionala. Foru lege honen 77. artikuluko 1. eta 2. idatz-zatietan aurreikusitako kasu berezietan salbu, diruzko isun proportzionala honakoetan aplikatuko da: zerga kuotaren gainean, eta foru lege honen 50.2.a) artikuluan jasotako errekarguen gainean, halakorik badago; ordaindu gabeko kopuruen gainean; bidegabe lorturiko mozkin edo itzulkinen zenbatekoaren gainean; edo foru lege honen 68.f) artikuluan aurreikusitako arau-haustea eragin duten eragiketen zenbatekoaren gainean .

2. Bost urterainoko epean aukera guztiak galtzea subentzio edo dirulaguntza publikoak erdiesteko eta onura edo pizgarri fiskalak izateko eskubidea ere bai.

3. Bost urterainoko epean debeku izatea Foru Komunitateko Administrazioarekin edo beste erakunde publikoekin kontratuak egiteko.

4. Urtebeterainoko epean etenik izatea enplegu edo kargu publikoetako jarduna .

70. artikulua. Zehatzeko eskumena duten organoak eta zehapen prozedura.

1. Honakoek erabaki eta ezarriko dituzte tributu gaietako zehapenak:

a) Nafarroako Gobernuak, zehapen horiek honakoetakoak badira: enplegu edo kargu publikoetan jardutea etetea, onura edo pizgarri fiskalak izateko eskubidea galtzea, subentzio edo dirulaguntza publikoak izateko aukera galtzea, edo Foru Komunitateko Administrazioarekin edo beste erakunde publiko batekin kontratuak egiteko debekua.

b) Tributu likidazioko administrazio-egintzak emateko organo eskudunak edo, hala badagokio, zehapen prozedura hasi duenaren organo gorenak, arau-hauste arinagatiko diru-isunak badira edo arau-hauste larriagatiko diru-isunak badira.

Zehapen-prozedura hasi edo kitatzeko organo eskudunak dira antolamendu arauetan, zergak aplikatzeko prozedura arauetan, zehapen prozeduraren arauetan edo kasuan kasuko zerga arautzekoetan horrela ezarrita daudenak .

2. Tributu zehapenak ezartzeko, subjektu arau-hauslearen tributu egoera ikertu edo konprobatzeko eratzen den espedientea ez, beste espediente bat erabiliko da, zeinean beti ere interesatua entzuna izanen baita kasuan kasuko ebazpena eman aurretik.

Egiaztapen eta ikerketa prozedura baten ondorioz hasi beharreko zehapen prozedurak ezin izanen dira hasi sei hilabete pasatu badira dagokion likidazioa jakinarazi zenetik edo jakinarazitzat jo behar izan zenetik .

3. Zehapen prozedura batean subjektu arau-hauslearen edo erantzulearen tributu egoera ikertu edo konprobatzeko eratu den espedientetik ateratako datuak, frogak edo inguruabarrak erabili behar badira, horiek denak formalki erantsi behar zaizkio zehapen espedienteari azken horri dagokion entzunaldi tramitea egin baino lehen.

4. Zehapen espedientea ebazteko gehieneko epea sei hilabetekoa izanen da.

Zehapen prozedura hasita dagoela, haren jatorrian dagoen ikuskapen prozeduran gertatzen bada 139. artikuluaren 4. eta 5. apartatuetan aurreikusitako inguruabarretako bat, zehapen prozedura amaitzeko epea luzatu eginen da, apartatu horietan xedatutakoarekin bat bidezkoa den denboraz .

Zehapen prozeduraren epea zergapekoari haren hasiera jakinarazten zaion egunean hasiko da kontatzen, eta prozedurak eragindako administrazio-egintza jakinarazi arte edo jakinarazitzat eman arte iraunen du. Jakinarazteko betebeharra bete dela ulertzeko eta ebazpenerako epea zenbatzeko, aski izanen da frogatzea ahalegina egin dela ebazpenaren testu osoa jakinarazteko .

5. Zilegi izanen da zehapena ezartzen duen egintzaren kontra aparteko errekurtso edo erreklamazioa jartzea, baina zergadunak tributu kuota ere aurkatzen badu, bi errekurtso edo erreklamazioak metatu eginen dira.

6. Zerga zehapenen betearazpena besterik gabe etenda geldituko da, bermea aurkeztu beharrik izan gabe, zehapenen aurka bidezkoa den errekurtsoa edo administrazio erreklamazioa garaiz eta behar bezala aurkezten bada, eta ez dira exekutatuko administrazio bidean irmo bihurtu arte.

Ez da berandutze-interesik eskatuko administrazio bidea amaitzen duen ebazpena jakinarazi eta hasten den borondatezko aldian ordainketa epea amaitu bitarte igarotako denborarengatik; aitzitik, epe hori amaitu eta biharamunetik aurrera eskatuko dira berandutze-interesak.

Apartatu honetan xedatutakoa erantzukizun bideratua duten zerga zehapenak eteteko aplikatuko da, bai zehapena subjektu arau-hausleak errekurritzen duenean, bai, 29.4 artikuluan xedatutakoa erabilita, erantzuleak errekurritzen duenean. Agindu hau dela-eta, ez da inoiz automatikoki etenda geldituko bideratutako zerga zorra.

30.4 artikuluan aurreikusitako zorrak ordaintzeko erantzukizunak ere ez dira etenen agindu honen arabera .

7. Isunez beste zehapenak ezartzeko, subjektu arau-hauslearen tributu egoera erregularizatzeko eta kasuari dagozkion isunak ezartzeko eratu espedientea ez den eta horren menpekoa ez den beste espediente bat erabiliko da. Funtzionario eskudunak hala proposatuta hasiko da eta bertan, betiere, entzunaldia emanen zaio interesatuari, kasuko ebazpena eman baino lehen.

71. artikulua. Zehapenen graduazioa.

1. Tributu zehapenak kasuan-kasuan honakoak aintzat hartuta graduatuko dira:

a) Tributu gaietako arau-hausteak behin eta berriz egin diren.

Arau-hauste larri batean inguruabar hau gertatzen bada, gutxieneko zehapenaren ehunekoa 10etik 50 puntura bitarte gehituko da.

b) Zerga administrazioaren jarduketei gogor edo uko egitea nahiz aitzakiak bilatzea, edo haren ikerlanari oztopoak jartzea kudeaketa, ikuskapen edo bilketa faseetan.

Inguruabar hori gertatzen bada arau-hauste astun bat egin denean, zehapenaren portzentajea ehuneko 20tik ehuneko 60ra bitarte gehituko da.

Inguruabar hori gertatzen bada arau-hauste soil bat egin denean, zehapenaren zenbatekoa handituko da gehieneko zenbatekoaren ehuneko 20tik ehuneko 40ra bitartean. Horrez gain, zergapekoak ez badie, behar bezala jakinarazi eta ohartarazi eta gero, administrazio horren errekerimenduei erantzun, zenbateko hauek gehituko dira:

a) 300 euro, bigarren aldia bada errekerimendu bat betetzen ez dela.

b) Zerga-Administrazioaren jarduketei gogor edo uko egitea nahiz aitzakiak bilatzea, edo haren ikerlanari oztopoak jartzea kudeaketa, ikuskatze edo bilketa faseetan.

Inguruabar hori gertatzen bada arau-hauste astun bat egin denean, zehapenaren portzentajea ehuneko 20tik ehuneko 60ra bitarte handituko da.

Inguruabar hori gertatzen bada arau-hauste soil bat egin denean, zehapenaren zenbatekoa handituko da gehieneko zenbatekoaren ehuneko 20tik ehuneko 40ra bitarte. Horrez gain, behar den bezala jakinarazpena eta ohartarazpena jaso eta gero, zergapekoak ez badie administrazio horren errekerimenduei erantzun, zenbateko hauek gehituko dira:

a') 300 euro, bigarren aldia bada errekerimendu bat betetzen ez dela.

b') 600 euro, hirugarren aldia edo hurrengoa bada errekerimendu bat betetzen ez dela .

c) Arau-hausterako iruzurrezko baliabideak erabiltzea edo hura beste pertsona baten bitartez egitea. Ondorio horietarako, nagusiki honakoak izanen dira iruzurrezko baliabideak: kontabilitatean funtsezko anomaliak agertzea eta faktura, egiaztagiri edo bestelako agiri faltsu edo faltsutuak erabiltzea, erabilera hori berez ez bada foru lege honen 68.f) artikuluan aurreikusitako arau-hauste larria.

Inguruabar hori arau-hauste larri batean gertatzen bada, zehapenaren ehunekoa 20tik 75 puntura bitarte gehituko da .

d) Aitorpenak aurkeztu gabez edo aitorpen osagabeak edo okerrak aurkeztuz Administrazioari ezkutatzea tributu zorra zehazteko behar dituen datuak, eta horren ondorioz tributu zorra gutxiagotzea.

Inguruabar hori arau-hauste larri batean gertatzen bada, zehapenaren ehunekoa 10 puntutik 25era bitarte gehituko da.

e) Formazko edo laguntza emateko betebeharrak nork bere kabuz ez betetzea edo berandu betetzea.

f) Zer garrantzi duten, tributu kudeaketaren eraginkortasunari dagokionez, eman ez diren datu, txosten edo aurrekariek eta, oro har, formazko eginbeharrak, kontabilitate edo erregistro eginbeharrak eta tributu administrazioari informazioa edo laguntza emateko obligazioa bete izan ezak.

2. Graduazio irizpideak aldi berean aplika daitezke.

Aurreko idatz-zatiko e) eta f) letretan finkatu diren irizpideak ez dira erabiliko arau-hauste bakunen zehapenak graduatzeko baizik. Idatz-zati horretako d) letran ezarritako irizpidea arau-hauste larrien zehapenak graduatzeko baizik ez da erabiliko.

Erregelamendu bidez zehaztuko da graduazio irizpide bakoitzaren aplikazioa.

3. Zerga arloko arau-hauste astunengatiko zehapenen zenbatekoa 100eko 40 gutxituko da subjektu arau-hausleak edo, kasua bada, erantzuleak, aditzera ematen badu ados dagoela egin zaion erregularizazio eta zehapen proposamenekin.

Zerga arloko arau-hauste astunengatiko zehapenen zenbatekoa beste 100eko 20 gutxituko da baldin eta, aurreko paragrafoan xedatutakoa betetzeaz gain, onartutako erregularizazio eta zehapen proposamen guztiei dagokien zerga zorra dirutan ordaintzen bada, osorik, diru-bilketari buruzko araudian borondatezko ordainketarako ezarritako epean. Ondorio horietarako, eskatzen bada erregularizazio eta zehapen proposamenei dagokien zerga zorraren ordainketa geroratzea edo zatikatzea, ez da aplikatuko paragrafo honetan araututako murriztapen gehigarria.

Egindako erregularizazioaren edo zehaztutako zehapenaren aurka errekurtsoa edo erreklamazioa jartzen bada, ez dira aplikatuko apartatu honetan adierazitako murrizketak, eta zilegi izanen da erregularizazio proposamenak dakarren zorra eskatzea borondatezko ordainketa aldia amaitzen denetik aurrera.

Lehendabiziko paragrafoan ezarritako 100eko 40ko murriztapena aplikagarri izanik, ordainketa osorik egiten ez bada bigarren paragrafoan ezarritakoarekin bat, zehapen espedienteak dakarren zorraren zenbatekoa eskatuko da, behin 100eko 40ko aipatu murriztapena eginda eta 100eko 20ko murriztapena egin gabe, diru-bilketari buruzko araudian borondatezko ordainketarako ezarritako epea amaitzen den egunetik Aurrera .

4. Zerga arloko arau-hauste soilengatiko zehapenen zenbatekoa 100eko 30 gutxituko da subjektu arau-hausleak edo, kasua bada, erantzuleak, aditzera ematen badu ados dagoela egin zaizkion zehapen proposamenekin eta proposatutako zehapen guztien zenbatekoa osorik eta esku-dirutan ordaintzen badu diru-bilketari buruzko araudiak borondatezko ordainketarako ezarritako epearen barnean. Ondorio horietarako, eskatzen bada zehapen proposamenei dagokien zerga zorraren ordainketa geroratzea edo zatikatzea, ez da aplikatuko paragrafo honetan ezarritako murriztapena.

Ordainketa osorik egiten ez bada aurreko paragrafoan ezarritakoarekin bat, zehapen espedienteak dakarren zorraren zenbatekoa eskatuko da, 100eko 30eko murriztapenik egin gabe, diru-bilketari buruzko araudian borondatezko ordainketarako ezarritako epea amaitzen den egunetik aurrera.

Zehapenaren aurka errekurtsoa edo erreklamazioa jartzen bada, ez da aplikatuko, orobat, apartatu honetan araututako murriztapena .

72. artikulua. Arauhauste bakunen zehapenak.

1. Arau-hauste bakun bakoitzak 1.000tik 150.000 mila pezeta bitarteko isuna hartuko du, hurrengo idatz-zatietan agintzen dena salbu.

2. Tributu gaietan eragina duten datuak, txostenak edo aurrekariak emateko betebeharra, foru lege honetako 103 eta 104. artikuluek aipatua, ez betetzeagatik, dela oro har eskatzen direnean dela norbanako bati eskatzen zaizkionean, 1.000tik 200.000 pezetara bitarteko isuna jarriko da kasuko aitorpenetan agertu behar zen edo izandako errekerimenduen ondoren aurkeztu behar zen datu eman gabeko, faltsutu edo oker bakoitzeko. Ezarritako zehapena, dena den, ez da izanen subjektu arau-hausleak arau-haustea egin duen momentuaren aurreko urte naturalean izan duen operazio bolumenaren ehuneko 3 baino gehiagokoa. Gehieneko muga hori 5.000.000 pezetakoa izanen da aurreko urte naturaletan operaziorik izan ez denean, aurreko urte naturala jardueraren hasierakoa zenean edo produkzio zikloa nabarmen irregularra denean. Eskatu diren datuak ez baziren subjektu arau-hauslearen enpresa- edo lanbide-jarduera bati buruzkoak, ezarritako zehapenaren gehieneko muga ez da izanen 300.000 pezeta baino gehiagokoa.

Baldin eta, subjektu arau-hauslearen erresistentziaren edo hark bere kontabilitate-betebeharrak eta betebehar formalak urratzearen ondorioz tributu-administrazioak ez balu modurik izanen eskaturiko informazioa ezagutzeko, ez eta horrek bildu beharko lituzkeen datuen kopurua ezagutzeko ere, hasiera batean eginiko arau-hauste soila isun bidez zehatuko da, zeinak ezin gaindituko baitu subjektu arau-hausleak urraketa egin zuen unearen aurreko urtebete naturalean eginiko operazioen bolumenaren 100eko 5; nolanahi ere, arau orokor gisa, isuna ez da ezein kasutan 901,52 euro baino gutxiagokoa izanen, edo 3.000 euro baino gutxiagokoa, foru lege honetako 103 eta 104. artikuluek aipatzen dituzten errekerimendu indibidualizatuetatik eratorritako urraketen kasuan. Gehieneko muga 48.080 eurokoa izanen da aurreko urte naturaletan operaziorik izan ez bada edo aurreko urte naturala jardueraren hasierakoa bada edo produkzio zikloa nabarmen irregularra bada. Datuak ez badira subjektu arau-hauslearen jarduera enpresarial edo profesional bati buruzkoak, gehieneko muga hori 3.005 eurokoa izanen da .

3. Kasuan-kasuan 25.000 pezetatik 1.000.000 pezetara bitarteko isunak jarriko zaizkie honako arau-hausteei:

a) Arau fiskalek eskatzen dituzten kontabilitate eta erregistroetan operazio bat edo gehiago falta izatea edo faltsuak izatea.

b) Berez tokatzen zaiena ez, beste esangura bat duten kontuak erabiltzea, tributu egoera konprobatzea zailtzeko moduan.

c) Tributu aitorpenetan oker transkribaturik egotea nahitaezko liburu eta erregistroetan ageri diren datuak.

d) Kontabilitatea izateko edo erregistroak izateko obligazioa, arau fiskalek agindua, ez betetzea.

e) Lau hilabete baino gehiago berandutzea arau fiskalek agindu bezalako kontabilitatea eta erregistroak eramaten.

f) Jarduera eta ekitaldi bererako kontabilitate bat baino gehiago eramatea, enpresaren benetako egoera jakitea ezintzeko moduan.

g) Tributu administrazioak eskatu dituen kontabilitate froga eta agiriak ez aurkeztea edo erakutsi nahi eza.

h) hiru hilabeteko epea igarotzea helbide fiskala edo helbidearen aldaketa jakinarazteko betebeharra bete gabe .

4. Enpresa- nahiz lanbide-jardueren esparruan zentsu-gaietarako eragina duten datuak emateko obligazioa ez betetzeak 1.000tik 150.000 pezetara bitarteko isuna izanen du.

5. Zehatu diren tributu gaietako arau-hauste bakunak enpresariek edo profesionalek egin behar duten bezala fakturak luzatu eta entregatu eta hala tokatzen bada tributu kuoten egozpena kontsignatu beharra ez betetzea edo gaizki betetzea izan bada, artikulu honetako 1. idatz-zatiak agintzen duena aplikatuz jartzen diren isun guztien zenbatekoa ez da izanen kasuko arau-hausteek sortu dituzten operazioen kontraprestazio guztien zenbatekoaren 100eko 5 baino gehiagokoa.

Subjektu arau-hausleak oro har ez baditu bete aurreko idatz-zatiak aipatzen dituen tributu kudeaketan laguntza emateko obligazioak, edo tributu administrazioak ezin badu harengatik jakin zenbat operaziok, fakturak edo antzeko agirik sortu duten arau-hauste bakun bat, arau-hauste bakun bakar baten erantzuletzat hartuko da eta 25.000 pezetatik eta konprobazioak hartu duen aldian izan dituen operazioen bolumenaren 100eko 5era bitarteko isuna jarriko zaio.

6. Inork, bere tributu harremanetan edo tributu gaietarako ardura duten harremanetan, ez badu bere identifikazio fiskaleko zenbakia erabili edo eman, erregelamenduak agintzen duen bezala, 1.000tik 150.000 pezetara bitarteko isuna izanen du. Zehapen hau bakarka ezarriko da, egin den arau-hauste bakun bakoitzeko. Hala ere, subjektu arau-hausleak oro har bete ez badu laguntza emateko obligazioa, arau-hauste bakun bakar baten erantzule dela juzkatu eta 25.000tik 500.000ra bitarteko isuna jarriko zaio, edo ez betetze hori lanbide- edo enpresa-jarduera batean ari zela egina bada, konprobazioak hartu duen aldian izan dituen operazioen bolumenaren 100eko 5ekoa.

Kreditu erakunde batek ez baditu betetzen kontu edo operazio bat gaizki identifikatzeagatik berariaz dagozkion betebeharrak, 1988ko Nafarroako aurrekontu orokorrei buruzko maiatzaren 12ko 3/1988 Foru Legeko 72. artikuluko 2. zenbakiak agintzen duen bezala, zuzenez kontra ordaindu edo kargatutako zenbatekoen 100eko 5eko isuna jarriko zaio, eta gutxienez 150.000 pezeta, edo operazioa edo gordailua ezereztatu behar bazuen, 150.000tik 1.000.000 pezetara bitartekoa.

Eramailearentzako txekeen libramenduan edo ordainketan identifikazio fiskaleko zenbakia jarri beharra ez betetzeak ondorioaren itxurazko balioaren 100eko 5eko isuna izanen du eta gutxienez 150.000 pezeta.

Kreditu erakundeek ez badituzte aurkezten titularrak bere identifikazio fiskaleko zenbakia aurkeztu ez duen kontuen edo beste operazioen gaineko aitorpenak edo komunikazioak, edo bertan agertu behar duten datuak falta badira edo oker badaude, artikulu honetako 2. idatz-zatiak aurreikusten duen moduan zehatuko dira.

7. Tributu gaietako Ikuskaritza edo Diru bilketaren ekintzari traba, aitzakia edo uko egiten bazaio, dokumentu, liburu, fitxategi, faktura, frogagiri eta idazpenak, kontabilitate nagusikoak zein osagarrikoak, programa, sistema operatibo eta kontrolekoak eta aurkeztu edo eman beharreko datuak dauzkaten beste edozein aurrekari edo informazio ikertzearen gainean, eta bai traba, aitzakia edo uko egiten bazaio aurkeztu aitorpen edo zerrendak konprobatu edo konpultsatzeari, 50.000tik 1.000.000 pezetara bitarteko isuna jarriko zaio.

8. Baldin eta atzerapena gertatzen bada Erregistroko Liburuak Nafarroako Zerga Ogasunaren zerbitzu telematikoen bidez eramateko betebeharrean, fakturazio erregistroak modu elektronikoan emanez, erregelamenduz ezarritako moduan, 150 eurotik 6.000 eurora arteko isuna jarriko da hiruhileko natural bakoitzean.

Hiruhilekoko gutxienekoa eta gehienekoa aplikatzeko, hiruhileko natural bakoitzean egindako arau-hauste guztiak hartuko dira kontuan.

200 euroko diruzko isun finkoa jarriko da inbertsio ondasunen eta Europar Batasunaren barneko zenbait eragiketaren Erregistroko Liburuei dagozkien atzerapenetarako .

9. Artikulu honetan aurreikusitako zehapen bakoitzaren zenbatekoa, behin irizpide graduatzaileak, hala behar baldin bada, aplikatuta, ez da inoiz 300 euro baino gutxiagokoa izanen, ezertan ukatu gabe gutxieneko zenbateko handiagoak ezartzeko aukera. Gero, 71.4 artikuluan zehaztutako murriztapena aplikatuko da, hala badagokio .

73. artikulua. Arauhauste bakunen zehapen osagarriak.

Zilegi izanen da aurreko artikuluaren 2. idatz-zatian ezarri diren arau-hausteak, 1.000.000 pezetatik gorako isunaz zehatzen direnak, horrez gain ere zehatzea, egindako arau-haustetik tributu kudeaketarako ardura handia duten ondorioak sortzen badira. Osagarrizko zehapena izanen da bi urtetarainoko epean galtzea kasurako diren onura edo pizgarri fiskalak izateko eskubidea eta subentzio edo dirulaguntza publikoak lortzeko aukera, eta bai, halaber, denbora ber horretan Foru Komunitateko Administrazioarekin eta beste ente publikoekin kontratuak egiteko debekua.

74. artikulua. Kreditu erakundeetako kargudunen zehapenak.

Subjektu arau-hauslea kreditu erakunde bat izaten bada, foru lege honetako 72. artikuluko 7. idatz-zatiaren arabera tokatzen diren zehapenez gain, zilegi izanen da Kreditu Erakundeen Diziplinari eta Kontu-hartzeari buruzko uztailaren 29ko 26/1988 Legeko 12 eta 13. artikuluetan aurreikusten diren zehapenak ezartzea erakunde horietan administrazio edo zuzendaritza kargudunei, lege ber horren arabera arau-hausteen erantzule badira.

75. artikulua. Agintari, funtzionario edo lanbide ofizialetan aritzen diren pertsonen zehapenak.

Subjektu arau-hausleak agintariak, funtzionarioak edo lanbide ofizialean aritzen direnak badira, eta beti ere egindako arau-haustetik tributu kudeaketaren efikaziarako irispide handiko ondorioak heldu badira, foru lege honetako 72. artikuluko 2. idatz-zatiak agintzen duen isunak hilabeteko etendura ere ekarriko du berekin 1.500.000 pezetatik gorako bada, sei hilabeteko etendura 6.000.000tik gorakoa bada, eta urtebetekoa 30.000.000tik gorakoa bada.

76. artikulua. Arauhauste larrien zehapenak.

1. Zerga arloko arau-hauste larriengatik 69.1 artikuluan aipatzen diren kopuruen ehuneko 75 eta ehuneko 180 bitarteko diruzko isun proportzionala jarriko da, salbu idatz-zati honen bigarren eta hirugarren lerrokadetan eta hurrengo artikuluan xedatutako kasuan, deusetan galarazi gabe 71.3. artikuluan finkatutako murrizketa egitea.

Zergapekoak ez baditu epe barnean ordaintzen gero aurkeztutako autolikidazio batean sartutako edo erregularizatutako zergak edo konturako ordainketak, betiere 52.3 artikuluaren azken paragrafoko baldintzak bete gabe, ordaindu gabeko zenbatekoen ehuneko 55eko diruzko isun proportzionala jarriko da, deusetan galarazi gabe 71.3 artikuluan finkatutako murriztapena. Paragrafo honetan aurreikusitakoa ez da aplikatzekoa izanen baldin eta aurkeztutako autolikidazioan sartu badira aldez aurretik zerga administrazioa errekerimendu baten jakinarazpena izan duten kontzeptu eta zergaldietako diru-sarrerak .

Zerga administrazioko organo batek, eskumenik ez izanik dagokion zergako likidazioko egintza administratiboak emateko, errekerimenduak egiten baditu eta errekerimendu horien ondorioz zerga arloko arau-hauste larriagatiko zehapen prozedurarik irekitzen bada, ehuneko 55etik ehuneko 120rakoa izanen da 69.1 artikuluan aipatzen den diruzko isun proportzionala, galarazi gabe 71.3 artikuluan ezarritako murriztapena .

68.c) artikuluko bigarren lerrokadan aurreikusitako zerga arloko arau-hauste larria eginez gero, bidegabeki eskatutako diru-kopuruaren ehuneko 5eko diruzko isun proportzionala jarriko da, deusetan galarazi gabe 71.3 artikuluan finkatutako murrizketa .

2. Halaber, pagatzeko borondatezko epea bukatzen denetik tributu-egoera erregulatzen duen likidazioa egiten den egunera arte igarotzen den denboragatik berandutza interesak eskatzen ahal dira.

3. Tributu gaietako arau-hauste larriari dagokion kalte ekonomikoaren zenbatekoa sartu beharko ziren zenbatekoen 100eko 50 baino handiagoa baldin bada, 5.000.000 pezetatik gorakoa denean, eta gainera, foru lege honen 71. artikuluaren 1. idatz-zatiko b) edo c) letretan aurreikusiriko inguruabarren bat suertatuz gero, arau-haustea egin dutenei zehapen hauek jartzen ahal zaizkie:

a) Bost urteko epean, dirulaguntza edo laguntza publikoak lortzeko aukera galtzea, bai eta onura edo pizgarri fiskalak eskuratzeko eskubidea ere.

b) Bost urteko epean, Foru Komunitateko Administrazioarekin edo beste entitate publikoekin kontratuak egiteko debekua.

77. artikulua. Beste zehapen batzuk, arauhauste larriengatik.

1. 68.d) artikuluaren lehenengo paragrafoan aurreikusitako arau-haustea eginez gero, zehapenaren oinarria bidegabeki zehaztutako edo frogatutako diru-kopuruen zenbatekoa izanen da. 68.d) artikuluaren bigarren paragrafoan aurreikusitako kasuan, bidegabeki zehaztu edo frogatutako kopurua izanen da errenta garbiaren edo jasanarazitako kuoten gehitzea, edo kendu beharreko kopuruen edo kuoten gutxitzea edo zerga pizgarrien gutxitzea, kasuan kasuko zergaldiari dagozkionak.

Zehapena 100eko 15eko diruzko isun proportzionala izanen da, zerga-oinarrian konpentsatu edo kendu beharreko partidak badira, edo 100eko 40koa, kuotan edo ageriko zerga kredituetan kendu beharreko partidak baldin badira, ezertan ukatu gabe 71. artikuluko 3. apartatuan finkatutako murriztapena egitea.

Apartatu honetan ezarritakoaren arabera jartzen diren zehapenak kengarriak izanen dira subjektu pasibo arau-hausle berak, aipatutako kontzeptuen konpentsazioaren edo kenkariaren ondorioz, geroago egiten dituen arau-hausteengatik jartzen zaizkion zehapenen zati proportzionalean, baina kenkari gisa sartu beharreko zenbatekoa ezin da izan arau-hauste horiei dagokien isuna baino handiagoa .

2. Gardentasun fiskaleko araubideko entitateei zehapen hauek jarriko zaizkie:

a) Bazkideen zerga oinarriari egotzi beharreko zenbatekoen eta aitortutakoen arteko diferentziaren 100eko 20tik 60ra arteko diru isun proportzionalarekin, foru lege honen 71. artikuluko 3. idatz-zatian ezarritako murriztapena galarazi gabe.

b) Kenkari, hobari eta atxikipenen egozpenen kasuan, bidezkoak ez diren zenbatekoen 100eko 50etik 150era arteko diru isun proportzionalarekin, foru lege honen 71. artikuluko 3. idatz-zatian ezarritako murriztapena galarazi gabe.

3. Jasanarazitako tributuen, gauzaz egindako ordainketei dagozkien konturako sarreren, edo edozein zergaren kontura atxikitako nahiz atxiki beharreko zenbatekoen sarrera ez ordaintzeagatik eginiko arau-hauste astunak 100eko 90etik 200era bitarteko diruzko isun proportzionalarekin zehatuko dira, 71. artikuluko 3. apartatuan ezarritako murriztapena galarazi gabe .

4. Fakturak datu faltsuekin edo faltsutuekin emateagatik eginiko arau-hauste astunak arau-haustea eragin duten eragiketa guztien zenbatekoaren 100eko 90etik 200era arteko diruzko isun proportzionalarekin zehatuko dira, 71. artikuluko 3. apartatuan ezarritako murriztapena ukatu gabe .

5. a) 68.g) artikuluan adierazitako arau-haustea 150.000 euroko diruzko isun finkoarekin zehatuko da, salmentak egin diren ekitaldi ekonomiko bakoitzeko eta arau-haustearen xede den sistema edo programa informatiko edo elektronikoa ez den mota bakoitzeko. Hala ere, 68.g)f') artikuluko arau-hausteak 1.000 euroko diruzko isun finkoarekin zehatuko dira, ziurtagiria falta duen merkaturatutako sistema edo programa bakoitzeko.

b) 68.h) artikuluan adierazitako arau-haustea ekitaldi bakoitzeko 50.000 euroko diruzko isun finkoarekin zehatuko da, behar bezala ziurtatuta ez dauden sistema edo programa informatiko edo elektronikoak edukitzeagatik egindako arau-haustea denean, arauzko xedapen baten bidez egiaztatuta egon behar denean, edo egiaztatutako gailuak aldatu direnean .

6. 68.i) artikuluan ezarritako arau-haustea diru-isun proportzional batekin zehatuko da: arau-haustea egiten den unean aitorpen aldia bukatua duen azken ekitaldiari dagokion negozio zifraren ehuneko 2 halakoa; gutxienez 20.000 euro eta gehienez 600.000 euro .

78. artikulua. Erantzukizunaren amaiera.

Arau-hausteen ondoriozko erantzukizuna amaituko da zehapena ordaindu edo bete delako, preskripzioagatik edo arau-hauslea hil delako.

IV. TITULUA. Tributu arloko kudeaketa

I. KAPITULUA. Xedapen orokorrak

79. artikulua. Ebatzi beharra.

1. Tributu arloko Administrazioa behartua dago tributu arloko kudeaketa prozeduretan, ofizioz nahiz parte baten eskariz irekitzen diren horietan, planteatzen diren auzi guztiak espreski ebaztera, eskubideez baliatzeari dagozkien prozeduretakoak izan ezik, horiek jakinaraztea besterik ez baita eginen, eta iraungipena, prozeduraren gaiaren gerora sortutako galera, interesatuen ukoa edo atzera egitea gertatuz gero.

Hala ere, interesatuak espreski eskatzen duenean inguruabar hauetako bat gertatu dela tributu administrazioak deklara dezala, hura eskaera horri buruzko ebazpena ematera behartua egonen da.

2. Likidazio egintzak, balioa frogatzekoak, errekurtsoak eta erreklamazioak ebaztekoak, tributu arloko kudeaketa egintzen exekuzioa eteteari uko egiten diotenak, zehapenak ezartzekoak, eta indarra duen araudian ezartzen diren guztiak, arrazoituak izanen dira, egitateak eta eskubide oinarriak aipatzen direla.

80. artikulua. Prozeduren tramitazioaren egoera. Dokumentuen kopia.

Tributu arloko kudeaketa prozedura batean parte den tributudunak jakiterik izanen du, edozein momentutan, prozeduraren tramitazioa nola dagoen. Era berean, espedientean ageri diren dokumentuen -ebazpena emateko orduan organo eskudunak kontuan izan beharreko horien-kopia ere lortzerik izanen du, non ez dituzten hirugarrenen interesak edo beste pertsona batzuen intimitatea ukitzen edo legeak ez duen horrela xedatzen. Konprobazio eta ikerketetan, kopia horiek emanen dira interesatuaren entzunaldi tramitean, foru lege honen 86. artikuluak dioen arabera.

81. artikulua. Prozeduren tramitazioaz arduratzen direnen identifikazioa.

Tributudunek eskubidea izanen dute jakiteko tributu arloko Administrazioko zein agintari eta langileren ardurapean ari diren tramitatzen berek parte duten tributu arloko prozedurak.

82. artikulua. Aitorpen eta dokumentuak aurkeztu direla konprobatzen duten ziurtagiriak eta kopiak luzatzea.

Tributudunek eskubidea izanen dute berek aurkeztutako tributu aitorpenen ziurtagiriak edo horietan bildutako datu konkretuak eskuratzeko. Era berean, dokumentuak tributu administrazioan aurkeztu direla konprobatzeko, bai eta aurkeztearen data ere, tributudunek eskubidea dute horien kopia zigilatua eskuratzeko, betiere jatorrizkoekin batera eramaten badituzte elkarrekin erkatzeko eta, dokumentu horiek espedienteari atxiki beharrekoak ez direnean, jatorrizko horiek itzultzea eskatzen ahal dute.

83. artikulua. Dokumentuen aurkezpena.

Tributudunek zilegi dute tributu arloko kudeaketaren prozedurari aplikatu beharreko araudiak eskatzen ez dituen dokumentuen aurkezpenari uko egitea. Eskubidea dute, gainera, berek jada aurkeztu eta Administrazio jardulearen esku dauden dokumentuak ez eramateko.

Administrazio hark ahalmena izanen du, edonola ere, interesatuari eskatzeko berretsi ditzala berariazko datu propioak edo hirugarrenekoak, lehendik aurkeztuak, dokumentu horietan ageri direnak.

84. artikulua. Zergaadministrazioaren obligazioa eskubideen egikaritza errazteko .

1. Zerga-administrazioak une oro emanen dizkio zergapekoari eskubideak baliatzeko eta betebeharrak betetzeko erraztasunak.

2. Zergapekoen esku-hartzea eskatzen duten tributu-administrazioaren jarduketak zergadunentzat hain garestia ez den moduan gauzatu beharko dira, betiere horrek ez badio kalte egiten zerga-betebeharrak betetzeari.

3. Administrazioak eta zergapekoek zerga-prozeduretan egin beharreko jarduketak sistema digitalen bidez egiten ahalko dira. Sistema horiek aukera emanen dute irudia eta soinua bi norabidetan eta aldi berean komunikatzeko, bideokonferentziaren edo antzeko beste sistema baten bidez, bai eta zergapekoen eta organo jardulearen arteko elkarrekintza bisuala, entzuna eta ahozkoa ere, eta, hala badagokio, egindako jarduketen emaitza jasotzen duten dokumentuen transmisio eta harrera segurua bermatuko dute, betiere haien egiletza, autentikotasuna eta osotasuna bermatuz.

Zerga-administrazioak erabakitzen duenean erabiliko dira sistema horiek, eta zergapekoaren adostasuna beharko da haien erabilerari eta haiek garatzeko egunari eta orduari dagokienez.

85. artikulua. Alegazioak.

Tributudunek zilegi izanen dute -entzunaldi tramitea egin edo, hala denean, ebazpen proposamena erredaktatu aitzineko tributu arloko kudeaketa prozeduraren edozein momentutan- alegazioak egitea eta dokumentuak edo iritzia osatzeko beste datu batzuk eramatea, zeinak kontuan hartuko baitituzte organo eskudunek ebazpen proposamena erredaktatzeko unean.

86. artikulua. Interesatuaren entzunaldi tramitea.

1. Tributu arloko kudeaketa prozedura orotan interesatuaren entzunaldi tramitea izanen da ebazpena eman aurretik.

2. Entzunaldi tramitea saihesten ahal da prozeduran ageri ez eta ebazpenean kontuan hartzen ere ez direnean interesatuak aipatutako egitateak, alegazioak eta frogak baizik.

87. artikulua. Ebazteko epeak eta berariazko ebazpenik ez izatearen ondorioak .

1. Horrela, zergak kudeatzeko prozeduretan berariazko ebazpena eta jakinarazpena egiteko gehieneko epea prozedurari buruzko araudian ezarritakoa izanen da, sei hilabetekoa gehienez, non eta ez duen lege mailako arau batek epe luzeago bat ezartzen.

Prozedurari buruzko arauek ez badute gehieneko eperik ezartzen, epea sei hilabetekoa izanen da.

2. Ebazpena emateko epearen kontaketan ez dira sartuko honako hauek: zerga-administrazioari egotzi ezin zaion kausagatik prozeduran izandako luzapenak, justifikatutako etenaldiak eta foru lege honetan eta berau garatzeko arauetan aurreikusitakoaren arabera gertatzen diren geraldiak .

Horrenbestez, ebazpena emateko eta jakinarazteko gehieneko epearen kontaketa etenda geldituko da inguruabar hauetakoren bat gertatzen denean:

a) Edozein interesduni eskatzen zaionean akatsak zuzentzeko eta beharrezkoak diren agiriak edo juzgatzeko beste elementu batzuk aurkezteko, errekerimendua jakinarazten denetik errekerimenduaren hartzaileak egiazki zuzendu edo aurkezten dituen arte, edo, horrelakorik ezean, ematen den epea bukatu arte.

b) Ebazpenaren edukian ezinbestekoak diren txosten eta datuak eskatzen zaizkienean Foru Komunitateko Administrazioko edo beste administrazio publiko batzuetako beste organo batzuei, eskaera egin eta horiek jaso arte igarotako denboran.

Interesdunari jakinaraziko zaio datu edo txosten horiek eskatu direla nahiz jaso direla.

Epearen kontaketa arrazoi honengatik eteten bada, datu eta txosten eskaera guztietarako, etenaldia ez da izanen hiru edo sei hilabete baino luzeagoa, kontuan hartuta zer administraziori egin zaion, Foru Komunitateko Administrazioari edo beste bati.

3. Interesdunak eskatuta hasitako prozeduretan, epea amaitu eta berariazko ebazpenik jakinarazi ez bada, isiltasun administratiboz baietsi dela ulertzen ahalko dute interesdunek, non eta ez duen lege mailako arau batek aurkakorik ezartzen.

4. Isiltasunak ezespena ekarriko du administrazio bideko berrikuspen prozeduretan, foru lege honen IV. tituluaren VII. artikuluan araututakoetan.

5. Ofizioz abiarazitako prozeduretan, ezarritako gehieneko epea igarota, berariazko ebazpenik eman eta jakinarazi ez bada, prozedura iraungi eginen da.

Behin prozedura iraungitakoan, ofizioz deklaratuko da iraungitzea, edo interesdunak eskatuta, eta jarduketak artxibatzeko aginduko da.

Prozedura iraungitzeak ez du berez ekarriko zerga administrazioaren eskubideak preskribatzea, baina iraungitako prozeduretan egindako jarduketek ez dute etenik ekarriko preskripzio epean eta ez dira administrazio errekerimendutzat hartuko.

Iraungitako prozedura batean egindako jarduketek, bai eta prozedura horretan lortutako agiriek eta frogabideek ere, frogabiderako balioa eta eraginkortasuna gordeko dituzte hasitako edo geroago has daitezkeen beste prozedura batzuetan, zergapeko berari edo beste bati dagokionez.

6. Ondorio horietarako, zerga kudeaketako prozedura orok berariaz arautua izan behar du administrazio isiltasunari buruzko araubidea.

7. Foru lege honen IV. tituluaren V. kapituluan araututako premiamendu prozeduraren baitan, zilegi izanen da prozeduran egindako jarduketak luzatzea kobrantzaren preskribatze epea amaitu bitarte.

8. Honela kontatuko dira epeak:

a) Ofizioz hasitako prozeduretan, prozedura hasteko erabakia jakinarazten den egunetik aurrera .

b) Interesdunak eskatuta hasitako prozeduretan, eskaera tramitatzeko eskumena duen organoaren erregistroan sartzen denetik hasita.

9. Zerga kudeaketari buruzko araudian, tramite bakoitza egiteko dauden epeak zehaztuko dira

88. artikulua. Ofiziozko itzulketak .

Zerga Administraziok ofizioz itzuliko ditu bidezko diren zenbatekoak, tributu bakoitzaren araudian ezarritakoaren arabera. Iragan baldin bada tributu bakoitzaren araudian ezarritako epea, eta, edozein kasutan, sei hilabeteko epea, eta, Zerga Administrazioari egoztekoa den motibo bat tarteko, ez bada agindu itzuli beharrekoa pagatzea, zergadunak eskubidea izanen du 50.2.c) artikuluan araututako berandutze interesa kobratzeko, horretarako errekerimendurik egin beharrik gabe. Horri dagokionez, interes hori sortuko da Zerga Administrazioak behin-behineko likidazioa egiteko duen epea bukatzen denetik dagokion itzulketa pagatzea agintzen den egunera arte.

Ez da berandutze-interesik sortuko subjektu pasiboak Nafarroako Foru Ogasunarekiko tributu-betebeharrak egunean izan ez dituen epeetan. Era berean, ordainketa-prozeduraren gainerako atzerapen guztiak, subjektu pasiboari egotz dakizkiokeenak, ez dira kontuan hartuko berandutze-interesen sortzapen-epea kontatzeko orduan. Zehazki, ikuskapen prozeduretan erabakitako itzulketetan, ez dira zenbatuko 139. artikuluaren 4. eta 5. apartatuetan zehazten diren etenaldien eta luzapen aldien egunak.

89. artikulua. Administrazio organoak.

1. Administrazioak tributu arloan dauzkan eginkizunak burutuko dira haren bi arloak bereiziz: kudeaketakoak, likidaziorako eta diru bilketarako, eta kudeaketa haren kontra jartzen ahal diren errekurtso nahiz erreklamazioei buruzko ebazpenekoak. Eginkizun horiek organo desberdinen ardurapean jarriko dira.

2. Organo desberdinen arloari (likidazio nahiz diru bilketa arlokoa izan edo errekurtso nahiz erreklamazioak ebaztekoa) dagokion eskumena zehaztuko da bakoitzaren erregelamenduzko arauen barnean.

90. artikulua. Gizarte lankidetza.

1. Tributuak kudeatzeko gizarte lankidetza gauzatzeko, tributu administrazioak akordioak sinatuko ditu gizarte, lan, enpresa edo lanbideetako sektore edo interesen ordezkari diren entitate, instituzio eta erakundeekin.

Lankidetza hori ondoko gaietara bideratzen ahal da:

a) Informazio eta zabalkunde kanpainak.

b) Tributu arloko heziketa.

c) Tributu arloko obligazioak eta betekizunak errazago betetzea.

d) Aitorpenak egiteko laguntza ematea.

e) Tributu oinarrien estimazio objektiboaren araubidea.

f) Zerga aitorpenak, komunikazioak eta bestelako agiriak telematika bidez aurkeztea .

2. Gizarte lankidetza, halaber, tributuen erreforma eraginen duten printzipioen eraketan burutzen ahal da, aurreko 1 idatz-zatiak aipatzen dituen entitate, instituzio eta erakundeek parte hartuz.

II. KAPITULUA. Tributudunari informazioa eta laguntza ematea

91. artikulua. Informazioa eta laguntza.

1. Tributu administrazioak behar duten laguntza eta eskubideei buruzko informazioa emanen die tributudunei.

Eginbehar hori bideratzeko ondoko ekintza hauek erabiliko dira: tributuen arloko arauen testu eguneratuak argitaratzea, jakinarazpenak igortzea, tributuen arloko kontsultei erantzutea eta balorazioak egiteko aurretiazko erabakiak hartzea.

2. Foru legeek ezarritako moduan, tributu arloko arau-hausteen erantzukizunetik salbu geldituko dira aurreko idatz-zatiak aipatutako argitalpen, jakinarazpen eta kontsulten erantzunetan tributu administrazioak adierazitako irizpideetara beren ekintza egokitzen duten tributudunak.

92. artikulua. Argitalpenak.

1. Tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrak, ekitaldi bakoitzeko lehen hiruhilekoan, tributu arloko lege eta foru dekretuen testu eguneratu osoak argitaratzea erabaki eta aginduko du, baldin eta aurreko ekitaldian indarra zuten testuetan aldaketak egin badira. Halaber aginduko du epe eta modu berean argitara dadila ekitaldi horretan onetsi diren tributu-xedapen guztien zerrenda bat .

2. Aldiro-aldiro argitara emanen ditu argitara, kasu bakoitzean egoki juzkatzen diren prozeduren bidez, kontsulten erantzunak eta garrantzi eta eragin handieneko ebazpen ekonomikoak eta administratiboak.

3. Tributu administrazioak interesatuen eskura jarri beharko du, haiek hala eskatuta, kontsulta edo ebazpen konkretuen testu osoa, baina horietan ageri diren pertsonak identifikatzeko bide ematen duten datu guztiak kenduz.

93. artikulua. Jakinarazpenak.

Tributu administrazioak tributuen araudia aplikatzeko dauden irizpide administratiboei buruzko informazioa emanen die tributudunei, jendearentzat irekita dauden bulegoetan, aipatu irizpideak biltzen dituzten informatika baseak haien esku jarriko ditu, kontsulta ditzaten eta sektore, jarduera edo errenta iturri jakin batzuen tributazioari buruzko informazioa emateko jakinarazpenak igorriko ditu.

94. artikulua. Tributu gaietako kontsultak.

1. Tributudunek kontsultak egiten ahal dizkiote tributu administrazioari, behar bezala dokumentatuak, kasu bakoitzean egokitzen den tributu kalifikazioaren, araubidearen edo sailkapenaren gainean.

Kontsultak egiteko, tributudunek idazkia bidaliko diote organo eskudunari, hark erantzuna eman dezan, eta idazki horretan, planteatutako auziarekin lotuta, ulertzeko moduan eta behar den tamainan, ondoko hauek azalduko dira:

a) Kasuaren aurrekariak eta inguruabarrak.

b) Aplikatzekoa den tributuen araudiak sortzen dituen zalantzak.

c) Tributu administrazioak iritzi bat eratzeko lagungarri izan dezakeen gainerako datuak eta elementuak.

2. Tributudunak, baldin berak egindako kontsultaren erantzuna jaso ondotik, tributu obligazioak haren arabera bete izan baditu, ez du erantzukizunik izanen, bidezkoak diren kuotak, zenbatekoak, errekarguak eta berandutza interesak zertu beharra galarazi gabe, betiere, kontsulta egin bada zergagaia gertatu aitzin edo aitorpena egiteko epearen barnean, eta artikulu honen 1 idatz-zatiko a) eta c) letretan adierazitako inguruabar, aurrekari eta gainerako datuetan aldaketarik izan ez bada.

3. Era berean, behar bezala dokumentatutako kontsultak egiteko gai dira ondoko hauek: lanbide elkargoak, ganbara ofizialak, erakunde patronalak, sindikatuak, kontsumitzaileen elkarteak, enpresarien elkarteak eta lanbide erakundeak, bai eta aipatutako erakunde edo entitate horiek biltzen dituzten federazioak, orokorrean beren kide edo bazkideak ukitzen dituzten aferak direnean.

Ez dute erantzukizunik izanen, aurreko idatz-zatiaren zentzuan, aipatu kontsulten erantzunari lotuz beren tributu obligazioak bete dituzten tributudunek.

4. Idatzizko kontsulten erantzuna loteslea izanen da tributu administrazioarentzat kasu hauek gertatzen direnean:

a) Enpresen aktiboetako inbertsioak, kontsulta egiten bada inbertsioa gauzatu aurretik.

b) Inbertsiorako pizgarri fiskalak, denbora baterako edo koiuntura baten ondorioz ezarritakoak.

c) Komunitate barneko eragiketak, Europako Batasuneko estatu kideetako enpresek burututakoak.

d) Tributuen legeek edo komunitateko erregelamenduek horrela aurreikusten dutenean.

e) Sozietateen gaineko Zergari buruzko abenduaren 28ko 26/2016 Foru Legearen VIII. tituluko VIII. kapitulua enpresa berrantolatzeko eragiketetan interpretatu eta aplikatzea .

f) Sozietateen gaineko Zergari buruzko abenduaren 28ko 26/2016 Foru Legearen 61. artikuluan aurreikusitako ikerketa zientifikoaren eta berrikuntza teknologikoaren pizgarrien berariazko proiektu eta kasuetan interpretatu eta aplikatzea .

g) Atzerriko baloreen edukitzarako entitateei dagokienez Sozietateen gaineko Zergari buruzko abenduaren 30eko 24/1996 Foru Legean ezarritako araubidea interpretatu eta aplikatzea .

Erregelamenduz zehaztuko dira aurreko letretan aurreikusitako kasuen norainokoak eta kontsulta horiek tramitatzeko eta erantzuteko prozedura.

5. Loteslea izanen da, halaber, erregelamenduz zehazten den eran, idatzizko kontsulten erantzuna, ondokoak egile direnean:

a) Enpresak edo langileen ordezkariak, Administrazio eskudunak baimendutako enplegua erregulatzeko espedienteen ondoriozko tributu araubideari eta enpresako langile guztiak ukitzen dituzten gizarte aurreikuspeneko sistemen ezarpen edo aldaketei dagokienez.

b) Kreditu eta aseguru entitateak, atxikipen kontratuen bitartez denei eskaintzen zaizkien bizi aseguruei eta aktibo finantzarioei dagokienez, kontsulta egin baldin bada haiek zabaldu eta hedatu aitzin.

c) Kolektibo bereiztuak edo gertakari, egitate nahiz ekintza puntualak ukitzen dituen beste edozein kontsulta, 94. artikuluan adierazitako moduan eginikoa, loteslea izanen da tributu administrazioarentzat.

6. Aurreko 4 eta 5. idatz-zatietan jaso diren kontsulta lotesleen kasuan, salbu eta legeak aldatzen badira edo kasuari aplikatzekoa den jurisprudentzia baldin badago, tributu administrazioa behartua dago erantzunean adierazitako irizpideak kontsulta egileari aplikatzera, baldin eta kontsulta egin bada zergagaia sortu baino lehen edo aitorpen egilearentzako zegoen epean, eta artikulu honen 1. idatz-zatiko a) eta c) letretan azaldutako inguruabar, aurrekari eta gainerako datuak aldatu ez badira.

7. Establezimendu iraunkor bat egoteari buruzkoa edo mugaz haraindiko transakzio bati buruzkoa denean kontsulta, berariaz eman beharko du kontsultatzaileak inguruabar horren berri, baina hori ez da oztopo izanen kontsultari erantzuteko eskumena duen tributu administrazioak ere ofizioz hauteman dezan.

Era berean, kontsulta-idazkian datu hauek jaso beharko dira, 1. apartatuan adierazitako datuez gain:

a) Kontsultatzailea merkataritza- edo zerga-talde batekoa bada, talde horren identifikazioa.

b) Enpresa-jardueraren edo garatutako nahiz garatu beharreko transakzioen edo transakzio-sailen deskribapena. Edonola ere, deskribapen hori sekretu komertziala, industriala edo profesionala eta interes publikoa zeharo errespetatuz eginen da.

c) Kontsultaren xede den transakzioa edo eragiketa direla medio ukiturik suerta daitezkeen estatuak.

d) Beste estatu batzuetako egoiliarrak, kontsultari ematen zaion erantzuna dela medio ukiturik suerta daitezkeenak.

e) Elkarri laguntzeko araudi aplikagarriak eska ditzakeen bestelako datu batzuk .

III. KAPITULUA. Tributu kudeaketaren prozedura

1. ATALA. Hasiera eta tramiteak

95. artikulua. Tributuak kudeatzeko prozeduraren hasiera .

1. Tributuak kudeatzeko prozedura ofizioz edo zergapekoak eskatuta hasten ahalko da, autolikidazioaren, aitorpenaren, komunikazioaren, eskaeraren edo zerga-araudian aurreikusitako beste edozein bitartekoren bidez.

2. Tributuak kudeatzeko prozedura hasteko dokumentuek, betiere, zergapekoaren eta, hala badagokio, hura ordezkatzen duen pertsonaren izen-deiturak edo sozietate-izena eta identifikazio fiskaleko zenbakia jaso beharko dituzte.

3. Zerga-administrazioak autolikidazioen, aitorpenen, komunikazioen, eskaeren eredu eta sistema normalizatuak onartzen ahalko ditu, bai eta zerga-arloko jarduketak eta prozedurak masiboki izapidetzen diren kasuetarako nahitaez erabili beharreko zerga-araudian aurreikusitako beste edozein bitarteko ere.

4. Zerga arloko eskumena duen departamentuko titularraren foru agindu bidez, zergapekoek beren aitorpenak, autolikidazioak, komunikazioak, eskabideak eta zerga arloan garrantzia duen beste edozein dokumentu baliabide telematikoen bidez aurkeztu beharko dituzten kasuak eta baldintzak zehazten ahalko dira.

96. artikulua. Tributuen aitorpena.

1. Tributu aitorpena izanen da zergagai baten inguruabarrak edo osagaiak gertatu direla tributu administrazioari adierazi edo aitortzen dion edozein dokumentu.

2. Aitorpen bat tributu bulego batean aurkezteak ez du berez zergaren jatorria onartzen edo ontzat jotzen dela adierazten.

3. Tributu aitorpena dela ulertuko da zergagaia ageri edo osatzen duten dokumentuak Administrazioari aurkeztea.

4. Zerga araudiaren arabera aitorpen bat aurkeztearekin batera erabili, eskatu edo ukatu behar diren aukerak ezin izanen dira ondoren zuzendu, zuzenketa hori aitorpenerako erregelamenduzko aldian aurkeztu ezean .

97. artikulua. Salaketa publikoa .

1. Salaketa publikoaren bidez, tributu arloan arau-hausteak izan daitezkeen egintzak edo egoerak jakinaraziko zaizkio Zerga Administrazioari, edo tributuak aplikatzeko garrantzia izan dezaketenak. Salaketa publikoak ez du galarazten Zerga Administrazioari laguntza eman beharra, 103. eta 104. artikuluetan arautu bezala.

2. Salaketa bat jasota, eskuduna den organoari igorriko zaio, bidezkoak izan daitezkeen jarduketei ekiteko. Organo horrek salaketa artxibatzea erabaki dezake, oinarririk gabekotzat hartzen denean edo salatutako egintzak nahiz pertsonak ez direnean behar adina zehazten edo identifikatzen.

Bidezkoak diren jarduketei hasiera ematen ahal zaie baldin eta aski zantzu badago egotzitako egintzen egiazkotasunari buruz eta horiek ezezagunak badira Zerga Administrazioarentzat. Kasu horretan, salaketa ez da espediente administratiboan sartuko.

3. Salaketa jartzailea ez da interesduntzat hartuko salaketaren ondorioz hasitako jarduketa administratiboetan, eta ez zaio jarduketen emaitzen berri emanen. Jarduketa horien emaitzei buruzko errekurtsoak nahiz erreklamazioak jartzeko zilegitasunik ere ez du izanen.

98. artikulua. Tributu administrazioak aitorpenak eskatzeko duen eskubidea.

Tributu administrazioak eskatzen ahal ditu aitorpenak, aitorpen-likidazioak, horien zabaltzea eta horietan ageri diren aurrekarien justifikazioa, bai eta hautemandako akatsak zuzentzea ere, tributua likidatzeko eta konprobatzeko beharrezkoa denean.

99. artikulua. Jakinarazpenak.

1. Tributu desberdinak kudeatu, likidatu, egiaztatu, ikertu eta biltzeko prozeduretan, baita zehapen-prozeduretan eta zergei buruzko errekurtso eta erreklamazioetan bideratzen dituztenetan ere, jakinarazpenak egiteko modua erabakitzerakoan, ziurtatua gelditu behar du interesdunak edo bere ordezkariak jakinarazpena jasotzen duela, baita noiz jaso duen, jasotzailearen nortasuna, eta jakinarazitako egintzaren edukia ere.

Egindako jakinarazpenaren egiaztapena espedienteari erantsiko zaio .

2. Jakinarazpena honako tokietan egiten ahalko da: tributudunaren edo bere ordezkariaren helbide fiskalean, lantokian, jarduera ekonomikoa garatzen den tokian, halakorik baldin badago, edo tributudunak edo bere ordezkariak horretarako esandako tokian, edo horretarako egokia den beste edozeinetan.

Jakinarazpena egiterakoan tributuduna hila dela jakinen balitz, edo haren nortasun juridikoa iraungi dela, horren berri eman beharko da, eta Zerga Administrazioak hala dela egiaztatuko du. Kasu hauetan, jakinarazpena prozedurari amaiera ematen dion ebazpenari buruzkoa denean, jarduketa hori jakinarazpen saiakeratzat hartuko da, baina bakar-bakarrik prozeduren gehieneko epean jakinarazi beharra bete izanaren ondorio hutsetarako.

Jakinarazpena egiteko bidea posta-zerbitzu unibertsala esleituta duen operadoreak ezarritako posta-kutxa denean, bidalitakoa bulegoaren barrenean utziko da, eta posta-kutxaren titularrak berak edo espresuki baimendutako pertsonak jasotzen ahalko du kutxatik. Bidalitakoak bulegoan hamar egun natural eginik, jakinarazpena egintzat hartuko da. Jakinarazteko bide hau erabiltzez gero, interesdunak lehentasunezkotzat hartua izan behar du .

3. Jakinarazpena tributudunaren edo bere ordezkariaren helbide fiskalean, edo batak edo besteak horretarako esandako tokian egiten denean, jakinarazpena entregatzen den unean interesduna bertan ez badago, helbide edo leku hartan dagoen beste edonork har dezake jakinarazpena, baldin eta nor den agerrarazten badu. Tributudunaren edo bere ordezkariaren helbide fiskaleko edo haiek jakinarazpenetarako erabakitako tokiko bizilagunen elkarteko langileek edo eraikinaren jabeek ere jaso dezakete jakinarazpena.

Jakinarazpena egintzat hartuko da interesdunak edo bere ordezkariak jakinarazpena jaso nahi ez duenean ere .

4. Administrazioari egotzi ezin zaizkion arrazoiengatik ezin bada jakinarazpenik egin, eta gutxienez bitan egin bada saiakera zerga helbidean edo tributudunak edo bere ordezkariak horretarako adierazitako lekuan, espedientean jasoko dira jakinarazteko saiakeren inguruabarrak. Hartzailea ezezagun gisa ageri bada helbide edo leku horretan, saiakera bakar bat aski izanen da. Behin bi jakinarazpen-saiakerak huts eginik, hartzaileari, posible denean, iritsi izanaren abisua utziko zaio etxeko gutun-ontzian, eta aditzera emanen zaio, bi aletan eginen den eginbidean, Zerga Administrazioaren egoitzara agertzeko aukera duela ezartzen den epean jakinarazpena jasotzera. Azalduko zaio, orobat, zein izan diren jakinarazpena egiteko bigarren saiakerari buruzko inguruabarrak. Iritsi izanaren abisu hori ondorio informatiboetarako baizik ez zaio utziko.

Atal honetan aurreikusi eta jakinarazpena egiterik izan ez den kasuetan, tributudunari edo bere ordezkariari zitazioa eginen zaio jakinarazpena jasotzera ager dadin. Zitazioa Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratuko den iragarki bakar baten bidez eginen da. Hilabete bakoitzeko asteazkenetan argitaratuko dira iragarki horiek, edo, egun horietan aldizkari ofizialik argitaratzen ez bada, aldizkaria ateratzen den lehenbiziko egunean. Iragarki horiek Zerga Administrazioaren beste bulego batzuetan ere jartzen ahalko dira jendaurrean. Bulego horiek zein diren erregelamendu bidez zehaztuko da. Aipatu diren iragarki horiek egiteko baliabide informatikoak, elektronikoak eta telematikoak erabiltzen ahal ditu Zerga Administrazioak, betiere tributu arloko araudiak ezartzen duenarekin bat.

Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratzen denean, egiteko dauden jakinarazpenen zerrenda agertuko da, honakoak adierazita: tributuduna edo bere ordezkaria, oinarrian den prozedura, tramitazioaz arduratzen den organo eskuduna, eta horien hartzaileak jakinarazpena jasotzeko non eta zein epetan agertu behar duen. Nolanahi ere, agerraldia hamabost egun naturaleko epean eginen da, iragarkia Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta biharamunetik kontatzen hasita. Epe hori iragaten bada bulegora agertu gabe, jakinarazpena egintzat hartuko da, legezko ondorio guztietarako, agertzeko ezarritako epea bukatu eta biharamunean.

Tributuduna edo bere ordezkaria ez agertzeagatik jakinarazitzat hartzen badira prozedura baten hasiera edo bere tramiteetako edozeinena, prozedura horren ondoko jarduera eta eginbideak ere jakinarazi zaizkiela joko da. Ez du galduko, nolanahi ere, beste edonoiz prozedura horretara agertzeko eskubidea. Nolanahi ere, prozeduran egiten diren likidazioak eta bahitutako ondasunak besterentzeko ebazpenak artikulu honetan ezarritako moduan jakinarazi beharko dira betiere .

5. Bitarteko elektronikoen bidez zergapekoari egiten zaizkion jakinarazpenen araubidea erregelamenduz ezartzen diren espezialitateak biltzen dituzten administrazio arau orokorretan adierazitakoa izanen da.

Bitarteko elektronikoen bidez egindako jakinarazpenak jasotzera beharturik dauden edo borondatez aukera hori egin duten subjektuen kasuan, ulertuko da prozeduren iraupenaren gehieneko epean jakinarazteko betebeharra bete dela zerga administrazioaren egoitza elektronikoan edo gaitutako helbide elektroniko bakarrean jakinarazpena eskuragai jartzen denean .

100. artikulua. Akats materialak edo egitatezkoak zuzentzea .

Kudeaketa prozeduran, foru lege honen 149. artikuluan akats materialen, aritmetikoen edo egitatezkoen zuzenketaren gainean ageri diren arauak aplikatuko dira.

2. ATALA. Konprobazioa eta ikerketa

101. artikulua. Ahalmenak .

1. Zerga administrazioak zerga betebeharra osatzen duten egitateak, egintzak, elementuak, jarduerak, ustiaketak, negozioak, baloreak eta gainerako inguruabarrak egiaztatzen eta ikertzen ahalko ditu, aplikatzekoak diren arauak behar bezala betetzen direla egiaztatzeko.

Egiaztapen eta ikerketa horiek egiten ahalko dira haien xedea diren zerga arloko ekitaldiak edo zergaldiak eta kontzeptuak 55.a) artikuluan arautu bezala preskribatuta egonik ere, betiere egiaztapen edo ikerketa hori beharrezkoa bada 55. artikuluan aipatzen diren eta preskribitu gabe dauden eskubideetako bati dagokionez, tributu bakoitzaren araubidean ezarritakoaren salbuespenarekin eta 55. bis. 2 artikuluan aipatzen diren kasuetan, horietan artikuluan ezarritako muga aplikatuko baita.

Bereziki, egiaztapen eta ikerketa horiek zabaltzen ahalko dira 55.a) artikuluan arautu bezala preskribituta dauden ekitaldi edo zergaldietan gertatu, gauzatu, bete edo formalizatutako egitate, egintza, jarduera, ustiapen eta negozioen kasuan ere, zerga arloko ondorioak preskribatu gabeko ekitaldi edo aldietan izan behar badituzte.

2. Artikulu honetan aipatzen diren egiaztapen eta ikerketa eginkizunak betetzean, zerga administrazioak zergapekoak gauzatutako egitateak, egintzak, jarduerak, ustiapenak eta negozioak kalifikatzen ahalko ditu, zergapekoak berak aurretik emandako kalifikazioa eta ekitaldia edo zergaldia edozein izanik ere, eta behar denean, 17., 18. eta 20.2 artikuluetan xedatutakoa izanen da aplikatzekoa.

Zerga administrazioak, idatz-zati honetan xedatutakoa aplikatuta, egiaztapen eta ikerketa prozeduretan emandako kalifikazioak ondorioak izanen ditu, halaber, haien xede den zerga betebeharrari dagokionez eta, kasua bada, 55.a) artikuluan araututako preskripzioa gertatu gabeko besteei dagokionez ere.

102. artikulua. Baliabideak.

Tributuen konprobazioa eta ikerketa burutzeko aztertuko dira tributudunaren dokumentuak, liburuak, fitxategiak, fakturak, frogagiriak eta idazpenak, kontabilitate nagusikoak nahiz laguntzailekoak, eta orobat ikuskatuko dira ondasunak, elementuak, ustiapenak eta tributu administrazioari eman beharreko beste aurrekari edo argibideak ere, edo tributua zehazteko beharrezkoak direnak.

103. artikulua. Kolaboratu beharra.

1. Pertsona fisikoek nahiz juridikoek, publikoek nahiz pribatuek eta foru lege honen 25. artikuluan aipatutako entitateek nahitaezkoa dute zerga ondorioak dituzten era guztietako datuak, txostenak edo aurrekariak ematea zerga administrazioari, bai beren zerga betebeharren gainekoak, baita beste pertsona batzuekin dituzten harreman ekonomiko, profesional nahiz finantzarioetatik eratorrien gainekoak ere .

Aurreko lerrokadan aurreikusitakoarekin bat, zehazki:

a) Beste pertsona edo entitate batzuei egindako diruzko edo gauzazko ordainketen zerrendak aurkeztu beharko dituzte atxikitzaileek eta konturako diru-sarrerak egitera behartuek.

b) Sozietateek, elkarteek, profesionalen elkargoek edo beste entitate batzuek, baldin eta beren eginkizunen artean badute zerbitzu sariak kobratzea, edo jabetza intelektualetik edo industrialetik edo egilearen jabetzatik eratorritako beste batzuk kobratzea, kideen, bazkideen edo elkargokideen kontura, etekin horien idazpena egin eta zerga administrazioari horren berri eman beharko diote.

Betebehar hori bera dute pertsonek edo entitateek, barne direla, oro har, banku edo kreditu arlokoak edo finantza arloko bitartekotzakoak, baldin eta legez, estatutuz edo ohikotasunez zerbitzu sari profesionalen edo komisioen kobrantzan kudeaketarik edo esku-hartzerik egiten badute, kapitalen merkatuan hartze, kokatze, lagatze edo bitartekotza jarduerengatik.

c) Premiamendu aldian zerga administrazioaren zordun direnen eskudiruaren edo kontuetako diruaren, baloreen edo bestelako ondasunen gordailuzainek diru-bilketa organoak nahitaez informatuko dituzte, eta horiek beren eginkizunen barnean egindako errekerimenduak betetzeko betebeharra izanen dute.

d) Indarreko araudiaren aplikazioaren ondorioz akzioen amai-onuradunen identifikazioa ezagutzen duten edo ezagutzeko moduan dauden pertsonak eta entitateak behartuta egonen dira identifikazio horri dagokionez erregelamenduz ezartzen diren informazio-eskakizun edo betebeharrak betetzera Zerga Administrazioarekiko .

e) Pertsona juridikoek edo entitateek beren benetako titularren identifikazioa jakinarazi beharko diote Zerga Administrazioari. Horretarako, benetako titulartzat hartuko dira Kapital Zuriketari eta Terrorismoaren Finantzaketari Aurrea Hartzeko apirilaren 28ko 10/2010 Legearen 4.2 artikuluaren arabera definitutakoak .

2. Aurreko idatz-zatian adierazitako betebeharrak, oro har, erregelamenduz ezarritako moduan eta epean bete beharko dira, edo zerga administrazioak banaka egindako errekerimendu bidez; errekerimendua edonoiz ere egin daiteke, eskatutako datu edo aurrekariekin lotutako eragiketak egin eta gero .

3. Ezin izanen dira artikulu honetan ezarritako betebeharrak bete gabe utzi bankuko sekretua babes hartuta.

Ikuskapen edo diru-bilketa eginkizunen barnean, honako eragiketa hauek banakako errekerimenduak jaso ditzakete, Nafarroako Zerga Ogasuneko kudeaketa-zuzendaritzako titularrak aldez aurretik baimendurik: kontu korronte, aurrezki gordailu eta eperako gordailuetako mugimenduek, mailegu eta kreditu kontuetako mugimenduek eta bestelako eragiketa aktibo eta pasiboek, bai eta aldi baterako kontuetan agertzen diren eragiketek edo txekeak luzatzean gauzatzen direnek edo bankuen, aurrezki kutxen, kreditu kooperatiben eta kreditu trafikoan aritzen diren entitateek bestelako ordainketa aginduetan gauzatzen direnek ere. Banakako errekerimenduetan, zehaztu beharko dira dagokion txekearen edo ordainketa aginduaren identifikazio datuak, edo ikerketaren xede den eragiketarenak, ukitutako zergapekoak, titularrak edo baimenduak eta dagokion denbora epea .

Idatz-zati honetan xedatutakoaren arabera egindako ikerketak mugimenduen edo txekeen edo bestelako ordainketa aginduen jatorria eta xedea ukitzen ahal ditu, baina, kasu horietan, jatorri eta xede hori dituzten pertsonak edo kontuak identifikatuko dira bakarrik .

4. Funtzionario publikoak, profesional ofizialak barne, tributu administrazioarekin lankidetzan beharturik daude, tributu arloan eragina duen mota guztietako informazioa ematera, salbu eta aplikatzekoa denean:

a) Korrespondentziaren edukiaren sekretua.

b) Administrazioari helburu estatistikorako, eta horretarako bakarrik, emandako datuen sekretua.

Notarioen protokoloen sekretuak Notariotzari buruzko 1962ko maiatzaren 28ko Legearen 34 eta 35. artikuluak aipatzen dituen tresna publikoak biltzen ditu, ezkontideen sozietatearen araubide ekonomikoari buruzkoak salbu.

5. Gainerako profesionalek tributu arloan garrantzizko informazioa tributu administrazioari emateko duten obligazioa ez da iritsiko beren jarduera dela-eta ezagutzen dituzten ondarez besteko datu pribatuetara, baldin eta haiek jakitera emateak arriskuan jartzen badu pertsonen ohorea edo intimitatea edo haien familiarena. Ez da iritsiko, halaber, aholkularitza edo defentsako zerbitzu profesionalak ematearen ondorioz bezeroen datu konfidentzialetara.

Profesionalek ezin izanen dute sekretu profesionala aipatu beren tributu egoera konprobatzeari oztopo egiteko asmoz.

Ohorerako, norberaren eta familiaren intimitaterako, eta norberaren irudirako eskubidearen babes zibilari buruzko maiatzaren 5eko 1/1982 Lege Organikoaren 8.1 artikuluaren ondorioetarako, agintari eskuduntzat hartuko da tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularra .

104. artikulua. Agintariek eta instituzioek datuak emateko duten obligazioa.

1. Agintariak, edozein motatakoak direla ere, Estatuko eta lurraldetako beste entitate publikoetako bulego zibil edo militarretako buru edo arduradunak, erakunde autonomoak eta sozietate estatalak; ganbara eta korporazioak, lanbide elkargo eta elkarteak; Gizarte Aurreikuspeneko mutualitateak, gainerako entitate publikoak, Gizarte Segurantzaren kudeatzaileak barne, eta, oro har, funtzio publikoetan dihardutenak, denak behartuta daude tributu administrazioari ematera hark izaera orokorreko xedapenen edo errekerimendu konkretuen bidez eskatzen dituen tributu arloan garrantzia duten datu eta aurrekari guztiak, eta hari eta haren agenteei laguntza eta babesa ematera beren eginkizunetan.

Parte hartuko dute, gainera, tributuen kudeaketan eta ordainarazpenean, zeren bidez eta ohartarazpen, jasanarazte eta atxikipen dokumental nahiz diruzkoen bidez, indarra duten lege edo arauetan ezarrita dagoen bezala.

2. Obligazio berak izanen dituzte partidu politikoek, sindikatuek eta enpresarien elkarteek.

3. Epaitegi eta auzitegiek tributu administrazioari eman beharko dizkiote, ofizio bidez nahiz hark eskatuta, beren ardurapean dituzten ekintza judizialetan ezagutzen dituzten tributuetan eragina duten datu guztiak, eginbide sumarialen sekretua gordez, betiere.

4. Foru lege honen 103. artikuluan, artikulu honen aurreko apartatuetan edo lege mailako beste edozein arautan xedatutakoari jarraikiz, Zerga Administrazioari datu pertsonalak emateko ez da beharrezkoa izanen ukituaren baimena .

5. Kapital Zuriketaren eta Arau-hauste Monetarioen Prebentziorako Batzordearen Zerbitzu Betearazleak tributu-administrazioaren esku jarriko ditu bere eginbeharretan diharduela eskuratzen dituen datuak, tributu-arloan ondoriodunak direla iruditzen bazaio, izaera orokorrez edo banan-banan eginiko eskaeraz .

105. artikulua. Zerga ondorioak dituzten datuen isilpeko izaera .

1. Bere eginkizunen barnean zerga administrazioak lortutako datuak, txostenak edo aurrekariak isilpekoak dira, eta aginduz kudeatu behar dituen tributuak edo baliabideak benetan aplikatzeko erabiliko dira bakarrik. Ezin izanen zaizkie hirugarrenei laga edo komunikatu, salbu lagapenak helburu hauek baditu:

a) Delituak ikertzea edo jazartzea, baldin eta jurisdikzio organoek edo Ministerio Fiskalak ezin badituzte jazarri laidotutako pertsonak eskatuta bakarrik.

b) Beste zerga administrazio batzuekin elkarlanean aritzea, beren eskumenen eremuan betebehar fiskalak betetzearen ondorioetarako.

c) Elkarlana, Laneko eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzarekin eta Gizarte Segurantzako Entitate Kudeatzaileekin eta zerbitzu komunekin, Gizarte Segurantzako kotizazioan eta kuoten bilketan gertatzen den iruzurraren kontrako borrokan eta sistemaren kargurako prestazioak lortzeko eta erabiltzeko iruzurraren kontrakoan; orobat, Osasun Sistema Nazionalaren prestazioetan erabiltzaile bakoitzak egin beharreko ekarpenen maila zehazteko elkarlana.

Era berean, elkarlana Nafarroako Gobernuaren Osasun Departamentuarekin, Osasun Sistema Nazionalaren erabiltzaileei eta onuradunei itzultzeko osasun arloko ekarpenen soberakinak.

Halaber, elkarlana Nafarroako Gobernuko dagokion departamentuarekin, zehazteko erabiltzaile bakoitzari zer ekarpen-portzentaje dagokion "erabilera bereziko" Osasun Laguntza Zerbitzuaren prestazioetarako .

d) Elkarlana bestelako administrazio publikoekin, delitu fiskalaren kontra eta funts publikoen edo Europar Batasunaren funtsen kargurako laguntzak edo dirulaguntzak lortzeko edo jasotzeko iruzurraren kontra borrokatzeko.

e) Elkarlana parlamentuko ikerketa batzordearekin, legez ezarritako esparruaren barnean.

f) Jurisdikzio organoek edo Ministerio Fiskalak adin txikikoen eta ezintasunak dituztenen eskubideak eta interesak babestea.

g) Lankidetza, Kontuen Ganberarekin, bere fiskalizazio eginkizunetan .

h) Elkarlana epaile eta auzitegiekin, ebazpen judizial irmoak betearazteko. Informazio eskaera judizialean beharrezkoa izanen da berariazko ebazpen bat non, dagokion gaian interes publikoak eta pribatuak neurturik, eta zordunaren ondasun eta eskubideen existentziari buruz jakiteko gainerako bitartekoak edo iturriak agortzeagatik, arrazoitzen den zerga administraziotik datuak biltzeko beharra.

i) Elkarlana, Diru arloko Arau Hausteei eta Kapital Zuriketari Aurrea Hartzeko Batzordearen Zerbitzu Betearazlearekin, Terrorismoa Finantzatzeko Jarduerak Begiratzeko Batzordearekin eta bi batzorde horien idazkaritzarekin, horien eginkizunen barnean.

j) Elkarlana, Estatuaren eta Nafarroako Foru Komunitatearen arteko Hitzarmen Ekonomikoan aurreikusi zen Arbitraje Batzordearekin, haren eginkizunak gauzatzean.

k) Elkarlana, tributu arlokoak ez diren baliabide publikoen diru-bilketa egiteko ardura duten zuzenbide publikoko organo edo entitateekin, ordainketa egitera behartuak ongi identifikatzeko, eta Trafikoko Zuzendaritza Nagusiarekin, horiei jakinarazpenak egiteko, aipatutako baliabideak kobratzeko.

l) Organo eskudunek datuak erabiltzea legez aurreikusitako estatistika-programazioko tresna ofizialetan sartutako estatistika publikoak egiteko, Nafarroarentzat interesa badute edo Europar Batasuneko zuzenbideko arauren batek exijitzen baditu. Datuak zer estatistika lanetarako laga behar diren, informazio eskaeran frogatu beharko da lan horrek betetzen duela letra honetan aurreikusitako baldintzetakoren bat .

m) Aktiboak Berreskuratu eta Kudeatzeko Bulegoarekin lankidetzan aritzea, prozesu penal jakin batean enbargatu edo konfiskatu daitezkeen ondasunak eta eskubideak aurkitzeko beharrezkoak diren datuak, txostenak edo aurrekariak lagatzeko, inguruabar hori frogatu ondoren .

n) Nafarroako Administrazio Publikoekin lankidetzan aritzea, haien eskumenen esparruan pertsona fisikoen eta juridikoen identifikaziorako behar dituzten datuak eta helbideak izateko .

ñ) Etxebizitzaren arloan eskuduna den Nafarroako Gobernuko departamentuarekin lankidetzan jardutea, etxebizitzarako sarbidea sustatzeko, laguntza publikoak kudeatzeko eta bere ardurapean dituen etxebizitza-erregistroak mantentzeko eginkizunez baliatzearen arloan.

Lankidetza hori foru lege honen zortzigarren xedapen gehigarrian xedatutakoari jarraituz eginen da .

o) Lankidetza, Kontu-hartze Orokorraren Zerbitzuarekin, beren eskumenen eremuan: kudeaketa ekonomiko-finantzarioaren kontrola, defizit publikoaren jarraipena, diru-laguntzen eta laguntza publikoen kontrola, eta foru sektore publikoko entitateen merkataritza-eragiketetako berankortasunaren aurkako borroka .

p) Ondare-alorrean eskudun den zerbitzuarekiko lankidetza, Nafarroako Foru Komunitatearen aldeko legezko oinordetza bidez ondasun eta eskubideak eskuratzeko prozeduretan, Nafarroako Ondareari buruzko 14/2007 Foru Legeak xedatuaren arabera .

2. Aurreko idatz-zatian aurreikusitako lagatze kasuetan, zerga arloko informazioa, ahal dela, bitarteko informatiko edo telematiko bidez eman beharko da. Administrazio publikoek informazio hori aipatutako bitartekoen bidez lortzerik badute, ezin izanen diete interesdunei exijitu informazio horri buruzko zerga administrazioaren ziurtagiriak aurkeztea.

3. Zerga administrazioak behar diren neurriak hartuko ditu zerga arloko informazioaren konfidentzialtasuna eta haren erabilera egokia bermatzeko.

Datu, txosten edo aurrekari horiek ezagutzen dituzten agintariek edo funtzionarioek horiei buruzko erabateko isiltasuna gordeko dute horien gainean, salbu aipatutako kasuetan. Alde batera utzirik sor litezkeen erantzukizun penalak edo zibilak, isiltasunerako betebehar zehatz horretan arauak haustea diziplinako hutsegite oso larritzat joko da beti.

Ikusten bada delitu bat gerta daitekeela, eta hura ezin dela jazarri laidotutako pertsonak eskaturik bakarrik, orduan zerga administrazioak erruduntasun testigantza eginen du, edo delitu izan daitezkeen egintzen azalpena, inguruabarrak barne, igorriko dio Ministerio Fiskalari. Horretaz gain, dagokion prozedurari hasiera eman dakioke zuzenean, zerbitzu juridiko eskudunaren bitartez kereila jarriz.

4. Artikulu honetan datuei ematen zaien izaera erreserbatua ez da eragozpen izanen publizitatea emateko, Europar Batasuneko araudiak hala eskatzen badu .

5. Atxikitzaileek eta diru-sarrerak kontura egitera behartuek beste tributudun batzuei buruzko datuak, txostenak edo aurrekariak erabiltzen ahalko dituzte soilik konturako diru-sarrerak egiteko betebeharrak zuzen betetzeko eta benetan aplikatzeko. Tributu bakoitzaren araudian aurreikusitako kasuetan, datu horiek zerga administrazioari komunikatu beharko zaizkio.

Aurreko lerrokadan xedatutakoa kenduta, aipatutako datuak, txostenak edo aurrekariak isilpean gordetzekoak dira. Atxikitzaileek eta diru-sarrerak kontura egitera behartuek haiei buruzko isiltasunik handiena eta zorrotzena gorde behar dute.

6. Aurreko idatz-zatietan aurreikusitako esparruan, tributudunek artxibo administratiboetako erregistro eta dokumentuak ikus ditzakete, baldin eta espediente baten zati badira eta baldin eta, eskaera datarako bukaturik egonda, eskatzaileak esku hartutako prozedurei badagozkie espediente horiek.

105. bis artikulua. Zerga betebeharren ezbetetze nabarmenak argitaratzea .

1. Zerga administrazioak erabakiko du aldian-aldian argitaratzea Nafarroako Ogasun Publikoaren zordunen zerrendak, tributu arloko zorrak dituztenenak, inguruabar hauek tartean direlarik:

a) Ordaintzeko dauden zerga zorren zenbatekoa, osotara, 120.000 eurotik gorakoa izatea .

b) Tributu zor horiek ordaindu gabe egotea borondatez ordaintzeko epea iragan ondoren.

Artikulu honetan xedatutakoaren ondorioetarako, tributu zorretan 50. artikuluan aipatzen diren kontzeptuak egonen dira sartuta, eta ez dira kontuan hartuko geroratuta edo etenda daudenak.

2. Zerrenda horietan informazio hau sartuko da:

a) Zordunen identifikazioa, xehetasun hauekin:

–Pertsona fisikoak: izena, deiturak eta IFZ.

–25. artikuluko pertsona juridikoak eta entitateak: sozietatearen izena, osorik, eta IFZ.

b) Argitaratzearen ondorioetarako kontuan hartzen diren ordaindu gabeko zorren zenbateko osoa.

c) Zordun nagusiak edo erantzuleak diren .

3. Datuak argitaratzeko erabakia hartu aurreko urteko abenduaren 31 izanen da zerrendan sartzeko baldintzak betetzen direla zehazteko erreferentziako data, zein den ere erabakia hartzen den egunean ordaintzeko zegoen kopurua, 5. idatz-zatian xedatutakoaren salbuespenarekin.

Zerrendan sartzeko proposamena ukitutako zordunari jakinaraziko zaio, eta honek alegazioak egiten ahalko ditu 10 eguneko epean, jakinarazpena jaso eta biharamunetik hasita. Ondorio horietarako, jakinarazpena egina dagoela ulertzeko aski izanen da zerga administrazioak frogatzea jakinarazpena, edukiaren testu osoarekin, interesdunaren zerga helbidean egiten behin saiatu izana.

Alegazioen helburua izanen da, soilik, 1. idatz-zatian aipatzen diren baldintzei dagozkien akats materialak, egitatezkoak edo aritmetikoak egotea.

Alegazioen tramitearen ondorioz, Administrazioak erabaki dezake zerrenda zuzentzea modu sinesgarrian frogatzen bada 1. idatz-zatian zehaztutako lege baldintzak ez direla betetzen.

Zuzenketa egitea ofizioz ere erabakitzen ahalko da.

Egokiak diren zuzenketak eginda, argitaratzeko erabakia hartuko da.

Erabakia eta zerrenda argitaratuta, erabakia jakinarazi dela ulertuko da.

Argitalpena, betiere, bitarteko elektronikoak erabiliz eginen da, eta behar diren neurriak hartuko dira Interneteko bilaketa motorren bidez edukien indexazioa egin ez dadin, eta zerrendak ez dira eskuragarri egonen argitaratu eta hiru hilabeteko epea iragan ondoren.

Argitaratzeko behar diren datuen tratamendua Datu Pertsonalak Babesteko eta Eskubide Digitalak Bermatzeko abenduaren 5eko 3/2018 Lege Organikoan xedatutakoari lotuko zaio .

4. Artikulu honetan arautzen diren argitalpen erabakiak hartzeko eskumena Nafarroako Foru Ogasuneko zuzendari kudeatzaileak izanen du, eta argitalpena, edozein kasutan, urte bakoitzeko ekainean egin beharko da .

5. Zerrenda argitaratzean, bertan jasotako egoera 3. idatz-zatian aipatzen den erreferentziako datan dagoena dela zehaztuko da.

Hori gorabehera, zorduna ez da zerrendan sartuko ordaintzeko dauzkan zorrak ekainaren 1a baino lehen ordaintzen baditu, edo, zerrendan sartzeko proposamena maiatzaren 21aren ondoren egin bada, 10 eguneko epean, jakinarazten zaionetik kontatzen hasita.

Artikulu honetan xedatutakoak ez du eraginik izanen foru lege honetan inpugnazioetarako ezarritako araubidean, tributu zorrak eragin dituzten jarduketei eta prozedurei dagokienez, ez eta, tributuak aplikatzeko, haiekin loturik hasitako edo ondoren has litezkeen jarduketetan eta prozeduretan ere.

Apartatuan aipatzen den zerrendan sartzeko proposamena zordunari jakinarazteak berekin ekarriko du preskripzioa etetea 57. artikuluan ezarritako ondorioetarako .

6. Zerrenda argitaratzeko erabakiak bide administratiboa amaituko du

3. ATALA. Froga

106. artikulua. Frogaren karga.

1. Kudeaketaren prozeduran ezezik baita erreklamazioen ebazpenean ere, bere eskubideaz baliatu nahi denak, hori normalean osatzen duten egitateak frogatu beharko ditu.

2. Obligazio hori bete dela ulertuko da baldin eta tributu administrazioak dituen frogaren elementuak era konkretuan zehazten badira.

107. artikulua. Frogen balorazioa eta baliabideak.

1. Tributu prozeduretan aplikatuko dira Nafarroako Zuzenbide Zibilaren Bilduman, Kode Zibilean eta Prozedura Zibileko Legean zehazten diren frogen baloraziori eta baliabideei buruzko arauak, ondoko artikuluetan ezarritakoak izan ezik.

2. Gastu kengarriak eta egindako kenkariak, enpresaburuek edo profesionalek egindako eragiketek eragindakoak direnean, justifikatu beharko dira, lehentasunez, zerga araudian adierazitako baldintzak betetzen dituen eragiketa egin duen enpresaburuak edo profesionalak entregatutako fakturaren bidez.

Aurrekoa gorabehera, faktura ez da eragiketak gauzatu izanaren frogabide nagusia, eta, beraz, Administrazioak arrazoiekin zalantzan jartzen badu egiaz gauzatu diren, zergadunari dagokio eragiketen errealitateari buruzko frogak aurkeztea .

108. artikulua. Aitorpenen egiazkotasun presuntzioa.

Foru Lege honen 96. artikuluak aipatzen dituen tributu aitorpenak egiazkoak direla kontsideratuko da, eta tributudunak horiek zuzendu ahal izateko frogatu beharko du haiek betetzerakoan egitateko akatsa egin zela.

109. artikulua. Aitorpena.

1. Tributudunen aitorpena egitatezko kasuen gainekoa izanen da eta ez besterik.

2. Aitorpenak ez du balioko, dagozkion legezko arauak aplikatzearen emaitzari buruzkoa denean.

110. artikulua. Presuntzioak.

1. Tributuen arloko legeek ezarritako presuntzioak desegin daitezke kontrako frogaren bitartez, espreski debekatuak dauden kasuetan izan ezik.

2. Foru legeak ezarri ez dituen presuntzioak frogatzat onartuak izateko, ezinbestekoa da frogatutako egitatearen eta ondorioztatu nahi denaren artean lotura zehatza eta zuzenekoa izatea, giza irizpidearen arauen arabera.

3. Urtebetetik beherako likidazio aldiak dituzten zerga betebeharren kasuan, urteko kuotaren banaketa lineala egiten ahalko da kasuko likidazio aldien artean, zerga administrazioak, daukan informazioan oinarrituta, likidazio aldi zehatz bati egozterik ez badu tributuaren araudiarekin bat, eta zergapekoak, horretarako eskaera egiten zaionean, justifikatzen ez badu bestelako denbora banaketa egin behar dela .

111. artikulua. Erregistro Publikoen frogatze ahalmena.

Tributu administrazioak eskubidea du edozein ondasun, eskubide, enpresa, zerbitzu, jarduera, ustiapen edo eginkizunen titulartzat hartzea Zerga Erregistroan edo izaera publikoko besteetan horrela ageri dena, kontrakoa frogatzen ez den bitartean.

IV. KAPITULUA. Tributuaren arloko likidazioak

112. artikulua. Motak.

1. Tributu likidazioak behin-behinekoak edo behin betikoak izanen dira.

2. Behin betikoak izanen dira:

a) Administrazioak zergagaia eta haren balorazioa konprobatu ondoren, behin-behineko likidazioa izan bada nahiz ez bada.

b) Tributu bakoitzari buruzko foru Legean adierazitako epean konprobatu ez direnak, preskripzioa inola ere kaltetu gabe.

3. Tributu baten likidazioan, oinarria zehazten bada beste batzuentzat ezarritakoaren arabera, hura ez da behin betikoa izanen harik eta azken horiek irmo bihurtu arte.

4. Gainerako kasuetan behin-behinekoak izanen dira, direla konturakoak, direla osagarriak, kauziozkoak, partzialak edo osoak.

Behin-behinekoak izanen dira, halaber, 160.2 eta 163.b) artikuluetan xedatutakoaren babesean emandako likidazioak .

113. artikulua. Ofiziozko behinbehineko likidazioak. Konprobazio laburtua.

1. Tributu administrazioa ez dago behartua likidazioak tributudunen aitorpenetan kontsignatutako datuei egokitzera.

2. Kudeaketa organoek behin-behineko likidazioak diktatzen ahal dituzte ofizioz, tributu aitorpenetan kontsignaturiko datuen eta aitorpenarekin aurkeztutako edo propio eskatutako frogagirien arabera.

Era berean, behin-behineko likidazioak diktatzen ahal dituzte ofizioz, bere esku dituen froga-elementuek agerrarazten dutenean zergagaia gauzatu dela, aitortu gabeko elementuak badaudela edo tributu zorraren zenbatekoa determinatzen duten elementuak, aitortutakoez bestekoak, badaudela.

Era berean, behin-behineko likidazioak diktatuko dira, noiz eta tributu itzulketak burutzen direnean, tributu administrazioak itzulitako diru kopurua tributudunak galdatutakoarekin bat ez datorrenean, betiere lehenbiziko lerroaldean aurreikusitako inguruabarrak gertatzen badira edo idatz-zati honetako bigarren lerroaldean aipatzen diren froga elementuak eskura badaude.

3. Likidazio horiek egiteko, kudeaketa organoek behar diren egiaztapen laburtu guztiak egiten ahal dituzte.

Zerga Administrazioak bidezkoak diren egiaztapenak egiteko, zergapekoak erakutsi beharko ditu, horrela eskatzen bazaio, tributu arauetan ezarritako erregistro eta dokumentuak, izaera ofizialeko beste edozein liburu, erregistro edo dokumentu eta liburu, merkataritzako kontabilitatearen kopia barne dela, bai eta liburu, erregistro edo dokumentu horietako eragiketak frogatzeko balio duten fakturak eta dokumentuak ere.

Kontabilitatearen azterketa mugatuko da hartan agertzen dena eta Zerga Administrazioaren esku dagoen informazioa, prozeduran lortutakoa barne, bat datozela egiaztatzera.

Kontabilitatearen azterketak ez du eragotziko, ezta mugatuko ere, haren xede diren eragiketak aurrerago egiaztatu ahal izatea ikuskapen prozedura batean.

Kudeaketa organoek ezin izanen diete, inolaz ere, hirugarrenei eskatu finantza-mugimenduei buruzko informaziorik, baina zergapekoari eskatzen ahalko diote zerga-betebehar baten oinarrian edo kuotan eragina duten finantza-eragiketak agiri bidez justifikatzeko .

4. Likidazioa diktatu aitzin, espedientea interesatuei erakutsiko zaie edo, hala behar baldin bada, haien ordezkariei, gehienez ere 15 eguneko epean alegazioak egin eta egoki iruditzen zaizkien dokumentuak eta frogagiriak aurkeztu ahal izan ditzaten.

114. artikulua. Tributu likidazioen jakinarazpena.

1. Tributu likidazioak jakinaraziko zaizkie tributudunei, honakoak agerraraziz:

a) Haien funtsezko elementuak. Likidazioan agerraraziko dira era konkretuan likidazioa arrazoitzen duten egitateak eta elementuak.

b) Erabili daitezkeen inpugnazio baliabideak, halakoak jartzeko epeak eta organoak aipatuz.

c) Tributu zorra pagatzeko tokia, epea eta modua.

2. Behin betiko likidazioak, behin-behinekoak zuzentzen ez badituzte ere, egintza administratiboaren bidez egin beharko dira eta erregelamenduak dioenari jarraikiz jakinaraziko zaio interesatuari.

3. Ordainagiri bidezko aldian aldiko kobrantzako tributuetan, tokatzen den erregistro, errolda edo matrikulan alta emateari dagokion likidazioa jakinarazi ondotik, ondoko likidazioen berri taldeka eman daiteke, horrela dela ohartarazten duten ediktuen bitartez. Aitorpenen emaitzen gaineko tributu oinarria handitzen bada, horren berri eman beharko zaio tributudunari, hura arrazoitzen duten egitate eta elementu gehigarriak modu konkretuan adieraziz, non eta aldaketa egiten ez den foru legeen bidez baimendutako birbalorazioen ondorioz.

4. Erregelamendu bidez xedatzen ahal da zein kasutan ez den aginduz bete beharrekoa jakinarazpen espresua, tributu administrazioak aitorpena, dokumentua edo alta hartzeko partea aurkeztu duenari idatziz ohartarazten badio, betiere.

5. Tributudunak jakinarazpena hartzea errefusatzen badu edo tributu administrazioarenak ez diren arrazoiengatik jakinarazpena egitea ezinezkoa bada, foru lege honen 99. artikuluko 3 eta 4. idatz-zatietan xedatutakoak aginduko du.

115. artikulua. Jakinarazpen akastuna.

1. Jakinarazpen akastunek ondorioak sortuko dituzte tributudunak espreski jakinarazpena jaso duela adierazten, bidezkoa den errekurtsoa jartzen edo tributu zorra pagatzen duen egunetik aitzina.

2. Sei hilabete barru ondorioak sortuko dituzte tributudunei banan-banan egindako jakinarazpenek, betekizunen bat bete gabe utzitakoek, non eta epe horretan protesta formal bat egiten ez den tributu administrazioari akatsa zuzen dezan eskatuz.

V. KAPITULUA. Diru bilketa

116. artikulua. Borondatezko eta exekuziozko aldiak.

1. Tributuen diru bilketa borondatezko aldian edo exekuziozko aldian burutuko da.

2. Borondatezko aldiko pagamendua foru lege honen 52. artikuluan aurreikusitako moduan eta ondorioekin burutuko da.

3. Exekuziozko aldia hasiko da:

a) Tributu administrazioak likidatutako zorretarako, dirusarrera egiteko epea, erregelamenduz ezarritakoa, amaitu eta hurrengo egunean.

b) Dirusarrera egin gabe aitorpen-likidazioaren edo autolikidazioaren bidez pagatu beharreko zorretarako, dirusarrera egiteko epea, erregelamenduz ezarritakoa, amaitzen denean edo, epea bukatu bada hura aurkeztean.

4. Borondatezko epean ordainketa geroratu, zatikatu edo konpentsatzeko eskaera bat aurkeztuz gero, espediente horiek tramitatu bitartean ezin izanen da epe exekutiboa hasi.

Aipatutakoa gorabehera, aurreko paragrafoan adierazitako eskaerek, eta eteteko eta gauzatan ordaintzeko eskaerek ere, ez dute eragotziko epe exekutiboa hastea, baldin eta lehenago, tributu-zor berari dagokionez, ukatu egin bada borondatezko epean geroratzeko, zatikatzeko, konpentsatzeko, eteteko edo gauzatan ordaintzeko aurretiazko beste eskaera bat, gertaturik ezen, ordainketa egiteko beste epe bat irekita, ordainketa hori ez dela egin.

Epe exekutiboan, geroratze-, zatikatze- edo konpentsatze-eskaerak aurkeztea zilegi izanen da ondasun enbargatuak besterentzeko erabakia zergapekoari jakinarazten zaion arte. Eskaera horiek epe exekutiboa hasi ondoren aurkezteak ez du eteteko ondoriorik ekarriko, eta diru-bilketako organoak hasiera edo jarraipena eman beharko dio premiamendu prozedurari. Halere, ondasun enbargatuak besterentzeko jarduketak eten beharra egonen da eskaerari ezezkoa ematen dion ebazpena jakinarazi bitartean.

Zehapen baten kontra errekurtso edo erreklamazioa garaiz eta forman aurkezteak eragotzi eginen du epe exekutiboa hastea, harik eta zehapena administrazio bidean irmo bilakatu eta borondatez ordaintzeko epea bukatzen den arte.

Konkurtso-deklarazioak ez du etenik eraginen maiatzaren 5eko 1/2020 Legegintzako Errege Dekretuz onetsitako Konkurtso Legearen testu bateginaren arabera konkurtso-kalifikazioa duten zorrak ordaintzeko borondatezko epean, horrek ezertan galarazi gabe epe exekutiboko jarduketak testu bategin horretan xedatutakoari jarraitzea .

5. Diru bilketaren prozedura administratiboan egiten diren jakinarazpenen araubidea foru lege honen 99. artikuluan ezarria da.

117. artikulua. Dirubilketa ordainarazpen aldian .

1. Ordainarazpen aldia hastearekin batera, epe horri dagozkion berandutza-interesak eta epe horretako errekarguak ordaindu beharko dira.

Ordainarazpen aldiko errekarguak hiru motakoak dira: ordainarazpen aldiko errekargua, premiamendu errekargu murriztua eta premiamendu errekargu arrunta.

Errekargu horiek elkarrekin bateraezinak dira, eta borondatezko epean ordaindu ez den zorraren osotasunaren gainean kalkulatzen dira .

2. Errekargu exekutiboa 100eko 5ekoa izanen da, eta aplikatuko da borondatezko epean ordaindu gabeko zor guztia premiamendu-probidentzia jakinarazi aurretik ordaintzen denean .

3. Premiamendu-errekargu murriztua 100eko 10ekoa izanen da, eta aplikatuko da noiz eta borondatezko epean ordaindu gabeko zor guztia eta errekargua bera ordaintzen direnean premiamendu-prozedura abiarazi duten zorren ordainketari begira erregelamenduz ezarritako epea amaitu aurretik .

4. Premiamendu-errekargu arrunta 100eko 20koa izanen da, eta aplikatuko da artikulu honetako 2. eta 3. apartatuetan adierazitako inguruabarrak gertatzen ez direnean .

5. Premiamendu errekargu arrunta berandutza-interesekin bateragarria da. Ordainarazpen aldiko errekargua edo premiamendu errekargu murriztua aplikagarri direnean, ez dira ordainarazpen aldia hasi zenetik sortutako berandutza-interesak eskatuko, baldin eta premiamenduzko prozedura hasteko oinarri izan diren zorrak ordaintzeko ezarritako erregelamenduzko epea bukatu baino lehen ordaintzen badira.

6. Ordainarazpen aldia behin hasita, Zerga Administrazioak likidatutako edo autolikidatutako zorren diru-bilketa, foru lege honen 116.3 artikuluan aipatzen dena, eginen du, pagatzera behartuta dagoenaren ondarearen gaineko premiamenduzko prozedura bidez.

7. Premiamenduzko prozedura zordunari jakinarazi beharreko probidentziaren bidez hasiko da, zeinean ordaindu gabe dagoen zorra zenbatekoa den jakinarazi eta ordaintzeko eskatuko baitzaio, ordainarazpen aldiko errekarguarekin eta berandutza-interesekin batera.

Zordunak ez badu erregelamenduz ezarritako epean pagatzen, ondasunak bahituko zaizkio, eta horrela ohartaraziko zaio premiamenduzko probidentzian.

8. Premiamenduzko probidentzia organo eskudunak eginen du eta premiamenduzko prozedurari hasiera emateko nahikotzat hartuko da. Ordaintzera behartuta daudenen ondasun eta eskubideen kontra jotzeko, epaitegietako epaiek adina indar izanen du.

9. Zordunak ordaindu beharko ditu premiamenduzko prozeduraren kostuak.

118. artikulua. Kautelazko neurriak .

1. Diru-bilketarako eskuduna izanik, zorren kobrantza segurtatzeko, Administrazioak behin-behineko kautelazko neurriak hartu beharko ditu honako honen arrazoizko zantzuak daudenean: hala egin ezean kobrantza ezinezkoa izan litekeela edo kobratzeko zailtasun larriak leudekeela.

Kautelazko neurria behar bezala jakinarazi beharko zaio ukituari, haren aplikazioa justifikatzen duten arrazoiak espres aipatuta.

2. Neurriek galarazi nahi den kaltearen proportziokoak izan beharko dute, eta zorraren kobrantza segurtatzeko doi behar den zenbatekoa izanen dute. Konpontzea zaila edo ezinezkoa den kaltea eraginen luketenak ez dira inoiz hartuko.

3. Kautelazko neurri hauek hartzen ahalko dira:

a) Zerga itzulketen ordainketa edo Foru Komunitateak egin beharreko beste ordainketa batzuk atxikitzea. Zerga itzulketa osorik edo zati bat kautelaz atxikitzeko, interesdunari jakinarazi beharko zaio itzulketaren erabakiarekin batera.

b) Ondasun eta eskubideen prebentziozko enbargoa; halakorik bada, aurreneurrizko idatzoharra eginen da.

c) Ondasun edo eskubideak besterendu, kargatu edo erabiltzeko debekua.

d) Beren jarduera nagusiari dagozkion obren exekuzioa edo zerbitzuak ematea kontratatu edo azpikontratatzen duten enpresek kontratistei edo azpikontratistei egindako ordainketen portzentaje bat atxikitzea, langileei, profesionalei edo beste enpresaburu batzuei atxiki beharreko zenbatekoei edo jasanarazi beharreko tributuei dagozkien zerga betebeharrak bermatzeko, kontratazioaren edo azpikontratazioaren xedeko obrei edo zerbitzuei dagokien zatian.

e) Legez aurreikusita den beste edozein.

4. Kudeaketa, ikuskapen eta diru-bilketaren prozedurak tramitatzen direnean hartzen ahalko dira artikulu honetan araututako kautelazko neurriak, Zerga Administrazioak arrazoibidez eta behar adina egiaztatzen ahal duenetik 1. idatz-zatian ezarritako kasuak direla eta 2. idatz-zatian adierazitako mugak betetzen direla.

5. Etendura automatikoa lortzeko beharrezkoak ez diren beste berme batzuk dituen etendura-eskaera bat izapidetzean, edo bermeak guztiz edo partzialki salbuetsita, edo akats aritmetiko, material edo egitatezkoan oinarrituta, ikusten bada epe exekutiboaren etete eskaeraren xede diren zorrak kobratzea zapuztu edo larriki zaildu daitekeela, kautelazko neurriak hartzen ahalko dira zor horiek kobratuko direla ziurtatzeko.

Neurri horiek kendu eginen dira hurrengo apartatuan xedatutakoaren arabera, edo eteteko eskaera ebazteko organo eskudunak hala erabakitzen duenean .

6. Kautelazko neurriek, hartu eta sei hilabetera, ez dute ondoriorik izanen, salbu eta kasu hauetan :

a) Enbargo bihurtzen direnean premiamendu prozeduran edo kautelazko neurri judizial, kautelazko neurria hartzen den egunetik izanen baitute eragina.

b) Neurriak hartzera eraman zuten inguruabarrak desagertzen direnean.

c) Interesdunak eskatuta, nahikotzat jotzen den beste berme batek ordezten duenean.

Betiere, kautelazko neurriak kendu egin beharko dira tributudunak kreditu entitate baten edo elkarrenganako bermedun sozietate baten abal solidarioa edo kauzio-aseguruaren ziurtagiria aurkeztuta, kautelazko neurriaren zenbatekoa kobratuko dela bermatzeko. Tributudunak borondatezko epean ordaintzen badu zerga betebeharra (hori betetzeko zen kautelazko neurria) diru-sarreraren etendurarik gabe, aurkeztutako abalaren gastuak ordaindu beharko ditu Zerga Administrazioak.

d) Arrazoitutako erabaki baten bidez epe hori luzatzen denean, baina ez sei hilabete baino gehiago.

e) 163. artikuluan deskribatutako prozedura tramitatzen den bitartean edo amaitu ondoren hartzen direnean. Kasu horietan, haien ondorioak hartzen direnetik hogeita lau hilabeteko epean amaituko dira.

163. artikuluan deskribatutako tramitazioa hasi aurretik hartu baziren, 160.2 artikuluan aipatzen den likidazioa behin eginda, epea handitzen ahalko da erabaki arrazoituaren bidez, baina hartutako neurrien luzapena ez da izanen guztira 18 hilabetetik gorakoa.

e) Letra honek aipatzen dituen neurriak egindako likidazioa kobratzeko hasitako premiamendu prozedurako enbargo bihurtzen ahalko dira .

7. Diruaren eta salgaien prebentziozko enbargoa erabakitzen ahalko da, eta establezimendurik gabe egindako irabazizko jarduera aitortu gabeengatik eskatu beharreko zerga zorra ordainduko dela segurtatzeko adinakoa izanen da. Orobat, Zerga Administrazioari aurretik aitortu gabeko ikuskizun publikoetako diru-sarreren prebentziozko enbargoa erabakitzen ahalko da .

8. Egiaztatzeko edo ikertzeko ikuskapen prozedura bat dela-eta, salaketa edo kereila formalizatu denean Ogasun Publikoaren aurkako delituagatik edo, delitu horrengatik, prozesu judiziala bideratu denean, 160.2 artikuluan aipatzen den likidazioa eman gabe, zerga administrazioko organo eskudunak artikulu honetan araututako kautelazko neurriak hartzen ahalko ditu, hemeretzigarren xedapen gehigarrian xedatutakoa galarazi gabe .

Ustezko delituaren ikerketa ez bada egiaztatzeko eta ikertzeko ikuskatze prozedura batetik sortu, Fiskaltzak gauzatutako ikerketa eginbideak hasi ondoren hartzen ahalko ditu Zerga Administrazioko organo eskudunak kautelazko neurriak edo, zigor arloko eginbideak hasi ondoren, halakorik bada.

Aurreko lerrokadetan aipatu kasuetan, salaketan edo kereilan Zigor Kodearen 126. artikuluan aipatzen diren zenbatekoen ordainketaren balizko erantzule zuzeneko edo subsidiario gisa identifikatutako edozein subjekturen aurka bideratzen ahalko dira kautelazko neurriak.

Zerga Administrazioko organo eskudunak kautelazko neurria harturik, interesdunari, Fiskaltzari eta organo judizial eskudunari jakinaraziko zaie, eta hari eutsiko zaio azken horrek bidezko erabakia hartu arte, hura neurri jurisdikzional bihurtu edo kendu .

119. artikulua. Premiamenduzko prozeduraren izaera.

1. Premiamenduzko prozedura erabat administratiboa izanen da. Tributu administrazioa da eskudun bakarra horretaz arduratzeko eta gora-behera guztiak ebazteko.

2. Prozedura hori ez zaie gehituko prozedura judizialei ez eta exekuziozko beste prozedurei ere. Horren hasiera edo jarraipena ez da etengo beste haiek hasi direlako, salbu eta bidezkoa denean, Gatazka Jurisdikzionalei buruzko maiatzaren 18ko 2/1987 Lege Organikoan edo heldu den idatz-zatian ezarritakoak dioenaren arabera.

3. Legeak, prozeduraren izaera kontuan hartuta, kredituak kobratzeko ezarri duen lehentasun hurrenkera errespetatzea galarazi gabe, tributuen bilketarako premiamenduzko prozedurari ordainarazteko beste prozedura batzuk metatzen bazaizkio -singularrak nahiz unibertsalak, judizialak nahiz judizialak ez direnak-, prozedurarekin trabatutako ondasunen exekuzioa egiteko lehentasuna ondoko arauen arabera zehaztuko da:

a) Betearazteko beste prozesu edo prozedura bereziekin bat eginez gero, premiamenduzko prozedurak izanen du lehentasuna, horren barnean egiten den enbargoa lehenagokoa bada.

b) Betearazteko prozedura konkurtsalekin edo unibertsalekin batera suertatzen bada, premiamenduzko prozedurak izanen du lehentasuna prozedura horren barrenean enbargatu diren ondasun edo eskubideen exekuzioa egiteko, baldin eta erabakitako enbargo konkurtsoaren deklarazioaren eguna baino lehen egin bada.

Bi kasuetarako, ondasuna edo eskubidea enbargatzeko eginbidearen datari begiratuko zaio.

Zordunen konkurtsoa deklaratuz gero, Konkurtsoei buruzko uztailaren 9ko 22/2003 Legeari eta, bidezkoa bada, Nafarroako Ogasun Publikoari buruzko apirilaren 4ko 13/2007 Foru Legeari segituko zaio, baina horrek ez du galaraziko behar den premiamenduzko probidentzia egitea eta premiamendu aldiko errekarguak sortzea, konkurtsoa bukatu baino lehen horretarako baldintzak gertatuz gero, edo masaren kontrako kredituak izanez gero.

Epaileek eta epaimahaiek laguntza emanen diote zerga administrazioari, diru-bilketa organoei haien eginkizunak betetzeko behar diren datuak emanez konkurtso prozesuei edo konkurtso unibertsalei buruz. Era berean, laguntza emateko betebehar hori bera izanen dute, beren prozedurei dagokienez, betearazpen prozedurak tramitatzeko eskumena duten administrazio organo guztiek .

4. Tributu kredituen lehentasunezko izaerak prozesu konkurtsaletan abstenitzeko eskubidea ematen dio Nafarroako Foru Komunitateari. Hala ere, zilegi izanen du prozesu konkurtsaletan akordioak eta hitzarmenak sinatzea eta zordunarekin zorra ordaintzeko baldintza bereziak adostea, zordunarekin bat etorriz eta berme egokiak ezarriz. Baldintza horiek ezin dira zordunarentzat hobeak izan prozesu judizialari bukaera ematen dion hitzarmenean edo akordioan zehazten direnak baino. Lehentasun hori konkurtsoei buruzko legedian jasota dagoen bezala erabiltzen ahalko da. Era berean, zilegi izanen da kreditu horiek tributuei buruzko arauetan aurreikusita dagoen bezala konpentsatzea.

Aurreko lerrokadan aipatutako akordio eta hitzarmenak adostu eta sinatzeko, Zerga Administrazioko organo eskudunaren baimena baizik ez da eskatuko .

120. artikulua. Bermearen exekuzioa.

Zorra bermatzen baldin bada abal, bahitura, hipoteka edo beste edozein bermeren bitartez, lehenbizi exekutatu eginen da. Exekuzio hori diru bilketako organo eskudunek burutuko dute, premiamenduzko prozedura administratiboaren bitartez.

Dena den, tributu administrazioak, bermea bete aurretik, beste ondasun edo eskubide batzuk bahitu edo besterentzen ahalko ditu, baldin eta berme hori eta bermatutako zorra bat ez badatoz, edo tributudunak eskatzen badu, horretarako ondasun nahikoak dituela adieraziz. Kasu hauetan, emandako bermeak ez du eraginik izanen bahiketek aseguratutako zatian .

121. artikulua. Lehentasunordena.

1. Bahitura zordunaren ondasunen gainean burutuko da, tributu zorra, Foru Komunitateko Diruzaintzan dirusarrera egiten den egunetik sortu diren edo sortuko diren interesak eta prozeduraren kostuak pagatzeko adinako diru kopuruan, proportzionaltasun printzipioa errespetatuz, betiere.

2. Bahituran ordena honi jarraituko zaio:

a) Eskudirua edo kreditu entitateetan irekitako kontuetan.

b) Unean berean edo epe laburrean gauzatu daitezkeen kredituak, efektuak, baloreak eta eskubideak.

c) Soldatak, lansariak eta pentsioak.

d) Ondasun higiezinak.

e) Merkataritza edo industria arloko establezimenduak.

f) Metal preziatuak, harri finak, joiak, urrea eta antzinako gauzak.

g) Era guztietako etekinak eta errentak.

h) Ondasun higigarriak eta aziendak.

i) Kredituak, eskubideak eta baloreak, epe luzera gauzatu daitezkeenak.

3. Aurreko ordenari jarraikiz, tributu administrazioak une horretantxe ezagutzen dituen ondasunak edo eskubideak bahituko dira, hurrenez hurren, harik eta zorra pagatuta dagoela juzkatzen den arte; azkeneko tokian utziko dira trabatu ahal izateko zordunaren etxean sartzea eskatzen dutenak.

Zordunaren eskariz bahituraren ordena alda daiteke, berak seinalatutako ondasunek bermatzen badute lehentasunez trabatu beharrekoen eraginkortasun eta arintasun berberarekin kobratuko dela zorra eta horrela eginez ezein hirugarreni kalterik egiten ez bazaio.

4. Ez dira bahituko Legeek izaera orokorrez bahiezintzat jotzen dituzten ondasunak edo eskubideak, ez eta, horiek bahituz, bahitzearen kostua ordaintzeko adina ez dela aterako juzkatzen denean.

5. Tributu zorra solidarioki pagatzera behartuta daude, bahitu izandako ondasunen edo eskubideen balioaren zenbatekora iritsi arte, ondoko pertsonak:

a) Pagatzera behartutakoaren ondasunak edo eskubideak trabatzea eragozteagatik, horiek ezkutatu dituztenak edo horretarako laguntzaile direnak.

b) Beren erruz edo alferkeriaz bahitzeko aginduak betetzen ez dituztenak.

c) Bahituraren berri izanik ere, ondasunak desagertzen laguntzen edo amore ematen dutenak .

122. artikulua. Entregatu edo gordailatutako ondasunen bahitura.

1. Zerga Administrazioak kreditu entitate bateko bulego bati edo beste pertsona edo entitate gordailuzain bati entregatu edo haien esku utzitako funts, balore eta bestelako ondasunen berri duenean, haien enbargoa xedatu ahal du bidezkoa den zenbatekoan, aipatu pertsona edo bulegoan dauden identifikazio datuak eta kontu, gordailu, balore edo eragiketak zehaztu beharrik gabe .

2. Fondoak edo baloreak titular baten baino gehiagoren izeneko kontuetan gordailatuak daudenean, zordunari dagokion partea baizik ez da bahituko. Ondorio horietarako, bereizgabeko titularitateko kontuak direnean, gordailuzainen aurrean solidaritate aktibodunak edo komuneko titularitate bateratukoak, saldoa zati berdinetan banatutzat hartuko da, non ez den titularitate material desberdina frogatzen.

3. Bahiturak ukituriko kontuaren bidez kobratzen badira soldatak, lansariak edo pentsioak, errespetatu beharko dira Prozedura Zibileko Legean ezarritako mugak, kasuan kasuko soldata, lansari edo pentsioari dagokion zenbatekoari dagokionez. Alde horretatik kontuan hartuko da kontzeptu horregatik aipatu kontuan sartutako zenbatekoa.

123. artikulua. Ondasunen eta eskubideen konprobazioa eta ikerketa.

1. Diru bilketa organoek konprobatu eta ikertzen ahal dute tributu zor bat ordaintzera behartuta daudenek ondasunik edo eskubiderik ba ote duten eta haien egoera, haien kobrantza segurtatu edo egiteko, eta foru lege honen 102.etik 104.era arteko artikuluek tributu administrazioari onartzen dizkioten ahalmen guztiak edukiko dituzte, han ezarritako baldintzak beterik. Halaber, ondorio horietarako, organo eskudunak baimena ematen ahal du egindako ikerketek mugimenduen edo txekeen edo bestelako pagamendu aginduen jatorria eta destinoa uki ditzaten, baina kasu horietan ezin izanen da pertsonen eta jatorri eta destino horiek biltzen dituzten kontuen identifikazioa baino haratago joan.

2. Zor bat ordaintzera behartuta dagoen orok tributu administrazioak eskatzen dionean, adierazi beharko ditu bere ondareko ondasun eta eskubideak, tributu zorra pagatzeko adinakoak, foru lege honen 121. artikuluko 2. idatz-zatian aurreikusitako ordenan.

3. Bilketa organoek aurrera eramanen dituzte premiamendu prozeduran zehar diktatzen diren egintzak gauzatzeko behar diren ekintza materialak.

Tributudunak ez baditu betetzen bilketa organoek propio diktatutako ebazpenak edo errekerimenduak, organo horiek zilegi izanen dute horien exekuzio subsidiarioa gauzatzea, organo eskudunak hartutako erabakiaren bitartez.

4. Tributu zorraren kobrantza ziurtatzeko edo egiteko, diru-bilketako organoetako lanpostuetan aritzen diren funtzionarioek 131. artikuluan tributuen ikuskapenari aitortzen zaizkion ahalmenak izanen dituzte, bertan ezarritako betebeharrekin .

5. Premiamendu prozeduran zehar, diru bilketa organoetan lan egiten duten funtzionarioek diru bilketa eginkizunetan luzatutako eginbideak dokumentu publikoak dira eta beren formalizazioa arrazoitzen duten egitateen frogagarri, non ez den kontrakoa konprobatzen.

6. Diru bilketako organoetan lan egiten duten funtzionarioak agintaritzako agenteak dira dagozkien bilketa eginkizunetan aritzen direnean. Agintari publikoek behar den babesa eta laguntza emanen die diru bilketa kudeatzeko egintzan.

124. artikulua. Bahitura gauzatzea.

1. Bahitura-ekintza bakoitza eginbidean dokumentatuko da, eta eginbide hori ekintza horren xedeko pertsonari jakinaraziko zaio.

Bahitura buruturik, zordunari jakinaraziko zaio eta, kasua bada, ondasunen hirugarren titularrari, edukitzaileari edo gordailuzainari, haiekin ez bada ekintzarik egin, bai eta zordunaren ezkontideari, bahitutako ondasunak irabazizkoak edo konkista bidezkoak direnean, eta horien jabekide edo titularkideei.

2. Bahituriko ondasunak erregistro publiko batean inskribatzekoak izanez gero, tributu administrazioak eskubidea izanen du dagokion erregistroan bahituraren prebentziozko notazioa egiteko, organo eskuduneko funtzionario batek luzatutako manuarekin bat, eta epailearen bahitura manuaren balioa izanen du. Horrela eginiko prebentziozko notazioak ez du aldatuko foru lege honen 62. artikuluan ezarritako tributu kredituak kobratzeko lehentasun-ordena.

3. Enbargo-eginbidearen aurka egiteko arrazoi hauek baino ez dira onartuko:

a) Zorra iraungitzea edo ordainketa exijitzeko eskubidea preskribatzea.

b) Premiamendu-probidentziaren jakinarazpena ez egitea.

c) Foru lege honetan enbargoari buruz jasotako arauak ez betetzea.

d) Diru bilketako prozedura etetea .

4. Ondasun higigarriak bahitzen direnean, tributu administrazioak zilegi izanen du erregelamenduan adierazten den moduan haiek gordailatzea.

5. Merkataritza nahiz industria arloko establezimenduaren bahitura agintzen denean edo, oro har, enpresa baten osagai diren ondasunen eta eskubideena, pentsatzen baldin bada jardueraren zuzendaritzan segitzeko zordunaren kaudimenari kalte konponezinak ekartzen ahal dizkiola, organo eskudunak, negozioaren titularrari edo entitateko administrazio organoari entzun ondoren, erabaki dezake funtzionario bat izendatzea, negozioaren kudeaketan esku hartuko duena erregelamenduz ezarritako moduan, eta hark fiskalizatuko ditu akordio administratiboan zehazten diren egintzak, exekutatu aurretik.

6. Zerga Administrazioak sozietate baten ondasun higigarriak eta higiezinak erabiltzeko debekua erabakitzen ahalko du, diru-bilketaren prozedurak haren aurka egin beharrik gabe, tributudunari haren akzioak edo partaidetzak enbargatu zaizkionean eta hark duenean ondasun higigarri eta higiezin horien sozietate titularraren gaineko kontrol efektiboa, erabatekoa edo partziala, zuzena edo zeharkakoa, Merkataritza Kodearen 42. artikuluan aurreikusitako moduan eta nahiz beharturik ez egon kontu bateratuak egitera. Erabiltzeko debekuaren aurreneurrizko idatzoharra egiten ahalko da jabetza erregistro eskudunean finkentzat irekitako orrian, dagokion aginduaren ondorioz, non erregistroko titularra ez den beste baten aurkako kautelazko neurriaren balioa justifikatuko baita kontrol zerrenda izateagatik; aginduan berean zehaztuko da horren arrazoia.

Erabiltzeko debekuaren aurkako errekurtsoaren oinarria neurri hori hartzeko egitatezko arrazoietako baten falta bakarrik izaten ahal da.

Neurria kenduko da tributudunaren partaidetzen edo akzioen enbargoa azkentzen denean, edozein arrazoi dela eta. Orobat, Zerga Administrazioak erabiltzeko debekua kentzea erabakitzen ahalko du, hari eusteak konpontzeko zailak edo konponezinak diren kalteak, sozietateak behar bezala frogatuak, eragin ditzakeenean edo, interesdunak eskatuta, nahikotzat jotzen den beste berme batekin neurria ordezten denean .

125. artikulua. Premiamendu prozeduraren etenaldia.

1. Premiamendu prozedura eten eginen da errekurtso eta erreklamazio ekonomikoak eta administratiboak arautzen dituzten xedapenetan aurreikusiriko moduan eta baldintzetan.

2. Premiamendu prozedura berehala etengo da, bermea jarri beharrik gabe, interesatuak frogatzen baldin badu ezen, zorra zehazterakoan, akats material, aritmetiko edo egitateko bat suertatu dela bere kaltetan, edo zorra pagatu dela, barkatu, konpentsatu, atzeratu edo eten egin dela.

126. artikulua. Hirugarrengotzak.

1. Hirugarren baten asmoa baldin bada bahitura jasotzea, haren ustez bahitutako ondasunen edo eskubideen jabetza berari dagokiolako, edo hirugarren batek pentsatzen badu Foru Komunitatearen lehentasunezko kreditua berreskuratzeko eskubidea duela, hirugarrengotzako erreklamazioa eginen dio administrazio organo eskudunari.

2. Jabetzako hirugarrengotzako erreklamazioa izanik, premiamendu prozedura eten eginen da, ondasun eztabaidatuei dagokienez, bidezkoak diren segurtatze neurriak hartu ondotik, pagatzera behartuta dagoenaren gainerako ondasun edo eskubideen gainean -bahitzeko modukoak badira- , prozeduraren bidetik jarraitzea galarazi gabe, harik eta zorra pagatu arte. Horrelakoetan, erreklamazioaren xedeko ondasunen gaineko bahitura indargabe geldituko da, baina horrek ez dio erreklamatzailearen titularitateari inolako onarpenik ematen.

3. Hirugarrengotza eskubide hobekoa baldin bada, prozedurak jarraituko du ondasunak gauzatu arte, eta handik ateratakoa gordailatuko da hirugarrengotzaren ondorioetarako.

4. Diru bilketaren araudian zehaztuko da hirugarrengotzako erreklamazioak tramitatu eta ebazteko prozedura.

127. artikulua. Bahitutako ondasunen besterentzea.

1. Tributu administrazioak ezin izanen du premiamendu prozeduran zehar bahitutako ondasunak eta eskubideak besterendu, harik eta exekutaturiko tributu zorra irmo bihurtu arte, salbu eta eskudirua denean edo finantza entitateetan sartutakoa, ezinbesteko kasuak suertatzean, ondasun galkorrak direnean, edo balioa galtzeko arrisku hur-hurrekoa duten ondasunak, edo zergadunak espreski haien besterentzea eskatzen duenean.

2. Bahitutako ondasunak enkante, lehiaketa edo zuzeneko adjudikazio bidez besterenduko dira, erregelamenduz finkatutako kasu eta baldintzetan.

3. Premiamendu prozedura bukatzen ahal da bahitutako ondasunak Foru Komunitateari adjudikatzearekin, erregelamenduz araututako prozeduraren bidez besterendu ezin izan direnean.

Ondasun horiek adjudikatuko dira pagatu ez den zorraren truke, eta ez da izaten ahal besterentzeko prozeduran hasierako preziotzat hartu zen balorazioaren 100eko 75 baino handiagoa.

4. Ondasunak adjudikatu aitzin, bahitutako ondasunak edozein momentutan libra daitezke, nola eta tributu zorra, kostuak eta prozeduran zehar sortutako ondoko interesak pagatuz.

128. artikulua. Premiamenduari aurka egiteko arrazoiak.

1. Premiamenduaren bidezkotasunari aurka egiteko arrazoi hauek izanen dira zilegi, eta ez besterik:

a) Zorra pagatzea edo iraungitzea.

b) Preskripzioa.

c) Atzeratzea.

d) Likidazioaren jakinarazpenik eza edo hura deuseztatu edo etetea.

2. Premiamendu probidentzia ez jakinaraztea aski arrazoi izanen da premiamendu prozeduran zehar gertatzen diren egintzak inpugnatzeko.

129. artikulua. Diru bilketaren kudeaketaren eskumena.

1. Kontrako agindurik ez badago, Foru Komunitateko Administrazioak edo hari loturiko nahiz haren menpeko zuzenbide publikoko entitateek kudeatu beharreko tributu-zorren diru-bilketa epe exekutiboan egiteko, premiamendu-prozedura erabiliko du tributuen arloan eskumena duen departamentuak edo eskumen hori esleitua duen erakunde publikoak .

2. Administrazioarekin edo entitate interesatuarekin sinatutako hitzarmen bat dela medio, zeina Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratu beharko baita, aurreko idatz-zatiaren arabera ez dagokion tributu baliabideen bilketaren kudeaketa bere gain hartu ahalko du exekuzio aldiko diru bilketa esleitua duen erakunde publikoak.

VI. KAPITULUA. Tributu Ikuskaritza

130. artikulua. Eginkizunak.

1. Tributu Ikuskaritzak eginkizun hauek izanen ditu:

a) Zergagaien gaineko ikerketa, Administrazioak atzeman ez dituenak aurkitzeko.

b) Tributu oinarrien behin betiko integrazioa, konprobazioen bidez, estimazio zuzeneko eta objektiboko kasuetan eta zehar bidezko estimazioari dagozkion ikuskaritza ekintzen bitartez.

c) Konprobazio eta ikerketaren ondoriozko tributu likidazioak egitea, erregelamendu bidez ezartzen den moduan.

d) Ikuskaritzaren beraren ekimenez edo Administrazioko beste organoek eskatuta, partikularrei edo beste erakundeei buruz egin beharreko galdeketa eta informazio ekintzak burutzea, zuzenean nahiz zeharka tributuen aplikaziora bideratuko dituztenak.

2. Ikuskapen organoetan lan egiten duten funtzionarioak agintaritzako agenteak dira, dagozkien ikuskatze eginkizunetan aritzen direnean. Agintari publikoek ikuskatze eginkizunetarako behar den babesa eta laguntza emanen dute.

131. artikulua. Tributuak ikuskatzeko ahalmenak .

1. Ondokoak aztertuz gauzatuko dira ikuskatze jarduketak: dokumentuak, liburuak, kontabilitate nagusia eta lagungarria, fitxategiak, fakturak, frogagiriak, tributu arloan garrantzia duen gutuneria, datu-base informatizatuak, programak eta jarduera ekonomikoei buruzko erregistro eta fitxategi informatikoak. Halaber, ikuskatuko dira Administrazioari jakinarazi beharreko edo zerga betebeharretarako behar diren ondasunak, elementuak, ustiapenak eta beste edozein aurrekari edo informazio.

2. Ikuskapen-jardueretarako beharrezkoa baldin bada, tributu-ikuskapeneko lanak egiten dituzten funtzionarioek zilegi izanen dute, erregelamenduz zehaztutako baldintzetan, sartzea finketan, negozio-lokaletan eta bestelako establezimendu edo tokietan, baldin haietan karga-tasadun jarduerak edo ustiapenak egiten badira, zergapeko ondasunak badaude, zergapeko egintzak edo tributu-betebeharren iturri diren kasuak gertatzen badira edo horien frogaren bat baldin badago.

Aurreko paragrafoan aipatutako tokien zaintza duen pertsonak ez badu onartzen tributu-arloko ikuskapeneko funtzionarioak sar daitezen, beharrezkoa izanen da erregelamenduz zehazten den agintaritza administratiboaren idatzizko baimena.

Ikuskapen-zereginak betetzean beharrezko gertatzen bada zergapekoaren egoitza konstituzionalki babestuan sartzea edo bertan erregistroak egitea, Zerga Administrazioak haren adostasuna edo epailearen baimena lortu beharko du.

Aipatutako egoitzan sartzeko baimen judizialerako eskaera behar bezala justifikatuta egon beharko da, eta egoitzan sartze horren helburua, premia eta proportzionaltasuna arrazoitu beharko ditu.

Baimen judiziala kasuko prozeduraren hasiera formalaren aurretik ere eska nahiz eman daiteke, baldin eta organo judizialari zuzendutako eskaeran jasota badaude zergapekoaren identifikazioa, kontzeptuak eta egiaztatuko diren epealdiak .

3. Tributudunek harrera egin beharko diote ikuskapenari, eta ikuskapen lanetan egokia den laguntza emanen diote.

Ikuskapenak errekeritutako tributudunak nahitaezkoa izanen du jarduketak egiteko adierazitako tokian, egunean eta orduan agertzea, berez edo ordezkari baten bidez, eta dokumentazioa eta eskatutako gainerako elementuak eman beharko ditu edo ikuskapenaren eskura izan.

Salbuespenez, eta arrazoituta, ikuskapenak eskatzen ahalko du tributuduna bera agertzea, egin beharreko jarduketek halakorik eskatzen badute.

4. Ikuskapen prozeduran kautelazko neurriak hartzen ahalko dira, behar bezala arrazoiturik, saihestu dadin zerga betebeharren existentzia edo betetzea erakusten duten froga erabakigarriak desagertzea, suntsitzea edo aldatzea, edo gero haiek erakusteari uko egitea edo haien existentzia ukatzea.

Kasua bada, hauek izan daitezke neurriak: karga duten merkantziak edo produktuak zigilatzea, gordailutzea edo bahitzea, bai eta dagokion informazioa izan dezaketen liburuak, erregistroak, dokumentuak, artxiboak, lokalak edo datuak tratatzeko tresna elektronikoak zigilatzea, gordailutzea edo bahitzea ere.

Kautelazko neurriak proportzionalak eta denboran mugatuak izanen dira, aurreko helburuei egokiturik, eta ezin izanen da hartu konpontzeko zailak diren edo konpondu ezin diren kalteak sortzen dituen neurririk.

Hartutako neurriak likidatzeko organo eskudunak berretsi behar ditu, hartu eta hilabeteko epean, eta aipatutako neurriak hartzea eragin zuten egoerak desagertzen badira, kendu eginen dira .

132. artikulua. Dokumentazioa aztertzea.

1. Tributudunaren liburuak eta dokumentazioa, zergagaiarekin zerikusia duten programa informatikoak eta euskarri magnetikoko artxiboak barne, Tributu ikuskatzaileek aztertuko dituzte haren helbidean, lokalean, despatxuan edo bulegoan, hura edo hark izendatzen duden pertsona bertan dela.

Dena den, interesdunak edo haren ordezkariak adostasuna agertu ondoren, tributuen arloan eskumena duen departamentuko bulegoetan aztertzen ahalko dira. Kasu guztietan tributu ikuskatzaileek aipatutako liburu eta agirien kopiak aztertzen ahalko dituzte beren bulegoetan .

2. Tributuen arloko arauetan ezarritako erregistroen eta dokumentuen kasuan, edo arauek eskatzen dituzten frogagirien kasuan, haiek aztertzeko tributu administrazioko bulegoetara eramatea eskatzen ahal da.

3. Aurreko idatz-zatietan aipatutako dokumentazioa gordetzeko, edo tributu zorra zehazteko balio duen beste edozein frogagiri, beharrezkotzat kontsideratzen diren kautelazko neurriak hartzen ahal dira, haiek galdu, desegin edo aldatu ez daitezen. Neurriok helburuaren heinekoak izanen dira. Inola ere ez da hartuko kalte konponezina edo konpongaitza ekar lezakeen neurririk. Neurriok hauek izan daitezke, kasuen arabera: zergapeko produktuak edo salgaiak prezintatzea, gordailatzea edo inkautatzea, eta orobat, informazioa eduki dezaketen artxiboak, lokalak edo ekipo elektronikoak.

Horrela hartzen diren kautelazko neurriak jaso eginen dira haiek hartzeko arrazoiak desagertzen badira .

133. artikulua. Ikuskapeneko jarduketen lekua .

1. Ikuskapeneko jarduketak honako hauetan gauza daitezke, ikuskapenak zehazten duenaren arabera:

a) Tributudunak helbide fiskala duen lekuan, edo haren ordezkariak helbidea, langela edo bulegoa duen lekuan, betiere azken hori Nafarroan baldin badago.

b) Karga duten jarduerak osorik edo zati batean egiten diren lekuan.

c) Zerga betebeharraren egintzaren aurreustearen edo zergapeko egintzaren froga bat dagoen lekuan, hura partziala izanik ere.

d) 135.2 artikuluak adierazten dituen bulegoetan, jarduketetako elementuak horietan azter daitezkeenean.

e) Aurreko letretan adierazitako lekuetan edo beste lekuren batean, jarduketa horiek 84.3 artikuluan aurreikusitako sistema digitalen bidez egiten direnean. Sistema horiek erabiltzeko, zergapekoaren adostasuna beharko da .

2. Tributudunaren enpresetan, bulegoetan, lokaletan, instalazioetan edo biltegietan agertzen ahalko da ikuskaritza, aldez aurretik komunikatu gabe. Jarduketak tributudunarekin edo lokaletako arduradunarekin eginen dira.

3. Tributudunak desgaitasunik edo mugikortasun murrizturik baldin badu, artikulu honen 1. idatz-zatian azaldutakoen artetik hari erosoen zaion lekuan eginen da ikuskapena.

134. artikulua. Ikuskapen ekintzen dokumentazioa.

Tributu Ikuskaritzaren ekintzak, subjektu pasiboentzat eragin ekonomikorik duten neurrian, eginbide, jakinarazpen eta aurretiazko akta edo behin betikoetan dokumentatuko dira.

135. artikulua. Ikuskapenaren aktak: edukia eta luzatzeko tokia.

1. Ekintzen emaitza dokumentatzen duten Tributu ikuskapeneko aktetan hauek adieraziko dira:

a) Zein pertsonekin luzatzen den, haren izena eta deiturak, eta zeren izenean eta nola ageri den.

b) Zergagaiaren funtsezko elementuak eta tributudunari egotzi beharrekoak.

c) Tributu egoerei buruz Ikuskaritzak bidezko kontsideratzen duen erregularizazioa.

d) Tributudunaren adostasuna edo desadostasuna.

2. Tributu Ikuskaritzak zehazten ahal du ezen, aurreko idatz-zatian aipatutako aktak luza daitezkeela hala tributudunaren bulegoan, lokalean edo negozioan, despatxuan edo etxebizitzan, nola tributu administrazioko bulegoetan edo ekintzak egin direneko udalerriko udaletxeko bulegoetan.

3. Tributu Ikuskaritzak luzatutako aktak eta eginbideak dokumentu publikoak dira eta eta beren formalizazioa arrazoitzen duten egitateen frogagarri, non ez den kontrakoa konprobatzen.

4. Ikuskapen aktetan tributudunek onartutako gertakariak egiazkotzat joko dira, eta horiek zuzentzeko beharrezkoa izanen da egitatezko akatsa egin izanaren froga .

136. artikulua. Desadostasuneko aktak eta aurrez eratutako frogenak. Baimen askirik gabe sinatutako aktak.

1. Tributudunak ez badu akta sinatzen edo, sinatu arren, bertan kontsignaturiko gorabeherekin ados dagoela ez badu baieztatzen, akta horien tramitazioa erregelamendu bidez ezarritako prozedurari jarraikiz burutuko da.

2. Ez da beharrezkoa izanen tributudunak Tributu Ikuskaritzaren akta sinatzea zergagaiaren aurrez eratutako frogarik baldin badago, baina, horrelakoetan dagozkion ekintza administratiboen hasiera jakinarazi beharko zaio hari, hamabost eguneko epea izanen duelarik aipatutako aurretiazko frogari buruz izan daitezkeen akatsak edo hutsegiteak alega ditzan.

3. Baimen askirik gabeko pertsonek sinatutako aktak artikulu honen 1. idatz-zatiak dioenaren arabera tramitatuko dira.

137. artikulua. Tributuen Kontrolerako Plana .

Zerga Administrazioak tributuen kontrolerako plana prestatuko du urtero, eta isilpeko izaera izanen du. Hala ere, plana gidatzen duten irizpide orokorrak argitaratzen ahalko dira.

138. artikulua. Ikuskapen prozeduraren hasiera eta jarduketak zabaltzea .

1. Ikuskapen prozedura honela hasiko da:

a) Ofizioz.

b) Tributudunak eskatuta, artikulu honen 3. idatz-zatian ezarri bezala.

2. Prozedurari hasiera eman baino lehen, egiaztatzeko eta baiesteko jarduketak egiten ahalko dira, egokiago ezagutzeko kasu zehatzaren inguruabarrak eta erabakitzeko ea komeni ote den prozedurari hasiera ematea.

Kasu horretan, egiten diren jarduketak ez dira errekerimendu administratibotzat joko 52. artikuluaren 3. idatz-zatian aurreikusitako ondorioetarako.

3. Ikuskapeneko jarduketa partzialen xede den tributudun orok aukera izanen du Zerga Administrazioari eskatzeko jarduerek izaera orokorra izan dezatela tributuari dagokionez, eta, egokia bada, ukitutako aldiei dagokienez. Horrek ez ditu etenen egiten ari diren jarduketak.

Tributudunak 15 eguneko epean egin beharko du eskaera, ikuskapeneko jarduketa partzialen hasiera jakinarazten denetik.

Eskaera egin eta sei hilabeteko epea izanen du Zerga Administrazioak jarduketen irismena handitzeko edo ikuskapen orokorrari hasiera emateko. Epe hori ez betetzeak berarekin ekarriko du ikuskapen partzialeko jarduketek ez dutela preskripzio epea etenen tributu eta zergaldi berbera orokorki egiaztatzeko eta ikertzeko.

4. Zergadun guztiek eskatzen ahalko dute aurkeztu dituzten zerga aitorpenak egiazta daitezela. Eskaera aurkeztu eta sei hilabeteko epean Administrazioak ez badio hasiera ematen inolako jarduketari, eta hamabi hilabeteko epean ez badu jarduketarik bukatzen, ulertuko da eskaerak adierazitako zerga eta aldiengatik aurkeztutako aitorpenak zuzenak direla, eta ezin izanen dira ondoren zuzendu .

139. artikulua. Ikuskapen jarduketen epeak .

1. Ikuskapen prozeduraren jarduketek epe hauetan amaitu behar dute:

a) 18 hilabeteko epean, oro har.

b) 27 hilabeteko epean, egiaztapenaren xede diren zerga betebeharretan edo zergaldietan inguruabar hauetako bat tartean dagoelarik:

Lehena.–Zergapekoaren negozioen urteko zifra kontuak auditatu beharra izateko adinakoa edo handiagoa izatea.

Bigarrena.–Zergapekoa ikuskapenaren xede den zerga-baterakuntzaren edo entitate taldearen araubidearen menpeko talde batean sartuta egotea.

Sozietateen gaineko Zergari buruzko 26/2016 Foru Legearen 28. artikuluan ezarritakoarekin bat, lotutako pertsona edo entitate batzuen gaineko ikuskapenak egiten direnean, letra honetan aurreikusitako inguruabarrak gertatzen badira haietako edozeinetan, epe hau ezarriko da denekin bete beharreko ikuskapen prozeduretan .

Idatz-zati honetan aipatzen den prozeduraren iraupena luzatzen ahalko da 4. eta 5. idatz-zatietan adierazitako baldintzetan.

2. Ikuskapen prozeduraren epea zergapekoari hasiera jakinarazten zaion egunean hasiko da kontatzen, eta ikuskapenak eragindako egintza administratiboa jakinarazi arte edo jakinarazitzat eman arte iraunen du. Jakinarazteko betebeharra bete dela ulertzeko eta ebazpenerako epea zenbatzeko, aski izanen da frogatzea ebazpeneko testu osoa jakinarazteko saiakera bat egin dela.

Ikuskapen prozeduraren hasiera jakinaraztean, aplikatzekoa zaion epearen berri ere emanen zaio zergapekoari.

Aurreko idatz-zatiko b) letran aipatzen diren inguruabarrak ikuskapen lanak egin bitartean atzemanez gero, epea 27 hilabetekoa izanen da hasieraren jakinarazpena egiten denetik hasita, eta horren berri emanen zaio zergapekoari.

Ikuskapen prozeduraren xede diren zerga betebehar eta zergaldi guztietarako epe bakarra egonen da, nahiz eta epea zehazteko inguruabarrek prozeduran sartutako betebehar edo aldi guztietatik batzuei bakarrik eragin, 3. idatz-zatian aurreikusten den banaketa kasuaren salbuespenarekin.

Ikuskapen prozeduraren epearen kontaketaren ondorioetarako, ez da aplikatzekoa izanen 87.2 artikuluan xedatutakoa, prozeduran izaten diren atzerapenei dagokienez, administrazioa bera errudun ez denean .

3. Ikuskapen prozeduraren epearen kontaketa eten eginen da inguruabar hauetako bat gertatzen denean:

a) Espedientea Fiskaltzara edo jurisdikzio eskudunera igortzea 161. artikuluan aipatzen denarekin bat likidazioa egin gabe .

b) Organo jurisdikzional baten jakinarazpena jasotzea, betetzen ari den ikuskapen prozedura bat eten edo geldiarazteko agindua ematen duena, zerga arloko betebehar jakin batzuei edo haien elementu batzuei dagokienez.

c) Ikuskapen prozedura betetzen ari den zerga administrazioak gatazka planteatzea autonomia erkidegoei buruzko araudian, Estatuaren eta Nafarroako Foru Komunitatearen arteko Hitzarmen Ekonomikoari buruzko abenduaren 26ko 28/1990 Legean eta Euskal Autonomia Erkidegoarekiko Hitzarmen Ekonomikoari buruzko maiatzaren 23ko 12/2002 Legean aurreikusitako Arbitraje Batzordeen aurrean, edo gatazkaren jakinarazpena jasotzea.

d) Zergapekoari ebazpen edo likidazio proposamena edo jarduketak osatzeko agindua ematen dion erabakia jakinarazteko ahalegina.

e) Jarduketak bertan behera uztera behartzen duen ezinbesteko arrazoia izatea tartean.

Idatz-zati honen d) letran aurreikusitako inguruabarra gertatu ezean, ikuskapenak ez du inolako jarduketarik betetzerik izanen aurreko arrazoiengatik etendako prozeduran, baina horrek ez du eragotziko zergapekoari edo hirugarrenei aldez aurretik egindako eskaerei erantzun beharra. Halere, zerga administrazioaren irudiko, etenduraren arrazoiek ez badute zergaldi bat, zerga arloko betebehar bat edo betebeharraren elementu bat ukitzen, horien gaineko ikuskapen prozedurak aurrera eginen du, eta, kasua bada, dagokien likidazioa egiten ahalko da. Gehieneko iraupenaren kontaketaren ondorioetarako soilik, kasu hauetan, etendurarako inguruabarra gertatzen den unetik, epeak banandu eginen dira, batetik, aurrera segitzen duen prozeduraren zatia, eta, bestetik, etenda geratzen dena. Banaketa egiten denez geroztik, prozeduraren zati bakoitzak bere arrazoiak izanen ditu epea eteteko eta luzatzeko.

Epearen kontaketa eteteak ondorioak izanen ditu lehen aipatutako inguruabarrak gertatzen direnetik aurrera, eta hala jakinaraziko zaio zergapekoari informazioaren ondorioetarako, salbu eta jakinarazpen horrek kaltetu dezakeenean ikerketa judizialak egitea; hala gertatzen denean, espedientean behar bezain arrazoituta geratu beharko da inguruabar hori. Jakinarazpen horretan zehaztu eginen dira zein diren etenda dauden zergaldiak, zerga arloko betebeharrak edo elementuak, eta zeinekin segitzen duen aurrera prozedurak, etenduraren arrazoiek ez dituztelako ukitzen.

Etendura amaituko da zerga administrazioaren erregistroan etendurarako arrazoia amaitu dela dioen agiria sartzen denean, jakinarazpena egitea lortzen denean edo ezinbesteko arrazoiak desagertu direla egiaztatzen denean.

Behin etena amaituta, prozedurak jarraituko du, 1. idatz-zatian aurreikusitako epea amaitu arte falta den denboran edo sei hilabetez, azken epe hori luzeagoa izanez gero .

4. Entzutea emateko tramitea hasi aurretik, zergapekoak aldi bat -edo batzuk- eskatzen ahalko du, erregelamenduz ezartzen diren baldintzetan, horietan ikuskapenak jarduketarik egin ez dezan zergapekoarekin, eta, horrelakoetan, zergapekoari egindako errekerimenduei erantzuteko epea etenda geldituko da. Aldi horien iraupena, osotara, ez da 60 egun naturaletik gorakoa izanen prozedura osoan, eta prozeduraren gehieneko iraupenaren luzapen gisa hartuko da.

Organo jarduleak eskaera ukatzen ahalko du behar bezala justifikaturik ez badago edo jarduketei kalte egin diezaiekeela iruditzen bazaio. Ukoaren kontra ezin izanen da errekurtsorik edo erreklamazio ekonomiko administratiborik aurkeztu.

5. Ikuskapen prozedura betetzen ari den bitartean zergapekoak adierazten badu ez duela eskatutako informazioa edo ez duela aurkeztuko, edo hirugarren errekerimenduan emandako epean osorik aurkezten ez badu, eta ondoren aurkezten badu, ikuskapen prozeduraren gehieneko epea beste hiru hilabetez luzatuko da, betiere informazioa edo dokumentazioa aurkezten bada prozedura hasi zenetik gutxienez bederatzi hilabete iraganik. Halere, luzapena sei hilabetekoa izanen da aurkezpena akta formalizatu ondoren egiten bada eta ezartzen badu likidazioa egiteko eskumena duen organoak erabakiko duela jarduketa osagarriak egitea.

Era berean, ikuskapen prozeduraren gehieneko iraupena sei hilabetez luzatuko da baldin eta, zeharkako zenbatespenaren metodoa aplikatzea ezartzen duten inguruabarrak daudela adierazita, horren inguruko datuak, dokumentuak edo frogak aurkezten badira.

6. Baldin eta ez bada betetzen artikulu honen 1. idatz-zatian adierazten den prozeduraren epea, horrek ez du berarekin ekarriko prozedura iraungitzea. Prozedurak aurrera jarraituko du bukatu arte, baina ondorio hauek sortuko ditu likidatu gabe dauden zerga betebeharretan:

a) Preskripzioa ez da etentzat emanen, 1. idatz-zatian adierazitako epean betetako ikuskapen jarduketen ondorioz.

Preskripzioa etentzat emanen da jarduketak egiten badira 1. idatz-zatian aipatzen den epea amaitu ondoren. Zergapekoak eskubidea izanen du jakiteko eginen diren jarduketek zer kontzeptu eta zergaldi hartuko dituzten.

b) Epe honetan egiten diren diru-sarrerak borondatezkotzat hartuko dira, 52.3 artikuluaren ondorioetarako: prozedura hasten denetik 1. idatz-zatian aurreikusitako prozedura-epearen baldintza ez betetzearen ondotik egindako lehen jarduketa arte, betiere ikuskapen jarduketen xede den tributuari eta zergaldiari egozten badizkie tributudunak.

c) Ez-betetzea gertatzen denetik prozedura amaitu bitarte ez da berandutza interesik eskatuko.

7. Ebazpen judizial edo ekonomiko-administratibo batek akats formalak atzeman, eta ikuskapen jarduketen atzeraeragina agintzen duenean, horiek epe honetan bukatuko dira: jarduketak atzera eramaten direnetik artikulu honen 1. idatz-zatian adierazitako epea bukatzen den arte, edo sei hilabetean, baldin eta beste epea laburragoa bada. Ebazpena betearazteko eskumena duen organoak espedientea jasotakoan hasiko da kontatzen epe hori.

Prozedurari amaiera ematen dion likidazio berriagatik berandutza interesak eskatuko dira. Berandutza interesa kontatzen hasteko eguna baliogabetutako likidazioari zegokiokeen berbera izanen da, eta interesa likidazio berria ematen den unera bitarte sortuko da

1. ATALA. Arau amankomunak

140. artikulua. Berrikuspenerako bitartekoak .

1. Kapitulu honetan ezarritakoari jarraikiz berrikusten ahalko dira, beheko bitartekoren bat baliatuz, zergak eta ordainarazpen parafiskalak kudeatu eta ikuskatzeko egintzak, zuzenbide publikoko sarreren diru-bilketarako kudeaketa egintzak, tributu zehapenak ezartzeko egintzak eta 155.3 artikuluan aipatutako administrazio egintzak, Nafarroako Zerga Ogasunak emandakoak:

a) Berrikuspen prozedura bereziak.

b) Berraztertzeko errekurtsoa.

c) Erreklamazio ekonomiko-administratiboak.

d) Berrikuspeneko errekurtso berezia.

2. Ezin izanen dira administrazio bidean berrikusi Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboak emandako ebazpen irmoak, ez eta zergak kudeatzeko eta ikuskatzeko egintzak, zehapenak jartzeko egintzak eta zuzenbide publikoko sarreren diru-bilketarako kudeaketa egintzak ere, Nafarroako Zerga Ogasunak emandakoak, baldin eta haien gainean ebazpen ekonomiko-administratiboa eman bada, edozein dela ere alegatutako kausa, salbu eta 146. artikuluan aurreikusitakoari jarraikiz erabat deusezak diren egintzen kasuan, 149. artikuluko akats zuzenketen kasuan eta 159. artikuluan araututako berrikuspeneko errekurtso berezien kasuan.

Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboaren ebazpenak kaltegarritzat deklaratzen ahal dira 147. artikuluan xedatutakoarekin bat.

3. Epai judizial irmo batek berresten dituenean, ezin izanen dira inolaz ere berrikusi zergak kudeatzeko eta ikuskatzeko egintzak, zehazpenak ezartzeko egintzak eta zuzenbide publikoko sarreren diru-bilketarako kudeaketa egintzak, Nafarroako Zerga Ogasunarenak, ez eta erreklamazio ekonomiko-administratiboen gaineko ebazpenak ere.

141. artikulua. Ahalmena, ordezkapena, proba eta jakinarazpenak .

1. Prozedura bakoitzari aplikatzekoak zaizkion berezitasunak ezertan galarazi gabe, ahalmenari, ordezkapenari eta probari buruz foru lege honetan oro har ezarritako arauak aplikatuko zaizkie berrikuspen prozedura bereziei, berraztertzeko errekurtsoei, erreklamazio ekonomiko-administratiboei eta berrikuspeneko errekurtso bereziei.

2. Jakinarazpenen araubidea foru lege honetan oro har ezarritako hura izanen da, hurrengo paragrafoan ezarritakoa ukatu gabe.

Jakinarazteko betebeharra prozeduren gehieneko iraupen aldian bete dela ulertzeko, aski izanen da frogatzea egintzaren edo ebazpenaren testu osoa jakinarazteko saiakera bat egin dela.

142. artikulua. Ebazpenak arrazoitzea .

Kapitulu honetan araututako berrikuspen prozeduretan, ebazpenak arrazoitu beharko dira, eta egitateen eta zuzenbideko oinarrien aipamen laburra eginen da.

Aipatu prozeduretan izan litezkeen egintza hauek ere arrazoitu beharko dira:

a) Interesdunek aurkeztutako idazkiak ez onartzea.

b) Aurkaratutako egintzen betearazpena eteteko eskaerak ez onartzea edo ezestea.

c) Interesdunek gaiaren ardura hartzeko aurkeztutako errekusazioa zergatik den bidezkoa edo zergatik ez den bidezkoa.

d) Probak egiteko eskaerak ezestea.

e) Prozeduran interesdunaren eskubide subjektiboak mugatzen dituztenak.

f) Administrazio bidean dauden prozedurak etetea edo prozedurak jarraitzea eragozten duten kausak.

143. artikulua. Aurkaratutako egintzen betearazpena etetea .

1. Ezertan ukatu gabe hurrengo apartatuetan xedatutakoa, berraztertzeko errekurtsoa edo erreklamazio ekonomiko-administratiboa aurkezteak ez du ekarriko aurkaratutako egintzaren betearazpena etetea, legezko ondorio guztiekin, kuota edo eskubide likidatuen, interesen eta errekarguen bilketa barne.

2. Halere, aurkaratutako egintzaren betearazpena automatikoki etenda geldituko da interesdunak hala eskatuta, honakoak bermatzen badira, erregelamenduz ezartzen den moduan: egintza horren ondoriozko zenbatekoa, etendurak sortutako berandutze-interesak eta, bermea exekutatuz gero, bidezkoak liratekeen errekarguak eta gainerako gastuak.

Aurkaratzeak zerga zehapen bati eraginez gero, betearazpena besterik gabe etenda geldituko da bermerik aurkeztu beharrik izan gabe, foru lege honetan xedatutakoarekin bat.

Ebazpena edo erreklamazioa ebazteko eskumena duen organoak aldatzen ahalko du etendurari buruzko ebazpena artikulu honen 6. apartatuan aurreikusten diren kasuetan.

3. Aurkaratutako egintzaren betearazpena besterik gabe eteteko, berme hauetakoren bat aurkeztu behar da ezinbestean:

a) Diruzko edo balore publikoen gordailua Nafarroako Foru Komunitateko Diruzaintzan.

b) Fidantza edo abal solidarioa, kreditu-entitate batek edo elkar bermatzeko sozietate batek emana, edo kauzio-aseguruaren ziurtagiria.

c) Fidantza edo abal solidarioa, kaudimen frogatua duten beste pertsona fisiko edo juridiko batek emana, zerga araudian berariaz ezarritako kasuetan soilik.

4. Subsidiarioki, interesdunak ezin badu aurkeztu aurreko apartatuko letretan jasotako bermerik, betearazpena etetea adostu daiteke beste berme batzuk emanda, baldin eta nahikoak direla iritziz gero, betiere bilketa organoek aurretik aldeko txostena emanda.

5. Errekurtsoa edo erreklamazioa ebazteko eskumena duen organoak egintzaren betearazpena eten dezake, bermerik gabe (guztiak edo batzuk kenduta), betearazpenak kalte konponezinak edo konpontzen zailak eragin ditzakeenean.

6. Organo eskudunak erabakiko du etete-eskaera izapidetzeko onartu ala ez artikulu honen 5. eta 9. apartatuetan aipatzen diren kasuetan, eta ez du onartuko, baldin eta ezin bada ondorioztatu etete-eskaeran aurkeztutako dokumentaziotik edo administrazio-espedientean dagoen dokumentaziotik, konpontzen zailak edo ezinezkoak diren kalteen zantzurik dagoen edo akats aritmetiko, material edo egitatezkorik dagoen .

7. Zorra epe exekutiboan badago, etendura automatikoa lortzeko beharrezkoak ez diren beste berme batzuekin, edo bermeen erabateko edo zati bateko lekapenarekin, edo akats aritmetiko, material edo egitatezkoan oinarrituta, etete-eskaera aurkezteak ez du eragotziko Administrazioaren jarduketekin jarraitzea, hargatik eragotzi gabe eskaeraren dataren ondoren egindakoak deuseztatzea, etetea onartzen bada .

8. Etendurari buruzko ebazpena aldatzen ahalko du, hura eragin zuten baldintzak desagertu direla iritziz gero, aurkeztutako bermeek balioa edo eraginkortasuna galdu dutenean, edo beste ondasun edo eskubide batzuk badirela jakitean, berme gisa eman daitezkeenak eta etendurari buruzko ebazpena eman zenean ezagutzen ez zirenak .

9. Errekurtsoa jaso duen egintzaren betearazpena eteten ahalko da, bermerik gabe, nabari baldin bada hura ematean akats material, aritmetiko edo egitezko bat egin dela .

10. Erreklamazioak ez badio eragiten zerga zor osoari, etendurak erreklamatutako zatiari eraginen dio, eta erreklamazio egileak gainerako zenbatekoa ordaindu beharko du .

11. Berraztertzeko errekurtsoa jartzeagatik dekretatzen den etendurak erreklamazio ekonomiko-administratiboaren bidean segitzen ahalko du, erregelamenduz ezarritako baldintzetan .

12. Indarreko etendurak bide ekonomiko-administratiboan segituko du, interesdunak jakinarazten eta frogatzen badu zerga administrazioaren bilketa organoen aurrean eta administrazioarekiko auzi-errekurtsoa aurkezteko epean, errekurtso hori aurkeztu duela eta etendura eskatu duela. Etendurak aurrera segituko du, baldin eta administrazio bidean aurkeztu den bermeak indarra eta eraginkortasuna izaten segitzen badu, harik eta organo judizialak eskatutako etendurari buruz dagokion erabakia hartu arte.

Zehapenei dagokienez, etendurak erabaki judiziala hartu arte segituko du, aurreko paragrafoan aurreikusitako baldintzetan eta bermerik eman gabe .

13. Erreklamazioaren ebazpenaren ondorioz, aurkaratutako egintzak dakarren zenbatekoa osorik edo zati batean ordaindu behar denean, etenduraren aldi osoan sortutako berandutze-interesak likidatuko dira .

14. Xedetzat zerga zor edo zenbateko likidorik ez duten egintzen kasuan, errekurtsoa edo erreklamazio ebazteko eskumena duen organoak betearazpena eteten ahalko du, interesdunak hala eskatzen badu eta frogatzen badu betearazpenak konpontzen zailak edo ezinezkoak diren kalteak eragin ditzakeela .

15. Berrikuspeneko errekurtso berezi baten bidez aurkaratutako egintzaren edo ebazpenaren betearazpena ezin izanen da eten inola ere .

16. Behin hasita dagoela erabateko deuseztasuna deklaratzeko prozedura, edo kaltegarritasuna deklaratzekoa, hura deklaratzeko eskumena duen organoak zilegi izanen du aurkaratutako egintzaren betearazpena etetea, ofizioz edo interesdunak eskatuta, konpontzen zailak diren edo konpondu ezin diren kalteak sor litezkeenean .

17. Erregelamenduz arautuko dira etendurako eskabideak tramitatu eta ebazteko baldintzak, organo eskudunak eta prozedura .

144. artikulua. Bermeen kostuak itzultzea .

1. Zerga administrazioak egintza baten betearazpena eteteko edo zerga zor baten ordainketa geroratu edo zatikatzeko jarri dituen abalen eta beste bermeen kostua itzuliko du, zenbatekoa frogatu ondoren, epai edo administrazio ebazpen irmo batek egintza edo zor hori bidegabea dela deklaratzen badu. Egintza edo zorra zati batean bidegabea dela deklaratuz gero, itzulketa bermeen kostuaren kasuko zatiari dagokiona izanen da.

Erregelamenduz arautuko dira itzulketarako prozedura eta bermeen kostua zehazteko modua.

2. Bermeen kostuen itzulketarekin, zerga administrazioak sortzapenaren aldian indarra duen legezko interesa ere ordainduko du, zergapekoak eskatu beharrik izan gabe. Ondorio horietarako, legezko interesaren sortzapena kostuak egin direnetik (behar bezala frogatuta) ordainketa agindu den egunera artekoa izanen da.

3. Artikulu honetan xedatutakoa ez da aplikatuko tributu bakoitzaren araudian zerga betebeharrak beteko direla ziurtatzeko ezarritako bermeen kasuan.

2. ATALA. Berrikuspen prozedura bereziak

145. artikulua. Berrikuspen prozedura bereziak: motak .

Honako hauek berrikuspen prozedura bereziak dira:

a) Erabat deusezak diren egintzen berrikuspena.

b) Egintza deusezgarrien kaltegarritasun deklarazioa.

c) Tributuak aplikatzeko egintzen eta zehapenak jartzeko egintzen errebokazioa.

d) Akats materialen, egitekoen eta aritmetikoen zuzenketa.

e) Sarrera bidegabeen itzulketa.

146. artikulua. Erabat deusezak diren egintzen berrikuspen prozedura .

1. Zerga arloan emandako egintzek administrazio bidea agortzen badute edo egintza horien kontrako errekurtsorik jartzen ez bada dagokion epe eta moduan, edota Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboaren ebazpenen kontrako errekurtsorik ez badago dagokien epe eta denboran, horiek erabat deusez deklaratzen ahalko ditu organo eskudunak honako kasu hauetan:

a) Konstituzioak babes ditzakeen eskubide eta askatasunenei kalte eginez gero.

b) Gaia edo lurralde-eremua dela eta, nabarmen eskumenik ez duen organoak emanak izanez gero.

c) Ezinezko edukia izanez gero.

d) Arau-hauste penala dakartenak izanez gero edo arau-hauste penalaren ondorioz erabakitzen direnak izanez gero.

e) Legez horretarako ezarritako prozedura edo kide anitzeko organoen borondatea eratzeko funtsezko arauak biltzen dituzten arauak alde batera utzita emandakoak izanez gero.

f) Antolamendu juridikoaren kontrakoak izanik, berariazko edo ustezko egintzek ahalmenak edo eskubideak emanez gero haiek eskuratzeko funtsezko betebeharrak betetzen ez direnean.

g) Lege mailako arau batean berariaz jasotzen den beste edozein kasutan.

2. Prozedura tramitatzeko organo eskuduna aurkaratutako egintza eman zuen organoa izanen da.

3. Prozedura ebazteko organo eskuduna tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularra izanen da, salbu eta egintza Nafarroako Gobernuak eman badu; halakoetan, hari dagokio ebazpena emateko eskumena .

4. Ebazpena emateko eskumena duen organoak zilegi izanen du edozein unetan administrazio egintzak deusez deklaratzea, ofizioz edo interesdunak eskatuta, Nafarroako Kontseiluak aurrez irizpena emanda, baldin eta arestiko 1. apartatuan jasotako egoeraren bat gertatzen bada.

5. Honako kasu hauetan zilegi izanen da, edonola ere, interesdunek egindako eskaerak tramitera ez direla onartzen ebaztea modu arrazoituan, aholku organoak aurrez irizpena eman behar izan gabe:

a) Eskaerak ez direnean oinarritzen arestiko 1. apartatuan aurreikusitako kasuetan.

b) Administrazio bidean irmoak ez direnean.

c) Argi eta garbi funtsik gabeak direnean.

d) Funtsean berdinak diren beste eskaera batzuk mamiari dagokionez ezetsi direnean.

6. Ebazpena eman baino lehen, interesdunei entzunaldia emanen zaie, aukera izan dezaten hamabost egun balioduneko epean alegazioak aurkezteko. Epe horretan berean zilegi izanen dute alegazioak aurkeztea, halaber, errekurritutako egintzan eskubideak aitortzen zaizkien haiek edo errekurritutako egintzak beren interesak ukitzen dizkien haiek.

7. Berariazko ebazpena emateko epea urte batekoa izanen da gehienez ere interesdunak eskaera aurkezten duenetik aurrera edo prozedura ofizioz hasiko dela jakinarazten denetik aurrera.

Aurreko paragrafoan ezarritako epea igaro eta berariazko ebazpenik jakinarazi ez bada, honako ondorio hauek izanen dira:

a) Ofizioz hasitako prozedura iraungi eginen da, baino horrek ez du eragotziko aurrerago berriz ere beste prozedura bat abiaraztea.

b) Eskaera ezetsi eginen da administrazio isiltasunez, baldin eta prozedura interesdunak eskatuta hasia bada.

8. Interesdunen eskaeren berariazko edo presuntziozko ebazpenak edo tramitera ez onartzeko erabakiak berekin ekarriko du administrazio bidea amaitzea.

147. artikulua. Egintza deusezgarrien kaltegarritasun deklarazioa .

1. 146. eta 149. artikuluetan aurreikusitako kasuez aparte, zerga administrazioak ezin izanen ditu berak egindako egintzak eta ebazpenak deuseztatu interesdunen kaltetan. Horretarako, interes publikorako kaltegarritzat deklaratu beharko ditu modu arrazoituan, ordenamendu juridikoko arau-hausteren bat betetzen dutenean, eta, gero, horiek administrazioarekiko auzien jurisdikzioan aurkaratu.

2. Prozedura tramitatzeko organo eskuduna aurkaratutako egintza eman zuen organoa izanen da.

3. Prozedura ebaztea tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrari dagokio .

4. Ebazpena eman behar duen organoaren iritziz komeni bada, Nafarroako Kontseiluak irizpena ematea eskatzen ahalko du aurretik.

5. Kaltegarritasuna ezin izanen da deklaratu administrazio egintza jakinarazi eta lau urte igaro ondoren, eta beharrezkoa izanen da interesdun izandako guztiei entzunaldia ematea aurrez.

6. Baldin eta sei hilabete igaro badira prozedura hasi zezenetik eta ez bada kaltegarritasun deklarazioa ebatzi, prozedura iraungi eginen da.

7. Ezertan ukatu gabe administrazioarekiko auzien jurisdikzioaren gaineko araudian ezarritakoa, kaltegarritasun deklarazioari ezin izanen zaio administrazio errekurtsorik jarri, baina interesdunari jakinarazten ahal zaie argibideetarako eta ez beste ezertarako.

148. artikulua. Zerga arloko egintzak eta zehapenak jartzeko egintzak errebokatzea .

1. Honako kasu hauek gertatzen direnean, zerga administrazioak zilegi izanen du zerga arloko egintzak eta zehapenak jartzeko egintzak, berak emanak, errebokatzea interesdunen mesedetan, betiere preskribatze epea igaro ez bada:

a) Ordenamendu juridikoa argi eta garbi betetzen ez badute.

b) Egoera juridiko jakin bati eragiten dioten eta emandako egintza bidezkoa ez dela agerian uzten duten inguruabarrak gertatzen badira.

c) Prozedura tramitatzean interesdunak babesgabe egon badira.

2. Errebokatzeak ez dakar legeak baimentzen ez duen salbuespen edo dispentsarik, eta ez da izanen berdintasun printzipioaren, interes publikoaren edo ordenamendu juridikoaren kontrakoa.

3. Errebokatze prozedura ofizioz hasiko da beti. Prozeduraren pean dagoen egintza zein organoak eman zuen, hari dagokio tramitatzea.

4. Ebazpena eman aurretik, interesdunei entzunaldia emanen zaie, alegazioak aurkez ditzaten hamabost egun balioduneko epean.

5. Ebazpena eman behar duen organoaren iritziz komeni bada, Nafarroako Kontseiluak irizpena ematea eskatzen ahalko du aurretik.

6. Ebazpena emateko eskumena tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrari dagokio .

7. Berariazko ebazpena jakinarazteko gehienez ere sei hilabete izanen dira prozedura hasi dela interesdunari jakinarazten zaionetik hasita.

8. Epe hori igaro eta ebazpenik jakinarazi ez bada, prozedura iraungi eginen da.

9. Prozedura honen baitan ematen diren ebazpenek administrazio bidea amaituko dute.

149. artikulua. Akats materialak, egitezkoak eta aritmetikoak zuzentzeko prozedura .

1. Erreklamazio ekonomiko-administratiboaren egintzak edo ebazpenak akats materialak, egitezkoak edo aritmetikoak baditu, hura eman duen organoak edozein unetan zuzentzen ahalko du, ofizioz edo interesdunek eskatuta, betiere preskribatze epea amaitu ez bada.

Zehazki, prozedura hori baliatuz erreklamazio ekonomiko-administratiboen egintzak eta ebazpenak zuzentzeko, horiek egitezko akatsa izan behar dute espedienteari gehitutako dokumentuetan beretan.

Dena delako egintzan edo ebazpenean zenbatekoari dagokionez edo bestelako elementu bati dagokionez egindako akatsa zuzenduko du ebazpenak.

2. Berariazko ebazpena jakinarazteko gehieneko epea sei hilabetekoa izanen da interesdunak eskaera aurkezten duenetik hasita edo prozedura hasteko ebazpena jakinarazten zaionetik hasita.

3. Aurreko apartatuan ezarritako epea berariazko ebazpenik jakinarazi gabe iragateak ondorio hauek izanen ditu:

a) Ofizioz hasitako prozedura iraungi eginen da, baino horrek ez du eragotziko aurrerago berriz ere beste prozedura bat abiaraztea.

b) Eskaera administrazioaren isiltasunez ezetsiko da, prozedura interesdunak eskatuta hasi baldin bada.

4. Prozedura honetan ematen diren ebazpenen kontra berraztertzeko errekurtsoa eta erreklamazio ekonomiko-administratiboa aurkezten ahalko dira.

150. artikulua. Sarrera bidegabeen itzulketa .

1. Zergapekoek eta haien oinordekoek edo kausadunek eskubidea izanen dute Foru Komunitatearen Diruzaintzan zerga-zorrak ordaintzean egindako sarrera bidegabeen itzulketarako, eta 50.2.c) artikuluko lehen paragrafoan araututako berandutze-interesa aplikatuko da. Ez da inola ere itzuliko 162. artikuluan aurreikusitako kasuetan erantzukizunetik libratzeko ordaindutako zenbatekorik.

59. artikuluan xedatutakoa gorabehera, Nafarroako Zerga Ogasunak itzulketa horien ordainketa atzeratuko du, baldin eta subjektu pasiboak ez baditu bere tributu betebeharrak egunean; hain zuzen ere, betebehar horiek bete arte atzeratuko du ordainketa.

Ez da berandutze-interesik sortuko subjektu pasiboak Nafarroako Zerga Ogasunarekiko tributu betebeharrak egunean izan ez dituen epeetan. Era berean, ordainketa-prozeduraren gainerako atzerapen guztiak, subjektu pasiboari egotz dakizkiokeenak, ez dira kontuan hartuko berandutze-interesen sortzapen-epea kontatzeko orduan.

2. Erregelamendu bidez arautuko da, sarrera bidegabeen kasuen arabera, zer prozedura bete itzulketaren eskubidea aitortzeko eta itzulketa bera egiteko; itzulketa konpentsazio bidez egiten ahalko da, 59. artikuluan arautu bezala.

3. Sarrera bidegabea eragin zuen egintza administratiboa irmoa denean, itzulketa eskatzeko bide bakarra egintza horren berrikuspena eskatu edo sustatzea izanen da, eta horretarako, 145. artikuluko a), c) eta d) letretan jasotzen diren berrikuspen prozedura bereziak erabiliko dira, edo 159. artikuluan araututako berrikuspeneko errekurtso berezia .

4. Prozedura honetan ematen diren ebazpenen kontra berraztertzeko errekurtsoa eta erreklamazio ekonomiko-administratiboa aurkezten ahalko dira.

3. ATALA. Berraztertzeko errekurtsoa

151. artikulua. Berraztertzeko errekurtsoaren xedea eta izaera .

1. Zerga Administrazioak ematen dituen eta erreklamazio ekonomiko-administratiboaren xede izan daitezkeen egintzen kontra, aukerakoa izanen da berraztertzeko errekurtsoa aurkeztea atal honetan xedatutakoarekin bat.

2. Interesdunak berraztertzeko errekurtsoa aurkezten badu, ezin izanen du erreklamazio ekonomiko-administratiborik aurkeztu egintza bera aurkaratzeko errekurtsoaren berariazko ebazpena eman arte edo administrazio isiltasunez ezetsitatzat jo arte. Organo eskudunak ez du onartuko erreklamazioa ebazpen horren aurretik edo epe hori iragan aurretik aurkezten bada, berariazko edo presuntziozko ebazpenaren kontra berraztertzeko errekurtsoa berriz aurkezteko aukera gorabehera.

152. artikulua. Hasiera, tramitazioa eta ebazpena .

1. Berraztertzeko errekurtsoa hilabeteko epean jarri beharko da, aurkaratutako egintza jakinarazi eta biharamunetik hasita.

Administrazioaren isiltasun kasuetan, eragina izan eta biharamunetik hasita aurkezten ahalko da errekurtso hori.

2. Errekurritutako egintza eman zuen organo berean aurkeztuko da, organo hori izanen baita eskuduna errekurtsoa tramitatu eta ebazteko, non antolaketa administratiboari buruzko arauek ez dioten eskumena beste organo bati esleitzen.

3. Berraztertzeko egintzak espedienteak jasotzen dituen gai gauztiak jakinarazten dizkio ebazteko eskumena duen organoari, gai horiek errekurtsoa aurkezteko idatzian jasota egon nahiz ez.

Organo eskudunaren iritziz bidezkoa bada interesdunak planteatu gabeko gaiez ebaztea, haiei azalduko dizkie, alegazioak egin ditzaten hamar egun balioduneko epean, jakinarazpena egiten denetik hasita.

4. Ebazpena jakinarazteko epea hiru hilabetekoa izanen da, errekurtsoa aurkeztu eta biharamunetik hasita. Epe hori ebazpen espresua jakinarazi gabe iraganik, errekurtsoaren egileak ezetsitzat hartzen ahalko du, bidezkoa den erreklamazioa aurkezteko.

5. Berraztertzeko errekurtsoaren kontra ezin izanen da berriz aurkeztu errekurtso hau.

6. Berraztertzeko errekurtsoaren ebazpenaren kontra edo aurkaratutako egintza betetzea eteteko bide honetan aurkezten den eskaeraren ebazpenaren kontra, erreklamazio ekonomiko-administratiboa aurkezten ahalko da legez ezarritako epeetan.

7. Atal honetan aurreikusita ez dagoen orotan aplikatzekoak izanen dira, modu osagarrian, erreklamazio ekonomiko-administratiboetarako ezarritako prozedura arauak.

4. ATALA. Erreklamazio ekonomiko-administratiboak

153. artikulua. Organo eskuduna .

1. Erreklamazio ekonomiko-administratiboez arduratu eta horiek tramitatu eta ebazteko eskumena Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboak baizik ez du, eta haren ebazpenek administrazio bidea amaitzen dute, eta haien kontra errekurtsoa aurkezten ahalko da administrazioarekiko auzien bidean, jurisdikzio horren arauekin bat.

2. Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboaren eskumenaz baliatzea ukaezinezkoa eta luzaezina izanen da eta ezin izanen da interesdunen borondateagatik aldatu.

3. Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboak osoko bilkura bidez edo pertsona bakarreko organoaren bidez, jarduten ahalko du, hau da, lehendakariaren edo edozein kideren bidez, erregelamenduz aurreikusitako kasuetan.

4. Erregelamenduz arautuko dira Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboaren osaera, antolaketa eta funtzionamendua, bai eta haren ebazpenen prozedura ekonomiko-administratiboa eta betetzea ere.

154. artikulua. Zer gairi buruz aurkezten ahal diren erreklamazio ekonomikoadministratiboak .

Erreklamazio ekonomiko-administratiboak gai hauei buruzkoak izanen dira, horietan zer nolako aferak jasotzen diren gorabehera, egitezkoak nahiz zuzenbidekoak:

a) Tributuen eta ordainarazpen parafiskalak kudeatu eta ikuskatzea, eta, oro har, Nafarroako Ogasun Publikoaren zuzenbide publikoko sarrera guztiak.

b) Tributu arloan zehatzeko ahala erabiltzea.

c) Beste edozein, foru lege bidez horrela ezartzen denean.

155. artikulua. Aurkaratzen ahal diren egintzak .

1. Aurreko artikuluan zehaztu diren gaiei buruzko erreklamazio ekonomiko-administratiboak aurkezten ahalko dira egintza hauen aurka:

a) Behin-behinekoz edo behin betiko eskubide bat onartu edo ukatzen dutenak edo betebehar bat deklaratzen dutenak.

b) Tramitekoak, gaiaren sakonekoa zuzen edo zeharka erabakitzen dutenak, prozedurari amaiera ematen diotenak, ezinezko bihurtzen dutenak, haren jarraipena eteten dutenak, edo interesdunaren babes gabezia eragiten dutenak.

2. Bereziki aurkaratzen ahalko dira administrazio egintza hauek:

a) Behin-behineko edo behin betiko likidazioak.

b) Berariazko edo presuntziozko ebazpenak, autolikidazio bat zuzentzeko eskaera batek eragindakoak.

c) Ondasunen eta eskubideen balio egiaztapenak onesten dituztenak, bai eta balio edo oinarriak finkatzeko egintzak ere, haien araudiak hala ezartzen duenean.

d) Tributu salbuespen edo hobari araubideak aurretik onartzen edo ukatzen dituztenak.

e) Zergapeko bati aplikatu beharreko tributu araubidea ezartzen dutenak, haren kargurako etorkizuneko betebeharrak ezartzen baditu, formalak barne.

f) Tributu zehapenak ezartzen dituztenak.

g) Nafarroako Ogasun Publikoaren Zuzenbide Publikoko sarreren diru-bilketaren kudeaketak sortutakoak.

h) Tributu arloko sarrera bidegaben itzulketarako eskaerak ebazten dituztenak.

i) Bide honetan aurkaratzen ahal diren administrazio egintzen bete beharrekotasuna eteteko eskaera ebazten dutenak.

j) Akats materialak, egitezkoak edo aritmetikoak zuzentzearen arloan tributuen kudeaketa organoek emandakoak.

k) Aurrekoaz beste batzuk izan, eta aurkaratzen ahal direnak tributu arloan emandako arauetan hala ezarrita dagoelako espreski.

3. Erregelamenduz ezarriko diren baldintzekin eta moduan erreklamazioa aurkezten ahalko da, halaber, Nafarroako Zerga Ogasunaren organoek tributu arloko jarduketa hauekin lotuta emandako administrazio ebazpenen kontra:

a) Tributuak jasanarazteko egintzak, legez aurreikusitakoak.

b) Legez atxikipena edo konturako sarrera egin behar dutenek egindako atxikipenak edo konturako sarrerak.

c) Fakturak eman, entragatu eta zuzentzeko betebeharrari dagozkionak.

d) Zergadunaren ordezkoek ordaindutako tributuen errenboltsoak eragindakoak.

4. Ez da erreklamazio ekonomiko-administratiborik onartuko egintza hauei dagokienez:

a) Nafarroako Gobernuak edo tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrak emandakoak .

b) Bide judizial, zibil edo laboralaren aurretik bide administratiboko erreklamazioa eragiten dutenak, edo bide horri amaiera ematen diotenak.

c) 164.1. artikuluan aipatzen diren likidazio administratiboak.

d) Arau batek edo lege mailako xedapen batek erreklamazio ekonomiko-administratibotik kanpo espreski uzten dituenak.

156. artikulua. Erreklamazioak sustatzeko legitimazioa .

1. Honakoek sustatzen ahalko dituzte erreklamazio ekonomiko-administratiboak:

a) Beste zergapeko batzuk.

b) Beste edozein pertsona, egintza administratiboak haren interes legitimoak ukitzen baditu.

2. Ez dira legitimatuta egonen:

a) Funtzionarioak, salbu eta berehala eta zuzenean urratzen bada onartua duten eskubide bat edo haien interes legitimoak ukitzen baditu.

b) Partikularrak, Administrazioak eskuordetuta jarduten dutenean edo haren agente edo mandatudun gisa.

c) Salaketaren egileak.

d) Itun edo kontratu bidez zerga betebeharrak beren gain hartzen dituztenak.

e) Aurkaratutako egintza eman duten organoak, salbu eta bestelakorik xedatzen bada foru lege maila duen arau batean.

157. artikulua. Berrikuspena zabaltzea .

1. Erreklamazio ekonomiko-administratiboak kudeaketa espedienteak jasotzen dituen gai guztiak jakinarazten dizkio ebazteko eskumena duen organoari, gai horiek interesdunek planteatuta egon nahiz ez.

2. Organoaren iritziz komeni bada interesdunek planteatu gabeko gaiak aztertu eta ebaztea, prozeduran pertsonatutakoei azalduko dizkie, eta hamar egun balioduneko epea emanen die alegazioak egin ditzaten.

158. artikulua. Prozedura .

1. Erreklamazio ekonomiko-administratiboa hilabeteko epean jarriko da, aurkaratutako egintza jakinarazi eta biharamunetik kontatzen hasita.

Erreklamazioa aurkezteko epeak espreski egindako jakinarazpena egin eta biharamunean hasiko dira kontatzen.

Administrazioaren isiltasun kasuetan, erreklamazioa jartzen ahalko da ondorioak izan eta biharamunetik hasita.

2. Erreklamazio ekonomiko-administratiboen ebazpena jakinarazteko gehieneko epea urtebetekoa izanen da. Epe hori iraganik jakinarazpena egin gabe, interesdunak erreklamazioa ezetsitzat jotzen ahalko du, bidezkoa den errekurtsoa aurkezteko.

3. Emandako ebazpenak erabateko eraginkortasuna izanen du erreklamazioa dagoela jakinarazi zaien interesdunentzat, eta ukitutako organo administratiboek nahitaez bete beharrekoa izanen da.

4. Jarritako erreklamazioa onartzearen ondorioz lehenago sartutako dirua itzuli behar baldin bada, interesdunak eskubidea izanen du sarrera egin zuen egunetik ordaintzeko agindua ematen den egunera arte sorturiko berandutze-interesak eskuratzeko.

5. 59. artikuluan xedatutakoa gorabehera, Nafarroako Zerga Ogasunak itzulketa horien ordainketa atzeratuko du, baldin eta subjektu pasiboak ez baditu bere tributu betebeharrak egunean; hain zuzen ere, betebehar horiek bete arte atzeratuko du ordainketa.

5. ATALA. Berrikuspeneko errekurtso berezia

159. artikulua. Berrikuspeneko errekurtso berezia .

1. Berrikuspen-errekurtso berezia aurkezten ahalko da soilik Nafarroako Zerga Ogasunean sartutako organo administratiboek emandako egintza irmoen kontra eta Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboaren ebazpen irmoen kontra, inguruabar hauetako bat tartean dagoelarik:

a) Gaia ebazteko funtsezko balioa duten agiriak agertzen badira, egindako akatsa agerian uzten dutenak, errekurtsoaren xede den egintza edo ebazpenaren ondotik bada ere edo haiek emateko garaian aurkeztu ezin zirenak.

b) Errekurtsoaren xede den ebazpenean funtsezko eragina izan duten agiri edo testigantza batzuk epai judizial irmoaren bidez faltsuak direla deklaratu denean, ebazpen hura baino lehen nahiz ondoren.

c) Ebazpena honen ondorioz eman izana: prebarikazioa, funtzionario-eroskeria, indarkeria, iruzurrezko amarrua edo beste jokabide zigorgarri bat, halakotzat deklaratuta badlin badago epai judizial irmo baten bidez.

2. Berrikuspen-errekurtso berezia Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboan aurkeztuko da, hura baita eskuduna errekurtsoaz arduratzeko, eta hura tramitatu eta ebazteko.

3. Errekurtso hori aurkezteko epea hiru hilabetekoa da agirien ardura hartzen denetik edo epai judiziala irmoa denetik hasita.

4. Berrikuspen-errekurtso berezia aurkezteko legitimaturik daude errekurtsoaren xede den egintzan edo Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboaren ebazpenean interesdun direnak. Ebazpen horren kontrako berrikuspen-errekurtso berezia aurkezteko legitimaturik dago, halaber, Nafarroako Foru Ogasuneko zuzendari kudeatzailea .

5. Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboak arrazoiturik ebazten ahalko du errekurtsoa tramitera ez onartzea inguruabar hauetako bat tartean delarik:

a) Irmo bilakatu ez diren egintzen kontra aurkezten denean.

b) Aurreko 1. apartatuan aurreikusitako kausetako batean oinarritzen ez denean.

c) Funtsean berdinak diren beste errekurtso batzuk mamiari dagokionez ezetsi direnean.

d) Errekurtsoa aurkezteko idatzian ez dagoenean inolako zantzurik edo frogarik egindako eskaerari eusteko.

6. Ebazpena eman behar duen organoaren iritziz komeni bada, Nafarroako Kontseiluak irizpena ematea eskatzen ahalko du aurretik, eta irizpen hori ez da loteslea izanen.

7. 2. eta 5. apartatuetan xedatutakoa gorabehera, berrikuspen-errekurtso berezia Nafarroako Foru Ogasuneko zuzendari kudeatzaileak aurkezten badu Nafarroako Foru Auzitegi Ekonomiko-administratiboak emandako ebazpen irmo baten kontra, tributuen arloan eskumena duen departamentuko Idazkaritza Tekniko Nagusiak eginen du horren tramitazioa, eta ebazteko eskumena, berriz, Nafarroako Gobernuarena izanen da, Nafarroako Kontseiluak nahitaezko irizpena eman ondotik .

8. Errekurtsoa aurkezten denetik lau hilabete iragan ondoren espreski ebazpena jakinarazi gabe, ezetsi dela ulertuko da.

9. Espreski emandako ebazpenak edo aurreko apartatuan aurreikusitako epea ebazpena jakinarazi gabe iragateak amaiera emanen dio administrazio bideari.

10. Erreklamazio ekonomiko-administratiboak prozeduraren tramitazioaren arloan erregulazten dituzten arauak osagarriak izanen dira atal honetan ezarritakoarekin bateragarriak badira

V. TITULUA. Ogasun Publikoaren kontrako delitu kasuetarako jarduketak

160. artikulua. Likidazioak egitea Ogasun Publikoaren kontrako delitu zantzuak daudenean .

1. Zerga administrazioak Ogasun Publikoaren kontrako delitu zantzuak ikusten dituelarik, prozeduraren tramitazioak aurrera eginen du aplikatzekoak diren arau orokorrekin bat, horrek galarazi gabe erruduntasun-testigantza jurisdikzio eskudunera igortzea edo espedientea Fiskaltzara, titulu honetan ezartzen diren arauekin bat betiere.

Hurrengo artikuluan aipatzen diren kasuetan salbu, zerga betebeharraren elementuen likidazioa ematen ahalko da, egiaztapenaren xede diren elementuena alegia, likidazio desberdinetan bereiziz, alde batera Ogasun Publikoaren kontrako ustezko delituarekin lotura dutenak, eta beste batera Ogasun Publikoaren kontrako ustezko delituarekin loturarik ez dutenak.

2. Ematen den likidazioa, Ogasun Publikoaren kontrako ustezko delituarekin lotura duten zerga betebeharraren elementuei dagokiena, bat etorriko da titulu honetan ezarritakoarekin.

Idatz-zati honek aipatzen dituen kasuetan, Administrazioak ez du hasiko edo jarraituko egitate horiei beraiei dagokien zehapen prozedura. Zehapen prozedura bat hasita baldin badago, eta lehenago amaitu ez bada, amaiera hori gertatu dela ulertuko da, betiere, erruduntasunaren testigantza jurisdikzio eskudunera igortzen denean edo espedientea Fiskaltzara, horrek galarazi gabe beste zehapen prozedura bat hasteko aukera, idatz-zati honen azken lerrokadan aipatzen diren kasuetan.

Agintari judizialek kondena-epaia emanez gero, ezin izanen da administrazio zehapena jarri egitate berberengatik.

Delitua dagoenik ikusten ez bada, zerga administrazioak zehapen prozedura administratiboa hasiko du, bidezkoa denean, epaitegiek frogatutzat eman dituzten egitateekin bat.

3. Ogasun Publikoaren kontrako balizko delituarekin loturarik ez duten tributu kontzeptuei dagokienez ematen den likidazioaren tramitazioa bat etorriko da foru lege honen IV. tituluko VI. kapituluan xedatutakoaren arabera dagokionarekin, eta IV. titulu horren beraren VII. kapituluan ezarritako berrikuspen araubideari jarraituz.

161. artikulua. Salbuespenak, Ogasun Publikoaren kontrako delitu zantzuak daudenean likidazioak egiteko .

1. Zerga Administrazioak Ogasun Publikoaren kontrako delitu zantzuak ikusten dituenean, erruduntasunaren testigantza igorriko du jurisdikzio eskudunera edo espedientea Fiskaltzara, eta ez du eginen 160.2 artikuluan aipatzen den likidazioa kasu hauetan:

a) Likidazio administratiboaren tramitazioak delituaren preskripzioa eragin dezakeenean Zigor Kodearen 131. artikuluan aurreikusitako epeekin bat.

b) Ikuskapena edo egiaztapena eginda ere zehatz-mehatz ezartzerik ez dagoenean likidazioaren zenbatekoa edo zergadun zehatz bati egozteko modurik izan ez denean.

c) Likidazio administratiboak moduren batean kaltetu dezakeenean iruzurraren ikerketa edo egiaztapena.

Lehenago aipatutako kasuetan, zerga administrazioak aurkeztutako salaketa edo kereila idatziarekin batera, likidazioa ez emateko erabaki administratiboa eragin duten inguruabarretako bat dagoela justifikatzen duen erabaki arrazoitua ere igorriko da.

Kasu horietan, zergadunari ez zaio emanen entzuteko tramitea edo alegazioak aurkeztekoa.

2. Aurreko idatz-zatian aipatzen diren kasuetan, Administrazioak ez du prozedura administratiboa hasiko edo, kasua bada, jarraituko, eta etenda geldituko da agintari judizialek epai irmoa eman arte, jarduketen largespena edo artxiboa gertatu arte edo Fiskaltzak espedientea itzuli arte.

Halere, zehapen espedientea hasita baldin badago, ulertuko da amaituta dagoela erruduntasunaren testigantza jurisdikzio eskudunera igortzen denean edo espedientea Fiskaltzara. Hori guztia, zehapen prozedura berri bat hasteko aukera ukatu gabe azkenean deliturik ikusten ez bada eta epaitegiek frogatutzat eman dituzten gertaerekin bat.

Erruduntasun testigantza edo espedientea igortzeak eten eginen ditu tributu zorra zehazteko eta zehapena ezartzeko eskubidearen preskripzio epeak, 57.1 artikuluan aurreikusitakoarekin bat.

Agintari judizialek kondena-epaia emanez gero, ezin izanen da administrazio zehapena jarri egitate berberengatik.

Egiaztapen eta ikerketa prozedurako jarduketak, salatutako egitateen gainean etendura aldian egiten direnak, ez direla izan ulertuko da.

3. Aurreko kasuetan, deliturik izan denik ikusi ez bada, zerga administrazioak jarduketak hasi edo aurrera eramanen ditu, organo jurisdikzionalek frogatutzat eman dituzten egitateen arabera, 139.1 artikuluan aipatzen den epea amaitu arteko aldian edo 6 hilabeteko epean, hura luzeagoa izanez gero; epe hori prozedurarekin jarraitu behar duen organo eskudunak kontatu beharko du, ebazpen judiziala edo Fiskaltzak itzulitako espedientea jasotzen denetik aurrera.

Preskripzio epeen zenbaketa berriz hasiko da ebazpen judiziala zerga administrazio eskudunaren erregistroan sartzen denetik aurrera.

162. artikulua. Borondatezko erregularizazioa .

Zerga Administrazioak ez du erruduntasun testigantza jurisdikzio eskudunera igorriko, ez eta espedientea Fiskaltzara, egiaztatzen bada zergadunak erregularizatu duela bere zerga egoera, tributu-zorra osorik onartu eta ordainduz erregularizazioaren xede den tributu-zorra zehazteko egiaztapen edo ikerketa jarduketak hasi direla jakinarazi aurretik, edo, halako jarduketak gertatu ez badira, Fiskaltzak, Estatuko abokatuak edo kasuko autonomia erkidegoko, foru edo toki administrazioaren ordezkari prozesalak, zergadunaren kontra zuzendutako kereila edo salaketa aurkeztu aurretik, edo eginbideak hasi direla modu formalean jakiteko bide emateko, Fiskaltzak edo Instrukzioko epaileak jarduketak egin aurretik.

Tributu-zorra 50. artikuluan aipatzen diren elementuek osatzen dutela ulertzen da, eta zergadunak hauen autolikidazioa eta sarrera egin beharko du aldi berean: kuota, berandutze-interesak eta sarreraren egunean legez sortutako errekarguak. Halere, borondatez erregularizatutako tributuak autolikidazioaren prozeduraren bidez eskatzen ez direnean, zergadunak kasuko aitorpena aurkeztu beharko du, eta Administrazioak likidatutako tributu zor osoaren sarrera egin beharko du tributuaren araudian ordainketarako ezarritako epean.

Artikulu honetan xedatutakoa aplikatuko da, halaber, erregularizazioa gertatzen denean Administrazioak tributu-zorra zehazteko duen eskubideak behin preskribatu ondoren ere.

Artikulu honen lehen lerroaldean aipatzen den bezala, zor osoaren onarpena eta sarrera egin direla ezartzeko, Zerga Administrazioak bidezkoak diren egiaztapen eta ikuskapen jarduketak egiten ahalko ditu, horien xede diren zergaldien eta kontzeptuen preskripzioa, 55.a) artikuluan arautzen dena, gertatu bada ere.

163. artikulua. Ikuskapen prozeduraren tramitazioa likidazioa egin behar denean .

1. Zerga administrazioak Ogasun Publikoaren kontrako delitu zantzuak ikusiz gero eta 161.1 artikuluarekin bat likidazioa ematea galarazten duten inguruabarrak tartean ez badira, bidezkoa izanen da delituarekin lotutako likidazio proposamen bat formalizatzea, bertan adierazita haren oinarri diren egitateak eta zuzenbideko oinarriak.

Proposamen hori zergadunari jakinaraziko zaio, eta entzuteko tramitea emanen zaio bere eskubideen alde komeni zaiona alega dezan 15 egun naturaleko epean, proposamena jakinarazi eta biharamunetik hasita.

Tramitazio administratiboan egin diren prozedura akatsek, egin badira, ez dituzte inola ere delituarekin lotutako zerga betebeharra osorik edo zati batean azkentzeko ondorioak sortuko, ez eta 139.6 artikuluko a) eta b) letretan aurreikusitakoak ere zerga administrazioak tributu-zorra likidatzeko egindako jarduketei dagokienez; horrek ez du galaraziko haiek eragin ditzakeenak izatea, baldin eta Fiskaltzak espedientea itzultzen badu edo ebazpen judizial irmoa ematen bada, 167.2.c) artikuluan aurreikusitako doikuntza egitera behartzen duena Ogasun Publikoaren kontrako delitua dagoenik ez ikusteagatik.

Entzunaldia emateko tramiterako aurreikusitako epea iraganik eta alegazioak aurkeztu baldin badira, horiek aztertu ondoren, Tributu Ikuskapenerako Zerbitzuko zuzendariak likidazio administratibo bat emanen du, Nafarroako Foru Ogasuneko zuzendari kudeatzailearen aldez aurreko edo aldibereko baimenarekin, bera baita salaketa edo kereila aurkezteko eskumena duena, bidezkoa den erregularizazioak agerian uzten badu bere ustez Ogasun Publikoaren kontrako delitua egon daitekeela .

Likidazio administratiboa eman ondoren, zerga administrazioak erruduntasun testigantza igorriko du jurisdikzio eskudunera, edo espedientea Fiskaltzara, eta egiaztapen prozedura amaitzeko, likidazio horren bidez erregularizatutako zerga betebeharraren elementuei dagokienez betiere, zergadunari horren jakinarazpena eginez, eta bertan ohartaraziko da sarrera egiteko borondatezko epea hasiko dela kasuko salaketa edo kereila tramitera onartu dela jakinarazi ondoren, 165. artikuluan ezarri bezala.

Erruduntasun testigantza edo espedientea igortzeak eten eginen ditu tributu zorra zehazteko eta zehapena ezartzeko eskubidearen preskripzio epeak, 57.1 artikuluan aurreikusitakoarekin bat.

2. Salaketa edo kereila ez onartzeak atzera eramanen ditu ikuskapen jarduketak, delituarekin lotutako likidazio proposamena eman aurreko unera, eta, kasu horretan, dagokion akta formalizatuko da, eta foru lege honetan eta haren garapen araudian ezartzen denarekin bat tramitatuko.

Ikuskapen jarduketak 135. eta 136. artikuluetan xedatutakoarekin bat amaituko dira.

Prozedura amaitu beharko da jarduketak atzera eramandako unetik hasita 139. artikuluaren 1. idatz-zatian aipatzen den epea amaitu arteko aldian, edo sei hilabetean, epe hura luzeagoa baldin bada. Ebazpen judiziala jasotzen denetik hasita kontatuko da epe hori, edo Fiskaltzak edo prozedurari jarraipena eman behar dion organo eskudunak itzulitako espedientea jasotzen denetik hasita.

Prozedurari amaiera ematen dion likidazio berriagatik berandutze-interesak eskatuko dira. Berandutze-interesa kontatzen hasteko eguna baliogabetutako likidazioari zegokiokeen berbera izanen da, eta interesa likidazio berria ematen den unera bitarte sortuko da.

Kasu horietan, tributu-zorra zehazteko eta zehapena ezartzeko eskubidearen preskripzio epeen kontaketa hasiko da, 57.3 artikuluan aurreikusitakoarekin bat.

3. Zergaldi eta zerga kontzeptu berberetarako, bereizi behar badira, alde batetik elementu batzuk, zeinetan Ogasun Publikoaren kontrako delitua izan daitekeen dolozko jokabidea dagoela ikusten baita, eta, beste alde batetik, erregularizatu beharreko beste elementu batzuk, zeinetan ez baita dolozko jokabide hori ikusten, bi likidazio eginen dira, bereizita.

Bi likidazioak zenbatestearen ondorioetarako, delituarekin lotutako likidazio proposamen bat formalizatuko da eta ikuskapen akta bat, arau hauen arabera:

a) Delituarekin lotutako likidazio proposamenean deklarazioaren xede izan ziren elementuak egonen dira sartuta, kasua bada, eta horiei gehituko zaizkie beste batzuk, horietan doloa dagoela ikusten denean; zergadunak doikuntzetarako eskubidea izanez gero, horiek deskontatuko zaizkio, bai eta, oinarrian edo kuotan konpentsatu edo kendu beharreko partidak ere, gehigarri gisa dagozkionak tributu bakoitzaren araudian ezarritakoarekin bat. Aurkeztutako aitorpenak kuota bat ezartzen badu, sartu beharrekoa, hura deskontatu eginen da likidazio proposamen horren kalkulurako.

b) Aktan jasotako likidazio proposamenean egiaztatutako elementu guztiak sartuko dira, balizko delituarekin loturik egon nahiz ez, eta likidazio proposamenetik kenduko da aurreko letran aipatzen den zenbatekoa.

Nolanahi ere, zergadunak hauta dezake bi kuoten kalkulurako sistema bat aplikatzea, oinarrian edo kuotan konpentsatu edo kendu beharreko partidak proportzioan aplikatzean oinarritua, erregelamenduz ezartzen den moduan. Hautu hori Administrazioari jakinarazi beharko zaio delituarekin lotutako likidazio proposamena jakinarazi ondoko alegazio epean.

164. artikulua. Likidazioen inpugnazioa .

1. 160.2 artikuluan xedatutakoaren ondorioz emandako likidazio administratiboaren kontra ez da bide administratiboko errekurtsorik ez erreklamaziorik aurkezterik izanen, baina horrek ez du ukatzen doikuntza egitea, zigor prozesuan ezartzen denaren arabera bidezkoa dena, Zigor Kodearen 305. artikuluan eta foru lege honen 167. artikuluan xedatutakoarekin bat; zigor arloko epaileari dagokio epai bidez zehaztea zenbatekoa den iruzurraren kuota, Ogasun Publikoaren kontrako delituekin lotutakoa, Zigor Kodearen 305. artikuluko 5. idatz-zatian eta titulu honetan aurreikusitakoaren babesean likidatu dena.

2. Delituarekin lotuta ez dauden elementuen eta zenbatekoen erregularizaziotik ateratako likidazioaren kontra IV. tituluko VII. kapituluan aurreikusitako errekurtsoak eta erreklamazioak aurkezten ahalko dira.

165. artikulua. Likidatutako zorraren dirubilketa egitea Ogasun Publikoaren kontrako delitu zantzuak daudenean .

160.2 artikuluan aipatzen diren kasuetan, Ogasun Publikoaren kontrako delituak eragindako zigor prozedura izateak ez ditu geldiaraziko likidatutako tributu zorra kobratzeko jarduketa administratiboak, salbu eta epaileak erabaki badu exekuziorako jarduketak etetea.

Aurreko lerrokadan aipatzen diren jarduketa administratiboak, kobratzeko xedea dutenak, IV. tituluko V. kapituluan ezarritako arau orokorrek zuzenduko dituzte, titulu honetan ezarritako berezitasunekin.

Ogasun Publikoaren kontrako delitua dela-eta salaketa edo kereila onartu dela jasota gelditu ondoren, Zerga Administrazioak zergadunari jakinaraziko dio ordainketarako borondatezko epearen hasiera, eta likidatutako tributu-zorraren sarrera egiteko eskatuko dio.

166. artikulua. Dirubilketa egiteko jarduketei kontra egiteko arrazoiak .

160.2 artikuluan xedatutakoari jarraikiz likidatutako tributu zorra kobratzeko egiten diren diru-bilketako prozeduraren egintzen kontra, kasu bakoitzean erabiltzen ahal diren arrazoi bakarrak 128. artikuluan aurreikusitakoak izanen dira, bai eta enbargo eginbidearen eta enbargatutako ondasunak besterentzeko erabakiaren kontra aurreikusitakoak ere, eta horien berrikuspena IV. tituluko VII. kapituluan xedatutakoaren arabera eginen da.

167. artikulua. Ebazpen judizialak tributu likidazioan dituen ondorioak .

1. Zerga administrazioak 160.2 artikuluan aipatzen diren kasuetan emandako likidazioa bat etorriko da zigor prozesuaren amaieran ezartzen denarekin iruzurraren existentziari eta zenbatekoari dagokienez.

2. Doikuntza honela eginen da:

a) Zigor prozesuan Ogasun Publikoaren kontrako delituagatik zigorra ezartzen duen epaia ematen bada, eta prozesu horretan ezartzen bada iruzurraren kuota bide administratiboan likidatutako bera dela, ez da beharrezkoa izanen egindako likidazioa aldatzea, horrek ukatu gabe, nolanahi ere, dagozkion berandutze-interesen eta errekarguen likidazioa egitea.

Zigor prozesuan zehazten den iruzurraren zenbatekoa bide administratiboan finkatu dena baino handiagoa edo txikiagoa baldin bada, 160.2 artikuluaren babesean emandako likidazioa aldatu egin beharko da. Kasu horretan, hasierako egintzak iraunen du, eta epaiaren edukiarekin bat zuzenduko da, zigor prozesuan zehaztutako iruzurraren kuotaren zenbatekora egokitzeko.

Zerga administrazioak aurreko lerrokadan xedatutakoaren babesean egindako aldaketa horrek ez du eraginik izanen diru-bilketarako egindako jarduketen balioan, zigor prozesuan berretsitako zenbatekoari dagokionez.

Aldaketaren erabakia exekuziorako eskumena duen epaimahaira igorriko da, bai eta ordaintzera behartuta dagoenari eta zigor prozeduran agertutako gainerako aldeei ere.

Zigor prozesuan zehaztutako iruzurraren zenbatekoa bide administratiboan finkatutakoa baino txikiagoa baldin bada, aplikatzekoak izanen dira tributu araudian horretarako ezarritako arau orokorrak, sarreren itzulketei eta bermeen kostuaren itzulketari dagozkionak.

b) Zigor prozesuan ez bada ikusten azkenean delitua dagoenik, zerga betebeharrik ez dagoelako, likidazio administratiboa baliogabetu eginen da, eta aplikatzekoak izanen dira tributu araudian horretarako ezarritako arau orokorrak, sarreren itzulketei eta bermeen kostuaren itzulketari dagozkionak.

c) Zigor prozesuan ebazpen irmoa ematen bada, baina horretarako arrazoia ez bada zerga betebeharrik ez izatea, bidezkoa izanen da ikuskapen jarduketak atzera eramatea, delituarekin lotutako likidazio proposamena, 163.1 artikuluan aurreikusitakoa, eman aurreko unera, kontuan hartuta organo judizialak frogatutzat eman dituen egitateak, eta akta formalizatuko da, eta ondoren foru lege honetan eta haren garapen araudian ezarritakoarekin bat tramitatuko.

Ikuskapen jarduketak 135. eta 136. artikuluetan xedatutakoarekin bat amaituko dira.

Prozedura amaitu beharko da jarduketak atzera eramandako unetik hasita 139. artikuluaren 1. idatz-zatian aipatzen den epea amaitu arteko aldian, edo sei hilabetean, epe hura luzeagoa baldin bada. Jarduketei ekiteko eskumena duen organoak espedientea jasotakoan hasiko da kontatzen epe hori.

Likidazio hori tributu likidazio orori dagozkion berrikuspen eta errekurtsoen araubidearen menpe egonen da –IV. tituluko VII. kapituluan araututakoa–, baina epai judizialean frogatutako egitateen kontrako inpugnaziorik ezin izanen da egin.

Kasu horietan, zorra zehazteko eta zehapena ezartzeko eskubidearen preskripzio epeen kontaketa hasiko da, 57.3 artikuluan adierazitakoarekin bat.

168. artikulua. Erantzuleak .

1. 160.2 artikuluan agindutakoarekin bat likidatutako tributu-zorraren erantzule solidarioak izanen dira likidazio hori eragin duten egintzen kausatzaileak edo partaide aktiboak izan direnak, salatutako delituagatik hasitako zigor prozesuan inputaturik daudenak edo prozesu horren ondorioz zigorra jaso dutenak.

Likidazio prozeduran lortu diren eta artikulu honetan ezarritako erantzukizuna eskatzeko prozeduran kontuan hartu behar diren datuak, frogak edo inguruabarrak ebazpen proposamena egin aurretik gehitu beharko zaizkio formalki prozedurari.

2. 160.2 artikuluan aipatzen diren likidazioei dagokienez, III. tituluko III. kapituluko 2. eta 3. ataletan araututako erantzukizun- eta ondorengotza-araubidea ere aplikatuko zaie, hurrenez hurren .

3. Aurreko 1. idatz-zatian aurreikusitako erantzukizuna deklaratzen duen erabakiaren kontrako errekurtsoan edo erreklamazioan erantzukizun horren irismen orokorra baizik ez da inpugnatzen ahalko.

4. Zigor prozesuan erabakitzen bada largestea edo absolbitzea 1. idatz-zatian aipatzen diren erantzuleetako edozein, haren erantzukizunaren deklarazioa baliogabetu eginen da, eta tributu araudian ezarritako arau orokorrak aplikatuko dira, sarreren itzulketei eta bermeen kostuaren itzulketari dagozkienak.

5. 57.4 artikuluan xedatutakoa ukatu gabe, 1. idatz-zatian aipatzen diren erantzukizun kasuetan, zergadun batentzako preskripzio epea etenda, ondorio horrek gainerako zergadunak ere hartzen ditu, erantzuleak barne.

6. 1. eta 2. idatz-zatietan araututako kasuetan, erantzukizuna deklaratzeko erabakiak emateko eskumena diru-bilketaren organoari dagokio.

7. Erantzukizuna deklaratzeko prozedurarako epea etenda dagoela ulertuko da salaketa edo kereila Fiskaltzan edo organo judizialean aurkezten denetik auzipetuen inputazio formala egin arte iragaten den denboran.

Artikulu honetan aurreikusten den erantzukizun-deklaratze prozedura tramitatzen den bitartean hartutako kautelazko neurriei 118.6.e) artikuluan aurreikusitakoa aplikatuko zaie .

VI. TITULUA. Zerga arloari eragiten dieten Estatuko laguntzak berreskuratzea

I. KAPITULUA. Xedapen orokorrak

169. artikulua. Xedapen orokorrak .

1. Nafarroako Zerga Ogasunari dagokio Estatuko laguntzak berreskuratzeko erabakiak betetzeko behar diren jarduketak egitea, laguntza horien esparruaren gaineko tributu ahalmena Nafarroako Foru Komunitatearena baldin bada Hitzarmen Ekonomikoan ezarritakoarekin bat.

2. Tributu kudeaketako prozeduratzat jotzen dira, batetik, Estatuko laguntzak berreskuratzeko erabakiak betetzeko beharrezkoak diren jarduera administratiboak egitea, laguntza horiek tributu arlokoak badira, eta, bestetik, zergadunen jarduketak, erabaki horietatik datozen eskubideak baliatzeko edo zerga betebeharrak betetzeko egindakoak.

3. Artikulu honen aurreko idatz-zatietan aipatzen diren kasuez gain, titulu honetan xedatutakoa beste kasu batzuetan ere aplikatuko da, baldin eta horietan, Europar Batasuneko zuzenbidea betez, bidezkoa bada eskatzea tributuen esparruko Estatuko laguntza gisa jasotako zenbatekoen itzulketa.

4. Europar Batasuneko ordenamenduaren arabera estatu-laguntza diren onura fiskalak ezin izanen dituzte jaso legez kanpoko eta barne merkatuarekin bateraezin deklaratutako estatu-laguntzak jaso dituztenek, berreskuratze-agindua oraindik betekizun dutelarik Batzordeak harturiko erabaki baten ondoren, harik eta laguntza horien itzulketa gauzatu arte .

170. artikulua. Estatuko laguntzak berreskuratzeko erabakiak betetzeko prozedurak .

1. Estatuko laguntzak berreskuratzeko erabakiak betetzeko prozedurak hauek dira:

a) Berreskuratzeko prozedura, erabakiak ukitzen dituen zerga betebeharraren elementuen erregularizazio kasuetan.

b) Berreskuratzeko prozedura beste kasu batzuetan.

2. Estatuko laguntzak berreskuratzeko erabakiak betetzeko, IV. tituluko VI. kapituluan araututako ikuskapen prozedura ere erabiltzen ahalko da, prozedura horren irismenak 174.1 artikuluan xedatutakoa gainditzen badu.

Kasu horietan, egiaztapenaren xede diren zerga betebeharraren elementuen likidazioa emanen da, likidazio desberdinetan bereizita erabakiaren xede direnak, batetik, eta horrekin loturarik ez dutenak, bestetik.

171. artikulua. Preskripzioa .

1. Berreskuratzeko erabakia betetzetik sortzen den tributu-zorra zehazteko eta haren ordainketa eskatzeko Administrazioak duen eskubideak hamar urtera preskribatuko du.

2. Erregularizazioaren xede den zerga betebeharra betez Estatuko laguntzaren aplikazioak, tributu araudiarekin bat, ondorio juridikoak izan eta biharamunean hasiko da kontatzen preskripzio epea.

3. Preskripzio epea kasu hauetan etenda geldituko da:

a) Europako Batzordeak edo, Batzordeak berak eskatuta, zerga administrazioak Estatuko laguntzarekin lotuta egindako edozein jarduketagatik.

b) Zerga administrazioaren edozein egintzagatik, zergadunak horren berri formalki duelarik, berreskuratzeko erabakiak ukitzen dituen elementuetatik sortutako tributu-zorra onartu, erregularizatu, egiaztatu, ikuskatu, ziurtatu eta likidatzeko denean, edo ordainketa eskatzekoa.

c) Zergadunaren edozein jarduketa frogatugatik, tributu-zorra likidatu edo ordaintzeko helburua duena, edo bidezkoak diren errekurtsoak aurkezteagatik.

4. Preskripzio epea etenda geldituko da berreskuratzeko erabakia Europar Batasuneko Justizia Auzitegian prozedura baten xede den denboran.

172. artikulua. Berreskuratzeko erabakia betetzeak dituen ondorioak .

1. Estatuko laguntza berreskuratzeko erabakiak ukitutako zerga betebeharrari dagokionez zerga administrazioak aurrez emandako ebazpen edo likidazio bat dagoenean, erabakia betetzeak ebazpena edo likidazioa aldatzea ekarriko du, irmoa bada ere.

2. Berandutze-interesak Europar Batasuneko araudian xedatutakoak arautuko ditu.

173. artikulua. Betetzeko egintzaren kontrako errekurtsoak .

Berreskuratzeko erabakia betetzeak eragindako ebazpenaren edo likidazioaren kontra berraztertzeko errekurtsoa aurkezten ahalko da, bai eta, kasua bada, erreklamazio ekonomiko administratiboa ere, foru lege honetan aurreikusi bezala.

Ebazpena edo likidazioa aurreko lerrokadarekin bat berrikusten bada, egintza administratiboen exekuzioaren etena onartuko da, soilik, bermea aurkezten bada Nafarroako Zerga Ogasunaren Diruzaintzan egindako diru-gordailua eginez.

II. KAPITULUA. Berreskuratzeko prozedura, berreskuratzeko erabakiak ukitzen dituen zerga betebeharraren elementuen erregularizazio kasuetan

174. artikulua. Berreskuratzeko prozedura, berreskuratzeko erabakiak ukitzen dituen zerga betebeharraren elementuen erregularizazio kasuetan .

1. Berreskuratzeko erabakiak ukitzen dituen zerga betebeharraren elementuen erregularizazio kasuetan, zerga administrazioak erabaki horrek ukitzen dituen betebeharraren elementuak egiaztatu besterik ez du eginen.

2. Prozedura horretan Zerga Administrazioak jarduketa hauek baizik ez du egiten ahalko:

a) Zergadunek beraien aitorpenetan jarritako datuen eta aurkeztutako agirien edo eskatzen direnen azterketa.

b) Zerga administrazioak dituen datuen eta aurrekarien azterketa.

c) Tributu araudiak eskatzen dituen erregistroen eta gainerako agirien azterketa, bai eta beste edozein liburu, erregistro edo agiri ofizialena, merkataritza kontabilitatea barne, eta liburu, erregistro edo agiri horietan sartutako eragiketak justifikatzen dituzten faktura edo agiriena ere.

d) Hirugarrenei egindako informazio eskaerak.

3. Prozedurako jarduketak zerga administrazioaren bulegoetatik kanpo egiten ahalko dira, eta horretarako aplikatzekoak izanen dira 131.2, 132. eta 133. artikuluetan jasotako arauak.

4. Ulertzen da aurreko idatz-zatietan aipatzen diren agiri eta jarduketen azterketa egiten dela, soilik, Estatuko laguntzaren berreskurapena bidezkoa den ezartzearen ondorioetarako, eta hori ez dela eragozpena ez eta muga ere izanen geroago egitate edo agiri horiek berak egiaztatzeko.

175. artikulua. Hasiera .

1. Erabakiak ukitzen dituen zerga betebeharraren elementuen erregularizazio kasuetan, berreskuratzeko prozedura ofizioz hasiko da, Nafarroako Foru Ogasuneko zuzendari kudeatzaileak emandako erabakiaren bidez .

2. Prozedurako jarduketak hasi direla jakinarazi beharko zaie zergadunei jakinarazpen baten bidez, bertan adierazita jarduketen izaera eta irismena eta jarduketa horietan zergadunak dituen eskubide eta betebeharren berri emanez.

Zerga administrazioaren esku dauden datuak aski baldin badira likidazio proposamena egiteko, prozedura proposamena jakinaraziz hasten ahalko da.”

176. artikulua. Izapidetzea .

1. Erabakiak ukitzen dituen zerga betebeharraren elementuen erregularizazio kasuetan, berreskuratzeko prozedurako jarduketak Zerga Ikuskaritzak eginen ditu, eta horien berri jasoko da foru lege honen 134. artikuluan eta Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren Zerga Ikuskaritzaren Erregelamenduaren 46. eta 47. artikuluetan aipatzen diren komunikazio eta eginbideak erabiliz. Erregelamendu hori ekainaren 11ko 152/2001 Foru Dekretuaren bidez onetsi zen.

2. Zergadunek harrera egin beharko diote zerga administrazioari, eta eginkizunak betetzeko behar duen laguntza emanen diote.

Eskaera jasotzen duen zergadunak jarduketak egiteko adierazitako tokian, egunean eta orduan agertu beharko du, eta dokumentazioa eta eskatutako gainerako elementuak jarri beharko ditu Administrazioaren eskura.

3. Behin-behineko likidazioa egin aurretik, zerga administrazioak likidazio proposamena jakinarazi beharko dio zergadunari, 10 eguneko epean bere eskubidearen alde komeni zaiona alega dezan.”

177. artikulua. Amaieraegintzak .

1. Berreskuratzeko erabakiak ukitzen dituen zerga betebeharraren elementuen erregularizazio kasuetan, berreskuratzeko prozedura modu hauetako batean amaituko da:

a) Tributu Ikuskapenerako Zerbitzuko zuzendariak emandako ebazpen espresuaren bidez, eduki honekin, gutxienez :

1.a Berreskuratzeko erabakiak ukitzen dituen zerga betebeharraren elementuak eta jarduketen xede den denbora-eremua.

2.a Ebazpena arrazoitzen duten egitateen eta zuzenbideko oinarrien zerrenda.

3.a Behin-behineko likidazioa edo, kasua bada, adierazpen espresa, berreskuratzeko erabakiaren ondorioz zerga egoera erregularizatu beharrik ez dagoela dioena.

b) Ikuskapen prozedura bat hasteagatik, berreskuratzeko prozeduraren xedea barne biltzen duena.

2. Prozeduraren iraupen epea, 87. artikuluan araututakoa, ez betetzeak ez du prozeduraren iraungipena ekarriko, eta prozedurak amaitu arte jarraituko du. Kasu horretan, preskripzioa ez da etentzat emanen epe horretan egindako jarduketa administratiboen ondorioz.

Kasu horietan, ulertuko da preskripzioa eten dela aurreko lerrokadan aipatzen den epea amaitu ondoren jarduketak egiten badira, interesdunak horren berri formala izanik.

3. Ebazpen judizial batek akats formalak daudela ikusi, eta jarduketa administratiboak atzera eramatea agintzen duenean, horiek epe honetan bukatuko dira: jarduketak atzera eramaten diren unetik 87. artikuluan adierazitako epea bukatzen den arte, edo hiru hilabetean, baldin eta beste epea luzeagoa bada. Tributu Ikuskapenerako Zerbitzuko zuzendariak espedientea jasotakoan hasiko da kontatzen epe hori .

III. KAPITULUA. Berreskuratzeko prozedura beste kasu batzuetan

178. artikulua. Berreskuratzeko prozedura beste kasu batzuetan .

1. Berreskuratzeko erabakia betetzeak ez badakar berarekin zerga betebehar bat erregularizatzea, bete beharreko prozedura kapitulu honetan araututakoa izanen da.

2. Berreskuratzeko erabakia betetzeko, zerga administrazioak 123. artikuluan aurreikusten diren ahalmenak erabiltzen ahalko ditu, han jarritako baldintzekin.”

179. artikulua. Hasiera .

Berreskuratzeko prozedura ofizioz hasiko da.

Prozedurako jarduketak hasi direla jakinarazi beharko zaie zergadunei jakinarazpen baten bidez, bertan adierazita jarduketen izaera eta jarduketa horietan zergadunak dituen eskubide eta betebeharren berri emanez.

Hasieraren jakinarazpenean ebazpen proposamena jasoko da, eta 10 eguneko epea emanen zaio zergadunari bere eskubidearen alde komeni zaiona alega dezan.

180. artikulua. Izapidetzea .

1. Erabakiak ukitzen dituen zerga betebeharraren elementuen erregularizazioa ekartzen ez duen kasuetan, laguntza berreskuratzeko prozedurako jarduketak zerga kudeaketarako organoek eginen dituzte, eta horien berri komunikazio eta eginbideak erabiliz eginen da.

2. Zergadunek harrera egin beharko diote zerga administrazioari, eta eginkizunak betetzen behar duen laguntza emanen diote.

Eskaera jasotzen duen zergadunak jarduketak egiteko adierazitako tokian, egunean eta orduan agertu beharko du, eta dokumentazioa eta eskatutako gainerako elementuak eman beharko ditu edo administrazioaren eskura izan.

181. artikulua. Amaieraegintzak .

1. Berreskuratzeko prozedura Zerga Kudeaketa Zerbitzuko zuzendariak emandako ebazpen espresu baten bidez amaituko da, eta zergapekoari prozeduraren hasiera jakinarazten zaionetik lau hilabeteko epean jakinarazi beharko da, salbu eta berreskuratzeko erabakiak beste epe bat ezartzen badu, 177. artikuluan xedatutakoa aplikatuko baita .

2. Prozedurari amaiera ematen dion ebazpenean honako eduki hau jaso beharko da, gutxienez:

a) Administrazioak aurretik emandako ebazpena aldatzeko erabakia, berreskuratzeko erabakiak ezartzen duena betetzeko, edo, kasua bada, berreskuratzeko erabakiaren ondorioz inolako aldaketarik ez dela egin behar dioen adierazpen espresa.

b) Ebazpenaren oinarri diren egitateen eta zuzenbideko oinarrien zerrenda.

c) Likidazioa, berreskuratzeko erabakia betetzeak tributu-zorra eskatzea ekartzen badu berarekin, bereziki berandutze-interesen sortzapenetik datorrena 172.2 artikuluan ezarritakoari jarraikiz.

3. Ebazpen judizial batek akats formalak daudela ikusi, eta jarduketa administratiboak atzera eramatea agintzen duenean, horiek epe honetan bukatuko dira: jarduketak atzera eramaten diren unetik 1. apartatuan adierazitako epea bukatzen den arte, edo bi hilabetean, baldin eta beste epea luzeagoa bada. Zerga Kudeaketa Zerbitzuko zuzendariak espedientea jasotakoan hasiko da kontatzen epe hori .

XEDAPEN GEHIGARRIAK

Lehena. Nafarroako Ogasun Publikoari buruzko foru legearen aldaketa .

Foru Lege honek indarra hartzen duenetik ondorioak izanen dituztela, Nafarroako Ogasun Publikoari buruzko abenduaren 26ko 8/1988 Foru Legearen ondoko artikuluak honela erredaktatuko dira:

Bat. 17. artikulua.

"17.1. artikulua. Nafarroako Ogasun Publikoak jaso behar dituen tributuak, ordainarazpen parafiskalak, prezioak eta, orokorrean, eskubide publikoko dirusarrera gisako diru kopuruak kobratzeko, legez ezarritako ahalmena izanen du eta kasuan kasuko prozedura administratiboei jarraikiz jokatuko du.

2. Tributuen kudeaketa Tributuei buruzko Foru Lege Orokorrean xedatutakoari lotuko zaio.

3. Eskubide publikoko gainerako dirusarreren kudeaketa berariazko xedapenetan eta osagarri gisa Tributuei buruzko Foru Lege Orokorrean xedatutakoari lotuko zaio.

4. Artikulu honen 1. zenbakian biltzen ez diren Nafarroako Ogasun Publikoaren eskubideak zuzenbide pribatuaren arau eta prozedurei jarraikiz gauzatuko dira."

Bi. 19. artikulua.

"19.1 artikulua. Kontrako xedapen espresua, foru legearen mailakoa, ematen ez den bitartean, inolako ohartarazpen eta errekerimendurik gabe, Nafarroako Ogasun Publikoari zor zaizkion zenbatekoek indarra duen berandutza interesa sortuko dute, hura sortu zeneko aldiari dagokiona, haien epea akitu eta biharamunetik hasi eta erabat ezeztatu arte.

Aurreko lerrokadan aurreikusitakoa aplikatuko zaie entitate finantzario laguntzaileek, bulego lidikatzaileek eta Nafarroako Ogasun Publikoaren kontura dirua biltzen ari diren entitateek bildutako zenbatekoei, baldin eta ezarritako epean zenbateko horiek sartu ez badira.

2. Berandutza interesa legeak ezarritako diru-interesa izanen da, lege berezietan ezarritakoa galarazi gabe."

Bigarrena. Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko Foru Legearen aldaketa .

Ondorioak foru lege honek indarra hartzen duenetik izanen dituela, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergarri buruzko abenduaren 30eko 22/1998 foru legearen 91.4 artikulua honela erredaktatu da:

"4. Artikulu honetako 1. idatz-zatian ezarritako itzulketa egiteko epea pasatu eta Ekonomi eta Ogasun Departamentuari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik itzulketa egiteko agindurik eman ez bada, itzuli beharreko kopuruari berandutza interesa aplikatuko zaio, Tributuei buruzko Foru Lege Orokorraren 50.2.c) artikuluak ezarritakoa, itzulketa egiteko epea amaitzen den egunetik pagamendua agintzen den egunera arte, subjektu pasiboak hala eskatu beharrik izan gabe"

Hirugarrena. Sozietateen gaineko Zergari buruzko Foru Legearen aldaketa .

Ondorioak foru lege honek indarra hartzen duenetik izanen dituela, Sozietateen gaineko Zergari buruzko abenduaren 30eko 24/1996 Foru Legearen 86.4 artikulua honela erredaktatu da:

"4. Artikulu honetako 1. idatz-zatian ezarritako itzulketa egiteko epea pasatu eta tributu administrazioari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik itzulketa egiteko agindurik eman ez bada, itzuli beharreko kopuruari berandutza interesa aplikatuko zaio, Tributuei buruzko Foru Lege Orokorrari buruzko 50.2.c) artikuluak ezarritakoa, itzulketa egiteko epea amaitzen den egunetik pagamendua agintzen den egunera arte, subjektu pasiboak hala eskatu beharrik izan gabe."

Laugarrena. Balio Erantsiaren gaineko Zergari buruzko Foru Legearen aldaketa .

Ondorioak foru lege honek indarra hartzen duenetik izanen dituela, Balio Erantsiaren gaineko Zergari buruzko abenduaren 30eko 19/1992 Foru Legearen 61.3 artikulua honela erredaktatu da:

"3. Artikulu honetan eta hurrengoan aipatzen diren kasuetan, Administrazioak behin-behineko likidazioa egin beharko du Zerga itzul dadila eskatzen den aitorpen-likidazioa aurkezteko epea bukatu eta sei hilabeteko epearen barnean.

Aitorpen-likidazioaren edo, bestela, behin-behineko likidazioaren ondorioz itzultzeko diru kopururik gertatzen bada, tributu administrazioak ofizioz itzuliko du, bidezkoak izan daitezkeen likidazioak, behin-behinekoak nahiz behin betikoak, galarazi gabe.

Behin-behineko likidazioa lehenengo lerrokadan ezarritako epean egin izan ez bada, tributu administrazioak ofizioz itzuliko du eskatutako diru kopururaren zenbateko osoa, bidezkoak izan daitezkeen likidazioak, behin-behinekoak nahiz behin betikoak, galarazi gabe.

Zenbaki honen lehenengo lerrokadan ezarritako epea pasatu eta tributu administrazioari egotz dakiokeen arrazoiengatik itzulketa pagatzeko agindurik eman ez bada, itzuli beharreko kopuruari berandutza interesa aplikatuko zaio, Tributuei buruzko Foru Lege Orokorraren 50.2.c) artikuluak tributu zorretarako ezarritakoa, itzulketa egiteko epea amaitzen den egunetik pagamendua agintzen den egunera arte, subjektu pasiboak hala eskatu beharrik izan gabe.

Erregelamendu bidez zenbaki honetan aipatzen den ofiziozko itzulketa egiteko prozedura eta modua ezarriko dira."

Bosgarrena. Oinordekotzaren eta Dohaintzen gaineko Zerga .

Foru Diputazioak 1970ko apirilaren 10eko Erabakiak, Oinordekotzaren gaineko Zerga ordainarazteko Arauak onetsi zituenak, V. tituluko VIII. kapituluan ezarritako obligazioak ez betetzea Tributuen Foru Lege Orokorrean xedatutakoaren arabera zehatuko da.

Seigarrena. Aitorpenlikidazioen edo autolikidazioen, tributuetan eragina duten egintzen eta konturako dirusarreren edo atxikipenen inpugnazioa.

Aitorpen-likidazioak edo autolikidazioak, tributuetan eragina duten egintzak eta konturako dirusarrerak edo atxikipenak inpugnatzeko bidea araudi berariazkoan erregulatuko da.

Zazpigarrena

Tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrari baimena eman zaio foru agindu bidez erregula dezan foru lege honen 90. artikuluan aipatzen diren zergadun eta entitateek zein kasu eta baldintzatan aurkezten ahal dituzten baliabide elektroniko, informatiko eta telematikoak erabiliz aitorpenak, jakinarazpenak, aitorpen-likidazioak, autolikidazioak edo tributuen arloko araudiak eskatutako beste agiri guztiak.

Zortzigarrena. Zerga arloko informazioa ematea .

Beren gain dituzten eginkizunak aurrera eramatearren, Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren departamentuek, haien organoek eta menpeko entitateek dirulaguntzak edo laguntza publikoak eskatzen dituztenen zerga arloko datuak jakin behar dituztenean, Nafarroako Foru Ogasunari eskatuko diote informazioa, tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrak emandako foru agindu batean ezarritakoari jarraituz.

Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioaren departamentuek, haien organoek eta menpeko entitateek ezin diete, pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga dela eta, zergaldi jakin bateko aitorpena aurkeztu izanaren frogagiria eskatu dirulaguntzen edo laguntza publikoen eskatzaileei, baldin eta horiek, zerga honen araudiari jarraituz, aitorpena aurkeztera behartuta ez bazeuden.

Bederatzigarren xedapen gehigarria. Ogasun Publikoaren kontrako delituengatiko erantzukizun zibilaren ordainarazpena eta isuna .

1. Ogasun Publikoaren kontrako delituaren prozeduretan, premiamenduko prozedura administratiboan eskatuko da erantzukizun zibila, eta, haren barrenean sartuta egonen da Nafarroako Zerga Ogasunak preskripzioagatik edo beste edozein arrazoi legalarengatik, foru lege honetan aurreikusitako baldintzetan, likidatu ez duen tributu zorraren zenbatekoa, berandutza interesak barne, isunarekin batera.

2. Epaia irmoa denean, epaia betearazteko eskumena duen epaileak edo epaimahaiak Nafarroako Zerga Ogasuneko organoei epaiaren lekukotza igorri eta ordainarazpena gauzatzeko aginduko die. Era berean jokatuko da epaileak edo epaimahaiak errekurtsoa jarritako epai bat behin-behinean betearaztea erabakiz gero.

3. Zigor Kodeko 125. artikuluari jarraiki erantzukizun zibilaren edo isunaren ordainketaren zatikapena erabakitzen denean, epaileak edo epaimahaiak Nafarroako Zerga Ogasunari jakinaraziko dio. Kasu horretan, zatikapenaren baldintzak bete ezean premiamendu prozedura hasiko da.

4. Nafarroako Zerga Ogasunak epaia eman duen epaileari edo epaimahaiari tramitazioaren eta, hala badagokio, epaiaren betearazpenari lotutako gorabeheren berri emanen dio, Espainiako Konstituzioaren 117.3 artikuluaren ondorioak izan ditzan.

Hamargarren xedapen gehigarria. Identifikazio Fiskaleko Zenbakia .

1. Pertsona fisiko edo juridiko guztiek eta foru lege honen 25. artikuluak aipatzen dituen nortasunik gabeko entitateek Identifikazio Fiskaleko Zenbaki bat izanen dute zerga arlokoak diren edo garrantzia duten harremanetarako.

Identifikazio Fiskaleko Zenbaki hori administrazioak emanen du, ofizioz edo interesdunak eskatuta.

Erregelamendu bidez arautuko da Identifikazio Zenbaki Fiskal hori esleitu, baliogabetu eta ezeztatzeko prozedura, baita hura osatzeko modua eta zerga arlokoak diren edo garrantzia duten harremanetan erabiltzeko modua ere.

2. Bereziki, kreditu entitateei funtsak, ondasunak edo baloreak gordailu edo antzeko gisa ematen edo uzten dizkietenek, edozein motatako kreditu edo maileguak eskatzen dizkietenek edo kreditu entitate batekin beste edozein finantza-eragiketa egiten dutenek Identifikazio Fiskaleko Zenbakia jakinarazi beharko diote aldez aurretik.

Betebehar hori eskatuko da kreditu entitateekin egiten diren eragiketa aktibo edo pasiboak iragankorrak direnean ere.

Erregelamenduz, betebehar horren gaineko arau bereziak eta salbuespenak ezartzen ahalko dira, bai eta kasu horietan kreditu entitateek bete beharko dituzten informazio betebeharrak ere.

3. Kreditu entitateek ezin izanen dute txekerik jaulki esku-dirua, ondasunak, baloreak edo beste txeke batzuk ematearen kargura, hartzailearen Identifikazio Fiskaleko Zenbakiaren berri izan gabe, eta jaulkipena eta hartzailearen identifikazioa jasota geldituko dira. Aurrekotik salbuetsirik daude bankuko kontu baten kargura jaulkitako txekeak.

Era berean, kreditu entitateek Identifikazio Fiskaleko Zenbakiaren berri ematea eskatuko diete kreditu entitate batek jaulkitako txekeak kobratzeko aurkezten dituzten pertsona edo entitateei, ordainketa bankuko kontu batean egiten ez denean. Pertsona desberdinek jaulkitako txekeek 3.00 eurotik gorako zenbatekoa egiten dutenean ere eskatuko dute zenbakia. Bi kasuetan txekearen ordainketa jasota geldituko da, bai eta kobratzeko aurkezten duen edukitzailearen identifikazioa ere.

Erregelamenduz ezarriko da kreditu entitateek aurreko paragrafoetako datuak jaso eta zerga administrazioari jakinarazteko modua.

4. Emandako identifikazio fiskaleko zenbakiaren errebokatzea Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratzearekin, zenbaki horrek galdu eginen du arlo fiskalean identifikatzeko baliozkotasuna.

Era berean, argitalpen horrek eraginen du kreditu entitateek ez egitea kargurik edo ordainketarik titular edo baimendu gisa zenbaki errebokatu horien titularrak ageri diren banku-kontu edo -gordailuetan, salbu eta identifikazio fiskaleko zenbakia birgaitzen bada.

Errebokazioa entitate baten identifikazio fiskaleko zenbakiarena denean, hura Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratzeak berekin ekarriko du notarioak inolako tresna publikorik ez baimentzea, gaitzat dituenik borondate-deklarazioak, adostasun-ematea biltzen duten egintza juridikoak, kontratuak eta edozein motatako negozio juridikoak; ekarriko du, halaber, edozein erregistro publikotara sartzeko debekua, erregistro administratiboak barne, salbu eta identifikazio fiskaleko zenbakia birgaitzen bada. Errebokatzeak ukitzen duen entitatea izena emanik dagoen erregistro publikoak, kasuko entitate motaren arabera, orri-bazterreko ohar bat idatziko du entitate horri irekitako orrian, eta ohar horretan adieraziko da aurrerantzean ezin izanen dela egin entitateari buruzko inolako inskripziorik, salbu eta identifikazio fiskaleko zenbakia birgaitzen bada.

Salbuespen gisa, onartuko da aurreko paragrafoan aipatzen den orri-bazterreko oharra kentzeko ezinbesteko tramiteak egitea.

Era berean, zenbaki errebokatuaren titular den entitatearen erregistro-ziurtagiri guztietan ageri beharko da zenbakia errebokaturik dagoela.

Apartatu honetan xedatutakoak ez dio Zerga Administrazioari eragotziko betekizun dirauten tributu-betebeharren betetzea exiji dezan. Halere, identifikazio fiskaleko zenbaki errebokatu bat agertzen duten autolikidazio, aitorpen, komunikazio edo idazkien onarpena baldintzaturik egonen da, erregelamenduz adierazitako zertzeladekin, aipatu identifikazio fiskaleko zenbakia birgaitzeari” .

Hamaikagarren xedapen gehigarria. Erregistro liburuetan sartutako eragiketei buruzko informazioa eman beharra .

Foru lege honen 27.5 artikuluan ezarritakoarekin bat, zergapekoek aitorpen informatibo bat aurkeztu beharko dute Balio Erantsiaren gaineko Zergari buruzko Erregelamenduaren 53.1 artikuluak aipatzen dituen erregistro liburuen edukiaren berri emateko. Erregelamendu hori martxoaren 8ko 86/1993 Foru Dekretuaren bidez onetsi zen. Tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrak finkatuko du aitorpen hori zer pertsonak edo entitatek aurkeztu behar duten, bai eta haren eredua, aurkezteko modua, epea eta edukia ere.

Hamabigarren xedapen gehigarria. Nekazaritzako ustiategien titulartasun partekatuaren zerga araubidea .

Nekazaritzako ustiategien titulartasun partekatua entitatetzat joko da 25. artikuluaren ondorioetarako.

Nekazaritzako ustiategien titulartasun partekatu guztiek identifikazio fiskaleko zenbaki bat izanen dute zerga arlokoak diren edo garrantzia duten harremanetarako. Oro har ezarritakoa izanen da zenbaki horren osaera, erabilera, esleipena eta ezeztatzea.

Hamahirugarren xedapen gehigarria. 2012an egiten diren tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .

2012an egiten diren tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko eskaerei, betiere dirua biltzeko kudeaketa lana Ekonomia eta Ogasun Departamentuari badagokio, honako xedapen berariazko hauek aplikatuko zaizkie:

1. Geroratu beharreko zorraren zenbatekoa, guztira, uztailaren 2ko 177/2001 Foru Dekretuaren bidez onetsitako Nafarroako Foru Komunitateko Diru-bilketari buruzko Erregelamenduaren 51.1.b) artikuluan ezarritakoa baino txikiagoa denean ez da bermerik eskatuko, betiere geroratu beharreko zorrari dagokion zerga edo kontzeptua ez badago sarturik aipatutako erregelamenduaren 48.3 artikuluan adierazitako salbuespenetan, gerorapenak hilabeteko maiztasuna badu eta ondoko bi inguruabarretako batean badago:

a) epea hiru urtetik gorakoa ez izatea eta eskatzaileak tramitatu aurretik sartzen badu geroratzeko eskatutako zorraren 100eko 30.

b) epea bi urtetik gorakoa ez izatea eta eskatzaileak tramitatu aurretik sartzen badu geroratzeko eskatutako zorraren 100eko 20.

2. Borondatezko epean egindako geroratze edo zatikatze eskaeretan, betiere geroratu edo zatikatu beharreko zenbatekoa 6.000 eurotik beherakoa bada, urtebete arteko geroratzea eta hilabeteko maiztasuna izanik, ez da bermerik eskatuko, ezta tramitatu aurretik egin beharreko dagokion ordainketa egitea ere.

3. Borondatezko epeko zorren kasuan, geroratze edo zatikatze eskaera automatikoki ezetsiko da baldin eta hiru zerga zor edo gehiago erabat kitatu gabe badaude edo Nafarroako Ogasun Publikoaren beste eskubide ekonomiko batzuen hiru ordainketa edo gehiago, salbu geroratzeko eskatutako zergak bermatzen badira edo aurrekoak bermaturik badaude, soil-soilik aipatutako erregelamenduaren 50.1 eta 50.2.a) artikuluetan adierazitako berme motekin.

Hamalaugarren xedapen gehigarria. Epez kanpo aurkeztutako aitorpenak, aitorpenlikidazioak edo autolikidazioak, aldez aurreko errekerimendurik gabe .

1. Foru lege honen 52.3 artikuluan ezarritakoaren aplikazioak eragindako errekarguek ehuneko 90eko murriztapena izanen dute, baldin eta epez kanpoko aitorpenak, aitorpen-likidazioak edo autolikidazioak aurkezten badira Diru-sarrera publikoak handitzeko zenbait tributu-neurri ezartzen dituen foru lege honek indarra hartzen duen egunetik 2012ko abenduaren 31ra bitarte.

Aurreko lerroaldean ezarritako egoera eta ezaugarri berdinetan sorrarazten diren berandutza-interesek, berriz, ehuneko 20ko murriztapena izanen dute.

2. Aurreko idatz-zatian aipatzen diren murrizketak, aurkezteko epearen amaiera 2012ko apirilaren 1a baino lehenagokoa zuten epez kanpoko aitorpen, aitorpen-likidazio edo autolikidazioei aplikatuko zaizkie.

3. Aurreko idatz-zatiak aplikatuta, exekuzio-epea hastearen ondorioz sorraraz daitezkeen errekarguek eta berandutza interesek ez dute inolako murrizketarik izanen.

4. Gainerako guztian 52.3 artikuluan xedatutakoa beteko da.

Hamabosgarren xedapen gehigarria. Tributuinformazioa lagatzea .

Nafarroako Foru Komunitateko Tributu Administrazioak, ekitaldi bakoitzean, asegurudunaren edo haren onuradunaren izaera aitortzeko eta kontrolatzeko Administrazio Publikoko organo arduradunari emanen dizkio haren errenta-mailei buruzko datuak, beharrezkoak diren neurrian zera zehazteko, Osasun Sistema Nazionaleko ekarpenari loturik dauden zerbitzu-zorro komuneko prestazioen ordainketan parte hartzeko portzentajea.

Datu horien tratamenduan, Administrazio lagapen-hartzaileak izaera pertsonaleko datuen babesari buruzko arauak bete beharko ditu.

Hamaseigarren xedapen gehigarria. Elkarren laguntzari buruzko zerga araubidea .

1. Estatuaren eta Nafarroako Foru Komunitatearen arteko Hitzarmen Ekonomikoaren 5.3 artikuluan ezarritakoarekin bat, araubide berekirik ezean, Tributuei buruzko abenduaren 17ko 58/2003 Lege Orokorraren III. tituluko VI. kapituluan elkarren laguntzari buruz aurreikusitako zerga araubidea aplikatuko da Nafarroan, baita arau horretan arlo horri buruz dauden gainerako xedapenak ere, eta, zehazki, honako hauei buruzkoak: berandutze-interesak kobratzea, ordainketa geroratzea eta zatikatzea, preskripzio epeak etetea, kredituen lehentasuna eta bermeak, tributu arloko datuak lagatzea, frogen bitartekoak eta balorazioa, kautelazko neurriak hartzea eta ordainarazpen aldian errekarguen sortzapena.

2. Aurreko idatz-zatian xedatutakoari jarraikiz, halaber, bertako erregularizaziorik izan ezean, finantza kontuei dagokienez informazio eta izan beharreko arreta betebeharrak elkarren laguntzaren esparruan, Tributuei buruzko abenduaren 17ko 58/2003 Lege Orokorraren hogeita bigarren xedapen gehigarrian eta harekin lotutako xedapenetan araututakoak aplikatuko dira Nafarroan.

Ondorio horietarako, finantza erakundeek finantza kontu batzuen titularitatea edo kontrola duten pertsonen bizilekua identifikatu beharko dute, eta zerga administrazioari informazioa eman beharko diote kontu horiei buruz, fiskaltasunaren arloko lankidetza administratiboari buruz Kontseiluak 2011ko otsailaren 15ean emandako 2011/16/EB Zuzentarauan xedatutakoari jarraikiz (Zuzentarau hori Kontseiluaren 2014ko abenduaren 9ko 2014/107/EB Zuzentarauak aldatu zuen, fiskaltasunaren arloan informazio truke automatikoaren betebeharrari dagokionez); era berean, kontuan hartu beharko da Finantza-kontuei buruzko Informazioaren Truke Automatikoaren gaineko Agintaritza Eskudunen arteko Akordio Aldeaniztunean xedatutakoa.

Horrekin batera, finantza kontuen titularitatea edo kontrola duten pertsonak beharturik egonen dira beren egoitza fiskala identifikatzera kontu horiek irekita dauden finantza erakundeetan. Erregelamendu bidez garatuko dira egoitza identifikatzeko eta informazioa emateko betebeharrak, bai eta izan beharreko arretari dagozkionak ere, hain zuzen ere finantza erakundeek bertan irekitako finantza kontuei dagokienez aplikatu beharrekoak haien titularitatea edo kontrola duten pertsonen egoitza fiskala identifikatzeko.

Hogeita bigarren xedapen gehigarri horretan xedatutakoa aplikatzekoa izanen da, halaber, finantza kontuen gainean informazio eta izan beharreko arreta betebeharrei dagokienez Amerikako Estatu Batuen eta Espainiako Erresumaren arteko Akordioan xedatutakoari jarraikiz, gai fiskalak nazioartean betetzea hobetzeko eta Foreign Account Tax Compliance Act-FATCA inplementatzeko Akordioan alegia.

Idatz-zati honetan aipatzen diren aitorpen informatiboak Ogasuneko eta Finantza Politikako Departamentuko titularrak ezartzen duen moduan, tokian eta epean aurkeztu beharko dira.

3. Aurreko apartatuek igorpen bat egiten dute lurralde erkideko araudira. Bada, aipamenak egiten direnean araudi horrek aurreikusten dituen funtzionarioei edo, kasua bada, zerga-administrazioari buruz, aipamen horiek ulertuko dira Nafarroako funtzionarioei edo, kasua bada, foru zerga-administrazioari buruz eginikotzat, Hitzarmen Ekonomikoan aurreikusitako eskumenen eta eskudantzien arabera.

Hamazazpigarren xedapen gehigarria. Tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2013an egiten diren eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .

Tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2013an egiten diren eskaerei, betiere dirua biltzeko kudeaketa lana Ekonomia eta Ogasun Departamentuari badagokio, honako xedapen berariazko hauek aplikatuko zaizkie:

Lehena. Geroratu beharreko zorraren zenbatekoa, guztira, uztailaren 2ko 177/2001 Foru Dekretuaren bidez onetsitako Nafarroako Foru Komunitateko Diru-bilketari buruzko Erregelamenduaren 51.1.b) artikuluan ezarritakoa baino txikiagoa denean ez da bermerik eskatuko, betiere geroratu beharreko zorrari dagokion zerga edo kontzeptua ez badago sarturik aipatutako erregelamenduaren 48.3 artikuluan adierazitako salbuespenetan, gerorapenak hilabeteko maiztasuna badu eta ondoko bi inguruabarretako batean badago:

a) epea hiru urtetik gorakoa ez izatea eta eskatzaileak tramitatu aurretik sartzen badu geroratzeko eskatutako zorraren ehuneko 30.

b) epea bi urtetik gorakoa ez izatea eta eskatzaileak tramitatu aurretik sartzen badu geroratzeko eskatutako zorraren ehuneko 20.

Bigarrena. Bai borondatezko epean bai ordainarazpen aldian egindako geroratze edo zatikatze eskaeretan, betiere geroratu edo zatikatu beharreko zenbatekoa 12.000 eurotik beherakoa bada, urtebete arteko geroratzea eta hilabeteko maiztasuna izanik, ez da bermerik eskatuko, ezta tramitatu aurretik egin beharreko dagokion ordainketa egitea ere.

Hirugarrena. Borondatezko epeko zorren kasuan, geroratze edo zatikatze eskaera automatikoki ezetsiko da baldin eta zerga zorren lau geroratze edo gehiago badaude edo Nafarroako Ogasun Publikoaren beste eskubide ekonomiko batzuen diru-sarreren lau geroratze edo gehiago badaude erabat kitatu gabe, salbu geroratzeko eskatutako zergak bermatzen badira edo aurrekoak bermaturik badaude, soil-soilik aipatutako Diru-bilketaren Erregelamenduaren 50.1 eta 50.2.a) artikuluetan adierazitako berme motekin."

Hemezortzigarren xedapen gehigarria. Atzerrian diren ondasun eta eskubideei buruz informatzeko betebeharra .

Zergapekoek, 27.5 eta 103. artikuluetan xedatutakoari jarraituz eta tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrak ezarriko duen moduan, informazio hau eman beharko diote Zerga Administrazioari :

a) Banku edo kreditu trafikoan aritzen diren entitateetan irekita dauden atzerriko kontuei buruzko informazioa, haiek titular edo onuradun badira, edo haietan baimendu gisa agertzen badira edo bestelako modu batez haiek erabiltzeko ahalmena badute.

b) Kapital soziala ordezkatzen duten titulu, aktibo, balore edo eskubideei, era guztietako entitateen funts bereki edo ondareei edo hirugarrenei lagatako kapital berekiei buruzko informazioa, haien titularrak badira eta atzerrian gordailututa edo kokatuta badaude, baita bizi- edo baliaezintasun-aseguruei eta biziarteko edo aldi baterako errentei buruz ere, haien onuradunak badira kapital bat dirutan, ondasun higigarritan edo higiezinetan ematearen ondorioz, atzerrian ezarritako entitateekin kontratatuta dituztela.

c) Atzerrian diren ondasun higigarriei eta higiezinei eta ondasun higigarrien eta higiezinen gaineko eskubideei buruzko informazioa, haien titularrak direlako .

d) Atzerrian kokatuta dauden diru birtualei buruzko informazioa, baldin eta horien titularra bada, edo onuradun edo baimendu izaera badu, edo bestela erabiltzeko ahalordea badu, eta pertsona edo erakunde batzuek zaintzen badituzte, hirugarrenen izenean pasahitz kriptografiko pribatuak gordetzeko zerbitzuak ematen dituztenak, diru birtualak mantentzeko, biltegiratzeko eta transferitzeko .

Apartatu honetan aurreikusitako betebeharrak benetako titularrak direnentzat ere izanen dira, Kapital Zuriketari eta Terrorismoaren Finantzaketari Aurrea Hartzeko apirilaren 28ko 10/2010 Legearen 4.2. artikuluan aurreikusitakoaren arabera .

2. Arau-hauste eta zehapenen araubidea.

Arau-hauste tributario soilak dira xedapen gehigarri honetan aipatu diren aitorpen informatiboak epetik kanpo, osatu gabe, zehaztu gabe edo datu faltsuekin aurkeztea.

Aitorpen horiek baliabide elektroniko, informatiko eta telematikoez bestelako moduz aurkeztea ere tributuaren aurkako arau-haustea da, baliabide horien bidez egiteko betebeharra dagoenean.

Arau-hauste horiek honako arau hauei jarraituz zehatuko dira:

a) Atzerrian diren kreditu entitateetako kontuei buruz informatu beharra betetzen ez den kasuan, 5.000 euroko isun finkoa izanen da zehapena, aitorpenean agertu beharreko kontu bati berari buruzko datu edo datu-multzo bakoitzeko, baita modu ez osoan, zehaztu gabe edo faltsututa agertuta ere; gutxienez, 10.000 euro izanen dira.

Zehapena 100 eurokoa izanen da kontu bati berari buruzko datu edo datu-multzo bakoitzeko, eta gutxienez ere 1.500 eurokoa, aitorpena epetik kanpo aurkeztu bada Administrazio Tributarioak errekerimendurik egin gabe. Modu berean, aitorpena baliabide elektroniko, informatiko eta telematikoez bestelako moduz aurkeztea zehatuko da, baliabide horien bitartez egiteko betebeharra dagoenean.

b) Atzerrian gordailutu, kudeatu edo lortutako titulu, aktibo, balore, eskubide, aseguru eta errentei buruz informatu beharra betetzen ez den kasuan, zehapena 5.000 euroko isun finkoa izanen da aitorpenean agertu beharreko ondare elementu bakoitzari buruzko datu edo datu-multzo bakoitzeko, elementu horiek banaka hartuta haien motaren arabera, baita modu ez osoan, zehaztu gabe edo faltsututa agertuta ere; gutxienez, 10.000 euro izanen dira.

Zehapena 100 eurokoa izanen da ondare elementu bakoitzari buruzko datu edo datu-multzo bakoitzeko, elementu horiek banaka hartuta haien motaren arabera, eta gutxienez ere 1.500 eurokoa, aitorpena epetik kanpo aurkeztu bada Administrazio Tributarioak errekerimendurik egin gabe. Modu berean, aitorpena baliabide elektroniko, informatiko eta telematikoez bestelako moduz aurkeztea zehatuko da, baliabide horien bitartez egiteko betebeharra dagoenean.

c) Atzerrian diren ondasun higiezinei eta ondasun higigarrien eta higiezinen gaineko eskubideei buruz informatu beharra betetzen ez den kasuan, 5.000 euroko isun finkoa izanen da zehapena, aitorpenean agertu beharreko ondasun higigarri edo higiezin bati berari edo ondasun higigarri edo higiezin baten gaineko eskubide bati berari buruzko datu edo datu-multzo bakoitzeko, baita modu ez osoan, zehaztu gabe edo faltsututa agertuta ere; gutxienez, 10.000 euro izanen dira.

Zehapena 100 eurokoa izanen da ondasun higigarri edo higiezin bati berari edo ondasun higigarri edo higiezin baten gaineko eskubide bati berari buruzko datu edo datu-multzo bakoitzeko, eta gutxienez ere 1.500 eurokoa, aitorpena epetik kanpo aurkeztu bada Zerga Administrazioak errekerimendurik egin gabe. Modu berean, aitorpena baliabide elektroniko, informatiko eta telematikoez bestelako moduz aurkeztea zehatuko da, baliabide horien bitartez egiteko betebeharra dagoenean .

71.4 artikuluan zehaztutako murriztapena aplikatuko da, hala badagokio .

d) Atzerrian kokatutako diru birtualei buruzko informazioa emateko betebeharra betetzen ez den kasuan, zehapena 5.000 euroko diruzko isun finkoa izanen da aitorpenean agertu beharreko diru birtual bakoitzari buruzko datu edo datu-multzo bakoitzeko, diru horiek banaka hartuta haien motaren arabera, baita modu ez osoan, zehaztu gabe edo faltsututa agertuta ere; gutxienez, 10.000 euro izanen dira.

Zehapena 100 eurokoa izanen da diru birtual bakoitzari buruzko datu edo datu-multzo bakoitzeko, diru horiek banaka hartuta haien motaren arabera, eta gutxienez ere 1.500 eurokoa, aitorpena epetik kanpo aurkeztu bada Zerga-administrazioak errekerimendurik egin gabe. Modu berean, aitorpena baliabide elektroniko, informatiko eta telematikoez bestelako moduz aurkeztea zehatuko da, baliabide horien bitartez egiteko betebeharra dagoenean -.

3. Tributu bakoitza arautzen duten legeek berariazko ondorioak ezartzen ahalko dituzte informatzeko betebeharra, xedapen gehigarri honetan ezarria, betetzen ez den kasuan .

Hemeretzigarren xedapen gehigarria. Ondarea ikertzeko eskumenak, Ogasun Publikoaren aurkako delitu auzietan .

Ogasun Publikoaren aurkako delitu auzietan, eta Polizia Judizialaren unitateei dagozkien ahalmenak galarazi gabe, Nafarroako Zerga Ogasuneko diru-bilketaren organoek izanen dute eskumena, agintari judizialak gainbegiratuta, delituari atxikitako diru-kopuruak ordaintzeko izan litekeen ondarea ikertzeko.

Ondorio horietarako, zilegi izanen dute 103., 104. eta 123. artikuluetan aurreikusitako ahalmenak erabiltzea, delituarekin zerikusia duten pertsonen ondare-egoerari buruzko txostenak egitea eta 118. artikuluko 8. apartatuan aurreikusitako kautelazko neurriak hartzea .

Jarduketa horien eta horietan izandako gorabehera eta emaitzen berri emanen zaio berehala zigor arloko epaileari, eta horrek ebatziko du hartutako neurriak berretsi, aldatu edo kendu behar diren.

Egiten diren jarduketak lege honetan eta bere garapeneko araudian aurreikusitakoaren menpe jarriko dira, epaileak beste jarduketa batzuk egitea erabakitzea galarazi gabe, Prozedura Kriminalaren Legearen 989. artikuluan aurreikusitakoaren babesean.

Hogeigarren xedapen gehigarria. Tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2014an egiten diren eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .

Tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2014an egiten diren eskaerei, betiere dirua biltzeko kudeaketa lana Ekonomia, Ogasun, Industria eta Enplegu Departamentuari badagokio, honako xedapen berariazko hauek aplikatuko zaizkie:

1. Geroratu beharreko zorraren zenbatekoa, guztira, uztailaren 2ko 177/2001 Foru Dekretuaren bidez onetsitako Nafarroako Foru Komunitateko Diru-bilketari buruzko Erregelamenduaren 51.1.b) artikuluan ezarritakoa baino txikiagoa denean, ez da bermerik eskatuko, betiere geroratu beharreko zorrari dagokion zerga edo kontzeptua ez badago sarturik aipatutako erregelamenduaren 48.3 artikuluan adierazitako salbuespenetan, gerorapenak hilabeteko maiztasuna badu eta ondoko bi inguruabarretako batean badago:

a) Epea hiru urtetik gorakoa ez izatea eta eskatzaileak tramitatu aurretik sartzen badu geroratzeko eskatutako zorraren ehuneko 30.

b) Epea bi urtetik gorakoa ez izatea eta eskatzaileak tramitatu aurretik sartzen badu geroratzeko eskatutako zorraren ehuneko 20.

2. Bai borondatezko epean bai ordainarazpen aldian egindako geroratze edo zatikatze eskaeretan, betiere geroratu edo zatikatu beharreko zenbatekoa 12.000 eurotik beherakoa bada, urtebete arteko geroratzea eta hilabeteko maiztasuna izanik, ez da bermerik eskatuko, ezta tramitatu aurretik egin beharreko dagokion ordainketa egitea ere.

Arau hori ez da aplikatuko premiamendu bidez geroratu edo zatikatu beharreko zorren artean badirenean bide horretan aldez aurretik geroratu edo zatikatu eta deuseztatu diren zorrak. Kasu horretan eskatuko da zor horien saldoaren ehuneko 30 ordain dadila, edozein dela ere eskatutako epea eta aldizkakotasuna, bai eta bete gabeko geroratze edo zatikatzean kontuan hartu ziren zorrei dagokien exekuzio aldiko errekargu eta interesen zenbateko osoa ere, betiere, haien galdagarritasuna, 117.3 artikuluan xedatutakoaren arabera, geroratzea onartzean atzeratu bazen.

3. Borondatezko epeko zorren kasuan, geroratze edo zatikatze eskaera automatikoki ezetsiko da baldin eta zerga zorren lau geroratze edo gehiago badaude edo Nafarroako Ogasun Publikoaren beste eskubide ekonomiko batzuen diru-sarreren lau geroratze edo gehiago badaude erabat kitatu gabe, salbu geroratzeko eskatutako zergak bermatzen badira edo aurrekoak bermaturik badaude, soil-soilik aipatutako Diru-bilketaren Erregelamenduaren 50.1 eta 50.2.a) artikuluetan adierazitako berme motekin.

Hogeita batgarren xedapen gehigarria. Bikote egonkorrak ezkontideekin parekatzea .

Pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren, ondarearen gaineko zergaren, oinordetzen eta dohaintzen gaineko zergaren, ondare eskualdaketen eta egintza juridiko dokumentatuen gaineko zergaren eta sozietateen gaineko zergaren araudian ezarritakoaren ondorioetarako, bikote egonkor bateko kideak ezkontideekin parekatuko dira, honako baldintza hauek betez gero:

Lehena.–Bikote egonkor bat osa dezatela, aplikatzekoa zaien araudi zibilean xedatutakoarekin bat.

Bigarrena.–Apirilaren 14ko 27/2021 Foru Dekretuan arautzen den Nafarroako Foru Komunitateko Bikote Egonkorren Erregistro Bakarrean inskribatuta egon daitezela, edo aplikatzekoa zaien araudiaren arabera dagokien erregistroan, baita araudi horrek inskribatuak egoteko betebeharrik ezartzen ez duenean ere.

Hogeita bigarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2015ean egiten diren eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .

Tributu-zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2015ean egiten diren eskaerei, betiere dirua biltzeko kudeaketa lana Ekonomia, Ogasun, Industria eta Enplegu Departamentuari badagokio, honako xedapen berariazko hauek aplikatuko zaizkie:

Lehena.–Geroratu beharreko zorraren zenbatekoa, guztira, uztailaren 2ko 177/2001 Foru Dekretuaren bidez onetsitako Nafarroako Foru Komunitateko Diru-bilketari buruzko Erregelamenduaren 51.1.b) artikuluan ezarritakoa baino txikiagoa denean, ez da bermerik exijituko, betiere geroratu beharreko zorrari dagokion zerga edo kontzeptua sarturik ez badago aipatutako erregelamenduaren 48.3 artikuluan adierazitako salbuespenetan, gerorapenak hileroko maiztasuna badu eta ondoko bi inguruabarretako batean badago:

a) Epea hiru urtetik gorakoa ez izatea eta eskatzaileak tramitatu aurretik sartzen badu geroratzeko eskatutako zorraren % 30.

b) Epea bi urtetik gorakoa ez izatea eta eskatzaileak tramitatu aurretik sartzen badu geroratzeko eskatutako zorraren % 20.

Bigarrena.–Bai borondatezko epean bai ordainarazpen aldian egindako geroratze edo zatikatze eskaeretan, betiere geroratu edo zatikatu beharreko zenbatekoa 12.000 eurotik beherakoa bada, geroratze edo zatikatze epea urtebetekoa gehienez, eta maiztasuna hilerokoa, ez da bermerik exijituko, ez eta ordainketa egin beharra ere kasuan kasuko tramitazioaren aurretik.

Hirugarrena.–Premiamendu bidez geroratu edo zatikatu beharreko zorren artean baldin badaude bide horretan berean lehenago geroratu edo zatikatutako zorrak, kitatuta daudenak, zor horien saldoaren % 30 ordaintzeko exijituko da, bai eta bete gabeko geroratze edo zatikatzean kontuan hartu ziren zorrei dagozkien ordainarazpen aldiko errekarguak eta interesak ere, osorik, horiek ordaintzeko beharra atzeratu egin baitzen geroratzea onartu zenean, 117.3 artikuluan xedatutakoarekin bat.

Zenbateko horiek exijituko dira, halaber, bermea eratzeko beharra dakarten geroratze edo zatikatzeetan, Diru-bilketaren Erregelamenduaren 50. artikuluan xedatutakoarekin bat.

Geroratu edo zatikatzeko eskaeran sartutako gainerako zorretarako, baldin badago, aurreko lehen eta bigarren xedapenetan ezarritakoa aplikatuko da.

Laugarrena.–Borondatezko epeko zorren kasuan, geroratze edo zatikatze eskaera automatikoki ezetsiko da baldin eta osotara kitatu gabe badaude tributu-zorren lau geroratze edo gehiago, edo Nafarroako Ogasun Publikoaren beste eskubide ekonomiko batzuen ordainketaren lau geroratze edo gehiago, salbu eta geroratzeko eskatutako zorrak bermatzen badira edo aurrekoak bermaturik badaude aipatutako Diru-bilketaren Erregelamenduaren 50.1 eta 50.2.a) artikuluetan adierazitako berme motekin soil-soilik.

Hogeita hirugarren xedapen gehigarria. Berandutza interesak .

2015eko urtarrilaren 1etik aurrera, foru lege honen 50.2.c) artikuluan aipatzen den berandutzako interes-tasa, % 4,375ekoa izanen da urtean.

Hogeita laugarren xedapen gehigarria. Berandutza interesa .

2016ko urtarrilaren 1etik aurrera, foru lege honen 50.2.c) artikuluan aipatzen den berandutzako interes-tasa ehuneko 3,75ekoa izanen da urtean.

Hogeita bosgarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2016an egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .

Tributu-zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2016an egiten diren eskaerei, baldin eta diru horren diru-bilketa kudeatzeko lana tributuen arloan eskumena duen departamentuari badagokio, hogeita bigarren xedapen gehigarrian ezarritakoa aplikatuko zaie.

Hogeitaseigarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2017an egiten diren eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .

Tributu-zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2017an egiten diren eskaerei, baldin eta horren diru-bilketa kudeatzeko lana tributuen arloan eskumena duen departamentuari badagokio, honako xedapen berariazko hauek aplikatuko zaizkie :

Lehena. Geroratzeetan ez da bermerik eskatuko baldin eta zorraren zenbatekoa, guztira, uztailaren 2ko 177/2001 Foru Dekretuaren bidez onetsitako Nafarroako Foru Komunitateko Diru-bilketaren Erregelamenduaren 51.1.b) artikuluan ezarritakoa baino txikiagoa bada, betiere zerga edo geroratu beharreko zorrari dagokion kontzeptua ez badago aipatutako Erregelamenduaren 48.3 artikuluan adierazitako salbuespenen artean, maiztasuna hilerokoa bada, epea ez bada bi urte baino handiagoa, eta eskatzaileak geroratzea eskatutako zorraren 100eko 30 ordaintzen badu tramitatu aurretik.

Bigarrena. Bai borondatezko epean bai ordainarazpen aldian egindako geroratze edo zatikatze eskaeretan, betiere geroratu edo zatikatu beharreko zenbatekoa 6.000 eurotik beherakoa bada, geroratze edo zatikatze epea hamabi hilekoa gehienez, eta maiztasuna hilerokoa, ez da bermerik eskatuko, ez eta ordainketa tramitazioaren aurretik egin beharra ere.

Hirugarrena. Premiamendu bidez geroratu edo zatikatu beharreko zorren artean baldin badaude bide horretan berean lehenago geroratu edo zatikatutako zorrak, kitatuta daudenak, zor horien saldoaren 100eko 30, arestian aipatutako lehen xedapenean aipatzen dena, ordaintzeko eskatuko da, bai eta bete gabeko geroratze edo zatikatzean kontuan hartu ziren zorrei dagozkien ordainarazpen aldiko errekarguak eta interesak ere, osorik, horiek ordaintzeko beharra atzeratu egin baitzen geroratzea onartu zenean, 117.3 artikuluan xedatutakoarekin bat.

Zenbateko horiek exijituko dira, halaber, bermea eratzeko beharra dakarten geroratze edo zatikatzeetan, Diru-bilketaren Erregelamenduaren 50. artikuluan xedatutakoarekin bat.

Geroratu edo zatikatzeko eskaeran sartutako gainerako zorretarako, baldin badago, aurreko lehen eta bigarren xedapenetan ezarritakoa aplikatuko da.

Laugarrena. Borondatezko epeko zorren kasuan, geroratze edo zatikatze eskaera automatikoki ezetsiko da baldin eta erabat kitatu gabe badaude hiru tributu-zor edo gehiago edo Nafarroako Ogasun Publikoaren bestelako eskubide ekonomiko batzuen hiru sarrera edo gehiago, salbu eta geroratzeko eskatutako zergak bermatzen badira edo aurrekoak bermatuta badaude, soil-soilik aipatutako Diru-bilketa Erregelamenduaren 50.1 eta 50.2.a) artikuluetan adierazitako berme motekin bermatuta egon ere.

Hogeita zazpigarren xedapen gehigarria. 2017an geroratzeko baldintza bereziak, kirollehia ofizial profesionaletan parte hartzen ez duten kirol klubentzakoak .

Tributuen arloan eskumena duen departamentuaren titularrak baldintza bereziak ematen ahalko dizkie kirol lehiaketa ofizial profesionaletan parte hartzen ez duten kirol klubei, Nafarroako Foru Komunitatearekiko 2017ko urtarrilaren 1a baino lehenago sortutako eta urte horretako ekainaren 30a baino lehen likidatu edo erregularizaturiko tributu-zorren zatikatze-epeari dagokionez .

Zorra ordaintzeari dagokionez, ez da inola ere emanen gabealdirik, ezta hamar urtetik gorako zatikatze-aldirik ere. Kuotak hilekoak izan beharko dira, eta ezin izanen dira gero eta handiagoak izan denboran.

Zatikatzeek dirauten bitartean, eman lekizkiekeen diru-laguntza guztiak ofizioz konpentsatuko dira, bai eta Nafarroako Ogasun Publikoari buruzko apirilaren 4ko 13/2007 Foru Legearen 2. artikuluan definitzen den foru sektore publikoko entitateetako edozeinekin sina litzaketen babes-kontratuen ondoriozko zenbatekoak ere.

Xedapen honetan aurreikusita ez dagoenari dagokionez, Nafarroako Foru Komunitateko Diru-bilketa Erregelamenduan ezarritakoari jarraituko zaio.

Hogeita zortzigarren xedapen gehigarria. Berariazko ebazpena eman gabe ezarritako gehieneko epea igarotzeagatik ezetsitzat har daitezkeen prozedurak .

A) Interesdunak eskatuta hasitako prozedurak, ezetsitzat har daitezkeenak sei hileko epea amaituta berariazko ebazpenik jakinarazi ez denean.

1. Sozietateen gaineko zergan araututako prozedurak:

a) Pertsona edo entitate lotuen arteko eragiketak baloratzeko aurreko akordioak eskatzeko prozedura.

b) Pertsona edo entitate lotuen arteko eragiketak baloratzeko aurreko akordioaren aldaketa eskatzeko prozedura.

c) Pertsona edo entitate lotuen arteko eragiketak baloratzeko aurreko akordioak luzatzeko eskatzeko prozedura.

d) Zenbait aktibo ukiezinetatik datozen errentak murriztu eta baloratzeko portzentajea ezartzeko aurreko akordioak eskatzeko prozedura.

e) Zenbait aktibo ukiezinetatik datozen errentak murriztu eta baloratzeko portzentajea ezartzeko aurreko akordioaren aldaketa eskatzeko prozedura.

f) Zenbait aktibo ukiezinetatik datozen errentak murriztu eta baloratzeko portzentajea ezartzeko aurreko akordioa luzatzeko eskatzeko prozedura.”

2. Fakturazio betebeharrak arautzen dituen erregelamenduaren prozedurak.

a) Faktura elektronikoaren jatorriaren benetakotasuna eta edukiaren integritatea bermatze aldera interesdunek proposatu dituzten beste bitarteko batzuen balidazioa eskatzeko prozedura.

b) Zuzenketa-fakturetan zuzendu diren fakturak ez identifikatzeko baimena eskatzeko prozedura.

3. Balio erantsiaren gaineko zergan araututako prozedurak:

a) Subjektu pasibo bati baino gehiagori dagozkien aitorpen-likidazioak agiri bakarrean batera aurkezteko baimena.

b) Ondasunak Foru Komunitatetik kanpo esportatzen dituzten erakunde jakin batzuei ondasunak entregatzean salbuetsiak izateko eskubidea aitortzea.

4. Beste prozedura batzuk:

a) Aitorpen-likidazioak eta autolikidazioak zuzentzea eskatzeko prozedura.

b) Ohiko etxebizitzaren ondarearen exekuzioa eteteko prozedura, hirugarren adinekoen zentroetako erabiltzaileek ekarpen ekonomikoak eginez gero.

c) Ordaintzera behartuta dagoenak eskatuta konpentsatzeko prozedura.

d) Atxikipena edo konturako sarrera egiteko jarduketak eta tributuak jasanarazteko jarduketak aurkaratzeko prozedura.

B) Interesdunak eskatuta hasitako prozedurak, ezetsitzat har daitezkeenak sei hileko epea amaituta berariazko ebazpena jakinarazi ez denean.

1. Balio erantsiaren gaineko zergan araututako prozedurak:

a) Hileko Itzulketaren Erregistroan izena ematea eskatzeko prozedura.

b) Europar Batasunaren barruko Operadoreen Erregistroan alta edo baja ematea eskatzeko prozedura.

c) Mugikortasun urriko pertsonak edo desgaitasuna dutenak eramateko autotaxi eta ibilgailuetan zerga tasa murriztua aplikatzeko eskubidea aitortzeko prozedura.

d) Garraiobide berriak noizbehinka emateagatik itzulketa eskatzeko prozedura.

e) Araubide erraztuan aplikatu beharreko indizeak edo moduluak murriztea eskatzeko prozedura.

f) Nekazaritza, abeltzaintza eta arrantzaren araubide berezian konpentsazioak itzultzea eskatzeko prozedura.

g) Txikizkako saltzaileek bidaiariei entrega salbuetsiak egitean ordaindutako diru kopuruak itzultzea eskatzeko prozedura.

h) Alkoholaren eta edari eratorrien gaineko edo hidrokarburoen gaineko zergen eremu objektiboetako produktuak gordailu fiskaletatik ateratzen dituztenen erregistroan alta eskatzeko prozedura.

2. Fakturazio betebeharrak arautzen dituen erregelamenduan jasotako prozedurak:

a) Enpresa edo lanbide sektoreei edo enpresa jakinei dagokienez faktura egiteko betebeharretik salbuesteko baimena eskatzeko prozedura, enpresa edo lanbide jardueretan aritzeko eragozpenak saiheste aldera.

b) Faktura erraztua egiteko baimena eskatzeko prozedura.

c) Faktura erraztuan zenbait aipamen ez agertzeko baimena eskatzeko prozedura.

3. Pertsona fisikoen errentaren gaineko zergan araututako prozedurak:

a) Zenbatespen objektiboaren araubidean aplikatu beharreko zeinuak, indizeak edo moduluak murriztea eskatzeko prozedura.

b) Literatura, arte edo zientzia arloetako zenbait sariren salbuespena aitortzeko prozedura.

c) Pertsona edo entitate ekintzaileen erregistroan inskribatzea eskatzeko prozedura.

4. Beste prozedura batzuk:

a) Zerga zorra ondasunak emanez ordaintzea eskatzeko prozedura.

b) Zorrak geroratu eta zatitzea eskatzeko prozedura.

c) Jabari edo eskubide hobeko hirugarrengotzak erreklamatzeko prozedura.

d) Identifikazio fiskaleko zenbakia birgaitzea eskatzeko prozedura.

C) Interesdunak eskatuta zerga berezien eta berotegi-efektuko gas fluordunen gaineko zergen eremuan hasitako prozedurak.

1. Oro har, zerga berezietan eta berotegi-efektuko gas fluordunen gaineko zergan arautzen diren prozeduretan, estatuko araudian isiltasunari eta berariazko jakinarazpenerako ezarritako gehieneko epeari buruz ezarritakoari jarraituko zaio.

2. Zerga Bereziei buruzko abenduaren 30eko 20/1992 Foru Legea garatzen duen urtarrilaren 11ko 1/1993 Foru Dekretuan adierazitako prozedura (horren bidez, halako garraiobide batzuen gaineko zerga bereziari ez atxikitzeko eta horretatik salbuesteko kasu batzuk aurretik aitortu ziren) ezetsitzat hartzen ahalko da hiru hilabeteko epean berariazko ebazpenik jakinarazi ez bada.

3. Nekazaritzan eta abeltzaintzan erabilitako gasolioaren itzulketa partziala egiteko prozedura, zeina Zerga Bereziei buruzko abenduaren 28ko 38/1992 Foru Legearen 52.ter artikuluan jasotzen baita, ezetsitzat hartzen ahalko da sei hilabeteko epean berariazko ebazpenik jakinarazi ez bada.

Hogeita bederatzigarren xedapen gehigarria. Hogeita bederatzigarren xedapen gehigarria .

Hogeita bederatzigarren xedapen gehigarria.–Tributu-zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2018an egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak.

Tributu-zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2018an egiten diren eskaerei, baldin eta diru horren diru-bilketa kudeatzeko lana tributuen arloan eskumena duen departamentuari badagokio, hogeita seigarren xedapen gehigarrian ezarritakoa aplikatuko zaie.

Hogeita hamargarren xedapen gehigarria. Ondare prestazio publikoak .

1. Ondare prestazio publikoak dira Konstituzioaren 31.3 artikuluan aipatu eta bortxaz eskatzen direnak.

2. Aurreko apartatuan aipatutako ondare prestazio publikoak zergen arlokoak izan daitezke edo ez.

Zergen arloko prestaziotzat joko dira 1. apartatuan aipatu eta foru lege honen 19. artikuluaren barneko zerga, tasa eta kontribuzio berezitzat jotzen direnak.

Zergaz besteko ondare prestazio publikoak izanen dira, bortxaz eskatuta, interes orokorreko xedeetarako diren gainerakoak.

Bereziki, zergaz besteko ondare prestazio publikotzat hartuko dira, horrelakoak izanik, pertsonifikazio pribatuaren edo zeharkako kudeaketaren bidez zuzenean kudeatzen den zerbitzu bat emateagatik eskatzen direnak.

Zehatz-mehatz, horrelakotzat hartuko dira ekonomia mistoko sozietateek, enpresa entitate publikoek, kapital erabat publikoko sozietateek eta zuzenbide pribatuko gainerako formulek emakida araubidean obrak ustiatzeagatik edo zerbitzuak emateagatik eskatzen direnak

Hogeita hamaikagarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2019an egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .

Tributu-zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2020an egiten diren eskaerei, baldin eta dirua biltzeko kudeaketa lana tributuen arloan eskumena duen departamentuari badagokio, hogeita seigarren xedapen gehigarrian ezarritakoa aplikatuko zaie.

Hogeita hamabigarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2020an egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .

Hogeita hamahirugarren xedapen gehigarria. Plangintza fiskaleko mugaz gaindiko mekanismoei buruzko informazioa emateko betebeharra .

1. Aintzat hartuta, batetik, Kontseiluaren 2011ko otsailaren 15eko 2011/16/EB Zuzentarauak –fiskalitatearen arloko lankidetza administratiboari buruzkoa eta 77/799/EEE Zuzentaraua indargabetzen duena–, 3. artikuluaren 21. eta 22. apartatuetan ezartzen duena, bestetik, Agintaritza Eskudunen arteko Akordio Aldeaniztuna –informazioa komunikatzeko estandar komunaren eta lurraldez kanpoko egitura opakuen informazioa saihesteko mekanismoei buruzko informazioa automatikoki trukatzearen gainekoa, eta informazioa komunikatzeko estandar komunaren eta lurraldez kanpoko egitura opakuen informazioa saihesteko mekanismoei heltzeko, informazioaren nahitaezko komunikaziorako haren ereduzko arauak–, bai eta helburu bererako izenpetutako nazioarteko beste akordio batzuk ere, betebehar honen ondorioetarako bitartekari edo zergapeko interesdun diren pertsonek edo entitateek honako informazio hau eman beharko diote zerga administrazioari, foru lege honen 27.5 eta 103. artikuluetan xedatutakoaren arabera eta tributuen arloko eskumena duen departamentuko titularrak ezarritako baldintzetan:

a) Kontseiluaren 2011/16/EB Zuzentarauaren 3.18 artikuluan definitutako mugaz gaindiko mekanismoetan esku hartzen edo parte hartzen badute, horiei buruzko informazioa, aipatutako zuzentarauaren IV. eranskinean zehaztutako bereizgarrietako batzuk gertatzen direnean.

b) Kontseiluaren 2011/16/EB Zuzentarauaren 3.24 artikuluan aipatzen diren mugaz gaindiko mekanismo merkaturagarrien eguneratzeari buruzko informazioa.

c) Plangintza fiskalerako mugaz gaindiko mekanismoak, a) eta b) letretan aipatzen direnak, Espainian erabiltzeari buruzko informazioa.

d) Agintaritza Eskudunen arteko Akordio Aldeaniztunean –informazioa komunikatzeko estandar komunaren eta lurraldez kanpoko egitura opakuen informazioa saihesteko mekanismoei buruzko informazioa automatikoki trukatzearen gainekoa– eta helburu bererako izenpetutako nazioarteko beste akordio batzuetan zehazten diren mugaz gaindiko mekanismoei buruzko informazioa.

Informazioa emateko betebehar honen ondorioetarako, ez dira deklaratu beharreko plangintza fiskalerako mugaz gaindiko mekanismotzat hartuko mugaz gaindiko akordio, negozio juridiko, eskema edo eragiketak, oinarrituta badaude Europako Batzordearen erabaki bidez komunikatu eta berariaz baimenduta dauden araubide fiskaletan.

2. Sekretu profesionala dela-eta, informazioa emateko betebeharretik –Kontseiluaren 2011/16/EB Zuzentarauaren 8 bis ter.5) artikuluan eta aipatutako ereduzko arauetan jasotzen dena– salbuetsita egonen dira bitartekaritzat hartzen direnak, egindako jarduera edozein dela ere, aholkulari lanak egin badituzte mugaz gaindiko mekanismo baten diseinuan, merkaturatzean, antolaketan, egikaritzerako eskurapenean, edo egikaritzearen kudeaketan, haien helburu bakarra izanik ebaluatzea ea aipatu mekanismoa bat datorren aplikatzekoa den araudiarekin, baina haren ezarpena bideratu edo erraztu gabe.

Sekretu profesionalaren betebeharra duen bitartekaria betebehar horretatik libre gelditzen ahalko da interesdun den zergapekoak modu fede-emailean komunikatuz gero horretarako baimena.

3. Bitartekariek bete egitea 2011/16/EB Zuzentarauan eta aipatu Akordio Aldeaniztunean aipatzen diren plangintza fiskaleko mekanismoei buruz informatzeko betebeharra, legez beharturiko moduan, ez da izanen, aplikatzekoa den araubide juridikoari jarraituz, kontratuz edo araudiz ezarrita dauden informazio-dibulgazioaren gaineko murriztapenen urraketa, eta subjektu behartuei ez die inolako erantzukizunik ekarriko informazio horren titular den zergapeko interesdunarekiko.

4. Tributuen arloko arau-hausteak hauek dira:

a) Xedapen gehigarri honetan aipatzen diren aitorpen informatiboak epearen barruan ez aurkeztea.

Zehapena 2.000 euroko diruzko isun finkoa izanen da aitorpenean jaso beharreko mekanismo berari buruzko datu edo datu-multzo bakoitzeko, gutxienez 4.000 eurokoa, eta gehienez mekanismo bakoitzak jasotako edo jasoko dituen ordainsarien zenbatekoaren baliokidea edo mekanismo bakoitzetik eratorritako ondorio fiskalaren zenbatekoaren baliokidea, 5. apartatuan ezarritako moduan kalkulatuta, arau-hauslea bitartekaria edo zergapeko interesduna den, hurrenez hurren. Gehieneko muga ez da aplikatuko 4.000 euro baino gutxiagokoa denean.

Aurrekoa gorabehera, mugaz gaindiko mekanismo batek baliorik ez badu zerga arloko departamentu eskudunaren titularrak ezarritako baldintzetan, eta arau-hauslea zergapeko interesduna bada, bitartekariak jasotako edo jasoko dituen ordainsarien baliokidea izanen da gehieneko muga.

Ordainsaririk ez dagoenean, muga izanen da bitartekari izaera ekarri duen jardueraren merkatu-balioa, kalkulatua Sozietateen gaineko Zergari buruzko abenduaren 28ko 26/2016 Foru Legearen 28.2 artikuluan xedaturikoaren arabera.

Aurreko gehieneko mugak aplikatzeko, arau-hausleak muga horien konkurrentzia eta neurria egiaztatu beharko ditu.

Paragrafo honetan ezarritako zehapena eta gehieneko nahiz gutxieneko mugak erdira murriztuko dira, informazioa epez kanpo aurkeztu denean, Zerga Administrazioak aurretiazko errekerimendurik egin gabe.

Epe barruan aurkezten badira aitorpen osatugabeak, zehaztugabeak edo datu faltsuekin egindakoak, eta, ondoren, aldez aurreko errekerimendurik gabe, epez kanpo aurkezten bada aurrekoen osagarri edo ordezko den aitorpenik, ez da gertatuko apartatu honen b) letran, epe barruan aurkeztutako aitorpenei dagokienez, aipatzen den arau-haustea, eta epez kanpo aitortutakoari dagokionez paragrafo hau aplikatzearen ondoriozko zehapena ezarriko da.

b) Xedapen gehigarri honetan aipatzen diren aitorpen informatiboak osatu gabe, zehaztu gabe edo datu faltsuekin aurkeztea.

Zehapena 2.000 euroko diruzko isun finkoa izanen da aitorpenean sartu beharreko mekanismo bati buruzko datu edo datu-multzo osatugabe, zehaztugabe edo faltsu bakoitzeko, gutxienez 4.000 eurokoa, eta gehienez mekanismo bakoitzeko jasotako edo jasoko diren ordainsarien zenbatekoaren baliokidea edo mekanismo bakoitzetik eratorritako ondorio fiskalaren balioaren baliokidea, 5. apartatuan ezarritako moduan kalkulatuta, arau-hauslea bitartekaria edo zergapeko interesduna den, hurrenez hurren. Gehieneko muga ez da aplikatuko 4.000 euro baino gutxiagokoa denean.

Aurrekoa gorabehera, mugaz gaindiko mekanismo batek baliorik ez duenean erregelamendu bidez ezarritako moduan, eta arau-hauslea zergapeko interesduna denean, bitartekariak jasotako edo jaso beharreko ordainsarien baliokidea izanen da gehieneko muga.

Aurreko gehieneko mugak aplikatzeko, arau-hausleak muga horien konkurrentzia eta neurria egiaztatu beharko ditu.

c) Xedapen gehigarri honetan aipatzen diren aitorpen informatiboak bitarteko elektroniko, informatiko eta telematikoak ez diren beste bitarteko batzuen bidez aurkeztea, bitarteko horien bidez aurkezteko betebeharra dagoen kasuetan.

Zehapena 250 euroko diruzko isun finkoa izanen da, aitorpenean jaso beharreko mekanismo berari buruzko datu edo datu-multzo bakoitzeko, gutxienez 750 eurokoa eta gehienez 1.500 eurokoa.

d) Xedapen gehigarri honetan erregulatutako arau-hausteak eta zehapenak bateraezinak dira 67.1.a) eta 72.1 artikuluetan ezarritakoekin.

5. Efektu fiskalaren baliotzat joko da aitorturiko mekanismoak tributu-zorretan sortu duen emaitza, zeinak barne hartu beharko baitu aurrezki fiskala, hala badagokio.

Ondorio horietarako, honako hau izanen da aurrezki fiskala: aitortu beharreko mugaz gaindiko mekanismoa egin izan ez balitz edo mekanismo horren bitartez zerga-egitatea egotea erabat edo partez saihesteagatik oinarriari edo zerga-kuotari aplikatzen zaion eta tributu-zorrari eragiten dion edozein murriztapen, baita tributu-zorraren sortzapenaren gerorapena ere. Aurrezki fiskaltzat joko da, orobat, oinarriak, kuotak, kenkariak edo etorkizunean konpentsatzeko edo kenkaria egiteko modukoa den beste edozein kreditu fiskal sortzea.

Mekanismoan parte-hartzaile direnean enpresa elkartuen izaera duten entitateak edo pertsonak (2011/16/EB Zuzentarauaren 3.23) artikuluak halakotzat hartzen dituenak), aurrezki fiskala egoteari buruzko kalifikazioa, letra honen ondorioetarako, eginen da aintzat harturik entitate elkartu guztien gaineko ondorioak, aurreko paragrafoan aipatutakoak, zein ere den tributazio-jurisdikzioa.

6. Xedapen honetan xedatutakoaren arabera informazioa ematera behartuta dagoen bitartekari oro behartuta egonen da informazioa helarazteko betebeharra duen pertsona fisikoa den zergapeko interesdun bakoitzari jakinaraztera ezen zergapeko horri buruz eskatutako informazioa zerga-administrazioari emanen zaiola, eta 2011/16/EB Zuzentarauaren eta xedapen honetan aipaturiko nazioarteko akordioen arabera transferituko dela. Halaber, bitartekariak nahikoa aurredenboraz helaraziko dio pertsona fisikoari azken horrek bere datu pertsonalen babeserako daukan eskubidea egikaritu ahal izate aldera jasotzea zilegi duen informazio guztia; eta, betiere, bitartekariak bildu duen informazioa zerga-administrazioari helarazten zaion unea baino lehenago.

Hogeita hamalaugarren xedapen gehigarria. Partikularren artean sorturiko betebeharrak, plangintza fiskalerako mugaz gaindiko mekanismoei buruzko informazioa emateko betebeharraren ondoriozkoak .

1. Planifikazio fiskaleko mugaz gaindiko mekanismoen aitorpena aurkeztetik sekretu profesionalerako betebeharraren kariaz salbuetsita dauden bitartekariak behartuta egonen dira salbuespen hori modu fede-emailean jakinaraztera beren bezero direnei, berdin delarik haiek beste bitartekari batzuk izatea nahiz aipatu mekanismoetan parte hartzen duten zergapeko interesdunak izatea.

2. Aitorpena egitera legez behartuta dauden eta aitorpena aurkeztu duten pertsonek edo entitateek aurkezpen horren berri eman beharko diete, modu fede-emailean eta tributuen arloko eskumena duen departamentuko titularrak ezarritako baldintzetan, gainerako bitartekariei edo, hala badagokio, gainerako zergapeko interesdunei, eta, horren arabera, aitorpena egiteko betebeharretik salbuetsita geratuko dira.

3. Tributuen arloko arau-hausteak hauek dira:

a) 1. apartatuan aipatzen den komunikazioa ezarritako epean ez egitea edo komunikazioa egitea datuak isilduta edo datu faltsuak, osatugabeak edo zehaztugabeak sartuta.

Arau-haustea 600 euroko diruzko isun finko batez zehatuko da.

Komunikazioa epe barruan ez egiteaz gain, dagokion plangintza fiskaleko mugaz gaindiko mekanismoaren aitorpenik –hogeita hamahirugarren xedapen gehigarriaren 1.a) apartatuan aipatzen dena– ez badu egiten zergapeko interesdunak, nork eta aipatu komunikazioa egin izan balitz aitorpena aurkeztera behartuta egonen zen horrek hain zuzen, zehapena izanen da aipatutako aitorpena ez aurkezteagatiko arau-hausteari zegokiokeena, hogeita hamahirugarren xedapen gehigarriaren 4.a) apartatuan aurreikusia.

b) 2. apartatuan aipatzen den komunikazioa ezarritako epean ez egitea, edo komunikazioa egitea datuak kenduta edo datu faltsuak, osatugabeak edo zehaztugabeak sartuta.

Arau-haustea 600 euroko diruzko isun finko batez zehatuko da.

Hogeita hamabosgarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2021ean egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .

Tributu-zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2021ean egiten diren eskaerei, baldin eta horren diru-bilketa kudeatzeko lana tributuen arloan eskumena duen departamentuari badagokio, honako xedapen berariazko hauek aplikatuko zaizkie:

Lehena.–Geroratzeetan ez da bermerik eskatuko baldin eta zorraren zenbatekoa, guztira, uztailaren 2ko 177/2001 Foru Dekretuaren bidez onetsitako Nafarroako Foru Komunitateko Diru-bilketaren Erregelamenduaren 51.1.b) artikuluan ezarritakoa baino txikiagoa bada, betiere zerga edo geroratu beharreko zorrari dagokion kontzeptua ez badago aipatutako Erregelamenduaren 48.3 artikuluan adierazitako salbuespenen artean, maiztasuna hilerokoa bada, epea ez bada bi urte baino handiagoa, eta eskatzaileak geroratzea eskatutako zorraren 100eko 30 ordaintzen badu tramitatu aurretik.

Bigarrena.–Bai borondatezko epean bai ordainarazpen aldian egindako geroratze edo zatikatze eskaeretan, betiere geroratu edo zatikatu beharreko zenbatekoa 6.000 eurotik beherakoa bada, geroratze edo zatikatze epea hamabi hilekoa gehienez, eta maiztasuna hilerokoa, ez da bermerik eskatuko, ez eta ordainketa tramitazioaren aurretik egin beharra ere.

Hirugarrena.–Premiamendu bidez geroratu edo zatikatu beharreko zorren artean baldin badaude bide horretan berean lehenago geroratu edo zatikatutako zorrak, kitatuta daudenak, zor horien saldoaren 100eko 30, arestian aipatutako lehen xedapenean aipatzen dena, ordaintzeko eskatuko da, bai eta bete gabeko geroratze edo zatikatzean kontuan hartu ziren zorrei dagozkien ordainarazpen aldiko errekarguak eta interesak ere, osorik, horiek ordaintzeko beharra atzeratu egin baitzen geroratzea onartu zenean, 117.3 artikuluan xedatutakoarekin bat.

Zenbateko horiek exijituko dira, halaber, bermea eratzeko beharra dakarten geroratze edo zatikatzeetan, Diru-bilketaren Erregelamenduaren 50. artikuluan xedatutakoarekin bat.

Geroratu edo zatikatzeko eskaeran sartutako gainerako zorretarako, baldin badago, aurreko lehen eta bigarren xedapenetan ezarritakoa aplikatuko da.

Hogeita hamaseigarren xedapen gehigarria. Jurisdikzio ezlagungarritzat hartzea eta arauaipamenak .

1. Jurisdikzio ez-lagungarritzat hartuko dira lurralde erkideko araudiak halakotzat definitzen dituenak.

2. Zerga arloko foru araudian paradisu fiskalez, egiazko informazio trukerik gabeko herrialde edo lurraldeez edo tributaziorik gabeko edo tributazio apaleko herrialde edo lurraldeez egiten diren aipamenak jurisdikzio ez-lagungarriaz eginikotzat ulertuko dira.

3. Tributu-informazioaren trukea edo tributu arloko trukea mantentzen duten estatuei buruz egiten diren arau-aipamenak egintzat ulertuko dira tributu-informazioaren trukearen arloan elkarrekiko laguntzari buruzko araudikide diren estatuei buruz.

Hogeita hamazazpigarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2022an zehar eginiko eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .

Tributu-zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2022an zehar egiten diren eskaerei, baldin eta tributu-arloko departamentu eskudunak badauka esleituta haien diru-bilketa kudeatzeko lana, xedapen berariazko hauek aplikatuko zaizkie:

Hirugarrena.–Noiz eta premiamendu bidean geroratu edo zatikatu beharreko zorren artean baitaude lehenago ere bide horretan geroratu edo zatikatu direnak, jada kitatuak, betiere exijituko da aurreko lehen xedapenean adierazitako ehuneko 30 hori ordaintzea.

Zenbateko horiek halaber exijituko dira bermea eratu beharra dakarten geroratze edo zatikatzeetan, Diru-bilketaren Erregelamendu aipatuaren 50. artikuluan xedatutakoarekin bat.

Geroratu edo zatikatzeko eskaeran sartutako gainerako zorretarako, baldin badago, aurreko lehen eta bigarren xedapenetan ezarritakoa aplikatuko da.

Hogeita hemezortzigarren xedapen gehigarria. Zerga zorra geroratzeko edo zatikatzeko, 2023an egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .

Tributu-zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2023an egiten diren eskaerei, baldin eta diru-bilketaren kudeaketa lana tributuen arloan eskumena duen departamentuari badagokio, hogeita hamazazpigarren xedapen gehigarrian ezarritakoa aplikatuko zaie.

Hogeita hemeretzigarren xedapen gehigarria. Informaziobetebeharra eta arrazoizko arretaren betebeharra, elkarlaguntzaren esparruan betebeharra duten plataformaoperadoreen aitorpen informatiboari dagokionez .

1. "Informazioa komunikatzera behartuta dauden plataforma-operadore" izaera duten entitateek Estatuko araudian ezarritako arrazoizko arretari buruzko arauak eta prozedurak aplikatu beharko dituzte, eta informazioa erregistratzeko eta emateko betebeharrak bete, xedapen honetan aipatutako araudiaren arabera. Plataforma-operadore horien izaera xedatutakoaren araberakoa da: Kontseiluaren 2011ko otsailaren 15eko 2011/16/EB Zuzentaraua –Fiskalitatearen arloko administrazio-lankidetzari buruzkoa eta 77/799/EEE Zuzentaraua indargabetzen duena–, zehazki 8 bis quater artikulua eta V. eranskina, bai eta plataforma digitalen bidez lortutako errentari buruzko informazioa automatikoki trukatzeko Agintaritza Eskudunen arteko Akordio Aldeaniztuna eta plataforma-operadoreek elkarlaneko ekonomiaren eta noizbehinkako lan-ekonomiaren esparruko saltzaileei buruzko informazioa komunikatzeko arauen eredua eta helburu berarekin izenpetutako nazioarteko beste akordio batzuk ere.

Era berean, aurreko paragrafoan aipatutako araudiaren arabera "saltzaile" izaera duten pertsonek edo entitateek arrazoizko arreta egokiari buruzko arauak eta prozedurak aplikatzeak dakartzan betebeharrak bete beharko dituzte.

Lehen paragrafoan aipatzen diren informazioa erregistratzeko eta emateko betebeharrak erregelamendu bidez garatuko dira.

Xedapen gehigarri honetan eta berau garatzeko araudian erabilitako terminoek erregelamenduz ezarritako esanahia izanen dute, besterik ezarri ezean.

2. Xedapen gehigarri honen 1. apartatuan informazioa erregistratzeko eta emateko ezarritako betebeharrak ez betetzearen ondoriozko arau-hausteak eta zehapenak foru lege honen III. tituluko VI. kapituluan xedatutakoaren arabera arautuko dira, xedapen honetan ezarritako berezitasunekin.

Zerga arloko arau-hauste astuna da Kontseiluaren 2011/16/EB Zuzentarauaren arabera Europar Batasunean ez erregistratzea "informazioa komunikatzeko betebeharra duen plataforma-operadorea", aipatutako zuzentarauaren V. eranskineko I. ataleko A apartatuko 4. puntuko b) letran aipatzen dena, baldin eta horren ondorioz Espainiako Zerga Administrazioak ez badu jasotzen epean jaso behar zuen informazioa, Espainiako lurraldeko egoiliarrak diren "informazio komunikatzeko betebeharra duten saltzaileei" buruzkoa edo lurralde horretan kokatutako ondasun higiezinei buruzkoa. Zehapena diruzko isun bat izanen da, foru lege honen III. tituluko VI. kapituluan xedatutakoari jarraikiz informazio hori ez emateagatik zegokiokeena hiru halakoa.

3. Zerga arloko arau-haustea da "informazioa komunikatzeko betebeharra duten plataforma-operadoreek" 1. apartatuan aipatzen diren arrazoizko arretari buruzko arauak eta prozedurak ez betetzea.

Zehazki, apartatu honen ondorioetarako, arau-haustetzat hartuko da arrazoizko arretaren prozedurek eragindako betebeharrak ez betetzea edo oker edo epez kanpo betetzea, honako hauei dagokienez:

a) Berrikusi behar ez diren saltzaileak zehaztea.

b) "Saltzaileari" buruzko informazioa biltzea.

c) "Saltzaileari" buruzko informazioa egiaztatzea.

d) "Saltzailea" zein estatutako egoiliarra den zehaztea.

e) Alokatutako ondasun higiezinei buruzko informazioa biltzea.

Apartatu honetan aurreikusitako zerga arloko arau-haustea astuna izanen da, eta 200 euroko diruzko isun finko batez zehatuko da, arrazoizko arretari buruzko arauak eta prozedurak aplikatzeak eragindako betebeharrak bete ez diren "saltzaile" bakoitzeko.

"Informazioa komunikatzeko betebeharra duen plataforma-operadore" batek kanpoko zerbitzu-emaile bat baliatzen badu arrazoizko arretari dagozkion betebeharrak betetzeko, betebeharrek operadore horren erantzukizuna izaten jarraituko dute.

4. Zerga arloko arau-haustea da "saltzaileek" nahitaezko informazioa epean ez komunikatzea edo informazio faltsua, osatugabea edo zehaztugabea komunikatzea "informazioa komunikatzeko betebeharra duten plataforma-operadoreei", aurreko apartatuan aipatzen diren arrazoizko arretako prozedurak operadoreak aplikatzeak eragindako betebeharrak betez.

Apartatu honetan aurreikusitako zerga arloko arau-haustea astuna da, eta 300 euroko diruzko isun finko batekin zehatuko da.

5. "Saltzaile" batek "informazioa komunikatzeko betebeharra duen plataforma-operadoreari" arrazoizko arretako arau eta prozeduren arabera exijitutako informazioa ematen ez badio, operadorearen hasierako eskaera gogoratzeko bi ohartarazpen jaso ondoren eta hasierako eskaera egin zenetik 60 egun naturaleko epea igaro ondoren, operadore horrek "saltzailearen" kontua itxiko du eta plataforman berriz erregistratzea eragotziko du edo "kontraprestazioaren" ordainketa atxikiko dio eskatu zitzaion informazioa eman arte.

6. Zerga administrazioak erabakiko du dagokion erregistroan kautelazko baja ematea "informazioa komunikatzeko betebeharra duen plataforma-operadoreari", Kontseiluaren 2011/16/EB Zuzentarauaren V. eranskineko I. ataleko A apartatuko 4. puntuko b) letran aipatzen denari, 1. apartatuan aipatzen den informatzeko betebeharra betetzen ez duenean, bi errekerimendu egin ondoren. Baja gehienez 90 egun naturaleko epean eginen da, bigarren errekerimendutik hasita, baina inoiz ez horretatik 30 egun natural igaro baino lehen.

Baja ematea erabaki ondoren, operadoreak alta berriz jaso ahal izateko, zerga administrazioari berme egokiak eskaini beharko dizkio, informazio-betebeharra betetzeko konpromisoa hartzekoa, eman gabe dagoen informazioa barne. Ondorio horietarako, zerga administrazioak berme egokitzat jotzen ahalko du erantzukizunpeko adierazpen bat edo zerga arloko araudian ezarritako beste edozein berme. Zerga administrazioak berme horiek egokiak direla erabakitzen ahalko du, haien errolda-egoera egiaztatu ondoren, hala badagokio, III. tituluko 2. atalean aurreikusitako egiaztapen- eta ikerketa-jarduketen bitartez.

7. Betebeharra dutenei exijitzen ahal zaizkien adierazpenak, dokumentu-frogak, erregistroak eta beste edozein informazio, arrazoizko arretako prozedurak aplikatzeko eta xedapen gehigarri honetan aipatzen diren informazioa erregistratzeko eta emateko betebeharrak betetzeko erabiltzen dena, gorde egin beharko dira eta zerga administrazioaren eskura eduki, informazioa eman den erreferentzia-aldia amaitu eta hurrengo 10 urteetan.

Foru lege honen arau orokorren arabera xedapen gehigarri honek aipatzen dituen informazioa erregistratzeko eta emateko betebeharrak egiaztatzeko eta ikertzeko ahalmenak ukatu gabe, zerga administrazioak egiaztatu eta ikertzen ahalko du "informazioa komunikatzeko betebeharra duten plataforma-operadoreek" aplikatu beharreko arrazoizko arretaren arauak eta prozedurak betetzen diren.

8. "Informazioa komunikatzeko betebeharra duen plataforma-operadore" guztiek adierazi beharko diote informazioa komunikatu behar duen eta pertsona fisikoa den "saltzaile" bakoitzari hari buruzko informazioa –Kontseiluaren 2011/16/EB Zuzentarauaren 8 bis quater.2 artikuluan eta Agintaritza Eskudunen arteko Akordio Aldeaniztunean, plataforma digitalen bidez lortutako errentari buruzko informazioa automatikoki trukatzeari buruzkoan aipatutakoa– emanen zaiola zerga administrazioari eta transferituko zaiola Batasuneko estatuari, dagokionari, aipatutako zuzentarauari jarraikiz. Halaber, operadoreak nahikoa aurredenboraz helaraziko dio pertsona fisikoari azken horrek bere datu pertsonalen babeserako daukan eskubidea egikaritu ahal izate aldera jasotzea zilegi duen informazio guztia; eta, betiere, operadore horrek bildu duen informazioa zerga-administrazioari helarazten zaion unea baino lehenago.

Hogeita hemeretzigarren xedapen gehigarria. Tributuzorra geroratzeko edo zatikatzeko 2024ko urtarrilaren 1etik aurrera egiten diren eskaerei aplikatu beharreko neurri berariazkoak .

Tributu-zorra geroratzeko edo zatikatzeko egiten diren eskaerei, baldin eta diru-bilketaren kudeaketa lana tributuen arloan eskumena duen departamentuari badagokio, hogeita hamazazpigarren xedapen gehigarrian ezarritakoa aplikatuko zaie.

XEDAPEN IRAGANKORRAK

Lehen xedapen iragankorra. Kontratisten eta azpikontratisten erantzukizuna .

Foru lege honen 32. artikuluko 4. idatz-zatian aipatzen den erantzukizuna ez da aplikatuko 2009ko urtarrilaren 1a baino lehenago egiten edo ematen hasi diren bretan edo zerbitzu emateetan, kontratatuak izan nahiz azpikontratatuak.

Bigarren xedapen iragankorra. Diruaren legezko interesa aplikatzea .

Diruaren legezko interesari buruz 50.2.c) eta 52.2 artikuluetan xedatutakoa foru lege honek indarra hartzen duenetik aurrera hasi edo aurkezten diren prozeduretan eta eskaeretan aplikatuko da.

Hirugarren xedapen iragankorra. 2010ean egiten diren tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .

2010ean egiten diren tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko eskaerei, betiere dirua biltzeko kudeaketa lana Ekonomia eta Ogasun Departamentuari badagokio, honako xedapen berariazko hauek aplikatuko zaizkie:

1. Baldin eta Nafarroako Komunitateko Diru-bilketaren Erregelamenduaren (uztailaren 2ko 177/2001 Foru Dekretu bidez onetsia) 51.1.b) artikuluan ezarritako zenbatekoa baino txikiagoa bada geroratu beharreko zorraren zenbateko osoa, ez da bermerik eskatuko, betiere geroratzea ez bada hiru urtetik gorakoa, geroratu nahi den zorraren 100eko 20 ordaintzen badu eskatzaileak tramitatu aurretik eta geroratzeak hilabeteko maiztasuna badu.

2. Borondatezko epean egindako geroratze edo zatikatze eskaeretan, betiere geroratu edo zatikatu beharreko zenbatekoa 12.000 eurotik beherakoa bada, bi urte arteko geroratzea eta hilabeteko maiztasuna izanik, ez da bermerik eskatuko, ezta geroratzeko eskatutako zorraren 100eko 20 ordaintzea ere.

3. Borondatezko epeko zorren kasuan, geroratze edo zatikatze eskaera automatikoki ezetsiko da baldin eta hiru zerga zor edo gehiago erabat kitatu gabe badaude edo Nafarroako Ogasun Publikoaren beste eskubide ekonomiko batzuen hiru ordainketa edo gehiago, salbu geroratzeko eskatutako zergak bermatzen badira edo aurrekoak bermaturik badaude, soil-soilik Nafarroako Komunitateko Diru-bilketaren Erregelamenduaren (uztailaren 2ko 177/2001 Foru Dekretuaren bidez onetsia) 50.1 eta 50.2.a) artikuluetan adierazitako berme motekin.

Aurrekoa hala izanik ere, 2010ean aurkeztu eta ordaindu beharreko aitorpenetako zerga zorrak geroratzeko edo zatikatzeko eskaeren kasuan, betiere erregelamenduz ezarritako aurkezteko eta ordaintzeko epean egiten badira eskaera horiek, ez da kontuan izanen 2010eko urtarrilaren 1a arte kitatzeko dauden geroratzeen kopurua.

Laugarren xedapen iragankorra. Tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko, 2011n egiten diren eskaerei aplikatzen zaizkien neurri berariazkoak .

Tributu zorra geroratzeko edo zatikatzeko 2011n egiten diren eskaerei, betiere dirua biltzeko kudeaketa lana Ekonomia eta Ogasun Departamentuari badagokio, honako xedapen berariazko hauek aplikatuko zaizkie:

1.a. Geroratzeetan ez da bermerik eskatuko baldin eta geroratu beharreko zorraren zenbatekoa, guztira, uztailaren 2ko 177/2001 Foru Dekretuaren bidez onetsitako Nafarroako Foru Komunitateko Diru-bilketaren Erregelamenduaren 51.1.b) artikuluan ezarritakoa baino txikiagoa bada, betiere zerga edo geroratu beharreko zorrari dagokion kontzeptua ez badago aipatutako Erregelamenduaren 48.3 artikuluan adierazitako salbuespenen artean, epea ez bada hiru urte baino handiagoa, eskatzaileak geroratzea eskatutako zorraren 100eko 20 ordaintzen badu tramitatu aurretik, eta geroratzeak hileroko maiztasuna badu.

2.a. Borondatezko epean egindako geroratze edo zatikatze eskaeretan, betiere geroratu edo zatikatu beharreko zenbatekoa 12.000 eurotik beherakoa bada, bi urte arteko geroratzea eta hileroko maiztasuna izanik, ez da bermerik eskatuko, ezta geroratzeko eskatutako zorraren 100eko 20ko diru-sarrera egitea ere.

3.a. Borondatezko epeko zorren kasuan, geroratze edo zatikatze eskaera automatikoki ezetsiko da baldin eta zerga zorren hiru geroratze edo gehiago badaude edo Nafarroako Ogasun Publikoaren beste eskubide ekonomiko batzuen diru-sarreren hiru geroratze edo gehiago badaude erabat kitatu gabe, salbu geroratzeko eskatutako zergak bermatzen badira edo aurrekoak bermaturik badaude, soil-soilik aipatutako Diru-bilketaren Erregelamenduaren 50.1 eta 50.2.a) artikuluetan adierazitako berme motekin.

Aurrekoa gorabehera, 2011n aurkezteko eta ordaintzeko aitorpenei dagozkien zerga zorren geroratzeko edo zatikatzeko kasuan, betiere aurkezpen eta ordainketa horiek egiteko erregelamenduzko epearen barnean egiten badira eskaera horiek, lerrokada honetan jasotako zorretarako hiru geroratze gehiago ematen ahalko dira, baldin eta kitatzeko dauden geroratzeak sei baino gehiago ez badira inolako unetan, eta urtean bermerik gabeko hiru geroratze baino gehiago ematen ez badira.

Bosgarren xedapen iragankorra. 119.3 artikuluari emandako idazketa berriak ekarritako araubide iragankorra .

2012ko urtarrilaren 1ean tramitatzen ari diren konkurtsoei, konkurtso deklarazioa egin ondoren hasi ez edo berriz hasi ez diren betearazpenei dagokienez, 119.3 artikuluaren idazketa berria aplikatuko zaie.

Seigarren xedapen iragankorra. Bikote egonkorren Erregistro Fiskalaren araubide iragankorra .

2022ko urtarrilaren 1etik aurrera ez da onartuko ez inskripzio berririk ez aldaketarik hogeita batgarren xedapen gehigarrian arautzen den bikote egonkorren Erregistro Fiskalean, ezereztea izan ezik.

Aurrekoa gorabehera, 2022an zehar beren efektuei eutsiko diete Erregistro Fiskal horretan lehendik dauden inskripzioek, harik eta bikote egonkorra inskribatu arte Nafarroako Foru Komunitateko bikote egonkorren Erregistro Bakarrean, apirilaren 14ko 27/2021 Foru Dekretuan araututakoan, edo aplikatzekoa zaion araudiaren arabera dagokion erregistroan.

XEDAPEN INDARGABETZAILEA

1. Foru lege honek indarra hartzean indarrik gabe geldituko dira hemen ezarritakoari kontra egiten dioten xedapen guztiak eta, bereziki, ondoko hauek:

a) Nafarroako Ogasun Publikoa.

-Nafarroako Ogasun Publikoari buruzko abenduaren 26ko 8/1988 Legearen 17.2 artikulua aldatu zuen apirilaren 2ko 4/1996 Foru Legearen xedapen gehigarria.

b) Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga.

-Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren xedapenen Testu Bategina onetsi zuen urriaren 3ko 212/1986 Legegintzako Foru Dekretuaren hamargarren kapitulua.

-Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko abenduaren 30eko 22/1998 Foru Legearen VIII. tituluko I, IV eta VI. kapituluak; IX. eta X. tituluak; eta 68, 83, 87, 88, 89 eta 90. artikuluak.

c) Ondarearen gaineko Zerga.

-Ondarearen gaineko Zergari buruzko azaroaren 19ko 13/1992 Foru Legearen 27. artikulua, 35. artikulua eta Lehen xedapen gehigarria.

d) Sozietateen gaineko Zerga.

-Sozietateen gaineko Zergaren xedapenen Testu Bategina onetsi zuen ekainaren 13ko 153/1986 Legegintzako Foru Dekretuaren IX. kapitulua.

-Sozietateen gaineko Zergari buruzko abenduaren 30eko 24/1996 Foru Legearen VII. tituluko IV. eta VI. kapituluak eta VIII. eta IX. tituluak.

e) Balio Erantsiaren gaineko Zerga.

-Balio Erantsiaren gaineko Zergari buruzko abenduaren 30eko 19/1992 Foru Legearen 117. artikulua.

f) Zerga Bereziak.

-Zerga Bereziei buruzko abenduaren 30eko 20/1992 Foru Legearen 49.2 eta 50. artikuluak.

g) Ondare Eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zerga.

-Ondare Eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergaren xedapenen Testu Bategina onetsi zuen apirilaren 26ko 129/1999 Legegintzako Foru Dekretuaren 38. artikuluaren 1, 2, 3, eta 4. idatz-zatiak eta 39. artikuluaren 2. idatz-zatia.

-Ondare Eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zergaren Erregelamendua onetsi zuen maiatzaren 17ko 165/1999 Foru Dekretuaren 85. artikuluaren 1, 2, 3, eta 4. idatz-zatiak eta 86, 87, 96, 97, 100, 101, 102, 109 eta 110. artikuluak.

h) Oinordekotzaren gaineko Zerga.

-Oinordekotzaren gaineko Zerga ordainarazteko Arauak onetsi zituen Foru Diputazioaren 1970eko apirilaren 10eko

Erabakiaren artikulu hauek: 8, 22, 202, 203, 204, 205, 206, 222, 223, 226, 228, 232, 239, 240, 241, 242, 243, 244, 245, 246, 248, 249 eta 290.

-Oinordekotzaren gaineko Zerga ordainarazteko Arauak onetsi zituen Foru Diputazioaren 1970eko apirilaren 10eko

Erabakiaren V. tituluko IX, X eta XI. kapituluak, 338.1goa, artikuluaren hirugarren, laugarren eta bosgarren lerrokadak izan ezik.

i) Beste xedapen batzuk.

-1981eko Nafarroako Aurrekontu Orokorrei buruzko Foru Parlamentuaren 1981ko maiatzaren 19ko Erabakiaren 40. artikuluko 3. zenbakia eta 44 eta 45. artikuluak.

-987ko ekitaldiko Nafarroako Aurrekontu Orokorrei buruzko abenduaren 26ko 19/1986 Foru Legearen 38 eta 40. artikuluak.

-988ko ekitaldiko Nafarroako Aurrekontu Orokorrei buruzko maiatzaren 12ko 3/1988 Foru Legearen 70. artikulua.

-989ko ekitaldiko Nafarroako Aurrekontu Orokorrei buruzko maiatzaren 2ko 3/1989 Foru Legearen 67. artikulua.

-dentifikazio Fiskaleko Zenbakia erregulatzeari buruzko uztailaren 31ko 182/1990 Foru Dekretuaren 14.4 artikulua.

-991ko ekitaldiko Nafarroako Aurrekontu Orokorrei buruzko otsailaren 26ko 5/1991 Foru Legearen 67. artikulua.

-Tributuen arloko hainbat gai erregulatzen dituen apirilaren 19ko 3/1994 Foru Legearen 4. artikulua.

-Tributuen arloko aldaketei buruzko abenduaren 30eko 23/1998 Foru Legearen Lehen xedapen gehigarria.

a) Tributu arloko arau-hausteak eta zehapenak foru lege honetan eta gainontzeko tributu arauetan ezarritakoak gobernatuko ditu.

b) Balio Erantsiaren gaineko Zergari buruzko abenduaren 30eko 19/1992 Foru Legeko 116.2 artikuluak indarrean iraunen du.

3. Indarra duten arauetan espreski indargabetzen diren xedapenei buruzko aipamenak ulertu beharko da haiek erregulatzen duten gai bera foru lege honetan erregulatzen duten xedapenei egiten zaizkiela.

AZKEN XEDAPENAK

Lehena. Indarra hartzea

Foru Lege honek 2001eko apirilaren 1ean hartuko du indarra eta honakoetan aplikatuko da:

a) Egun horretatik aurrera egiten diren arau-hausteetan, bai eta handik aurrera sortzen diren legez eska daitezkeen errekarguetan, lotzen zaizkien tributuen ordainarazpen eguna edozein dela ere, foru lege honen 14.2 artikuluan xedatutakoa galarazi gabe.

Foru Lege honen 52.3 artikuluan ezarritako errekarguak aplikatuko zaizkie aldez aurreko errekerimendurik gabe epez kanpora aurkeztutako aitorpen-likidazioen edo autolikidazioen dirusarrerei, bai eta aldez aurreko errekerimendurik gabe epez kanpora aurkeztutako aitorpenen ondoriozko likidazioei, baldin eta hark indarra hartzen duenetik aurkezten badira.

Foru Lege honen 117.1 artikuluan ezarritako errekarguak aplikatuko zaizkie exekuzio aldiko tributu zorren pagamenduei, aldi horren hasiera Legeak indarra hartu ondoren gertatu baldin bada.

b) Tributuen arloko kudeaketa nahiz diru bilketako prozeduretan, eta orobat, tributu ikuskapenen eta administrazio bideko egintzen berrikuspenen prozeduretan, aipatu dataz geroztik hasitakoak badira. Lehenagotik hasitakoak aurreko araudiak gobernatuko ditu, harik eta bukatu arte.

Hala ere, zehapenak jartzeko ez da subjektu arau-hauslearen tributu egoera konprobatzeko eta ikertzeko konprobazio prozeduretan irekitako espedientea erabiliko, baldin eta konprobazio horietan foru lege honek indarra hartzen duenean dagozkion aktetan ekintzen emaitza oraindik jaso ez bada.

Bigarrena. Foru legearen garapena.

1. Nafarroako Gobernuari baimena ematen zaio foru lege hau garatu eta exekutatzeko behar diren xedapen guztiak eman ditzan.

2. Arau horiek onesten ez diren bitartean, erregelamenduzko arauak indarra izaten segituko dute, foru lege honi kontra egiten ez dioten heinean.

Nik, Nafarroako Foru Eraentza Birrezarri eta Hobetzeari buruzko Lege Organikoaren 22. artikuluan xedatutakoa bete dadin, Foru Lege hau B.M. Erregearen izenean aldarrikatzen dut, Nafarroako ALDIZKARI OFIZIALean berehala argitara eta "Estatuko Aldizkari Ofizialera" igor dadila agintzen dut eta hiritar eta agintariei bete eta betearaz dezaten manatzen diet.

Iruñean, bi milako abenduaren hamalauan.-Nafarroako Gobernuko lehendakaria, Miguel Sanz Sesma.

Iragarkiaren kodea: a0011535

Contacte con nosotros | Accesibilidad | Aviso legal | Mapa web